phân tích hiệu quả hoạt động doanh nghiệp

Chuyên đề tốt nghiệp GVHD:HUỲNH PHƯƠNG ĐÔNG
PHẦN I
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ PHÂN TÍCH HIỆU
QUẢ HOẠT ĐỘNG DOANH NGHIỆP

I.1 . Khái niệm và ý nghĩa của phân tích hiệu quả hoạt động doanh nghiệp
I.1.1. Khái niệm
I.1.1.1. Khái niệm về hiệu quả hoạt động doanh nghiệp
Hiệu quả của doanh nghiệp được xem xét một cách tổng thể bao gồm nhiều hoạt
động. Hoạt động sản xuất kinh doanh và hoạt động tài chính có mối quan hệ qua lại do
đó khi phân tích hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp cần phải xem xét hiệu quả của
hai hoạt động này, bởi lẽ một doanh nghiệp có thể có hiệu quả hoạt động sản xuất kinh
doanh nhưng lại không có hiệu quả trong hoạt động tài chính hoặc hiệu quả hoạt động
tài chính thấp đó là do các chính sách tài trợ không phù hợp với tình hình chung của
doanh nghiệp.
Khi hoạt động trong nền kinh tế thị trường thì bản thân mỗi doanh nghiệp có
một hướng phát triển riêng trong từng giai đoạn cụ thể của mình. Mục tiêu cuối cùng
của mỗi doanh nghiệp là lợi nhuận và phát triển lâu dài. Các mục tiêu này luôn găn liền
với mục tiêu thị phần. Vì vậy khi đánh giá hiệu quả thì hai yếu tố quan trọng cần phải
xem xét là doanh thu và chi phí. Theo quan điểm trên thì chỉ tiêu phân tích về hiệu quả
cơ bản được tính như sau:
Kết quả đầu ra
Hiệu quả hoạt động =
Chi phí đầu vào
Trong đó: + Kết quả đầu ra là các yếu tố liên quan đến Gía trị sản xuất, Doanh thu, Lợi
nhuận…
+ Chi phí đầu vào là các yếu tố như vốn sở hữu, tài sản,các loại tài sản…..
SVTH:Nguyễn Minh Tuấn Trang1
Chuyên đề tốt nghiệp GVHD:HUỲNH PHƯƠNG ĐÔNG
Như vậy hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp được nâng cao khi: đầu vào tăng
tương đối so với đầu ra. Chúng ta có thể cải tiến bộ máy quản lý, sử dụng hợp lý hơn

các nguồn nhân lựccủa doanh nghiệp nhằm mang lại hiệu quả hoạt động cao nhất.
I.1.1.2. Khái niệm doanh thu
Doanh thu bán hàng: là toàn bộ giá trị sản phẩm hàng hóa, dịch vụ, lao vụ
mà doanh nghiệp thực hiện trong kỳ, doanh thu bán hàng phản ánh con số thực tế hàng
hóa tiêu thụ trong kỳ.
Doanh thu thuần: là doanh thu bán hàng sau khi trừ đi các khoản giảm trừ,
chiết khấu hàng bán, giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại, các loại thuế đánh trên
doanh thu thực hiện trong kỳ như: thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất nhập khẩu…
I.1.1.3 Khái niệm chi phí
Chi phí là những khoản tiền bỏ ra để phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh
doanh. Trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Chi phí bao gồm:
Giá vốn hàng bán: là giá thực tế xuất kho của số sản phẩm hàng hóa đã
được xác định là tiêu thụ.
Chi phí thời kỳ (còn gọi là chi phí hoạt động): là những chi phí làm giảm lợi
tức trong một kỳ nào đó. Nó bao gồm chi phí hàng bán và chi phí quản lý doanh
nghiệp.
I.1.1.4 Khái niệm lợi nhuận
Lợi nhuận: là phần còn lại của doanh thu sau khi đã trừ đi chi phí. Tổng lợi
nhuận của một doanh nghiệp bao gồm lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh, lợi nhuận từ
hoạt động tài chính, lợi nhuận từ hoạt động khác.
Lợi nhuận trước thuế: là khoản lãi gộp trừ đi chi phí hoạt động.
Lợi nhuận sau thuế: là phần lợi nhuận còn lại sau khi nộp thuế thu nhập
doanh nghiệp cho nhà nước.
Lợi nhuận giữ lại: là phần còn lại sau khi đã nộp thuế thu nhập. Lợi nhuận
giữ lại được bổ sung cho nguồn vốn sản xuất kinh doanh, lợi nhuận giữ lại còn gọi là
lợi nhuận chưa phân phối.
Lợi nhuận = Doanh thu – Chi phí
SVTH:Nguyễn Minh Tuấn Trang2
Chuyên đề tốt nghiệp GVHD:HUỲNH PHƯƠNG ĐÔNG
I.1.2. Sự cần thiết phải phân tích hiệu quả hoạt động doanh nghiệp

