nghiên cứu phương pháp xác định hoạt độ radium bằng thiết bị rad7

1



LỜI MỞ ĐẦU
ng ht nhân ngày càng chng t s quan trng ca nó trong
nhic khoa hi sng. Tuy nhiên, bên cnh nhng mt tích cc thì
vic ng d ng ht nhân và cht phóng x i nhi
tim n các s c rò r, nhim x ng không tng và con
ii tha nhn rng khoa hc hng
c bit là vic bo m an toàn cho sc khe ci
khi các tác hi ca phóng xi k n li ích ca vinh hot
 phóng x c u t n pháp kim soát nguc ung
trong gii hn an toàn.
Các nguc ung  ni hc mà sinh viên s dng hng ngày
u tn ti ít hoc nhing v phóng x. Trong s adium (
226
Ra) là mt
trong nhng nguyên t phóng x t nhiên có tác hi trc tin sc khe con
     t, trong t nhiên
226
Ra tn ti nhiu trong các môi
c. Mt khác, 70% khng
 m b  hàng ngày. Vi
c tính phóng x cao, radium có th gây ra nhng ri lon chuyn hóa trong 
dn nhiu tác hi nguy him nu tip xúc lâu dài. Vì vy, vinh n
226
Ra c uu rt quan trng.
“Nghiên cứu phƣơng pháp xác
định nồng độ radium bằng thiết bị RAD7”  tài khóa lun tt nghii
hc ca mình.

Vng nghiên cu là các mc ung  i hc ti Làng
i hc Linh Trung, Th c.
n c chia thành 3 
Chƣơng 1: Tổng quan về radium và radon
Tìm hiu v     m, ngun gc, s hình thành radium
t, ng cn sc khe ci.

2



Chƣơng 2: Máy đo khí phóng xạ RAD7
Trình bày cu to, nguyên lý làm vic ca máy RAD7 và máy RAD  H
2
O.
y t cc radon.
Chƣơng 3: Thực nghiệm và thảo luận
Quá trình thc nghim: hiu chnh h s tht thoát radon do quá trình nht,
quy trình to si MnO
2
, hiu sut hp th
226
Ra ca si MnO
2,
kt qu 
226
Ra trong 8 m kt qu c.

3



CHƢƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ RADIUM VÀ RADON
1.1. Tổng quan về radium
1.1.1. Nguồn gốc của nguyên tố radium
, t qu radium.
 tách thành công radium tinh khit bn phân mui
RaCl

2.
Radium là kim loi kim th, d bay c t
khong 5 g/ml  nhi 20
0
C. Radium có màu bc, mm, phóng x mnh, cht
phát quang và b oxi hóa khi tip xúc vi không khí do tác dng vo ra
Ra
3
N
2

c s dng nhiu trong nghiên cu v a hóa, s i
khí hu, s phát trin ca núi la, trm tích và s hình thành nhng khoáng sn
 Ngoài ra, ru t nhiên do
s phân b khác bit cng v c ng dng
trong vic nghiên cu các loc b mt c
ngm, theo dõi dòng chy cnh ngun gc [3].
1.1.2. Các chuỗi phân rã và các đồng vị của radium
ng v c bin, trong s ng v
chính là:
223
Ra,
224
Ra,
226
Ra,
228
 c tìm thy trong c ba chui phóng x t

226

Ra có chu kì bán rã dài nht (khong 160 ph cp
cao nht (chio thành
sn phm phân rã là radon (
222
Rn) [3].
Phóng x ng bao gm các phóng x nhân to và phóng x t
nhiên.
Tt c các ht nhân nu có th phân loi thành mt trong
bn chui phân rã sau: chui thorium A = 4n, chui neptunium A = 4n+1, chui
uranium A = 4n+2, chui actinium A = 4n+3.
 Trong bn chui phân rã nêu trên:
4



 Chui phân rã thorium A = 4n là chui phóng x t nhiên. Trong quá trình
phân rã to ra
224
Ra có chu kì bán rã 3,7 ngày.
 Chui phân rã neptunium A = 4n+1 là chui phóng x nhân to. Trong quá
trình phân rã to ra
228

