cấu trúc vốn và chi phí vốn tại công ty cổ phần kết cấu thép và cư khí ht-steel thực trạng và giải pháp

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP


 TÀI:
CU TRÚC VN VÀ CHI PHÍ VN TI
CÔNG TYC PHN KT CU THÉP VÀ
CăKHệăHT-STEEL: THC TRNG VÀ
GII PHÁP
SINH VIÊN THC HIN : PHM HOÀNG HIP
MÃ SINH VIÊN : A18796
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH
HÀ NI ậ 2014


B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP


 TÀI:
CU TRÚC VN VÀ CHI PHÍ VN TI
CÔNG TYC PHN KT CU THÉP VÀ
CăKHệăHT-STEEL: THC TRNG VÀ
GII PHÁP
Giáoăviênăhng dn : Th.S Chu Th Thu Thy

Sinh viên thc hin : Phm Hoàng Hip
Mã sinh viên : A18796
Chuyên ngành : Tài chính
HÀ NI ậ 2014
Thang Long University Library


LIăCAMăOAN
Em xin cam đoan khóa lun này là do t bn thân thc hin và không sao chép
các công trình nghiên cu ca ngi khác đ làm sn phm ca riêng mình. Các thông
tin th cp s dng trong khóa lun là có ngun gc và đc trích dn rõ ràng. Em
hoàn toàn chu trách nhim v tính xác thc và nguyên bn ca khóa lun.
Hà Ni, ngày tháng nm 2014
Sinh viên




Phm Hoàng Hip



LI CMăN
Trong quá trình thc tp và hoàn thành khóa lun tt nghip, em đư nhn đc s
giúp đ cng nh đng viên t nhiu phía.
Trc tiên, em xin chân thành cm n giáo viên hng dn – Thc s Chu Th
Thu Thy, côva là ngi đư trc tip ging dy em trong thi gian hc tp ti trng,
va là giáo viên đư tn tình ch bo, hng dn em trong sut thi gian nghiên cu và
thc hin khóa lun này.
Ngoài ra, em cng mong mun thông qua khóa lun này, gi li cm n sâu sc

đn các thy giáo, cô giáo đang ging dy ti trng i hc Thng Long, nhng
ngi đư truyn đt cho em các kin thc v kinh t t nhng môn hc c bn nht,
giúp em có đc nn tng v chuyên ngành hc nh hin ti đ có th hoàn thành đ
tài nghiên cu này.
Cui cùng, em xin cm n nhng gia đình và nhng ngi bn đư luôn bên cnh,
giúp đ và ng h em trong sut thi gian thc hin khóa lun tt nghip này.
Hà Ni, ngày tháng nm 2014
Sinh viên




Phm Hoàng Hip
Thang Long University Library


MC LC
CHNGă1. Că S LÝ LUN V CU TRÚC VN VÀ CHI PHÍ VN
TRONG CÔNG TY C PHN 1
1.1. Lý lun chung v cu trúc vn và chi phí vn 1
1.1.1.

Cu trúc vn 1

1.1.1.1. Khái nim cu trúc vn 1
1.1.1.2. Các nhân t cu thành cu trúc vn 1
1.1.1.3. Các ch s đo lng cu trúc vn 9
1.1.1.4. S cn thit ca vic nghiên cu cu trúc vn trong qun tr tài chính 10
1.1.2.

Chi phí vn 11

1.1.2.1. Khái nim chi phí vn 11
1.1.2.2. Chi phí n phi tr 11
1.1.2.3. Chi phí vn ch s hu 16
1.1.2.4. Chi phí vn bình quân 22
1.1.2.5. Chi phí s dng vn cn biên và quyt đnh đu t 23
1.2. Tácăđng ca cu trúc vnăđn kh nngăsinhăli và ri ro 24
1.2.1.

Khái nim và phân loi ri ro 24

1.2.1.1. Khái nim ri ro 24
1.2.1.2. Phân loi ri ro 24
1.2.2.

Các loi đòn by trong doanh nghip 25

1.2.2.1. òn by kinh doanh 25
1.2.2.2. òn by tài chính 27
1.2.2.3. òn by tng hp 28
1.3. Cu trúc vn trong mi quan h vi giá tr doanh nghip 29
1.3.1.

Cu trúc vn ti u 29

1.3.1.1. Khái nim cu trúc vn ti u 29
1.3.1.2. Các nhân t nh hng đn cu trúc vn ti u 30
1.3.2.

Phơn tích đim hòa vn EBIT 30

1.3.2.1. Khái nim 30
1.3.2.2. Phơn tích đim hòa vn EBIT 31
1.3.3.

Xác đnh cu trúc vn ti u thông qua phơn tích EBIT ậ EPS 33

1.3.3.1. Phân tích EBIT ậ EPS và lý thuyt cu trúc vn ti u 33


1.3.3.2. Xác đnh đim hòa vn giá tr th trng (EBIT th trng) 35
1.3.3.3. Ý ngha ca lá chn thu đi vi doanh nghip 36
CHNGă2. THC TRNG V CU TRÚC VN VÀ CHI PHÍ VN TI
CÔNG TY C PHN KT CUăTHÉPăCăKHệăHT-STEEL 37
2.1. Gii thiu khái quát v Công ty CP Kt cuăthépăcăkhíăHT-Steel 37
2.1.1.

Thông tin khái quát Công ty CP Kt cu thép c khí HT-Steel 37

2.1.2.

Quá trình hình thành và phát trin ca Công ty CP Kt cu thép c
khí HT-Steel 38

2.1.3.

C cu b máy t chc ca Công ty CP Kt cu thép c khí HT-Steel 38

2.1.4.

Khái quát tình hình kinh doanh Công ty CP Kt cu thép c khí HT-Steel
giai đon 2010 ậ 2013 41

2.1.4.1. Tình hình kt qu hot đng sn xut kinh doanh giai đon 2010 ậ 2013 41
2.2. Phân tích cu trúc vn Công ty CP Kt cuăthépăcăkhíăHT-Steelăgiaiăđon
2010 ậ 2013 43
2.2.1.

Phân tích các nhân t cu thành cu trúc vn 43

2.2.1.1. Vn đu t ca CSH 44
2.2.1.2. N phi tr 45
2.2.2.

Phân tích các t s đo lng cu trúc vn 50

2.2.2.1. T s n 51
2.2.2.2. T s n ngn hn 52
2.2.2.3. T s n dài hn 53
2.2.2.4. T s n trên vn CSH 54
2.2.2.5. T s t tài tr 55
2.3. Phân tích chi phí vn ca Công ty CP Kt cuăthépăcăkhíăHT-Steel giai
đon 2010 - 2013 56
2.3.1.

Phân tích chi phí n phi tr 56

2.3.1.1. Chi phí n ngn hn k
b

57
2.3.1.2. Chi phí n dài hn k
d
62
2.3.1.3. Chi phí vn c phn thng k
e
64
2.3.2.

