B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUNăTTăNGHIP
TÀI:
PHÂN TÍCH HIUăQUăSNăXUTăKINHăDOANH
CA CÔNG TY ỌăTỌăTOYOTAăVITăNAM
SINHăVIểNăTHCăHIN : NGUYNăLINHăCHI
MÃ SINH VIÊN : A18109
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH
HÀăNIă- 2013
B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUNăTTăNGHIP
TÀI:
PHỂNăTệCHăHIUăQUăSNăXUTăKINHăăDOANH
CA CÔNG TY ỌăTỌăTOYOTAăVITăNAM
Giáoăviênăhngădn : TS.ăNguynăThanhăBình
Sinhăviênăthcăhin : NguynăLinhăChi
Mã sinh viên : A18109
Chuyên ngành : Tài chính
HÀăNIă- 2013
Thang Long University Library
LIăCỄMăN
Trong quá trình thc tp và hoàn thành khoá lun tt nghip, em đư nhn đc s
giúp đ cng nh đng viên t nhiu phía.
Trc ht, em xin đc gi li cm n chân thành nht ti Tin s Nguyn Thanh
Bình - giáo viên trc tip hng dn khoá lun ca em. Thy đư giành rt nhiu thi
gian cùng tâm huyt hng dn và ch bo em trong sut thi gian nghiên cu và thc
hin khoá lun này.
Em cng xin gi li cm n đn toàn b các thy cô đang ging dy ti trng
i hc Thng Long, đc bit là các thy cô trong khoa Kinh t - Qun lý đư tn tình
truyn đt cho em nhng kin thc hu ích, giúp em hoàn thin đc s hiu bit v
chuyên ngành hc ca mình, qua đó to c s đ em hoàn thành tt khoá lun này.
Bên cnh đó, em xin chân thành cm n Công ty ô tô Toyota Vit Nam nói
chung và tp th Phòng Tài chính - K toán ca Công ty nói riêng đư to điu kin tt
nht đ hng dn, giúp đ, truyn đt kinh nghim cùng cung cp s liu, thông tin
cn thit cho em trong sut thi gian thc tp tt nghip.
Cui cùng, em xin đc gi li cm n đn nhng thành viên trong gia đình em
cùng nhng ngi bn tt đư luôn bên cnh h tr, ng h em đ em có thêm nim tin
và đng lc hoàn thành tt khoá lun này.
Em xin chân thành cm n!
MCăLC
CHNGă1. CăSăLụăLUNăVăHIUăQUăSNăXUTăKINHăDOANH
TRONGăDOANHăNGHIP 1
1.1. Tngăquanăvăhiuăquăsnăxutăkinhădoanh 1
1.1.1. Khái nim v hiu qu sn xut kinh ếoanh 1
1.1.2. Bn cht ca hiu qu sn xut kinh ếoanh 2
1.1.3. Ý ngha ca phân tích hiu qu sn xut kinh ếoanh 2
1.2. Cácăphngăphápăphơnătíchăhiuăquăsnăxutăkinh doanh 3
1.2.1. Phng pháp so sánh 3
1.2.2. Phng pháp loi tr 4
1.2.3. Mô hình Dupont 8
1.2.4. Phng pháp đ th 9
1.3. Cácăniădungăphơnătíchăhiuăquăsnăxutăkinhădoanh 9
1.3.1. Phân tích c cu tài sn - ngun vn 9
1.3.2. Phân tích hiu qu s ếng chi phí 10
1.3.3. Phân tích kh nng thanh toán 11
1.3.4. Phân tích kh nng hot đng 12
1.3.5. Phân tích kh nng sinh li 13
1.4. Cácă yuă tă nhă hngă đnă hotă đngă snă xută kinhă doanhă caă doanhă
nghip 14
1.4.1. Các yu t ni ti ca ếoanh nghip 14
1.4.2. Các yu t môi trng vi mô trong ngành 18
1.4.3. Các yu t môi trng v mô bên ngoài 19
1.5. Cácăphngăhngănơngăcaoăhiuăquăsnăxutăkinhădoanh 21
CHNGă2. THCă TRNGă Vă HIUă QUă SNă XUTă KINHă DOANH
CAă CỌNGă TYă Ọă TỌă TOYOTAă VITă NAMă ă TRONGă GIAIă ONă
2010 - 2012 23
2.1. GiiăthiuăchungăvăCôngătyăô tô ToyotaăVităNam 23
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin 23
2.1.2. C cu t chc 24
2.1.3. c đim hot đng sn xut kinh ếoanh 29
2.1.4. Quy trình hot đng sn xut kinh ếoanh 30
2.2. PhơnătíchăhiuăquăsnăxutăkinhădoanhăcaăCôngătyăôătôăToyotaăVităNamă
trongăgiaiăđonă2010ă- 2012 31
2.2.1. Phân tích c cu tài sn - ngun vn 31
2.2.2. Phân tích hiu qu s ếng chi phí 36
Thang Long University Library
2.2.3. Phân tích kh nng thanh toán 39
2.2.4. Phân tích kh nng hot đng 42
2.2.5. Phân tích kh nng sinh li 46
2.3. ánhăgiáăthcătrngăhiuăquăsnăxutăkinhădoanhăcaăCôngătyăôătôăToyotaă
VităNamătrongăgiaiăđonă2010ăậ 2012 51
2.3.1. Nhng kt qu đt đc 51
2.3.2. Nhng hn ch còn tn ti 55
CHNGă3. NHNGă GIIă PHỄPă NỂNG CAOă HIUă QUă SNă XUT
KINHăDOANHăTIăCỌNGăTYăỌăTỌăTOYOTAăVITăNAM 58
3.1. nhă hngă phátă trină vƠă să cnă thită nơngă caoă hiuă quă snă xută kinhă
doanhătiăCôngătyăôătôăToyotaăVităNam 58
3.1.1. nh hng phát trin ca Công ty ô tô Toyota Vit Nam 58
3.1.2. S cn thit nâng cao hiu qu sn xut kinh ếoanh ti Công ty ô tô Toyota
Vit Nam trong xu hng hi nhp hin nay 59
3.2. Cácă giiă phápă nơngă caoă hiuă quă snă xută kinhă doanhă tiă Côngă tyă ôă tôă
ToyotaăVităNam 61
3.2.1. Các gii pháp tài chính 61
3.2.2. Các gii pháp v ếch v, sn phm và th trng 67
3.2.3. Mt s gii pháp khác 70
DANHăMCăVITăTT
KỦăhiuăvitătt
Tên đyăđ
AFTA
AGR
ANZ
ASEAN
BKB
BTM
CTB
DN
LN
MB
MZH
SHB
TMC
TMV
VAMA
VCB
VEAM
VTB
Khu vc Mu dch t do ASEAN
Ngân hàng Nông nghip và phát trin nông thôn Vit Nam
Ngân hàng Trách nhim hu hn mt thành viên ANZ Vit Nam
Hip hi các Quc gia ông Nam Á
Ngân hàng Bangkok (Thái Lan)
Ngân hàng Tokyo - Mitsubishi
Ngân hàng Citibank
Doanh nghip
Li nhun
Ngân hàng Thng mi C phn Quân đi
Ngân hàng Mizuho (Nht)
Ngân hàng Thng mi C phn Sài Gòn - Hà Ni
Tp đoàn Toyota Nht Bn
Công ty ô tô Toyota Vit Nam