Hiện nay, vấn đề nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp là một trong
những vấn đề có ý nghĩa cấp bách.Bởi vì trong hầu hết các doanh nghiệp hiện nay, chi
phí chi ra để duy trì hoạt động là rất lớn nhưng kết quả đem lại chưa tương xứng dẫn
tới hiệu quả không cao. Xuất phát từ tình hình đó, các nhà lãnh đạo phải tìm mội biện
pháp để khai thác khả năng tiềm tàng của doanh nghiệp, nâng cao hiệu quả hoạt động.
Vì vậy, phân tích hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp thật sự rất cần thiết và là việc
làm được hầu hết các doanh nghiệp thực hiện.
Phân tích hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp không những có vai trò quan
trọng đối với nhà lãnh đạo doanh nghiệp mà còn có ý nghĩa quan trọng đối với cả
những ngưới bên ngoài quan tâm đến doanh nghiệp.
Đối với nhà lãnh đạo doanh nghiệp:Phân tích hiệu quả hoạt động của doanh
nghiệp sẽ cung cấp cho nhà lãnh đạo, các nhà quản trị những chỉ tiêu để thấy được
nguyên nhân làm giảm sút hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp từ đó tìm các biện
pháp khắc phục, và đưa ra các phương án kinh doanh tối ưu nhằm nâng cao hiệu quả
hoạt động của doanh nghiệp, và thông qua kết quả đạt được họ sẽ biết kết quả nào do
hoạt động sản xuất mang lại và kết quả nào do hoạt động tài chính mang lại.
Đối với những người bên ngoài doanh nghiệp như: nhà đầu tư,ngân hàng….thì
phân tích hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp sẽ giúp họ có những quyết định đúng
đắn hơn trong việc đầu tư vào doanh nghiệp. Ví dụ, ngân hàng khi quyết định cho mộy
công ty vay thì không những họ quan tâm đến khả năng trả nợ của doanh nghiệp thông
qua cấu trúc tài chính mà họ còn quan tâm đến hiệu quả tài chính đạt được của công ty
đó…
I.1.3. Ý nghĩa của phân tích hiệu quả hoạt động doanh nghiệp
* Nhằm đánh giá khả năng tạo ra kết quả, bảo đảm hoạt động của doanh nghiệp được
duy trì và tăng trưởng.
* Nhằm đánh giá khả năng tạo ra nguồn tài trợ nội bộ, nhằm tài trợ cho sự tăng
trưởng cũng như đáp ứng khả năng vay từ bên ngoài
SVTH:Nguyễn Minh Tuấn Trang3
Chuyên đề tốt nghiệp GVHD:HUỲNH PHƯƠNG ĐÔNG
* Nhằm đánh giá khả năng thu hút vốn đầu tư từ bên ngoài thông qua khả năng sinh

lời của vốn
* Cung cấp thông tin để đánh giá giá trị của doanh nghiệp
I.2. Các tài liệu sử dụng khi phân tích hiệu quả hoạt động
Thông thường khi phân tích hiệu quả kinh doanh chúng ta dùng những tài liệu sau:
I.2.1. Bảng cân đối kế toán (BCĐKT)
Bảng cân đối kế toán có ý nghĩa quan trọng trong tổ chức quản lý.Căn cứ vào
BCĐKT có thể biết được toàn bộ tài sản hiện có của đơn vi, hình thức vật chất và cơ
cấu tài sản, nguồn vốn và cơ cấu nguồn vốn, thông qua đó đánh giá khái quát tình
hình tài chính của đơn vị tại thời điểm lập báo cáo.
*Kết cấu của bảng cân đối kế toán: BCĐKT gồm hai phần
+ Phần tài sản: Phản ánh toàn bộ giá trị tài sản hiện có của doanh nghiệp vào thời
điểm lập báo cáo theo cơ cấu tài sản và hình thức tồn tại trong quá trình sản xuấtkinh
doanh của doanh nghiệp. Các khoản mục trên BCĐKT được sắp xếp theo khả năng
chuyển hoá thành tiền giảm dần từ trên xuống. Phần tài sản được chia thành hai loại:
Loại A: Tài sản ngắn hạn Loại B: Tài sản dài hạn
+ Phần nguồn vốn:Phản ánh toàn bộ nguồn tài sản hiện có của doanh nghiệp tại thời
điểm lập báo cáo. Xếp theo thứ tự nợ trước, nguồn vốn chủ sở hữu sau (nghĩa là nó
được sắp xếp theo trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc thanh toán với chủ nợ )
Phần nguồn vốn cũng gồm hai loại:
Loại A: Nợ phải trả Loại B: Nguồn vốn chủ sở hữu
* Trong bảng CĐKT thì tổng tài sản phải bằng tổng nguồn vốn.
* Ý nghĩa của BCĐKT
- Về mặt kinh tế: Số liệu phần tài sản cho phép đánh giá một cách tổng quát về quy
mô, kết cấu tài sản của doanh nghiệp, từ đó cho phép đánh giá một cách tổng quát
tình hình sử dụng vốn của doanh nghiệp. Số liệu của phần nguồn vốn thể hiện cơ cấu
nguồn vốn được đầu tư và huy động vào sản xuất kinh doanh. Qua đó có thể đánh
giá một cách khái quát khả năng và mức độ chủ động về tài chính của doanh nghiệp.
SVTH:Nguyễn Minh Tuấn Trang4
Chuyên đề tốt nghiệp GVHD:HUỲNH PHƯƠNG ĐÔNG
- Về mặt pháp lý: Số liệu phần tài sản thể hiện giá trị các loại tài sản mà doanh