Phân tích chi phí vn bình quân WACC 66

2.4. Phơnătíchătácăđng ca cu trúc vnăđn kh nngăsinhăli và ri ro ca
Công ty CP Kt cuăthépăcăkhíăHT-Steelăgiaiăđon 2010 ậ 2013 68
2.4.1.

Tác đng ca cu trúc vn đn kh nng sinh li 69

Thang Long University Library


2.4.2.

Tác đng ca cu trúc vn đn kh nng t ch tài chính 70

2.4.3.

òn by kinh doanh 71

2.4.4.

òn by tài chính 73

2.4.5.

òn by tng hp 74

2.5. Phân tích cu trúc vn trong mi quan h vi giá tr Công ty CP Kt cu
thépăcăkhíăHT-Steelăgiaiăđon 2010 - 2013 74
2.5.1.

Phơn tích đim hòa vn EBIT 74

2.5.2.

Li ích t lá chn thu 75

2.6. ánhăgiáăcu trúc vn và chi phí vn Công ty CP Kt cuăthépăcăkhíăHT-
Steelăgiaiăđon 2010 ậ 2013 76
2.6.1.

ánh giá cu trúc vn 76

2.6.1.1. u đim 76
2.6.1.2. Nhc đim 76
2.6.2.

ánh giá chi phí vn 77

2.6.2.1. U đim 77
2.6.2.2. Nhc đim 77

CHNGă3. MT S GII PHÁP HOÀN THIN CU TRÚC VN CÔNG
TY CP Kt cuăthépăcăkhí 78
3.1. nhăhng phát trin ca Công ty CP Kt cuăthépăcăkhíăHT-Steel 78
3.2. Mt s gii pháp hoàn thin cu trúc vn 78
3.2.1.

Phát hành trái phiu 78

3.2.2.

Tng doanh thu tit kim chi phí 79



DANH MC VIT TT

Ký hiu vit tt
Tênăđyăđ
EAT
Li nhun sau thu
EBIT
Li nhun trc thu và lãi vay
EPS
Thu nhp trên mi c phn thng
FC
Chi phí c đnh
ROA
T sut li nhun trên tng tài sn
ROE
T sut li nhun trên vn ch s hu

TNCN
Thu nhp cá nhân
TNDN
Thu nhp doanh nghip
TNHH
Trách nhim hu hn
TSC
Tài sn c đnh

Thang Long University Library


DANH MC CÁC BNG BIU, BIUă, CÔNG THC
Biu đ 1.1. Biu đ biu din đim gãy 23
Biu đ 1.2. Biu đ phân tích đim hòa vn 32
Biu đ 2.1. Tng trng doanh thu và li nhun giai đon 2010 – 2013 41
Biu đ 2.2. Các t s v n giai đon 2010 – 2013 50
Hình 2.1. C cu b máy t chc ca Công ty CP Kt cu thép c khí HT-Steel 39
Bng 2.1. Cu trúc vn giai đon 2010 – 2013 43
Bng 2.2. N phi tr ngn hn giai đon 2010 – 2013 45
Bng 2.3. N phi tr dài hn giai đon 2010 – 2013 49
Bng 2.4. T s n trên vn CSH và t s t tài tr giai đon 2010 – 2013 54
Bng 2.5. Chi phí tín dng thng mi giai đon 2010-2013 57
Bng 2.6. Chi phí vay ngn hn giai đon 2010 – 2013 59
Bng 2.7. Chi phí vn bình quân ca n ngn hn giai đon 2010 – 2013 61
Bng 2.8. Chi phí vay dài hn giai đon 2010 – 2013 62
Bng 2.9. Chi phí vn bình quân ca n dài hn giai đon 2010 – 2013 63
Bng 2.10. Chi phí vn c phn thng giai đon 2010 – 2013 theo mô hình chit
khu c tc 64
Bng 2.11. Bng so sánh các tiêu chí ca công ty DNY và nhóm ngành Thép 65

Bng 2.12. Chi phí vn c phn thng giai đon 2010 – 2013 theo mô hình CAPM 66
Bng 2.13. Chi phí vn bình quân WACC giai đon 2010 – 2013 67
Bng 2.14. Mi quan h ca các ch s ti kh nng sinh li 69
Bng 2.15. Tác đng ca các yu t ti ROE 69
Bng 2.16. Mi quan h ca các ch s ti kh nng t ch tài chính 70
Bng 2.17. Tác đng ca các yu t ti ROE 71
Bng 2.18. Các chi phí đnh phí 71
Bng 2.19. òn by kinh doanh giai đon 2010 - 2013 72
Bng 2.20. òn by tài chính giai đon 2010 – 2013 73
Bng 2.21. òn by tng hp giai đon 2010 - 2013 74
Bng 2.22. EBIT bàng quan giai đon 2010 – 2013 74
Bng 2.23. Li ích t tm chn thu ca công ty t nm 2010 -2013 75
Bng 3.1. Báo cáo kt qu hot đng kinh doanh gi đnh nm 2014 80
Bng 3.2. Chi phí vn bình quân WACC gi đnh trong nm 2014 80
Bng 3.3. Kt qu hot đng sn xut kinh doanh giai đon 2010 – 2013 85



LI M U
1. Tính cp thit caăđ tài
Cu trúc vn là mt trong nhng ch đ tài chính đc nhiu nhà nghiên cu và
các hc gi quan tâm. Xut phát t thc t, cu trúc vn có liên quan cht ch đn kh
nng ca doanh nghip v vic đáp ng nhu cu gia các bên liên quan. Cu trúc vn
khng đnh rõ nét nht v tài sn ca doanh nghip. Nó th hin s khác nhau gia n
và vn ch s hu. S kt hp gia n và vn ch s hu có th đc th hin theo
các hình thc sau: 100% vn ch s hu – 0% n, 100% n - 0% vn ch s hu, X%
vn ch s hu – Y% n. Phng án đu tiên là dành cho các doanh nghip không vay
n, tc là h tránh xa các li th ca đòn by. Phng án th hai là ca các doanh
nghip không s dng vn ch s hu. Tùy chn này không thc t vì không mt nhà
đu t này mun đu t vn ca h vào mt doanh nghip không có vn ch s hu.

iu này mt phn gii thích cho thut ng “giao dch trên vn ch s hu”, ngha là
vn ch s hu trong cu trúc vn hin nay ca doanh nghip là yu t quyt đnh
khin các nhà đu t cung cp ngun lc tài chính ca h cho doanh nghip nhiu hn
na. Phng án th ba là phng án thc t nht, nó là s kt hp gia vn ch s hu
và n vay trong cu trúc vn, và do đó, li th ca đòn by s đc khai thác.
Trên thc t, các doanh nghip đu khác nhau v quy mô, tính cht, doanh thu,
chi phí vn, điu kin cnh tranh, k vng th trng và ri ro. Vì vy, mt nhà qun
tr doanh nghip cn quan sát sâu rng hn, kt hp nhiu yu t c v cht lng, s
lng và ch quan đ xem xét trong quá trình lp k hoch và thit k mt cu trúc
vn hp lý đi vi doanh nghip.
Công ty CP Kt cu thép c khí HT-Steel không nm ngoài thc t này. Cu trúc
vn luôn có s nh hng mnh m đn mi hot đng ca doanh nghip. Vic ti u
hóa cu trúc vn cng nh cân bng hp lý chi phí vn s góp phn gia tng t sut
sinh li ca doanh nghip, t đó giúp nâng cao giá tr và v th ca doanh nghip. 
làm đc điu đó, doanh nghip cn có s hiu bit sâu rng lý thuyt v cu trúc vn,
chi phí vn đ đi chiu, áp dng vào doanh nghip, đt trong hoàn cnh hin ti, đ
đa ra đc mt cu trúc vn hp lý, phù hp vi s phát trin, xu hng chung, kích
thích s tng trng cho doanh nghip mình.
Vì nhng lý do nêu trên và nhng tìm hiu v tình hình thc t ti Công ty, tác
gi la chn nghiên cu đ tài “Cu trúc vn và chi phí vn ti Công tyCP Kt cu
thép c khí HT-Steel Thc trng và gii pháp”.

