một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại công ty cổ phần dịch vụ hàng không sân bay nội bài - nasco

B GIÁO DC & ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG



KHOÁ LUN TT NGHIP

 TÀI:
MT S GII PHÁP NHM NÂNG CAO HIU QU
S DNG VN TI CÔNG TY C PHN DCH V
HÀNG KHÔNG SÂN BAY NI BÀI ậ NASCO




SINH VIÊN THC HIN
:
PHAN HNGăPHNG
MÃ SINH VIÊN
:
A15191
CHUYÊN NGÀNH
:
TÀI CHÍNH ậ NGÂN HÀNG




HÀ NI ậ 2012

B GIÁO DC & ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG



KHOÁ LUN TT NGHIP

 TÀI:
MT S GII PHÁP NHM NÂNG CAO HIU QU
S DNG VN TI CÔNG TY C PHN DCH V
HÀNG KHÔNG SÂN BAY NI BÀI ậ NASCO



Giáoăviênăhng dn
:
ThS.ăVăL Hng
Sinh viên thc hin
:
Phan HngăPhng
Mã sinh viên
:
A15191
Chuyên ngành
:
Tài Chính ậ Ngân Hàng

HÀ NI ậ 2012
Thang Long University Library


LI CMăN
Trong quá trình thc tp và làm lun vn, em đã nhn đc rt nhiu s giúp đ và
u ái.
Em xin đc gi li cm n chơn thƠnh ti cô giáo hng dn, ThS. V L Hng.
Mc dù rt bn rn trong công tác ging dy và nghiên cu khoa hc nhng cô đã dƠnh s
quan tâm, ch bo tn tình cho em trong sut quá trình làm khóa lun tt nghip.
Bên cnh đó, thông qua khóa lun này, em mun gi li cm n sơu sc đn các thy
cô giáo đang ging dy ti trng i hc Thng Long, nhng ngi thy đã giúp em có
đc nhng kin thc c bn đ có th hoàn thành khóa lun cng nh có đc hành
trang vng chc cho s nghip trong tng lai.
Cui cùng, em xin gi li cm n ti gia đình vƠ bn bè ậ nhng ngi luôn bên
cnh, giúp đ, đng viên và ng h em trong sut quá trình hc tp và hoàn thành khóa
lun này.




MC LC
CHNGă1:ăCăS LÝ LUN V VN VÀ NÂNG CAO HIU QU S DNG
VN TRONG DOANH NGHIP 1
1.1. Tng quan v vn 1
1.1.1. Khái nim vn 1
c đim ca vn 2
1.1.3. Phân loi vn 3
1.1.3.1. Phân loi vn theo tính cht luân chuyn 3

1.1.3.2. Phân loi vn theo ngun hình thành 5
1.1.3.3. Phân loi vn theo thi gian huy đng và s dng vn 5
1.1.4. Vai trò ca vn trong hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip 6
1.2. Vn c đnh 7
1.2.1. Khái nim vn c đnh 7
1.2.2. c đim ca vn c đnh 8
1.2.3. Phân loi vn c đnh 9
1.2.3.1. Phân loi vn c đnh theo hình thái biu hin 9
1.2.3.2. Phân loi tài sn c đnh theo quyn s hu 11
1.2.3.3. Phân loi tài sn c đnh theo ngun hình thành 11
1.2.3.4. Phân loi tài sn c đnh theo cách khác 11
1.2.4. Vai trò ca vn c đnh đi vi doanh nghip 12
1.2.5. Ni dung qun lý vn c đnh 13
1.2.5.1. Qun lý khon phi thu dài hn 13
1.2.5.2. Qun lý TSC 15
1.2.5.3. Qun lý các khon đu t tài chính dài hn 17
1.3. Vnăluăđng 18
1.3.1. Khái nim vn lu đng 18
1.3.2. c đim ca vn lu đng 20
Thang Long University Library


1.3.3. Phân loi vn lu đng 20
1.3.3.1. Phân loi vn lu đng theo vai trò 20
1.3.3.2. Phân loi vn lu đng theo hình thái biu hin 21
1.3.3.3. Phân loi vn lu đng theo ngun hình thành 21
1.3.3.4. Phân loi vn theo thi gian huy đng và s dng 22
1.3.3.5. Phân loi theo các b phn cu thành 22
1.3.4. Vai trò ca vn lu đng đi vi doanh nghip 23
1.3.5. Chin lc qun lý TSL và N ngn hn 24

1.3.5.1. Chính sách qun lý TSL 24
1.3.5.2. Chính sách qun lý N ngn hn 25
1.3.5.3. Kt hp hai chính sách qun lý TSL và N NH 26
1.3.6. Ni dung qun lý vn lu đng 28
1.3.6.1. Qun lý tin mt 28
1.3.6.2. Qun lý khon phi thu ngn hn 31
1.3.6.3. Qun lý hàng tn kho 31
1.4. Hiu qu s dng vn trong doanh nghip 37
1.4.1. Khái nim hiu qu s dng vn 37
1.4.2. S cn thit phi nâng cao hiu qu s dng vn ca doanh nghip 38
1.4.3. Các ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn ca doanh nghip 39
1.4.3.1. Các ch tiêu tng hp 39
1.4.3.2. Các ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn c đnh 42
1.4.3.3. Các ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn lu đng 43
1.5. Các nhân t nhăhngăđn hiu qu s dng vn 49
1.5.1. Các nhân t nh hng đn hiu qu s dng vn c đnh 49
1.5.1.1. Các nhân t khách quan 49
1.5.1.2. Các nhân t ch quan 50
1.5.2. Các nhân t nh hng đn hiu qu s dng vn lu đng 51


1.5.2.1. Các nhân t khách quan 51
1.5.2.2. Các nhân t ch quan 52
KT LUNăCHNGă1 53
CHNGă2:ăTHC TRNG V HIU QU S DNG VN TI CÔNG TY C
PHN DCH V HÀNG KHÔNG SÂN BAY NI BÀI ậ NASCO 54
2.1. Gii thiu v Công ty c phn dch v hàng không sân bay Ni Bài ậ NASCO
54
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin 54
2.1.2. Ngành ngh kinh doanh 58

