Thực hành âm tiết tiếng việt

Thực hành âm tiết tiếng Việt
Người dạy: Trần Thị Oanh
Khoa: Tiểu học – Mầm non
Trường: CĐSP Bắc Ninh
Tiếng Việt 1
Chương I. Dẫn luận
ngôn ngữ
Chương II. Ngữ âm
Chương III. Từ vựng
Bản chất của âm thanh ngôn ngữ
Âm tiết tiếng Việt
Âm vị tiếng Việt
Chính âm – chính tả
MỤC TIÊU
Kiến thức

Học sinh
thực hành
làm bài tập
về cấu trúc
và phân loại
âm tiết tiếng
Việt.
Thái độ
HS có ý
thức tham
gia học tập
tích cực; sử
dụng và giữ
gìn sự trong
sáng của

tiếng Việt.
Kĩ năng
Kĩ năng phân
tích cấu trúc
âm tiết và
phân loại âm
tiết tiếng Việt.
PHƯƠNG PHÁP,
PHƯƠNG TIỆN
PHƯƠNG PHÁP
- Nêu vấn đề
-
Đàm thoại
- Thảo luận nhóm
-
Thực hành làm bài
tập
PHƯƠNG TIỆN
- Giáo trình, giáo án,
đề cương bài giảng.
- Các tài liệu tham
khảo khác.
-
Trình chiếu
Powerpoint.
TÀI LIỆU HỌC TẬP
Tài liệu chính:
Lê A (Chủ biên),
Phan Phương Dung,
Vũ Thị Kim Hoa,

Đặng Thị Kim Nga,
Đỗ Xuân Thảo.
Tiếng Việt, NXB GD
và NXB ĐHSP,
2007.
Tài liệu tham khảo:
1. Đặng Thị Lanh, Bùi Minh
Toán, Lê Hữu Tỉnh. Tiếng
Việt, tập 1 NXB GD Hà Nội,
1999.
2. Cao Xuân Hạo. Tiếng
Việt, mấy vấn đề ngữ
âm, ngữ pháp, ngữ
nghĩa. NXB Giáo dục,
1998.
Vẽ sơ đồ cấu tạo âm tiết
tiếng Việt?
Âm tiết
Cấu tạo âm đoạn Cấu tạo siêu âm đoạn
Âm đầu Vần Thanh điệu
Âm Âm Âm
đệm chính cuối

I. Bài tập tái hiện kiến
thức lí thuyết
Bài tập 1.
a. Miêu tả sự tuần hoàn của quá trình
phát âm các âm tiết trong dòng thơ
sau theo sơ đồ hình sin:
Em cu Tai ngủ trên lưng mẹ ơi!

Em ngủ cho ngoan đừng rời lưng mẹ
(Nguyễn Khoa Điềm)
b. Nhận xét cách đọc giữa các hiện tượng
sau trong tiếng Anh và tiếng Việt
Tiếng Anh: He is a student. - > He's a
student.
Tiếng Việt: hai mươi -> hăm (hai mươi mốt
-> hăm mốt)
ba mươi -> băm (ba mươi hai -> băm
hai)
Anh ấy -> ảnh, cổ ấy -> cổ; trong ấy ->
trỏng; ông ấy -> ổng,
Bài tập 2. Nhận xét về cách nói lái con vịt
-> kin vọt và cá đối -> cối đá.
-
Cách nói: con vịt -> kin vọt, thay đổi vị trí
của âm chính nên cách viết cũng thay đổi
theo.
-
Cách nói: cá đối -> cối đá, là lối tách âm
tiết thành hai phần: phụ âm đầu và vần
theo cấu trúc bậc 1 của âm tiết.
II. Bài tập thực hành phân
tích cấu trúc âm tiết và
phân loại âm tiết
Bài tập 3. Sắp xếp các yếu tố tạo
thành âm tiết trong khổ thơ sau:
Thuyền ta chầm chậm vào Ba Bể
Núi dựng cheo leo, hồ lặng im
Lá rừng với gió ngân se sẽ

Hoạ tiếng lòng ta với tiếng chim.
(Tiếng Việt 4, tập 1, Nxb GD, 2008)
Bài tập 4. Phân loại âm tiết tiếng Việt
khổ thơ trong bài tập 3.

Thuyền ta chầm chậm vào Ba Bể
Núi dựng cheo leo, hồ lặng im
Lá rừng với gió ngân se sẽ
Hoạ tiếng lòng ta với tiếng chim.
(Tiếng Việt 4, tập 1, Nxb GD, 2008)
Thuyền: Âm tiết (AT) nặng – hơi
đóng
ta: AT hơi nặng – mở
chầm: AT hơi nặng – hơi
đóng
chậm: AT hơi nặng – hơi
đóng
vào: AT hơi nặng – hơi mở
Ba: AT hơi nặng – mở
Bể: AT hơi nặng – mở.
Núi: AT hơi nặng - hơi mở
dựng: AT hơi nặng - hơi đóng
cheo: AT hơi nặng - hơi mở
leo: AT hơi nặng - hơi mở
hồ: AT hơi nặng - mở
lặng: AT hơi nặng - hơi đóng
im: AT nhẹ - hơi đóng
Lá: AT hơi nặng – mở
rừng: AT hơi nặng – hơi đóng
với: AT hơi nặng – hơi mở

gió: AT hơi nặng – mở
ngân: AT hơi nặng – hơi đóng
se: AT hơi nặng – mở
sẽ: AT hơi nặng – mở
Hoạ: AT nặng – mở
tiếng: AT hơi nặng – hơi đóng
lòng: AT hơi nặng – hơi đóng
ta: AT hơi nặng – mở
với: AT hơi nặng – hơi mở
tiếng: AT hơi nặng – hơi đóng
chim: AT hơi nặng – hơi đóng
III. Bài tập vận dụng
nâng cao
Bài tập 5. Thảo luận chỉ ra cơ sở khoa
học của việc dạy nội dung âm tiết tiếng
Việt trong phân môn Học vần theo các
quan điểm sau:
-
Quan điểm của SGK Tiếng Việt 1
Công nghệ giáo dục.
-
Quan điểm của SGK Tiếng Việt 1
Chương trình hiện nay.
Bài tập 6: Anh chị hãy nêu giá trị biểu hiện của
các âm tiết đóng trong đoạn thơ sau:
Bom nó bằng gang
Tay ta bằng sắt
Hỡi con sông sâu
Cầu ta lại bắc

Hỡi những con đường
Đừng đau chia cắt
Nối nhịp thủy chung
Đinh ta vít chặt.
(Bắc cầu – Chính Hữu)
Bài tập 7: Anh chị hãy nêu giá trị biểu hiện của
các âm tiết mở trong đoạn thơ sau:
Em ơi đợi anh về
Đợi anh hoài em nhé
Mưa có rơi dầm dề
Ngày có dài lê thê
Thì em ơi cứ đợi
(Đợi anh về - Simônôp – Tố Hữu dịch)
Bài tập 8. Sinh viên
trình bày bài tập
IV. Bài tập về nhà:
1. Sắp xếp các yếu tố tạo thành âm tiết trong
các câu thơ vào bảng mô hình cấu tạo âm
tiết và phân loại các âm tiết đó:
Thương nhau, tre chẳng ở riêng
Lũy thành từ đó mà nên hỡi người.
Chẳng may thân gãy cành rơi
Vẫn nguyên cái gốc truyền đời cho măng.
(Tre Việt Nam - Nguyễn Duy)
2. Làm bài tập trong phiếu
CẢM ƠN SỰ
CHÚ Ý LẮNG
NGHE CỦA
THẦY CÔ
CÙNG CÁC

EM!
Xin ch
Xin ch
ân
ân
thành
thành
cảm ơn
cảm ơn
quý thầy
quý thầy
cô và các
cô và các
em
em
!
!