Thang Long University Library


2. Mc đích nghiên cu
Mc đích nghiên cu là tìm hiu c s lý lun v cu trúc vn cng nh chi phí
vn, sau đó phân tích cu trúc vn và chi phí s dng vn ti Công ty CP Kt cu thép
c khí HT-Steel và đánh giá đ tìm ra gii pháp ti u hn cho cu trúc vn ca công ty.
3. iătng và phm vi nghiên cu

– i tng nghiên cu ca khóa lun là cu trúc vn và chi phí s dng vn
ca Công ty CP Kt cu thép c khí HT-Steel;
– Phm vi nghiên cu ca khóa lun là Công ty CP Kt cu thép c khí HT-Steel.
4. Phngăphápănghiênăcu
Khóa lun s dng nhng thông tin s cp và nhng thông tin cung cp trên
mng Internet, cng nh tài liu thc t ca công ty công khai. Quá trình phân tích, s
dng các phng pháp đi chiu so sánh, phng pháp t s và các h thng bng
biu, biu đ, s đ đ đánh giá tình hình tài chính ca công ty qua tng thi đim t
đó đa ra nhng bin pháp nhm nâng cao hiu qu hot đng sn xut kinh doanh ca
công ty trong khong thi gian 3 nm.
5. Kt cu Khóa lun
Ni dung ca khóa lun chia làm 3 chng:
Chng 1: C s lý lun v cu trúc vn và chi phí vn trong công ty c phn
Chngă2:ăThc trng v cu trúc vn và chi phí vn ti Công ty CP Kt
cuăthépăcăkhíăHT-Steel
Chngă3:ăMt s gii pháp hoàn thin cu trúc vn ti Công ty CP Kt cu
thépăcăkhíăHT-Steel

1

CHNGă1. C S LÝ LUN V CU TRÚC VN VÀ CHI PHÍ VN
TRONG CÔNG TY C PHN
1.1. Lý lun chung v cu trúc vn và chi phí vn
1.1.1. Cu trúc vn
1.1.1.1. Khái nim cu trúc vn
Ch đ ca lý thuyt tài chính thu hút s chú ý ln nht và gây tranh cãi nht là
lý thuyt v cu trúc vn (hay còn gi là c cu vn) và làm th nào chúng nh hng
đn hiu qu hot đng ca doanh nghip. Modigliani và Miller là nhng ngi đu
tiên đt ra câu hi v s liên quan giacu trúc vn trong mt công ty nm 1958. H
cho rng “trong điu kin nht đnh, giá tr th trng ca mt công ty bt k đc lp

vi cu trúc vn” (Modigliani and Miller, Modigliani and Miller: Theory of
Investment, pg.268).
Theo Brealey và Myers, “s la chn trong vic kt hp các ngun tài chính dài
hn thng đc gi là cu trúc vn” (Brealey and Myers, Fundamentals of Corporate
Finance, pg.9).
Trên th gii và ti Vit Nam có rt nhiu quan đim, cách hiu khác nhau v cu
trúc vn, song đ hiu mt cách thông dng nht, ta s dng khái nim:
“Theo cách phân chia ph bin nht, ngun vn bao gm các khon n và vn
ca ch. N bao gm n ngn hn, n dài hn. Vn ca ch có th bao gm vn huy
đng bng c phiu thng, c phiu u tiên, li nhun không chia. T trng ca các
ngun đó trong tng ngun chính là c cu vn” (PGS.TS Lu Th Hng, Giáo trình
Tài chính doanh nghip, tr.125).
T khái nim trên có th thy, cu trúc vn là mt thut ng tài chính nhm mô
t ngun gc và phng pháp hình thành nên ngun vn đ doanh nghip có th s
dng phc v cho mc đích duy trì và phát trin hot đng kinh doanh ca mình.
1.1.1.2. Các nhân t cu thành cu trúc vn
Theo khái nim trên, vn đc hình thành bi vn ch s hu và n phi tr.
a) Vn ch s hu
Nói đn ngun vn ch s hu là nói đn ngun vn đu tiên mà doanh nghip
huy đng đc. Bi vì đi vi mt doanh nghip, trc khi đi vào hot đng kinh
doanh thì doanh nghip cn có vn điu l.
Theo khía cnh k toán qun tr, “vn ch s hu đc phn ánh trong Bng cân
đi k toán, gm: vn ca các nhà đu t, thng d vn c phn, li nhun gi li,
Thang Long University Library
2

các qu, li nhun cha phân phi, chênh lch t giá và chênh lch đánh giá tài sn”
(Chun mc k toán s 01, tr.5).
Mt doanh nghip có th có mt hay nhiu ch s hu vn. Vi doanh nghip
Nhà nc, vn ca doanh nghip do Nhà nc giao hoc đu t, nên Nhà nc là ch

s hu. i vi doanh nghip liên doanh, công ty trách nhim hu hn, công ty hp
danh, thì ch s hu là các t chc, cá nhân tham gia góp hay gi là thành viên góp
vn. i vi các công ty c phn, ch s hu là các c đông. Còn đi vi các doanh
nghip t nhân, cá nhân hoc ch h gia đình là ch s hu vn.
Tuy nhiên trong phm vi nghiên cu, ta ch xét đn ngun vn ch s hu trong
công ty c phn.
C th, ngun vn ch s hu trong công ty c phn gm các ngun hình thành
chính nh sau:
– Vn c phnăthng: là phn vn đc huy đng t vic chia nh vn điu l
ca công ty c phn thành nhiu phn bng nhau thông qua vic phát hành c phiu
thng bán ra th trng.
“C phiu là loi chng khoán xác nhn quyn và li ích hp pháp c đông đi
vi mt phn vn c phn ca t chc phát hành”(Phm Vn Hùng, Giáo trình Th
trng chng khoán, tr.21)
Khi mt công ty phát hành c phiu đ huy đng vn, s vn cn huy đng đc
chia thành nhiu phn nh bng nhau gi là c phn. Ngi mua c phn gi là c
đông. C đông đc cp mt giy chng nhn s hu c phn gi là c phiu và ch
công ty c phn mi phát hành c phiu. Nh vy, c phiu chính là mt chng th
chng minh quyn s hu ca mt c đông đi vi mt công ty c phn và c đông là
ngi có c phn th hin bng c phiu.
Theo đó, c phiu ph thông (common stock) là loi c phiu ph bin nht đc
phát hành nhm xác nhn đy đ các quyn và li ích hp pháp ca c đông ti công ty
c phn, c tc ca c phiu ph thông ph thuc vào kt qu hot đng sn xut kinh
doanh ca đn v phát hành. Công ty c phn bt buc phi có c phiu ph thông.
Vic s dng vn c phn thng có nhiu thun li. Do c phiu là chng ch
góp vn nên vic phát hành c phiu giúp công ty có ngun vn ln. Hn na, c tc
c phn u đưi ph thuc vào tình hình li nhun ca công ty. Sau khi tr lãi trái phiu
và tr c tc cho c đông u đưi, công ty mi tr c tc cho c đông thng tính trên
li nhun còn li. Nên nu tình hình ca công ty càng thiu n đnh, không đt hiu
qu cao, thì c tc phi tr cho c đông thng càng ít hn và có th trì hoưn đc.

