Đồ án tốt nghiệp cơ điện tử Ứng dụng công nghệ CAD CAM chế tạo bánh vít trong bộ truyền trục vít bánh vít trên máy CNC 3 trục

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
Trường Đại Học Giao Thông Vận
Tải Hà Nội
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

NHIỆM VỤ THIẾT KẾ TỐT NGHIỆP
BỘ MÔN: KỸ THUẬT MÁY
KHOA: CƠ KHÍ

Sinh viên: Nguyễn Văn Giáp Lớp: Cơ điện tử - K51
1- Đầu đề thiết kế:
Ứng dụng công nghệ CAD/CAM chế tạo bánh vít trong bộ truyền
trục vít bánh vít trên máy CNC 3 trục
2- Các số liệu ban đầu để làm thiết kế:
• Chi tiết mẫu trục vít – bánh vít.
• Khoảng cách trục 97,5mm
• Tỉ số truyền i=56
• Môđun m=3
3- Nội dung các phần thuyết minh và tính toán:
1. Tìm hiểu về bộ truyền trục vít- bánh vít
2. Tính toán thiết kế 01 bộ truyền trục vít.
3. Vẽ bề mặt biên dạng răng của bánh vít.
4. Ứng dụng công nghệ CAD/CAM để gia công bánh vít trên máy
phay CNC 3 trục.
5. Đánh giá và so sánh với các phương pháp gia công khác.
4- Các bản vẽ chính:
• 01 Bản vẽ A4: Bản vẽ chi tiết trục vít
• 01 Bản vẽ A4: Bản vẽ chi tiết bánh vít
5- Cán bộ hướng dẫn chính:
a. Giáo viên hướng dẫn: TS. Nguyễn Hồng Sơn

b. Cán bộ ngoài sản xuất:
6- Ngày giao nhiệm vụ thiết kế: Ngày tháng ….năm 2013.
7- Ngày bắt đầu thiết kế tốt nghiệp: Ngày … tháng … năm 2013.
TL/HIỆU TRƯỞNG Ngày Tháng Năm 2014 Đã giao nhiệm vụ TKTN
Trưởng Khoa Trưởng bộ môn Giáo viên hướng dẫn
TS.Lê Lăng Vân TS.Nguyễn Hồng Sơn
Đã nhận nhiệm vụ TKTN
Sinh viên :Nguyễn Văn Giáp
Lớp : Cơ Điện Tử – K51


LỜI NÓI ĐẦU
Trong giai đoạn công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước, ngành Cơ điện tử
là một trong những nghành mũi nhọn của nước ta với sự ứng dụng, tích hợp của
các hệ thống riêng biệt như cơ khí, điện tử, điều khiển máy tính.Hiện nay các
doanh nghiệp hiện đang thiếu nguồn nhân lực có trình độ và tay nghề cao để
sản xuất các sản phẩm đáp ứng cho nhu cầu xã hội ngày càng cao. Vì vậy đòi
hỏi các kỹ sư, cán bộ cơ khí và đặc biệt là đội ngũ sinh viên mới ra trường phải
có kiến thức sâu rộng, đồng thời phải biết vận dụng những kiến thức đã học để
giải quyết vấn đề cụ thể trong sản xuất, sửa chữa sau này khi ra trường.
Qua thời gian 4 năm ngồi trên ghế nhà trường và được các thầy cô trang bị
các kiến thức và kỹ năng cơ bản. Đồ án tốt nghiệp là một giai đoạn quan trọng
cuối cùng để đánh giá và giúp sinh viên kết nối kiến thức thực tế với lý thuyết
đã được giảng dạy ở trường để giải quyết một vấn đề sản xuất thực tế gặp phải.
Thời gian thực hiện đồ án tốt nghiệp chỉ có 12 tuần, đây là khoảng thời gian
không nhiều và phải tổng hợp rất nhiều các kiến thức thực tế. Nhưng nó thực sự
rất quan trọng đối với sinh viên. Trong thời gian thực tập này được sự giúp đỡ
của bộ môn Kỹ Thuật Máy trường Đại học Giao thông Vận tải và đặc biệt là
dưới sự hướng dẫn và giúp đỡ của TS. Nguyễn Hồng Sơn em đã thu được
những kiến thức rất quan trọng để hoàn thiện kiến thức của mình và hoàn thành