Hip hi Các Nhà Sn xut ô tô Vit Nam
Ngân hàng Thng mi C phn Ngoi thng Vit Nam
Tng công ty Máy đng lc và Máy nông nghip Vit Nam
Ngân hàng Thng mi C phn Công thng Vit Nam
Thang Long University Library
DANH MCăCỄCăBNGă
Bng 2.1. Các ch tiêu phn ánh hiu qu s dng chi phí ca TMV 36
Bng 2.2. Các ch tiêu phn ánh kh nng thanh toán ca TMV 39
Bng 2.3. Các ch tiêu phn ánh kh nng hot đng ca TMV 42
Bng 2.4. T sut sinh li ca doanh thu 46
Bng 2.5. T sut sinh li ca tài sn qua mô hình Dupont 47
Bng 2.6. T sut sinh li ca vn ch s hu qua mô hình Dupont 48
Bng 2.7. Tng hp các ch tiêu tài chính c bn 51
Bng 3.1. Tng hp các khon phi thu ca TMV nm 2012 62
Bng 3.2. Tng hp lưi sut chit khu áp dng 63
Bng 3.3. D tính các khon phi thu ca TMV nm 2012 sau khi áp dng chit khu
thng mi nh đ xut 64
Bng 3.4. D tính phân b li nhun sau thu cho Công ty ô tô Toyota Vit Nam 65
Bng 3.5. Tiêu chun mi la chn ngân hàng chuyn tin 66
Bng 3.6. Bng đánh giá ngân hàng chuyn tin theo tiêu chun mi 66
DANHăMCăCỄCăBIUă
Biu đ 2.1. C cu tài sn ca TMV 32
Biu đ 2.2. C cu tài sn ngn hn bình quân ca TMV 32
Biu đ 2.3. C cu ngun vn ca TMV 34
Biu đ 2.4. T sut sinh li ca giá vn hàng bán ca TMV 36
Biu đ 2.5. T sut sinh li ca chi phí bán hàng ca TMV 37
Biu đ 2.6. T sut sinh li ca chi phí qun lý doanh nghip ca TMV 38
Biu đ 2.7. T sut sinh li ca tng chi phí ca TMV 39
Biu đ 2.8. Kh nng thanh toán ngn hn ca TMV 40
Biu đ 2.9. Kh nng thanh toán nhanh ca TMV 41
Biu đ 2.10. Kh nng thanh toán tc thi ca TMV 41
Biu đ 2.11. Kh nng quay vòng tng tài sn ca TMV 43
Biu đ 2.12. Kh nng quay vòng hàng tn kho ca TMV 44
Biu đ 2.13. Kh nng quay vòng các khon phi thu ca TMV 44
Biu đ 2.14. Kh nng quay vòng các khon phi tr ca TMV 45
Biu đ 2.15. C cu doanh thu ca TMV giai đon 2010 - 2012 46
Biu đ 2.16. So sánh mt s ch tiêu tài chính c bn ca Công ty ô tô Toyota Vit
Nam và Công ty c phn ô tô Trng Hi 49
Biu đ 2.17. So sánh mt s ch tiêu hiu qu kinh doanh c bn ca TMV vi các
Công ty tiêu biu trên th trng 50
Biu đ 2.18. Doanh s và th phn ca TMV và bn đi th cnh tranh tiêu biu 54
DANHăMCăCỄCăSă
S đ 2.1. C cu t chc ca Công ty ô tô Toyota Vit Nam 25
S đ 2.2. Quy trình hot đng sn xut kinh doanh ca TMV 30
S đ 3.1. S đ la chn ngân hàng chuyn tin mi 67
Thang Long University Library
LIăMăU
1. LỦădoăchnăđătƠi
Hi nhp kinh t quc t là xu hng tt yu ca mi quc gia trên th gii, và
Vit Nam cng không nm ngoài xu hng y. T sau khi m ca hi nhp vi th
gii, đt nc ta đư và đang không ngng đi mi đ tp trung phát trin nn kinh t.
Song hành cng nhng c hi mi, Vit Nam cng đang gp không ít khó khn và
thách thc, đc bit là ngành công nghip sn xut ô tô. Là ngành công nghip sinh
sau đ mun so vi th gii, ngành công nghip sn xut ô tô ti Vit Nam vn đang
đng trc nhng ngư r đu tiên, mà theo nh nhiu chuyên gia trong ngành nhn
đnh đó có th là nguy c phá sn nhng cng có th là “c hi cui cùng”.
Công ty ô tô Toyota Vit Nam cng đang hoà mình vào gung quay ca ngành
công nghip sn xut ô tô, trc tip đi mt vi nhng sc ép nng n t thu phí và s
cnh tranh gay gt ca các đi th cùng ngành. tip tc khng đnh v th ca mình
trên th trng, ngoài vic sáng to trong kinh doanh, bit nm bt c hi, tranh th li
th thng mi thì Công ty ô tô Toyota Vit Nam rt cn chú trng đn hiu qu sn
xut kinh doanh ca chính doanh nghip mình.
Trong quá trình thc tp tt nghip ti Công ty ô tô Toyota Vit Nam, em nhn
thy vic phân tích hiu qu sn xut kinh doanh luôn là công tác quan trng không
th thiu đc trong hot đng qun lý kinh doanh ca Công ty. Thông qua phân tích
các hot đng sn xut kinh doanh mt cách toàn din, Công ty s có c s đ đánh giá
mt cách đy đ nht các hot đng kinh t ca doanh nghip mình, tìm ra các mt
mnh và mt yu trong công tác qun tr doanh nghip, xác đnh đc nhng nhân t
ch yu thng xuyên nh hng đn quá trình hot đng kinh doanh ca doanh
nghip. Qua đó, Công ty s đ ra nhng gii pháp phù hp nhm nâng cao hiu qu
kinh t cng nh làm sao đ li nhun đt đc là ti đa.
Vi nhn thc nh vy, bng nhng kin thc v tài chính doanh nghip đư đc
tích lu trong thi gian hc tp ti trng i hc Thng Long cùng s hng dn ca
giáo viên hng dn - Tin s Nguyn Thanh Bình và thi gian thc tp thit thc ti
Công ty ô tô Toyota Vit Nam, em đư chn đ tài lun vn: “Phơnătíchăhiuăquăsnă
xutăkinhădoanhăcaăCông ty ôătôăToyotaăVităNam”.
2. iătngăvƠăphmăviănghiênăcu
i tng nghiên cu: Khóa lun đi sâu tìm hiu c s lý lun v hiu qu hot
đng sn xut kinh doanh, đng thi phân tích thc trng hiu qu hot đng sn xut
kinh doanh ti Công ty ô tô Toyota Vit Nam trong giai đon 2010 - 2012 thông qua
các ch tiêu tài chính. Trên c s đó, chúng ta s đánh giá hiu qu hot đng sn xut
kinh doanh và đng thi đa ra các gii pháp tng cng hiu qu hot đng sn xut
kinh doanh ti Công ty.
Phm vi nghiên cu: S dng bng cân đi k toán và bng báo cáo kt qu hot
đng sn xut kinh doanh trong 3 nm 2010, 2011 và 2012 ca Công ty Toyota Vit
Nam.
3. Phngăphápănghiênăcu
Khóa lun s dng ch yu phng pháp so sánh, phng pháp phân tích theo
chiu ngang, phân tích theo chiu dc, phng pháp phân tích t l và phng pháp đ
th đ đa ra đánh giá và kt lun t c s là các s liu đc cung cp và thc trng
tình hình hot đng ca Công ty.
4. Ktăcuăkhóaălun
Ngoài phn m đu và kt lun, khoá lun đc chia thành ba chng:
Chngă1: C s lý lun v hiu qu sn xut kinh doanh trong doanh nghip
Chngă2: Thc trng v hiu qu sn xut kinh doanh ca Công ty ô tô Toyota
Vit Nam trong giai đon 2010 - 2012
Chngă3: Mt s gii pháp nâng cao hiu qu sn xut kinh doanh ca Công ty
ô tô Toyota Vit Nam
Thang Long University Library
1
CHNGă1. CăSăLụăLUNăVăHIU QUăSNăXUTăKINHăDOANH
TRONGăDOANHăNGHIP
1.1. Tng quan v hiu qu sn xut kinh doanh
1.1.1. Khái nim v hiu qu sn xut kinh doanh
Hiu qu sn xut kinh doanh là mt phm trù khoa hc ca kinh t vi mô cng
nh nn kinh t v mô nói chung. ây là mc tiêu mà tt c các nhà kinh t đu hng
ti vi mc đích rng h s thu đc li nhun cao, s m rng đc doanh nghip, s
chim lnh đc th trng và mun nâng cao uy tín ca mình trên thng trng.
V mt khái nim hiu qu sn xut kinh doanh, có rt nhiu quan đim khác
nhau ca các nhà kinh t, c th nh mt vài quan đim mang tính cht hin đi. Có
quan đim cho rng: “Hiu qu sn xut kinh doanh din ra khi xư hi không tng sn
lng mt loi hàng hoá mà cng không ct gim mt loi hàng hoá khác. Mt nn
kinh t có hiu qu nm trên đng gii hn kh nng sn xut ca nó”. Thc cht
quan đim này mun đ cp đn vn đ phân b có hiu qu các ngun lc ca nn
sn xut xư hi. Trên phng din này, vic phân b các ngun lc ca nn kinh t sao
cho vic s dng mi ngun lc sn xut trên đng gii hn kh nng sn xut s làm
cho nn kinh t có hiu qu.
Mt s tác gi khác li cho rng “Hiu qu sn xut kinh doanh th hin ngay ti
hiu s gia doanh thu và chi phí, nu doanh thu ln hn chi phí thì kt lun doanh
nghip hot đng có hiu qu. Ngc li, doanh thu nh hn chi phí tc là doanh
nghip làm n thua l”. Quan đim này đánh giá mt cách chung chung hot đng ca
doanh nghip, gi d nh: Doanh thu ln hn chi phí, nhng do khách hàng chim
dng vn ca doanh nghip do vy tin chi li ln hn doanh thu thc t, khi đó doanh
nghip b thâm ht vn, kh nng chi tr kém cng có th dn đn khng hong mà
cao hn na là có th b phá sn. Cng có tác gi cho rng “Hiu qu sn xut kinh
doanh đc xác đnh bi quan h t l Doanh thu/Vn hay Li nhun/Vn ”. Quan
đim này nhm đánh giá kh nng thu hi vn nhanh hay chm, kh nng sinh li ca
mt đng vn b ra cao hay thp, nhng đây cng ch là nhng quan đim riêng l
cha mang tính khái quát thc t. Nhiu tác gi khác li đ cp đn hiu qu kinh t
dng khái quát, h coi: “Hiu qu kinh t đc xác đnh bi t s gia kt qu đt đc
và chi phí b ra đ đt đc kt qu đó”. Quan đim này đánh giá đc tt nht trình
đ li dng các ngun lc mi điu kin “đng” ca hot đng kinh t. Theo quan
đim này thì hoàn toàn có th tính toán đc hiu qu kinh t cùng s bin đng và
vn đng không ngng ca các hot đng kinh t, chúng ph thuc vào quy mô và tc
đ bin đng khác nhau. [13]
2
Nh vy, hiu qu hot đng sn xut kinh doanh là mt ch tiêu kinh t tng hp
phn ánh trình đ s dng các ngun vt lc, tài chính ca doanh nghip đ đt hiu
qu cao nht. [8, tr.199]
1.1.2. Bn cht ca hiu qu sn xut kinh doanh
Bt k mt hot đng nào ca mi t chc đu mong mun đt hiu qu cao nht
trên mi phng din kinh t, xư hi và bo v môi trng. Hot đng kinh doanh
trong c ch th trng yêu cu hiu qu càng đòi hi cp bách, vì đây là đng lc thúc
đy các doanh nghip cnh tranh và phát trin. Hiu qu kinh doanh ca các doanh
nghip ch yu xét trên phng din kinh t có quan h vi hiu qu xư hi và môi
trng.
Thc cht ca hiu qu kinh doanh là s so sánh gia các kt qu đu ra vi các
yu t đu vào ca mt t chc kinh t đc xét trong mt k nht đnh, tùy theo yêu
cu ca các nhà qun tr kinh doanh. Các ch tiêu tài chính phn ánh hiu qu kinh
doanh là c s khoa hc đ đánh giá trình đ ca các nhà qun lý, cn c đa ra quyt
đnh trong tng lai. Song, đ chính xác ca thông tin t các ch tiêu hiu qu phân
tích ph thuc vào ngun s liu, thi gian và không gian phân tích. [8, tr.200]
1.1.3. ụănghaăca phân tích hiu qu sn xut kinh doanh
Thông tin t các ch tiêu phân tích hiu qu kinh doanh cung cp cho mi đi
tng quan tâm đ có c s khoa hc đa ra các quyt đnh hu ích cho các đi tng
khác nhau.
i vi các nhà qun tr doanh nghip nh giám đc, ch tch hi đng qun tr
và trng các b phn, thu nhn các thông tin t vic phân tích đ đánh giá hiu qu
s dng tài sn, ngun vn, chi phí, t đó phát huy nhng mt tích cc và đa ra các
bin pháp nhm nâng cao hiu qu s dng các yu t sn xut đ khai thác tim nng
s dng ca tng yu t góp phn nâng cao hiu qu s dng vn cho doanh nghip.
i vi các nhà đu t nh các c đông, các Công ty liên doanh thông qua các
ch tiêu phn ánh hiu qu kinh doanh, hiu qu s dng vn, li nhun, c tc đ
tip thêm sc mnh đa ra các quyt đnh đu t thêm, hay rút vn nhm thu li nhun
cao nht và đm bo an toàn cho vn đu t.
i vi các đi tng cho vay nh ngân hàng, kho bc, Công ty tài chính thông
qua các ch tiêu phân tích hiu qu kinh doanh đ có c s khoa hc đa ra các quyt
đnh cho vay ngn hn, dài hn, nhiu hay ít vn nhm thu hi vn và lưi, đm bo an
toàn cho các Công ty cho vay.
Các C quan chc nng ca Nhà nc nh C quan thu, Kim toán Nhà nc,
C quan thng kê … thông qua các ch tiêu phn ánh hiu qu kinh doanh, hiu qu s
dng vn ngân sách đ kim tra tình hình thc hin ngha v ca doanh nghip đi vi
ngân sách Nhà nc, thc hin lut kinh doanh, các ch đ tài chính có đúng không,
Thang Long University Library
3
đánh giá tc đ tng trng ca các doanh nghip, các ngành. Thông qua phân tích đ
kin ngh vi các C quan chc nng góp phn hoàn thin ch đ tài chính nhm thúc
đy hot đng kinh doanh phát trin.
Thông tin phân tích hiu qu kinh doanh còn cung cp cho cán b công nhân
viên ca doanh nghip bit đc thc cht hiu qu kinh doanh ca doanh nghip nh
th nào, chin lc kinh doanh ca doanh nghip trong tng lai, t đó h an tâm công
tác, tâm huyt vi ngh nghip.
Tóm li, thông tin phân tích hiu qu kinh doanh rt hu ích cho nhiu đi tng
khác nhau, đ t đó đa ra các quyt đnh kinh doanh có li cho tng đi tng. [8,
tr.202]
1.2. Cácăphngăphápăphơnătíchăhiu qu sn xut kinh doanh
1.2.1. Phngăphápăsoăsánh
Phng pháp so sánh là phng pháp nhm nghiên cu s bin đng và xác đnh
mc bin đng ca ch tiêu phân tích. ây là phng pháp đc s dng rng rưi và
ph bin nht trong phân tích hot đng kinh doanh ca doanh nghip. Khi s dng
phng pháp so sánh cn nm vng các nguyên tc sau:
Laăchnătiêuăchunăđăsoăsánh
Tiêu chun so sánh là ch tiêu ca mt k đc la chn làm cn c đ so sánh,
gi là gc so sánh. Vic xác đnh s gc đ so sánh là tu thuc vào mc đích c th
ca phân tích. Gc đ so sánh đc chn là gc v mt thi gian và không gian. K
phân tích đc chn là k thc hin hoc là k k hoch, hoc là k kinh doanh trc.
Giá tr so sánh có th chn là s tuyt đi, s tng đi, hoc là s bình quân.
iuăkinăsoăsánh
phép so sánh có ý ngha thì điu kin tiên quyt là các ch tiêu đc s dng
phi đng nht. Trong thc t điu kin có th so sánh đc gia các ch tiêu kinh t
cn đc quan tâm c v thi gian và không gian.
- V mt thi gian: Các ch tiêu đc tính trong cùng mt khong thi gian, hch
toán phi thng nht trên ba mt sau:
+ Phi đm bo s thng nht v ni dung kinh t ca ch tiêu.
+ Phi đm bo s thng nht v phng pháp tính các ch tiêu.
+ Phi đm bo s thng nht v đn v tính các ch tiêu (k c hin vt, giá tr và
thi gian).
- V mt không gian: Các ch tiêu cn đc quy đnh v cùng quy mô và điu kin
kinh doanh tng t nhau.
- đm bo tính đng nht ngi ta cn phi quan tâm ti phng din đc
xem xét mc đ đng nht có th chp nhn đc, đ chính xác cn phi có, thi gian
phân tích đc cho phép …
4
Mcătiêuăsoăsánh
Mc tiêu so sánh trong phân tích là nhm xác đnh mc bin đng ca ch tiêu
phân tích (nng sut tng, giá thành gim):
- Mc bin đng tuyt đi là kt qu so sánh tr s ca ch tiêu gia hai k. K
thc t vi k k hoch, hoc k thc t vi k kinh doanh trc …
- Mc bin đng tng đi là kt qu so sánh tr s ca ch tiêu k này vi tr s
ca ch tiêu k gc, nhng đư đc điu chnh theo mt h s ca ch tiêu có liên
quan, mà ch tiêu liên quan này quyt đnh quy mô ca ch tiêu phân tích.
Niădungăsoăsánh
So sánh gia s thc t k phân tích vi s thc t ca k kinh doanh trc nhm
xác đnh rõ xu hng thay đi v tình hình hot đng tài chính ca doanh nghip, đánh
giá tc đ tng trng hay gim đi ca các hot đng tài chính ca doanh nghip.
- So sánh gia s thc t k phân tích vi s k k hoch nhm xác đnh mc phn
đu hoàn thành nhim v k hoch trong mi mt ca hot đng tài chính trong doanh
nghip.
- So sánh gia s liu ca doanh nghip vi s liu trung bình tiên tin ca ngành,
ca doanh nghip khác nhm đánh giá tình hình hot đng sn xut kinh doanh ca
doanh nghip tt hay xu, kh quan hay không kh quan.
Hìnhăthcăsoăsánh
- So sánh theo chiu ngang: So sánh, đi chiu tình hình bin đng c v s tuyt
đi và s tng đi trên tng ch tiêu, trên tng báo cáo tài chính. Thc cht ca vic
phân tích này là phân tích s bin đng v quy mô ca tng khon mc, trên tng báo
cáo tài chính ca doanh nghip. Qua đó, xác đnh đc mc bin đng (tng hay gim)
v quy mô ca ch tiêu phân tích.
- So sánh theo chiu dc: S dng các t l, các h s th hin mi tng quan
gia các ch tiêu trong tng báo cáo tài chính, gia các báo cáo tài chính ca doanh
nghip. Thc cht ca vic phân tích này là phân tích s bin đng v c cu hay
nhng quan h t l gia các ch tiêu trong h thng báo cáo tài chính doanh nghip.
- So sánh xác đnh xu hng và tính cht liên h gia các ch tiêu: Các ch tiêu
riêng bit hay các ch tiêu tng cng trên báo cáo tài chính đc xem xét trong mi
quan h vi các ch tiêu phn ánh quy mô chúng và chúng có th đc xem xét trong
nhiu k đ phn ánh rõ hn xu hng phát trin ca các hin tng kinh t - tài chính
ca doanh nghip.
1.2.2. Phngăphápăloi tr
Phng pháp loi tr là phng pháp nhm xác đnh mc đ nh hng ln lt
tng nhân t đn ch tiêu phân tích và đc thc hin bng cách: khi xác đnh s nh
hng ca nhân t này thì phi loi tr nh hng ca các nhân t khác.
Thang Long University Library
5
Phng pháp s chênh lch 1.2.2.1.
Phng pháp s chênh lch là phng pháp da vào s nh hng trc tip ca
tng nhân t đn ch tiêu phân tích. Mô hình chung phng pháp s chênh lch đc
xác đnh nh sau:
Nu gi ch tiêu X cn phân tích. X ph thuc vào ba nhân t nh hng và đc
sp xp theo th t: a, b, c.
Trngăhpă1:ăCácănhơnătănƠyăcóăquanăhătíchăsăviăch tiêu phân tích X
Nh vy, ch tiêu X đc xác đnh nh sau: X = a.b.c
Quy c k k hoch là k, k thc hin ký hin bng s 1. T quy c này, ch
tiêu X k k hoch và k thc hin ln lt đc xác đnh:
X
1
= a
1
.b
1
.c
1
và X
k
= a
k
.b
k
.c
k
i tng c th ca phân tích đc xác đnh:
- S tuyt đi: X = X
1
- X
k
- S tng đi:
X
1
X
k
.100.100
X là s chênh lch tuyt đi ca ch tiêu phân tích gia k thc hin so vi k
k hoch. Bng phng pháp s chênh lch, có th xác đnh s nh hng ln lt
tng nhân t a, b, c đn ch tiêu phân tích X nh sau:
- nh hng ca nhân t a
X
a
= (a
1
- a
k
).b
k
.c
k
- nh hng ca nhân t b
X
b
= (b
1
- b
k
).a
1
.c
k
- nh hng ca nhân t c
X
c
= (c
1
- c
k
).a
1
.b
1
Cui cùng là tng hp, phân tích và kin ngh: X = X
a
+ X
b
+ X
c
Trngăhpă2:ăCácănhơnătăa,ăb,ăcăcóăquanăhăviăchătiêuăphơnătíchăXăđcă
biuăhinădiădngăktăhpăcătíchăsăvƠăthngăs
Nh vy, ch tiêu X đc xác đnh nh sau: X =
a
b
.c
K k hoch là X
k
=
a
k
b
k
.c
k
K thc hin là X
1
=
a
1
b
1
.c
1
i tng phân tích:
- S tuyt đi: X = X
1
- X
k
=
a
1
b
1
.c
1
-
a
k
b
k
.c
k
6
- S tng đi:
X
X
k
.100
Các nhân t nh hng đc xác đnh nh sau:
- Do nh hng ca nhân t a
X
1
= (a
1
- a
k
).
c
k
b
k
- Do nh hng ca nhân t b
X
b
=
1
b
1
-
1
b
k
.(a
1
.c
k
)
- Do nh hng ca nhân t c
X
c
= (c
1
- c
k
).
a
1
b
1
Tng hp, phân tích và kin ngh: X = X
a
+ X
b
+ X
c
Phng pháp thay th liên hoàn 1.2.2.2.
Phng pháp thay th liên hoàn là tin hành ln lt thay th tng nhân t theo
mt trình t nht đnh. Mô hình chung phng pháp thay th liên hoàn đc xác đnh
nh sau:
Trngăhpă1:ăCácăchătiêuănhơnătăcóăquanăhăviăchătiêuăphơnătíchăXăđcă
biuăhinădiădngătíchăs
i tng phân tích:
- S tuyt đi: X = X
1
- X
k
- S tng đi: X =
a
b
.c.100
Các nhân t nh hng:
- Do nh hng ca nhân t a:
X
a
= a
1
.b
k
.c
k
- a
k
.b
k
.c
k
- Do nh hng ca nhân t b:
X
b
= a
1
.b
1
.c
k
- a
1
.b
k
.c
k
- Do nh hng ca nhân t c:
X
c
= a
1
.b
1
.c
1
- a
1
.b
1
.c
k
Sau cùng là tng hp, phân tích và kin ngh.
Trngăhpă2:ăCácăch tiêuănhơnătăcóăquanăhăktăhpădiădngăc tíchăsă
vƠăthngăsăviăchătiêuăphơnătíchăX
Thang Long University Library
7
i tng phân tích:
- S tuyt đi: X = X
1
- X
k
- S tng đi:
X
X
k
.100.100
Các nhân t nh hng:
- Do nh hng ca nhân t a:
X
a
= a
1
.b
k
.c
k
- a
k
.b
k
.c
k
- Do nh hng ca nhân t b:
X
b
= a
1
.b
1
.c
k
- a
1
.b
k
.c
k
- Do nh hng ca nhân t c:
X
a
= a
1
.b
1
.c
1
- a
1
.b
1
.c
k
Tng hp, phân tích và kin ngh.
Phng pháp liên h cân đi 1.2.2.3.
C s ca phng pháp này là s cân bng v lng gia hai mt ca các yu t
và quá trình kinh doanh. Da vào nguyên lý ca s cân bng v lng gia hai mt
ca các yu t và quá trình kinh doanh, ngi ta có th xây dng phng pháp phân
tích mà trong đó, các ch tiêu đc biu hin di dng tng s hoc hiu s. Nh vy,
khác vi phng pháo s chênh lch và phng pháp thay th liên hoàn, phng pháp
liên h cân đi đc vn dng đ xác đnh mi quan h gia các ch tiêu nhân t vi
ch tiêu phân tích đc biu hin di dng tng s hoc hiu s. Khái quát mô hình
chung ca phng pháp liên h cân đi, nhm xác đnh s nh hng ca tng nhân t
đn ch tiêu phân tích đc trình bày nh sau:
Gi s ch tiêu cn phân tích là A chu nh hng ca các nhân t x, y, z và mi
quan h gia ba ch tiêu nhân t vi ch tiêu phân tích đc biu hin di dng tng
s kt hp vi hiu s: A = x + y - z
Cng quy c các k ging nh phn trên trình bày, ta có:
-
K k hoch: A
k
= x
k
+ y
k
- z
k
-
K thc hin: A
1
= x
1
+ y
1
- z
1
i tng phân tích:
-
S tuyt đi: A = A
1
– A
k
= (x
1
+ y
1
- z
1
) - (x
k
+ y
k
- z
k
)
-
S tng đi:
A
A
k
.100
Các nhân t nh hng:
-
nh hng ca nhân t x:
A
x
= (x
1
- x
k
)
-
nh hng ca nhân t y:
A
y
= (y
1
- y
k
)
8
-
nh hng ca nhân t z:
A
z
= - (z
1
- z
k
)
Tng hp, phân tích và kin ngh: A = A
x
+ A
y
+ A
z
[8, tr.32-40]
1.2.3. Mô hình Dupont
Mô hình Dupont là k thut đc s dng đ phân tích kh nng sinh li ca mt
doanh nghip bng các công c qun lý hiu qu truyn thng. Mô hình Dupont tích
hp nhiu yu t ca báo cáo thu nhp vi bng cân đi k toán. Trong phân tích tài
chính, ngi ta vn dng mô hình Dupont đ phân tích mi liên h gia các ch tiêu tài
chính. Chính nh s phân tích mi liên h gia các ch tiêu tài chính mà chúng ta có
th phát hin ra nhng nhân t đư nh hng đn ch tiêu phân tích theo mt trình t
logic cht ch. Ví d, vn dng mô hình Dupont phân tích hiu qu kinh doanh trong
mi liên h gia các yu t đu vào và kt qu đu ra ca doanh nghip trong mt k
kinh doanh nht đnh.
Chi phí đu vào ca doanh nghip có th là tng tài sn, tng chi phí sn xut
kinh doanh chi ra trong k, vn ngn hn, vn dài hn, vn ch s hu
Kt qu đu ra ca doanh nghip có th là doanh thu bán hàng và cung cp dch
v, doanh thu thun v bán hàng và cung cp dch v, li nhun gp t bán hàng và
cung cp dch v, li nhun thun t hot đng kinh doanh hoc tng li nhun sau
thu thu nhp doanh nghip
Mô hình Dupont thng đc vn dng trong phân tích tài chính, có dng tng
hp nh sau:
ROE
=
Liănhunăsauăthu
Vnăchăsăhu
=
Liănhunăsauăthu
Doanh thu
x
Doanh thu
TngătƠiăsn
x
TngătƠiăsn
Vnăchăsăhu
=
Tăsutăliănhună
biên
x
Hiuăsutăsădngă
tngătƠiăsn
x
ònăbyătƠiăchính
Trong đó, ROE là t sut sinh li trên vn ch s hu
Thông qua mô hình Dupont, ta thy ROE ph thuc vào ba nhân t:
- T sut li nhun biên: Phn ánh công tác chi phí ca doanh nghip.
- Hiu sut s dng tng tài sn: Mc đ s dng tài sn cho hot đng sn xut
kinh doanh.
- òn by tài chính: Trung bình mt đng tài sn tài tr đc t bao nhiêu đng
vn ch s hu.
Qua đó, ta rút ra mt s bin pháp làm tng ROE nh sau:
- Nâng cao hiu qu qun lý chi phí.
Thang Long University Library
9
- Nâng cao hiu sut s dng tng tài sn.
- Xác đnh c cu vn hp lý.
Tóm li, phân tích báo cáo tài chính da vào mô hình Dupont có ý ngha rt ln
đi vi qun tr doanh nghip. iu đó không ch đc biu hin ch: Có th đánh
giá hiu qu kinh doanh mt cách sâu sc và toàn din. ng thi, đánh giá đy đ và
khách quan đn nhng nhân t nh hng đn hiu qu kinh doanh ca doanh nghip.
T đó, đ ra đc h thng các bin pháp t m và xác thc nhm tng cng công tác
ci tin t chc qun lý doanh nghip, góp phn không ngng nâng cao hiu qu kinh
doanh ca doanh nghip các k kinh doanh tip theo.
1.2.4. Phngăphápăđ th
Phng pháp đ th là phng pháp nhm phn ánh trc quan các s liu phân
tích bng biu đ hoc đ th. Qua đó, mô t xu hng, mc đ bin đng ca ch tiêu
phân tích, hoc th hin mi quan h kt cu ca các b phn trong mt tng th nht
đnh.
Phng pháp đ th có tác dng minh ho kt qu tài chính đư tính toán đc và
đc biu th bng biu đ hay đ th, giúp cho vic đánh giá bng trc quan, th hin
rõ ràng và mch lc din bin ca ch tiêu phân tích qua tng thi k. Trên c s đó,
xác đnh rõ nhng nguyên nhân bin đng ca ch tiêu phân tích. T đó, đa ra các
gii pháp nhm nâng cao hiu qu ca hot đng tài chính doanh nghip.
Phng pháp đ th có th phn ánh di nhng góc đ sau:
- Biu th quy mô (đ ln) các ch tiêu phân tích qua thi gian, nh: Tng tài sn,
tng doanh thu, sn lng, hiu qu s dng vn, hiu qu s dng chi phí, t sut li
nhun hoc có th biu hin tc đ tng trng ca ch tiêu phân tích theo thi gian,
nh: tc đ tng tài sn, tc đ tng ch s hu, tc đ tng hiu qu s dng vn, tc
đ tng vn đu t
- Biu th mi quan h gia ch tiêu phân tích vi các ch tiêu nhân t, nh: T sut
sinh li ca tng tài sn chu nh hng ca t sut sinh li ca tng doanh thu thun
và tc đ chu chuyn ca tng tài sn hoc sc sinh li ca tài sn dài hn ph thuc
vào h s ca tài sn dài hn vi sc sinh li ca vn ch s hu. [8, tr.46-47]
1.3. Các ni dung phân tích hiu qu sn xut kinh doanh
1.3.1. Phơnătíchăcăcu tài sn - ngun vn
Trong phân tích hiu qu sn xut kinh doanh, vic phân tích c cu tài sn -
ngun vn là mt bc đm cn thit giúp doanh nghip bit đc c cu tài sn -
ngun vn ca mình đang mc đ nào. Thông qua vic phân tích nhm đa ra các
gii pháp đ nâng cao cu trúc tài sn, ngun vn ca doanh nghip.
Do đc thù nh vy nên trc ht ta phi xây dng đc h thng các ch tiêu
phân tích c cu tài sn - ngun vn phù hp vi đc đim ca tng doanh nghip, sau
10
đó phi bit vn dng nhng phng pháp phân tích thích hp. Trong phân tích c cu
tài sn - ngun vn ta thng phân tích các phn sau:
Phân tích c cu tài sn 1.3.1.1.
- T trng tài sn ngn hn
T trng tài sn ngn hn đc xác đnh bng công thc:
TătrngătƠiăsnăngnăhn
=
TngătƠiăsnăngnăhn
TngătƠiăsn
x 100
Ch tiêu này cho bit, trong mt k phân tích, t trng tài sn ngn hn so vi
toàn b tài sn là bao nhiêu. Khi so sánh qua các k phân tích, ch tiêu này th hin s
thay đi v tài sn ngn hn trong c cu tài sn ca doanh nghip. Ch tiêu này cao
th hin tính thanh khon cao do tài sn ngn hn tng lên.
- T trng tài sn ếài hn
T trng tài sn dài hn đc xác đnh bng công thc:
TătrngătƠiăsnădƠiăhn
=
TngătƠiăsnădƠiăhn
TngătƠiăsn
x 100
Ch tiêu này cho bit, trong mt k phân tích, t trng tài sn dài hn so vi toàn
b tài sn là bao nhiêu. Khi so sánh qua các k phân tích, ch tiêu này th hin s thay
đi v tài sn dài hn trong c cu tài sn ca doanh nghip.
Phân tích c cu ngun vn 1.3.1.2.
- T trng n
T trng n đc xác đnh bng công thc:
Tătrngăn
=
Tngăn
Tngăngunăvn
x 100
Ch tiêu này phn nh mc đ s dng vn vay ca doanh nghip. ng thi ch
tiêu này còn cho bit mc đ ri ro tài chính mà doanh nghip đang phi đi din,
cng nh mc đ đòn by tài chính mà doanh nghip đang đc hng.
- T trng vn ch s hu
T trng vn ch s hu đc xác đnh bng công thc:
Tătrngăvnăchăsăhu
=
Tngăvnăchăsăhu
Tngăngunăvn
x 100
Ch tiêu này th hin mc đ t ch ca doanh nghip v mt tài chính. Ch tiêu
này càng cao chng t kh nng đc lp tài chính hay mc đ t tài tr ca doanh
nghip càng tt.
1.3.2. Phân tích hiu qu s dng chi phí
T sut sinh li ca giá vn hàng bán 1.3.2.1.
Ch tiêu này đc xác đnh nh sau:
T sutăsinhăliă
=
LNăgpăvăbánăhƠng
GiáăvnăhƠngăbán
x 100
Thang Long University Library
11
caăgiáăvnăhƠngăbán
Ch tiêu này cho bit, trong k phân tích, doanh nghip đu t 100 đng giá vn
hàng bán thì thu đc bao nhiêu đng li nhun gp. Ch tiêu này càng cao chng t
mc li nhun trong giá vn hàng bán càng ln, th hin các mt hàng kinh doanh có
li nht, do vy doanh nghip cn đy mnh khi lng tiêu th.
T sut sinh li ca chi phí bán hàng 1.3.2.2.
Ch tiêu này đc xác đnh nh sau:
Tăsutăsinhăliă
caăchiăphíăbánăhƠng
=
LNăthunătăhotăđngăkinhădoanh
Chi phí bán hàng
x 100
Ch tiêu này cho bit, trong k phân tích, doanh nghip đu t 100 đng chi phí
bán hàng thì thu đc bao nhiêu đng li nhun. Ch tiêu này càng cao chng t mc
li nhun trong chi phí bán hàng càng ln, doanh nghip đư tit kim đc chi phí bán
hàng.
T sut sinh li ca chi phí qun lý doanh nghip 1.3.2.3.
Ch tiêu này đc xác đnh nh sau:
Tăsutăsinhăliă
caăchiăphíăqunălỦăDN
=
LNăthunătăhotăđngăkinhădoanh
ChiăphíăqunălỦăDN
x 100
Ch tiêu này cho bit, trong k phân tích, doanh nghip đu t 100 đng chi phí
qun lý doanh nghip thì thu đc bao nhiêu đng li nhun. Ch tiêu này càng cao
chng t mc li nhun trong chi phí qun lý doanh nghip càng ln, doanh nghip đư
tit kim đc chi phí qun lý.
T sut sinh li ca tng chi phí 1.3.2.4.
Tăsutăsinhăliăcaătngăchiăphí
=
LNăkătoánătrcăthu
Tngăchiăphí
x 100
Ch tiêu này cho bit, trong k phân tích, doanh nghip đu t 100 đng chi phí
thì thu đc bao nhiêu đng li nhun k toán trc thu. Ch tiêu này càng cao chng
t mc li nhun trong chi phí càng ln, doanh nghip đư tit kim đc các khon chi
phí chi ra trong k.
1.3.3. Phân tích kh nngăthanhătoán
Các ch tiêu v kh nng thanh toán cung cp cho ta bit v kh nng thanh toán
ca doanh nghip mt thi k. Bên cnh đó, vic xem xét các ch tiêu v kh nng
thanh toán cng giúp cho doanh nghip nhn thc đc quá kh và chiu hng trong
kh nng thanh toán ca doanh nghip mình. Các ch tiêu sau thng đc s dng đ
phân tích kh nng thanh toán ca doanh nghip:
12
Kh nng thanh toán ngn hn 1.3.3.1.
Kh nng thanh toán ngn hn đc xác đnh bng công thc:
Khănngăthanhătoánăngnăhn
=
TngătƠiăsnăngnăhn
Tngănăngnăhn
Ch tiêu này cho bit, trong k phân tích, mt đng n ngn hn đc đm bo
bng bao nhiêu đng tài sn ngn hn, hay doanh nghip có th s dng bao nhiêu
đng tài sn ngn hn đ chi tr cho các khon n ngn hn. Ch tiêu này đánh giá kh
nng thanh toán các khon n ngn hn trong vòng mt nm bng các tài sn có th
chuyn hoá thành tin trong vòng mt nm ti.
Kh nng thanh toán nhanh 1.3.3.2.
Kh nng thanh toán nhanh đc xác đnh bng công thc:
Khănngăthanhătoánănhanh
=
TngătƠiăsnăngnăhnă- HƠngătnăkho
Tngănăngnăhn
Ch tiêu này cho bit, trong k phân tích, doanh nghip có th s dng bao nhiêu
đng tài sn ngn hn đ chi tr cho các khon n ngn hn mà không cn bán hàng
tn kho.
Kh nng thanh toán tc thi 1.3.3.3.
Kh nng thanh toán tc thi đc xác đnh bng công thc:
Khănngăthanhătoánătcăthi
=
Tină+ăCácăkhonătngăđngătin
Tngănăngnăhn
Ch tiêu này cho bit kh nng thanh toán các khon n ngn hn bng tin và
các loi tài sn có tính thanh khon cao khác ca doanh nghip.
1.3.4. Phân tích kh nngăhotăđng
Vòng quay tài sn lu đng 1.3.4.1.
Vòng quay tài sn lu đng đc xác đnh theo công thc sau:
SăvòngăquayăcaătƠiăsnăluăđng
=
Doanhăthuăthun
TngătƠiăsnăluăđng
Ch tiêu này cho bit, trong k phân tích ca doanh nghip, mt đng tài sn
ngn hn to ra bao nhiêu đng doanh thu thun. Ch tiêu này càng cao chng t hiu
qu s dng tài sn lu đng càng ln.
Vòng quay tài sn c đnh 1.3.4.2.
Vòng quay tài sn c đnh đc xác đnh theo công thc sau:
SăvòngăquayăcaătƠiăsnăcăđnh
=
Doanhăthuăthun
TngătƠiăsnăcăđnh
Ch tiêu này cho bit, trong k phân tích ca doanh nghip, mt đng tài sn dài
hn to ra bao nhiêu đng doanh thu thun. Ch tiêu này càng cao chng t kh nng
to ra doanh thu thun càng ln.
Thang Long University Library
13
Vòng quay tng tài sn 1.3.4.3.
Vòng quay tng tài sn đc xác đnh theo công thc sau:
SăvòngăquayăcaătngătƠiăsn
=
Doanhăthuăthun
TngătƠiăsn
Ch tiêu này cho bit, trong k phân tích ca doanh nghip, mt đng tài sn to
ra bao nhiêu đng doanh thu thun. Ch tiêu này càng cao chng t kh nng qun lý
tài sn càng hiu qu.
Vòng quay hàng tn kho 1.3.4.4.
Vòng quay hàng tn kho đc xác đnh theo công thc:
SăvòngăquayăhƠngătnăkho
=
GiáăvnăhƠngăbán
HƠngătnăkho
Ch tiêu này cho bit, trong k phân tích, hàng tn kho quay đc bao nhiêu
vòng. Ch tiêu này càng ln thì thi gian lu kho trung bình càng nh cng nh chng
t doanh nghip bán hàng nhanh và hàng tn kho không b đng nhiu.
Vòng quay các khon phi thu 1.3.4.5.
Vòng quay các khon phi thu đc xác đnh theo công thc:
Săvòngăquay các khonăphiăthu
=
Doanhăthuăthun
PhiăthuăkháchăhƠng
Ch tiêu này cho bit, trong k phân tích, khon phi thu quay đc bao nhiêu
vòng. Ch tiêu này càng ln chng t tc đ thu hi n ca doanh nghip càng nhanh,
kh nng chuyn đi các khon n phi thu sang tin mt cao, điu này giúp doanh
nghip nâng cao lung tin mt, to ra s ch đng trong vic tài tr ngun vn lu
đng trong sn xut.
Vòng quay các khon phi tr 1.3.4.6.
Vòng quay các khon phi thu đc xác đnh theo công thc:
Săvòngăquayăcácăkhonăphiătr
=
GiáăvnăhƠngăbán
Phiătrăngiăbán
Ch tiêu này cho bit, trong k phân tích, khon phi tr quay đc bao nhiêu
vòng. Ch tiêu này càng nh chng t doanh nghip càng chim dng vn và thanh
toán chm. Ngc li, nu vòng quay các khon phi tr ln chng t doanh nghip
chim dng vn và thanh toán nhanh. Nu vòng quay các khon phi tr quá nh (các
khon phi tr ln), s tim n ri ro v kh nng thanh khon.
1.3.5. Phân tích kh nngăsinhăli
T sut sinh li ca tài sn (ROA) 1.3.5.1.
ROA đc xác đnh bng công thc:
ROA
=
Liănhunăsauăthu
TngătƠiăsn
x 100
14
Ch tiêu này cho bit, trong mt k phân tích, doanh nghip b ra 100 đng tài
sn đu t thì thu đc bao nhiêu đng li nhun sau thu thu nhp doanh nghip, ch
tiêu này càng cao chng t hiu qu s dng tài sn càng tt. ây là nhân t giúp nhà
qun tr đu t theo chiu rng nh đu t xây dng nhà xng, mua thêm máy móc
thit b, m rng th phn tiêu th
T sut sinh li ca doanh thu (ROS) 1.3.5.2.
ROS đc xác đnh bng công thc:
ROS
=
Liănhunăsauăthu
Doanhăthuăthun
x 100
Ch tiêu này cho bit, trong mt k phân tích, doanh nghip thu đc 100 đng
doanh thu hoc doanh thu thun thì thu đc bao nhiêu đng li nhun sau thu thu
nhp doanh nghip. Ch tiêu này thp cho thy nhà qun tr cn tng cng kim soát
chi phí ca các b phn. Ch tiêu này càng cao chng t hiu qu s dng chi phí càng
tt. ây là nhân t giúp nhà qun tr m rng th trng, tng doanh thu.
T sut sinh li ca vn ch s hu (ROE) 1.3.5.3.
ROE đc xác đnh bng công thc:
ROE
=
Liănhunăsauăthu
Vnăchăsăhu
x 100
Ch tiêu này cho bit, trong mt k phân tích, doanh nghip đu t 100 đng vn
ch s hu thì thu đc bao nhiêu đng li nhun sau thu thu nhp doanh nghip. Ch
tiêu này càng cao chng t hiu qu s dng vn ch s hu ca doanh nghip càng
tt, góp phn nâng cao kh nng đu t ca ch doanh nghip. ây là nhân t giúp nhà
qun tr tng vn ch s hu phc v cho hot đng sn xut kinh doanh.
1.4. Các yu t nhăhngăđn hotăđng sn xut kinh doanh ca doanh nghip
1.4.1. Các yu t ni ti ca doanh nghip
B máy qun tr doanh nghip 1.4.1.1.
Các doanh nghip hot đng trong c ch th trng, b máy qun tr doanh
nghip có vai trò đc bit quan trng đi vi s tn ti và phát trin doanh nghip, b
máy qun tr doanh nghip phi đng thi thc hin nhiu nhim v khác nhau:
- Xây dng cho doanh nghip mt chin lc kinh doanh và phát trin doanh
nghip
- Xây dng các k hoch kinh doanh, các phng án kinh doanh và k hoch hoá
các hot đng ca doanh nghip trên c s chin lc kinh doanh và phát trin doanh
nghip đư xây dng.
- T chc thc hin các k hoch, các phng án và các hot đng sn xut kinh
doanh đư đ ra.
- T chc kim tra, đánh giá và điu chnh các quá trình trên.
Thang Long University Library
15
Vi chc nng và nhim v vô cùng quan trng ca b máy qun tr doanh
nghip, ta có th khng đnh rng cht lng ca b máy qun tr quyt đnh rt ln ti
hiu qu sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Nu b máy qun tr đc t chc vi
c cu phù hp vi nhim v sn xut kinh doanh ca doanh nghip, gn nh linh
hot, có s phân chia nhim v chc nng rõ ràng, có c ch phi hp hành đng hp
lý, vi mt đi ng qun tr viên có nng lc và tinh thn trách nhim cao s đm bo
cho các hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip đt hiu qu cao. Nu b
máy qun tr doanh nghip đc t chc hot đng không hp lý (quá cng knh hoc
quá đn gin), chc nng nhim v chng chéo và không rõ ràng hoc là phi kim
nhim quá nhiu, s phi hp trong hot đng không cht ch, các qun tr viên thiu
nng lc và tinh thn trách nhim s dn đn hiu qu sn xut kinh doanh ca doanh
nghip không cao. [14]
Lao đng tin lng 1.4.1.2.
Lao đng là mt trong các yu t đu vào quan trng, tham gia vào mi hot
đng, mi giai đon, mi quá trình sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Trình đ,
nng lc và tinh thn trách nhim ca ngi lao đng tác đng trc tip đn tt c các
giai đon và các khâu ca quá trình sn xut kinh doanh, tác đng trc tip đn nng
sut, cht lng sn phm và tác đng ti tc đ tiêu th sn phm. Ngoài ra công tác
t chc phi phi hp lao đng hp lý gia các b phn sn xut, gia các cá nhân
trong doanh nghip. Làm sao đ phát huy tt nht nng lc và s trng ca ngi lao
đng là mt yêu cu không th thiu trong công tác t chc lao đng ca doanh
nghip. Công tác t chc lao đng ca bt k mt doanh nghip nào cng cn tuân th
các nguyên tc chung và s dng đúng ngi đúng vic, quyn li và trách nhim rõ
ràng sao cho có th thc hin nhanh nht, tt nht các nhim v đc giao, đng thi
phi phát huy đc tính đc lp, sáng to ca ngi lao đng, qua đó s góp phn vào
vic nâng cao hiu qu sn xut kinh doanh ca doanh nghip.
Bên cnh lao đng thì tin lng và thu nhp ca ngi lao đng cng nh hng
trc tip ti hiu qu sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Tin lng là mt b
phn cu thành nên chi phí sn xut kinh doanh ca doanh nghip, đng thi, nó còn
tác đng ti tâm lý ca ngi lao đng trong doanh nghip. Nu tin lng cao thì chi
phí sn xut kinh doanh s tng do đó làm gim hiu qu sn xut kinh doanh, nhng
li tác đng ti tinh thn và trách nhim ngi lao đng cao hn do đó làm tng nng
sut và cht lng sn phm ca doanh nghip nên làm tng hiu qu sn xut kinh
doanh. Còn nu mc lng thp thì ngc li. Doanh nghip cn chú ý ti các chính
sách tin lng, chính sách phân phi thu nhp, các bin pháp khuyn khích sao cho
hp lý, hài hoà gia li ích ca ngi lao đng và li ích ca doanh nghip. [14]