Tuy nhiên, đây cng là đim bt li cho công ty nu tình hình kinh doanh ca công ty
đt li nhun cao. Khi đó lưi phi tr cho trái phiu và c tc c phiu u đưi vn c
3

đnh, còn c tc c phn thng s tng lên. Hn na, vic s dng vn c phn
thng làm phân tán quyn s hu và quyn kim soát ca c quan qun tr bi ngi
nm gi c phiu thng có quyn biu quyt và quyn phát biu nhng vn đ khác
trong ni b công ty. Chi phí phát hành c phiu thng cng cao hn phát hành trái
phiu và khi phát hành, công ty phi tuân th mt ch đ công b thông tin rng rãi,
nghiêm ngt và chính xác. .c bit, chi phí tr c tc c phiu ph thông không phi
là chi phí đc tr nh trái phiu, nên không to lá chn thu cho công ty
– Vn c phnăuăđƣi: là phn vn có đc do phát hành c phiu u đưi.
C phiu u đưi (preferred stock):là loi c phiu xác nhn mt s quyn và li
ích ca c đông  mc cao hn so vi các c đông ph thông. Tuy nhiên h s b hn
ch  mt s quyn và li ích khác. C phiu u đưi bao gm c phiu u đưi c tc,
c phiu u đưi biu quyt và c phiu u đưi hoàn li.
C phiu u đưi c tc là c phiu đc tr c tc  mc cao hn so vi c tc
ca c phiu ph thông hoc đc tr vi mc n đnh hàng nm. C tc đc chia
hàng nm gm c tc c đnh và c tc thng.
C phiu u đưi biu quyt là c phiu có s phiu biu quyt nhiu hn so vi
c phiu ph thông. S phiu biu quyt ca mi c phiu u đưi biu quyt do iu
l công ty quy đnh. C phiu u đưi biu quyt ch phát hành cho mt s đi tng
đc bit, ngi nm gi c phiu u đưi biu quyt không đc quyn chuyn nhng
cho ngi khác.
C phiu u đưi hoàn li là c phiu đc công ty hoàn li vn góp bt c khi
nào theo yêu cu ca ngi s hu hoc theo các điu kin đc ghi trên c phiu ca
c phn u đưi hoàn li. C đông nm gi c phiu u đưi hoàn li không có quyn
biu quyt, không có quyn d hp i hi đng c đông, không có quyn đ c
ngi vào Hi đng qun tr và Ban kim soát.
Nh vy, vic s dng c phiu u đưi cng đem li cho công ty phát hành nhiu

thun li và khó khn. u đim đu tiên là khi phát hành c phiu u đưi, công ty
không b phân tán quyn lc, quyn biu quyt và kim soát hot đng ca công ty cho
ngi nm gi c phiu u đưi. Hn na, dù kt qu kinh doanh ca công ty đt hiu
qu cao, có li nhun cao, thì li tc cho c phiu u đưi là c đnh, không h tng lên.
Và c đông cng ch đc nhn c tc c phiu u đưi khi công ty hot đng có hiu
qu. Tuy nhiên, c tc c phiu u đưi phi đc tr trc bt k c tc c phiu
thng nào. C phiu u đưi s đc u tiên v tài sn khi công ty không có li nhun.
Tc là trong trng hp công ty tht bi, công ty s phi chia c tc c phiu u đưi v
bt c tài sn gì còn li sau khi n ca công ty đư đc thanh toán, và trc khi c
đông c phiu thng nhn đc phn bi thng nào đó. Mt nhc đim na ca
Thang Long University Library
4

vic phát hành c phiu u đưi là chi phí phát hành cao hn trái phiu, công ty cng
phi chu s kim soát cht ch ca c quan kim soát và tuân th nghiêm ngt quy
đnh v thông tin công b.
– Li nhun không chia và các qu ca công ty: Sau khi hoàn thành ngha v
thu và chia c tc u đưi và c tc thng cho các c đông, phn li nhun còn li
ca công ty gi là li nhun không chia. ây là ngun vn đáng k đ tài tr cho nhu
cu tng vn, đm bo cho chi phí s dng vn  mc ti thiu. Phn li nhun này
cng s đc trích đ đóng góp vào các qu ca công ty nh qu đu t phát trin, qu
phúc li, qu khen thng,…iu kin đ có li nhun không chia là doanh nghip
phi hot đng có hiu qu và có li nhun.
Vic s dng li nhun không chia giúp công ty không b ph thuc vào nn tài
chính bên ngoài nh ngân hàng thng mi, các t chc tín dng…iu này khin
công ty tng kh nng t ch v tài chính ca công ty mình. Hn na giúp công ty
thun li hn trong các quan h tín dng ti các ngân hàng, t chc tín dng hay vi
các c đông. Ngun li nhun đ li cng tác đng rt ln đn ngun vn kinh doanh,
to c hi cho công ty thu đc li nhun cao hn trong các nm tip theo. Bên cnh
nhng thun li đó, vic s dng li nhun không chia cng đem li khó khn. Khi

công ty không tr c tc cho c đông mà gi li nhun, vic này có th làm giá c
phiu trên th trng gim, nh hng xu đn công ty.
b) N phi tr
Trong nn kinh t th trng, hu nh không mt doanh nghip nào hot đng
kinh doanh ch bng ngun vn t có, mà đu phi hot đng bng nhiu ngun vn,
trong đó n phi tr đc s dng đáng k.
N phi tr là ngun vn tài tr t bên ngoài doanh nghip, phát sinh trong quá
trình hot đng sn xut, kinh doanh mà doanh nghip phi tr, phi thanh toán cho
các ch n, bao gm các khon n tin vay, các khon n phi tr cho ngi bán, cho
Nhà nc, cho công nhân viên đng thi phi tr tin lãi vay theo lãi sut tha thun.
N phi tr mang mt ý ngha rt quan trng đi vi vic m rng và phát trin hot
đng kinh doanh ca mt doanh nghip. Trong cu trúc vn, ta xét đn n phi tr
ngn hn và n phi tr dài hn.
N phi tr ngn hn
Tín dng thng mi (Commercial credit)
Tín dng thng mi là mt loi tín dng ngn hn quan trng nht vì nó chim
t l khá cao (40% đn 60%) so vi tài sn luau đng ca các doanh nghip không
hot đng trong lnh vc tài chính – tín dng, nht là đi vi các doanh nghip nh và
các doanh nghip đang tng trng nhanh. Tín dng thng mi là ngun tài tr tt
5