nhiệm vụ tốt nghiệp được giao. Qua đây em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến
các thầy cô trong bộ môn Kỹ thuật máy trường Đại học Giao thông Vận tải, ban
lãnh đạo, các cán bộ công nhân viên trong Công ty Cổ phần Cơ khí Hồng Lĩnh
và đặc biệt là thầy Nguyễn Hồng Sơn đã hướng dẫn em thực hiện tốt đồ án tốt
nghiệp này.
Em xin chân thành cảm ơn. Kính chúc các thầy cô luôn dồi dào sức khỏe và
thành công trong cuộc sống
TÓM TẮT NỘI DUNG
Ngày nay với việc ứng dụng công nghệ cao cùng với sự trợ giúp của máy
tính và các hệ thống rô bốt vào quá trình thiết kế và sản xuất cơ khí cho phép
nâng cao năng suất, giảm giá thành, nâng cao chất lượng sản phẩm. Trong đó
ứng dụng CAD/CAM để thiết kế ,gia công sản phẩm cơ khí trên các máy CNC
đang được sử dụng rộng rãi trong các doanh nghiệp để đáp ứng các yêu cầu về
kỹ thuât,kinh tế
Trong quá trình thực tập và làm đồ án tốt nghiệp với mục tiêu ứng dụng
kiến thức đã học và gắn với sản xuất thực tiễn tại doanh nghiệp cơ khí em được
giao những nhiệm vụ sau:
-Tìm hiểu về bộ truyền động trục vít bánh vít.
-Tính toán thiết kế 01 bộ truyền trục vít.
-Vẽ bề mặt biên dạng răng của bánh vít.
-Ứng dụng CAD/CAM để gia công bánh vít trên máy phay CNC 3
trục.
-Đánh giá và so sánh với các phương pháp gia công khác
Với các nhiệm vụ trên đồ án tốt nghiệp gồm 5 chương như sau:
Chương1 :Tổng quan - Tìm hiểu về bộ truyền trục vít bánh vít
Chương 2 : Tính toán thiết kế 01 bộ truyền trục vít- bánh vít
Chương 3: Công nghệ CAD/CAM và khả năng ứng dụng trong thiết
kế, gia công trên máy CNC
Chương 4 : Vẽ biên dạng bề mặt rãnh răng bánh vít với Mastercam X5
Chương 5:Ứng dụng Cam để gia công trên máy phay CNC hartforf 3

