SKKN Chủ nhiệm lớp

SKKN: Vai trò của giáo viên chủ nhiệm lớp góp phần xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực.
VAI TRÒ CỦA GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM LỚP GÓP PHẦN XÂY DỰNG
TRƯỜNG HỌC THÂN THIỆN – HỌC SINH TÍCH CỰC
- Tên sáng kiến: Vai trò của giáo viên chủ nhiệm lớp góp phần xây dựng trường học
thân thiện, học sinh tích cực.
- Tên cá nhân hoặc tên người chủ trì, người đồng nghiên cứu ( nếu là sáng kiến đồng tác
giả) thực hiện: Hồ Văn Cần.
- Thời gian đã triển khai thực hiện: Từ ngày: 05/09/2010 đến ngày: 01/10/ 2011.
I. SỰ CẦN THIẾT, MỤC ĐÍCH CỦA VIỆC THỰC HIỆN SÁNG
Bước vào năm học mới 2011-2012, Bộ Giáo dục – Đào tạo tiếp tục phát động cuộc
vận động xây dựng “Trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Trường học thân thiện
là một mô hình trường học do Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc đề xướng từ những thập niên
cuối của thế kỷ trước và đã được triển khai có kết quả tốt ở nhiều nước trên thế giới. Ở Việt
Nam, cũng đã có làm thí điểm nhiều năm qua và chính thức được tiến hành thực hiện rộng
rãi . Trong thời gian qua, tỉnh Cà Mau đang phát động tích cực hưởng ứng phong
trào này.
Xây dựng môi trường sư phạm thân thiện trong mối quan hệ giữa cán bộ, giáo viên với
học sinh; giữa học sinh với học sinh; giữa giáo viên, nhân viên với giáo viên, giữa nhà
trường với gia đình học sinh. Phát huy vai trò tích cực của học sinh thể hiện tinh thần hứng
thú, tự giác, tự tin, chủ động, sáng tạo trong quá trình học tập và rèn luyện. Chúng ta thấy
rằng đó cũng là nội dung thường xuyên của ngành giáo dục thể hiện trong mục tiêu, nguyên
lý giáo dục, nhiệm vụ trong từng năm học, các cuộc vận động của ngành trong từng giai
đoạn.
Trong nhà trường, từ xưa đến nay giáo viên chủ nhiệm lớp (GVCN) có thể nói là người
thay mặt Ban giám hiệu, thay mặt nhà trường chịu trách nhiệm về chất lượng giáo dục toàn
diện của một lớp học sinh, một tập thể, của trường học. Do đó giáo viên chủ nhiệm đồng
thời là giáo viên giảng dạy một môn học và là người phụ trách tổ chức điều khiển mọi hoạt
động của lớp, là nhân vật trung tâm, có vai trò hết sức quan trọng trong lớp.
Ngày nay với nhiệm vụ ngày càng nặng nề của ngành giáo dục thì nhiệm vụ của người
giáo viên chủ nhiệm cũng quan trọng không kém, đó là : phải chăm lo giáo dục tư tưởng,

đạo đức cho học sinh trong lớp, kết hợp với giáo viên bộ môn và quan tâm đến việc tổ chức
hoạt động tự học của lớp, phối hợp liên kết với các lực lượng giáo dục để giáo dục toàn
diện học sinh. Để duy trì được điều đó đòi hỏi giáo viên chủ nhiệm phải có lòng nhiệt tình
và tâm huyết với nhiệm vụ được giao.
Bên cạnh đó để đáp ứng được yêu cầu giáo dục trong giai đoạn mới đòi hỏi người giáo
viên phải không ngừng trau dồi đạo đức nghề nghiệp, nâng cao trình độ chuyên môn
nghiệp vụ, mỗi thầy cô giáo là một tấm gương tự học và sáng tạo. Đây cũng là một nội
dung quan trọng trong phong trào “Xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực”,
nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà trường, để mỗi ngày đến trường
thực sự là một ngày vui. Quan điểm của nhà trường về phong trào “Xây dựng trường học
thân thiện, học sinh tích cực”. Đây là một phong trào có ý nghĩa thiết thực trong giai đoạn
hiện nay
Người thực hiện: Hồ Văn Cần Trường THCS Trần Thới
Trang 1
SKKN: Vai trò của giáo viên chủ nhiệm lớp góp phần xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực.
Những thuận lợi
Được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của Đảng ủy, UBND xã Trần Thới, sự hỗ trợ
nhiệt tình các ban ngành đoàn thể địa phương, nhất là sự tận tình của ban đại diện cha
mẹ học sinh trường.
Được sự quan tâm chỉ đạo của Phòng giáo dục và đào tạo huyện Cái Nước. Đội
ngũ cán bộ và giáo viên của trường đều qua trường lớp sư phạm chính quy từ chuẩn đến
trên chuẩn về chuyên môn nghiệp vụ.
Trường THCS Trần Thới có nhiều thuận lợi khi thực hiện phong trào thi đua xây
dựng “Trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Trường luôn tranh thủ các nguồn
lực tạo điều kiện tốt cho học sinh đến trường được an toàn, thân thiện, vui vẻ, qua đó,
kích thích học sinh tham gia một cách hứng thú trong các hoạt động, với tinh thần tự
giác và chủ động. Xây dựng trường học thân thiện là điều kiện tạo sự gắn bó hơn giữa
giáo viên với học sinh. Ưu thế dễ nhận thấy là cái vẻ đẹp của ngôi trường, vẻ đẹp của
cảnh quan sư phạm, của môi trường sư phạm. Điểm thu hút mọi người khi đặt chân vào

