skkn giáo dục học sinh cá biệt trong lớp chủ nhiệm như thế nào để đạt hiệu quả

GV: Lê Thò Hồng Đào Sáng kiến kinh nghiệm
Tên đề tài:
A. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Cơng tác chủ nhiệm lớp ở trường Trung học cơ sở có nhiều người xem
là rất đơn giản. Vì theo họ, đã qua trường lớp sư phạm thì sẽ làm tốt cơng tác
chủ nhiệm. Rồi cứ một khn mẫu đúc sẳn buộc học trò phải thực hiện, biến
học trò thành cái máy cứ răm rắp làm theo mà chẳng cần nghe sự phản hồi từ
phía học sinh. Đó là lối suy nghĩ và cách làm tiêu cực. Trong thời đại mở cửa
của nền kinh tế đất nước, sự bùng nổ thơng tin, sự phát triển nhanh của khoa
học kỹ thuật, sự tác động của nền kinh tế thị trường…. Hồn cảnh sống, học
tập và sự phát triển của học sinh rất phong phú, đa dạng nhưng cũng rất phức
tạp. Đặc biệt học sinh Trung học sơ cở các em đang ở lứa tuổi dậy thì, ở tuổi
này tâm sinh lý của các em đang phát triển phức tạp, các em khơng còn là trẻ
con mà cũng chưa là người lớn, khơng còn vơ tư đùa giỡn, chạy nhảy, mà đã
có ý thức thể hiện mình, đã để ý đến dáng vẻ bề ngồi và biết làm đẹp nhưng
lại chưa có những suy nghĩ chín chắn, dễ giận hờn và nhiều tự ái. Vì vậy việc
xây dựng nề nếp cho các em, bắt các em phải tn theo các khn mẫu,
ngun tắc là điều rất khó.
Xây dựng cho lớp chủ nhiệm một nề nếp tốt đó là mong muốn của tất cả
các giáo viên đang làm cơng tác chủ nhiệm. Đây là một vấn đề lâu dài và u
cầu người giáo viên chủ nhiệm phải tốn nhiều thời gian đi sâu tìm hiểu, nắm
vững đặc điểm tính cách, hồn cảnh gia đình của từng học sinh trong lớp, dìu
dắt hướng dẫn các em từng bước nhỏ trong việc thực hiện các nội quy của
trường lớp cũng như tn thủ các ngun tắc chung do lớp và giáo viên chủ
Trường THCS Bình An, Dó An, Bình Dương Trang: 1
GV: Lê Thò Hồng Đào Sáng kiến kinh nghiệm
nhiệm xây dựng. Đặc biệt cơng việc ấy còn cần thiết hơn nữa nếu trong lớp đó
có nhiều những học sinh cá biệt.
II. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Hiện nay trong mỗi lớp bao giờ cũng có một vài học sinh cá biệt. Đa số
các em có học lực yếu, hay vi phạm nội quy trường lớp, ít tham gia phát biểu

xây dựng bài, hay nói chuyện riêng hoặc làm việc riêng trong lớp, hay gây gổ,
đánh bạn, vơ lễ, trốn tiết hoặc nghỉ học khơng lý do… Những hành vi đó
khơng những các em vi phạm đạo đức của bản thân mà còn ảnh hưởng rất
nhiều đến nề nếp, thi đua của lớp và dễ gây gương xấu lơi kéo bạn bè hư hỏng
theo nếu khơng có sự can thiệp và xử lý kịp thời của giáo viện chủ nhiệm. Vì
vậy nếu giáo dục các em trở thành một học sinh ngoan, học tốt, một đội viên
gương mẫu thì đó là một thành cơng lớn của người giáo viên chủ nhiệm.Chính
vì vậy Giáo dục học sinh cá biệt trong lớp chủ nhiệm là một nhiệm vụ cần
thiết, khơng thể thiếu của cơng tác chủ nhiệm.
 Giới hạn đề tài:
 Thực hiện lồng ghép trong cơng tác chủ nhiệm.
 Phân tích, tìm hiểu ngun nhân, thực trạng và đặc điểm
tâm sinh lý của học sinh
 Đề ra những biện pháp để giáo dục đạo đức cho học sinh
cá biệt trong lớp chủ nhiệm.
III. ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH:
Năm học vừa qua, ngồi nhiệm vụ giảng dạy, tơi được nhà trường phân
cơng cơng tác chủ nhiệm lớp 9A1. Là một lớp cuối cấp, với những chuyển
biến tâm sinh lý phức tạp và đây cũng là một lớp học tập trung nhiều học sinh
cá biệt, đa dạng về tính cách thể hiện như:
- Em Nguyễn Mạnh Hùng : Học yếu – ít nói – chậm tiếp thu…
Trường THCS Bình An, Dó An, Bình Dương Trang: 2
GV: Lê Thò Hồng Đào Sáng kiến kinh nghiệm
- Em Đồn Anh Khang: Học rất yếu – thần kinh chậm.
- Em Lã Thị Phương: Học rất yếu – nhút nhát, khơng dám giao tiếp…
- Em Nguyễn Hữu Trí: Học yếu – Ham chơi –Nghỉ học khơng lý do…
- Em Phan Thị Ý Nhi: Học Khá – hay nói dối – đua đòi…
- Em Nguyễn Văn Ninh: Học trung bình – lầm lì–ít nghe lời…
- Em Mai Tấn Phát : Học trung bình – hay chửi thề – hay đánh nhau…
- Em Huỳnh Cơng Quốc: Học khá – tâm lí khơng ổn định….