yu phát sinh do các hot đng kinh doanh và nó thay đi theo s thay đi ca doanh
thu. Tín dng thng mi đc hình thành t nhiên trong hot đng mua bán tr chm
hay tr góp, là ngun vn doanh nghip chim dng ca ngi bán, hay là khon tín
dng thng mi mà ngi bán cung cp cho doanh nghip. Vic s dng tín dng
thng mi s có tác đng hai chiu vi doanh nghip. Nó là mt ngun tín dng đ
tài tr vic mua hàng và cng là mt phng thc cung ng nhu cu vn đ tài tr vic
bán chu cho khách hàng. Do đó, doanh nghip phi xác đnh rõ là mình cung cp tín
dng cho khách hàng hay là nhn tín dng t khách hàng. Vì vy, nu doanh nghip s
dng tín dng thng mi nh mt ngun tài tr thì doanh nghip phi gim đn mc

ti thiu các khon phi thu t khách hàng đ tránh ri ro thanh toán. ng thi, khi
doanh nghip là bên nhn tín dng thng mi, nu không thanh toán đúng hn, uy tín
ca doanh nghip s b nh hng.
Vay ngn hn ngân hàng
Vay ngn hn ngân hàng:là các khon vay có thi hn tr trong vòng mt chu k
sn xut, kinh doanh bình thng hoc trong vòng mt nm tài chính. u đim ca
vay ngn hn là đáp ng nhu cu đa dng v vn ca Công ty. Khi nhu cu tài chính
gia tng, Công ty s nh đn s tài tr t các Ngân hàng thng mi đ tng ngun
vn. Ngoài ra, công ty còn có th vay  công ty tài chính, công ty bo him hay qu
đu t phát trin. Tuy nhiên đ có mt khon vay ngn hn khi cn, công ty cn hoàn
thành th tc khá phc tp và cn có mt nn tng tài chính vng vàng đ đáp ng
điu kin th chp. ng thi, công ty cng s chu s kim soát ca t chc cho vay
v món vay đó, và chu lãi sut vay vn cho tng ngun.  vay ngn hn ngân hàng
có 2 hình thc là vay ngn hn có đm bo và vay ngn hn không đm bo:
Vay ngn hn không đm bo bao gm 2 trng hp là vay theo hn mc tín
dng và vay theo hp đng.
– Vay theo hn mc tín dng là hình thc thng lng gia ngân hàng và công
ty, trong đó tha thun hn mc tín dng cho phép công ty có th vay mc ti đa trong
khong thi gian xác đnh. Vic hoàn tr có th thc hin theo ý mun nhng đn khi
thng lng chm dt thì công ty phi hoàn tr tt c các khon vay. i vi loi vay
này, mt hp đng tín dng đc s dng cho c quý. n cui quý, hp đng tín
dng s đc thanh lý và sang đu quý sau, khách hàng mun vay phi np b h s
xin vay mi. Phm vi ápdng ca khon vay này là áp dng cho khách hàng có nhu
cu vay vn thng xuyên và đc ngân hàng tín nhim. Thng khi cho vay loi này,
ngân hàng không yêu cu đm bo tín dng.Cho vay theo hn mc tín dng th tc
đn gin, công ty vay vn có th ch đng đc ngun vn vay, lãi vay tr cho ngân
hàng thp. Vic xác đnh hn mc tín dng tc là xác đnh hn mc vn lu đng phi
Thang Long University Library
6

cn c vào nhu cu vn lu đng ca doanh nghip và trên c s khai thác ht các
ngun vn phi ngân hàng khác. Có nh vy mi xác đnh đúng và hp lý nhu cu vn
vay, tránh tình trng cho vay quá mc cn thit làm tn hi đn kh nng thu hi n.
Cn c đ xác đnh hn mc tín dng là k hoch tài chính ca công ty, trong đó d
báo chi tit v tài snvà ngun vn;
– Vay theo hp đng (vay tng ln)đc áp dng ph bin trong cho vay ngn
hn cng nh cho vay trung dài hn. Vic cho vay đi vi tng khon vay riêng bit
không có s liên h, ph thuc gia các món vay ca mt khách hàng. c trng ca
hình thc cho vay này là mi ln vay khách hàng phi ký kt mt hp đng tín dng
riêng trong đó có các ni dung nh s tin vay, lãi sut, thi hn c đim ca
phng thc cho vay này là vic cho vay và thu n đc phân đnh ranh gii mt cách
rõ ràng, d nhn bit đc lúc nào cho vay, lúc nào thu n. Vic cho vay và thu n
đc phân đnh ranh gii mt cách rõ ràng, d nhn bit đc lúc nào cho vay, lúc nào
thu n.u đim ca phng thc cho vay này là đm bo an toàn vn vay và to th
ch đng cho công ty. Tuy nhiên,phng thc cho vay này còn có nhiu nhc
đim.Vi công ty,đây là mt hình thc vay phc tp bi th tc vay rm rà,mi ln
mun vay công ty phi lp h s vay vn,tn kém thi gian,công sc gây khó khn
trong vic vay vn làm nh hng ti hot đng kinh doanh,thm chí mt c hi trong
kinh doanh nu không có vn kp thi.
Vay ngn hn có đm bo gm 2 trng hp là đm bo bng khon phi thu và
đm bo bng hàng tn kho.
– m bo bng khon phi thu khách hàng có 2 phng thc:
+ Cm c khon phi thu khách hàng: Theo tha thun cm c, công ty s
dng các khon phi thu khách hàng th chp cho khon vay. Mt tha thun c th
gia công ty và t chc cho vay gii thích rõ ràng nhng chi tit c th ca giao dch.
S tin cho vay đc xác đnh theo t l phn trm ca các khon phi thu khách hàng
cm c. Ngoài ra, công ty thng tr mt khon phí đ x lý thng là 1% tng các
khon phi thu đc cm c. Phí x lý này tr cho thi gian liên quan đn xem xét li
các khon phi thu đc cm c ca t chc cho vay. Nu hp đng vay thc hin trên
toàn b các khon phi thu, t chc cho vay hoàn toàn không kim soát cht lng ca

các khon phi thu khách hàng đem cm c;
+ Thay vì cm c các khon phi thu khách hàng, mt phng thc khác
đc s dng là bán các khon phi thu khách hàng cho mt ngân hàng hay mt công
ty mua bán n. Các khon phi thu khách hàng đc bán thng (không có s tr giúp),
do đó công ty mua n s phi chu toàn b ri ro tín dng và gánh chu toàn b thit
hi nu khách hàng ca công ty không tin hành thanh toán.
7