truc tọa độ
-
MỤC LỤC
DANH SÁCH HÌNH VẼ
CHƯƠNG 1 :TỔNG QUAN
Bộ truyền trục vít-bánh vít là một trong các loại truyền động được sử
dụng rộng rãi trong các máy móc thiết bị nói chung. Chúng có những ưu
điểm như: kích thước nhỏ gọn, khả năng tải lớn, tỷ số truyền không thay đổi,
tuổi thọ cao, làm việc tin cậy. Sản xuất loại bộ truyền này theo phương pháp
truyền thống cần có thiết bị chuyên dùng phức tạp và khá đắt tiền, mà đầu tư
thiết bị chuyên dùng này nếu sử dụng không hết công suất sẽ gây lãng phí
lớn. Vì vậy, tiến hành nghiên cứu công nghệ gia công bộ truyền trục vít-
bánh vít trên máy CNC hay trên các trung tâm gia công là một vấn đề cần
được nghiên cứu.
1.1: Tìm hiểu về bộ truyền trục vít bánh vít
1.1.1:Khái niệm
Bộ truyền trục vít- bánh vít, hay còn gọi tắt là bộ truyền trục vít được
xếp vào loại truyền động răng –vít , kết hợp giữa bộ truyền bánh răng và vít.
Bộ truyền trục vít dùng để truyền chuyển động và công suất giữa 2 trục
vuông góc với nhau trong không gian.
Vì có khả năng tự hãm nên chuyển động và công suất được truyền từ
trục vít sang bánh vít.
1.1.2:Cấu tạo , nguyên lý hoạt dộng
GVHD-TS.Nguyễn Hồng Sơn 8 SV-Nguyễn Văn Giáp
Bộ truyền trục vít có 2 bộ phận chính: Trục vít dẫn 1, có đường kính d1,
trục vít thường làm liền trục với trục dẫn I, quay với số vòng quay n1, công
suất truyền động P1, mô men xoắn trên trục T1. Bánh vít bị dẫn 2, có đường
kính d2, được lắp trên trục bị dẫn II, quay với số vòng quay n2, công suất
truyền động P2, mô men xoắn trên trục T2.
Hình 1. 1 Bộ truyền trục vít bánh vít

1.1.3:Phân loại
- Theo hình dạng mặt chia của trục vít , bộ truyền được phân làm 2 loại:
+ Trục vít mặt trụ :mặt chia trục vít là
mặt trụ
+Trục vít lõm: mặt chia trục vít là
mặt lõm
GVHD-TS.Nguyễn Hồng Sơn 9 SV-Nguyễn Văn Giáp
Hình 1. 2: Trục vít mặt trụ
Hình 1. 3: Trục vít lõm
-Theo hình dạng ren của trục vít bộ truyền trục vít - bánh vít được phân
làm 3 loại:
+Trục vít Acximet: giao tuyến giữa mặt
ren và mặt phẳng chứa đường tâm trục là đường
thẳng . Giao tuyến giữa mặt ren mà mặt phẳng
vuông góc với đường tâm trục là đường xoắn
Acximet

+ Trục vít Convolute : giao tuyến giữa
mặt ren và mặt phẳng vuông góc với phương
ren là đường thẳng . Giao tuyến giữa mặt ren
và mặt phẳng vuông góc với tâm trục là đường
xoắn Convolute.
+ Trục vít thân khai : giao tuyến giữa mặt
ren và mặt phẳng tiếp tuyến với mặt trụ cơ sở là
đường thẳng . Giao tuyến giữa mặt ren và mặt
phẳng vuông góc với đường tâm trục là đường
xoắn thân khai.
GVHD-TS.Nguyễn Hồng Sơn 10 SV-Nguyễn Văn Giáp
Hình 1. 4: Trục vít Acximet
Hình 1. 5: Trục vít Convolute

