MỤC LỤC
1
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG, BIỂU ĐỒ
2
LỜI NÓI ĐẦU
1. Tính cấp thiết của nội dung nghiên cứu
!"#"$%&'()
*+,+-.**
/012345 6!"%7$8
"9:8-;<.:/=+-'
+>?@,1AB5 0<:/=
CDEC!*%
FG< HI":J<K*LI"
E.<G:DE<"%7D
MJI":NE*:8 *:J:-;
O-;P++: 8"-;:C.
#9"2%7 >I":J<D"
I":!/0I"
*Q"Q8C/D8%
RSTUUVSTUS D#9"234DE
R/#I"D+W+6I"8J2
/.%7$8""8GXY>/#I":J
2/0
CE:G 6Z!“Quản lý rủi ro tín dụng trong
hệ thống ngân hàng thương mại tại Việt Nam” !G,"%
2. Mục đích nghiên cứu
>"!HI":J%[
\I":J/0%]</
-E:++ *J^/#I":J
/0
_
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
&E/#G,"*<"$ON"$0C:!
I":J%</#I":
J%
[G,"`*:-DE234<
"S76C*a9C*<G%]< /:
++/#I":J/0
D8
4. Phương pháp nghiên cứu
A+/0++/#-bG,"!C'`+/0
++E*GH:G0-=$+"-ED"!234
7D2c+/0++@#+-bD@#+!N
"8D+234c+/0++-->--
*I":DEI"(*Lc+/0+++O
D"%
5. Kết cấu đề tài
2+Q=Q" *"$D"*: C
'_/0`
Chương 1 : Tổng quan về quản trị rủi ro tín dụng trong ngân hàng
Chương 2: Thực trạng rủi ro tín dụng và công tác quản trị rủi ro tín dụng
tại các ngân hàng thương mại tại Việt Nam.
Chương 3: Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng quản trị rủi ro tín
dụng tại các NHTM
d
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TRONG
NGÂN HÀNG
1.1. Rủi ro tín dụng trong hoạt động của NHTM
1.1.1. Khái niệm về rủi ro và rủi ro tín dụng
eQ"0GI"*:R(8? +"-H
8C*8/0%A
)+$*8 <>/#:8CJf#%A
Q"/EH*)O/(J"c*:Q"/
<>/#gE>g"/hJ",
*> //(#+D+. 8gE,*g
"/hJ"%e"Qh8\**H!<*:R
/#" i<*:R""%F:>/#"Q
h8 ,*H+:Q"0%
7!JE, rủi ro là sự kiện mà kết quả kinh doanh hiện tại
hoặc tương lai có khả năng khác biệt đáng kể so với mức dự kiến từ trước, hay
còn gọi là mức kỳ vọng. Sự chênh lệch tạo ra rủi ro vì giới kinh doanh-đầu tư
quan niệm rằng những bất trắc không thể lường hoặc kiểm soát được chính là
bản chất của rủi ro.
3.8"234 H
/(=D+8Sj_"$+K=7D
2D8"$+]/(
kTl@"$+?%2/8)
,!"C=*:!8C()<9-"f#0
.O-:<*%2O/#e%
Rủi ro tín dụng là khả năng khách hàng nhận khoản vốn vay không thực hiện
hoặc thực hiện không đầy đủ nghĩa vụ đối với ngân hàng, gây tổn thất cho ngân
m
RỦI RO TỔNG HỢP
RRTD
Rủi ro lãi suấtRủi ro nguồn vốnRủi ro tỷ giá hối đoáiRủi ro trong thanh toánRủi ro thuần tuý
Rủi ro mất khả năng thanh toán
(rủi ro vỡ nợ)
hàng, đó là khả năng khách hàng không trả, không trả đầy đủ, đúng hạn cả gốc
và lãi cho ngân hàng.
eeB+,+ I":N+K]<*<*R <<
>9:8=C," C,h%eeB"*H/#+D-b
N*J+(-;:8-*%
1.1.2. Phân loại rủi ro tín dụng
A<!"+*"n86 8G"Q"
G,"%n86G"+/(
*"%AR,"8G+-
/#+-"8`
Sơ đồ 1.1 Phân loại rủi ro tín dụng
eJ,"8G+-
OI"J9W"8D8
*%eJC'`
%%%%e`<GI"I"+
+/08E>I"8J#
o
eC::`+-]G""M:C:/,8
-::C: >:C:p
eD+`GI"HI":N*:8
8 C':D-bDE9+*q"$9b
N*:8<!%
e"8G+-O
I":N8 /#+`
%%%%e`r"+]P>-bE*
8E *%
e$+"`e$+"8I"!"-E
* *PnnJNJP
n8<%
1.1.3. Những căn cứ chủ yếu xác định mức độ rủi ro tín dụng
H/(>/#234/(
/(niG"#I"12s35*I":+#%
Nợ quá hạn:
2#I"O*:*H:h *H
/#+W+*HG""M>/##%
B/#I"
3D-E#I"t9UTTl
@/#
&>:C:I":NP; 234/(#I"
<-"`
u 2#I"UvT8 <*:R"'
u 2#I"]UvUu_oT8 <*:R"'
w
u 2#I"]_oT8=G1#*<K5
Phân loại nợ:
6 s"8 J-Edk_js&V2322 s"8J -E UvjSTTwjs&V
2322EE2322ABD+#m<
/-"`
u 2<U12#G""M5C'
+ A*:#AB<*:R"'Q8
:EZhc
+ A*:#I"/.UT8AB<*:
R"'Q8EZCJI""'Q8E
Zh(K%
+ A*:#*/#+<U6I"8J
u 2<S12#QhN5C'
+ A*:#I"]UTkT8c
+ A*:#!"i*LQQ"
+ A*:#*/#+<S6I"8J
u 2<_12#/.G""M5C'`
+ A*:#I"]kU8UvT8c
+ A*:#(:#QQ"c
+ A*:#/#\P:Z**H*:
RZQ86#+'%
+ A*:#*/#+<_6I"8J%
u 2<d12#(5C'`
+ A*:#I"]UvU_oT8c
v
+ A*:#0"(:#QQ"I"/.kT8
6(:#/#0"QQ"
+ A*:#0"(:#Q,
+ A*:#*/#+<d6I"8J%
u 2<m12#<*:RE5C'`
+ A*:#I"G_oT8
+ A*:#0"(:#QQ"I"]kT8
=G6(:#/#0"QQ"
+ A*:#0"Q,I"6(:#/#
0"Q,
+ A*:#0"(:#Q,C=G
+ A*:#* #(9bN
+ A*:#*/#+<R6I"8J%
2#9"18G*/#<! #*<Kp5
*:#"<_ dm<P/-"`
• xZ*HD:#.*
*8Z%
• *<!"/.9"y
<*:R*H"/#Q8EZ%
• -::C:/#J+Z*H:
#EZ%
• H/(O*:#Z/## PO
*:#I"GkT8%
k
4@,<D#9"/.ml/#^.
+W+ *D#9"/#I"Dml@,<Q+:969W
-Q"/Q8 i$0
1.1.4. Nguyên nhân dẫn đến rủi ro tín dụng
x*8<*
"H+:ED.%7$8 $DO"8G
8h+<CD+++K]D"I": :
D%A<_<"8G0C:-"8`
1.1.4.1. Nguyên nhân khách quan:
u BG JCD zp
u /. *"C@%
u B*:P-"8* + RC^
I"E ECC/(%
u 4H/(++N*H"$# z{I":NH%
1.1.4.2. Nguyên nhân chủ quan:
Về phía khách hàng (KH):
u B*8E"R++N%
u |bE8- *WD"I":%
u B*"?G <*HG"/#%
u s":NE*H#+Ny"*:%
u AD+8E"R!" H ]:%
u B*C3'I":J C!"%
UT
Về phía ngân hàng (NH):
u A-*H#+N I"G"#
"$y8Q"/I"!" $+""'E8I"
!"D+P*<%
u B">"J/( "HP+H
*HQ8y8Q"/*H#+N%
u B"E< J+Q
0*%
u AC1AFB5*H"- *H
+hI"88%AFB8"*W!D+c
C+,*%
u &J-:*H9c*HDQ8
++NQcP*H:C:"8G}-::C:\
Jc\"8>/#I"8!-=O"c\G"%
< "8G8 <O
"8G*I"O"8G>I"D
%2O"8GI" ><:/=.
/#<>*>-/#"<OCD++
#+%
1.1.5. Hậu quả của rủi ro rín dụng
e"H!M*Z8O
$"I":G :/=!"P(-E*V9Z
?I"E $<>G+Q"%
Đối với ngân hàng bị rủi ro:
B*H"'/##1E Z+5"'E
CJ *y+::!Z"'E
UU
#"$CJ:-h $"Q0<>
CJ+-:%
Đối với hệ thống ngân hàng:
3I"E<GI"DE
@,* 9Z!*%B$8
"<*I":9" $y*:R
+-:-;<O8"8!:/=9"
C+$**%2"*H<-D+*J+(
2322A+N-#!-;8C/(b!
-;'h!234*H
")0*:R%
Đối với nền kinh tế:
2<EI"DP;.!* *G"hC0
!!* $88G-+-:-;
!*CJE *CJ@J/D
C@!I"D"Q" + D+ D9ZR
JC@p
1.2. Quản trị rủi ro tín dụng
1.2.1. Sự cần thiết của công tác quản trị rủi ro tín dụng
e<>9"D!*%2<
8"E*I"Gh*H>]/#i<>
-9"D<:ODh8%
* h"HOCD++>^
<>9:8<I":J%2)>
* *!D"En<E<#
"$%2/>/##"$+:EP.O
eeB*G#"$.
US
*#"$"H*~."<Q*>-/#O
8%
234/(E-=O"-.@
J-:zGiQDz818K
9:85<!<>M8"80+-:%B
< 8G"Q"PI":JeeB$-Q%7O
<RI":NeeB-;*EE#9"=D<>+
$/#G-*CDO234%
7$8I":JeeB C:<Z-*I"Q+:'
-.*%
1.2.2. Chức năng của công tác quản trị rủi ro tín dụng:
eeB}!.I" <I"8H.
234u%"8G *H<>C
9!-;9:8eeB*H>*z *I"%
2/(<I":JeeB<>-
R] :+
Q"/**>^:>"@)/
J "8G/0/(%
1.2.3. Các mô hình phân tích, đánh giá rủi ro tín dụng
A* +Z-b!"H*"
>%AH8C'H
J/#HJ%AH8*H]y"G
<>-b!"H>+ ,
*%
U_
1.2.3.1. Mô hình định tính về rủi ro tín dụng
x</#H!*8E AFBQ+O
!8"><>I"8J8#+N/-"`
A8"EJ`AFBQ+m8"E-"`
u 2R++N`AFB+:++N*
BGC8(*"1s"8J$+H8 8+W+*
I"8JC@DE*/= E+:</
/C/(p%5
u •8`Y +M/(8%H/("8
>D=C+C$`|€K:# "E:# *GI"8:#%•8
CG >"8/(8 AFBQHI"
C>"DCG'I"DCD,.CG>*
"$CG%A>J-b8#* j/"$
*I":+z+18R,95%
u 48`AFBQ969W8/(8<z
Z8"E#+D#+++8*H%#+D+n#+.8
+W+*%#+++!**HCJ++"$
G%
u 2R#"$`2/(8+:<*,!* +:<
*D* +:+,i-E#"$
1Q-E#"$8+ i-"#"$KI"8E.0
PC^"C5
u 4H/(*`AFBQ}•H-"`4,
C+cC* J 9Zc9"/.R/=
p
Ud
1.2.3.2. Mô hình lượng hóa rủi ro tín dụng:
Mô hình điểm số Z:
4H8+"`
+ Ai-E8"E/(8urc
+ QI"i-E8D9J9-"f
#/(8I"*, H/#H:/-"`
Z = 1,2X1 + 1,4X2 + 3,3X3 + 0,6X4 + 1,0 X5 1U5
<`
rU`-E‚E/"Kj@-:ƒ%
rS`-E‚#"$)8j@-:ƒ%
r_`-E‚#"$/."Zj@-:ƒ%
rd`-E‚J@+"jJ-@#ƒ
rm`-E‚"j@-:ƒ%
J-E„ /(8<9-"f#+%2/$8
*J-E„+P-E-;R,>9+*<<
"80f#%
„…U v`x<*:R%
U v…„…_`xH9J/#%
„†_`x*H<*:Rf#%
F*LH8<>-EZ < 1.81 +:/#9+<<"8
0%
Ưu điểm:
xq"$/(/0E0:%
Nhược điểm:
Um
4H8i+W++<*8<
*H<%"8G,!R
?**"],+/$:Z *H/#:Z
,:EZ*:8%
xH<N"8+>,^H-E+:
QI"i-EH,CC%/0/$8
C:i-E)/#)*H+:CC PCD*
!"*D*)/!"*DJ/(8@G
%
4H*H-EE*<J/#/<>
<KI":/=,*:81
* EI"D"O*8
8"EH/-C"*L*5%
Uo
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG RỦI RO TÍN DỤNG VÀ CÔNG TÁC QUẢN
TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI Ở
VIỆT NAM
2.1 Tình hình hoạt động tín dụng của hệ thống NHTM ở Việt Nam hiện nay
7.-"@.!* 7D2
Z<O8@C/.P%7D2Z98/#O0-=
I"!*J/(DE+n#+
.0J/(%
30STRI" (@.$+ 7D2ZM8n
*!/#+ @JH !"*D!*R
/=.E!"R ]C/."8>J0"*
6/.HD+D /#"@C$-
D+9<:~ @J:D(-E%
VA0"8OI"*>%|ED"C+
6*Li /#8"DE
D*"'E"8Q"}%|D*L
8"8GI"8G/(9"8G
R‡*: CG"8GD0"'!%rW6
+Q* /#8D+/.1B2225
< 8$+*.GmTl%A"zPD"
CG"l-E8#/"O"R8I"R*1#*H<
*:R"'51_5Xx0"B222\- D9bN
*E#9"+Q*8-;!.%AK"
6!j* @-E*:SmT'
/#8C-:1F&|5AB/#C1/
*:8/.,*/Q"/+"D+ #
I"8Q"/ 8+F&|5 -EQ"/+*h+>
98Q"0F&|/..kTl%CE:J/(
Uw
F&|+<CR -/<"D"'+G#9"]
*"8<>.oTl@#9"%
VA/#-:-"8:/,$++K
1B[ee5+%6-ED"C -E/I"qB[ee!"+
-.@#9"6-@-%&!"8N,
DE-;CJ6*\%
VAD6I"8J*HC::%
8I",yD-E-bE1D8G"85
AB/#,%DE"H
EG:!*Ly'!O"'E-b
E%AD:,+D-EE1Aˆe5
)=,/.HD:-.8G"Q"1-EAB$<Aˆe
‰T, 9W!P*q"$ Z*:Rj+-:/y
zCCGiCJ*<*R!*:%
VxI":**Hc#"$<*:
R-;-"8:(.%A0""$+DEAB
i ZQ"8"]%
/ CE:#9"RR/=!"
}}-;+:EP."80"?%&</*> "
D+#$+B[eeh jP"HDI"E
'(6"M*I"E D"I":*
AB7D2K+0O%
Nói về bức tranh hoạt động của ngành NH năm 2012, qua thống kê của Ngân
hàng nhà nước, có những điểm nhấn đáng chú ý như sau :
, iG"!DR/=#+N1@+/0D
:RSTUS*:STl R*:wl5+n#+.G"*>
-+=,+o vUl @J*H ?#R/=*
=,m T_l%
Uv
, PC^Z-""88Z:!,J
/./.!8]Q"R/.:
0* +n#+.\C*H !D PCD\
C+%YZ-""8:]_VoljR Z-"8:
mVkljR-."ERSTUUZ=!.,Z-""ERSTTw%
,C R/=+/0""8>J6
/. +n#+./0A+%&8STjUSjSTUS
Ro dml-."ERSTUU <C^72BR
v kSl C^D_ mUlcE.9"*M" HD+
HHR0R/=" /#8E
.*H*"8*:-."ERSTUU%
,/ 8STjUSjSTUS/#8C^72B<,Z-"
G UmljR Uv wl : - . , oml /. 8
UmjwjSTUSc"EkABZ969W!"i*L:#
O"8G<#*8.@-E!SmS%Umk'%
,R *:DE@,/#:D -E/
!bAB2322"H0-.8G"Q"OC}C" D
j"8EC^72B:9"E,*:kmlcZ-"G
J/(G:]UTVUUljR-."ERSTUU
D@J=,+%
,-" #9"AB-"*ROQ"R
Z/#*E]C/.9bN%
,C:8 J/(E@J 8SUjUSjSTUS
""C234:T kol-."ERSTUU H
<:1D!bDj@+/0DU_ Sl +
0,Um vl-."ERSTUU5%
Uk
, -"RI"8D>*0"DEAB
DE]C/./#*>- "80@fDE]C/.M8
n%3AB!0C: $*
/0J/(Z/#*H+"8@J%
Hình 2.1 Tăng trưởng tín dụng trong các năm 2001 – 2012 (%)
R/=R]STTUVSTUS10J`l5%
12"'`22/.VŠŠŠ%-C%%5
6OD"HCE@*"ERSTUS22/. @
+/0D:R* R*:STlc/.:
RR*:wl1STjUSjSTUSRo dml-."ERSTUU5%
2/$8 -ER/=wlR8K+0!"-.
ER/=*:UUlR "8$8 nR
/=R8+/0"Z"8>J6/.%
A> C^72BRRv kSl*C^
D:_ mUlcE.9"*M" HD+VHHR
0,R/="c/#8E.