– m bo bng hàng tn kho:
+ Tín chp: hàng hóa vn đc bo qun trong kho ca công ty đi vay. Chi
phí ca khon vay này gm phí x lý và chi phí lãi vay;
+ Tài tr kho hàng: hàng hóa đc lu kho  bên th ba.  qun lý hàng tn
kho, bên cho vay thuê mt bên th ba đ vn hành kho. Chi phí  đây thng gm chi
phí bo qun, chi phí kho bãi và chi phí lãi vay.
Phát hành thng phiu
Thng phiu: là loi trái phiu doanh nghip ngn hn nht, vi thi hn t 30
đn 270 ngày. ây là mt loi lnh phiu (promissory note) ch yu do nhng công ty
tài chính phát hành, song các công ty công nghip cngphát hành ngày càng nhiu
hn. Hu ht thng phiu đu đc phát hành theo hình thc chit khu nh công trái
ngn hn. Thng phiu có th đc chàobán trc tip bi công ty pháthành hoc
nhng hãng môi gii. Thng phiu thng đc chào bán theo tnglô. Thng phiu
có tính lu thông, tc là có th đc chuyn nhng t ngi th hng này sang
ngi th hng khác bng cách ký tên vào sau t thng phiu. Hn na, nó có th
chuyn hóa ra tin khi mang đn ngân hàng xin chit khu hoc cm c. Vì vy, nó tr
thành mt loi phng tin thanh toán thay th tin mt, tit kim tin mt và góp
phn n đnh tin t. Nó còn là c s pháp lý trong quan h mua bán chu, bo v
quyn li ca các ch th trong tín dng thng mi, loi b đc tình trng n nn
kéo dài gia các công ty. Tuy là mt phng thc huy đng vn ngn hn hp dn,
nhng thng phiu mi ch đc áp dng bi các công ty ln. Ngoài ra, th trng
thng phiu đôi khi không hot đng và các công ty buc p/hi s dng các khon

vay ngân hàng. Các công ty s dng thng phiu rng rưi cng thng gi quan h
vi các ngân hàng và thng vay ngân hàng bên cnh vic phát hành thng phiu.
Ngoài ra, công ty phát hành s phi chu chi phí phát hành, phí cam kt, phí hn mc
tín dng, phí và l phí xp hng thng phiu.
N tích ly
N tích lylà các khon n phi tr có tính cht chu k phát sinh thng xuyên
trong quá trình hot đng kinh doanh ca doanh nghip. Khon này thng bao gm:
phi tr công nhân viên, các khon thu, phi np cho Nhà nc, phi tr khác…Vic
s dng ngun vn này khá d dàng (ngun vn t đng phát sinh), và không phi bt
k mt khon chi phí nào cho đn ngày thanh toán cho ch n. c bit, nu doanh
nghip xác đnh chính xác đc quy mô chim dùng thng xuyên (còn đc gi là n
đnh mc) thì doanh nghip có th gim bt đc nhu cu huy đng các ngun vn dài
hn t bên ngoài, tit kim chi phí s dng vn ca doanh nghip. Tuy nhiên, các
khon n tích ly có phm vi gii hn ca nó. Bi vì doanh nghip không th trì hoãn
Thang Long University Library
8

vic tr n quá thi hn cho phép, điu đó s gây nhiu tác hi đn hot đng kinh
doanh ca doanh nghip.
N phi tr dài hn
Vay dài hn
Vay dài hn: cng tng t nh vay ngn hn, nhng thi hn vay ca khon vay
này ít nht 3 nm đi vi vn vay ngân hàng, có ni tính t 5 nm tr lên. Chim t
trng ln trong vn vay dài hn là vn vay t ngân hàng thng mi. Tuy nhiên ngun
vn này cng có nhng hn ch nht đnh nh điu kin tín dng, các điu kin đm
bo tin vay, s kim soát ca ngân hàng và lãi sut vay vn cng ging khon vay
ngn hn. Song, bi thi hn vay ca khon vay dài hn dài hn vay ngn hn, nên sau
khi tính toán đn giá tr dòng tin, lm phát và các tác nhân bên ngoài khác, ngân hàng
hay các t chc cho vay vn luôn áp mc lãi sut ca vay dài hn cao hn vay ngn hn.
Phát hành trái phiu

Trái phiu là loi chng khoán xác nhn quyn và li ích hp pháp ca ngi s
hu đi vi mt phn vn n ca t chc phát hành. Theo đó, vn huy đng t trái
phiu là mt khon vay ca nhng ngi s hu trái phiu và t chc phát hành có
trách nhim tr lãi c đnh đnh k hoc tr lưi trc cho bên s hu trái phiu và có
thi gian đáo hn. Hin nay, th trng tài chính thng lu hành nhng loi trái phiu
nh trái phiu không hng lãi (lãi sut trái phiu bng 0 – zero coupon) và trái phiu
có tính lãi (lãi sut quy đnh trên trái phiu là lãi sut danh ngha mà ngi phát hành
cam kt chi tr mi k). Vic phát hành trái phiu đ đáp ng nhu cu tng vn có tính
cht lâu dài và có nhiu u đim. Chi phí phát hành trái phiu thp hn chi phí phát
hành và tiêu th c phiu thng và c phiu u đưi. Nu công ty đt mc t sut sinh
li cao thì vic phát hành trái phiu không to cho ngi mua chúng tham gia vào
phân phi li nhun cao đó. ng thi, khi phát hành trái phiu, ngi ch s hu
công ty không phi chia quyn kim soát công ty cho nhng ngi mua trái phiu, vì
ngi nm gi trái phiu không có quyn bu c các c quan qun tr và kim soát
công ty. Ngoài ra, trái phiu có th đc công ty phát hành thu hi trc thi hn. Hn
na, li tc trái phiu đc coi là mt khon chi đc tr ra khi thu nhp chu thu
TNDN theo lut pháp quy đnh và do đó, đây là mt u đim ni bt ca vic s dng
trái phiu so vi s dng c phiu thng trong vic tài tr dài hn cho nhu cu tng
vn ca các công ty c phn. Tuy nhiên, s dng trái phiu cng có mt s nhc
đim. Trái phiu là mt loi giy t ghi n, nên công ty phát hành phi tr mt khon
li tc c đnh cho ngi nm gi, dù li nhun ca công ty không n đnh hoc
không có li nhun. Vì vy vic s dng trái phiu s làm tng ri ro ca công ty. Trái
phiu có thi gian đáo hn nên công ty phi b trí vic hoàn tr đúng thi hn. S
9

dng trái phiu là s dng n trong mt thi k dài cng cha đng nhiu ri ro. Vi
thi k dài, nhng d tính mong đi và các k hoch khi phát hành trái phiu s có th
mt tính hin thc theo thi gian. Nu doanh thu ca công ty gim sút thì vic vay n
ln di dng trái phiu s làm ri ro tài chính tng cao. Thêm vào đó, vic cam kt
dài hn có nhiu điu khon kh c gt gao hn vic cam kt dài hn. Vì vy, công ty