nghiệp có quyền quản lý và sử dụng lâu dài để sinh lời. Còn phần nguồn vốn phản
ánh phạm vi trách nhiệm và nghĩa vụ của doanh nghiệp về tổng số vốn kinh doanh
với chủ nợ và chủ sở hữu.
I.2.2. Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh (BCKQHĐKD)
Là một báo cáo tài chính tổng hợp, BCKQHĐKD cho ta biết được tình hình chi
phí, doanh thu, lợi nhuận của doanh nghiệp trên tất cả các lĩnh vực. Đồng thời báo
cáo này còn cho biết được tình hình thực hiện trách nhiệm, nghĩa vụ của doanh
nghiệp đối với nhà nước về các khoản phí, lệ phí ….trong một kỳ báo cáo. Khác với
BCĐKT, BCKQHĐKD phản ánh các tài khoản từ loại 5 cho đến loại 9 nghĩa là
nhóm các tài sản phản ánh kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
*Mục đích của BCKQHĐKD:
* Thông qua số liệu về ác chỉ tiêu trên BCKQHĐKD để kiểm tra, phân tích và
đánh giá tình hình thực hiện mục tiêu đặt ra về chi phí sản xuất, giá vốn, doanh thu
sản phẩm hàng hoá đã tiêu thụ, tình hình chi phí, thu nhập của các hoạt động khác và
kết quả của doanh nghiệp sau một kỳ kế toán.
* Thông qua số liệu trên BCKQHĐKD mà kiểm tra tình hình thực hiện trách
triệm, nghĩa vụ của doanh nghiệp đối với Nhà nước về các khoản thuế và các khoản
phải nộp khác.
* Thông qua số liệu trên BCKQHĐKD mà đánh giá, dự đoán xu hướng phát triển
của doanh nghiệp qua các kỳ khác nhau và trong tương lai.
I.2.3. Các nguồn thông tin khác
Ngoài hai bảng trên người ta có thể sử dụng một số loại báo cáo khác để phục vụ
cho việc phân tích hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp như báo cáo lưu chuyển tiền
tệ, thuyết minh báo cáo tài chính
I.3. Các phương pháp phân tích hiệu quả hoạt động
I.3.1. Phương pháp sánh
Đây là phương pháp phổ biến trong phân tích kinh doanh để đánh giá kết quả,
xác định vị trí và xu hướng biến động của các chỉ tiêu phân tích.Tuy nhiên khi thực
SVTH:Nguyễn Minh Tuấn Trang5
Chuyên đề tốt nghiệp GVHD:HUỲNH PHƯƠNG ĐÔNG

hiện phương pháp so sánh chúng ta phải giải quyết những vấn đề cơ bản như xác
định tiêu chuẩn so sánh, điều kiện so sánh, kỹ thuật so sánh.
* Tiêu chuẩn so sánh : Là chỉ tiêu gốc được chọn làm căn cứ để so sánh. Khi phân
tích tài chính, nhà phân tích thường sử dụng các số gốc sau:
+ Sử dụng số liệu tài chính ở nhiều kỳ trước để đánh giá và dự báo xu hướng của các
chỉ tiêu tài chính.
+ Sử dụng số liệu trung bình ngành để đánh giá sự tiến bộ về hoạt động tài chính của
doanh nghiệp so với mức trung bình tiên tiến của ngành.
+ Sử dụng các số kế hoạch, số dự toán để đánh giá doanh nghiệp có đạt các mục tiêu
tài chính trong năm.
* Điều kiện so sánh:
+ Phải phản ánh cùng nội dung kinh tế, thông thường nội dung kinh tế của chỉ tiêu
có tính ổn định và thường được quy định thống nhất. Tuy nhiên, nội dung kinh tế
của chỉ tiêu có thể thay đổi trong trường hợp chế độ, chính sách tài chính- kế toán
của nhà nước thay đổi, do thay đổi phân cấp quản lý tài chính trong doanh nghiệp.
Trường hợp có sự thay đổi của nội dung kinh tế, để đảm bảo tính so sánh được, trị số
gốc của chỉ tiêu cần so sánh cần phải được tính toán lại theo nội dung quy định mới.
+ Phải có cùng phương pháp tính toán: trong kinh doanh các chỉ tiêu có thể được
tính theo các phương pháp khác nhau, điều này là do sự thay đổi phương pháp hạch
toán tại đơn vị, sự thay đổi chế độ tài chính - kế toán của nhà nước hay sự khác biệt
về chuẩn mực kế toán của nhà nước. Do vậy, khi phân tích các chỉ tiêu của doanh
nghiệp theo thời gian phải loại trừ các tác động do thay đổi về phương pháp kế toán,
hay khi phân tích một chỉ tiêu giữa các doanh nghiệp với nhau phải xem đến chỉ tiêu
đó được tính toán trên cơ sở nào.
* Kỹ thuật so sánh:
+ So sánh bằng số tuyệt đối: Là hiệu số giữa trị số kỳ phân tích và trị số kỳ gốc của
chỉ tiêu kinh tế. Việc so sánh này cho thấy biến động về quy mô, khối lượng của chỉ
tiêu phân tích.
SVTH:Nguyễn Minh Tuấn Trang6
Chuyên đề tốt nghiệp GVHD:HUỲNH PHƯƠNG ĐÔNG

+ So sánh bằng số tương đối:Là thương số giữa trị số kỳ phân tích và trị số kỳ gốc
của chỉ tiêu kinh tế. Việc so sánh này biểu hiện kết cấu, mối quan hệ tốc độ phát
triển…của chỉ tiêu phân tích.
+ So sánh bằng số bình quân: Phản ánh nội dung chung nhất của hiện tượng, bỏ qua
sự phát triển không đồng đều của các bộ phận cấu thành hiện tượng đó, hay nói cách
khác số bình quân đã san bằng mọi chênh lệch về trị số của chỉ tiêu. Số bình quân
biểu thị dưới dạng số tuyệt đối (năng suất lao động bình quân, tiền lương bình
quân…), hoặc dưới dạng số tương đối (tỷ suất danh lợi bình quân, tỷ suất chi phí
bình quân…). So sánh bằng số bình quân nhằm phản ánh đặc điểm chung của một
đơn vị, một bộ phận hay một tổng thể chung có một tính chất
I.3.2. Phương pháp loại trừ
I.3.2.1. Phương pháp thay thế liên hoàn
Phương pháp này được sử dụng để xác địng mức độ ảnh hưởng của từng
nhân tố đến chỉ tiêu tài chính giả định các nhân tố còn lại không thay đổi. Phương
pháp phân tích này còn là công cụ hỗ trợ quá trình ra quyết định.
I.3.2.2. Phương pháp số chênh lệch
Đây là trường hợp đặc biệt của phương pháp thay thế liên hoàn, được áp
dụng khi giữa các nhân tố có mối quan hệ tích số. Ảnh hưởng của nhân tố nào đến
chỉ tiêu phân tích bằng số chênh lệch giữa kỳ phân tích và kỳ gốc của nhân tố đó
nhân với các nhân tố khác đã cố định
I.3.3. Phương pháp cân đối liên hệ
Phương pháp này áp dụng trong trường hợp có sự cân bằng về lượng giữa
hai mặt của các yếu tố và quá trình sản xuất kinh doanh, chẳng hạn như cân đối giữa
tổng tài sản với tổng nguồn vốn, giữa nhu cầu thanh toán và khả năng thanh toán,
giữa nguồn mua sắm vật tư và tình hình sử dụng vật tư….
I.3.4. Phương pháp hồi quy tương quan
Đây là phương pháp sử dụng trong công tác xây dựng kế hoạch nhằm dự
đoán, dự toán tình hình biến động của thị trường. Từ đó làm cơ sở để ra các mục tiêu
kế hoạch trong tương lai.
SVTH:Nguyễn Minh Tuấn Trang7

Chuyên đề tốt nghiệp GVHD:HUỲNH PHƯƠNG ĐÔNG




I.4. Nội dung của phân tích hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh

Hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh là một phạm trù kinh tế phản ánh trình
độ sử dụng các nguồn nhân lực vật lực của doanh nghiệp để đạt được kết quả cao
nhất trong quá trình kinh doanh của doanh nghiệp với chi phí bỏ ra là thấp nhất.
Hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh là một vấn đề phức tạp, nó có quan hệ
với các yếu tố trong quá trình kinh doanh như lao động, tư liệu lao động, đối tượng
lao động,nên doanh nghiệp chỉ có thể đạt được hiệu quả cao khi việc sử dụng các
yếu tố cơ bản trong quá trình kinh doanh có hiệu quả.Do đó khi phân tích cần phải
kết hợp nhiều chỉ tiêu như hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh, khả năng sinh lời của
vốn…
Để đánh giá chính xác, có cơ sở khoa học hiệu quả hoạt động sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp cần phải xây dựng hệ thốnh các chỉ tiêu phù hợp. Các chỉ
tiêuđó phải phản ánh được sức sản xuất, sức hao phí cũng như sức sinh lời của từng
yếu tố, từng loại vốn và phải thống nhất với công thức đánh giá hiệu quả chung.
I.4.1. Phân tích hiệu quả cá biệt
Để có thể xem xét đánh giá một cách chính xác hiệu quả kinh doanh cá biệt,
người ta xây dựng các chỉ tiêu chi tiết cho từng yếu tố của quá trình sản xuất kinh
doanh trên cơ sở so sánh từng loại phương tiện, từng nguồn lực với kết quả đạt được.
Các chỉ tiêu biểu hiện hiệu quả cá biệt đối với từng loại phương tiện khác nhau
thường được sử dụng với nhiều tên gọi như: hiệu suất, năng suất, tỉ suất…
I.4.1.1. Phân tích hiệu suất sử dụng tài sản
a. Đối với toàn bộ tài sản
Doanh thu thuần
Hiệu suất sử dụng tài sản =

Tổng tài sản bình quân
Ý nghĩa của chỉ tiêu này cho ta biết trong một đồng tài sản đầu tư vào hoạt động
sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp thì tạo ra bao nhiêu đồng doanh thu thuần.
Nếu chỉ tiêu này càng cao thì doanh thu tạo ra càng nhiều và ngược lại.
SVTH:Nguyễn Minh Tuấn Trang8
Chuyên đề tốt nghiệp GVHD:HUỲNH PHƯƠNG ĐÔNG
Trong phần mẫu số ta phải lấy số liệu bình quân, có thể là bình quân đầu kỳ và
cuối kỳ nếu sự biến động về tình hình tài sản là không lớn, nếu trong doanh nghiệp
có sự biến động tài sản liên tục thì để đảm bảo tính chính xác ta nên lấy giá trị trung
bình của các tháng hoặc các quý trong năm.
Chỉ tiêu doanh thu thuần bao gồm doanh thu của cả ba hoạt động vì tài sản của
doanh nghiệp được tạo ra không chỉ được đầu tư bằng kết quả của hoạt động kinh
doanh mà có những tài sản được tạo ra từ kết quả của hoạt động tài chính và các hoạt
động khác. Nếu ta loại trừ doanh thu của 2 hoạt động trên thì trong phần tài sản chỉ
sử dụng những tài sản có nguồn gốc từ hoạt động kinh doanh.
Tổng tài sản bình quân hoạt động sản xuất kinh doanh được tính bằng cách lấy
tổng tài sản trừ đi phần đầu tư tài chính ngắn hạn, đầu tư tài chính dài hạn, tạm ứng,
tài sản thiếu chờ xử lý, quỹ phúc lợi hình thành nên TSCĐ… Nếu trong doanh
nghiệp không có các yếu tố loại trừ này thì tổng tài sản bình quân hoạt động sản xuất
kinh doanh bằng tổng tài sản bình quân.
b. Đối với tài sản cố định
Doanh thu thuần SXKD
Hiệu suất sử dụng TSCĐ =
Nguyên giá TSCĐ bình quân
Chỉ tiêu này phản ánh một đồng nguyên giá TSCĐ tham gia tạo ra bao nhiêu
đồng doanh thu thuần SXKD
Chỉ tiêu này có giá trị càng cao thì chứng tỏ hiệu suất sử dụng TSCĐ càng cao.
Trong một số tài liệu người ta có thể chọn mẫu số là giá trị còn lại bởi vì khi sử
dụng chỉ tiêu nguyên giá nó có hạn chế là có những tài sản giá trị sử dụng đã gần hết
nhưng vẫn có giá trị bằng nguyên giá ban đầu nên không chính xác, nhưng xét một

