Hoàn thiện kế toán bán hàng tại công ty cổ phần thương mại Tân Thượng Hải

CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN
GVHD: TS. PHẠM ĐỨC CƯỜNG
LỜI MỞ ĐẦU
Những năm vừa qua, cùng với sự phát triển của nền kinh tế thị trường đã tạo
điều kiện cho ngành thương mại – dịch vụ nước ta trưởng thành và phát triển, góp
phần tích cực vào việc đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu tiêu dùng xã hội nâng
cao chất lượng cuộc sống.
Trong điều kiện hiện nay, khi mà Việt Nam đã là thành viên của tổ chức
thương mại quốc tế WTO thì xu hướng toàn cầu hóa, thương mại quốc tế giữa nước
ta với nước ngoài ngày càng được mở rộng về nhiều mặt. Do vậy, vai trò của ngành
thương mại đã trở lên rất quan trọng. Nó không chỉ là cầu nối giữa sản xuất với kinh
doanh trong nước mà còn mở rộng sang các nước trên thế giới, góp phần làm cho
ngành sản xuất trong nước phát triển sâu rộng, hàng hóa ngày càng phong phú đa
dạng về chủng loại, mẫu mã, chất lượng. Hơn nữa, khi Việt Nam trở thành thành
viên của tổ chức WTO thì chúng ta sẽ phải cạnh tranh rất gay gắt với các đối thủ từ
nước ngoài. Để tồn tại và phát triển, các nhà quản lý, các chủ doanh nghiệp cần phải
giám sát, chỉ đạo thực hiện sát sao mọi hoạt động kinh doanh diễn ra tại đơn vị.
Quá trình kinh doanh của doanh nghiệp thương mại là quá trình dự trữ và
bán ra các loại sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ. Trong đó, bán hàng là khâu cuối cùng
và có tính quyết định đến hiệu quả của quá trình kinh doanh, vì chỉ khi bán được
hàng thì mới bảo toàn và tăng tốc nhanh tốc độ luân chuyển vốn, giữ uy tín với bạn
hàng và thực hiện được đầy đủ nghĩa vụ với nhà nước, cải thiện đời sống vật chất
của cán bộ công nhân viên doanh nghiệp, đồng thời đảm bảo thu được lợi nhuận để
tích lũy, mở rộng và phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Đây là lý do chính buộc các nhà quản lý doanh nghiệp phải luôn nghiên cứu hoàn
thiện các phương pháp quản lý nhằm tìm ra các biện pháp thúc đẩy quá trình tiêu
thụ sản phẩm hàng hóa. Kế toán chính là một công cụ quan trọng, sắc bén và rất cần
thiết để tiến hành các hoạt động quản lý kinh tế, kiểm tra việc sử dụng, quản lý tài
sản, hàng hóa nhằm đảm bảo tính năng động, sáng tạo và tự chủ trong kinh doanh.
SVTH: PHẠM TUẤN DŨNG Trang 1
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN

GVHD: TS. PHẠM ĐỨC CƯỜNG
Kế toán tính toán và xác định hiệu quả của từng hoạt động kinh doanh, làm cơ sở
cho việc hoạch định các chiến lược kinh doanh.
Kế toán bán hàng là một bộ phận công việc phức tạp và chiếm tỷ trọng lớn
trong toàn bộ công việc kế toán trong các doanh nghiệp thương mại do đó đòi hỏi
các doanh nghiệp này phải tổ chức hợp lý quá trình hạch toán kế toán nghiệp vụ tiêu
thụ hàng hóa. Nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề kế toán bán hàng cùng với
những kiến thức đã học tại trường ĐH Kinh Tế Quốc Dân và qua quá trình thực tập
tìm hiểu thực tiễn tại Công ty Cổ phần Sản xuất Thương mại Tân Thượng Hải em
xin chọn đề tài: “Hoàn thiện kế toán bán hàng tại Công ty Cổ phần Thương mại
Tân Thượng Hải”.
Mục đích của đề tài là đánh giá thực trạng kế toán bán hàng tại Công ty Cổ
phần Sản xuất Thương mại Tân Thượng Hải đồng thời đưa ra các giải pháp nhằm
hoàn thiện phương pháp kế toán bán hàng tại Công ty. Tất cả các giải pháp hoàn
thiện kế toán bán hàng tại Công ty được xuất phát trên cơ sở lí luận, sự tìm hiểu
thực tiễn cùng với sự vận dụng các chuẩn mực và chế độ kế toán một cách phù hợp
nhất vào thực trạng Công ty.
• Nội dung của chuyên đề gồm 3 chương:
Chương 1: Đặc điểm và tổ chức quản lý hoạt động bán hàng của Công ty
Cổ phần Sản xuất Thương mại Tân Thượng Hải.
Chương 2: Thực trạng kế toán bán hàng tại Công ty Cổ phần Sản xuất
Thương mại Tân Thượng Hải.
Chương 3: Hoàn thiện kế toán bán hàng tại Công ty Cổ phần Sản xuất
Thương mại Tân Thượng Hải.
Để hoàn thành tốt bài chuyên đề này, em đã nhận được sự giúp đỡ nhiệt tình
của thầy giáo hướng dẫn TS. Phạm Đức Cường và đặc biệt là sự giúp đỡ từ các
anh chị ở phòng kế toán của Công ty Cổ phần Sản xuất Thương mại Tân Thượng
Hải.
SVTH: PHẠM TUẤN DŨNG Trang 2
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN

GVHD: TS. PHẠM ĐỨC CƯỜNG
Do còn có những hạn chế về kiến thức cả về lý thuyết lẫn thực tế làm việc
cũng như thời gian nên bài viết của em chắc chắn không tránh khỏi sai sót. Em
mong muốn nhận được sự đóng góp, sửa chữa của các thầy cô trong Viện Kế Toán –
Kiểm Toán đặc biệt là thầy giáo hướng dẫn TS. Phạm Đức Cường và những ý kiến
góp ý của toàn thể anh chị em trong Công ty giúp đỡ em cho bài chuyên đề thực tập
được hoàn chỉnh hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
SVTH: PHẠM TUẤN DŨNG Trang 3
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN
GVHD: TS. PHẠM ĐỨC CƯỜNG
MỤC LỤC
SVTH: PHẠM TUẤN DŨNG Trang 4
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN
GVHD: TS. PHẠM ĐỨC CƯỜNG
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT
Ký hiệu Diễn giải
CP SX TM Cổ phần Sản xuất Thương mại
TNHH Trách nhiệm hữu hạn
SX Sản xuất
TM Thương mại
GTGT Giá trị gia tăng
PNK Phiếu nhập kho
PXK Phiếu xuất kho
HĐBH Hóa đơn bán hàng
VAT Thuế giá trị gia tăng
TSCĐ Tài sản cố định
KH TSCĐ Khấu hao tài sản cố định
TK Tài khoản
BHXH Bảo hiểm xã hội

BHTY Bảo hiểm y tế
BHTN Bảo hiểm thất nghiệp
KPCĐ Kinh phí công đoàn
KH Khách hàng
SVTH: PHẠM TUẤN DŨNG Trang 5
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN
GVHD: TS. PHẠM ĐỨC CƯỜNG
DANH MỤC BẢNG BIỂU
Danh mục bảng
Bảng 1.1: Danh mục hàng bán của Công ty CP SX TM Tân Thượng Hải
Bảng 3.1: Bảng danh mục tài khoản chi tiết
Danh mục biểu
Biểu 2.1: Hợp đồng mua bán
Biểu 2.2: Hóa đơn bán hàng
Biểu 2.3: Giấy báo có
Biểu 2.4: Hóa đơn bán hàng
Biểu 2.5: Phiếu thu
Biểu 2.6: Sổ nhật ký chung
Biểu 2.7: Sổ cái tài khoản 511
Biểu 2.8: Phiếu xuất kho
Biểu 2.9: Sổ nhật ký chung
Biểu 2.10: Sổ cái tài khoản 632
Biểu 2.11: Bảng phân bổ khấu hao tài sản cố đinh
Biểu 2.12: Bảng phân bổ tiền lương
Biểu 2.13: Sổ nhật ký chung
Biểu 2.14: Sổ cái tài khoản 6421
Biểu 3.1: Phiếu xuất kho
Biểu 3.2: Biên bản chiết khấu thương mại
Biểu 3.3: Sổ chi tiết bán hàng
Biểu 3.4: Bảng tổng hợp tiền lương

Biểu 3.5: Bảng tổng hợp thanh toán
Biểu 3.6: Sổ chi tiết giá vốn hàng bán
Biểu 3.7: Sổ chi tiết chi phí bán hàng
Biểu 3.8: Sổ cái tài khoản 5211
Biểu 3.9: Báo cáo hàng bán theo nhóm mặt hàng
DANH MỤC SƠ ĐỒ
Sơ đồ 1.1: Bộ máy tổ chức và điều hành của Công ty CP SX TM Tân Thượng Hải
Sơ đồ 2.1: Quy trình luân chuyển chứng từ theo phương thức bán buôn
Sơ đồ 2.2: Quy trình luân chuyển chứng từ theo phương thức bán lẻ
Sơ đồ 2.3: Quy trình luân chuyển chứng từ kế toán tổng hợp bán hàng
Sơ đồ 2.4: Quy trình luân chuyển chứng từ giá vốn
Sơ đồ 2.5: Quy trình luân chuyển chứng từ kế toán tổng hợp giá vốn hàng bán
Sơ dồ 2.6: Quy trình luân chuyển chứng từ kế toán tổng hợp chi phí bán hàng
SVTH: PHẠM TUẤN DŨNG Trang 6
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN
GVHD: TS. PHẠM ĐỨC CƯỜNG
CHƯƠNG I: ĐẶC ĐIỂM VÀ TỔ CHỨC QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BÁN
HÀNG CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN SẢN XUẤT – THƯƠNG MẠI TÂN
THƯỢNG HẢI.
1.1 Đặc điểm hoạt động bán hàng của Công ty CP SX – TM Tân Thượng
Hải
1.1.1 Danh mục hàng bán của Công ty CP SX – TM Tân Thượng Hải
Công ty là một doanh nghiệp nhỏ được thành lập theo Giấy phép kinh doanh
số 0104203406 cấp ngày 06-10-2009 tại chi cục thuế quận Hoàng Mai, với tên gọi
chính thức là Công ty Cổ phần Sản xuất Thương mại Tân Thượng Hải, tên giao dịch
là TATUHA,JSC. Công ty chủ yếu kinh doanh các mặt hàng điện tử, thiết bị âm
thanh bao gồm: Tivi, Điều hòa nhiệt độ, Âm ly, Loa … và một số dịch vụ lắp đặt,
bảo trì và sửa chữa thiết bị điện tử. Các loại mặt hàng của công ty bao gồm:
Bảng 1.1: Danh mục hàng bán của Công ty CP SX – TM Tân Thượng Hải
STT Mã hàng Tên hàng

Đơn vị
tính
1 DAUMIDI Đầu MiDi Roramax Chiếc
2 TX21X88 Tivi SAM 21 DA X 88 Chiếc
3 TV21X8 Tivi SAM 21 DA X 8 Chiếc
4 TV21X9 Tivi SAM 21 DA X 9 Chiếc
5 TV21X99 Tivi SAM 21 DA X 99 Chiếc
6 TV17 Tivi 17 ink Chiếc
7 TV17Pa Tivi 17 ink Parasany Chiếc
8 TV21X88UL Tivi SAM 21 DA X 88 Ultra slim Chiếc
9 AL503 Âm ly Jarugaer 503 A Chiếc
10 AL801 Âm ly Jarugaer 801 A Chiếc
11 AL901 Âm ly Jarugaer 901 A Chiếc
12 AL5200 Âm ly Jarugaer 5200 A Chiếc
13 AL4500 Âm ly Jarugaer 4500 A Chiếc
14 AL900 Âm ly Jarugaer 900 A Chiếc
15 AL909 Âm ly Jarugaer 909 A Chiếc
SVTH: PHẠM TUẤN DŨNG Trang 7
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN
GVHD: TS. PHẠM ĐỨC CƯỜNG
16 TV21X99UL Tivi Sam 21DA X 99 Ultra slim Chiếc
17 DHF Điều hòa Funiki SPC09E Bộ
18 DHNA Điều hòa Nagakawa 1800 BTU Bộ
19 DHLGS09EN Điều hòa LG S09 EN Bộ
20 DHLGF12CE Điều hòa LG F12CE 1200 BTU Bộ
21 DHSSAS12U Điều hòa Sam Sung AS 12UU Bộ
22 DHMI Điều hòa Mitshubishi MS – GC 10VD Bộ
23 DHE09 Điều hòa Electrolux ESM – 09CRA Bộ
24 DHH12 Điều hòa H 12 DN1 Bộ
25 DHF1200 Điều hòa Funiki 1200 BTU Bộ

26 LOA Loa vi tính Bộ
27 DTKTS Đầu thu KTS mặt đất Bộ
1.1.2 Thị trường của Công ty CP SX – TM Tân Thượng Hải
Là một doanh nghiệp nhỏ nhưng trải qua gần 4 năm hình thành và phát triển,
Công ty TNHH Tân Thượng Hải đã dần đứng vững và chiếm lĩnh được thị trường
Hà Nội và một số tỉnh lân cận nên thị trường. Công ty CP SX – TM Tân Thượng
Hải cung cấp chủ yếu là các sản phẩm điện tử, điện lạnh, đồ điện dân dụng cho các
đại lý, cửa hàng nhỏ và các hộ gia đình. Đặc biệt, Công ty là nhà cung cấp độc
quyền các sản phẩm Tivi SAM tại khu vực các tỉnh Miền bắc. Ngoài ra, Công ty
còn cung cấp các sản phẩm điện tử, điện lạnh của các hãng sản xuất hàng đầu thế
giới như LG, Sam Sung, … cho khu vực Hà Nội.
Đời sống của nhân dân ngày một tăng, nhu cầu về đồ dùng gia đình cũng
không ngừng tăng. Nắm bắt được nhu cầu đó, các sản phẩm của công ty cung cấp
chủ yếu tập trung và các sản phẩm điện tử, điện lạnh dân dụng. Thực tế cho thấy các
sản phẩm của công ty tiêu thụ tương đối tốt, doanh thu của công ty tương đối ổn
định. Điều đó càng được chứng tỏ khi đầu năm 2012, công ty đã đầu tư mua một ô
tô tải để vận chuyển hàng về kho và giao hàng cho khách hàng.
1.1.3 Phương thức bán hàng của Công ty CP SX – TM Tân Thượng Hải
SVTH: PHẠM TUẤN DŨNG Trang 8
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN
GVHD: TS. PHẠM ĐỨC CƯỜNG
Công ty CP SX – TM Tân Thượng Hải sử dụng 2 phương thức bán hàng chủ
yếu là bán buôn qua kho và bán lẻ thu tiền ngay.
• Phương thức bán hàng buôn qua kho:
Hiện tại, Công ty có một kho hàng hoá nhỏ, khi có nghiệp vụ bán hàng, căn
cứ vào hợp đồng ký kết Công ty có thể vận chuyển hàng đến cho khách hàng (bán
buôn qua kho bằng cách chuyển hàng) hoặc khách hàng đến kho của xí nghiệp nhận
hàng (bán buôn qua kho bằng cách giao hàng trực tiếp). Hoá đơn bán hàng thì sử
dụng hoá đơn GTGT mẫu 01GTGT3/001 phụ lục 5 ban hành theo thông tư
153/2010/TT-BTC ngày 28 tháng 9 năm 2010 của Bộ Tài Chính.

Bán buôn qua kho bằng cách giao hàng trực tiếp: Theo hình thức này bên
mua cử đại diện đến kho của doanh nghiệp thương mại để nhận hàng, doanh nghiệp
thương mại xuất kho hàng hoá, giao trực tiếp cho đại diện của bên mua. Sau khi bên
mua ký nhận đủ hàng đồng thời bên mua đã thanh toán tiền hoặc chấp nhận thanh
toán thì hàng mới được xác định là tiêu thụ.
Bán buôn qua kho bằng cách chuyển hàng: Theo hình thức này căn cứ vào
hợp đồng kinh tế đã ký kết với bên mua, doanh nghiệp thương mại xuất kho hàng
giao cho bên mua ở nội địa điểm thoả thuận trước giữa hai bên. Hàng hoá chuyển
bán vẫn thuộc sở hữu của doanh nghiệp thương mại. Số hàng này được xác nhận là
tiêu thụ khi doanh nghiệp thương mại đã nhận được tiền của bên mua hoặc bên mua
chấp nhận thanh toán.
Trong phương thức bán buôn, công ty sử dụng chủ yếu là hình thức thanh
toán bằng chuyển khoản qua ngân hàng.
• Phương thức bán lẻ thu tiền ngay:
Công ty CP SX – TM Tân Thượng Hải tổ chức bán lẻ tại chính Công ty. Tổ
chức bán lẻ của công ty như sau: khi có nghiệp vụ bán hàng phát sinh nhân viên
kinh doanh lập hoá đơn GTGT và phiếu xuất kho gửi cho bộ phận kho xuất hàng
bán cho khách hàng. Công ty vẫn sử dụng mẫu hoá đơn bán hàng theo mẫu
01GTGT3/001 phụ lục 5 ban hành theo thông tư 153/2010/TT-BTC ngày 28 tháng 9
SVTH: PHẠM TUẤN DŨNG Trang 9
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN
GVHD: TS. PHẠM ĐỨC CƯỜNG
năm 2010 của Bộ Tài Chính. Sau khi giao hàng cho khách hàng công ty sẽ yêu cầu
khách hàng thanh toán ngay bằng tiền mặt hoặc tiền gửi ngân hàng (nếu giá trị
thanh toán trên 20 triệu đồng).
1.2 Tổ chức quản lý hoạt động bán hàng của Công ty CP SX – TM Tân
Thượng Hải
1.2.1 Tổ chức quản lý chung tại công ty
Sơ đồ 1.1 – Bộ máy tổ chức và điều hành của công ty
CP SX & TM Tân Thượng Hải

Đại hội đồng cổ đông
Hội đồng quản trị
Giám đốc
Phòng dịch vụ
Phòng tài chính- kế toán
Phòng kinh doanh
SVTH: PHẠM TUẤN DŨNG Trang 10
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN
GVHD: TS. PHẠM ĐỨC CƯỜNG
1.2.2 Chức năng, nhiệm vụ của các bộ phận liên quan đến kế toán bán
hàng
1. Chức năng, nhiệm vụ của Giám đốc liên quan đến kế toán bán hàng
a. Chức năng
- Hoạch định chiến lược kinh doanh của công ty, phát triển hệ thống kinh
doanh, phân phối sản phẩm, hàng hóa;
- Quản lý, điều hành hoạt động của các phòng ban nhằm thực hiện các hoạt
động kinh doanh, bán hàng đạt hiệu quả;
b. Nhiệm vụ
- Hoạch định, quyết định các chính sách, kế hoạch kinh doanh, phương án hoạt
động phù hợp của công ty trong từng giai đoạn;
- Gặp gỡ các khách hàng, bàn bạc thảo luận về các hợp đồng kinh tế, ký kết
các hợp đồng kinh tế;
- Duyệt các yêu cầu, hóa đơn, quyết định xuất hàng, phiếu xuất kho. Khi hàng
hóa đã được tiêu thụ và khách hàng thanh toán bằng tiền mặt (trường hợp
bán lẻ) giám đốc kí ở phiếu thu.
2. Chức năng, nhiệm vụ của phòng kinh doanh liên quan đến kế toán bán
hàng
a. Chức năng
- Phòng Kinh doanh là bộ phận tham mưu, giúp việc cho Giám đốc về công
tác bán các sản phẩm & dịch vụ của Công ty (chào bán, tìm kiếm khách

hàng, nhà cung cấp); công tác nghiên cứu & phát triển thị trường; công tác
xây dựng & phát triển mối quan hệ khách hàng.
b. Nhiệm vụ
- Tham mưu xây dựng chính sách bán hàng, bao gồm chính sách về giá,
khuyến mãi, chiết khấu & các chương trình quảng bá, tiếp cận đến khách
hàng để trình Giám đốc phê duyệt.
- Đề xuất chính sách cho khách hàng, nhóm khách hàng, trình Giám đốc và
thực hiện theo chính sách được phê duyệt.
- Lập mục tiêu, kế hoạch bán hàng trình Giám đốc phê duyệt định kỳ và thực
hiện tổ chức triển khai bán các sản phẩm & dịch vụ thuộc chức năng nhằm
đạt mục tiêu đã được phê duyệt. Tuân thủ các quy định của Công ty trong
SVTH: PHẠM TUẤN DŨNG Trang 11
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN
GVHD: TS. PHẠM ĐỨC CƯỜNG
công tác đề xuất các chính sách cho khác hàng khi cung cấp các sản phẩm &
dịch vụ thuộc chức năng nhiệm vụ.
- Tìm kiếm và phát triển khách hàng mới thuộc nhóm khách hàng mục tiêu
của Công ty.
- Chủ trì soạn thảo và quản lý các hợp đồng kinh tế, phối hợp cùng các phòng
nghiệp vụ kiểm tra theo dõi các công tác liên quan đến việc thực hiện các
hợp đồng kinh tế,
- Giao hàng, vận chuyển hàng đến cho khách hàng. Thực hiện thanh quyết
toán hợp đồng kinh tế đã ký kết với khách hàng.
- Tìm kiếm, duy trì và phát triển mối quan hệ với khách hàng. Chăm sóc khách
hàng theo chính sách của Công ty.
- Thu thập và quản lý thông tin khách hàng và hồ sơ khách hàng theo quy
định. Đầu mối về việc thu nhập, quản lý thông tin khách hàng để phục vụ
cho công tác đánh giá xếp hạng khách hàng, thẩm định và tái thẩm định các
hồ sơ khách hàng.
3. Chức năng, nhiệm vụ của phòng tài chính – kế toán liên quan đến kế

toán bán hàng
a. Chức năng
- Tập hợp, ghi nhận những nghiệp vụ phát sinh trong quá trình bán hàng, lưu
trữ các chứng từ liên quan;
- Lập hóa đơn gửi cho khách hàng khi việc tiêu thụ hàng hóa hoàn thành.
b. Nhiệm vụ
- Xét duyệt phiếu xuất kho, lập hóa hóa đơn bán hàng và gửi cho kế toán
trưởng ký;
- Lập phiếu thu khi khách hàng thanh toán bằng tiền mặt, tiếp nhận giấy báo
có của ngân hàng khi khách hàng thanh toán bằng chuyển khoản. Căn cứ vào
các chứng từ chứng từ gốc: phiếu xuất kho, hóa đơn bán hàng, phiếu thu,
giấy báo có kế toán viên tiến hành ghi sổ sau đó tiến hành lưu trữ các chứng
từ trên một cách cẩn thận.
SVTH: PHẠM TUẤN DŨNG Trang 12
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN
GVHD: TS. PHẠM ĐỨC CƯỜNG
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG KẾ TOÁN BÁN HÀNG TẠI CÔNG TY CỔ
PHẦN SẢN XUẤT THƯƠNG MẠI TÂN THƯỢNG HẢI
2.1 Kế toán doanh thu
Doanh thu theo chuẩn mực kế toán Việt Nam số 14 là tổng giá trị các lợi ích
kinh tế doanh nghiệp thu được trong kỳ kế toán, phát sinh từ các hoạt động sản
xuất, kinh doanh thông thường của doanh nghiệp, góp phần làm tăng vốn chủ sở
hữu. Doanh thu phát sinh trong quá trình hoạt động kinh doanh thông thường của
công ty Cổ phần Sản xuất – Thương mại Tân Thượng Hải chủ yếu là doanh thu bán
hàng.
2.1.1 Chứng từ và thủ tục kế toán
• Phương thức bán buôn qua kho
Đối với phương thức bán này, khi có yêu cầu hoặc đơn đặt hàng của khách
hàng gửi tới phòng kinh doanh, phòng kinh doanh sẽ tiến hành xét duyệt yêu cầu.
Khi yêu cầu hàng được thông qua, phòng kinh doanh sẽ kiểm tra về tình trạng lưu

trữ trong kho có đủ đáp ứng với đơn đặt không nếu thiếu hàng thì tiến hành đưa yêu
cầu mua hàng tới Giám đốc duyệt để mua bổ sung hoặc dùng phương án mua hàng
vận chuyển thẳng đến cho khách hàng. Tiếp theo đó, đối với những khách hàng có
đơn đặt hàng lớn phòng kinh doanh sẽ soạn thảo hợp đồng kinh tế dựa trên đơn đặt
hàng của khách hàng để đảm bảo tính chặt chẽ cũng như giảm thiểu những rủi ro
khi mua bán hàng hóa, sau đó tiến hành ký kết hợp đồng với khách hàng. Tuy nhiên,
đối với những đơn đặt hàng nhỏ, khách hàng có thể thỏa thuận không phải ký kết
hợp đồng.
Sau khi việc ký kết hợp đồng được hoàn thành, phòng kinh doanh giữ hợp
đồng để tiến hành thực hiện hợp đồng:
Căn cứ vào hợp đồng và đơn đặt hàng phòng kinh doanh tiến hành lập phiếu
xuất kho chuyển cho giám đốc và kế toán trưởng ký. Sau khi phiếu xuất kho được
giám đốc phiếu xuất kho được chuyển về phòng kinh doanh. Nhân viên phòng kinh
doanh sẽ tiến hành xuất hàng giao hàng đến cho khách hàng. Sau khi khách hàng
SVTH: PHẠM TUẤN DŨNG Trang 13
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN
GVHD: TS. PHẠM ĐỨC CƯỜNG
nhận hàng và chấp nhận thanh toán thì hàng hóa được coi là tiêu thụ, nhân viên bán
hàng ở phòng kinh doanh tiến hành lập hóa đơn GTGT. Hóa đơn GTGT có 3 liên:
+ Liên 1: Màu tím, lưu tại quyển hóa đơn kế toán giữ lại làm căn cứ ghi sổ.
+ Liên 2: Màu đỏ, giao cho khách hàng.
+ Liên 3: Màu xanh, luân chuyển trong đơn vị để hạch toán các nghiệp vụ
bán hàng, làm căn cứ theo dõi công nợ với khách hàng.
Sau khi lập xong hóa đơn bán hàng, nhân viên bán hàng sẽ đưa cho khách
hàng ký sau đó gửi hóa đơn bán hàng chuyển về cho giám đốc và kế toán trưởng ký.
Sau khi hóa đơn bán hàng có đủ chữ ký của giám đốc và kế toán trưởng, hóa đơn
bán hàng sẽ gửi trở lại phòng kinh doanh phòng kinh doanh sẽ giao cho khách hàng
liên 2, liên 3 cùng với phiếu xuất kho được chuyển về phòng kế toán để hạch toán
các nghiệp vụ bán hàng, làm căn cứ theo dõi công nợ với khách hàng.
Khi khách hàng thanh toán tiền ngân hàng sẽ gửi giấy báo có. Căn cứ vào

giấy báo có kế toán tiến hành ghi sổ nghiệp vụ thanh toán của khách hàng.
Chúng ta có thể khái quát quy trình luân chuyển chứng từ qua sơ đồ sau:
Sơ đồ 2.1: Quy trình luân chuyển chứng từ theo phương thức bán buôn
SVTH: PHẠM TUẤN DŨNG Trang 14
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN
GVHD: TS. PHẠM ĐỨC CƯỜNG
Phòng kinh doanh Giám đốc, KTT Kế toán bán hàng
Gửi đơn đặt hàng
Xét duyệt đơn đặt hàng và soạn thảo hợp đồng
Khách hàng
Ký hợp đồng
Hợp đồng mua bán hàng hóa
2
1
Khách hàng
Hợp đồng mua bán hàng hóa
2
1
Lập PXK, HĐBH
PXK, HĐBH
Khách hàng
C
B
A
Xuất hàng và giao HĐ (liên đỏ) cho KH
SVTH: PHẠM TUẤN DŨNG Trang 15
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN
GVHD: TS. PHẠM ĐỨC CƯỜNG
Giám đốc, kế toán trưởng ký
B,c

A
3
Phiếu xuất kho và hóa đơn bán hàng
2
1
3
Phiếu xuất kho và hóa đơn bán hàng
2
1
C
Kế toán ghi sổ và lưu trữ
ND
Sổ
Ngân hàng
Giấy báo có
PXK, HĐBH
SVTH: PHẠM TUẤN DŨNG Trang 16
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN
GVHD: TS. PHẠM ĐỨC CƯỜNG
SVTH: PHẠM TUẤN DŨNG Trang 17
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN
GVHD: TS. PHẠM ĐỨC CƯỜNG
Biểu 2.1: Hợp đồng mua bán hàng hóa
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
HỢP ĐỒNG MUA BÁN HÀNG HÓA
- Căn cứ bộ Luật Thương Mại 2012 nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
- Căn cứ bộ Luật Dân Sự 2005 nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
- Căn cứ nhu cầu và sự thỏa thuận của các bên tham gia ký kết hợp đồng.
Hôm nay, ngày 25 tháng 02 năm 2013, đại diện các bên gồm có:

1 – Bên A (Bên mua).
Đơn vị: Công ty Cổ Phần Điện Máy Bách Lâm
Địa chỉ: Số 16, ngõ Hòa Bình 4, đường Minh Khai, Q. Hai Bà Trưng, TP. Hà
Nội
Mã số thuế: 0101325847
Đại diện: Ông Phạm Văn Sâm – Giám đốc.
2 – Bên B (Bên bán)
Đơn vị: Công ty CP SX – TM Tân Thượng Hải
Địa chỉ: Số 44 ngõ 1141/94 Giải Phóng, P. Thịnh Liệt, Q. Hoàng Mai, TP. Hà
Nội
Mã số thuế: 0104203406
Đại diện: Bà Lê Thị Loan – Giám đốc.
Hai bên thỏa thuận hợp đồng mua bán và cam kết thực hiện các điều khoản
sau:
Điều 1: Bên A mua của bên B và bên B bán cho bên A, hàng hóa, số lượng, đơn
giá như sau:
SVTH: PHẠM TUẤN DŨNG Trang 18
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN
GVHD: TS. PHẠM ĐỨC CƯỜNG
STT Tên hàng
Đơn vị
tính
Số lượng Đơn giá Thành tiền
1 Tivi SAM 21 DA X9 Chiếc 20 1.245.000 24.900.000
2 Đầu MIDI Ronamax Chiếc 50 270.000 13.500.000
3 Tivi 17 ink Chiếc 20 1.010.000 20.200.000
4 Tivi 17 ink Parasany Chiếc 20 1.820.000 36.400.000
Cộng 95.000.000
- Đơn giá là giá bán chưa tính VAT, đơn giá chỉ bao gồm phụ phí, bao bì. Việc
vận chuyển được bên A tự thực hiện. Hàng giao trên phương tiện của bên A

tại kho của bên B.
Điều 2: Chất lượng hàng hóa
- Chất lượng hàng hóa theo tiêu chuẩn nhà sản xuất công bố trong Catalo sản
phẩm, hàng hóa
Điều 3: Phương thức giao hàng
- Việc vận chuyển được bên A tự thực hiện. Hàng giao trên phương tiện của
bên A tại kho của bên B.
- Thời gian giao hàng là 8h30’ ngày 01/3/2013
Điều 4: Phương thức thanh toán
- Phương thức thanh toán: Bên A thanh toán tiền mua hàng cho bên B bằng
chuyển khoản
- Đồng tiền thanh toán: đồng Việt Nam (VNĐ)
- Thời hạn thanh toán: trong khoảng 10 ngày sau khi bán được hàng
Điều 5: Trách nhiệm của các bên trong thực hiện hợp đồng
1. Bên A
- Đảm bảm nhận tài đầy đủ số lượng, chất lượng tại kho của bên B vào thời
gian, địa điểm đã quy định ở điều 3
2. Bên B
SVTH: PHẠM TUẤN DŨNG Trang 19
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN
GVHD: TS. PHẠM ĐỨC CƯỜNG
- Đảm bảo hàng hóa được chuyển giao là đúng với tiêu chuẩn kỹ thuật chất
lượng, đầy đủ về số lượng cho bên A vào thời gian địa điểm đã quy định ở
điều 3
3. Hai bên cam kết thực hiện nghiêm túc các điều khoản đã thỏa thuận trên,
không được đơn phương thay đổi hoặc hủy bỏ hợp đồng, bên nào không thực
hiện hoặc đơn phương đình chỉ thực hiện hợp đồng mà không có lý do chính
đáng thì sẽ bị phạt tới 10 % giá trị của hợp đồng bị vi phạm.
4. Bên nào vi phạm các điều khoản trên đây sẽ phải chịu trách nhiệm vật chất
theo quy định của các văn bản pháp luật có hiệu lực hiện hành về phạt vi

phạm chất lượng, số lượng, thời gian, địa điểm, thanh toán, bảo hành v.v…
mức phạt cụ thể do hai bên thỏa thuận dựa trên khung phạt Nhà nước đã quy
định trong các văn bản pháp luật về hợp đồng kinh tế.
Điều 6: Thủ tục giải quyết tranh chấp hợp đồng
1. Hai bên cần chủ động thông báo cho nhau tiến độ thực hiện hợp đồng. Nếu
có vấn đề gì bất lợi phát sinh các bên phải kịp thời thông báo cho nhau biết
và tích cực bàn bạc giải quyết (cần lập biên bản ghi toàn bộ nội dung).
2. Trường hợp các bên không tự giải quyết được mới đưa vụ tranh chấp ra tòa
án
Điều 7: Hiệu lực của hợp đồng
1. Hợp đồng này có hiệu lực từ ngày ngày ký Đến hết ngày ngày 01/3/2013.
Hai bên sẽ tổ chức họp và lập biên bản thanh lý hợp đồng này sau khi hết
hiệu lực không quá 10 ngày. Bên B có trách nhiệm tổ chức và chuẩn bị thời
gian địa điểm thanh lý.
2. Hợp đồng này được làm thành 02 bản, có giá trị như nhau. Mỗi bên giữ 01
bản.
SVTH: PHẠM TUẤN DŨNG Trang 20
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN
GVHD: TS. PHẠM ĐỨC CƯỜNG
Biểu 2.2: Hóa đơn bán hàng
TATUHA
TÂN THƯỢNG HẢI. JSC
HÓA ĐƠN
GIÁ TRỊ GIA TĂNG
Liên 3: Nội bộ
Ngày 01 tháng 3 năm
2013
Mẫu số: 01GTGT3/001
Ký hiệu: TH/11P
Số: 0000103

Đơn vị bán hàng: CÔNG TY CỔ PHẦN SẢN XUẤT THƯƠNG MẠI TÂN
THƯỢNG HẢI
Mã số thuế: 0104203406
Địa chỉ: Số 44, ngõ 1141/94, đường Giải Phóng, phường Thịnh Liệt, quận Hoàng
Mai, TP Hà Nội
Điện thoại: 0436421170
Số tài khoản: 1240202007980 tại ngân hàng NN&PTNT – Chi nhánh Hoàng Mai,
Hà Nội
Họ tên người mua hàng:
Tên đơn vị: Công ty Cổ Phần Điện Máy Bách Lâm
Địa chỉ: Số 16 ngõ Hòa Bình, Minh Khai, Hai Bà Trưng, Hà Nội
Số tài khoản:
Hình thức thanh toán: Tiền mặt/Chuyển khoản MST: 0101425538
STT Tên hàng hóa, dịch vụ Đơn vị Số lượng Đơn giá Thành tiền
1 2 3 4 5 6 = 4 × 5
1 Tivi SAM 21 DA X9 Chiếc 20 1.245.000 24.900.000
2 Đầu MIDI Ronamax Chiếc 50 270.000 13.500.000
3 Tivi 17 ink Chiếc 20 1.010.000 20.200.000
4 Tivi 17 ink Parasany Chiếc 20 1.820.000 36.400.000
Cộng tiền hàng 95.000.000
Thuế suất: 10% Tiền thuế GTGT 9.500.000
Tổng cộng tiền thanh toán 104.500.000
Số tiền viết bằng chữ: Một trăm linh bốn triệu năm trăm ngàn đồng chẵn
Người mua hàng
(ký và ghi rõ họ tên)
Người bán hàng
(Ký và ghi rõ họ tên)
Thủ trưởng đơn vị
(Ký, đóng dấu và ghi rõ
họ tên)