 Chui phân rã uranium A = 4n+2 là chui phóng x t nhiên. Trong quá
trình phân rã to ra
226

 Chui phân rã actinium A = 4n+3 là chui phóng x t nhiên. Trong quá
trình phân rã to ra
223

Ra có chu kì bán rã 11 ngày [5].
Ba chui phóng x t u bu bng v có chu kì bán hy rt cao
và kt thúc bng v b
238
U (A = 4n +2) là chui phóng x dài
nht, gng v bu t
238
U (T = 4,5.10
9
t thúc bng v
bn
206
i có nhiu ng dng trong nghiên ca cht và th
Chui phóng x
238
U (hình 1.1) có th chia thành nhiu nhánh  
hot tính ca nhân phóng x u chui s chi phi hot tính ca các nhân khác trong
n hình là nhánh:
238

234
U,
226

222
Rn,
222

210


nhánh
226
Ra 
222
Rn chi trong các nghiên cu v c do
226
Ra và
222
Rn  hòa tan cao và s nh v ng trong các
loi c.
 m chung ca ba h phóng x t nhiên là:
 Ht nhân th nht trong chui (ht nhân mng v sng rt lâu. Tt c các
ht nhân con trong mi chuu có chu kì bán rã nh u so vi ht nhân
m nên chui cân bng phóng x  phóng x ca các ht
nhân trong chui cân bng nhau và bng ho phóng x ca ht nhân m.
 Mi chuu có mi dng khí phóng xng
v khác nhau ca khí radon: ví d i ca
238
U là
222
Rn, trong chui
actinium là
219
Rn, trong chui thorium là
220

 u kt thúc bng v bn chì (Pb).


5

α
β
β
α
α
α
α
α
β
β
α
β
β
α
α

Hình 1.1. Chui phân rã uranium A = 4n +2 to ra
226
Ra

238
U
4,5.10
9

fgnf
234
Th
24 ngày
234
Pa

1,2 phút
234
U
2,4.10
5

235
Th
7,7.10
4


226
Ra


222
Rn
3,8 ngày

218
Po
3,1 phút

214
Pb
27 phút

214
Bi

20 phút
214
Po
160 micro giây
210
Pb

206
Pb
Bn
210
Bi
5 ngày
210
Po
138 ngày
6



1.1.3. Sự phân bố radium trong môi trƣờng
1.1.3.1. Radium trong đất
Phóng x có ngun gc t      ng ch  ng v
phóng x otassium. Radium tn ti ch yu trong qung
uc ng pH thp (có tính axit) d dàng hòa tan
radium to thành mui cun theo dòng chy cc.
Trên th ging radium nhiu nht là n m qung
u  Bohemia ca Cadium tp
trung trong lp trm tích và mt phn hòa tan theo dòng chc ngc
ngm chy qua các khe h ca l c

hàm ng radium nhic b mt [7].
Ngoài ra, các nguyên t p th t có kh 
i sinh hc ct và thc v phóng x radium
t có kh c tn ti trong thc vt.
Bảng 1.1. ng
238
U,
232
Th và
226
Ra trong mt s mng [7]

Loại mẫu
238
U (mBq/g)
232
Th

(mBq/g)
226
Ra (mBq/g)
Đá núi
lửa
Granit
25  120
20  120
25  120
Gabbro
5  25
5  25

5  25
Basalt
1  10
1  15
1  10
Trầm
tích
n sét
25  50
20  120
25  50

10  40
0  10
10  40
Kt tc
ngt
10  40
0  10
10  40
San hô
25  50
< 0,04
25  50
t sét
10  50
5  60
10  50

1.1.3.2. Radium trong nƣớc

Tt c các ngut k c c biu có cha phóng x vì
c tham gia vào quá trình vn chuyn sn phm cy sau khi
7



chúng phong hóa. Các nguyên t uranium, radium tách ra t t cun trôi theo
ng ca chúng nh t t n 100 ln. Vì
n chúng ch tan mt phn nh, phn ln lng lt.
S thâm nhp ca
226
c ph thuc rt ln vào b mt tip xúc gia
pha rn và pha l  ng có din tích tip xúc càng l   ng
rng xi các m du.
Các lp trm tích ca v t là ngun b cp
226

ng
226
Ra

c ngc ln so vc trên b mt. Nng
 ca các nguyên t phóng x  m sâu.
Ngoài ra, n ca chúng còn ph thuu kia lý và các loi nham
thch quanh vùng.
1.1.4. Ảnh hƣởng của radium đối với con ngƣời
Radium có th  bng ng và hít th không khí có
cha radium. Radium có tính phóng x rt cao bao gm các sn phm phân rã ca
nó. Vì vy, khi tip xúc vi radium cn ph mt n và các dng c bo h cn
thi m bm hóa hc ging vi canxi, nu radium

tn t gây tn hi l
 [7]
u nhn mng khong 0,0025 g
226
 i s
chu mt liu chiu khot mc bn
n t  i vi liu 1 Sv là 4%. Ht alpha phát ra trong chui phân rã ca
radium   i có th phá hy các t  
kh i. Nu khí radon (con cháu cng v radium) b gi li
tp trung tích t trong mt phòng kín s gây nguy him cho vic hít th. Khí radon
s phân rã trong phi thành mt chui các cht phóng x có th 
nguy him [8].
1.2. Tổng quan về radon
Radon    phóng  t        
Friedrich Ernst Dorn, sau urani, thori, radi và poloni. Radon có 
8



    
 m
3
 
      0
o
C 1         
kg/m
3
  phòng; radon không màu,
   do radon

phát ra.

radon (radon 
222
Rn), thoron (radon 
220
Tn) và actinon (radon 
219
An). T,
222
Rn



219
Rn

và
220


222

 
4].
Rador
r
khr

r


 r
3

1.3. Sự cân bằng phóng xạ giữa radium và radon
Xét chui phóng x
226
 ng v  rã cho bi
bng 1.2.
226
Ra
222
Rn
218
Po
214
Pb


226
Ra (R
1
) và
222
Rn (R
2
) là:
R
2
(t)= R

1
(t)






  





] (1.1)




hay 



:
R
2
(t)= R
1
(t)  




) (1.2)
T
1

T
3
= 3,05 phút



T
2
= 3,825 ngày
9



Và khi:   



  ta có R
2
(t)= R
1
(t). 
 con và 
ng v u có tui th rt ngn so vi

226
Ra (cao nht là
222
Rn, có T
1/2
= 3,825 ngày). Nu tính th  da vào bng 1.2 ta
thy T
1/2
(
226
Ra) >> T
1/2
(
222
Rn) nên có cân bng kì gia
226
Ra

và
222
Rn. Nu
không có nguyên nhân nào gây mt cân bng thì trng thái cân bng trong chui
c thit lp t [5].
Bảng 1.2. a chui
226
Ra 
210
Pb
Tên đồng vị
T

1/2
Phân rã
Năng lƣợng
MeV
226
Ra


4,602 (5,5%)
4,784 (94,5%)
222
Rn
3,825 ngày

5,489 (100%)
218
Po
( RaA)
3,05 phút

6,002 (100%)
214
Pb
( RaB)
26,8 phút

-
(100%)
0,185 (2,4%)
0,672 (44,6%)

0,729 (39,3%)
1,024 (12,8%)
214
Bi
( RaC)
19,8 phút

-
(100%)
1,07 ( 5,11%)
1,51 (16,1%)
1,54 (16,4%)
3,27 (24%)
214
Po
( RaC)
164 micrô giây

7,687 (100%)

10



CHƢƠNG 2
MÁY ĐO KHÍ PHÓNG XẠ RAD7, RAD – H
2
O
2.1. Giới thiệu máy đo RAD7
2.1.1. Giới thiệu chung về máy RAD7

radon (Radon Detector  RAD7) do công ty DURRIDGE ca M sn
xut là loi máy có nhiu chc c xem là mt thit b  
khí
222
Rn và
220
Rn hoàn chng nhiu m dng khác nhau. Máy có
th c dùng  hai ch  :
- o sát, quan trc (real time monitoring)
- Phát hin nhanh khí phóng x (sniffing)


Hình 2.1. Các b phn chính ca máy RAD7 [2]
 Máy RAD7 bao gồm các thiết bị sau [6]
 
 
 Máy in (Printer)
11



 
 
 
 
 
  8cm)
 
 
 

 
2.1.2. Nguyên lý làm việc của máy RAD7


Hình 2.2.  nguyên lý làm vic ca máy RAD7, RAD  H
2
O [2]
12



Nguyên tnh n radon và thoron là da ph ng ca tia

ca máy. Detector gn  nhn các tín hip vào. B
x lý tính riêng n radon và thoron. Vic tính n radon và thoron da
vào ph ng alpha nên kt qu  ng bi s tích
 t con cháu ca radon và thoron [1].
Bu u khí bên trong ca RAD7 có th tích 0,7 lít, có hình bán cu
c ph phía trong mt lp dn. B phn thu tín hiu (detector) c làm
bng tm silic pht  tâm bán cu. Mn cao áp cung cp cho
n áp 2000  2500 V, t ng trong toàn b bu
ng này s y các hn detector (hình 2.2).
Khi phân rã trong bum, ht nhân
222
Rn s to thành ht
218
n
 [13]ng cng, ht nhân
218
Po

s di chuyn detector
t nhân
218
Po

này nhanh chóng phân rã alpha (chu kì bán rã 3,05
phút) ngay trên b mt detector. Ht alpha to ra có 50% kh p vào detector,
t ln t l thun vng ca ht alpha. Các ht beta
c detector ghi lng v khác nhau s phát ra các h
ng khác nhau, do vy to ra tín hi ln khác nhau. RAD7 s khuch
i, lc, sp x ln ca các tín hic [1].
2.1.3. Phổ năng lƣợng alpha của RAD7
Trong RAD7, kho  ng t  n 10 MeV c chia thành 200
khong u nhau, mi kho rng là 0,05 MeV. Khi có mt hp
vào detector, RAD7 s cng thêm mt vào dãy ph t thúc mi l x
lý trong RAD7 s tính toán s li nh  m
trong dãy ph tr v không (0).
Ph ng ca ht alpha 6,00 MeV s có dng mt vch   trí 6,00
MeV. Mc dù máy RAD7 gc kt qu c t 
thy, do có nhiu, do s p không trc din ca h
13



ph c b m rng ra và có xu th lch v ng th
Nhi  m r
Chú ý rng, vì radon trung hòa v n nên ph c ch th hin
tín hiu do con cháu ca radon phát ra mà không th hin trc tip t khí radon.
Trong máy RAD7, 200 khong chia ph c chia thành

tám nhóm ng vi tám khong. Các ht alpha có khong
ng s c ghi nhn ti các ca s, c th [1]:
– Ca s A: ghi radon  ch  Sniff. Ghi tng s ht alpha t phân rã
218
Po

có
ng 6,00 MeV.
– Ca s B: ca s thoron s 1. Ghi tng s m ca ht alpha t phân rã ca
216
Po

ng 6,78 MeV. Ca s này nm gia ca s A và C nên có
th nhn mt s tín hiu nhiu t hai ca s này.
– Ca s C: ca s radon t
214
Po. Ghi tng s m ca ht alpha t phân rã
214
Po

ng 7,69 MeV.
– Ca s D: ca s thoron s 2. Ghi tng s m ca ht alpha t phân rã
212
Po
ng 8,78 MeV.
– Ca s E: ca s ng cao. Ca s này có tính ch  
ng có giá tr nh. Nc giá tr khá ln so vi ca s A, B, C,
c không tt.
– Ca s F: ca s nhing thp. Ghi các tín hing thp
i 0,5 MeV). Ca s này có th ghi có s c cao nu RAD7 làm vic 

nhi cao.
– Ca s G: ca s nhing trung bình. Ghi các hng t
n 2,0 MeV. Ca s ng có s c thp, ngay c khi ca s F có
s c cao.
– Ca s H: ca s nhing cao, ghi các ht alpha t phân rã
210
Po có
ng 5,31 MeV. Do
210
Po

là sn phm con cháu ca radon,
210
Pb

có
chu k phân rã cao (22 ng v này s i trên b mt
14



ca detector u thu) khi thc hi radon rt cao hoc
a nhi dng máy.
– Ca s O: là t hp ca các ca s E, F, G, và H li vi nhau. Ca s O ghi
nhn tt c các s a s chính A, B, C, và D. Nu ca
s O chim khong t 30% tr lên tng s c thì kt qu ph có vn
, cn xem li.
2.2. Tính năng ƣu việt của máy RAD7 so với các loại máy khác
2.2.1. Khả năng xử lý sự nhiễm bẩn do phóng xạ
Do dnh n khí phóng x b

ng ca bc x alpha, nên RAD7 có kh c ngun gc các
tia bc x alpha do ht nhân nào phát ra nh vào b vi x lý có trong máy. Chính vì
vy, các bc x alpha do sn phm con cháu ca khí phóng x, nu còn li trong
máy sau khi thi khí, s b loi tr khá d dàng.
m ni bt mà hu hc. Nh có
 vùng có n phóng x cao, chúng ta không mt
nhiu th   loi b  ng ca các sn phm con cháu ca radon và
thoron, hoc phi thay dng c ly mu. Do vy chính xác
t nhiu [1].
2.2.2. Giá trị phông máy thấp
Mt tham s quan tr i vi
vinh n thp thì phông máy phi có giá tr rt nh và nh. Phông
ca máy vào khong 0,005 pCi/l (0,2 Bq/m
3
 rt nh m b tin
cy [1].
2.2.3. Khả năng đo liên tục
RAD7 có kh ng khong thi gian ngn (vài chc phút) ho
tc trong thi gian dài vài ngày hoc vài tun. Rt phù hp vi vic quan trc môi
ng hoc nghiên cu s bii n khí phóng x theo thi gian [1].
2.2.4. Khả năng đo nồng độ khí phóng xạ trong nƣớc
Nh có thit b kèm theo, RAD7 có th d nh n khí phóng
15



x c trong thi gian ngn mà không cn s dng thêm bt c mt hóa cht
nào [1].
2.2.5. Chƣơng trình tự động tính toán kết quả đo
t qu nh n khí phóng x c in ra gi

vào b nh ca máy tính [1].
2.2.6. Khả năng ứng dụng của máy RAD7
Vi mt s i tri này, máy RAD7 chc chn s c s dng có
hiu qu  [1]:
– Tìm king phóng x và các loi qun
phóng x: uranium, tt hing , phát
hin các thân qu   nh giá và d báo ti  a qung
phóng x ca vùng nghiên cu.
– Kho sát các hia cht gãy b phi phá hy kin to,
các hing nt l
– Khng: xnh n khí phóng x radon c và
trong không khí, quan trc s bi i ca chúng theo thi gian và không
gian.
2.2.7. Khả năng xác định riêng biệt nồng độ radon và thoron
m hin nay, k ni bt so vi các máy hin có  Vit Nam.
Trong các máy khác c       c máy RDA200 do
Canada sn xut, vinh riêng bit n radon và thoron cn phi qua mt
s ng cho kt qu có tính ch quan c
Vi RAD7, n radon và tng thi trong mt phép
t và phân bit rõ ràng bt ch   radon và thoron [1].
2.3. Nhƣợc điểm
Quá trình thc nghim cho thy do khí hu Vit Nam có nhiu khác bit so
vi khí hn xut (nhi  m  Vit Nam khá cao) nên khi làm
thí nghim, ta cn u chnh lu kin v nhi  m phù hp.

16



lý do trên mà thi gian sy máy s  [1].

2.4. Giới thiệu chung về thiết bị RAD–H
2
O
C hai thit b RAD7 và RAD  H
2
O là sn phm mi ca công ty DURRIGE
i tiêu dùng i vi m 
r  H
2
O là thit b  m rng ng
dc ca RAD7.
2.4.1. Cấu tạo

Hình 2.3. Thit b RAD  H
2
O
 Thiết bị đo radon trong nƣớc RAD – H
2
O bao gồm
 6 cc có dung tích 250 ml
 12 cc dung tích 40 ml
 B ph lc, gm có:
Khu, làm bng kim loi không g
ng nh gi khi ba chân
Tm bng vt liu tng hp
u sc khí
Cc chc (có dung tích 40 ml hoc 250 ml)
 u ni
17

 ng cha than hot tính
 4 ng cha cht chng m (làm khô)
 u lc khí
 3 ng dn bng nha

Hình 2.5. Khu
2.4.2. Cơ chế  nguyên lý làm việc của RAD-H
2
O
Hong ca h thu c ly cho vào cc cha và lp
ng dn. Sau khi khai báo ch  t b
phn trong máy RAD7) s sc khí vào cy các khí phóng x hòa tan trong
cc ra khc và tuy khí
này có th  ng khí phóng x hòa tan ra kh
dm v tip theo cnh n khí
phóng x có trong bu (xem hình 2.2).
2.4.3. Ƣu điểm
– ng  rc
– Tách khí radon ra khc, t t qu ra máy in.
– Không dùng thêm bt k hóa ch nh radon.
– Kh c hi tr [6].
2.4.4. Nhƣợc điểm
u vào cc phi cn thn vì có th làm tht thoát radon [6].

18

CHƢƠNG 3
THỰC NGHIỆM VÀ THẢO LUẬN
3.1. Quy trình đo radon trong nƣớc
3.1.1. Thiết lập cấu hình - các chế độ đo
Chn giao thc thit lp các thông s làm vic cho
máy. Ta ch ct mt ln duy nht cho toàn b thí nghim trong khóa lun.
Các thí nghic thc hin trong khóa lun vi giao thn trong bng 3.1.
Bảng 3.1. Giao thc chn  c
Giao
thức cài
đặt
Thông
số
Thao tác trên máy
Giải thích
Chu k

(Cycle)
00:30
Trng thái máy > Test/
Nhn/ Set up/
nh Cycle/
Enter/ Chn s 00:30/
Enter.
Mi l radon mt mu
c, ta php
li nhiu ln (recycle). Mi
li là mt chu k
(cycle).   mi chu k
 dài 30 phút và s chu

k là 6.
S ng
chu k 
(Recycle)
06
Trng thái máy >Test/
Nhn/ Set up/
nhn/ Set up
Recycle/ Enter/ Chn
s 04/ Enter.
Ch  
(Mode)
Wat  40
Trng thái máy >Test/
Nhn/ Set up/
nhn/ Set up
Mode/ Enter/ Chn
Wat  40/ Enter.
Xác nh nng  radon
trong  ng vi
cc 40 ml.
Thoron
OFF



(Pump)
Auto
Trng thái máy >Test/
Nhn/ Set up/

  5
phút   khi
19



nhn/ Set up
Pump/ Enter/ Chn
Auto/ Enter.
máy và ly mu khí. Sau ,
c 
chn khi kt
thúc chu k.
Xem li
toàn
b t
(Review)

Trng thái máy >Test/
Nhn/ Set up/
nhn/ Set up
Review/ Enter.

Xem
trng thái
t
ng

Trng thái máy >Test/
Enter/ Test Status/


 xem các
thông s.
Các thông s ca Test
Status gm có:
* Màn hình 1:
– 
– Ch  - 40)
– Thc)
– S m
* Màn hình 2: (nh
– Tên chu kì v
– Nng  radon và sai s
* Màn hình 3: (nh
tip)
– Nhi
–  i (RH
(%))
– Trng thái pin (Battery
(B))
– Trng thái dòng n cho
tr t
0 n 80 mA.
20



* Các màn hình tip theo
(nhtip nhiu ln):
các thông tin khác.

D liu
(Data)
+/ Data
Read



+/ Data
Print
Trng thái máy >Test/
Nh
Data /Read/ Chn s
th t 
Trng thái máy >Test/
Nh
Data /Read/ Nh
Chn s th t 
Enter.


Ngoài ra còn có nhiu giao tht ch  phát ting
(Set nh dng d liu, tham s th
3.1.2. Chuẩn bị dụng cụ và mẫu
 thc hin thí nghim ta cn chun b:
– Cht chng  m cn thit khi vào RAD7. Nu
không, s làm sai lch kt qu  i máy.
– c, ta luôn luôn dùng ng làm khô loi nh vì vic chun máy
c tính vi ng làm khô này. Nu dùng ng làm khô loi ln, kt qu 
sai vì làm loãng n radon.
– Khi chi màu t xanh sang hng  

t. Ta cn sy trong nhi 200
0
C trong hai ting h, khi nào cht
làm khô chuyn t ht yêu cu.
– Ngoài ra, cn kim tra các b phn, l c 40 ml, máy
in, kt n
– Chun b mu: nht mc c
thông tin v mu lên c tránh nhm ln.
21







Hình 3.3. Nht nguc ct l 40 ml
3.1.3. Sấy máy
n phi làm sch radon trong máy và làm khô máy.
Yêu cu v  i ca máy trong sumt mc
t quá 20%. Do có s ng ca c nên  i


Hình 3.2. Cht hút t yêu cu
Hình 3.1. Máy sy
Ngun
NIST
L 40 ml
22

s n theo thi gian. c su là ht sc cn thit, sao cho
 t mc thp nht có th. Theo kinh nghim, ta nên sy  m
i 6% thì có th làm thí nghim. c sy máy s làm
sch nhanh chóng khí phóng x và sn phm phóng x trong bum bo
chính xác cho kt qu 
 m bo yêu cu trên mt cách tt nht, ta cn thc hin:
–  nhi (máy lm bo t 20
0
C tr xung.
– 
– To chu trình sy khép kín.
             n/ Test
 nhiên (là khí sch, khô và không cha radon) s 
u thu cng, ta s du lc và ng làm khô loi nh.
 tit kim cht chng m, ta ni RAD7 vi ng làm khô loi ln
theo quy trình khép kín (hình 3.4).

Hình 3.4. Sy máy bng quy trình khép kín vi ng hút m loi ln
Kt thúc vic sy máy, ta nhn nút Yes (Sau câu hi Stop purge? Trong màn
hình) hoc nhn phím MENU. Kim tra bng cách nhn phím ENTER hai ln, nhn
23



 xem  i bên trong máy (RH).
Nt yêu cu thì phi tip t.
3.1.4. Vận hành máy RAD7
– Lt thit b 3.5.

Hình 3.5. 
Trong hình 3.5
4

Bi th n sàng, ta nhn nút Menu > Test. Test Start
bt. Màn hình hin th: start counting, lúc này vic
c bu. Màn hình trng thái s xut hin vi thi gian chuyng
c. Lúc nà 

. Khi s m thn 0, RAD7 s t ng tính nng  t qu
vào b nh và xoá s m trên màn hình và hin th thông s cho chu kì tip theo.
Chu kì mc bc kt thúc. N

(c)
(a)
(b)
(d)

(e)
24



cn dng li thì chn Test Stop, màn hình hin th Stop counting. Sa


– 


– 
3.1.5. Thu nhận kết quả từ RAD7
Kt qu  c bng máy in hoc có th truyn d liu trc
tip t máy RAD7 qua máy tính. Tt c các d liu (tr ph nh
máy.
Sau mng ngoi s t ng in mt bn báo cáo ngn.
Trong khóa lun này, phn ly kt qu c truyn d liu trc tip t máy
RAD7 qua máy tính.

Hình 3.6. Màn hình chuyn d liu t RAD7 sang máy tính cá nhân
25





Hình 3.7. Giao din hin th kt qu 
3.2. Hiệu chỉnh sự thất thoát radon do quá trình nhốt mẫu
Th n radon cân bng vi n radium là khong 30 ngày.

Vì thi gian thc hin khóa lun còn hn ch nên tôi ch nht mu trong 10 ngày.
Trong quá trình nht mu, s xy ra s tht thoát radon do l nht có th không kín.
Vì vy, ta cn hiu chnh s tht thoát radon.
3.2.1. Nguồn chuẩn NIST
Ngun chun NIST là ngun phóng x
226
Ra ca NIST (National Institute for
Standards and Technology, hình 3.8).
Vi các thông s chuc cho bi nhà sn xut [11] :
– Thi gian to ngun chun : 1/9/2003, 12:00 EST.
– Ho ngun radium lúc ch to : (


)
0
= 5,192 ± 0,062 Bq
– H s phát radon : f
0
= 0,891 ± 0,015
– Chu kì bán rã ca radon : T = 3,8235 (ngày)