ngôi trường này là màu xanh của lá, màu xanh của những thảm cỏ mượt mà. Một không
gian thông thoáng, mát mẻ, sạch sẽ đã giúp các em học sinh học tập, rèn luyện, và cả
sinh hoạt vui chơi được thêm phần hào hứng, sảng khoái hơn.
Đang hướng tới việc xây dựng trường đạt chuẩn Quốc gia, trường trung học cơ sở
Trần Thới cũng có khá nhiều thuận lợi để tham gia hưởng ứng cuộc vận độngphong trào
thi đua xây dựng “Trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Những tiêu chí trường
chuẩn Quốc gia về cơ sở vật chất, về trình độ cán bộ quản lý, về chuẩn đội ngũ thầy cô
giáo, về chất lượng dạy và học, về công tác xã hội hóa giáo dục, về hiệu quả đào tạo của
nhà trường để nhằm xây dựng môi trường học thân thiện, học sinh học tập tích cực hơn.
Những khó khăn trong công tác giáo dục:
Người thực hiện: Hồ Văn Cần Trường THCS Trần Thới
Trang 2
Ảnh: Học sinh trường THCS Trần Thới công diễn văn nghệ
SKKN: Vai trò của giáo viên chủ nhiệm lớp góp phần xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực.
Cơ sở vật chất của trường chưa được đầy đủ để phục vụ cho việc dạy và học,
phương tiện nghe nhìn còn hạn chế nên ảnh hưởng đến việc cập nhật thông tin mới phục
vụ cho công tác giáo dục.
Địa bàn Trần Thới là vùng có nhiều kinh rạch chằng chịt người dân sống chủ yếu
dựa vào nuôi trồng thủy sản, một số gia đình không có thời gian quan tâm đến việc học
của con em, vì thế nhà trường không thể kết hợp chặt chẽ với gia đình để giáo dục.
Qua thực tiễn cho thấy công tác chủ nhiệm lớp ảnh hưởng đến quá trình giáo dục
toàn diện của học sinh. Đây là một nhiệm vụ mang tính chất lâu dài đối với các thầy cô
giáo vì họ phải quán xuyến lớp ở từng buổi học trong suốt một năm học. Về đặc điểm
tâm lí lứa tuổi học sinh hầu hết ở độ tuổi từ 11 đến 15 nên các em rất ham chơi, các em
rất vô tư, dễ bắt trước người lớn, bạn bè, hơn nữa có một số em thiếu thốn về tình cảm
(chỉ ở với mẹ hoặc cha, cha mẹ làm ăn xa, mồ côi… Do đó khi tổ chức bất cứ các
phong trào gì cũng cần có giáo viên chủ nhiệm kèm kẹp trong suốt quá trình học ở
trường.
Trong những năm qua, để thực hiện tốt điều đó Ban giám hiệu nhà trường đã có

nhiều biện pháp chỉ đạo cho đội ngũ giáo viên trong toàn trường nhằm nâng cao hiệu
quả giáo dục bằng nhiều phương pháp và nhiều hình thức khác nhau. Riêng bản thân tôi
muốn kết hợp giữa lí luận và thực tiễn nên đã không ngừng nghiên cứu, vận dụng và đã
rút ra được những bài học kinh nghiệm quý báu cho việc thực hiện có hiệu quả công tác
giáo dục nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện học sinh để góp phần xây dựng
trường học thân thiện học sinh ngày càng học tập tích cực hơn.
II. PHẠM VI TRIỂN KHAI
Sáng kiến kinh nghiệm: Vai trò của giáo viên chủ nhiệm lớp góp phần xây dựng
trường học thân thiện, học sinh tích cực được triển khai thực hiện ở lớp 7A1 tại trường
THCS Trần Thới trong năm học 2010 – 2011.

III. NỘI DUNG SÁNG KIẾN
Có thể nói, nếu phong trào “xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”
triển khai tốt thì sẽ tạo được bầu không khí tâm lý thân thiện, giữa các thành viên trong
nhà trường, giữa giáo viên với học sinh, giữa giáo viên với Ban đại diện cha mẹ học
sinh và giữa học sinh với học sinh. Nhận thức được mục đích của phong trào, Trường
THCS Trần Thới đã phối - kết hợp với các cấp, ban ngành tuyên truyền vận động, tích
cực hưởng ứng và thực hiện tốt các nội dung đề ra như: Xây dựng nhiều mô hình đổi
mới phương pháp dạy và học, đưa những loại hình văn hóa dân gian vào trường học,
chăm sóc và tôn tạo di tích văn hóa…
Thực hiện phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”,
trường THCS Trần Thới thường xuyên giáo dục cho học sinh ý thức giữ gìn trường lớp
xanh - sạch - đẹp, tôn tạo cảnh quan môi trường, vệ sinh công cộng và bảo vệ tài sản của
nhà trường, coi lớp học là ngôi nhà thứ hai của mình để sống và học tập hàng ngày.
Nhân dịp kỷ niệm những ngày lễ lớn, nhà trường đều tổ chức mít tinh, giáo dục truyền
Người thực hiện: Hồ Văn Cần Trường THCS Trần Thới
Trang 3
SKKN: Vai trò của giáo viên chủ nhiệm lớp góp phần xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực.
thống cách mạng, lịch sử và văn hoá cho học sinh, coi đây là trung tâm trong việc “Xây

dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”.
Với tinh thần tất cả vì học sinh thân yêu, nhà trường chủ trương tạo mọi điều kiện
để các em có được môi trường học tập tốt nhất, đạt hiệu quả cao nhất. Công đoàn nhà
trường đã phối hợp với Ban Giám hiệu và các đoàn thể chăm lo, tôn tạo và chăm sóc
cây xanh, tạo cho cảnh quan sư phạm của trường ngày càng xanh - sạch - đẹp. Nhà
trường luôn chú trọng công tác rèn luyện, giáo dục đạo đức, kỹ năng sống, kỹ năng
phòng chống tai nạn giao thông, phòng ngừa bạo lực và các tệ nạn xã hội cho học sinh
nhằm xây dựng nhà trường không có tệ nạn xã hội; thường xuyên tổ chức các hoạt động
vui chơi lành mạnh thông qua các hoạt động văn nghệ, thể thao, đưa các trò chơi dân
gian vào nhà trường như: tổ chức cho học sinh chơi, kéo co, đá bóng, đá cầu… tạo sân
chơi bổ ích nhằm nâng cao hiểu biết cho học sinh, giúp các em phát triển toàn diện. Một
trong những nội dung quan trọng trong việc xây dựng phong trào “Trường học thân
thiện, học sinh tích cực” được Ban Giám hiệu trường THCS Trần Thới đặc biệt quan
tâm là nâng cao chất lượng dạy và học. Để thực hiện tốt nội dung này, nhà trường đã
đẩy mạnh công tác chuyên môn theo chiều sâu, tránh mang tính hình thức. Ban Giám
hiệu nhà trường thường xuyên tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra đối với từng lớp
học, từng giáo viên; tổ chức khảo sát chất lượng học sinh để có biện pháp nâng cao chất
lượng đại trà và phân công giáo viên bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh còn yếu
kém
Theo tôi nghĩ rằng muốn xây dựng được một “trường học thân thiện, học sinh
tích cực” trước hết phải có các tập thể “lớp học thân thiện, học sinh tích cực”. Để làm
được công việc này trách nhiệm đầu tiên, lớn nhất có lẽ thuộc về các giáo viên làm công
tác chủ nhiệm và công tác giảng dạy ở tất cả các bộ môn.
Đây là một trong hai công tác vô cùng quan trọng của người giáo viên. Điều này
càng quan trọng hơn khi được đặt trong phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân
thiện, học sinh tích cực”. Để làm tốt công tác này, để lớp chủ nhiệm của mình thực sự
thân thiện, học sinh của mình thực sự tích cực, bên cạnh việc nắm chắc vai trò, chức
năng, nhiệm vụ của người giáo viên chủ nhiệm, chúng tôi đã có các định hướng cụ thể
cho công việc của mình. Đặc biệt, để các em xích lại gần nhau hơn, để xây dựng được
một tập thể lớp học đoàn kết, thân thiện, chúng tôi đặc biệt chú trọng đến các công việc

sau:
Thứ nhất: Phát huy quyền dân chủ của học sinh trong các hoạt động học tập và
rèn luyện. Người GVCN phải thật thân thiện để hỗ trợ, định hướng giúp học sinh bầu
chọn được Ban cán sự lớp là những thành viên thực sự thân thiện và tích cực. Đây là
một trong những điều kiện quan trọng để làm nên sự thành công của cả tập thể lớp học.
Thứ hai: Phân chia các tổ, nhóm học tập trên lớp và tại nhà. GVCN cần nắm chắc
sở trường, sở đoản cũng như địa bàn cư trú của từng học sinh để làm cơ sở cho việc chia
lớp thành các tổ, nhóm học tập trên lớp và ở nhà. Chú ý chia tổ nhóm học tập theo địa
bàn cư trú, gồm đầy đủ các đối tượng học sinh giỏi, khá, trung bình, yếu, kém học
sinh ngoan và chưa ngoan để các em giúp nhau học tập, rèn luyện, GVCN sẽ quy định
cụ thể thời gian học sinh học tập và sinh hoạt tổ - nhóm và kiểm tra việc học tập, sinh
hoạt của các tổ nhóm này mỗi tuần một lần bằng các hình thức khác nhau
Người thực hiện: Hồ Văn Cần Trường THCS Trần Thới
Trang 4
SKKN: Vai trò của giáo viên chủ nhiệm lớp góp phần xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực.
Bên cạnh hoạt động học tập theo tổ - nhóm, tôi cũng rất chú trọng phong trào “đôi
bạn cùng tiến” – nhằm hỗ trợ thêm cho các em học sinh có học lực còn yếu, giúp đỡ
giáo dục mọi mặt cho các em học chưa ngoan tiến bộ hơn.
Thứ ba: Tổ chức cho các cá nhân trong tổ - nhóm, các tổ - nhóm thi đua học tập
hàng ngày, hàng tuần. Bên cạnh các phong trào thi đua chung, tôi phát động các phong
trào thi đua ở từng tháng, từng đợt với các nội dung cụ thể, có sơ kết vào cuối mỗi
tháng, mỗi học kỳ; có tổng kết, phát thưởng cho tất cả các phong trào thi đua vào cuối
năm học. Một trong những điểm tựa cho công tác này chính là Hội phụ huynh học sinh.
Thứ tư: Xây dựng “Quỹ tình thương giúp bạn đến trường, thắp sáng ước mơ”. Tôi
sẽ nắm bắt hoàn cảnh của từng học sinh trong lớp, nhất là những em học sinh có hoàn
cảnh khó khăn đặc biệt để lên kế hoạch, bàn bạc với Hội phụ huynh học sinh, với tập thể
lớp để gây quỹ tình thương nhằm giúp đỡ từng học kỳ đối với những học sinh có khó
khăn đột xuất và suốt năm học đối với những học sinh nghèo.
Một số biện pháp khác như: Xây dựng một “thư viện” riêng của lớp để giúp đỡ

những học sinh thiếu sách giáo khoa học tập. Cuối mỗi học kỳ, cuối năm dùng toàn bộ
số sách này cùng với việc huy động thêm số sách không sử dụng nữa của mỗi học sinh
để tặng cho nhà trường nhằm xây dựng “thư viện thân thiện”
Để xây dựng một nền tảng tốt cho tương lai không gì hơn nên bắt đầu chăm lo
cho thế hệ trẻ, quan tâm đến sự nghiệp giáo dục và đào tạo. Bên cạnh phương pháp
giảng dạy của giáo thì môi trường học cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển
trí lực của các em. Phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”
trong các trường học phải đảm bảo các yếu tố như xây dựng trường, lớp xanh, sạch, đẹp,
an toàn; dạy và học có hiệu quả; rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh; tổ chức các hoạt
động tập thể; tham gia tìm hiểu, chăm sóc và phát huy giá trị các di tích lịch sử, văn hoá,
cách mạng ở địa phương.
3.1. Xây dựng trường, lớp xanh, sạch, đẹp, an toàn
- Giáo dục cho học sinh tích cực tham gia bảo vệ cảnh quan môi trường, giữ vệ
sinh các công trình công cộng, nhà trường, lớp học và cá nhân ; không xả rác bừa bãi.
- Thường xuyên tuyên truyền, giáo dục học sinh ý thức giữ gìn trường lớp xanh,
sạch, đẹp. Phê bình những biểu hiện thiếu an toàn trong sinh hoạt và vui chơi trong nhà
trường.
- Tổ chức tốt lao động vệ sinh phòng học hàng ngày. Thực hiện “Ngày lao động
xanh” trong sân trường. Giữ gìn và chăm sóc tốt cây xanh.
- Tổ chức để học sinh trồng cây và chăm sóc cây thường xuyên. Thực hiện tốt cam
kết chăm sóc bồn hoa của lớp.
- Giáo dục cho học sinh không vứt giấy rác bừa bãi ở trong ngăn bàn, trong lớp
học, ngoài sân trường, ngoài cổng trường đặc biệt là ở các bồn hoa cây cảnh. Hàng
ngày, hàng tuần phải vệ sinh sạch sẽ lớp học và sân trường, có ý thức giữ gìn khu vệ
sinh chung.
- Cần phải sử dụng tiết kiệm, hợp lý nguồn nước sạch đã được xây dựng. Để làm
được điều đó đòi hỏi sự cố gắng không phải của một vài người mà cần sự cố gắng của
tất cả tập thể lớp.
Người thực hiện: Hồ Văn Cần Trường THCS Trần Thới
Trang 5

SKKN: Vai trò của giáo viên chủ nhiệm lớp góp phần xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực.
- Giáo dục học sinh ý thức giữ gìn vệ sinh sạch sẽ, không viết vẽ trên bàn, trên
tường. Xem lớp học là ngôi nhà thân yêu của mình, sống và học tập hàng ngày.
- Phân công lớp trực vệ sinh hàng ngày sạch sẽ. Thực hiện tốt phong trào “lớp tự
quản”.
- Thực hiện tốt đồng phục của học sinh. Đảm bảo tính trẻ trung của tuổi học trò,
năng động và mang nét riêng của nhà trường.
- Giáo dục ý thức giữ gìn, tôn tạo cảnh quan môi trường, vệ sinh công cộng và bảo
vệ tài sản của nhà trường. Thực hiện tốt nội qui nhà trường, không có hành động vui
chơi, sinh hoạt thiếu an toàn.


3.2. Dạy và học có hiệu quả, phù hợp với đặc điểm lứa tuổi của học sinh giúp
các em tự tin trong học tập.
Người thực hiện: Hồ Văn Cần Trường THCS Trần Thới
Trang 6
Ảnh:Học sinh lớp 7A1 trường THCS Trần Thới chăm sóc và bảo vệ cây xanh
SKKN: Vai trò của giáo viên chủ nhiệm lớp góp phần xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực.
- Bản thân là một giáo viên dạy bộ môn nên luôn nắm vững phương pháp và
nghiệp vụ giảng dạy, hiểu và thực hiện đúng qui chế chuyên môn.
+ Tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy, phát huy tính tích cực của học sinh,
hướng dẫn học sinh phương pháp tự học. Tạo bầu không khí thân thiện, thiết kế và
hướng dẫn học sinh làm đồ dùng dạy học. Khuyến khích sự chuyên cần, tích cực, chủ
động, sáng tạo, ý thức vươn lên của học sinh.
+ Khuyến khích học sinh tham gia làm đồ dùng dạy học với giáo viên bộ môn, đề
xuất sáng kiến và cùng với các thầy cô giáo thực hiện các giải pháp để nâng cao chất
lượng dạy và học.
+ Đặt công tác giảng dạy, một trường học được xem là thân thiện có nghĩa là ở đó

phải kích thích được niềm yêu thích của các em với tri thức, đánh thức những khả năng
tiềm tàng trong các em. Muốn làm được điều này, tôi nghĩ các thầy cô giáo không nên
làm những cây cổ thụ toả bóng râm che mát cho các em, mà nên làm những người
hướng đạo đầy bản lĩnh cùng các em làm khách bộ hành trên con đường khám phá tri
thức.
+ Người giáo viên làm công tác giảng dạy còn phải tích cực tìm tòi, nghiên cứu
sách vở, học hỏi nơi đồng nghiệp những người đi trước để biết linh hoạt, khéo léo vận
dụng các phương pháp dạy học phù hợp với từng bài, từng phần. Tích cực tham gia
nghiên cứu, mạnh dạn trình bày và áp dụng các đề tài khoa học, các sáng kiến kinh
nghiệm, các ý kiến đề xuất mà mình cảm thấy có hiệu quả, có tính khả thi về đổi mới
phương pháp dạy học cũng nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy học bộ môn cũng
như để lôi cuốn, tạo hứng thú và đưa các em trở về với niềm đam mê thích thú khi học
tập bộ môn.
- Vừa là GVCN lớp nên phương châm giáo dục của tôi là “lạt mềm buộc chặt”,
GVCN phải thực sự là người thân thiện – nhất là đối với những học sinh chưa ngoan.
Xem các em như chính con em mình để yêu thương và nhẹ nhàng gần gũi, động viên,
chia sẻ với các em mọi vui buồn trong cuộc sống từ đó sẽ giáo dục tốt về đạo đức, tư
tưởng, lối sống, ý thức rèn luyện mọi mặt cho các em.
3.3. Rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh
- Ngày nay, rèn luyện kỹ năng sống cho thế hệ trẻ mà tiêu biểu là các em học sinh là
trách nhiệm chung của gia đình, nhà trường và xã hội. Trong đó, người giáo viên giữ vai
trò quyết định. Đây cũng là một trong những nội dung của phong trào thi đua “Xây
dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” mà Bộ Giáo dục đã đề ra.
- GVCN ngoài những yêu cầu về kiến thức chuyên môn, đòi hỏi phải nắm vững kiến
thức kỹ năng sống để giáo dục các em học sinh. Tạo điều kiện để các em cảm nhận
được không khí thân thiện với trường, lớp, với gia đình và với mọi người. Tuy nhiên,
tùy theo lứa tuổi và bậc học mà người giáo viên có những biện pháp giáo dục các em
khác nhau. Giáo dục kỹ năng sống bao gồm giáo dục nhận thức, sự hiểu biết, thái độ,
cách vận dụng và sau cùng là những hành vi mang tính tích cực.
- Đối với học sinh THCS đây là lứa tuổi có nhiều thay đổi về mặt tâm sinh lý, thích

tìm tòi học hỏi cái mới, điều lạ. Có em chưa phân biệt được cái gì tốt, cái gì xấu; điều gì
nên làm và điều gì không nên làm nên đôi khi còn lẫn lộn. Do đó, GVCN dẫn dắt các
Người thực hiện: Hồ Văn Cần Trường THCS Trần Thới
Trang 7
SKKN: Vai trò của giáo viên chủ nhiệm lớp góp phần xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực.
em vượt qua những khó khăn, thử thách để giúp các em nhận thức sâu sắc về những
việc cần thiết phải làm đối với cuộc sống của bản thân và mọi người ở lứa tuổi học sinh.
Giáo dục các em tự phân tích, tổng hợp và giải quyết tình huống nào đó cụ thể. Luôn tạo
điều kiện, động viên các em tham gia, hoạt động tốt công tác đoàn, đội và những sân
chơi bổ ích, lành mạnh như: Vui để học, trò chơi ô chữ, ngoại ngữ,… thường xuyên tổ
chức chuyến về nguồn, thực tế (gắn liền với nội dung học ở trường) ở các địa phương để
giúp các em có thêm kiến thức về vốn sống và giáo dục tình yêu quê hương đất nước.
Hoặc tổ chức các buổi chiếu phim ảnh với nội dung thiết thực về truyền thống văn hóa,
lịch sử cách mạng… thông qua đó nhằm rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh.
- Ngoài những giờ lên lớp, GVCN cần tranh thủ thời gian tìm hiểu học sinh để kịp
thời chia sẻ, giúp đỡ động viên các em vượt qua khó khăn; lắng nghe những tâm tư,
nguyện vọng của các em. Trong quá trình tìm hiểu, GVCN phải chân thành chủ động
xóa bỏ khoảng cách giữa học sinh và giáo viên; luôn lựa chọn những ngôn từ thích hợp,
bổ ích nhằm giáo dục các em có thêm kiến thức trong cuộc sống.
Tóm lại, giáo dục kỹ năng sống cho mọi người nói chung và học sinh nói riêng là
điều rất cần thiết. Nó trang bị đầy đủ những kỹ năng cho các em để các em có được
cuộc sống ngày càng tốt đẹp hơn. Để làm được điều đó, mỗi người giáo viên cần nêu
cao tinh thần trách nhiệm của mình ở mọi lúc, mọi nơi, đặc biệt là trong việc giúp
những em có thói quen xấu và hành vi tiêu cực trở thành con ngoan, trò giỏi và là người
có ích cho xã hội sau này.
3.4. Tổ chức các hoạt động tập thể vui tươi lành mạnh
- Tổ chức các hoạt động văn nghệ, thể thao một cách thiết thực, khuyến khích sự
tham gia chủ động, tự giác của học sinh. Đưa các trò chơi dân gian và các hoạt động vui
chơi giải trí tích cực khác phù hợp với tâm lí lứa tuổi của học sinh.

Người thực hiện: Hồ Văn Cần Trường THCS Trần Thới
Trang 8
Ảnh: Học sinh trường THCS Trần Thới tham gia văn nghệ
SKKN: Vai trò của giáo viên chủ nhiệm lớp góp phần xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực.
- Xây dựng kế hoạch hoạt động ngoài giờ lên lớp phù hợp với nội dung chủ
điểm hàng tháng, hàng tuần. Chú trọng vào các ngày lễ: Ngày nhà giáo Việt nam: 20/11,
Ngày thành lập quân đội NDVN: 22/12, Ngày thành lập Đảng CSVN: 3/2, Ngày thành
lập Đoàn TNCSHCM 26/03, Giải phóng miền nam 30/04, ngày sinh của Bác 19/5
- Góp phần khắc phục tình trạng bạo lực học đường ngày càng gia tăng, chúng
ta nên đưa những trò chơi dân gian vào nhà trường. Điều đó không chỉ góp phần khôi
phục giá trị văn hóa cổ truyền, mà còn đem lại không khí vui chơi thoải mái, lành mạnh.
Thực tế cho thấy, việc đưa trò chơi dân gian vào trường học mang nhiều ý nghĩa thiết
thực. Phần lớn các trò chơi dân gian đều góp phần rèn luyện sức khỏe, kỹ năng ứng xử
hợp lý với các tình huống khác nhau trong cuộc sống, thói quen làm việc theo nhóm.
Chẳng hạn, nhóm các trò chơi vận động tập thể như kéo co, bịt mắt bắt dê, nhảy lò cò…
có thể giúp học sinh tăng cường sức khỏe, thể chất, phát huy tính đoàn kết; trong khi đó,
những trò chơi ít vận động hơn như: Ô ăn quan, đánh cờ… lại giúp phát triển trí tuệ, rèn
luyện khả năng phán đoán. Đặc điểm chung của các trò chơi dân gian được triển khai
trong trường học là đơn giản, dễ chơi, học sinh dễ hòa nhập vào cuộc chơi nên việc phổ
biến rộng rãi các trò chơi dân gian đến các đối tượng học sinh là rất khả thi.
Trong thời gian qua, tôi đã cho học sinh làm quen với trò chơi dân gian ở những
mức độ khác nhau. Có khi tổ chức cho học sinh chơi trong hoạt động ngoài giờ lên lớp,
giờ ngoại khóa. Cũng có trường hợp cho học sinh tham gia chơi các trò chơi dân gian
vào những dịp tổ chức các ngày lễ kỷ niệm, khai giảng, tổng kết năm học. Dù hình thức
tổ chức khác nhau nhưng có một điểm chung là phần lớn học sinh đều tỏ ra hào hứng
với các trò chơi dân gian, nhất là đối với học sinh ở lứa trung học cơ sở. Đây cũng là
điều dễ hiểu bởi ở lứa tuổi này với bản tính hiếu động, các em dễ hòa đồng, hứng thú
với các hoạt động nhóm, tập thể.
3.5. Học sinh tham gia tìm hiểu, chăm sóc và phát huy giá trị các di tích lịch sử,

văn hóa, cách mạng ở địa phương.
Giáo dục truyền thống cách mạng ở địa phương cũng được nhiều trường học quan
tâm nhằm khơi gợi niềm tự hào của thế hệ trẻ, bồi dưỡng thêm cho các em lòng yêu quê
hương đất nước, vun đắp cho các em những tình cảm cách mạng trong sáng, cao đẹp
ngay từ khi các em còn ngồi trên ghế nhà trường. Ở một vùng đất giàu truyền thống
cách mạng, Các khu di tích lịch sử như: Khu căn cứ cách mạng Xẻo Đước, khu di tích
Lung Lá, nhà Thể,…
- Nhân kỷ niệm ngày sinh nhật Đoàn 26/03, cho học sinh thi tìm hiểu về ngày
thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh.
- Tổ chức cho học sinh chăm sóc và phát huy giá trị các di tích lịch sử, văn hóa,
cách mạng ở địa phương. Thực hiện lồng ghép với các môn học để giáo dục truyền
thống văn hoá dân tộc, tinh thần cách mạng một cách có hiệu quả nhất cho tất cả học
sinh.
- Phối hợp với chính quyền, đoàn thể và nhân dân phát huy giá trị của các di tích
lịch sử, văn hoá cách mạng cho cuộc sống của cộng đồng ở địa phương.
Người thực hiện: Hồ Văn Cần Trường THCS Trần Thới
Trang 9
SKKN: Vai trò của giáo viên chủ nhiệm lớp góp phần xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực.
IV. KẾT QUẢ, HIỆU QUẢ MANG LẠI
Dưới đây là kết quả về học lực và hạnh kiểm của lớp 6A1 cuối năm học 2009 –
2010.
Tổng
số
Học lực
Giỏi Khá Trung bình Yếu Kém
SL TL(%) SL TL(%) SL TL(%) SL TL(%) SL TL(%)
30 1 3,33 7 23,33 16 53,34 6 20,00 0 0.00
Sau khi nhận lớp tôi thực hiện những biện pháp nêu trên đối với lớp 7A1 “Trường
THCS Trần Thới”, lớp đã đạt được nhiều kết quả khả quan.

Tổng
số
Học lực
Giỏi Khá Trung bình Yếu Kém
SL TL(%) SL TL(%) SL TL(%) SL TL(%) SL TL(%)
30 3 10,00 11 36,67 14 46,67 2 6,66 0 0.00
Người thực hiện: Hồ Văn Cần Trường THCS Trần Thới
Trang 10
Tổng
số
Hạnh kiểm
Tốt Khá Trung bình Yếu Kém
SL TL(%) SL TL(%) SL TL(%) SL TL(%) SL TL(%)
30 23 76,67 5 16,67 2 6,66 0 0.00 0 0.00
Học sinh lớp 7A1 tham gia vệ sinh nhà bia liệt sĩ xã Trần Thới
SKKN: Vai trò của giáo viên chủ nhiệm lớp góp phần xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực.
Qua quá trình thực hiện phong trào thi đua : “Xây dựng trường học thân thiện,
học sinh tích cực”, học sinh ham thích đến trường, tự tin hơn trong mọi hoạt động.
100% học sinh tham gia sôi nổi tất cả các hoạt động của nhà trường đưa ra.
Bằng các hoạt động của mình, tôi đã phát huy cao nhất tính chủ động, tích cực,
sáng tạo của học sinh trong học tập và tham gia hoạt động xã hội một cách phù hợp và
hiệu quả - đáp ứng được mục tiêu của phong trào thi đua do nhà trường đề ra.
Thực hiện tốt vai trò và trách nhiệm trong việc phối hợp với các tổ chức, đoàn thể
trong và ngoài nhà trường có hiệu quả về công tác giáo dục đạo đức cho học sinh yếu
kém, học sinh cá biệt và loại bỏ được nguy cơ bỏ học giữa chừng. Lớp 7A1 vẫn đảm
bảo sỉ số 30/30 học sinh.
Cuối năm học lớp đạt được những thành tích như sau:
- Giải nhất thi đua 0wr các lớp do toàn trường phát động.
- Được chọn tham gia công diễn văn nghệ chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam

20-11.
- Có học sinh tham gia đạt giải văn nghệ, thể dục thể thao vòng huyện.
- Kết qủa xếp loại thi đua trong tuần lễ học kiểu mẫu: Giải nhất.
- Tham gia thi hội trại chào mừng ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh được
giải nhì.
- Tham gia bảo vệ chăm sóc nhà bia liệt sĩ xã Trần Thới
- Tham gia thăm hỏi bà mẹ Việt Nam anh Hùng ấp An Hưng, xã Trần Thới, huyện
Cái Nước, tỉnh Cà Mau.
Người thực hiện: Hồ Văn Cần Trường THCS Trần Thới
Trang 11
Tổng
số
Hạnh kiểm
Tốt Khá Trung bình Yếu Kém
SL TL(%) SL TL(%) SL TL(%) SL TL(%) SL TL(%)
30 27 90,00 3 10,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00
SKKN: Vai trò của giáo viên chủ nhiệm lớp góp phần xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực.

V. ĐÁNH GIÁ VỀ PHẠM VI ẢNH HƯỞNG CỦA SÁNG KIẾN
Sáng kiến kinh nghiệm: Vai trò của giáo viên chủ nhiệm lớp góp phần xây dựng
trường học thân thiện, học sinh tích cực được triển khai thực hiện ở lớp 7A1 tại trường
THCS Trần Thới không những ảnh hưởng trực tiếp đến lớp mà còn góp phần cho nhà
trường giáo dục cho học sinh được toàn diện hơn.
Sáng kiến kinh nghiệm này, qua trải nghiệm thực tế, tôi nhận thấy phong trào “Xây
dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” phải là sự phối hợp đồng bộ giữa các
thành viên trong nhà trường kể cá học sinh dưới sự lãnh đạo của Đảng ủy, Ban Giám
Hiệu nhà trường, trong đó vấn đề quan trọng hàng đầu đó là lương tâm và trách nhiệm
của người giáo viên. Tâm huyết và lòng nhiệt tình chưa đủ mà phải có điều kiện tối
thiểu về nhân lực, cơ sở để thực hiện và phải có phương pháp, nghệ thuật nhất định.

Có thể nói “phong trào xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”
không phải là một phong trào mới. Bởi tất cả các nội dung phong trào đều bao hàm mọi
hoạt động giáo dục đã được thực hiện từ trước tới nay. Tuy nhiên năm học này phong
trào thi đua đã được đẩy lên ở mức độ cao hơn với các nội dung, mục tiêu cụ thể thiết
thực. Đó là phải xây dựng cảnh quan môi trường xanh sạch đẹp. Dạy và học có hiệu
quả, phù hợp với đặc điểm lứa tuổi của học sinh giúp các em tự tin trong học tập. Rèn
luyện kỹ năng sống cho học sinh. Tổ chức khuyến khích cho học sinh tham gia các hoạt
động tập thể vui tươi lành mạnh. Học sinh tham gia tìm hiểu, chăm sóc và phát huy giá
trị các di tích lịch sử, văn hóa, cách mạng ở địa phương. Tạo điều kiện cho phụ huynh
cùng tham gia các hoạt động nhà trường. Trên cơ sở kế hoạch chỉ đạo của phòng giáo
dục, trường đã phối kết hợp với tổ chức đoàn, đội, công đoàn, Hội cha mẹ học sinh
Người thực hiện: Hồ Văn Cần Trường THCS Trần Thới
Trang 12
Ảnh: BGH nhà trường cùng TPT và học sinh thăm hỏi bà mẹ Việt Nam anh hùng ấp An Hưng
SKKN: Vai trò của giáo viên chủ nhiệm lớp góp phần xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực.
thành lập ban chỉ đạo, xây dựng kế hoạch, triển khai phong trào. Cùng với tổ chức hoạt
động bề nổi như liên hoan văn nghệ, cắm trại,… ở tất cả khối lớp nhằm tạo điều kiện
khuyến khích cho học sinh tham gia các hoạt động tập thể lành mạnh, bồi dưỡng tâm
hồn và khát vọng vươn lên trong cuộc sống cho các em. “Phong trào xây dựng trường
học thân thiện, học sinh tích cực” giúp các em có điều kiện phát huy tốt về mọi mặt, là
môi trường giáo dục mà ở đó các em được tham gia các hoạt động tập thể. Mỗi thầy cô
giáo là một tấm gương sáng, là người có uy tín, toàn diện, có năng lực thực sự để chỉ
đạo, dám nghĩ, dám làm, đề xuất được các vấn đề giá trị, tập hợp được sức mạnh tổng
hợp, vai trò như con chim đầu đàn là yếu tố có phần lớn lao, tạo nên sự thành công hay
thất bại ở mỗi học sinh, mỗi lớp học, mỗi trường học…
Để đạt được mục đích giáo dục, ta cần phải biết chọn điểm xuất phát thích hợp với
đặc điểm riêng của từng trường, từng lớp, từng học sinh, từng địa phương…
Tuy nhiên, những biện pháp tôi đưa ra ở trên chưa thực sự hoàn hảo, còn nhiều yếu
tố chưa hoàn thiện. Tôi mong rằng các đồng chí, đồng nghiệp bổ sung thêm vào những

hạn chế để biện pháp này có hiệu quả ngày một tốt hơn và được ứng dụng rộng rãi hơn.

VI. KIẾN NGHỊ - ĐỀ XUẤT
Để giáo dục toàn diện học sinh ngày một tốt hơn cũng như tạo điều kiện để góp phần
“xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” tôi xin có một số đề xuất – kiến
nghị sau:
* Đối với Ban giám hiệu
+ Tham mưu với cấp uỷ Đảng, Chính quyền địa phương xây dựng môi trường
giáo dục lành mạnh an toàn cho học sinh, đảm bảo về cơ sở vật chất cho nhà trường,
đáp ứng các tiêu chí trường học thân thiện, học sinh tích cực.
+ Tổ chức hoạt động tuyên truyền để cán bộ, giáo viên học sinh, phụ huynh
học sinh và các tổ chức chính trị xã hội tham gia xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực.
+ Cần thực hiện tốt việc phân công giáo viên chủ nhiệm, lựa chọn những
người có phẩm chất và năng lực tốt.
+ Tạo mọi điền kiện, đôn đốc, giúp đỡ GVCN làm tốt những nhiệm vụ, quyền
lợi của GVCN quy định tại các điều lệ trường trung học .
+ Có kế hoạch cụ thể về công tác chủ nhiệm, có chỉ tiêu rèn luyện phấn đấu
phù hợp với thực trạng của trường.
+ Thường xuyên thu nhận thông tin về tình hình diễn biến của học sinh do
GVCN cung cấp, có biện pháp kịp thời nhằm ngăn chặn những tình huống xấu xảy ra.
+ Thường xuyên kiểm tra số sách của giáo viên chủ nhiệm, dự các tiết sinh
hoạt lớp của GVCN.
+ Khen thưởng và xử lý kịp thời đúng người, đúng trường hợp.
* Đối với GVCN
+ Nghiên cứu lý lịch, hồ sơ học sinh : (học bạ, hoàn cảnh gia đình….)
+ Trao đổi với học sinh để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng xu hướng sở thích
của học sinh.
Người thực hiện: Hồ Văn Cần Trường THCS Trần Thới
Trang 13

SKKN: Vai trò của giáo viên chủ nhiệm lớp góp phần xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực.
+ Trao đổi với giáo viên bộ môn, về tình hình của lớp.
+ Trao đổi với ban giám hiệu, tổng phụ trách đội, cha mẹ học sinh để có thêm
những thông tin về đối tượng mà GVCN cần tìm hiểu.
+ Thực hiện đầy đủ các loại sổ sách theo quy định, báo cáo trung thực, kịp
thời cho ban giám hiệu về tình hình đạo đức của học sinh.
+ GVCN phải thường xuyên học tập nâng cao trình độ, trao dồi đạo đức nhà
giáo để xứng đáng là tấm gương tốt cho học sinh noi theo.
* Đối với GVBM, các đoàn thể trong và ngoài nhà trường
+ Tích cực hỗ trợ GVCN trong công tác “Xây dựng trường học thân thiện
học sinh tích cực”.
Trên đây là những kinh nghiệm của bản thân tôi được rút ra trong những năm
công tác vừa qua. Tôi rất mong sự đóng góp nhiệt tình của quý thầy cô để đề tài của tôi
được hoàn thiện hơn./.
Xin chân thành cảm ơn!
Trần Thới, ngày 19 tháng 10 năm 2011
Người thực hiện

Hồ Văn Cần

Người thực hiện: Hồ Văn Cần Trường THCS Trần Thới
Trang 14