cách toàn diện thì khi sử dụng nguyên giá nó vẫn có nhiều yêu điểm hơn nên người
ta thường chọn chỉ tiêu nguyên giá hơn là chỉ tiêu giá trị còn lại.
I.4.1.2. Hiệu suất sử dụng vốn lưu động
Hiệu suất sử dụng vốn lưu động của donh nghiệp hay còn gọi là số vòng quay
của vốn lưu động
SVTH:Nguyễn Minh Tuấn Trang9
Chuyên đề tốt nghiệp GVHD:HUỲNH PHƯƠNG ĐÔNG
Trong quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp thì vốn lưu động là
nhân tố không thể thiếu, nó là điều kiện cần và đủ cho hoạt động sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp được diễn ra một cách bình thường. Trong quá trình sản
xuất kinh doanh vốn lưu động không ngừng vận động, nó là một bộ phận có tốc độ
luân chuyển nhanh. Vốn lưu động sẽ lần lượt mang các hình thái khác nhau trong
quá trình dự trữ, sản xuất, lưu thông, phân phối.
Nếu việc quay vốn của doanh ngiệp diễn ra nhanh chóng thì doanh nghiệp sẽ
tiết kiệm được nhiều vốn và nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh
nghiệp.
Hiệu suất sử dụng vốn lưu động được xem xét qua các chỉ tiêu sau:
Doanh thu thuần
Số vòng quay b/q của VLĐ (V) = (vòng)
VLĐ bình quân
Chỉ tiêu này phản ánh một đồng vốn lưu động bỏ ra thì mang lại bao nhiêu
đồng doanh thu thuần, hay nói cách khác trong kỳ vốn lưu động của doanh nghiệp
quay được bao nhiêu vòng hoặc luân chuyển được bao nhiêu lần.
VLĐ bình quân
Số ngày b/q của một vòng quay VLĐ = *360
(ngày/vòng ) Doanh thu thuần
Chỉ tiêu này thể hiện số ngày cần thiết để VLĐ quay được một vòng. Hệ số này
càng chứng tỏ rằng doanh nghiệp đang sử dụg vốn lưu động của mình có hiệu quả.
Ta nên đi sâu vào phân tích các nguyên nhân và mức độ luân chuyển vốn lưu
động để có thể đưa ra những giải pháp thích hợp nhằm tăng nhanh hơn nữa tốc độ

luân chuyển của vốn lưu động.
Phương pháp thường dùng để phân tích là phương pháp thay thế liên hoàn.
+ Công thức xác định số vòng quay của VLĐ:
DTT SXKD
V =
VLĐ bình quân
SVTH:Nguyễn Minh Tuấn Trang10
Chuyên đề tốt nghiệp GVHD:HUỲNH PHƯƠNG ĐÔNG
Đối tượng phân tích : ∆V = V
1
- V
0
Trong đó : V
1
là số vòng quay vốn lưu động kỳ phân tích
V
0
là số vòng quay vốn lưu động kỳ gốc
Xác định mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố đến số vòng quay của vốn lưu động
- Ảnh hưởng của nhân tố doanh thu thuần SXKD (DTT SXKD)
DTT SXKD
1
DTT SXKD
0
∆V (DTT) = -
VLĐ bq
0
VLĐ bq
0
Trong đó : DTT

1
: DTT kỳ phân tích
DTT
0
: DTT kỳ gốc
VLĐ bq
0
: VLĐ bình quân kỳ gốc
VLĐ bq
1
: VLĐ bình quân kỳ phân tích
- Ảnh hưởng của nhân tố vốn lưu động bình quân ( VLĐ bq )
DTT SXKD
1
DTT SXKD
1
∆V ( VLĐ bq ) = +
VLĐ bq
1
VLĐ bq
0
- Tổng hợp các nhân tố ảnh hưởng :
∆V = ∆V
( DTT SXKD)
+ ∆V
( VLĐ bq )

DTT SXKD
1
(N

1
-N
0
)
Số VLĐ tiết kiệm ( ST ) hay lãng phí =
360
Khi phân tích cũng cần làm rõ do thay đổi tốc độ luân chuyển VLĐ sẽ làm cho
doanh nghiệp tiết kiệm , hay lãng phí một lượng vốn là bao nhiêu.
I.4.2. Phân tích hiệu quả kinh doanh tổng hợp
Ngoài việc xem xét hiệu quả cá biệt của từng loại nguồn lực, ta cần phân tích
hiệu quả tổng hợp. Đó chính là khả năng sử dụng một cách tổng hợp các nguồn lực
SVTH:Nguyễn Minh Tuấn Trang11
Chuyên đề tốt nghiệp GVHD:HUỲNH PHƯƠNG ĐÔNG
để tạo ra kết quả trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh. Để nhận định tổng quát và xem
xét hiệu quả tổng hợp, nhà phân tích dựa vào các chỉ tiêu phản ánh khả năng sinh lời
của doanh nghiệp.
I.4.2.1. Phân tích khả năng sinh lời từ các hoạt động của doanh
nghiệp
Chỉ tiêu khả năng sinh lời được đo lường bằng tỉ số giữa lợi nhuận với các chỉ
tiêu kết quả. Trong phần này đề cập đến hai chỉ tiêu phổ biến là tỷ suất lợi nhuận
trên doanh thu thuần và tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu thuần hoạt động SXKD.
a. Tỉ suất lợi nhuận trên doanh thu thuần
Khi sử dụng số liệu trên báo cáo tài chính thì chỉ tiêu trên được tính như sau:
Lợi nhuận trước thuế
Tỷ suất lợi nhuận trên DTT = * 100%
Tổng DTT
Chỉ tiêu này thể hiện mối quan hệ giữa các chỉ tiêu kết quả của doanh nghiệp.
Nó cho ta biết được trong 100 đồng doanh thu thuần về thì có bao nhiêu đồng lợi
nhuận trước thuế. Gía trị của chỉ tiêu này càng lớn chứng tỏ hiệu quả hoạt động của
doanh nghiệp càng cao.