2.1.3. C cu t chc và b máy qun lý ca Công ty 59
2.1.3.1. S đ c cu t chc ca Công ty 59
2.1.3.2. Chc nng, nhim v ca tng b phn 61
2.1.4. S lc v tình hình lao đng ti NASCO 65
2.2. Thc trng s dng vn ti Công ty CP Dch v Hàng không Sân bay Ni
Bài 66
2.2.1. Tình hình Tài sn – Ngun vn ca Công ty CP Dch v Hàng không Sân bay
Ni Bài 66
2.2.1.1. Tình hình bin đng Tài sn ti NASCO 66
2.2.1.2. Tình hình bin đng Ngun vn ti NASCO 77
2.2.1.3. Chin lc qun lý TSL và N ngn hn 82
2.2.2. Kt qu hot đng sn xut kinh doanh 85
2.3. Thc trng v hiu qu s dng vn ti Công ty CP Dch v Hàng không
Sân bay Ni Bài 91
2.3.1. Hiu qu s dng vn qua các ch tiêu tng hp 91
2.3.2. Hiu qu s dng vn c đnh 97
2.3.3. Hiu qu s dng vn lu đng 99
2.4. ánhăgiáăhiu qu s dng vn ti NASCO 110
2.4.1. Nhng u đim trong vic s dng ngun vn ti NASCO 110
Thang Long University Library


2.4.2. Nhng tn ti trong vic s dng ngun vn ti NASCO 110
2.4.2.1. Hn ch trong công tác s dng VC 110
2.4.2.2. Hn ch trong công tác s dng VL 110
KT LUNăCHNGă2 112
CHNGă3.ăMT S GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU S DNG VN TI
CÔNG TY C PHN DCH V HÀNG KHÔNG SÂN BAY NI BÀI 113
3.1. Phngăhng phát trin trong thi gian ti ca Công ty C phn Dch v
Hàng không Sân bay Ni Bài. 113

3.1.1. Nhn xét khái quát v môi trng kinh doanh ca Công ty 113
3.1.1.1. iu kin t nhiên và xã hi 113
3.1.1.2. Bi cnh, xu th, thách thc đi vi s phát trin 114
3.1.2. nh hng phát trin ca Công ty trong thi gian ti 115
3.1.2.1. Các mc tiêu ch yu ca Công ty 115
3.1.2.2. Chin lc phát trin trung và dài hn 116
3.2. Các gii pháp nâng cao hiu qu s dng vn ti Công ty 117
3.2.1. Yêu cu ca vic nâng cao hiu qu s dng vn 118
3.2.2. Các gii pháp nâng cao hiu qu s dng vn c đnh 119
3.2.2.1. Nâng cao hiu qu s dng TSC 119
3.2.2.2. S dng ngun vn đ đu t có hiu qu 122
3.2.3. Các gii pháp nâng cao hiu qu s dng VL 122
3.2.3.1. Ch đng khai thác và s dng ngun vn kinh doanh nói chung và VL
nói riêng mt cách hp lý và linh hot 122
3.2.3.2. T chc tt vic tiêu th nhm đy nhanh tc đ luân chuyn VL 124
3.2.3.3. Qun lý kt cu vn lu đng 124



DANH MC VIT TT
Ký hiu vit tt
Tênăđyăđ
DN
DH
DT
DV
NH
SXKD
TCDH
TCNH

TNDN
TLSX
TLL
TSC
TSL
TSDH
TSNH
VL
VC
Doanh nghip
Dài hn
Doanh thu
Dch v
Ngn hn
Sn xut kinh doanh
Tài chính dài hn
Tài chính ngn hn
Thu nhp doanh nghip
T liu sn xut
T liu lao đng
Tài sn c đnh
Tài sn lu đng
Tài sn dài hn
Tài sn ngn hn
Vn lu đng
Vn c đnh


Thang Long University Library

DANH MC CÁC HÌNH V
Hình 1.1. Mô hình chính sách qun lý TSL 25
Hình 1.2. Mô hình chính sách qun lý N ngn hn 26
Hình 1.3. Các chính sách qun lý 27
Hình 1.4.  th mc d tr tin vƠ chi phí c hi 31
Hình 1.5. Mô hình EOQ 33
Hình 1.6.  th mc d tr kho ti u 34
Hình 1.7. Mô hình qun lý hƠng lu kho (ABC) 36
Hình 3.1. Mô hình qun lý hƠng lu kho (ABC) 137
DANH MC CÁC Să, BIUă
Biu đ 2.1. Biu đ phn trm thay đi Tng Tài sn 68
Biu đ 2.2. C cu tài sn 70
Biu đ 2.3. Biu đ c cu Ngun vn 79
Biu đ 2.4. Mô hình qun lý TSL 82
Biu đ 2.5. Mô hình qun lý N ngn hn 83
Biu đ 2.6. Mô hình qun lý TSL vƠ N ngn hn 84
Biu đ 2.7. Biu đ quy mô doanh thu và li nhun giai đon 2007 - 2011 87
Biu đ 2.8. Biu đ quy mô li nhun gp v bán hàng và cung cp dch v 89
Biu đ 2.9. Biu đ phn trm thay đi ROS, ROA, ROE giai đon 2007 ậ 2011 92
Biu đ 2.10. Các ch s hot đng ca NASCO giai đon 2007 ậ 2011 101
Biu đ 2.11. Mc tit kim VL do tng tc đ luân chuyn giai đon 2007 ậ 2011 109




DANH MC CÁC BNG
Bng 1.1. So sánh qun lý TSL cp tin và qun lý TSL thn trng 25
Bng 1.2. So sánh qun lý N cp tin và qun lý N thn trng 26
Bng 2.1. Tình hình bin đng tài sn giai đon 2007 ậ 2011 67

Bng 2.2. Bng phơn tích c cu tài sn 68
Bng 2.3. T trng các loi TSNH 71
Bng 2.4. Bng kê Hàng tn kho 73
Bng 2.5. T trng các loi TSDH 75
Bng 2.6. Tình hình thay đi nguyên giá TSC hu hình 76
Bng 2.7. Bng phân tích chênh lch Ngun vn 77
Bng 2.8. Bng kê phơn tích c cu ngun vn 78
Bng 2.9. Bng chi tit các khon n ngn hn 81
Bng 2.10. Tình hình kt qu hot đng sn xut kinh doanh giai đon 2007 - 2011 86
Bng 2.11. Bng đánh giá kh nng sinh li 92
Bng 2.12. Ch s ROA, ROE ca các doanh nghip cùng ngành 92
Bng 2.13. Bng đánh giá kh nng thanh toán 95
Bng 2.14. Kh nng thanh toán ca các doanh nghip cùng ngành 95
Bng 2.15. Hiu sut vn c đnh trong giai đon 2007 ậ 2011 97
Bng 2.16. HƠm lng vn c đnh giai đon 2007 ậ 2011 98
Bng 2.17. Hiu qu vn c đnh giai đon 2007 ậ 2011 99
Bng 2.18. H s sinh li VL giai đon 2007 ậ 2011 99
Bng 2.19. Các ch s hot đngca NASCO giai đon 2007 ậ 2011 101
Bng 2.20. Thi gian quay vòng tin giai đon 2009 ậ 2011 103
Bng 2.21. Bng đánh giá kh nng qun lý tài sn 104
Bng 2.22. Bng đánh giá kh nng qun lý n 105
Bng 2.23. Bng đánh giá hiu qu s dng vn lu đng 107
Bng 2.24. Mc tit kim VL do tng tc đ luân chuyn giai đon 2007 ậ 2011 108
Thang Long University Library


Bng 3.1. Tiêu chun đánh giá khách hƠng 126
Bng 3.2. Mô hình tính đim tín dng 128
Bng 3.3. Mô hình tính đim tín dng 129
Bng 3.4. Bng cơn đi k toán ca Công ty TNHH Thành Công 130

Bng 3.5. Báo cáo kt qu kinh doanh ca Công ty TNHH Thành Công 131
Bng 3.6. Giá tr hƠng nm ca hàng tn kho 136
Bng 3.7. Xp hng ABC cho các hàng hóa tn kho 136




LIăNịIăU

1. Lý do nghiên cu
Trong nn kinh t th trng, nói đn hot đng sn xut kinh doanh là phi nói đn
vn. Vn lƠ điu kin đ giúp cho hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip đc
din ra liên tc. Vn đc đu t vƠo quá trình hot đng sn xut kinh doanh nhm tng
thêm li nhun, tng thêm giá tr ca doanh nghip, vn không ch giúp cho doanh nghip
tn ti, có li th trong cnh tranh mƠ còn đt đc s tng trng vn ch s hu. Quan
trng là mi doanh nghip phi s dng đng vn sao cho có hiu qu cao nht.
Hiu qu s dng vn li chu nh hng ca rt nhiu các yu t nh môi trng
kinh doanh, công ngh, th trng, chính sách nhƠ nc  có mt hiu qu sn xut
kinh doanh tt thì ngay t đu quá trình sn xut doanh nghip cn phi có công tác qun
lý và s dng vn hp lý hiu qu nht, va tit kim đc đng vn va đt hiu qu sn
xut kinh doanh cao.
Vic s dng vn và nâng cao hiu qu s dng vn là yêu cu thit yu có tm
quan trng đc bit đi vi các doanh nghip. Vi nhng kin thc đc trau di qua quá
trình hc tp ti trng, qua thi gian thc tp ti Công ty C phn Dch v Hàng không
Sân bay Ni Bài, em đã chn đ tài: “Mt s gii pháp nâng cao hiu qu s dng vn
ti Công ty C phn Dch v Hàng không Sân bay Ni Bài”
2. i tng và phm vi nghiên cu
Khóa lun tp trung vào nghiên cu, phân tích hiu qu s dng vn lu đng và
vn c đnh ca Công ty trong thi gian qua. C th, phân tích thc trng hiu qu s
dng vn lu đng và vn c đnh, t đó ch ra nhng u nhc đim trong vic s dng

vn, đ đ ra các gii pháp nhm nâng cao hiu qu s dng vn ti Công ty trong thi
gian ti.
3. Phng pháp nghiên cu
Phng pháp nghiên cu ch yu trong khóa lun là phng pháp phân tích, tng
hp, khái quát hóa da trên c s các s liu đc cung cp và tình hình thc t ca Công
ty.

Thang Long University Library


4. Kt cu ca lun vn
Ngoài li m đu, kt lun, danh mc tài liu tham kho, lun vn gm ba chng:
CHNGă 1: C S LÝ LUN V VN VÀ NÂNG CAO HIU QU S
DNG VN TRONG DOANH NGHIP.
CHNGă2: THC TRNG V HIU QU S DNG VN TI CÔNG TY
C PHN DCH V HÀNG KHÔNG SÂN BAY NI BÀI ậ NASCO.
CHNGă3: MT S GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU S DNG VN
TI CÔNG TY C PHN DCH V HÀNG KHÔNG SÂN BAY NI BÀI.
Em xin đc trân trng gi li cám n ti cô giáo, Thc s V L Hng cùng các
anh ch trong phòng Tài chính - K toán ti Công ty C phn Dch v Hàng không Sân
bay Ni Bài đã nhit tình giúp đ em trong thi gian va qua.
Tuy nhiên, do thi gian nghiên cu và trình đ ca em còn hn ch nên đ tài này
không tránh khi nhng thiu sót. Vì vy, em rt mong nhn đc s góp ý t các thy cô
giáo, các anh ch trong Công ty và các bn đ bn lun vn này đc hoàn chnh hn.

Hà Ni, ngày tháng nm 2012
Sinh viên

Phan Hng Phng

1

CHNGă1: CăS LÝ LUN V VN
VÀ NÂNG CAO HIU QU S DNG VN TRONG DOANH NGHIP
1.1. Tng quan v vn
Nhm tin hành các hot đng sn xut kinh doanh, cung cp dch vầ hay hot
đng bt c ngành ngh gì khác, các doanh nghip cn phi có mt lng vn nht đnh.
 hot đng sn xut kinh doanh thc s có hiu qu thì điu đu tiên mà các doanh
nghip quan tơm vƠ ngh đn là làm th nƠo đ có đ vn và s dng vn th nƠo đ đem
li hiu qu cao nht.
1.1.1. Khái nim vn
Có rt nhiu quan nim khác nhau v vn. Vn trong các doanh nghip là mt qu
tin t đc bit. Mc tiêu ca qu lƠ đ phc v cho sn xut kinh doanh, tc là mc đích
tích lu ch không phi mc đích tiêu dùng nh mt vài qu tin t khác trong các doanh
nghip. ng trên các giác đ khác nhau ta có cách nhìn khác nhau v vn.
Theo quan đim ca K.Mark - nhìn nhn di giác đ ca các yu t sn xut thì:
“Vn chính là t bn, là giá tr đem li giá tr thng d, là mt đu vào ca quá trình sn
xut”. Tuy nhiên, Mark quan nim ch có khu vc sn xut vt cht mi to ra giá tr
thng d cho nn kinh t. ơy lƠ mt hn ch trong quan đim ca Mark.
Nhà kinh t Paul A.Samuelson, mt đi din tiêu biu ca hc thuyt kinh t hin đi
cho rng: t đai vƠ lao đng là các yu t ban đu s khai, còn vn và hàng hoá vn là
yu t kt qu ca quá trình sn xut. Vn bao gm các loi hàng hoá lâu bn đc sn
xut ra vƠ đc s dng nh các đu vào hu ích trong quá trình sn xut sau đó.
Mt s hàng hoá vn có th tn ti trong vƠi nm, trong khi mt s khác có th tn ti
trong mt th k hoc lơu hn. c đim c bn nht ca hàng hoá vn th hin  ch
chúng va là sn phm đu ra, va là yu t đu vào ca quá trình sn xut.
Trong cun “Kinh t hc” ca David Begg, ông cho rng: “Vn đc phân chia theo
hai hình thái là vn hin vt và vn tài chính”. Nh vy, ông đã đng nht vn vi tài sn

ca doanh nghip.Trong đó:
- Vn hin vt: Là d tr các hƠng hoá đã sn xut mà s dng đ sn xut ra các
hàng hoá khác.
- Vn tài chính: Là tin và tài sn trên giy ca doanh nghip.
Thang Long University Library
2

Ngoài ra, có nhiu quan nim khác v vn nhng mi quá trình sn xut kinh doanh
đu có th khái quát thành:
T - H (TLLD, TLSX) ậ SX - H’- T’
 có các yu t đu vào (t liu lao đng, t liu sn xut) phc v cho hot đng
kinh doanh, doanh nghip phi có mt lng tin ng trc, lng tin ng trc này gi
là vn ca doanh nghip.
Vy: “Vn ca doanh nghip là biu hin bng tin ca vt t, tài sn đc đu t
vào quá trình sn xut kinh doanh ca doanh nghip nhm thu li nhun”.
Nhng tin không phi là vn. Nó ch tr thành vn khi có đ các điu kin sau:
Th nht: Tin phi đi din cho mt lng hàng hoá nht đnh hay nói cách khác,
tin phi đc đm bo bng mt lng hàng hoá có thc.
Th hai: Tin phi đc tích t và tp trung đn mt lng nht đnh. Có đc điu
đó mi làm cho vn có đ sc đ đu t cho mt d án kinh doanh dù là nh nht. Nu
tin nm  ri rác các ni mƠ không đc thu gom li thành mt món ln thì cng không
lƠm gì đc. Vì vy, mt doanh nghip mun khi s thì phi có mt lng vn pháp
đnh đ ln. Mun kinh doanh tt thì doanh nghip phi tìm cách gom tin thƠnh món đ
có th đu t vƠo phng án sn xut ca mình.
Th ba: Khi có đ mt lng nht đnh thì tin phi đc vn đng nhm mc đích
sinh li.
c đim ca vn
T nhng vn đ trên ta thy vn có mt s đc đim sau:
Th nht: Vn lƠ hƠng hoá đc bit vì các lý do sau:
- Vn là hàng hoá vì nó có giá tr và giá tr s dng.

+ Giá tr ca vn đc th hin  chi phí mà ta b ra đ có đc nó.
+ Giá tr s dng ca vn th hin  vic ta s dng nó đ đu t vƠo quá
trình sn xut kinh doanh nh mua máy móc, thit b vt t, hƠng hoá
- Vn lƠ hƠng hoá đc bit vì có s tách bit rõ ràng gia quyn s dng và quyn s
hu nó. Khi mua nó chúng ta ch có quyn s dng ch không có quyn s hu và quyn
s hu vn thuc v ch s hu ca nó.
Tính đc bit ca vn còn th hin  ch: Nó không b hao mòn hu hình trong quá
trình s dng mà còn có kh nng to ra giá tr ln hn bn thân nó. Chính vì vy, giá tr
3

ca nó ph thuc vào li ích cn biên ca ca bt k doanh nghip nƠo. iu nƠy đt ra
nhim v đi vi các nhà qun tr tài chính là phi làm sao s dng ti đa hiu qu ca
vn đ đem li mt giá tr thng d ti đa, đ chi tr cho chi phí đã b ra mua nó nhm
đt hiu qu ln nht.
Th hai: Vn phi gn lin vi ch s hu nht đnh ch không th có đng vn vô
ch.
Th ba: Vn phi luôn luôn vn đng sinh li.
Th t: Vn phi đc tích t tp trung đn mt lng nht đnh mi có th phát huy
tác dng đ đu t vƠo sn xut kinh doanh.
Mi doanh nghip có mt lng vn nht đnh, khác nhau tùy vƠo đc đim sn xut
kinh doanh và kh nng ca tng doanh nghip trong nn kinh t.  góp phn nâng cao
hiu qu s dng vn, ta cn phân loi vn đ có bin pháp qun lý tt hn.
1.1.3. Phân loi vn
Trong quá trình sn xut kinh doanh, doanh nghip phi tiêu hao các loi vt t,
nguyên vt liu, hao mòn máy móc thit b, tr lng nhơn viên ó lƠ chi phí mƠ doanh
nghip b ra đ đt đc mc tiêu kinh doanh. Nhng vn đ đt ra là chi phí này phát
sinh có tính cht thng xuyên, liên tc gn lin vi quá trình sn xut sn phm ca
doanh nghip. Vì vy, các doanh nghip phi nâng cao hiu qu s dng vn mt cách ti
đa nhm đt mc tiêu kinh doanh ln nht.
 qun lý và kim tra cht ch vic thc hin các đnh mc chi phí, hiu qu s

dng vn, tit kim chi phí  tng khâu sn xut và toàn doanh nghip, cn phi tin hành
phân loi vn, phân loi vn có tác dng kim tra, phân tích quá trình phát sinh nhng
loi chi phí mà doanh nghip phi b ra đ tin hành sn xut kinh doanh. Có nhiu cách
phân loi vn, tu thuc vào mi góc đ, ta có các cách phân loi vn khác nhau.
1.1.3.1. Phân loi vn theo tính cht luân chuyn
Phân loi vn da trên giác đ chu chuyn ca vn thì vn ca doanh nghip bao
gm hai loi là vn lu đng và vn c đnh.
Vn c đnh: Là biu hin bng tin ca tài sn c đnh (TSC), TSC dùng trong
kinh doanh tham gia hoƠn toƠn vƠo quá trình kinh doanh nhng v mt giá tr thì ch có
th thu hi dn sau nhiu chu k kinh doanh.

Thang Long University Library
4

Vn c đnh biu hin di hai hình thái:
- Hình thái hin vt: ó lƠ toƠn b tài sn c đnh dùng trong kinh doanh ca các
doanh nghip. Nó bao gm nhà ca, máy móc, thit b, công c
- Hình thái tin t: ó lƠ toƠn b TSC cha khu hao và vn khu hao khi cha
đc s dng đ sn xut TSC, là b phn vn c đnh đã hoƠn thƠnh vòng luơn chuyn
và tr v hình thái tin t ban đu.
Vnăluăđng: Là biu hin bng tin ca tài sn lu đng và vn lu đng. Vn lu
đng tham gia hoàn toàn vào quá trình kinh doanh và giá tr có th tr li hình thái ban
đu sau mi vòng chu chuyn ca hàng hoá. Nó là b phn ca vn sn xut, bao gm giá
tr nguyên liu, vt liu ph, tin lng Nhng giá tr nƠy đc hoàn li hoàn toàn cho
ch doanh nghip sau khi đã bán hƠng hoá.Trong quá trình sn xut, b phn giá tr sc
lao đng biu hin di hình thc tin lng đã b ngi lao đng hao phí nhng đc tái
hin trong giá tr mi ca sn phm, còn giá tr nguyên, nhiên vt liu đc chuyn toàn
b vào sn phm trong chu k sn xut kinh doanh đó.
Vn lu đng ng vi loi hình doanh nghip khác nhau thì khác nhau. i vi
doanh nghip thng mi thì vn lu đng bao gm: Vn lu đng đnh mc và vn lu

đng không đnh mc. Trong đó:
- Vn lu đng đnh mc: Là s vn ti thiu cn thit cho hot đng sn xut kinh
doanh ca các doanh nghip trong k, nó bao gm vn d tr vt t hƠng hóa vƠ vn phi
hƠng hoá đ phc v cho hot đng kinh doanh.
- Vn lu đng không đnh mc: Là s vn lu đng có th phát sinh trong quá trình
kinh doanh nhng không có cn c đ tính toán đnh mc đc nh tin gi ngân hàng,
thanh toán tm ng i vi doanh nghip sn xut thì vn lu đng bao gm: Vt t,
nguyên nhiên vt liu, công c, dng c lƠ đu vào cho quá trình sn xut kinh doanh
ca doanh nghip.
Không nhng th, t trng, thành phn, c cu ca các loi vn này trong các doanh
nghip khác nhau cng khác nhau. Nu nh trong doanh nghip thng mi t trng ca
loi vn này chim ch yu trong ngun vn kinh doanh thì trong doanh nghip sn xut
t trng vn c đnh li chim ch yu. Trong hai loi vn này, vn c đnh có đc đim
chu chuyn chm hn vn lu đng. Trong khi vn c đnh chu chuyn đc mt vòng
thì vn lu đng đã chu chuyn đc nhiu vòng.
5

Vic phân chia theo cách thc này giúp cho các doanh nghip thy đc t trng, c
cu tng loi vn. T đó, doanh nghip chn cho mình mt c cu vn phù hp.
1.1.3.2. Phân loi vn theo ngun hình thành
Theo cách phân loi này, vn ca doanh nghip bao gm: N phi tr và vn ch s
hu.
Trong quá trình sn xut kinh doanh, ngoài s vn t có vƠ coi nh t có thì doanh
nghip còn phi s dng mt khon vn khá ln đi vay ca ngân hàng. Bên cnh đó còn
có khon vn chim dng ln nhau ca các đn v ngun hàng, khách hàng và bn hàng.
Tt c các yu t này hình thành nên khon n phi tr ca doanh nghip.
N phi tr: Là khon n phát sinh trong quá trình kinh doanh mà doanh nghip có
trách nhim phi tr cho các tác nhân kinh t nh n vay ngân hàng, n vay ca các ch
th kinh t, n vay ca cá nhân, phi tr cho ngi bán, phi np ngân sách
Vn ch s hu: Là ngun vn thuc s hu ca ch doanh nghip và các thành

viên trong Công ty liên doanh hoc các c đông trong Công ty c phn. Có ba ngun c
bn to nên vn ch s hu ca doanh nghip, đó lƠ:
- Vn kinh doanh: Gm vn góp (NhƠ nc, các bên tham gia liên doanh, c đông,
các ch doanh nghip) và phn lãi cha phơn phi ca kt qu sn xut kinh doanh.
- Chênh lch đánh giá li tài sn (ch yu là tài sn c đnh): Khi nhƠ nc cho
phép hoc các thành viên quyt đnh.
- Các qu ca doanh nghip: Hình thành t kt qu sn xut kinh doanh nh: qu
phát trin, qu d tr, qu khen thng phúc li.
Ngoài ra, vn ch s hu ca doanh nghip bao gm vn đu t xây dng c bn và
kinh phí s nghip (khon kinh phí do ngân sách nhƠ nc cp, phát không hoàn li sao
cho doanh nghip chi tiêu cho mc đích kinh t lơu dƠi, c bn, mc đích chính tr xã
hi ).
1.1.3.3. Phân loi vn theo thi gian huy đng và s dng vn
Cn c vào thi gian huy đng và s dng vn có th phân chia ngun vn doanh
nghip thành hai loi: Ngun vn thng xuyên và ngun vn tm thi.
Ngun vnăthng xuyên: Là ngun vn t mt nm tr lên bao gm ngun vn
ch s hu và các khon vay dài hn. ơy lƠ ngun vn có tính cht n đnh mà doanh
nghip có th s dng dành cho vic đu t mua sm tài sn c đnh và mt b phn tài
Thang Long University Library
6

sn lu đng ti thiu thng xuyên cn thit cho hot đng kinh doanh ca doanh
nghip. Ngun vn này bao gm vn ch s hu và n dài hn ca doanh nghip. Trong
đó:
- N dài hn: Là các khon n dƠi hn mt nm hoc phi tr sau mt k kinh
doanh, không phân bit đi tng cho vay và mc đích vay.
Ngun vn tm thi: ơy lƠ ngun vn có tính cht ngn hn mà doanh nghip có
th s dng đ đáp ng các nhu cu có tính cht tm thi, tài tr cho tài sn lu đng tm
thi ca doanh nghip. Ngun vn này bao gm: vay ngân hàng, tm ng, ngi mua va
tr tin

Nh vy, ta có:
TS = TSL + TSC
= N ngn hn + N dài hn + Vn ch s hu
= Vn tm thi + Vn thng xuyên
Vic phân loi ngun vn thng xuyên và ngun vn tm thi giúp cho ngi qun
lý xem xét huy đng các ngun vn mt cách hp lý vi thi gian s dng, đáp ng đy
đ, kp thi vn cho hot đng sn xut kinh doanh và nâng cao hiu qu s dng vn ca
doanh nghip.
Cách phân loi này còn giúp cho các nhà qun lý doanh nghip lp các k hoch tài
chính hình thành nên nhng d đnh và t chc ngun vn trong tng lai trên c s xác
đnh quy mô thích hp cho tng ngun vn đó, t chc s dng vn có hiu qu cao.
1.1.4. Vai trò ca vn trong hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip
Vn lƠ điu kin tiên đ quyt đnh s tn ti và phát trin ca doanh nghip. Vn là
c s xác lp đa v pháp lý ca doanh nghip, vn đm bo cho sn xut kinh doanh ca
doanh nghip theo mc tiêu đã đnh.
V mt pháp lý
Vn lƠ điu kin không th thiu đc đ thành lp mt doanh nghip và tin hành
các hot đng sn xut kinh doanh.  doanh nghip đc phép thành lp, bao gi ch
doanh nghip cng phi đu t mt s vn nht đnh không nh hn mc vn pháp đnh,
là mc vn ti thiu mà pháp lut qui đnh đi vi mi nghành ngh, khi đó đa v pháp lý
mi đc công nhn. Ngc li vic thành lp doanh nghip không th thc hin đc 
trng hp trong quá trình hot đng kinh doanh, vn ca doanh nghip không đt điu
7

kin mà pháp lut quy đnh, doanh nghip s chm dt hot đng nh phá sn, sát nhp
vào doanh nghip khácầ
Nh vy, vn đc xem là mt trong nhng c s quan trng nht đ đm bo s tn
ti t cách pháp nhơn ca mt doanh nghip trc pháp lut.
V mt kinh t
Trong hot đng sn xut kinh doanh, vn là mch máu ca doanh nghip quyt đnh

s tn ti và phát trin ca doanh nghip. Vn đóng vai trò đm bo cho hot đng ca
doanh nghip đc tin hành thun li theo mc đích đã đnh. Nó là mt trong bn yu t
đu vƠo c bn ca sn xut. Quá trình sn xut kinh doanh ca doanh nghip đc đm
khi hi đ các yu t: vn, lao đng, tài nguyên và k thut công ngh. Vn không nhng
đm bo kh nng mua sm máy móc thit b, dây chuyn công ngh phc v cho quá
trình sn xut mƠ còn đm bo cho hot đng kinh doanh din ra mt cách liên tc,
thng xuyên.
Vn là yu t quyt đnh đn m rng phm vi hot đng ca doanh nghip.  có
th tin hành tái sn xut m rng thì sau mt chu k kinh doanh vn ca doanh nghip
phi sinh li, tc là hot đng kinh doanh phi có lãi, đm bo cho hot đng ca doanh
nghip đc bo toàn và phát trin. ó lƠ c s đ doanh nghip tip tc đu t sn xut,
thâm nhp vào th trng tim nng t đó m rng th trng tiêu th, nâng cao uy tín ca
doanh nghip trên thng trng.
Vì th, vn đc coi là yu t quan trng hƠng đu, lƠ điu kin không th thiu đ
tin hành sn xut, tái sn xut và m rng sn xut kinh doanh
1.2. Vn c đnh
1.2.1. Khái nim vn c đnh
Theo quy đnh hin hành ca Vit Nam thì “Vn c đnh là biu hin bng tin
ca tài sn c đnh, hay vn c đnh là toàn b giá tr b ra đ đu t vào tài sn c đnh
nhm phc v hot đng kinh doanh”.
Trong điu kin nn kinh t th trng, vic mua sm, lp đt các TSC ca doanh
nghip đu phi thanh toán chi tr bng tin và s vn b ra đ đu t, mua sm các
TSC nƠy đc gi là vn c đnh ca doanh nghip. Nói cách khác VC ca doanh
nghip là b phn ca vn đu t ng trc v TSC, mƠ đc đim ca nó là luân chuyn
dn dn tng phn trong nhiu chu k sn xut và hoàn thành mt vòng tun hoàn khi
TSC ht thi hn s dng.
Thang Long University Library
8

