đổi mới phương pháp dạy học bàn tay nặn bột

CHUYÊN ĐỀ
ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
“BÀN TAY NẶN BỘT”
“La main à pâte”
Phú Vang 12/11/2012
Phương pháp “Bàn tay nặn bột”
Phương pháp “Bàn tay nặn bột” là gì ?
Bàn tay nặn bột
(Tiếng Pháp “La main à pâte”; tiếng Anh : Hand on)
Phương pháp “Bàn tay nặn bột” là phương
pháp dạy học tích cực dựa trên thí nghiệm nghiên
cứu, áp dụng cho dạy các môn khoa học tự nhiên.
“Bàn tay nặn bột” chú trọng đến việc hình
thành kiến thức cho học sinh bằng các thí nghiệm
tìm tòi nghiên cứu để chính các em tìm ra câu trả lời
cho các vấn đề được đặt ra trong cuộc sống thông
qua tiến hành thí nghiệm quan sát, nghiên cứu tài
liệu điều tra
THUẬN LỢI VÀ KHÓ KHĂN
TRONG QUÁ TRÌNH
ÁP DỤNG PP BTNB
CÁC ĐỀ XUẤT VỀ ÁP DỤNG PP BTNB
1. Đối với các nhà quản lí:
-Tập huấn, bồi dưỡng các kiến thức khoa học thường
gặp cho GV.
-Mở các lớp tập huấn về PP BTNB.
-Xây dựng các tiết học có ứng dụng PP.
CÁC ĐỀ XUẤT VỀ ÁP DỤNG PP BTNB
2. Đối với giáo viên:
-Tập cho HS các kĩ năng thông qua các môn học:

tranh luận, trình bày, giải thích quan điểm…
-Khuyến khích HS yếu trình bày các ý kiến cá
nhân ở tất cả các môn học.
-Tổ chức hoạt động ngoại khóa: điều tra, thăm
điểm …(kết hợp với các lực lượng giáo dục
khác)
KINH NGHIỆM ÁP DỤNG
PHƯƠNG PHÁP
BÀN TAY NẶN BỘT
(Dành cho GV)
-Liệt kê các bài học có thể áp dụng PP BTNB.
-GV cần chuẩn bị trước các thí nghiệm dự kiến
để có kết quả như mong muốn.
-Vận dụng tối đa những nguyên vật liệu sẵn có,
dễ kiếm.
KINH NGHIỆM ÁP DỤNG
-Sử dụng CNTT cho bài dạy áp dụng PP BTNB
đúng lúc, đúng chỗ, hợp lí.
-Với một số thí nghiệm đơn giản, GV có thể
giao việc cho HS bằng những phiếu giao việc, tự
HS chuẩn bị các vật liệu cho nhóm của mình.
KINH NGHIỆM ÁP DỤNG

Xây dựng tiết học theo các gợi ý:
-
Mục tiêu bài học
-
Hoạt động có thể áp dụng PP BTNB
-
PP thí nghiệm sử dụng

-
Thiết bị cần có
-
Những thí nghiệm có thể thực hiện
KINH NGHIỆM ÁP DỤNG

Tổ chức lớp học:
-
Sắp xếp bàn ghế cho phù hợp với số HS.
-
Chia nhóm từ 4-6 em/nhóm.
-
Có chỗ dành riêng để vật liệu lớp học.
KINH NGHIỆM ÁP DỤNG

Trong quá trình giảng dạy:
KINH NGHIỆM ÁP DỤNG
-Không sử dụng SGK khi học bằng PP BTNB.
-Không nêu tên bài học trước khi học (với những
bài thể hiện nội dung bài học ở đề bài).
-Lựa chọn hoạt động phù hợp với PP BTNB để áp
dụng, không nhất thiết hoạt động nào cũng áp
dụng PP. VD:
KINH NGHIỆM ÁP DỤNG
-Một thí nghiệm chỉ nên trả lời cho một câu hỏi
hay một vấn đề kiến thức. VD:
-Để đảm bảo thời gian: sau khi HS đề xuất thí
nghiệm, GV có thể thực hiện một thí nghiệm
chung để cả lớp quan sát thay vì tiến hành ở các
nhóm học sinh.

KINH NGHIỆM ÁP DỤNG
-Rèn cho học sinh kĩ năng diễn đạt rõ ràng, ngắn
gọn để đảm bảo thời gian.
-Sử dụng PP thường xuyên để rèn thói quen cho
HS.
-Sưu tầm tài liệu, sách, tranh ảnh …. phục vụ cho
bài học.

Lựa chọn phương pháp thí nghiệm phù hợp:
-PP quan sát tranh ảnh, quan sát vật thật
-PP mô hình
-PP nghiên cứu tài liệu
-PP thí nghiệm trực tiếp
KINH NGHIỆM ÁP DỤNG
MODUL CÁC BÀI HỌC
CÓ THỂ ÁP DỤNG
PHƯƠNG PHÁP BTNB
MODUL BÀI HỌC CÓ THỂ ÁP DỤNG PP BTNB
1. Lớp 1:
STT Bài Tên bài dạy
1 22 Cây rau
2 23 Cây hoa
3 24 Cây gỗ
4 25 Con cá
5 26 Con gà
6 27 Con mèo
7 28 Con muỗi
8 31 Thực hành: Quan sát bầu trời
9 32 Gió
10 34 Thời tiết

2. Lớp 2:
STT Bài Tên bài dạy
1 1 Cơ quan vận động
2 2 Bộ xương
3 3 Hệ cơ
4 5 Cơ quan tiêu hóa
5 6 Tiêu hóa thức ăn
6 24 Cây sống ở đâu?
7 25 Một số loài cây sống trên cạn
8 26 Một số loài cây sống dưới nước
9 27 Loài vật sống ở đâu?
10 28 Một số loài vật sống trên cạn
11 29 Một số loài vật sống dưới nước
12 31 Mặt trời
13 32 Mặt trời và phương hướng
14 33 Mặt trăng và các vì sao
MODUL BÀI HỌC CÓ THỂ ÁP DỤNG PP BTNB
MODUL BÀI HỌC CÓ THỂ ÁP DỤNG PP BTNB
3. Lớp 3:
STT Bài Tên bài dạy
1 1 Hoạt động thở và cơ quan hô hấp
2 6 Máu và cơ quan tuần hoàn
3 7 Hoạt động tuần hoàn
4 10 Hoạt động bài tiết nước tiểu
5 12 Cơ quan thần kinh
6 13,14 Hoạt động thần kinh
7 40 Thực vật
8 41,42 Thân cây
9 43,44 Rễ cây
10 45 Lá cây

11 46 Khả năng kì diệu của lá
MODUL BÀI HỌC CÓ THỂ ÁP DỤNG PP BTNB
3. Lớp 3:
STT Bài Tên bài dạy
12 47 Hoa
13 48 Qủa
14 50 Côn trùng
15 51 Tôm, cua
16 52 Cá
17 53 Chim
18 58 Mặt trời
19 60 Sự chuyển động của trái đất
20 61 Trái đất là 1 hành tinh trong hệ mặt
trời
21 62 Mặt trăng là vệ tinh của trái đất
22 63 Ngày và đêm trên trái đất
MODUL BÀI HỌC CÓ THỂ ÁP DỤNG PP BTNB
4. Lớp 4:
STT Bài Tên bài dạy
1 2,3 Trao đổi chất ở người
2 20 Nước có những tính chất gì?
3 21 Ba thể của nước
4 22 Mây được hình thành như thế nào? Mưa
từ đâu ra?
5 23 Sơ đồ vòng tuần hoàn của nước trong tự
nhiên
6 27 Một số cách làm sạch nước
7 30 Làm thế nào để biết có không khí?
8 31 Không khí có những tính chất gì?
9 32 Không khí gồm những thành phần nào?

10 35 Không khí cần cho sự cháy
11 36 Không khí cần cho sự sống
12 37 Tại sao có gió?
MODUL BÀI HỌC CÓ THỂ ÁP DỤNG PP BTNB
4. Lớp 4:
STT Bài Tên bài dạy
13 41 Âm thanh
14 42 Sự lan truyền âm thanh
15 45 Ánh sáng
16 46 Bóng tối
17 47 Ánh sáng cần cho sự sống
18 50,51 Nóng lạnh và nhiệt độ
19 52 Vật dẫn nhiệt và vật cách nhiệt
20 55,56 Ôn tập: Vật chất và năng lượng
21 57 Thực vật cần gì để sống?
22 60 Nhu cầu không khí của thực vật
23 61 Trao đổi chất ở thực vật
24 62 Động vật cần gì để sống
25 64 Trao đổi chất ở động vật
MODUL BÀI HỌC CÓ THỂ ÁP DỤNG PP BTNB
5. Lớp 5:
STT Bài Tên bài dạy
1 29 Thủy tinh
2 30 Cao su
3 31 Chất dẻo
4 35 Sự chuyển thể của chất
5 36 Hỗn hợp
6 37 Dung dịch
7 38,39 Sự biến đổi hóa học
8 46,47 Lắp mạch điện đơn giản

9 51 Cơ quan sinh sản của thực vật có hoa
10 53 Cây con mọc lên từ hạt
11 54 Cây con có thể mọc lên từ một số bộ
phận của cây mẹ
Ví dụ:
Bài Nước có những tính chất gì? (Khoa học 4): SGK đưa ra
những gợi ý để thực hành thí nghiệm: