Sinh học-Bài-Tiêu hóa ở khoang miệng

phòng giáo dục và đào tạo HUYN BA Vè
TRNG THCS SN
0
Nhiệt lịêt chào mừng
các thầy, cô giáo đến dự
kì thi giáo viên giỏi môn Sinh học
Tr"ờng THCS
Sn
Sn



Hệ tiêu hóa của
cơ thể người gồm
các cơ quan nào?
Khoang miệng
Răng
Lưỡi
Họng
Tuyến nước bọt
Thực quản
Dạ dày
Tụy
Ruột non
Gan
Ruột già
Hậu môn
(tuyến vị)
(tuyến ruột)
(Tuyến tụy)

(Tuyến gan)

Trả lời:
Hệ tiêu hóa của cơ thể người gồm các cơ quan trong ống tiêu
hóa và các tuyến tiêu hóa:
-
Ống tiêu hóa: Miệng Họng Thực quản
Dạ dày Ruột Hậu môn
-
Tuyến tiêu hóa: + Tuyến nước bọt.
+ Tuyến gan.
+ Tuyến vị.
+ Tuyến tụy.
+ Tuyến ruột.
Hệ tiêu hóa và quá trình tiêu hóa của cơ thể người được bắt
đầu từ cơ quan nào?
Trả lời:
Hệ tiêu hóa của cơ thể người gồm các cơ quan trong ống tiêu
hóa và các tuyến tiêu hóa:
-
Tuyến tiêu hóa: + Tuyến nước bọt.
+ Tuyến gan.
+ Tuyến vị.
+ Tuyến tụy.
+ Tuyến ruột.
Qúa trình tiêu hóa ở khoang miệng đã diễn ra như thế nào. Cô
và các em sẽ cùng tìm hiểu bài hôm nay.

*
*


Cấu tạo khoang miệng
Cấu tạo khoang miệng
Thực hành: ( 1 phút )
I. Tiêu hóa ở khoang miệng
Những cơ quan, bộ phận nào tham gia vào giai đoạn
hình thành viên thức ăn?
Vị của bánh mì trước và sau khi nhai trong
1 phút?

I. Tiêu hóa ở khoang miệng
* Cấu tạo khoang miệng
Răng cửa
Răng nanh

Răng hàm
Tuyến nước
bọt
Nơi tiết nước bọt
Lưỡi
-
Răng: răng cửa,
răng nanh, răng
hàm.
-
Lưỡi
-Tuyến nước
bọt.















*
*

Cấu tạo khoang miệng
Cấu tạo khoang miệng
Thực hành: ( 1 phút )
I. Tiêu hóa ở khoang miệng
Những cơ quan, bộ phận nào tham gia vào giai đoạn
hình thành viên thức ăn?
Vị của bánh mì trước và sau khi nhai trong
1 phút?

I. Tiêu hóa ở khoang miệng
Amilaza
pH = 7,2
t
o
= 37
o
C
Enzim Amilaza
pH = 7,2
t
o
= 37
o
C
Tinh
bột
Đường
mantozo

Tại sao khi nhai
miếng bánh mì lâu
trong miệng thấy có
cảm giác ngọt
Enzim là
gì?
Enzim là chất xúc tác
sinh học chỉ với một
lượng rất nhỏ có thể
thúc đẩy tốc độ phản
ứng tăng lên nhiều
lần. Mỗi loại enzim
chỉ xúc tác cho một
loại phản ứng nhất
định, Trong điều kiện
pH và nhiệt độ nhất
định.
Tinh bột ở dạng phân
tử lớn dưới tác dụng
của enzim amilaza đã
bẻ gãy các mối liên kết
trong tinh bột từ dạng
phức tạp có kích thước
lớn thành dạng đơn
giản ( đường mantozo )
có kích thước nhỏ và cơ
thể có thể hấp thụ
được.
Khi nhai bánh mì ( cơm )
lâu trong miệng thấy có

cảm giác ngọt vì tinh bột
trong bánh mì ( cơm ) đã
chịu tác dụng của enzim
amilaza trong nước bọt và
biến đổi một phần thành
đường mantozo. Đường
này tác động vào các gai
vị giác trên lưỡi cho ta
cảm giác ngọt.

I. Tiêu hóa ở khoang miệng
* Hoạt động tiêu hóa ở khoang miệng
Khi thức ăn đưa vào trong miệng sẽ diễn ra các hoạt
động nào ?
Khi thức ăn được đưa vào trong miệng sẽ diễn ra các hoạt sau:
+ Tiết nước bọt
+ Nhai
+ Đảo trộn thức ăn
+ Tạo viên thức ăn
+ Hoạt động của enzim ( men )
amilaza trong nước bọt.

Răng cửa
Răng nanh
Răng hàm
Tuyến nước bọt
Nơi tiết nước bọt
Lưỡi
Môi
Má

I. Tiêu hóa ở khoang miệng
* Hoạt động tiêu hóa ở khoang miệng
Khi thức ăn được đưa vào trong miệng sẽ diễn ra các hoạt sau:
+ Tiết nước bọt
+ Nhai
+ Đảo trộn thức ăn
+ Tạo viên thức ăn
+ Hoạt động của enzim ( men )
amilaza trong nước bọt.
Biến đổi lí học
Biến đổi hóa học

Biến đổi thức ăn
ở khoang miệng
Các hoạt động
tham gia
Các thành phần
tham gia hoạt
động
Tác dụng của hoạt
động
Biến đổi lí học
Biến đổi hoá học
hoàn thành bảng
?
? ?
?
?
?

I. Tiờu húa khoang ming
* Hot ng tiờu húa khoang ming

Biến đổi thức ăn
ở khoang miệng
Các hoạt động
tham gia
Các thành phần
tham gia hoạt
động
Tác dụng của hoạt
động
Biến đổi lí học
Biến đổi hoá học
Hoạt động biến đổi thức ăn ở khoang miệng
I. Tiờu húa khoang ming
* Hot ng tiờu húa khoang ming.
- Tit nc bt - Cỏc tuyn nc
bt
- Lm t v mm
thc n
- Nhai - Rng, c nhai
- Ct nh, nghin,lm
mm v nhuyn thc
n
- o trn thc n
- Rng,li, cỏc c
mụi v mỏ
- Lm thc n thm
m nc bt

- To viờn thc n
- Rng, li, cỏc c
mụi v mỏ.
- To viờn thc n va
nut.
- Hot ng ca
enzim amilaza trong
nc bt
- Enzim amilaza
- Bin i mt phn tinh
bt ( chớn ) trong thc n
thnh ng mantozo

Tại sao vào buổi tối tr
ớc khi đi ngủ không
nên ăn đồ ngọt và phải
đánh răng sau khi ăn?
Những khi ta tiết ra ít nớc bọt (vào ban đêm
khi ngủ, khi uống thuốc kháng sinh ) sẽ là
điều kiện cho vi khuẩn phát triển nơi vết
thức ăn còn dính lại, tạo ra môi trờng axit
gây viêm răng lợi và làm cho miệng có mùi
hôi. Bởi vậy, không nên ăn đồ ngọt trớc khi
đi ngủ và cần phải vệ sinh răng miệng đúng
cách sau khi ăn, đặc biệt là sau ăn bữa tối.
I. Tiờu húa khoang ming
Thc cht bin i lớ
hc ca thc n trong
khoang ming l gỡ?
Thc cht bin i thc n

trong khoang ming l s
ct nh, nghin cho mm
nhuyn v o trn cho
thc n thm m nc bt

Biến đổi thức ăn ở
khoang miệng
Các hoạt động
tham gia
Các thành phần
tham gia hoạt
động
Tác dụng của hoạt
động
Biến đổi lí học
Biến đổi hoá học
I. Tiờu húa khoang ming
* Hot ng tiờu húa khoang ming.
- Tit nc bt - Cỏc tuyn nc bt - Lm t v mm thc n
- Nhai
- Rng, c nhai
- Ct nh, nghin,lm mm
v nhuyn thc n
- o trn thc n
- Rng,li, cỏc c mụi
v mỏ
- Lm thc n thm m
nc bt
- To viờn thc n
- Rng, li, cỏc c mụi

v mỏ.
- To viờn thc n va nut.

- Hot ng ca enzim
amilaza trong nc bt
- Enzim amilaza
- Bin i mt phn tinh bt
( chớn ) trong thc n thnh
ng mantozo
* Cu to khoang ming.
-
Rng: Rng ca, rng nanh, rng hm.
- Li
- Tuyn nc bt.

II. Nut v y thc n qua thc qun
Thc n
Li
Np thanh
qun
Thc n
Khu cỏi mm
Np
thanh
qun y
Thanh qun
Khớ qun
-
Khi nào phản xạ nuốt bắt đầu?
Khi nào phản xạ nuốt bắt đầu?

-
Nuốt diễn ra nhờ hoạt động của cơ quan nào là chủ yếu và có tác dụng gì?
Nuốt diễn ra nhờ hoạt động của cơ quan nào là chủ yếu và có tác dụng gì?
-
-
Cơ quan nào giúp thức ăn không bị lọt lên khoang mũi hoặc rơi vào
Cơ quan nào giúp thức ăn không bị lọt lên khoang mũi hoặc rơi vào
khớ
khớ
quản khi nuốt?
quản khi nuốt?
Khi no phn x nut bt u?
Khi viờn thc n c to ra v thu gn trờn
mt li.
Nut din ra nh hot ng ca c quan no l ch
yu v cú tỏc dng gỡ?

Nut din ra nh hot ng ca li l ch yu v cú tỏc
dng y viờn thc n t khoang ming xung thc qun.
C quan no giỳp thc n khụng b lt lờn khoang mi
hoc ri vo khớ qun khi nut?
Nh khu cỏi mm nõng lờn úng kớn 2 l thụng lờn mi
v np thanh qun úng kớn l khớ qun.

Tại sao không đợc vừa ăn
vừa cời đùa nói chuyện?
Nắp thanh quản không đậy
kịp, khẩu cái mềm cha kịp
nâng lên, thức ăn lọt lên
khoang mũi hoặc rơi vào

khí quản -> sặc.
II. Nut v y thc n qua khoang ming

II. Nuốt và đẩy thức ăn qua thực quản
Lực đẩy viên thức ăn qua
thực quản xuống dạ dày đã
được tạo ra như thế nào?
Lực đẩy viên thức ăn qua thực quản
xuống dạ dày đã được tạo ra nhờ sự co
giãn phối hợp nhịp nhàng của các cơ
thực quản. Sau 2- 4 giây thức ăn từ
khoang miệng xuống đến dạ dày.
Thức ăn qua thực quản có
được biến đổi gì về mặt lí
học và hóa học không?
Thời gian đi qua thực quản rất nhanh
( chỉ 2- 4 giây ) nên có thể coi như
thức ăn không được biến đổi gì về
mặt lí học và hóa học.

II. Nuốt và đẩy thức ăn qua thực quản
-
Nuốt diễn ra nhờ hoạt động của lưỡi là chủ yếu và có tác
dụng đẩy viên thức ăn từ khoang miệng xuống thực quản.
-
Lực đẩy viên thức ăn qua thực quản xuống dạ dày đã được
tạo ra nhờ sự co dãn phối hợp nhịp nhàng của các cơ thực
quản.
-
Sau 2- 4 giây thức ăn từ khoang miệng xuống đến dạ dày.

