bài giảng môn nhạc lý

Vị trí, Mục đích, Ý nghĩa của môn Nhạc lý
Vị trí, Mục đích, Ý nghĩa của môn Nhạc lý
BÀI GIẢNG MÔN NHẠC LÝ
Giảng viên: Đặng Cao Sơn
Khoa Nhạc- Họa-Thể dục-QPAN
Trường Cao đẳng Sư phạm Bắc Ninh
Lớp dạy: CĐ TH
Ti t 12ế

QUÃNG CÓ BẬC CHUYỂN HÓA,
TÍNH CHẤT QUÃNG,
ĐẢO QUÃNG

CÁC NỘI DUNG CHÍNH TRONG BÀI HỌC
1. QUÃNG CÓ B C CHUY N HÓAẬ Ể
Xem và nh n xét các quãng sau: ậ
1 2 3 4…
Ngoài nh ng quãng đ c thành l p b i các b c c b n, ữ ượ ậ ở ậ ơ ả
có nh ng quãng có âm ng n ho c g c là âm chuy n ữ ọ ặ ố ể
hóa.
H
Quãng có 1 ho c c 2 âm là b c chuy n hóa đ c g i ặ ả ậ ể ượ ọ
là quãng có b c chuy n hóaậ ể .
Tuy nhiên nh ng quãng này v n đ c g i là các quãng ữ ẫ ượ ọ
đi-a-tô-nic n u trùng tên v i 14 quãng c b n đã nêu.ế ớ ơ ả

-
Ngoài ra, việc nâng cao hoặc hạ thấp các âm trong
quãng sẽ làm xuất hiện một số quãng nằm ngoài các
các cơ bản đã nêu, những quãng này được gọi là
quãng crô-ma-tic.

5
+
4
-
2
+
6
+
7
-

Như vậy, có thể làm thay đổi giá trị của quãng bằng
cách nâng cao hoặc hạ thấp các âm trong quãng.
Sự thay đổi của quãng khi tăng, giảm các âm:
- Tăng âm gốc hoặc giảm âm ngọn: quãng hẹp lại.
- Giảm âm gốc hoặc tăng âm ngọn: quãng rộng ra.
Do đó:
-
Quãng thứ thêm nửa cung = quãng trưởng
-
Quãng trưởng bớt nửa cung = quãng thứ.
-
Quãng trưởng và quãng đúng tăng nửa cung = quãng
tăng.
-
Quãng thứ và quãng đúng giảm nửa cung = quãng
giảm.
2. TÍNH CHẤT THUẬN NGHỊCH CỦA QUÃNG
Xin mời nghe đo n nh c sau:ạ ạ

Quãng thuận: Cho ta cảm giác hoà hợp êm ái
-
Quãng thuận hoàn toàn gồm: 1 đúng, 4 đúng, 5 đúng,
8 đúng
-
Quãng thuận không hoàn toàn gồm: 3 thứ ,3 trưởng, 6
thứ, 6 trưởng.
Quãng nghịch: Cho ta cảm giác gay gắt khó chịu.
Gồm các quãng 2, quãng 7 và các quãng tăng, giảm.
3. ĐẢO QUÃNG ĐƠN
Bạn hãy quan sát và nhận xét các quãng sau.
1 2 3 4 5 6
Trong các quãng trên, có các âm được đổi chỗ cho nhau.
Đảo quãng là sự thay đổi vị trí các âm của quãng
khiến cho âm gốc thành âm ngọn và ngược lại.
Cách đ o: ả Đ i v i quãng đ n, ta nố ớ ơ âng cao âm
gốc hoặc hạ thấp âm ngọn 1 quãng 8.
Quãng gốc hạ thấp âm ngọn nâng cao âm gốc
Sau khi đ o, giá tr c a quãng thay đ i.ả ị ủ ổ
-
T ng c a quãng g c và quãng đ o luôn b ng 9. Vì v y ổ ủ ố ả ằ ậ
đ tính nhanh tên quãng m i ta l y 9 tr đi quãng g c.ể ớ ấ ừ ố
-
VD: quãng 5 đ o thành quãng 4; quãng 4 đ o thành ả ả
quãng 5; quãng 3 đ o thành quãng 6…ả
-
q5  q4 q4  q5 q3  q6
-
Tính ch t c a quãng đ o cũng thay đ i ng c l i so ấ ủ ả ổ ượ ạ
v i quãng g c (tr quãng đúng). Quãng tr ng thành ớ ố ừ ưở

quãng th ; quãng tăng thành quãng gi m và ng c ứ ả ượ
l i.ạ
-
VD: quãng 4Đ thành 5Đ; 3t thành 6T; 2T thành 7t
-
…
4Đ  5Đ 3t  6T 2T  7t
4. BÀI TẬP THỰC HÀNH
Bài tập 1
Nối các quãng tương ứng với tên gọi:

7 thứ
2 trưởng
5 đúng
3 thứ
4 tăng
Bài tập 2
Hãy ghi tên của các quãng sau:

3t 4
+
5
-
6t 7T
BÀI 2: CHỌN CÂU TRẢ LỜI ĐÚNG

Câu 1:
A: …4 đúng, 5 đúng.
B: …8 đúng, 3 tr ng.ưở
C: …nghe êm tai, hòa h p.ợ

G m có: 1Đ; 3T; 3t; 4Đ; ồ
5Đ; 6T; 6t; 8Đ
…nghe êm tai, hòa h p.ợ
G m có: 1Đ; 3T; 3t;ồ
4Đ; 5Đ; 6T; 6t; 8Đ.
D: …6 tr ng, 6 th .ưở ứ
Câu 2: Sau khi đảo,…
Gi h c ã k t thúcờ ọ đ ế
Xin chân th nh c m à ả
n các Th y Cô v các ơ ầ à
em.