*H*"8*:-."ERSTUU%
ST
Hình 2.2 Tỷ lệ nợ xấu của một số ngân hàng thời điểm 30/9/2012
Tỷ lệ nợ xấu của một số ngân hàng tại thời điểm 30/9/2012
( Nguồn : www.cafeF.vn)
D#9"/0RkQ"
R8%2#9"*+:R$++K
"8G<++Q#"$-:%
Hình 2.3 Tỷ lệ nợ xấu của một số nước Đông Á trong giai đoạn khủng
hoảng tài chính ngân hàng
Tỷ lệ nợ xấu của một số nước Đông Á trong giai đoạn khủng hoảng tài chính ngân hàng
và đã xử lý nợ xấu thành công (data: UBGSTCQG)
SU
6•F‹|As‹ #9"7D2-y//#I"Q
*>-K+0!"-./.*"
*:Z9bNH%3s"E #9"
Z]Swl‹B[RUkkv*"s"ER
UkkkUkl‹B[%
2.2. Thực trạng về quản lý RRTD ở ngân hàng Vietcombank và ngân hàng
Eximbank:
2.2.1. Khái quát về khối quản trị rủi ro của 2 ngân hàng:
Eximbank:
6I"8I":JC4A[r"$+*M"7D2
Œ8CI":J+:'I":J$+
^D DI"8!%Œ8CI":J<D
/"C!"DI"8J.
*:8/#,+I"8cI":N*>-
• 98 I":N*>-8
D I":N*>- "H
a9C*%
Viecombank:
6I"8@,'I":J4A[
2/07D2Œ8CI":<D/"
3'I":JD+G"8D-J/.+n#+
](*GI"I": C':D9J
iD .j,+$%
Œ8CI":j2/(,Q"8CI":<N*!*:
8P@*:8/#I"UTlE<6C*
"*68G"Q"'I":J%
SS
2.2.2. So sánh tình hình tín dụng của và thực trang quản lý rủi ro của 2 ngân
hàng
Chất lượng tín dụng:
• 2#I"`
Bảng 2.1. Tình hình nợ quá hạn của Eximbank và Vietcombank
Ch{ tiêu
Năm 2010 Năm 2011 Năm 2012
a9C*
76C
*
a9C
*
76C
*
a9C
*
76C
*
D#
I"
G@/
#%
S%ddl v%Udl U%vUl US%wdl _%TTl Uo%wdl
3D-E
1@/
#j@
-:<5
T%mvo T k_d T%dwo T k_S T%dTw T kSS
2@I"8:SiG"!#I"76C*
!".0a9C*%
Ah'N^ .-;8!"0 $8#I"
<-;!"0Oz0%"8G!"
8*H'.D.-;/#+W+<D#I"
Gz/#I".%2GC:876C*D#I"
G@/#"H=, +]S0_Qa9C*%3D
-EQC^U%&!"8P"z`O*:
76C*D"<:C:X@/#QC^-.-:<
76C*/$88D"I":I":N#76C**H
E%&'N^-:.I":J*<*R08-;
S_
!"01@-:76C*+QSQa9C*5%2/
-:.-;8 /$8CGI":J
<+:/# .,I"8HI":J-;D"$
.-:<%2/$8*H>@?D-:.
/#=8Q+:<.<I":J#*W%s"
8h<>8/#+Q/#I":J=O
."-=O"/.%
• 2#9"`
Bảng 2.2. Tình hình nợ xấu của Eximbank và Vietcombank
Ch{
tiêu
Năm 2010 Năm 2011 Năm 2012
a9C*
76C
*
a9C*
76C
*
a9C*
76C
*
@
/#
_v _vU vm
m
UdU oSU US
o
oS _dm wU
d
Uwo vU_ kT
o
wd oo_ __
T
STk dUw o_
_
@
#
9"
wT_ kko _ dkv ovd vvm m_d m TTm mdw
U STS kw
w
d Smw kmk
D
#
9"
U%v_l S%dwl U%dSl S%d_l U%oUl S%v_l
s"-ED"C:8D#9":S!"=,
1/.ml5 D#9"76C*i0-.a9C*
*H*>%4,/$88D#9"/<C>"D
RI"R D#9"S8"HQ
*>-%
&6--D#9"S8.D#9""C
SRSTUUSTUS<O-E
*6%2RSTUT D#9"DE7D2S Udl
GC:i<76C*=,0D8h
Sd
/RSTUUD"CRG,_ _l /
D#S:=,+0-.,"C
%RSTUS *D#9"RG
,v%vSlyO=,/0E@J%
&!"88OD"I":*:RI":N#9"
8%FG<)8 n.8z
!"D#9" O,#9"=,%
s"8<>-"8^n<.8
z Z*D#9""H/#
%2<:C:/#O]8%
2J%
4PnD#9"iG"#*S8!"=
Q*>-/:S!"yh"Q8D
D$++KeeB%A>,$++KS
/-"
• $+I"q+K`
Sm