(Cần kiểm tra đối chiếu khi lập, giao, nhận hóa đơn)
SVTH: PHẠM TUẤN DŨNG Trang 21
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN
GVHD: TS. PHẠM ĐỨC CƯỜNG
Biểu 2.3: Giấy báo có
NGÂN HÀNG NN và PTNN – VIỆT NAM
Chi nhánh Hoàng Mai, Hà Nội
PHIẾU BÁO CÓ
Trang 1/1
Ngày 01/03/2013
Kính gửi : Công ty Cổ phần Sản xuất
Thương Mại Tân Thượng
Hải
Địa chỉ : Số 44, ngõ 1141/94 Giải
Phóng, Hoàng Mai, Hà
Nội
Mã số thuế : 0436421170 Loại tiền
Số tài khoản : 1240202007980 Loại tài khoản
Bút toán hạch toán
Chúng tôi xin thông báo đã ghi có tài khoản của Quý khách số tiền theo chi tiết
sau:
Nội dung Số tiền
Chuyển khoản: 120.000.000
Tổng số tiền: 120.000.000
Số tiền bằng chữ : Một trăm hai mươi triệu đồng
Trích yếu : Công ty Bách Lâm thanh toán tiền hàng
SVTH: PHẠM TUẤN DŨNG Trang 22
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN
GVHD: TS. PHẠM ĐỨC CƯỜNG
• Phương thức bán lẻ

Đối với phương thức bán này, khi khách hàng tới phòng kinh doanh đặt
hàng, phòng kinh doanh sẽ tiến hành duyệt yêu cầu. Khi thấy có khả năng thực hiện
yêu cầu của khách hàng phòng kinh doanh sẽ đồng ý với khách hàng.
Sau khi yêu cầu hàng được thông qua, phòng kinh doanh tiến hành lập phiếu
xuất kho chuyển cho giám đốc và kế toán trưởng ký. Sau khi phiếu xuất kho được
giám đốc và kế toán trưởng ký, phiếu xuất kho được chuyển cho thủ kho. Thủ kho
tiến hành xuất hàng chuyển cho nhân viên bán hàng.
Nhân viên bán hàng nhận hàng sau đó giao hàng đến cho khách hàng. Sau
khi khách hàng nhận hàng và chấp nhận thanh toán thì hàng hóa được coi là tiêu
thụ, nhân viên bán hàng ở phòng kinh doanh tiến hành lập hóa đơn GTGT. Hóa đơn
GTGT có 3 liên:
+ Liên 1: Màu tím, lưu tại quyển hóa đơn kế toán giữ lại làm căn cứ ghi sổ.
+ Liên 2: Màu đỏ, giao cho khách hàng.
+ Liên 3: Màu xanh, luân chuyển trong đơn vị để hạch toán các nghiệp vụ
bán hàng, làm căn cứ theo dõi công nợ với khách hàng.
Sau khi lập xong hóa đơn bán hàng, nhân viên bán hàng sẽ đưa cho khách
hàng ký sau đó gửi hóa đơn bán hàng chuyển về cho giám đốc và kế toán trưởng ký.
Sau khi hóa đơn bán hàng có đủ chữ ký của giám đốc và kế toán trưởng, hóa đơn
bán hàng sẽ gửi trở lại phòng kinh doanh, phòng kinh doanh sẽ giao cho khách hàng
liên 2, liên 3 cùng với phiếu xuất kho được chuyển về phòng kế toán để hạch toán
các nghiệp vụ bán hàng, làm căn cứ theo dõi công nợ với khách hàng. Việc thanh
toán đối với nghiệp vụ này thường là bằng tiền mặt ngay sau khi khách hàng nhận
hàng nhưng Công ty vẫn cho phép khách hàng thanh toán bằng tiền gửi ngân hàng.
Khi đó thủ quỹ sẽ tiến hành thu tiền và lập phiếu thu. Sau đó phiếu thu cũng phiếu
xuất kho và hóa đơn được chuyển về phòng kế toán để làm chứng từ hạch toán
nghiệp vụ bán hàng thu tiền.
SVTH: PHẠM TUẤN DŨNG Trang 23
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN
GVHD: TS. PHẠM ĐỨC CƯỜNG
Chúng ta có thể khái quát quy trình luân chuyển chứng từ qua sơ đồ sau:

Sơ đồ 2.2: Quy trình luân chuyển chứng từ theo phương thức bán lẻ
Phòng kinh doanh Giám đốc, KTT Kế toán bán hàng
Đề nghị mua hàng
Khách hàng
Xét duyệt yêu cầu, nếu đồng ý, nhân viên bán hàng lập PNK và Hóa đơn bán hàng
PXK, HĐBH
Xuất hàng và giao HĐ (liên đỏ) chi khách hàng
PXK, HĐBH (liên 3)
A
B
Khách hàng
C
Giám đốc, kế toán trưởng ký
B,c
A
3
Phiếu xuất kho và hóa đơn bán hàng
SVTH: PHẠM TUẤN DŨNG Trang 24
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN
GVHD: TS. PHẠM ĐỨC CƯỜNG
2
1
3
Phiếu xuất kho và hóa đơn bán hàng
2
1
Thủ quỹ
Thủ quỹ lập và ký phiếu thu
2
Phiếu thu

1
Khách hàng thanh toán và ký phiếu thu
Sổ quỹ
2
Phiếu thu
1
Khách hàng
C
Kế toán ghi sổ và lưu
Sổ
SVTH: PHẠM TUẤN DŨNG Trang 25