Doanh thu thuần và lợi nhuận trong công thức trên bao gồm doanh thu và lợi nhuận
của cả ba hoạt động ( kinh doanh, tài chính, hoạt động khác)
b.Tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu thuần hoạt động sản xuất kinh doanh
Công thức xác định:
Lợi nhuận thuần SXKD
Tỷ suất trên doanh thu thuần = *100%
hoạt động SXKD Doanh thu thuần BH và CCDV
Chỉ tiêu này phản ánh mức sinh lãi của một trăm đồng doanh thu BH và CCDV
khi tiêu thụ sản phẩm hàng hoá.
Doanh thu thuần và lợi nhụân trong công thức trên chỉ sử dụng doanh thu và lợi
nhuận của hoạt động SXKD.
SVTH:Nguyễn Minh Tuấn Trang12
Chuyên đề tốt nghiệp GVHD:HUỲNH PHƯƠNG ĐÔNG
Khi đánh giá chỉ tiêu này càn phải xem xét đến ngành nghề kinh doanh, chiến
lược hoạt động và cả chính sách địng giá của doanh nghiệp. Các mục tiêu về thị
phần, về lợi nhuận và chính sách định giá đều có thể ảnh hưởng đến kết quả của tỷ
suất trên. Do đó các nhà phân tích cần phải tính toán riêng vhỉ tiêu này cho từng
nhóm ngành nghề kinh doanh để đánh giá đúng đắn hơn khả năng sinh lời của doanh
nghiệp.
I.4.2.2. Phân tích khả năng sinh lời của tài sản
Đi vào phân tích khả năng sinh lời của tài sản người ta chủ yếu tập trung phân
tích hai yếu tố sau: Tỉ suất sinh lời của tài sản và tỉ suất sinh lời kinh tế tài sản.
a. Tỉ suất sinh lời của tài sản ( ROA )
ROA biểu hiện mối quan hệ giữa chỉ tiêu lợi nhuận so với tài sản và nó được
xác định như sau:
Lợi nhuận trước thuế
Tỉ suất sinh lời của tài sản (ROA) = * 100%
Tổng tài sản bình quân
Chỉ tiêu này phản ánh cứ 100 đồng tài sản đầu tư tại doanh nghiệp sẽ tạo ra bao
nhiêu đồng lợi nhuận trước thuế. Chỉ tiêu này thấp thì khả năng sinh lời của tài sản

nhỏ và ngược lại .
Lợi nhuận trong chỉ tiêu này là lợi nhuận của cả ba hoạt động
ROA là chỉ tiêu phản ánh tổng hợp hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp và
được chi tiết qua phương trình Du-pont như sau:
LNTT DTT
ROA = *
DTT Tổng TS bq
ROA = Tỉ suất lợi nhuận trên doanh thu * Hiệu suất sử dụng tài sản
ROA = H
LN/DT
* H
DT/TS
SVTH:Nguyễn Minh Tuấn Trang13
Chuyên đề tốt nghiệp GVHD:HUỲNH PHƯƠNG ĐÔNG
Việc quản lý ROA có liên quan đến hoạt động quản lý tại đơn vị. ROA là kết
quả tổng hợp của những nỗ lực nhằm nâng cao hiệu quả cá biệt các yếu tố được sử
dụng trong hoạt động sản xuất kinh doanh.
Để có thể phân tích rõ ràng hơn về chỉ tiêu ROA ta có thể dùng phương pháp số
chêch lệch. Cụ thể là sự chênh lệch giữa kỳ phân tích với kỳ gốc về hoạt động kinh
doanh của doanh nghiệp, đó là kết quả tổng hợp ảnh hưởng của tỷ suất lợi nhuận trên
doanh thu và hiệu suất sử dụng tài sản. Cách phân tích này chỉ ra phương thức nâng
cao sức sinh lời tài sản của doanh nghiệp và được thể hiện qua công thức :
∆ ROA = ∆ H
LN/DT
* ∆ H
DT/TS
Các nhân tố ảnh hưởng:
- Ảnh hưởng tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu
∆ H
LN/DT

= H
0(DT/TS)
* ( H
1(LN/DT)
– H
0( LN/DT )
)
- Ảnh hưởng của hiệu suất sử dụng tài sản
∆ H
DT/TS
= H
1(LN/DT)
* ( H
1(DT/TS)
– H
0(DT/TS )
)
Trong đó :
H
0,1(DT/TS)
: Hiệu suất sử dụng tài sản kỳ gốc, kỳ phân tích
H
0,1(LN/DT)
: Tỷ suất LN/DT kỳ gốc, kỳ phân tích
- Tổng hợp các nhân tố ảnh hưởng:
∆ ROA = ∆ H
LN/DT
* ∆ H
DT/TS
Trên cơ sở phân tích các nhân tố ảnh hưởng ta có thể xác định nguyên nhân dẫn

đến sự tăng giảm hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và đề ra những
biện pháp thích hợp để tăng cường hiệu quả hoạt động SXKD của doanh nghiệp.
b. Tỉ suất sinh lời kinh tế của tài sản (RE)
Chỉ tiêu tỷ suất sinh lời của tài sản đã phản ánh một cách tổng hợp về hiệu quả
hoạt động của doanh nghiệp. Tuy nhiên kết quả về lợi nhuận còn chịu nhiều tác động
bởi cấu trúc nguồn vốn của doanh nghệp. Nếu hai doanh nghiệp trong cùng ngành có
điều kiện gần như giống nhau nhưng do các doanh ngiệp áp dụng chính sáchtài trợ
khác nhau thì sẽ dẫn đến kết quả khác nhau. Do đó khi phân tích muốn thấy rõ hơn
SVTH:Nguyễn Minh Tuấn Trang14
Chuyên đề tốt nghiệp GVHD:HUỲNH PHƯƠNG ĐÔNG
hiệu quả hoạt động SXKD người ta dùng thêm chỉ tiêu RE để loại bỏ ảnh hưởng của
cấu trúc nguồn vốn.
LNTT + CP lãi vay
RE = * 100%
Tổng tài sản bình quân
Đây là một chỉ tiêu quan trọng để doanh nghiệp quyết định nguồn tài trợ nếu
RE cao hơn lãi suất vay thì doanh nghiệp nên huy động vốn vay từ bên ngoài vì lúc
đó nợ sẽ làm tăng thu nhập trên vốn chủ sở hữu lên nhiều lần. Ngược lại thì nên ưu
tiên tài trợ bằng vốn chủ sở hữu.
Đối với các nhà đầu tư có thể nghiên cứu tỷ số này để biết trước lợi nhuận của
doanh nghiệp trên cơ sở đó xem xét nên đầu tư vào doanh nghiệp nào là hiệu quả
nhất.
I.5. Phân tích hiệu quả tài chính
Hiệu quả tài chính là một trong những yếu tố quan trọng hàng đầu được các nhà
đầu tư quan tâm. Một doanh nghiệp có hiệu quả tài chính cao là điều kiện thuận lợi
để doanh nghiệp đó tăng trưởng. Để đảm bảo cho doanh nghiệp có thể phát triển thì
doanh nghiệp phải tự đầu tư và tìm kiếm các nguồn đầu tư từ bên trong và bên ngoài
doanh nghiệp. Vấn đề đặt ra là doanh nghiệp nên huy động nguồn nào. Nếu muốn
huy động được từ bên ngoài thì doanh nghiệp phải chứng minh được rằng nguồn đầu
tư mà doanh nghiệp huy động được phải mang lại lãi cao. Có thể nói hiệu quả tài

chính là mục tiêu quan trọng của các nhà quản trị, các nhà lãnh đạo. Bên cạnh đó các
nhà đầu tư cũng quan tâm đến khả năng sinh lời để chắc chắn số vốn của họ đầu tư
được sử dụng đúng mục đích và mang lại hiệu quả cao.
Nghiên cứu hiệu quả tài chính nhằm đánh giá sự tăng trưởng của tài sản so với
tổng số vốn mà doanh nghiệp thực có và trên số vốn kinh doanh của doanh nghiệp,
đó là khả năng sinmh lời vốn chủ sở hữu và khả năng sinh lời vốn kinh doanh.
I.5.1. Phân tích khả năng sinh lời của vốn chủ sở hữu (ROE)
SVTH:Nguyễn Minh Tuấn Trang15
Chuyên đề tốt nghiệp GVHD:HUỲNH PHƯƠNG ĐÔNG
Ngoài việc xem xét hiệu quả kinh doanh dưới góc độ sử dụng tài sản, khi
phân tích cần xem xét hiệu quả sử dụng vốn dưới góc độ sinh lợi vốn. Đây là một
trong những nội dung phân tích được các nhà đầu tư, các nhà tín dụng đặc biệt quan
tâm vì nó gắn liền với lợi ích của doanh nghiệp không những trong hiện tại mà còn
quyết định kết quả kinh doanh trong tương lai. Khả năng sinh lời của vốn chủ sở hữu
được xác định qua công thức sau:
LNST
ROE = * 100%
VCSH bq
Chỉ tiêu này cho biết trong 100 đồng vốn mà chủ sở hữu bỏ ra thì mang lại bao
nhiêu đồng lợi nhuận sau thuế.
Trong điều kiện thu hút được vốn từ nhiều nguồn khác nhau thì khi chỉ tiêu này
càng lớn doanh nghiệp sẽ có cơ hội thu hút được nhiều vốn mới hơn và ngược lại thì
khả năng thu hút vốn đầu tư vào doanh nghiệp sẽ khó khăn.
Ta có thể tìm hiểu các nguyên nhân dẫn đến ROE cao hay thấp bằng cách phân
tích công thức trên ra chi tiết như sau:


DTT TS bq LNST
ROE = * * * 100%
TS bq VCSH bq DTT

Sau đó ta có thể dùng các phương pháp phân tích như so sánh, thay thế liên
hoàn để xác định từng nhân tố ảnh hưởng để tìm ra nguyên làm thay đổi ROE và
biện pháp để nâng cao hiệu quả tài chính.
I.5.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả tài chính
I.5.2.1. Hiệu quả kinh doanh
SVTH:Nguyễn Minh Tuấn Trang16
Chuyên đề tốt nghiệp GVHD:HUỲNH PHƯƠNG ĐÔNG
Hiệu quả kinh doanh có ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả tài chính của doanh
nghiệp. Thông qua chỉ tiêu ROE ta có thể viết như sau:
DTT TS bq LNST
ROE = * * * 100%
TSbq VCSH bq DTT
Trong đó:
DTT / TS bq : Hiệu suất sử dụng tài sản
TS bq / VCSH bq : Cấu trúc tài chính
LNST / DTT : Khả năng sinh lời từ doanh thu
Trong công thức trên ta thấy ROE có mối quan hệ với chỉ tiêu tỷ suất lợi nhuận
trên doanh thu và hiệu suất sử dụng tài sản. Hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp
cao sẽ dẫn đến khả năng sinh lời vốn chủ sở hữu lớn và ngược lại. Hiệu quả kinh
doanh là nguồn goóc chủ yếu tạo nên hiệu quả tài chính. Tuy nhiên không phải lúc
nào hiệu quả kinh doanh tăng cũng sẽ dẫn đến hiệu quả tài chính tăng mà còn phụ
thuộc vào nhiều yếu tố khác.
I.5.2.2. Khả năng tự chủ về mặt tài chính
Khả năng tự chủ về mạt tài chính thể hiện qua chỉ tiêu tỷ suất tự tài trợ. Ứng
với hiệu quả kinh doanh cho trước nếu tỷ suất tự tài trợ càng lớn thì hiệu quả tài
chính của doanh nghiệp càng nhỏ. Có thể xem qua công thức sau:

LNTT TS bq
ROE = * ( 1-T ) *
TS bq VCSH bq

I.5.2.3 Độ lớn đòn bẩy tài chính
Đòn bẩy tài chính của doanh nghiệp phản ánh mối quan hệ tỷ lệ giữa tổng số
nợ và tổng số vốn hiện có của doanh nghiệp. Thông qua hệ số nợ có thể xác định
mức độ góp vốn của chủ sở hữu đối với số nợ vay, nó có vị trí và tầm quan trọng đặc
biệt và được coi như một chính sách tài chính của doanh nghiệp. Đòn bẩy tài chính,
thực chất nó thể hiện cấu trúc tài chính của doanh nghiệp ở thời điểm hiện tại.
SVTH:Nguyễn Minh Tuấn Trang17
Chuyên đề tốt nghiệp GVHD:HUỲNH PHƯƠNG ĐÔNG
Xét trong mối quan hệ giữa ROE, RE lãi suất vay r, thuế thu nhập doanh nghiệp
và đòn bẩy tài chính ta có công thức sau:
ROE ={ RE + ( RE – r ) * ĐBTC } * ( 1- T )
- Nếu tỷ suất sinh lời kinh tế của tài sản lớn hơn chi phí sử dụng vốn vay thì việc
vay nợ sẽ làm cho hiệu quả tài chính của doanh nghiệp tăng lên. Trong thường hợp
này đòn bẩy tài chính được gọi là đòn bẩy dương, doanh nghiệp nên vay thêm vốn
để mở rộng quy mô kinh doanh mà vẫn đảm bảo giữ được hiệu quả như cũ.
- Nếu tỷ suất sinh lời kinh tế của tài sản nhỏ hơn chi phí sử dụng vốn vay thì
việc vay nợ sẽ làm giảm đi hiệu quả tài chính của doanh nghiệp. Trong trường hợp
này đòn bẩy gọi là đòn bẩy âm, doanh nghiệp hạn chế và không nên đi vay thêm vốn
từ bên ngoài, lúc này doanh nghiệp nên xem xét lại hoạt động sản xuất kinh doanh
của doanh nghiệp mình có cần tổ chức lại hay chuyển sang kinh doanh trong lĩnh
vực khác.
I.5.2.4. Khả năng thanh toán lãi vay
Lãi vay phải trả là một khoản chi phí cố định nguồn để trả là lợi nhuận gộp
sau khi đã trừ đi chi phí quản lý kinh doanh và chi phí bán hàng. Công thức xác định:

LNTT + Lãi vay
Khả năng thanh toán vay =
Lãi vay
So sánh giữa nguồn để trả lãi với lãi vay phải trả sẽ cho ta biết doanh nghiệp
đã sẵn sàng trả tiền đã vay tới mức độ nào.

Hệ số này dùng để đo lường mức độ lợi nhuận có được do sử dụng vốn vay để
đảm bảo trã lãi cho chủ nợ. Nói cách khác, hệ số thanh toán lãi vay cho ta biết được
số vốn đi vay đã được sử dụng tới mức độ nào, đem lại khoản lợi nhuận bao nhiêu
có đủ để bù đắp lãi vay phải trả hay không.
Hệ số này càng lớn chứng tỏ hiệu quả sử dụng vốn càng cao, lợi nhuận tạo ra
được sử dụng để trả lãi nợ vay và một phần tích luỹ cho doanh nghiệp. Ngược lại hệ
SVTH:Nguyễn Minh Tuấn Trang18
Chuyên đề tốt nghiệp GVHD:HUỲNH PHƯƠNG ĐÔNG
số này nhỏ hơn hoặc bằng 1 chứng tỏ doanh nghiệp sử dụng vốn vay không có hiệu
quả.
Đối với những doanh nghiệp hoạt động chủ yếu bằng nợ vay thì việc phân tích
này còn có ý nghĩa đánh giá khả năng thanh toán của doanh nghiệp. Nguồn dùng để
trả lãi chính là lợi nhuận của doanh nghiệp. Do đó đánh giá khả năng thanh toán lãi
vay được xem như là đánh giá khả năng sinh lời từ hoạt động kinh doanh của doanh
nghiệp.

PH
ẦN II
PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TẠI CÔNG TY
CỔ PHẦN CAO SU ĐÀ NẴNG
II.1 . khái quát chung về công ty cổ phần cao su đà nẵng
II.1.1. Quá trình hình thành,phát triển và chức năng hoạt động của công ty
cổ phần cao su Đà Nẵng
II.1.1.1. Quá trình hình thành:
SVTH:Nguyễn Minh Tuấn Trang19