Là s vn đu t ng trc đ mua sm, xây dng các TSC nên quy mô ca

VC ít hay nhiu s quyt đnh quy mô ca TSC, nh hng rt ln đn trình đ trang
b k thut và công ngh, nng lc sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Song ngc li
nhng đc đim kinh t ca TSC trong quá trình s dng li có nh hng quyt đnh,
chi phi đc đim tun hoàn và chu chuyn ca VC.
1.2.2. c đim ca vn c đnh
Trong quá trình sn xut kinh doanh, s vn đng ca vn c đnh đc gn lin vi
hình thái biu hin vt cht ca nó là tài sn c đnh. Vì vy khi nghiên cu v vn c
đnh trc ht phi da trên c s tìm hiu v tài sn c đnh. Mt t liu lao đng đ
tho mãn là tài sn c đnh phi có đng thi hai tiêu chun c bn sau:
- Phi có thi gian s dng ti thiu t mt nm tr lên.
- Phi đt mt mc ti thiu nht đnh nƠo đó v giá tr (tiêu chun nƠy thng
xuyên đc điu chnh cho phù hp vi tng thi k). Hin nay  nc ta quy đnh là > 5
triu đng.
Khi tham gia vào quá trình sn xut kinh doanh, s vn đng ca TSC có nhng đc
đim sau:
- V mt hin vt: TSC tham gia nhiu ln vào quá trình sn xut kinh doanh và nó
b hao mòn dn, bao gm c hao mòn hu hình và hao mòn vô hình. Nói cách khác, giá tr
s dng s gim dn cho đn khi TSC b loi ra khi quá trình sn xut kinh doanh.
- V mt giá tr: giá tr ca tài sn c đnh đc chuyn dch dn tng phn vào giá
tr sn phm mà nó to ra trong quá trình sn xut.
c đim v mt hin vt và giá tr ca tài sn c đnh đã quyt đnh đn đc đim
chu chuyn ca vn c đnh. Song quy mô ca vn c đnh li đc quyt đnh bng quy
mô tài sn c đnh. Qua mi liên h đó ta có th khái quát nhng nét đc thù v s vn
đng ca VC trong quá trình sn xut kinh doanh nh sau:
Mt là: VC tham gia vƠo nhiu chu k sn xut sn phm, điu nƠy do đc đim ca
TSC đc s dng lâu dài trong nhiu chu k sn xut quyt đnh.
Hai là: VC đc luân chuyn dn dn tng phn trong các chu k sn xut. Khi
tham gia vào quá trình sn xut, mt b phn VC đc luân chuyn và cu thành chi phí
sn xut sn phm (di hình thc chi phí khu hao) tng ng vi phn giá tr hao mòn
ca TSC.

9

Ba là: Sau nhiu chu k sn xut VC mi hoàn thành mt vòng luân chuyn. Sau
mi mt chu k sn xut phn vn đc luân chuyn vào giá tr sn phm dn dn tng
lên. song phn vn đu t ban đu vƠo TSC li dn gim xung cho đn khi TSC ht
thi hn s dng, giá tr ca nó đc chuyn dch ht vào giá tr sn phm đã sn xut thì
VC mi hoàn thành mt vòng luân chuyn.
1.2.3. Phân loi vn c đnh
1.2.3.1. Phân loi vn c đnh theo hình thái biu hin
Theo góc đ nƠy, TSC đc chia làm 2 loi lƠ TSC hu hình vƠ TSC vô hình.
Tài sn c đnh hu hình: là nhng t liu lao đng ch yu có tính cht vt cht, có
giá tr ln và thi gian s dng lâu dài, tham gia vào nhiu chu k kinh doanh nhng vn
gi nguyên hình thái vt cht ban đu nh nhƠ ca, vt kin trúc, máy móc, thit b
Các loi tài sn c đnh hu hình:
- Nhà ca, vt kin trúc: là tài sn c đnh ca doanh nghip đc hình thành sau
quá trình thi công xây dng nh tr s làm vic, nhƠ kho, hƠng rƠo, tháp nc, sân bãi,
các công trình trang trí cho nhà ca, đng xá, cu cng, đng st, cu tàu, cu cng
- Máy móc, thit b: là toàn b các loi máy móc, thit b dùng trong hot đng kinh
doanh ca doanh nghip nh máy móc chuyên dùng, thit b công tác, dây chuyn công
ngh, nhng máy móc đn l.
- Phng tin vn ti, thit b truyn dn: là các loi phng tin vn ti gm
phng tin vn ti đng st, đng thu, đng b, đng không, đng ng và các
phng tin, thit b truyn dn nh h thng thông tin, h thng đin, đng ng nc,
bng ti
- Thit b, dng c qun lý: là nhng thit b, dng c dùng trong công tác qun lý
hot đng kinh doanh ca doanh nghip nh máy vi tính phc v qun lý, thit b đin t,
thit b dng c đo lng, kim tra cht lng, máy hút m, hút bi, chng mi mt.
- Vn cây lâu nm, súc vt làm vic và hoc cho sn phm: lƠ các vn cây lâu
nm nh vn cƠ phê, vn chè, vn cao su, vn cơy n qu, thm c, thm cây xanh
súc vt làm vic và hoc cho sn phm nh đƠn voi, đƠn nga, trâu bò

- Các loi tài sn c đnh khác: là toàn b các tài sn c đnh khác cha lit kê vào 5
loi trên nh tranh nh, tác phm ngh thut
Tài sn c đnh vô hình: là nhng tài sn c đnh không có hình thái vt cht, th
hin mt lng giá tr đã đc đu t có liên quan trc tip đn nhiu chu k kinh doanh
Thang Long University Library
10

ca doanh nghip nh chi phí thƠnh lp doanh nghip, chi phí v đt s dng, chi phí v
bng phát minh, sáng ch, bn quyn tác gi, mua bn quyn tác gi, nhn chuyn giao
công ngh
Các loi tài sn c đnh vô hình:
- Chi phí v đt s dng: là toàn b các chi phí thc t đã chi ra có liên quan trc
tip đn đt s dng bao gm: tin chi ra đ có quyn s dng đt (gm c tin thuê đt
hay tin s dng đt tr 1 ln (nu có); chi phí cho đn bù gii phóng mt bng; san lp
mt bng (nu có); l phí trc b (nu có) nhng không bao gm các chi phí chi ra đ
xây dng các công trình trên đt). Trng hp doanh nghip tr tin thuê đt hƠng nm
hoc đnh k nhiu nm thì các chi phí nƠy đc phân b dn vào chi phí kinh doanh
trong (các) k, không hch toán vào nguyên giá tài sn c đnh.
- Chi phí thành lp doanh nghip: là các chi phí thc t hp lý, hp l và cn thit
đã đc nhng ngi tham gia thành lp doanh nghip chi ra có liên quan trc tip ti
vic chun b khai sinh ra doanh nghip, bao gm các chi phí cho công tác nghiên cu,
thm dò lp d án đu t thƠnh lp doanh nghip; chi phí thm đnh d án, hp thành
lp nu các chi phí nƠy đc nhng ngi tham gia thành lp doanh nghip xem xét,
đng ý coi nh mt phn vn góp ca mi ngi vƠ đc ghi trong vn điu l ca doanh
nghip.
- Chi phí nghiên cu phát trin: là toàn b các chi phí thc t doanh nghip đã chi ra
đ thc hin các công vic nghiên cu, thm dò, xơy dng các k hoch đu t dƠi hn
nhm đem li li ích lâu dài cho doanh nghip.
- Chi phí v bng phát minh, bng sáng ch, bn quyn tác gi, mua bn quyn tác
gi, nhn chuyn giao công ngh là toàn b các chi phí thc t doanh nghip chi ra cho

các công trình nghiên cu (bao gm c chi phí cho sn xut th nghim, chi cho công tác
kim nghim, nghim thu ca NhƠ nc) đc NhƠ nc cp bng phát minh, bng sáng
ch, bn quyn tác gi, bn quyn nhãn hiu, chi cho vic nhn chuyn giao công ngh t
các t chc và các cá nhân mà các chi phí này có tác dng phc v trc tip hot đng
kinh doanh ca doanh nghip.
- Chi phí v li th kinh doanh: là khon chi cho phn chênh lch doanh nghip phi
tr thêm (Chênh lch phi tr thêm = Giá mua - Giá tr ca các tài sn theo đánh giá thc
t) ngoài giá tr ca các tài sn theo đánh giá thc t (tài sn c đnh, tài sn lu đng),
khi doanh nghip đi mua, nhn sáp nhp, hp nht mt doanh nghip khác. Li th này
đc hình thành bi u th v v trí kinh doanh, v danh ting và uy tín vi bn hàng, v
11

trình đ tay ngh ca đi ng ngi lao đng, v tƠi điu hành và t chc ca Ban qun lý
doanh nghip đó
Nh vy cách phân loi này có th cho ta thy mt cách tng quát các hình thái ca
tài sn c đnh, t đó có nhng bin pháp, phng thc qun lý thích hp.
1.2.3.2. Phân loi tài sn c đnh theo quyn s hu
Cách phân loi nƠy giúp ngi s dng tài sn c đnh phân bit tài sn c đnh nào
thuc quyn s hu ca đn v mình trích khu hao, tài sn c đnh nƠo đi thuê ngoƠi
không tính trích khu hao nhng phi có trách nhim thanh toán tin đi thuê vƠ hoƠn tr
đy đ khi kt thúc hp đng thuê gia 2 bên.
Tài sn c đnh s đc phân ra:
- Tài sn c đnh t có: Là nhng TSC đc mua sm, xây dng bng ngun vn
t có, t b sung, ngun do NhƠ nc đi vay, do liên doanh, liên kt.
- Tài sn c đnh đi thuê: Trong loi này bao gm 2 loi:
+ Tài sn c đnh thuê hot đng: TSC nƠy đc thuê tính theo thi gian s
dng hoc khi lng công vic không đ điu kin và không mang tính cht thuê vn.
+ Tài sn c đnh thuê tƠi chính: đơy lƠ hình thc thuê vn dài hn, phn ánh
giá tr hin có và tình hình bin đng toàn b tài sn c đnh đi thuê tƠi chính ca đn v.
Cách phân loi giúp đn v s dng có thông tin v c cu, t đó tính vƠ phơn b

chính xác s khu hao cho các đi tng s dng, giúp cho công tác hch toán tài sn c
đnh bit đc hiu qu s dng. i vi nhng tài sn c đnh ch x lý phi có nhng
bin pháp nhm nâng cao hiu qu s dng tài sn c đnh.
1.2.3.3. Phân loi tài sn c đnh theo ngun hình thành
- Tài sn c đnh mua sm, xây dng bng vn đc cp.
- Tài sn c đnh mua sm, xây dng bng vn đi vay.
- Tài sn c đnh mua sm, xây dng bng vn t b sung ca đn v.
- Tài sn c đnh nhn góp liên doanh, liên kt t các đn v tham gia.
1.2.3.4. Phân loi tài sn c đnh theo cách khác
Toàn b tài sn c đnh đc phân thành các loi sau:
Tài sn c đnh tài chính: là các khon đu t dƠi hn, đu t vƠo chng khoán và
các giy t có giá tr khác. Các loi tài sn nƠy đc doanh nghip mua và gi lâu dài
Thang Long University Library
12

nhm mc đích thu hút vƠ các mc đích khác nh chim u th qun lý, hoc đm bo an
toàn cho doanh nghip.
Tài sn c đnh phi tài chính: bao gm các tài sn c đnh c đnh khác phc v cho
li ích ca doanh nghip nhng không đc chuyn nhng trên th trng tài chính.
Trong nn kinh t th trng, đ thun li cho vic hch toán ngi ta thng phân
loi tài sn c đnh theo hình thái biu hin kt hp vi tính cht đu t. Theo cách phơn
loi này, tài sn c đnh ca doanh nghip đc chia làm 4 loi sau:
- Tài sn c đnh hu hình
- Tài sn c đnh vô hình
- Tài sn c đnh thuê tài chính
- Tài sn c đnh tài chính
1.2.4. Vai trò ca vn c đnh đi vi doanh nghip
V mt giá tr bng tin vn c đnh phn ánh tim lc ca doanh nghip. Còn v mt
hin vt, vn c đnh th hin vai trò ca mình qua tài sn c đnh. TSC lƠ nhng t liu
lao đng ch yu tham gia vào quá trình sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Nó gn

lin vi doanh nghip trong sut quá trình tn ti. Doanh nghip có TSC có th không
ln v mt giá tr nhng tm quan trng ca nó li không nh chút nào.
Th nht, TSC phn ánh mt bng c s h tng ca Doanh nghip, phn ánh quy
mô ca doanh nghip có tng xng hay không vi đc đim loi hình kinh doanh mà nó
tin hành.
Th hai, TSC luôn mang tính quyt đnh đi vi quá trình sn xut hàng hoá ca
doanh nghip. Do đc đim luân chuyn ca mình qua mi chu k sn xut, TSC tn ti
trong mt thi gian dài và nó to ra tính n đnh trong chu k kinh doanh ca doanh
nghip c v sn lng và cht lng.
Th ba, trong nn kinh t th trng, khi nhu cu tiêu dùng đc nơng cao thì cng
tng ng vi tin trình cnh tranh ngày càng tr nên gay gt hn. iu nƠy đòi hi các
doanh nghip phi lƠm sao đ tng nng sut lao đng, to ra đc nhng sn phm có
cht lng cao, giá thành h, nhm chim lnh th trng. S đu t không đúng mc đi
vi TSC cng nh vic đánh giá thp tm quan trng ca TSC d đem li nhng khó
khn sau cho doanh nghip: