bai giang cau cam than

NhiÖt liÖt Chµo mõng
QUý thÇy, c« gi¸o vÒ
dù giỜ
Môn : Tiếng Việt 8
Kiểm tra bài cũ
Xem tranh và đặt câu cầu khiến? Cho biết chức năng của câu?
Quan sát tranh v ànêu cảm xúc c a em.ủ
TIT 86: Câu cảm thán
* TèM HIU BI
a) Hỡi ơi lão Hạc ! Thì ra đến lúc cùng lão cũng có thể làm liều nh ai hết
Một ng ời nh thế ấy! Một ng ời đã khóc vì trót lừa một con chó! Một
ng ời nhn ăn để tiền lại làm ma, bởi không muốn liên luỵ đến hàng xóm, láng
giềng Con ng ời đáng kính ấy bây giờ cũng theo gót Binh T để có ăn ?
Cuộc đời quả thật cứ mỗi ngày một thêm đáng buồn

(Nam Cao, Lão Hạc)
b) Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối
Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan?
Đâu những ngày m a chuyển bốn ph ơng ngàn
Ta lặng ngắm giang sơn ta đổi mới?
Đâu những bình minh cây xanh nắng gội,
Tiếng chim ca giấc ngủ ta t ng bừng?
Đâu những chiều lênh láng máu sau rừng
Ta đợi chết mảnh mặt trời gay gắt,
Để ta chiếm lấy riêng phần bí mật?
- Than ôi ! Thời oanh liệt nay còn đâu?
(Nh r ng-Th L )
Đọc các đoạn trích sau:
Hỡi ơi lão Hạc
Than ôi

!
!
Da vo kin thc ó hc lp
di, em hóy xỏc nh cỏc kiu
cõu c dựng trong hai on trờn?
Da vo du hiu
no em xỏc nh
ú l cõu cm
thỏn?
a) a) Hi i lóo Hc!
b) Than ụi!

a) Hỡi ơi lão Hạc ! Thì ra đến lúc cùng lão cũng có thể làm liều nh ai hết
Một ng ời nh thế ấy! Một ng ời đã khóc vì trót lừa một con chó! Một
ng ời nh n ăn để tiền lại làm ma, bởi không muốn liên luỵ đến hàng xóm, láng
giềng Con ng ời đáng kính ấy bây giờ cũng theo gót Binh T để có ăn ?
Cuộc đời quả thật cứ mỗi ngày một thêm đáng buồn
T ng cm thỏn
Kt thỳc bng du (!)
Hai cõu
cm
thỏn ny
dựng
lm gỡ?
a)Li gi thng thit
b)S nui tic
Hai cõu trong on vn ny kt thỳc bng du
chm than sao khụng phi l cõu cm thỏn?
Hai cõu ú khụng cú t cm thỏn v ch
nờu nhn nh, tỡnh cm lp l

H×nh thøc
Cã tõ ng÷ c¶m th¸n
C©u c¶m th¸n
Chøc n¨ng
KÕt thóc b»ng dÊu
chÊm than
Béc lé trùc tiÕp c¶m xóc
Vậy cho biết đặc điểm hình thức và chức năng của câu cảm thán?
Hãy xác định kiểu câu trong hai câu sau:
a) Cô ấy đẹp biết bao!
b) Biết bao người đã khổ vì cô ấy.
Vì sao câu b không
phải câu cảm thán?
Khi viết đơn, biên bản,
hợp đồng hay trình bày
kết quả giải toán có
dùng câu cảm thán
không? Vì sao?
Không, vì đó là kiểu văn bản
hành chính, văn bản khoa học
đòi hỏi ngôn từ chính xác.
Vậy câu cảm thán thường dùng khi nào?
I. Bài học:
Quan sát tranh và nêu cảm xúc bằng câu cảm thán?(Đội a và đội b thi đặt câu)
* Đọc ghi nhớ: (SGK/44)
II. Luyện tập:
BT1/44 Xỏc nh cõu cm thỏn-gii thớch:
a) Than ôi ! Sức ng ời khó lòng địch nổi với sức trời ! Thế đê không sao cự
lại đựơc với thế n ớc! Lo thay! Nguy thay! Khúc đê này hỏng mất.
(Phạm Duy Tốn, Sống chết mặc bay)

b) Hỡi cảnh rừng ghê gớm của ta ơi !
(Thế Lữ, Nhớ rừng )
c) Chao ôi, có biết đâu rằng: hung hăng, hống hách láo chỉ tổ đem thân
mà trả nợ cho những cử chỉ ngu dại của mình thôi. Tôi đã phải trải cảnh nh
thế. Thoát nạn rồi, mà còn ân hận quá, ân hận mãi.
(Tô Hoài, Dế mèn phiêu l u ký)
Cõu cm thỏn: Than ụi! Lo thay! Nguy thay!
Có từ ngữ cảm thán. Kết thúc bằng dấu chấm than.
Bộc lộ sự lo lắng tr ớc tình thế nguy cấp của thiên tai.

Từ cảm thán Hỡi, ơi và kết thúc bằng dấu chấm than
Bộc lộ sự nuối tiếc bất hoà sâu sắc với thực tại, niềm khao khát tự do.
Từ cảm than Chao ôi và kết thúc bằng dấu ( . )
Bộc lộ sự ân hận, day dứt, ăn năn tr ớc những lỗi lầm mà Dế Mèn đã nhận ra
Lu ý: Câu cảm thán có tr ờng hợp kết thúc bằng dấu ( . )
BT2/44,45: Phân tích tình cảm, cảm xúc được thể hiện ở các câu. Có
Phải kiểu câu cảm thán không? Vì sao?
a) Ai làm cho bể kia đầy
Cho ao kia cạn cho gầy cò con ?
(ca dao)
b) Xanh kia thăm thẳm từng trên
Vì ai gây dựng cho nên nỗi này ?
(Chinh phụ ngâm khúc)
Bài ca dao là lời than thở của người nông
dân dưới chế độ phong kiến.
lêi o¸n tr¸ch chiÕn tranh phong kiÕn ®· g©y bao ®au
khæ cho ng êi chinh phô cã chång chinhchiÕn n¬i xa .
* Tuy bốn câu trên đều bộc lộ tình cảm, cảm xúc, nhưng không có câu nào
là câu cảm thán, vì không có hình thức đặc trưng của kiểu câu này.
c) Tôi có chờ đâu, có đợi đâu;

Đem chi xuân lại gợi thêm sầu.
(Chế Lan Viên, Xuân)
Tâm trạng bế tắc nhà thơ trước
cách mạng T8/1945
d) Anh mà chết là chỉ tại cái tội ngông cuồng
dại dột của tôi. Tôi biết làm thế nào bây giờ?
Sự ân hận của Dế Mèn trước cái chết
Dế Choắt
BT3/45: t câu c m thán theo yêu c uĐặ ả ầ
a) Tr c tình c m ng i thân dành cho ướ ả ườ
mình.
b) Nhìn th y m t tr i m cấ ặ ờ ọ .
BT4/ chuẩn kt-kn: Viết đoạn văn ngắn (từ 5-7 câu) có sửdụng
câu cảm thán.
•
Nhóm 1,3- chủ đề: Mùa xuân. Nhóm 2,4-chủ đề: Học tập
(Thảo luận nhóm và ghi kết quả trên bảng phụ, cử đại diện
trình bày)
HS làm trên
bảng con
@ H ng d n t h c:ướ ẫ ự ọ
1.H th ng ki n th c v ba ki u câu ã h c theo s t duy.ệ ố ế ứ ề ể đ ọ ơ đồ ư
2. H c bài và vi t o n v n theo yêu c u bài t p 4/chu n kt-knọ ế đ ạ ă ầ ậ ẩ
3. So n Ti ng Vi t: Câu tr n thu tạ ế ệ ầ ậ
Chú ý: c các o n trích sgk/ 45,46 tìm hi u và tr l i các câu Đọ đ ạ ể ả ờ
h i sgk/46.ỏ
4. So n V n h c: Chi u d i ô c a Lí Công U n ã h ng d n ti t ạ ă ọ ế ờ đ ủ ẩ đ ướ ẫ ế
v nă