Xem vidieo

Biến đổi thức ăn ở
khoang miệng
Các hoạt động tham gia Các thành phần tham
gia hoạt động
Tác dụng của hoạt động
Biến đổi lí học
Biến đổi hoá học
I. Tiờu húa khoang ming
* Hot ng tiờu húa khoang ming.
- Tit nc bt - Cỏc tuyn nc bt - Lm t v mm thc n
- Nhai - Rng, c nhai - Ct nh, nghin,lm mm
v nhuyn thc n
- o trn thc n
- Rng,li, cỏc c mụi
v mỏ
- Lm thc n thm m
nc bt
- To viờn thc n
- Rng, li, cỏc c mụi
v mỏ.
- To viờn thc n va nut.

- Hot ng ca enzim
amilaza trong nc bt
- Enzim amilaza - Bin i mt phn tinh bt
( chớn ) trong thc n thnh
ng mantozo

* Cu to khoang ming.
-
Rng: Rng ca, rng nanh, rng hm.
- Li
- Tuyn nc bt.
II. Nut v y thc n qua thc qun
Nut din ra nh hot ng ca li l ch yu v cú tỏc dng y viờn thc n t khoang ming xung thc
qun.
Lc y viờn thc n qua thc qun xung d dy ó c to ra nh s co dón phi hp nhp nhng ca
cỏc c thc qun.
Sau 2- 4 giõy thc n t khoang ming xung n d dy.



Trò chơi Ô chữ bí ẩ
Trò chơi Ô chữ bí ẩ
n
n


Luật chơi:
Lớp chia 2 đội: i 1 v i 2
-
đội 1 chọn ô chữ ,đội 2 trả lời. V ng c l i.
-
Trả lời đúng 1 ô chữ đ!ợc 1 điểm, trả lời sai
không bị trừ điểm.
-
Giải đúng ô chữ bí mật đ!ợc 2 điểm.
Sau khi kết thúc, đội nào đ!ợc nhiều điểm hơn

sẽ là đội chiến thắng.
ễ ch bớ n hụm nay l mt cõu thnh ng trong n ung
ễ ch bớ n hụm nay l mt cõu thnh ng trong n ung

Ô CHữ
3
1
2
4
5
6
7
8
9
10
11
T H ự C Q U ả N
M a N t o z ơ
A m i l a z a
L í h ọ c
T i n h b ộ t
C o d ã n
s â u r ă n g
ô chữ bí ẩn
k H ẩ u c á i m ề m
k H o a n g m i ệ n g
L 2 ỡ i
B a
âi N lhN i ok ua
2 chữ cái

4 chữ cái
7 chữ cái
7 chữ cái
8 chữ cái
5 chữ cái
7 chữ cái
5 chữ cái
7 chữ cái
10 chữ cái
11 chữ cái
11 chữ cái
Cơ quan dẫn thức ăn từ khoang miệng xuống dạ dày?Sản phẩm tạo ra từ biến đổi hoá học ở khoang miệng?Tên loại enzim tiêu hoá có trong n:ớc bọt?ở khoang miệng thức ăn chủ yếu bị biến đổi này?
Enzim trong n:ớc bọt có khả năng biến đổi chất này?
Thực quản đ làm gì để tống thức ăn xuốngã dạ dày?
Nếu ăn nhiều đồ ngọt vào buổi tối và l:ời chải răng
sẽ mắc bệnh này?
Cơ Quan giúp thức ăn không bị lọt vào khoang
mũi khi nuốt?
Nơi đầu tiên diễn ra quá trình tiêu hoá thức ăn?
TRONG KHOANG MING Cể BAO NHIấU ễI TUYN NC BT?
C QUAN Cể CHC NNG O TRN V TO VIấN THC N?

D
Æ
n


d
ß
-

H
ä
c

b
µ
i

v
µ

t
r
ả

l
ờ
i

c
â
u

h
ỏ
i

3
,

4

v
à
o

v
ë

b
µ
i

t
Ë
p
-
§
ä
c

m
ụ
c

*

e
m

c
ó

b
i
ế
t

*
-
C
h
ẩ
n

b
ị

b
à
i

t
h
ự
c

h
à
n

h
:

n
ư
ớ
c

b
ọ
t

n
ư
ớ
c

c
ơ
m
.