Hình 1. 6: Trục vít thân khai
-Theo số mối ren trên trục vít bộ truyền được chia làm 2 loại:
+ Trục vít 1 mối ren
+ Trục vít nhiều mối ren
Đối với bộ truyền trục vít bánh vít truyền động thì số mối ren Z1 = 1 , 2 ,
4.
Trong 1 số trường hợp có thể là 3 hoặc 6 , số mối ren càng ít thì khả
năng tự hãm càng cao
1.1.4:Ưu nhược điểm
-Ưu điểm : tỷ số truyền lớn ,làm việc êm , không ồn, có khả năng tự
hãm, có độ chính xác động học cao.
-Nhược điểm:
+ Hiệu suất thấp, sinh nhiệt nhiều do vận tốc trượt lớn nên phải tính
nhiệt cho bộ truyền và kèm theo các biện pháp làm nguội
+ Vật liệu bánh vít làm bằng kim loại màu để giảm ma sát nên rất đắt
tiền
1.1.5:Phạm vi sử dụng
Bộ truyền trục vít-bánh vít có hiệu suất thấp (70%-80%) nên chỉ sử
dụng cho phạm vi công suất bé và trung bình (P<60kW) , rất hiếm khi đến
200kW.
Do tỷ số truyền lớn nên bộ truyền được sử dụng rộng rãi trong các cơ
cấu phân độ .Vì có khả năng tự hãm nên được sử dụng rộng rãi cho các máy
nâng như cần trục , tời. Tỷ số truyền của bộ truyền trục vít 1 cấp nằm trong
GVHD-TS.Nguyễn Hồng Sơn 11 SV-Nguyễn Văn Giáp
khoảng từ 8-63 có khi đến 80 . Trong 1 số trường hợp dùng bộ truyền 2 cấp ,
tỷ số truyền có thể lên đến 1000 .
Khi thiết kế hệ thống truyền động bao gồm các cặp bộ truyền bánh
răng và bộ truyền trục vít thì nên bố trí trục vít ở cấp nhanh , vì như thế tăng
vận tốc vòng trục vít, tạo điều kiện thuận lợi hình thành lớp dầu bôi trơn
trong mối ăn khớp và giảm ma sát . Để tránh quá nhiệt trong quá trình làm

việc nên sử dụng bộ truyền trục vít trong hệ thống truyền động chuyển động
theo chu kì (không liên tục ).
1.2:Các thông số cơ bản của bộ truyền trục vít bánh vít hình trụ
1.2.1:Trong trường hợp không dịch chỉnh
Bộ truyền trục vít giống như bộ truyền bánh răng ,phân biệt ra đường
kính vòng trụ lăn và đường kính vòng trụ chia
w1
d
,
w2
d
: đường kính vòng lăn của trục vít và bánh vít
1
d
,
2
d
: đường kính vòng chia của trục vít và bánh vít
Khi không có dich chỉnh thì
w1 1
d d
=
,
w2 2
d d
=
. Điểm tiếp xúc giữa 2
đường trụ lăn gọi là tâm ăn khớp
-Trục vít
Các thông số hình học của bộ truyền trục vít xác định tương tự bộ

truyền bắnh răng
Trong trục vít sử dụng môđun dọc trục vít m (theo tiêu chuẩn) hay còn
gọi là môđun ngang của bánh vít theo dãy sau (dãy 1 là dãy ưu tiên) :
GVHD-TS.Nguyễn Hồng Sơn 12 SV-Nguyễn Văn Giáp
Các thông số hình học khác được thể hiện trên hình :
Hình 1. 7 Thông số hình học của trục vít- bánh vít trụ
Trong đó :
Thông số hình học Công thức
Góc biên dạng ren 20
Bước dọc trục vít
s
t
s
t m
π
=
Môdun dọc trục vít
Hệ số đường kính
q
1
d
q
m
=
Số mối ren trục vít
1
z
Đường kính vòng chia
1
d mq=

Đường kính vòng đỉnh
1 1
2
e
d d m= +
GVHD-TS.Nguyễn Hồng Sơn 13 SV-Nguyễn Văn Giáp
Đường kính vòng đáy
1 1
2,4
i
d d m= −
Bước xoắn ốc
1 1z
p z p= ×
Góc xoắn ốc vít (góc nâng ren
vit)
, thông thường <30 (hình1.8)
1 1 1
1 1
z
z
p m z
tag
d d q
π
γ
π π
= = =
Chiều dài phần cắt ren của trục
vít

L≥ (C1+C2.
2
z
).m
các giá trị C1 C2 xác định như
sau:
nếu
1
z
=1 hoặc
1
z
=2 thì C1=11
và C2=0,06
nếu
1
z
=4thì C1=12,5 và C2=
0,09
Hình 1. 8 Góc nâng

- Bánh vít
Các thông số hình học của bánh vít thể hiện trên hình
GVHD-TS.Nguyễn Hồng Sơn 14 SV-Nguyễn Văn Giáp
Thông số hình học Công thức
Đường kính vòng chia
2
d
2 2
zd m=

Đường kính vòng đỉnh
2e
d
2 2
2
e
d d m= +
Đường kính vòng đáy
2i
d
2 2
2,4
i
d d m
= −
Khoảng cách trục
w
a
1 2
w
2
d d
a
+
=
Đường kính lớn nhất bánh vit
2H
d
2 2
2

H e
d d m= +
Chiều rộng bánh vít B
Khi
1
z
=1 hoặc 2 thì
1
0,75d
e
B ≤
Khi
1
z
=4 thì
1
0,67d
e
B ≤
Góc ôm trục vít bởi bánh vít
1
sin
0,5
e
B
d m
δ
=
−
thông thường

2≈100
Góc nghiêng răng bánh vít =
Số răng bánh vít
2
z
thường chọn ≥ 28 để tránh trường hợp cắt chân răng
1.2.2:Trường hợp có dịch chỉnh
Tiêu chuẩn có quy định giá trị
w
a
và dãy tiêu chuẩn của khoảng
cách trục hộp giảm tốc trục vít bánh vít
w
a
=40 ;50 ;63 ;80 ;100 ;125 ;
(140) ;160 ;(180) ;200 ;(225) ;250 ;(280) ;315 ;(355) ;400 ;(450) ; 500mm
.Tuy nhiên nếu không có yêu cầu thiết kế hộp giảm tốc theo tiêu chuẩn thì có
GVHD-TS.Nguyễn Hồng Sơn 15 SV-Nguyễn Văn Giáp
thể lấy giá tri
w
a
bất kì . đê chọn khoảng cách trục
w
a
theo tiêu chuẩn ta cần
phải dịch chỉnh răng . Bởi vì cắt bánh vít không dich chỉnh hoặc dịch chỉnh
đều dùng dao có hình dạng kích thước giống trục vít nên dich chỉnh chỉ tiến
hành với răng bánh vít.
Khi cho trước khoảng cách trục
w

a
theo tiêu chuẩn thì hệ số dịch
chỉnh được xác định theo công thức :

w
2
0,5( )
a
x q z
m
= − +
từ đó suy ra
w 2
0,5 ( 2 )a m q z x= + +

w1
( 2 )d q x m= +
các đường kính của trục vít khi dịch chỉnh
2 2
( 2 2 )
e
d z x m= + +

2 2
( 2,4 2 )
i
d z x m= − +
các kích thước còn lại không thay đổi khi dịch chỉnh
1.3: Độ chính xác của bộ truyền trục vít-bánh vít:
Tiêu chuẩn ROCT và TCVN chia tuyền động trục vít-bánh vít ra 2

nhóm:
- Bộ truyền động học trong đó quy định điều chỉnh vị trí của trục vít và
bánh vít theo khoảng các tâm và vị trí của mặt phẳng trung bình của bánh vít
- Bộ truyền lực không quy định điều chỉnh như ở nhóm 1.
GVHD-TS.Nguyễn Hồng Sơn 16 SV-Nguyễn Văn Giáp
Các tiêu chuẩn ROCT và TCVN quy định bộ truyền động học cho các
mô đun hướng trục m= 1 đến 16 mm và đường kính vòng chia của bánh vít
nhỏ hơn hoặc bằng 5000mm. Bộ truyền động học có 4 cấp chính xác 3,4,5
và 6.
Các tiêu chuẩn ROCT và TCVN qui định bộ truyền lực cho các môđun
m=1 đến 30 và đường kính vòng chia của trục vít nhỏ hơn hoặc bằng
400mm và đường kính vòng chia của bánh vít nhỏ hơn hoặc bằng 2000mm.
Bộ truyền lực có 5 cấp chính xác : 5,6,7,8 và 9.
Các tiêu chuẩn ROCT và TCVN quy định các tiêu chuẩn độ chính xác
của trục vít, bánh vít của bộ truyền và cả tiêu chuẩn khe hở mặt bên.
Khe hở mặt bên của bộ truyền bánh vít được quy định theo lượng mỏng
của vòng xoắn trục vít.
1.4:Các phương pháp cắt răng trục vít -bánh vít hình trụ
1.4.1: Trục vít:
Phương pháp cắt răng (vòng xoắn) của trục vít hình trụ phụ thuộc vào
dạng sản xuất. Trong sản xuất đơn chiếc và hàng loạt nhỏ , trục vít không
qua nhiệt luyện hoặc nhiệt luyện có độ cứng HRC =38 được cắt bằng dao
định hình , dao phay đĩa , dao xoáy hoặc dao ngón, còn trong sản xuất hàng
loạt vừa và hàng khối được bằng dao xoáy hoặc phương pháp biến dạng dẻo.
Đối với trục vít nhiệt luyện có độ cứng HRC >= 51 , nguyên công tinh lần
cuối là mài.
a)Căt răng trục vít hình trụ bằng dao định hình.
Nguyên công này được thực hiện trên máy tiện thông thường.
GVHD-TS.Nguyễn Hồng Sơn 17 SV-Nguyễn Văn Giáp
Dao được gá sao cho lưỡi cắt chính nằm trong mặt phẳng đi qua tâm của

trục vít(hình 1.9) . phương pháp này chỉ được dùng cho trục vít có góc nâng
của đường xoắn nhỏ . Khi gia công tinh trục vít có góc nâng của đường xoắn
nhỏ hơn 10 độ nên cắt từng phía phải và trái của đường xoắn bằng các dao 1
phía. Bằng dao 1 phía có thể cắt tuần tự cả 2 phía của đường xoắn nếu đổi
đầu trục vít
Hình 1. 9 cắt bằng dao 1 phía Hình 1. 10 cắt bằng dao 2 phía
Khi góc nâng của đường xoắn trục vít lớn hơn 10 độ nên cắt bằng dao 2
phía (hình 1.10)
Cắt răng trục vít bằng dao định hình có năng suất thấp nhưng nó được sử
dụng rất rộng rãi vì phương pháp này đơn giản và dụng cụ cắt rẻ tiền
GVHD-TS.Nguyễn Hồng Sơn 18 SV-Nguyễn Văn Giáp
b)Cắt răng trục vít bằng dao phay đĩa
Phương pháp này có năng suất cao hơn
phương pháp cắt răng bằng dao định hình. Dao
phay đĩa phải được gá sao cho điểm giữa A của
dao phay nằm trong mặt phẳng nằm ngang đi
qua tâm trục vít, còn trục quay của dao phải
nghiêng 1 góc bằng góc nâng của đường xoắn vít
. Với cách gá như vậy, trục vít được hình thành ở
tiết diện vuông góc với rãnh răng.
Cắt răng trục vít bằng dao phay đĩa chủ yếu được dùng để gia công thô
trục vít có cấp chính xác 9 và nhỏ hơn.
c)Cắt răng trục vít bằng dao xoáy
Phương pháp cắt răng trục vít
bằng dao xoáy được dùng cho phôi
không nhiệt luyện hoặc tôi cải thiện
trong sản xuất hàng loạt và sản xuất
hàng khối. Cắt răng trục vít bằng dao
xoáy (hoặc cắt xoáy) có 2 phương
pháp: tiếp xúc trong(hình 1.12a ) và

tiếp xúc bên ngoài (hình 1.12 b)
Mặc dù phương pháp cắt xoáy
tiếp xúc bên trong cho phép tăng lượng chạy dao vòng và giảm độ đa cạnh
của chi tiết gia công, phương pháp cắt xoáy tiếp xúc bên ngoài vẫn được sử
dụng rộng rãi hơn vì điều chỉnh máy gá phôi 1 và gá dụng cụ 2 đơn giản ,
dễ dọn sạch phoi và tháo chi tiết gia công.
GVHD-TS.Nguyễn Hồng Sơn 19 SV-Nguyễn Văn Giáp
Hình 1. 11 Cắt trục vít bằng dao phay
đĩa
Hình 1. 12 Cắt trục vít bằng dao
xoáy
Cắt xoáy tiếp xúc bên trong được dùng cho các trục vít 1 2 đầu mối có
độ cứng vững thấp và kích thước nhỏ (m ≤ 3mm). Đối với trục vít cần nhiệt
luyện ( tôi cải thiện ) thì cắt xoáy là nguyên công sơ bộ trước khi mài
d)Cán trục vít
Phương pháp này cho phép đạt năng suất cao và giảm tiêu hao kim loại.
Phương pháp này được thực hiện trên các máy cán với các trục cán dạng con
lăn
Trục vít có môđun m<3mm được cán nguội trên máy có 2 trục cán, còn
trục vít có môđun m > 3mm được cán nóng trên máy có 3 trục cán (nung
nóng bằng dòng điện cao tần).
Các sai số của trục vít khi cán nguội nằm trong giới hạn sau:
-Sai số bước (mm): 0,015
-Sai số chiều dày của răng theo đường kính chia(mm): 0,02-0,03
-Sai số chiều dày của răng so với đường tâm (mm): 0,1-0,25
-Độ đảo đường kính đáy (mm): 0,05
Cán nóng trục vít (môđun m=3-8 mm) được thực hiện trên máy cán
chuyên dùng. Các sai số cho phép khi cán nóng là
-Sai số bước (mm) :0,03-0,05
-Sai số chiều dày của răng theo đường kính chia (mm) :0,03-0,05

-Độ đảo hướng kính của răng so với đường tâm (mm) : 0,3-0,8
GVHD-TS.Nguyễn Hồng Sơn 20 SV-Nguyễn Văn Giáp
-Độ đảo đường kính đỉnh (mm) : 0,4
-Độ đảo đường kính đáy (mm) :0,1
e)Mài trục vít
Mài trục vít hình trụ được thực hiện bằng 3
phương pháp:
-Mài bằng đá mài dạng đĩa. Trục của đá mài
được gá nghiêng 1 góc đúng bằng góc nâng của răng
trục vít. Độ chính xác của trục vít có thể đạt cấp 8
hoặc cấp 9.
-Mài bằng đá mài côn dạng chậu. Trong
trường hợp này prophin của răng trục vít gần
giống với đường xoắn Acximet. Độ chính xác
của phương pháp này đạt cấp 8 hoặc cấp 9.
-Mài bằng đá mài kiểu chốt .Phương pháp
này dùng để mài trục vít có cấp chính xác 8 hoặc 9
và môdun lớn.
GVHD-TS.Nguyễn Hồng Sơn 21 SV-Nguyễn Văn Giáp
Hình 1. 13:Mài trục vít bằng đá mài
dạng đĩa
Hình 1. 14: Mài trục vít bằng đá mài côn
dạng chậu
1.4.2: Bánh vít:
Cắt răng bánh vít được thực hiện trên các máy phay lăn răng bằng dao
phay dạng trục vít theo 3 phương pháp:
a)Phương pháp tiến dao hướng kính:
Theo phương pháp tiến dao hướng kính thì
phôi 1 (bánh vít gia công) luôn luôn ăn khớp
với dao phay 2 và thực hiện lượng tiến dao

hướng kính
0
S
còn dao phay chỉ thực hiện
chuyển động quay
Phương pháp này có nhược điểm là dao
phay làm việc không đều (chỉ phần giữa của
dao thực hiện quá trình cắt ) do đó chỉ phần
giữa của dao bị mòn
b)Phương pháp tiến dao tiếp tuyến:
Theo phương pháp này thì phôi 1 được
gá đúng khoảng cách tâm A và dao phay 3 chỉ
thực hiện lượng tiến dao tiếp
GVHD-TS.Nguyễn Hồng Sơn 22 SV-Nguyễn Văn Giáp
Hình 1. 15: Mài trục vítbằng đá mài
kiểu chốt
Hình 1. 16: Phương pháp tiến dao
hướng kính
tuyến (khoảng cách tâm A giữa dao và bánh vít gia công không đổi ).dao
phay 3 có đầu côn và nó cắt bằng tất cả các
răng , do đó các răng mòn đều. Trong quá
trình cắt dao phay không chỉ quay mà còn dịch chuyển dọc theo trục của nó.
Phôi 1 chuyển động quay liên tục ăn khớp với dao phay
c)Phương pháp gia công tổ hợp:
Ở phương pháp này người ta dùng cả 2 loại dao: dao phay lăn và dao
phay định hình. Dùng dao phay định hình để cắt tinh bánh vít cho phép nâng
cao độ chính xác khi gia công
d) Thời gian cơ bản To(phút) để cắt răng bánh vít được xác định:
-Khi phay bằng phương pháp tiến dao hướng kính:
0

0
3. .
. .
d
n z
T
S n q
=
-Khi phay bằng phương pháp tiến dao tiếp tuyến:
0
2,94. . .
. .
t d
m z z
T
S n q
=
Trong đó:
m :môđun bánh vít (mm)
z : số răng bánh vít
3m và 2,94m
z
: chiều dài quãng đường dịch chuyển của dao phay
tương đối so với chi tiết gia công

0
S
: lượng tiến dao hướng kính (mm/vòng của phôi)
GVHD-TS.Nguyễn Hồng Sơn 23 SV-Nguyễn Văn Giáp
Hình 1. 17: Phương pháp tiến dao

tiếp tuyến

t
S
:lượng tiến dao tiếp tuyến (mm/vòng của phôi)

d
n
:số vòng quay của dao (vòng/phút)
q : số đầu mối dao phay
CHƯƠNG 2 : TÍNH TOÁN THIẾT KẾ 01 BỘ TRUYỀN
TRỤC VÍT-BÁNH VÍT
2.1:Yêu cầu
-Bộ truyền này nằm trong cụm đóng mở van nước DN300
-Đo đạc thông số của bộ truyền trục vít - bánh vít để chế tạo thay thế
-Yêu cầu cần đáp ứng của bộ truyền :
+ Khoảng cách trục
w
a
=97.5mm
+ Tỉ số truyền i=56 (
1
1z =
,
2
56z =
)
+ Môdun m=3
+Vật liệu làm trục vít : Thép 45 (độ cứng yêu cầu 45 HRC )
+Vật liệu làm bánh vít : Gang xám (độ cứng yêu cầu 30 HRC )

2.2:Tính toán thiết kế lại theo yêu cầu
2.2.1 : Trục vít
Các công thức tính toán được tra theo tài liệu [1]
GVHD-TS.Nguyễn Hồng Sơn 24 SV-Nguyễn Văn Giáp
+ Hệ số dịch chỉnh:
0x =
+ Hệ số đường kính:
w 2
w 2
0,5
97,5 84
0,5 ( 2 ) 9
0,5 1.5
a mz
a m q z x q
m
−
−
= + + => = = =
+ Hệ số chiều cao răng:
chọn
0
1f =
+ Hệ số khe hở hướng tâm:
chọn
0
0,2c =
+ Đường kính vòng chia :

1

9 3 27( )d qm x mm= = =
+ Bước ren trục vít:
9,42( )
s
t m mm
π
= =
+ Bước xoắn ốc của ren trục vít:
1 1
9,42( )
z
p tz mm= =
+ Góc vít (góc nâng):
GVHD-TS.Nguyễn Hồng Sơn 25 SV-Nguyễn Văn Giáp