s b nhiu cng ch hn là vic vay ngn hn hay phát hành c phn thng;
N dài hn khác
N dài hn khác bao gm n thuê tài chính, nhn ký qu, ký cc dài hn, thu
thu nhp hoãn li phi tr…
1.1.1.3. Các ch s đo lng cu trúc vn
Các ch s đo lng thng đc s dng đ đánh giá và xem xét cu trúc vn
ca doanh nghip c th nh sau:
- T s n
T s n
=
N phi tr
Tng tài sn
T s n phn ánh cu trúc vn ca doanh nghip, cho ta bit trung bình trong 1
đng vn có bao nhiêu đng là n, còn li là vn CSH. Khi t s n càng thp chng
t doanh nghip đang ít ph thuc vào ngun n vay bên ngoài, tc là có tính t ch
cao hn và c kh nng tài chính tt hn. Ngc li, khi t s này  mc cao, doanh
nghip s dng mc đòn by tài chính cao, chi phí lãi vay thp hn chi phí vn CSH,
nên s tn dng đc khon tit kim thu do đó s gia tng kh nng sinh li. Tuy
nhiên, khi t s này gia tng mnh, ri ro tài chính s tng cao to áp lc chi phí tài
chính ln và có doanh nghip có kh nng gp ri ro phá sn. Do vy, doanh nghip
cn cân nhc k càng đ s dng t trng n phi tr trên tng tài sn sao cho hp lý.
- T s n dài hn
T s n dài hn
=
N dài hn
Tng tài sn
T s này cho bit có bao nhiêu đng n dài hn đc doanh nghip s dng tài
tr cho 1 đng tng tài sn. Khi t s này càng cao, chng t doanh nghip đang phi
chu chi phí lãi vay cao bi lãi sut vay vn dài hn cao hn vn vay ngn hn. ng
thi doanh nghip có kh nng gp ri ro tài chính cao hn. Vì vy, doanh nghip cn

cân nhc trong vic s dng n dài hn đ có chính sách qun lý vn hp lý.
Thang Long University Library
10

- T s n ngn hn
T s n ngn hn
=
N ngn hn
Tng tài sn
Tng t nh t s n dài hn, t s n ngn hn cho bit doanh nghip s dng
bao nhiêu đng là n ngn hn đ tài tr đ tài tr cho 1 đng tài sn. Khi t s này
càng cao, doanh nghip s gp càng nhiu áp lc x lý n trong thi gian ngn.
- T s n trên vn CSH
T s n trên vn CSH
=
N phi tr
Vn CSH
T s n trên vn CSH cho bit 1 đng vn CSH có kh nng đm bo cho bao
nhiêu đng n phi tr, phn ánh kh nng t tài tr, tc là s t ch v tài chính và
kh nng thanh khon ca bn thân doanh nghip. T s này càng cao thì kh nng t
tài tr ca doanh nghip càng thp, tng kh nng gp ri ro thanh khon. T s n
trên vn CSH nh hn hoc bng 1 tc là n phi tr ít hn hoc bng vn CSH,
chng t doanh nghip vn đm bo đc kh nng ch đng thanh toán n phi tr
nh vn CSH. Tuy nhiên, khi t s này ln hn 1, n phi tr ln hn vn CSH, tc
vn CSH không đ đ đm bo cho vic thanh toán n, vì vy doanh nghip có th gp
ri ro thanh toán n.
- T s t tài tr
T s t tài tr
=
Vn CSH

Tng tài sn
Qua t s này, ta có th thy đc kh nng t tài tr ca doanh nghip đi vi
các tài sn ca mình (kh nng t ch v tài chính) vi ý ngha là trong 1 đng vn
đu t cho tng tài sn thì có bao nhiêu đng là vn CSH. Trên c s xem xét mc đ
ca các t s này, nhà qun tr s có phng án đ tng hay gim các t s trên cho
phù hp vi hot đng và v th tài chính ca doanh nghip.
1.1.1.4. S cn thit ca vic nghiên cu cu trúc vn trong qun tr tài chính
Cu trúc vn là vn đ đc nhiu nhà nghiên cu kinh t - tài chính quan tâm.
ng trên góc đ nhà qun tr doanh nghip, vic nghiên cu cu trúc vn giúp h tìm
ra li gii cho nhng câu hi sau:
– Xác đnh cu trúc vn nh th nào là hp lý và đem li hiu qu cho doanh nghip?
– Nên vay n hay không?
– Nu vay n, doanh nghip gánh chu ri ro  mc đ nào?
11

Vic hiu tng tn v cu trúc vn s giúp nhà qun tr doanh nghip tìm ra câu
tr li cho nhng câu hi  trên, t đó đ ra các quyt đnh tài tr đúng đn nhm tng
hiu qu hot đng kinh doanh ca doanh nghip, gia tng li nhun cho c đông mà
vn hn ch ri ro  mc thp nht.
1.1.2. Chi phívn
1.1.2.1. Khái nim chi phívn
Vn là nhân t cn thit ca sn xut. Cng nh bt k mt nhân t nào khác, đ
s dng vn, doanh nghip cn b ra mt chi phí nht đnh.
“Vn là nhân t cn thit ca sn xut. Cng nh bt k mt nhân t nào khác,
đ s dng vn, doanh nghip cn b ra mt chi phí nht đnh. Chi phí ca mi mt
nhân t cu thành gi là chi phí nhân t cu thành ca loi vn c th đó. Có th hiu
chi phí vn là chi phí c hi ca vic s dng vn, đc tính bng s li nhun k
vng đt đc trên vn đu t vào d án hoc doanh nghip đ gi không làm gim s
li nhun dành cho ch s hu” (PGS.TS Lu Th Hng, Giáo trình Tài chính doanh
nghip, tr.125).

Có th hiu chi phí vn là chi phí mà nhà đu t phi tr cho vic s dng ngun
vn c th nào đó đ tài tr cho quyt đnh đu t ca mình. Chi phí vn bao gm chi
phí tr cho vic s dng n vay và chi phí tr cho vic đu t bng ngun vn ch s
hu di các hình thc b sung bng li nhun cha phân phi hoc b sung bng các
qu chuyên dùng ca doanh nghip.
Chi phí vn có th tính bng s tuyt đi hoc tng đi, tuy nhiên đ d dàng so
sánh, thông thng ngi ta s dng s tng đi.
Vy chi phí vn đc tính theo công thc tng quát sau:
Chi phí vn
=
Chi phí thc t
Tng vn s dng
1.1.2.2. Chi phí n phi tr
Chi phí n phi tr đc đo lng hoc là trc hoc là sau thu, tuy nhiên, bi
vì chi phí lưi vay đc khu tr trc thu nên chi phí n phi tr sau thu thng
đc quan tâm hn.
a) Chi phí n ngn hn
Chi phí n ngn hn (k
b
) là khon chi phí tr lưi cho ngi cho vay hoc ngân
hàng trc thu. so sánh chi phí ca nngn hn, cn phi quy đi các chi phí v
cùng mt đn v đo lng và cùng mt khong thi gian.  quy đi chi phí ra nm,
thông thng có 2 cách quy đi là phng pháp lưi đn và lưi kép:
Thang Long University Library
12

Lãi kép: s lãi tính bng cách cng dn lãi k trc vào vn đ tính lãi k tip
theo. c đim ca lãi kép là chng nhng vn sinh li mà lưi cng sinh li (lãi m đ
lãi con).





 
  



 
Lưi đn: là vic tính lãi da trên vn gc (vn đu t ban đu). Vì th, theo
phng pháp lưi đn thì s lãi cui k luôn bng nhau nu vn gc bng nhau.



  





Chi phí n ngn hn sau thu (k
i
):
k
i
= k
b
* (1 ậ T)
Trong đó:
m: s k tính lãi trong 1 nm

T: Thu sut thu TNDN
Chi phí: chi phí n ngn hn, là toàn b chi phí phi tr cho ngi cho vay bao
gm c chi phí trc tip và chi phí gián tip nh lưi vay, phí đm bo, phí thm
đnh,v.v…
Li ích: là toàn b li ích doanh nghip đt đc liên quan đn vic s dng n
ngn hn.
Giá tr tài tr ròng: là giá tr vn doanh nghip s dng đc trong k.
Tuy nhiên, phn ln các vn đ lý thuyt và thc tin trong tài chính liên quan
đn giá tr dòng tin đu đc xây dng trên nn tng lưi kép thay vì lưi đn. Lý do là
lãi kép phn ánh chính xác hn chi phí c hi ca đng tin. Do đó, nghiên cu s xem
xét chi phí vn theo phng pháp lưi kép.
Chi phí tín dng thng mi
Tín dng thng mi chu nh hng bi nhiu yu t, trong đó có ba yu t
chính là thi gian cung cp – hng tín dng, chính sách chit khu thanh toán và quy
mô tín dng thng mi. Khong thi gian mà khon tín dng đc chp nhn li ph
thuc rt nhiu vào đc đim ngành ngh kinh doanh, nhng phn ln là vào khong
30 – 120 ngày. Quy mô tín dng thng mi đi vi bên cho hng là mc doanh thu
bán tr chm (phi thu khách hàng), đi vi bên đc hng là n phi tr ngi bán
Và yu t tác đng mnh m nht ti tín dng thng mi chính là chính sách chit
khu thanh toán.Trong nghiên cu này, ta là bên đc nhn tín dng thng mi. Chi
phí ca tín dng thng mi (k
b
) đc xác đnh bng công thc sau:
13





 


  

 

 
Chi phí vay ngn hn không đm bo
Chi phí vay ngn hn ngân hàng
– i vi phng thc vay theo hn mc tín dng
Khi có tha thun vay theo hn mc tín dng, công ty phi tr phí cam kt cho
ngân hàng dù công ty có rút tin theo hn mc tín dng hay không và phi thanh toán
lãi vay ngay khi rút tin mt trong phm vi hn mc. Chi phí vaytheo hn mc tín
dng là:


 



 

 
Trong đó:
   
– i vi phng thc vay theo hp đng (vay tng ln)
Chi phí khon vay ph thuc vào điu kin gn vi hp đng vay song ta vn áp
dng công thc tng quát. Chúng ta xem xét các điu kin tr khác nhau là: tr lãi
thông thng; tr lãi chit khu (đây là hình thc tr lưi trc nên giá tr tài tr ròng
không bao gm lãi); tr lãi nhiu ln (hình thc tr lãi hàng tháng); lưi vay thay đi (lãi
sut thay đi nên ta cn tách các khong thi gian ng vi tng mc lãi sut đ xác

đnh chi phí và li ích); lãi tin gi bù đp (tin gi bù đp là mt khon tin gi có k
hn mà ngân hàng yêu cu khách hàng duy trì  ngân hàng mình khi cho khách hàng
vay tin).


 



 

 
Chi phí vay bng phát hành thng phiu
Thng phiu thng đc bán theo phng thc chit khu t mnh giá (tr lãi
trc). Ti thi đim đáo hn, s khác bit gia giá và mnh giá thu đc chính là lãi
phi tr cho thng phiu phát hành.Ngoài ra, ngi phát hành phi tr nhiu loi chi
phí khi phát hành thng phiu. Ngi phát hành cn phi đm bo thng phiu phát
hành 100% vi hn mc tín dng t ngân hàng thng mi. Nu có hn mc tín dng,
công tyy thng phi chu mt khon phí chim 0,25% đn 0,75%. Nu không s
dng hn mc tín dng, mt th tc thông thng khác đi vi các thng phiu là
ngi phát hành phi có tin gi bù đp ti mt ngân hàng. Ngoài ra, công ty còn phi
tr mt khon l phí đ xp hng thng phiu. T đó, áp dng công thc tng quát, ta
xác đnh đc chi phí n bng thng phiu.
Thang Long University Library
14



 
 





 
Chi phí vay ngn hn có đm bo
C hai phng thc vay đm bo bng khon phi thu và vay đm bo bng hàng
tn kho đu s dng công thc tng quát đ xác đnh k
b
. Cn chú ý chi phí ca mi
hình thc.
Theo tha thun cm c, ngi vay tin s dng các khon phi thu khách hàng
th chp cho khon vay. Ngi đi vay thng phi tr mt khon phí đ x lý thng
là 1% tng các khon phi thu đc cm c. Phí x lý này tr cho thi gian liên quan
đn xem xét li các khon phi thu đc cm c ca t chc cho vay.
T đó, ta có công thc tính chi phí vay ngn hn có đm bo bng khon phi thu
nh sau:


 



 

 
i vi khon vay bo đm bng hàng tn kho, chi phí chính gm hai phn là chi
phí x lý nu theo phng thc tín chp, hay chi phí bo qun hàng lu kho nu theo
phng thc kho hàng ti hin trng và chi phí lãi vay vi mc lãi sut thng cao
hn so vi lãi sut c bn t 2 - 4%.



 



 

 
N tích ly
Nh đư nêu  trên, n tích ly đc s dng khá d dàng và không phi tr lãi
vay tc là công ty không phi đánh đi chi phí nào khi s dng ngun vn n này.
b) Chi phí n dài hn
Chi phí vay dài hn
V nguyên tc, chi phí vay dài hn và chi phí n ngn hn có cách tính ging
nhau. Chi phí vay dài hn trc thu đc tính toán da trên c s lãi sut vay, lãi sut
này thng đc n đnh trong hp đng vay: k
d
.Chi phí vay dài hn sau thu đc
xác đnh bng chi phí vay dài hn trc thu tr đi khon thu tit kim đc nh lãi
vay: k
d
(1 – T)
Chi phí vay dài hn k
d
ph thuc vào rt nhiu yu t nh lưi sut ca khon vay
dài hn, s k tính lưi trong nm.
Vì khon vay dài hn có ri ro thanh toán cao hn khon n ngn hn, nên bên
cho vay thng áp lãi sut cho vay cao hn. Khi đó, chi phí vay dài hn s cao hn.