- Em Nguyễn Thanh Xn: Học yếu – lười học – mất căn bản – hay
nói chuyện riêng…
KẾT QUẢ CUỐI NĂM HỌC LỚP 8
CỦA HỌC SINH “CÁ BIỆT” Ở LỚP 9A1
Khi học ở lớp 8, các em học sinh này học những lớp khác nhau. Do tình
hình nhà trường đầu năm phân chia lớp 9 mới nên các em “quy tụ” về 9A1.
Trường THCS Bình An, Dó An, Bình Dương Trang: 3
ST
T
Họ Tên học sinh LỚP HỌC
LỰC
HẠNH
KIỂM
GHI
CHÚ
1. Nguyễn Mạnh Hùng 8A4 YẾU TB Thi lại
2. Đồn Anh Khang 8A1
YẾU
TB
Thi lại
3. Lã Thị Phương 8A2 YẾU TB Thi lại
4. Nguyễn Hữu Trí 8A1 YẾU TB Thi lại
5. Phan Thị Ý Nhi 8A6 KHÁ TB
6. Nguyễn Văn Ninh 8A2 TB YẾU
Rèn luyện
trong hè
7. Mai Tấn Phát 8A1 TB YẾU
Rèn luyện
trong hè
8. Huỳnh Cơng Quốc 8A5 KHÁ TB

9. Nguyễn Thanh Xn 8A4 YẾU TB Thi lại
GV: Lê Thò Hồng Đào Sáng kiến kinh nghiệm
Đứng trước tình hình lớp có 36 học sinh nhưng có đến 9 em có thể nói là “đặc
biệt” nên khi được Ban giám hiệu phân cơng chủ nhiệm 9A1 tơi hơi băn
khoăn, và có chút lo lắng. Nhưng nghĩ rằng đây là một thử thách lớn đối với
mình và cùng với nhiệt huyết của tuổi trẻ tơi chấp nhận thử thách và đề ra kế
hoạch chủ nhiệm phù hợp với đặc điểm tình hình của lớp của mình.
Dưới sự tận tâm của cơ và sự nổ lực phấn đấu của trò, cuối năm học vừa
qua tập thể lớp 9A1 của tơi đạt thành tích “Tập thể lớp xuất sắc tồn diện về
học tập và hoạt động”. Đạt thành tích đó là sự phấn đấu rất lớn của cả tập thể
lớp nói chung và nói riêng là những tiến bộ thật đáng khen về học lực cũng
như hạnh kiểm của những học sinh cá biệt trong lớp. Điều đó mang lại cho tơi
niềm vui sướng và hạnh phúc nên tơi quyết định chọn đề tài này để ghi lại đây
một số kinh nghiệm về “
Giáo dục học sinh cá biệt trong lớp chủ nhiệm”
Giáo dục học sinh cá biệt trong lớp chủ nhiệm”


mà tơi đã thực hiện và đạt kết quả trên.
B . GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:
B . GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:
I. Ý NGHĨA CỦA VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH CÁ BIỆT:
Trường THCS Bình An, Dó An, Bình Dương Trang: 4
ảnh:
ảnh:


Lớp trưởng của lớp
Lớp trưởng của lớp
(bìa phải)

(bìa phải)
đại diện lớp nhận phần
đại diện lớp nhận phần


thưởng “ Tập thể lớp xuất sắc - tồn diện”
thưởng “ Tập thể lớp xuất sắc - tồn diện”
(Năm học: 2009-2010)
(Năm học: 2009-2010)
GV: Lê Thò Hồng Đào Sáng kiến kinh nghiệm
 Đới với bản thân học sinh cá biệt: Khắc phục được những thói quen
xấu, những khuyết điểm của bản thân, từ đó giúp các em tự tin vào bản
thân, và tích cực, chủ động hơn trong học tập.
 Đới với lớp chủ nhiệm: giáo dục học sinh cá biệt có kết quả là một
trong những điều kiện đảm bảo cho lớp ởn định trật tự, nề nếp, để cho
các thành viên khác của lớp tu dưỡng và học tập đạt kết quả tớt . Xây
dựng được một tập thể lớp đồn kết, tồn diện.
 Đới với Phụ huynh của học sinh cá biệt: thành cơng của việc giáo dục
học sinh cá biệt là niềm vui sướng, hạnh phúc lớn lao cho họ vì đã giúp
họ tránh được mợt trong những bất hạnh lớn nhất là có đứa “con hư”.
 Đới với xã hội: thành cơng trong nhiệm vụ giáo dục học sinh cá biệt của
giáo viên chủ nhiệm góp phần quan trọng trong việc giữ gìn an ninh trật
xã hợi và cung cấp cho xã hội những cơng dân tớt.
Với ý nghĩa đó tơi nhận thấy giáo dục những học sinh cá biệt trở thành
những học sinh ngoan, những đồn viên ưu tú là một trong những nhiệm vụ
cao cả và cần thiết của một giáo viên chủ nhiệm. Đó là một nhiệm vụ khó
khăn nhưng lại có ý nghĩa hết sức to lớn đới với bản thân học sinh cá biệt,
với tập thể lớp với gia đình và xã hội.
II. NHỮNG THUẬN LỢI, KHĨ KHĂN:
1. Thuận lợi:

• Được sự quan tâm chỉ đạo kịp thời và động viên thường xun, sâu sắc
của Ban giám hiệu cùng với sự nhiệt tình giúp đỡ thầy tổng phụ trách
đội và sự hợp tác của tất cả giáo viên dạy bộ mơn của lớp.
• Sự hỗ trợ từ phía Hội Phụ huynh học sinh và gia đình các em, tạo mọi
điều kiện giúp đỡ cho giáo viên chủ nhiệm trong cơng tác giáo dục học
sinh.
Trường THCS Bình An, Dó An, Bình Dương Trang: 5
GV: Lê Thò Hồng Đào Sáng kiến kinh nghiệm
• Sự đồn kết, thống nhất và nhất trí cao của các thành viên trong lớp là
một yếu tố quan trọng giúp cơng tác giáo dục học sinh cá biệt thành
cơng.
• Trong bản thân mỗi em học sinh cá biệt cũng mong muốn mình tiến bộ
hơn, nên các em rất nổ lực, từng bước hợp tác với cơ chủ nhiệm trong
mọi hoạt động của lớp, của trường.
2. Khó khăn:
• Một số gia đình học sinh là người nhập cư từ nơi khác đến, do q
bận bịu với việc mưu sinh nên ít quan tâm đến con em mình.
• Chương trình học ngày càng đổi mới nên nhiều cha mẹ khơng thể
kèm cặp được con em vì thế phụ huynh thường phó thác việc học tập
của con em ở trường cho thầy cơ.
• Mặt trái của nền kinh tế thị trường và các biểu hiện tiêu cực ngồi xã
hội đã có những ảnh hưởng xấu đến cơng tác giáo dục đạo đức cho
học sinh.
Trước những thuận lợi và khó khăn trên, tơi đã vạch ra kế hoạch, biện
pháp thích hợp để khắc phục.
III. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN:
Dựa vào tình hình thực tế của lớp, trong q trình giáo dục học sinh tơi đã
tiến hành những biện pháp sau:
1. Tìm hiểu ngun nhân mà Học sinh trở thành “cá biệt”.
Trước tiên tơi đã tìm hiểu về các em thơng qua Phiếu điều tra lí lịch

và hồn cảnh gia đình mỗi học sinh mà tơi phát cho các em đầu năm, qua
hồ sơ học bạ học sinh, qua giáo viên chủ nhiệm của em ở năm học trước,
qua bạn bè của các em (đặc biệt là bạn thân), qua những hoạt động giao
tiếp của các em hằng ngày, để tìm hiểu về từng học sinh cụ thể. Tơi muốn
tìm hiểu xem hồn cảnh gia đình của em ra sao ? (về vật chất, tinh thần,
Trường THCS Bình An, Dó An, Bình Dương Trang: 6
GV: Lê Thò Hồng Đào Sáng kiến kinh nghiệm
tình cảm…), khả năng nhận thức của em như thế nào? Về năng khiếu, sở
thích, sức khỏe của em hiện nay và kết quả học tập rèn luyện của em
những năm học trước… để biết được ngun nhân nào mà em đã trở thành
học sinh “cá biệt” và tơi đã ghi chép lại chi tiết ở sổ tay chủ nhiệm.
Sau đó tơi tiến hành phân loại, tơi chia cá biệt thành 4 loại:
 Vi phạm nợi qui của nhà trường của lớp có hệ thớng như: ham
chơi, lười học, bỏ giờ học và b̉i học, nghịch ngợm đi học
ṃn ( em Trí, Ninh)
 Thường xun vi phạm đạo đức: vơ lễ với thầy cơ, nói dới, nói
thơ tục, mất trật tự trong giờ học, quay cóp…(em Xn, Nhi)
 Vi phạm kỷ ḷt: đánh nhau, ăn hiếp bạn, trợm cắp, …(em Phát)
 Cá biệt do học yếu, chậm tiếp thu, bệnh tật…(em Hùng, Phương,
Khang, Quốc)
Qua tìm hiểu tơi biết được ngun nhân dẫn đến các hành vi trên của học
Qua tìm hiểu tơi biết được ngun nhân dẫn đến các hành vi trên của học


sinh thơng thường là:
sinh thơng thường là:
 Do gia đình: Cha mẹ khơng quan tâm đến cách giáo dục con cái (em
Nhi), nng chiều con q mức, ln tin con mình ngoan và tốt (em
Ninh, em Trí). Hoặc thiếu tình cảm của gia đình như con mồ cơi hoặc
cha mẹ khơng hòa thuận, li dị …(trường hợp của em Quốc, em Hùng,

em Phát)
 Do thể chất yếu, bệnh tật. (em Khang, em Phương)
 Do bạn bè xấu lơi kéo, bản thân khơng chịu rèn luyện, thích đua đòi ,
thích chứng tỏ mình. (em Nhi, em Ninh, em Phát, em Trí)
 Do học lực ́u (bị hởng kiến thức từ các lớp dưới) nên chán học.(em
Phương, Hùng, Xn, Trí)
Thơng qua việc nghiên cứu nhằm hiểu đúng những đặc điểm tâm sinh lý
cũng như ngun nhân cá biệt của mỡi học sinh sẽ giúp tơi chọn đúng
phương pháp giáo dục các em có hiệu quả.
Trường THCS Bình An, Dó An, Bình Dương Trang: 7
GV: Lê Thò Hồng Đào Sáng kiến kinh nghiệm
2. Tìm hiểu hồn cảnh gia đình từng học sinh :
Một trong những ngun nhân mà học sinh trở thành “học sinh cá biệt”
có ngun nhân từ phía gia đình. Mỗi học sinh có một hồn cảnh gia đình
riêng và hồn cảnh đó ảnh hưởng khơng nhỏ đến ý thức, thái độ của các em
trong học tập cũng như trong cuộc sống. Nắm được hồn cảnh gia đình học
sinh sẽ giúp giáo viên có được biện pháp giáo dục phù hợp đối tượng và đạt
hiệu quả cao.
Qua tìm hiểu tơi nắm được hồn cảnh của các học sinh cá biệt trong lớp
như sau:

Trường THCS Bình An, Dó An, Bình Dương Trang: 8
- Bố em là một cựu chiến binh
- Mẹ em là cơng nhân viên đã
về hưu.
- Bố mẹ hòa thuận và kinh tế
ổn định (có 10 phòng trọ cho
th). Em rất thương Bố và
tự hào về bố.
- Em còn có 1 anh trai -đã bỏ

học rất sớm, hiện khơng
nghề nghiệp.
- Bạn bè thân của em là vài đối
tượng ngồi nhà trường (bạn
ở phòng Net.)
Em: Nguyễn Văn Ninh
Em: Nguyễn Văn Ninh
- Ba chạy xe ơm, Mẹ bán chả cá
chiên ở vỉa hè.
- Có 1 em trai 8 tuổi.
- Kinh tế gia đình khơng ổn định.
- Ba thường xun nhậu say và cải
nhau với mẹ.
- Ba mẹ ít quan tâm con . Em tự
học là chính.
- Thường đi chơi với những em đã
bỏ học ở trong xóm.
Em: Phan Thò Ý Nhi
Em: Phan Thò Ý Nhi
GV: Lê Thò Hồng Đào Sáng kiến kinh nghiệm

Trường THCS Bình An, Dó An, Bình Dương Trang: 9
- Ba làm phụ hồ, Mẹ dán
giấy bạc gia cơng (đồ mã).
- Gia đình hòa thuận, kinh
tế tạm đủ sống.
- Ba mẹ học ít (tiểu học) nên
khơng thể hướng dẫn cho
con cách học tốt ngồi việc
nhắc nhở con học bài. Và

câu trả lời thường xun
của em là
Em: Nguyễn Thanh Xuân
Em: Nguyễn Thanh Xuân
- Mẹ mất, em sống với Ba và
mẹ kế cùng 2 đứa em nhỏ.
- Kinh tế gia đình ổn định
nhưng em thiếu tình cảm
của gia đình.
- Khơng có người tâm sự nên
em rất trầm lặng, ít nói.
- Học lực yếu, chậm tiếp thu
nhưng rất hiền, ngoan, nghe
lời cơ.
Em: Nguyễn Mạnh Hùng
Em: Nguyễn Mạnh Hùng
“Đã học hết trên lớp rồi.” … vì em rất lười học.
GV: Lê Thò Hồng Đào Sáng kiến kinh nghiệm

Trường THCS Bình An, Dó An, Bình Dương Trang: 10
- Ba mất, Em sống cùng mẹ và
em trai 10 tuổi.
- Mẹ làm cơng nhân ni cho hai
anh em ăn học.
- Mẹ rất quan tâm đến việc học
và sinh hoạt của em nhưng em
khơng thích điều đó.
- Hiện tại gia đình em đang gặp
khó khăn vì xí nghiệp mẹ bị
giảm việc.

Em: Mai Tấn Phát
Em: Mai Tấn Phát
- Ba mẹ em vì thiếu nợ rất nhiều
nên phải bỏ nhà trốn lên TP
HCM sinh sống.
- Hiện tại em sống ở nhà Cậu vài
tháng rồi sống nhà Dì vài
tháng.
- Học lực em khá giỏi nhưng tâm
lý em khơng ổn định, hay chán
nản.
- Em nhớ Ba mẹ, và rất buồn,
mặc cảm vì hồn cảnh gia đình
mình.
Em: Huỳnh Công Quốc
Em: Huỳnh Công Quốc
GV: Lê Thò Hồng Đào Sáng kiến kinh nghiệm

Trường THCS Bình An, Dó An, Bình Dương Trang: 11
- Cha em sửa xe Hon da, Mẹ
bán rau ở chợ.
- Hồn cảnh kinh tế đủ sống.
- Từ nhỏ em đã bị bệnh Thần
kinh yếu nên phải uống rất
nhiều thuốc về thần kinh.
- Em rất chậm so với các bạn
khác, hay run, hoảng sợ, lo
lắng. Sức học em rất yếu,
mất căn bản nhiều mơn.
Em: Đoàn Anh Khang

Em: Đoàn Anh Khang
- Cha là tài xế, mẹ làm cơng
nhân. Gia đình khá giả.
- Gia đình em sống cùng Ơng bà
Nội.
- Được ơng bà cưng chiều nên
em rất hư, thường xun đi
chơi đêm (có khi đi cả đêm) với
nhóm bạn hư hỏng ở xóm.
- Đi học trể, ngủ gật trong lớp,
vắng học khơng lý do và khơng
làm bài học bài là “ thói
quen” của em.
Em: Nguyễn Hữu Trí
Em: Nguyễn Hữu Trí
GV: Lê Thò Hồng Đào Sáng kiến kinh nghiệm

3. Tìm hiểu, chuyện trò, chia sẻ cùng học sinh:
Tâm lý học sinh cá biệt rất ngại gặp giáo viên chủ nhiệm lớp vì các em
nghĩ mình sẽ bị trách mắng hay quở phạt. Vì vậy tơi thường tạo một khơng
khí thật thân thiện trước khi gặp mặt các em, tìm hiểu tâm tư ngun vọng
của các em, chia sẻ những tâm sự của các em, hỏi han về tình hình học
Trường THCS Bình An, Dó An, Bình Dương Trang: 12
- Mồ cơi cha, Mẹ làm cơng
nhân, có 2 anh trai (1 đang
học nghề, 1 đã đi làm)
- Gia đình thuộc diện hộ nghèo
ngồi miền Bắc (mới chuyển
vào Nam được 2 năm)
- Học rất yếu, ln rụt rè, nhút

nhát, khơng giao tiếp với bạn.
Em: Lã Thò Phương
Em: Lã Thò Phương
GV: Lê Thò Hồng Đào Sáng kiến kinh nghiệm
tập của các em, góp ý với các em những vấn đề các em tâm sự và ln
động viên, bày tỏ niềm tin vào các em. Khơi dậy sự hứng thú, tích cực
học tập ở các em. Tơi tâm sự với các em mục đích tơi cần đạt cùng cả lớp
và mong rằng các em sẽ ủng hộ tích cực và cùng tơi đạt mục đích đó.
Chủ nhiệm một lớp có đến 9 học sinh cá biệt nên tơi phải ln ln
làm gương cho các em về đạo đức, về tác phong, thái độ và mối quan hệ
với mọi người xung quanh, tạo niền tin cho các em. Để làm tốt điều đó, tơi
phải ln tự học , tự rèn bản thân về mọi mặt, mẫu mực trong giao tiếp ứng xử
với học sinh, với đồng nghiệp, với phụ huynh học sinh. Rèn luyện những kỹ
năng như: nói trước lớp, quan sát tinh tế, tâm lý, nắm bắt thơng tin nhanh
chóng, xử lý tình huống, lập kế hoạch và tổ chức điều hành các hoạt động
của lớp. Kết quả là các em rất tin tưởng vào cơ chủ nhiệm và đã xem tơi như
là một “người bạn”, một “người mẹ” , để các em có thể chia sẻ những tâm sự,
ước mơ, sở thích, bạn bè, trường lớp, phương pháp học tập, hồn cảnh gia
đình… đặc biệt là tâm sinh lý lứa tuổi. Qua những thơng tin đó tơi đã giúp các
em tháo gỡ được những khó khăn mà các em vấp phải trong sinh hoạt hàng
Trường THCS Bình An, Dó An, Bình Dương Trang: 13
Cơ chủ nhiệm đang cùng các em
Cơ chủ nhiệm đang cùng các em
trò chuyện thân mật
trò chuyện thân mật
GV: Lê Thò Hồng Đào Sáng kiến kinh nghiệm
ngày… và mục đích cuối cùng là mối quan hệ “Thân thiện” giữa cơ và trò
ngày càng bền vững.

Xây dựng sự đồn kết gắn bó giữa các em với tập thể lớp, dùng dư

luận tập thể lớp tác động ( chứ khơng chỉ riêng giáo viên chủ nhiệm) để các em
thấy được, hiểu được và sửa chữa được thói quen, tật xấu, khuyết điểm của
mình. Trong số đó, em Phát đã lập một Blog với tên là Lop9a1vipkute cho tập
thể lớp để các em có thể chia sẻ cho nhau những tâm sự, hoặc những thơng tin
cần thiết về học tập, thi cử với mục đích rằng em mong muốn tập thể lớp ln
đồn kết và hiểu nhau.
4. Tạo cầu nối thơng tin liên lạc hai chiều giữa giáo viên chủ
nhiệm và phụ huynh học sinh.
Trường THCS Bình An, Dó An, Bình Dương Trang: 14
ảnh:
ảnh:


Em Phát thường tâm sự cho cơ nghe về những
Em Phát thường tâm sự cho cơ nghe về những


“kế hoạch” của mình…
“kế hoạch” của mình…
ở hành lang của lớp
ở hành lang của lớp


GV: Lê Thò Hồng Đào Sáng kiến kinh nghiệm
Một số phụ huynh hiện nay rất ít quan tâm đến việc học tập của con em
mình. Lý do có thể là do q bận bịu cơng việc (Cơng nhân KCN, làm th,
bn bán ở chợ …), hoặc do chương trình đã đổi mới nên Cha mẹ khơng thể
kèm cặp được con em vì thế phụ huynh thường phó thác việc học tập của con
em ở trường cho các thầy cơ giáo, còn ở nhà thì họ chỉ u cầu con em ngồi
vào góc học tập và chẳng để ý các em đang làm gì.

Vai trò của giáo viên chủ nhiệm là làm cầu nối giữa gia đình và nhà
trường trong việc nắm bắt, theo dõi kết quả học tập cũng như những chuyển
biến tâm sinh lý của học sinh. Vì vậy, tùy theo từng trường hợp tơi gặp gỡ
phụ huynh học sinh (mời đến trường hoặc tìm đến nhà học sinh) để có thể
trao đổi với phụ huynh về tình hình học tập của con em họ, và u cầu gia
đình tạo điều kiện thuận lợi hơn để các em học tập tốt. u cầu phụ huynh
quan tâm hơn đến việc quản lý học tập cũng như sinh hoạt của học sinh khi ở
nhà. Kiểm tra giờ giấc đi, về của học sinh.
Ví dụ như: Khi tơi tìm đến nhà để trao đổi với phụ huynh em Nhi về sức học
và những biểu hiện tâm lý cũng như những ước muốn của em về gia đình
mình (em mong rằng Ba khơng nhậu nữa và ba mẹ quan tâm đến em hơn) và
tơi đã thấy được quan tâm rất nhiều của cha mẹ em. Họ đã hỗ trợ tơi trong
việc giáo dục, động viên em học tập cũng như sự lựa chọn giao du kết bạn
của em khi ở nhà. Từ đó sức học của em đã tiến lên rất nhiều.
Ngồi việc gặp gỡ phụ huynh tơi cũng đề ra các biện pháp để hạn chế, khắc
phục những khuyết điểm, cá tính của học sinh như: thường xun động
viên, nhắc nhở, lên lịch học tập cho các em. Liên lạc trao đổi qua điện
thoại với phụ huynh kịp thời về những trường hợp học sinh vắng học khơng
lí do, về những mối quan hệ bạn bè cũng như sự phát triển về tâm sinh lý lứa
tuổi của các em, nhằm phối hợp kịp thời với gia đình và có biện pháp giải
quyết hiệu quả nhất.
5. Tin tưởng và giao việc cho các em:
Trường THCS Bình An, Dó An, Bình Dương Trang: 15
GV: Lê Thò Hồng Đào Sáng kiến kinh nghiệm
Học sinh cá biệt thường ít chiếm được tình cảm của thầy cơ giáo và sự
tín nhiệm của các bạn. Nhưng thực ra mỗi em cũng có một năng lực nhất
định. Do đó tơi tin tưởng và giao việc cho các em, giúp các em ý thức được
trách nhiệm của mình, có cảm giác được giáo viên chủ nhiệm đánh giá cao.
Sau khi nắm đặc điểm tình hình và biết được điểm mạnh, điểm yếu của
của từng em tơi đã mạnh dạn giao việc cho mỗi em. Tơi đã phân cơng: em

Quốc làm lớp phó lao động (Quốc có lực Khá, có khiếu nói chuyện, điều
hành tập thể); Em Hùng và Trí làm tổ phó (cùng với tổ trưởng theo dõi nề
nếp, thi đua của tổ, nhắc nhở tổ viên thực hiện đúng nội qui thi đua của
trường, của lớp) ; Em Phát và em Xn làm nhóm trưởng và nhóm phó của
phong trào thể thao của lớp (vì 2 em này có năng khiếu và rất thích thể thao);
em Nhi có năng khiếu ca hát nên em được phân cơng là Lớp phó Văn nghệ,
Em Ninh cùng lớp phó văn nghệ phụ trách tổ chức các hoạt động về hội thi:
văn nghệ, làm báo tường, làm lồng đèn, tiểu phẩm về ATGT….
Trường THCS Bình An, Dó An, Bình Dương Trang: 16
Ảnh
Ảnh


:
:




Cơ giao việc và hướng dẫn cho Nhi tập chương
Cơ giao việc và hướng dẫn cho Nhi tập chương
trình văn nghệ “ Mừng Đảng, Mừng Xn” cho lớp.
trình văn nghệ “ Mừng Đảng, Mừng Xn” cho lớp.
GV: Lê Thò Hồng Đào Sáng kiến kinh nghiệm
Kết quả khi được giao việc: các em rất háo hức và có trách nhiệm trong việc
thực hiện chức trách, nhiệm vụ mới và hạn chế được rất nhiều các khuyết
điểm của bản thân. Chẳng hạn như:
- Em Xn: Đã học tập tốt hơn và khơng còn ngủ gật, nói chuyện riêng
trong giờ học nữa.
- Em Trí: Có ý thức trong học tập. Biết lên lịch học ở nhà, chấm dứt

tình trạng đi chơi khuya như trước đây.
Trường THCS Bình An, Dó An, Bình Dương Trang: 17
Ảnh:
Ảnh:


Phát cùng bạn Lớp trưởng Mai Trinh tham gia
Phát cùng bạn Lớp trưởng Mai Trinh tham gia
hội thi
hội thi
Rung chng vàng
Rung chng vàng
Tập thể lớp đã cổ vũ hết mình.
Tập thể lớp đã cổ vũ hết mình.
GV: Lê Thò Hồng Đào Sáng kiến kinh nghiệm
- Em Hùng và Phương: đã mạnh dạng hơn, cởi mở hơn với các bạn
khác, học tập ngày một tiến một.
- Em Quốc: Học lực Giỏi, gương mẫu của một lớp phó, khơng còn tự ý
nghỉ học như trước.
- Em Khang: có nhiều cố gắng trong học tập, biết giơ tay phát biểu
xây dựng bài học.
- Em Nhi: Chăm, ngoan, học Giỏi, có trách nhiệm trong cơng việc.
- Em Ninh và Phát: khơng còn vi phạm nội quy đánh nhau nữa, đã
biết
vâng lời thầy cơ và mang về nhiều thành tích cho trường, cho lớp
về TDTT trong kỳ Hội khỏe Phù Đổng Huyện, Tỉnh vừa qua.
6. Tổ chức nhiều hoạt động học tập, vui chơi.
Ở lứa tuổi này, với những biến chuyển tâm sinh lý phức tạp, giáo viên
chủ nhiệm cần khéo léo trong cách tổ chức, phân cơng việc tham gia các hoạt
động phong trào. Với mục tiêu nhằm xây dựng mối quan hệ thân thiện giữa

giáo viên và học sinh, xây dựng sự đồn kết gắn bó trong tập thể học sinh của
lớp, của trường.
Thơng qua việc tổ chức các hoạt động học tập và vui chơi mà Liên Đội
phát động như: Thi trò chơi dân gian, Đố em, Rung chng vàng, Diễn Tiểu
phẩm về An tồn giao thơng, Làm báo tường, Văn nghệ, Cắm hoa, TDTT,
Giao lưu văn hóa với học sinh Singapore và Nhật bản… các em được học tập,
thi đua tài năng với nhau, rèn luyện đức tính tự giác, kỷ luật, đồng thời phát
huy những năng khiếu sở trường của bản thân, khắc phục những thói quen
khơng tốt của học sinh như: bỏ học, trốn tiết, chơi điện tử….
Trường THCS Bình An, Dó An, Bình Dương Trang: 18
GV: Lê Thò Hồng Đào Sáng kiến kinh nghiệm
Bên cạnh những hoạt động trong nhà trường, tơi đã kết hợp cùng tổ bộ
mơn (Tổ Tốn - Lý) tổ chức cho các em tham gia các hoạt động bên ngồi
nhà trường như:
 Tham quan học tập thực tế tại cơng ty TNHH YAZAKI ( tham quan
dây chuyền sản xuất, trung tâm điều khiển, nơi xử lý nước thải… của
cơng ty).
Trường THCS Bình An, Dó An, Bình Dương Trang: 19
ảnh:
ảnh:


Các em tham gia hướng dẫn “Nhảy sạp”
Các em tham gia hướng dẫn “Nhảy sạp”
cho các bạn học sinh Nhật bản khi giao lưu.
cho các bạn học sinh Nhật bản khi giao lưu.
Ảnh:
Ảnh:

Học sinh nam của lớp tham gia trong đội hình “
Học sinh nam của lớp tham gia trong đội hình “


cờ người” của trò chơi dân gian Cờ tướng.
cờ người” của trò chơi dân gian Cờ tướng.
GV: Lê Thò Hồng Đào Sáng kiến kinh nghiệm
Thơng qua hoạt động thực tế này đã giúp học sinh của lớp chủ nhiệm
nâng cao hiểu biết về kiến thức khoa học tự nhiên áp dụng vào cuộc sống.
Hiểu được tính đồn kết, phối hợp cộng đồng trong sản xuất, trong cuộc sống
và Giáo dục hướng nghiệp cho các em sau khi tốt nghiệp THCS.
 Tổ chức tham quan các khu di tích lịch sử như: Nhà tù Phú Lợi, Núi
Châu Thới. Thăm hỏi các gia đình chính sách, mẹ Việt Nam Anh
Trường THCS Bình An, Dó An, Bình Dương Trang: 20
Hình ảnh:
Hình ảnh:


Học sinh nghe giới thiệu về Cty YAZAKI
Học sinh nghe giới thiệu về Cty YAZAKI
tại hội trường của cơng ty.
tại hội trường của cơng ty.
Hình ảnh:
Hình ảnh:


Học sinh được chứng kiến các cơng đoạn sản xuất
Học sinh được chứng kiến các cơng đoạn sản xuất

của Cơng ty Yazaki
của Cơng ty Yazaki
GV: Lê Thò Hồng Đào Sáng kiến kinh nghiệm
Hùng… Để giáo dục học sinh về truyền thống u nước, lòng tự hào
dân tộc và tinh thần đấu tranh bất khuất của ơng cha ta. Từ đó nhắc nhở
các em phải biết trân trọng, giữ gìn sự bình n trên q hương mình.
 Tổ chức tham quan dã ngoại :
Sau những buổi học căng thẳng, tơi tổ chức cho các em vui chơi
dã ngoại ở những địa điểm gần (các em có thể đi bằng xe đạp hoặc xe bt)
vào ngày cuối tuần nhằm giúp các em vui chơi, thư giãn đầu óc, gần gũi với
thiên nhiên , tạo sự đồn kết thân ái trong lớp và tạo thêm tình thân thiện giữa
Cơ và trò. Qua đó thêm giáo dục kỹ năng sống, khả năng thích ứng với thiên
Trường THCS Bình An, Dó An, Bình Dương Trang: 21
Hình ảnh:
Hình ảnh:


Cơ chủ nhiệm và các em chụp hình lưu niệm tại Bia
Cơ chủ nhiệm và các em chụp hình lưu niệm tại Bia


căm thù - Nhà tù Phú Lợi
căm thù - Nhà tù Phú Lợi
GV: Lê Thò Hồng Đào Sáng kiến kinh nghiệm
nhiên và cũng từ đó tơi đã thiết phục, động viên các em khơng còn tham gia
những trò chơi games đầy bạo lực, vơ bổ trên Internet nữa.
7. Xây dựng và phát huy tốt vai trò của đơi bạn giúp nhau cùng tiến:
Trong một tập thể lớp, số học sinh cá biệt là thiểu số nhưng số học sinh
ngoan, học khá giỏi là đa số. Việc xây dựng đơi bạn học tập thích hợp sẽ
giúp các em kèm cặp, giúp đỡ, nhắc nhở nhau cùng tiến bộ. Vì vậy khi xây

dựng đơi bạn học tập, tơi chú ý các ngun tắc sau:
 Đơi bạn phải có ít nhất 1 em có lực học loại khá hoặc giỏi và
hạnh kiểm loại tốt.
 Đơi bạn phải có nhà gần nhau hoặc ngồi gần nhau trong lớp,
thân nhau, hiểu nhau.
 Đơi bạn phải xây dựng được kế hoạch và phương pháp giúp đỡ
nhau cùng tiến bộ
 Đơi bạn phải có bảng đăng ký và cam kết với giáo viên chủ
nhiệm về học lực và hạnh kiểm mà học sinh phấn đấu đạt được vào cuối
kì, cuối năm học.
Trường THCS Bình An, Dó An, Bình Dương Trang: 22
ảnh:
ảnh:




“nước mát q”
“nước mát q”
– Tại Cơng viên nước Bình dương
– Tại Cơng viên nước Bình dương
GV: Lê Thò Hồng Đào Sáng kiến kinh nghiệm
Những đơi bạn học tập được đăng ký như: (dưới đây chỉ minh họa
những đơi bạn có học sinh cá biệt)
- Trinh (lớp trưởng- học lực giỏi) và Xn
- Ngân (Lớp PHT- học lực giỏi) và Ninh
- Hạ Vy (Sao đỏ- học lực giỏi) và Hùng
- Thiện (Tổ trưởng – học lực giỏi) và Nhi
- Phong (Tổ trưởng – học lực Khá) và Trí
- Thu (Tổ trưởng – học lực giỏi) và Phương

- Huyền (Sao đỏ- học lực giỏi) và Khang
- Linh (tổ trưởng – học lực giỏi) và Phát
- Dung ( tổ phó- học lực giỏi) và Quốc
Trong lớp, tơi thường xun kiểm tra, đốc thúc, hướng dẫn các em
cách giúp đỡ bạn cùng tiến bộ qua từng mơn học.
Kết quả cuối năm, 9 đơi bạn học tập có học sinh cá biệt đều đạt và
được nhà trường khen thưởng (Do nhà trường có phong trào khen thưởng
cho những học sinh: có thành tích học tập vượt bậc và hạnh kiểm tốt). Trong
số đó, có 2 em từ học lực Khá vượt lên Giỏi ( đó là Em Ý Nhi và Cơng
Quốc), 5 em từ học lực Yếu vượt lên Trung bình và 2 em từ học lực Trung
bình vượt lên loại Khá. Và những đơi bạn khác còn lại trong lớp đều có
những tiến bộ rõ rệt.
Trường THCS Bình An, Dó An, Bình Dương Trang: 23
ảnh:
ảnh:


Đơi bạn học tập Hạ Vy - Hùng
Đơi bạn học tập Hạ Vy - Hùng
GV: Lê Thò Hồng Đào Sáng kiến kinh nghiệm
8. Ln động viên khen thưởng kịp thời:
Học sinh cá biệt rất ít ưu điểm nhưng lại rất nhiều khuyết điểm, do đó
các em thường bị phê bình và rất hiếm được tun dương. Vì vậy tơi chú ý
các biểu hiện tiến bộ của các em dù là nhỏ nhất để động viên, tun dương,
khích lệ, thổi bùng mặt tốt, mặt tích cực của các em. Có như thế sẽ giúp các
em thấy mình hữu ích, giảm bớt các mặc cảm và kích thích các em phấn
đấu tốt hơn. Sự tiến bộ của các em có thể là:
 Trong tuần khơng vi phạm khuyết điểm nào.
 Có tham gia phát biểu xây dựng bài.
 Đạt được số điểm tốt.

 Tham gia lao động tích cực.
 Có trách nhiệm trong các hoạt động phong trào
 Tố cáo bạn gian lận, vi phạm trong học tập và thi cử, …
Cùng với những lời động viên khích lệ, Tơi ln chuẩn bị sẳn những
phần thưởng nhỏ (cây bút, quyển tập giấy làn kiểm tra, hộp kẹo, cái kẹp tóc
xinh xinh…) trích từ quỹ lớp khen thưởng kịp thời cho những tiến bộ đó.
9. Nghiêm khắc xử lí các vi phạm nhưng phải linh hoạt và có
nghệ thuật:
Để giáo dục hạnh kiểm học sinh cá biệt, xây dựng tốt nề nếp lớp chủ
nhiệm, ngồi các biện pháp chính là nhắc nhở, động viên, hướng dẫn các
em thực hiện tốt các nội quy, quy chế, đồng thời xây dựng một tập thể lớp
ngoan, đồn kết. Đơi lúc tơi cũng áp dụng các hình thức kĩ luật nghiêm
khắc đối với những trường hợp vi phạm thường xun, có tính hệ thống,
Trường THCS Bình An, Dó An, Bình Dương Trang: 24
GV: Lê Thò Hồng Đào Sáng kiến kinh nghiệm
nhắc nhở nhiều nhưng khơng tiến bộ để làm gương cho học sinh khác.
Những hình thức kỉ luật có thể là:
 Nhắc nhở, động viên.
 Phê bình nhẹ nhàng và rút kinh nghiệm trước lớp.
 Phạt làm cơng tác trực nhật hoặc lao động vệ sinh.
 u cầu viết bản kiểm điểm có ý kiến và cam kết của phụ
huynh.
Qua theo dõi và báo cáo của ban cán sự của lớp, tơi biết rõ những em
hay vi phạm và thường vi phạm những gì. Tơi ln chỉ đạo các ban cán sự
nhắc nhở, động viên bạn thường xun. Nếu như những vi phạm đó vẫn tiếp
tục thì tơi trực tiếp xử lí nghiêm các vi phạm đó, tuy nhiên khi xử lí kỷ luật
tơi linh hoạt, khéo léo để tránh cho các em cảm giác xấu hổ trước bạn bè, sẽ
làm cho các em tự ti, bng xi.
Giáo dục khơng phải là “bới lơng tìm vết”, vạch những tật xấu mà phải nêu
gương tốt để các em noi theo. Đơi khi tơi là người u cầu các tổ trưởng

hoặc ban cán sự lớp đưa học sinh đó ra kỉ luật trước lớp, nhưng khi ở trước
lớp tơi có thể nói đỡ hoặc bảo lãnh cho học sinh đó. Tơi cũng ghi nhận việc
ý thức nhận lỗi của học sinh vi phạm và cho các em thời gian để sửa chữa.
C . KẾT LUẬN:
1. Kết quả đạt được:
Xây dựng tốt nề nếp của lớp chủ nhiệm là mục tiêu chung của tất cả
các giáo viên khi làm cơng tác chủ nhiệm. Một lớp học có nề nếp tốt bao giờ
cũng có ảnh hưởng tích cực đến việc tiếp thu xây dựng bài cũng như chất
lượng học tập của lớp. Chính vì vậy xây dựng tơt nề nếp lớp là người giáo
Trường THCS Bình An, Dó An, Bình Dương Trang: 25