sử dụng tâm lý học để giải quyết mâu thuẫn nội bộ

Trường Chính trị Tỉnh Bình Dương Lớp Bồi dưỡng kiến thức QLNN khóa 30

Chúng tơi xin chân thành cảm ơn Lãnh
đạo trường, Phòng Đào tạo, q thầy cơ giáo
của trường Chính trị Bình Dương đã giúp đỡ
chúng tơi trong q trình học tập tại trường,
đồng thời đã nhiệt tình giúp đỡ và tạo điều
kiện thuận lợi cho chúng tơi thực hiện đề tài
này.
Đặc biệt, chúng tơi xin bày tỏ lòng biết
ơn chân thành và sâu sắc tới q Thầy, Cơ
chủ nhiệm lớp, q thầy cô giáo trong nhà
trường đã tận tình giúp đỡ, hướng dẫn,
chuyển tải những kiến thức, kinh nghiệm q
báu và động viên chúng tơi thực hiện và
hồn thành đề tài này.
Trong khoảng thời gian hạn hẹp, đề tài
khơng tránh khỏi những thiếu sót, những hạn
chế về cả nội dung lẫn hình thức. Chúng tơi rất
mong nhận được những góp ý của q thầy
cơ giáo, các bạn đồng nghiệp đối với đề tài.
Xin trân trọng cảm ơn!
Học viên : Trương Thị Cẩm Tiên – THPT Nguyễn Đình Chiểu -Trang 1-
Trường Chính trị Tỉnh Bình Dương Lớp Bồi dưỡng kiến thức QLNN khóa 30

Thủ Dầu Một, ngày
5tháng 4 năm 2008.
Người thực
hiện đề tài
Trương Thị
Cẩm Tiên

MỤC LỤC
2
Lời nói đầu 3
I. Mô tả tình huống : 6
II. Xác định mục tiêu xử lý tình huống: 9
III. Phân tích nguyên nhân và hậu quả: 9
IV. Phương án giải quyết tình huống: 11
V Những giải pháp để thực hiện theo Phương án 1 : 13
Kết luận 17
17
TÀI LIỆU THAM KHẢO 18
Học viên : Trương Thị Cẩm Tiên – THPT Nguyễn Đình Chiểu -Trang 2-
Trường Chính trị Tỉnh Bình Dương Lớp Bồi dưỡng kiến thức QLNN khóa 30

Lời nói đầu
Nền kinh tế nước ta đang tiến hành hội nhập với nền kinh tế khu vực và quốc
tế bằng việc gia nhập tổ chức thương mại quốc tế (WTO) vào năm 2006, và với
mục tiêu đưa nước ta trở thành nước công nghiệp vào năm 2020, vấn đề phát triển
nguồn lực là yếu tố cơ bản cho sự phát triển nhanh và bền vững, trong đó giáo dục
và đào tạo là con đường quan trọng nhất trong việc phát huy nguồn lực con người.
Trong lý luận và thực tiễn, đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục luôn
được xem là lực lượng cốt cán của sự nghiệp phát triển giáo dục và đào tạo, là nhân
tố quan trọng nhất quyết định việc nâng cao chất lượng giáo dục. Nghị quyết Hội
nghị Ban chấp hành Trung ương 2 khoá VIII đã xác định: “Giáo viên là nhân tố
quyết định chất lượng giáo dục”. Chỉ thị 40-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương
Đảng về xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo
dục cũng chỉ rõ: “Nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục là lực lượng nòng cốt, có
vai trò quan trọng”. Do vậy, muốn phát triển giáo dục – đào tạo, điều quan trọng
trước tiên là phải chăm lo xây dựng và phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản

lý.
Trong nhà trường giáo viên và cán bộ quản lý tiêu biểu cho nguồn lực quan
trọng nhất, vì đội ngũ này có thâm niên và chuyên môn nghề nghiệp rõ nét và các
chi phí cho đội ngũ này chiếm tỷ lệ lớn trong các khoản chi tiêu. Kết quả là việc
quản lý tốt đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên trong trường có thể trở thành nhân
tố quan trọng nhất trong việc nâng cao chất lượng và cải thiện hiệu quả đầu tư.
Đánh giá các hoạt động giáo dục, hay nói hẹp hơn là đánh giá kết quả của
việc quản lý, dạy và học là một vấn đề lớn của các nhà quản lý giáo dục, của tất cả
các giáo viên, của học sinh, cũng như của toàn xã hội.
Học viên : Trương Thị Cẩm Tiên – THPT Nguyễn Đình Chiểu -Trang 3-
Trường Chính trị Tỉnh Bình Dương Lớp Bồi dưỡng kiến thức QLNN khóa 30

Ở trường tôi trong những năm qua, Chi ủy, Ban giám hiệu trường đã xác
định được vai trò quan trọng của đội ngũ giáo viên, đặc biệt là đội ngũ cán bộ quản
lý đối với việc nâng cao chất lượng dạy học và giáo dục toàn diện. Do đó nhà
trường luôn quan tâm đến công tác xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên
trong đó đặc biệt là vấn đề đánh giá chất lượng đội ngũ; song vẫn còn nhiều bất
cập, chưa đạt được yêu cầu mong muốn.
Một thực trạng thường thấy là các nhà quản lý giáo dục mặc dù hiểu rõ tầm
quan trọng của công tác đánh giá, nhưng thường không coi trọng đầu tư đúng mức
cho công tác này. Những chỉ tiêu thi đua, tiêu chí bình xét các danh hiệu, chỉ tiêu
cho mỗi danh hiệu thường mang tính chủ quan, thiếu độ tin cậy khoa học nên hạn
chế nhiều tới hiệu quả của việc đánh giá, đôi lúc dẫn đến sự xung đột của các nhà
quản lý trong quá trình bình xét các danh hiệu thi đua.
Chúng ta biết rằng xung đột nảy sinh trong công việc là điều thường xảy ra.
Những con người khác nhau với những mục đích và nhu cầu hoàn toàn khác nhau
luôn dễ dẫn đến xung đột. Kết quả của xung đột có thể dẫn đến ganh ghét lẫn nhau.
Tuy nhiên xung đột có thể là động lực của sự phát triển. Nếu biết giải quyết
chúng một cách khoa học thì biết đâu chúng là một trong những động lực mang
tính đột phá cho công việc của nhà trường.

Để giải quyết thành công xung đột nảy sinh trong công việc là điều không hề
đơn giản, nó đòi hỏi chúng ta phải nhận biết một cách chính xác nguồn gốc nảy
sinh xung đột và đưa ra hướng giải quyết hợp lý.
Chúng ta biết rằng nếu xung đột – Nhất là trong vấn đề đánh giá thi đua khen
thưởng – không được giải quyết một cách có khoa học và hiệu quả, chúng có thể
gây nên những hậu quả khôn lường. Xung đột này có thể nhanh chóng dẫn đến sự
ganh ghét cá nhân. Công việc của nhà trường có thể bị phá vỡ, tài năng bị bỏ phí,
và dễ kết thúc bằng việc phản đối và đổ lỗi lẫn nhau và những điều này rất không
có lợi cho nhà trường trong quá trình xây dựng và phát triển. Chính vì những lý do
Học viên : Trương Thị Cẩm Tiên – THPT Nguyễn Đình Chiểu -Trang 4-
Trường Chính trị Tỉnh Bình Dương Lớp Bồi dưỡng kiến thức QLNN khóa 30

trên nên tôi mạnh dạn chọn đề tài: “ Sử dụng tâm lý học để giải quyết mâu thuẫn
nội bộ ”
Học viên : Trương Thị Cẩm Tiên – THPT Nguyễn Đình Chiểu -Trang 5-
Trường Chính trị Tỉnh Bình Dương Lớp Bồi dưỡng kiến thức QLNN khóa 30

I. Mô tả tình huống :
Trong bài diễn văn khai mạc lớp lý luận khoá I Trường Nguyễn Ai Quốc vào
ngày 7 tháng 9 năm 1957 Chủ Tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn: “ Các đồng chí cần
nhận thức sự quan trọng của học tập lý luận để hăng hái học tập, đồng thời trong
khi học tập phải đem những điều học được để phân tích và giải quyết các vấn đề
thực tế trong công tác, trong tư tưởng của bản thân mình và của Đảng, có như thế
việc học tập của các đồng chí mới thu được kết quả tốt ”.
Thực hiện lời dạy đó của Chủ tịch Hồ Chí Minh, cán bộ Quản lý Giáo dục là
những người phải biết thường xuyên vận dụng mọi kiến thức về quản lý nhà nước
để giải quyết các vụ việc phát sinh trong hoạt động quản lý, nhất là giải quyết các
thực trạng hiện nay ở các cơ quan, đơn vị công tác.
Thực trạng tất yếu trong các cơ quan là luôn luôn có xung đột, chúng chỉ
khác nhau về quy mô tính chất. Tuy nhiên, không phải lúc nào khái niệm xung đột

cũng đều được hiểu theo nghĩa xấu. Xung đột là quá trình trong đó một bên nhận ra
rằng quyền lợi của mình hoặc đối lập hoặc bị ảnh hưởng tiêu cực bởi một bên khác.
Xung đột có thể mang đến những kết quả tiêu cực hoặc tích cực, phụ thuộc vào bản
chất và cường độ của xung đột.
Vấn đề đặt ra cho các nhà quản lý giáo dục không chỉ ở chỗ nắm bắt được
những vấn đề lý luận về xung đột, điều quan trọng là nhà quản lý phải tiến hành
giải quyết nó như thế nào, bởi giải quyết xung đột là một công việc vô cùng quan
trọng trong quá trình quản lý.
Ở cơ quan tôi ,

Thực hiện lời dạy của Bác Hồ “Thi đua là Đoàn
kết, thi đua là
yêu nước, yêu nước thì phải thi đua và những

người

thi

đua

là

những

người yêu

nước
Học viên : Trương Thị Cẩm Tiên – THPT Nguyễn Đình Chiểu -Trang 6-
Trường Chính trị Tỉnh Bình Dương Lớp Bồi dưỡng kiến thức QLNN khóa 30

nhất”.
Trong nhiều năm qua, phong trào

thi đua yêu nước của trường
đã được tiến hành
thường xuyên, liên tục
. Tuy nhiên
từ 5 năm về trước, trong đợt bình bầu khen thưởng
và đề nghị Thủ tướng Chính Phủ khen, sau khi đã phổ biến đầy đủ tiêu chuẩn, chỉ
tiêu, Ban thi đua nhà trường đề cử thầy Phó Hiệu trưởng phụ trách chuyên môn
vào danh sách đề nghị khen thưởng, thì thầy Phó Hiệu trưởng phụ trách cơ sở vật
chất kiên quyết phản đối với hàng loạt lý do bôi đen và phủ nhận những kết quả
cũng như những thành tích mà thầy Phó Hiệu trưởng chuyên môn đạt được. Thầy
Phó Hiệu trưởng chuyên môn lập tức phản ứng lại với ý kiến của Thầy Phó Hiệu
trưởng phụ trách cơ sở vật chất. Thầy bác bỏ mọi ý kiến mà thầy Phó Hiệu trưởng
phụ trách cơ sở vật chất đưa ra và lớn tiếng công bố những khuyết điểm về công
tác quản lý của thầy Phó Hiệu trưởng phụ trách cơ sở vật chất. Và đến đây, đã xảy
ra xung đột dữ dội giữa hai thầy Phó Hiệu trưởng. Người có quyền lực duy nhất để
xử lý xung đột giữa hai thầy Phó Hiệu trưởng lúc này là thầy Hiệu trưởng, nhưng
thầy Hiệu trưởng lại tỏ ra lúng túng chỉ tập trung vào việc dàn hòa. Và cuộc khẩu
chiến gay gắt giữa hai thầy Phó Hiệu trưởng tiếp tục kéo dài. Kết quả là Hội nghị
thi đua của nhà trường tan vỡ không bình xét được cá nhân đề nghị khen thưởng
năm học .
Điều quan trọng hơn là từ đó những tình tiết về lỗi lầm của cả hai thầy được
lan truyền trong Hội đồng Sư phạm nhà trường, thậm chí cả những lời nói của cả
hai thầy – Xung đột – trong Hội nghị thi đua cũng được đưa ra bàn tán nửa kín nửa
hở. Vai trò của Hiệu trưởng nhà trường bắt đầu mờ nhạt, hình ảnh Ban giám hiệu
cũng bị mờ nhạt đi trong hoạt động của Hội đồng nhà trường. Cũng từ đây, các
hoạt động thi đua bị đình trệ - vi họ mất niềm tin vào Ban Giám hiệu nhà trường -
chỉ còn lại hoạt động dạy học theo quy chế tồn tại nhưng mất hết linh hồn vốn có

của nó, nên nhiều năm, nhà trường chấp nhận chịu những vết trượt dài tụt hậu so
với các trường bạn trong cụm thi đua. Đó là một câu chuyện buồn, một thất bại của
nhà trường trong phong trào thi đua.
Học viên : Trương Thị Cẩm Tiên – THPT Nguyễn Đình Chiểu -Trang 7-
Trường Chính trị Tỉnh Bình Dương Lớp Bồi dưỡng kiến thức QLNN khóa 30

Điều này đòi hỏi người Hiệu trưởng cần có giải pháp tích cực để giải quyết
tình huống xung đột giữa hai Phó hiệu trưởng, để từ đó từng bước phục hồi lại uy
tín của Ban Giám Hiệu trong lòng của CBGV nhà trường, cũng như từng bước
phục hồi lại vai trò, vị trí của nhà trường trong cụm thi đua.
Học viên : Trương Thị Cẩm Tiên – THPT Nguyễn Đình Chiểu -Trang 8-
Trường Chính trị Tỉnh Bình Dương Lớp Bồi dưỡng kiến thức QLNN khóa 30

II. Xác định mục tiêu xử lý tình huống:
Qua vụ việc trên tôi nhận thấy rằng nếu trong Hội nghị thi đua mà Thầy Hiệu
trưởng giải quyết tốt xung đột giữa hai Thầy Phó Hiệu trưởng sẽ dẫn đến các kết
quả như sau:
Tăng cường hiểu biết: Thảo luận là một phương pháp nhanh nhất giải quyết
xung đột, hãy để họ nói về những suy nghĩ của mình, là người cầm trịch Thầy Hiệu
Trưởng hãy cố gắng hiểu họ một cách thật khách quan, hơn nữa hãy cho họ biết
rằng họ hoàn toàn có thể đạt được mục tiêu của họ cũng như mục tiêu của nhà
trường mà không cần “đụng chạm” đến người khác vì trong đơn vị của Thầy thành
tích luôn được nhận biết và đánh giá một cách khoa học;
Tăng cường sự liên kết: Một khi xung đột được giải quyết hiệu quả, họ sẽ
thấu hiểu nhau hơn về tình cảm, sở thích, hoàn cảnh…, điều này tạo cho họ niềm
tin vào khả năng làm việc cũng như cùng hướng đến mục tiêu chung của nhà
trường.
Nâng cao kiến thức bản thân: Xung đột đẩy những cá nhân phải nỗ lực hơn
để nhanh chóng vượt qua “đối thủ” của họ, giúp họ hiểu những vấn đề thật sự quan
trọng nhất đối với họ, và hướng họ đến thành công nhanh hơn.

Tuy nhiên để có thể đề ra giải pháp hay phương án giải quyết tốt tình huống
xung đột giữa hai Thầy Phó Hiệu trưởng như trên, theo tôi cần tìm hiểu nguyên
nhân gây ra xung đột giữa hai Thầy Phó Hiệu trưởng và hậu quả mà nó gây ra cho
nhà trường.
III. Phân tích nguyên nhân và hậu quả:
Học viên : Trương Thị Cẩm Tiên – THPT Nguyễn Đình Chiểu -Trang 9-
Trường Chính trị Tỉnh Bình Dương Lớp Bồi dưỡng kiến thức QLNN khóa 30

Theo tôi, những nguyên nhân cơ bản dẫn đến xung đột giữa hai Phó Hiệu
trưởng nhà trường đó là:
Nguyên nhân thứ 1 : Do nguồn lực khan hiếm. Đây là nguyên nhân có thể
xảy ra bởi cả hai Phó Hiệu trưởng nghi ngờ lẫn nhau về quyền lợi được hưởng có
sự chênh lệch.
Nguyên nhân thứ 2 : Sự mơ hồ về phạm vi và quyền hạn. Trên thực tế toàn
bộ quyền lực quản lý nhà trường tập trung trong tay Hiệu trưởng. Tình huống này,
hai Phó Hiệu trưởng nhầm lẫn giữa nhiệm vụ tham mưu và quyền quyết định của
họ trong công tác quản lý nhà trường.
Nguyên nhân thứ 3 : Giao tiếp bị sai lệch. Cơ quan vốn là một xã hội thu nhỏ
chứa trong mình tính chất phức tạp của nó. Một mặt, những thành viên xấu trong
nhà trường có thể lợi dụng thời cơ để kích động hai Thầy, mặt khác có thể là những
thành viên xấu trong nhà trường thường xuyên tạo ra sự hiểu sai lầm giữa hai Thầy
nên dẫn đến hai Thầy có sự phân tích hời hợt không hiểu đầy đủ nội dung của
phong trào thi đua trong nhà trường.
Nguyên nhân thứ 4 : Sự khác biệt về địa vị, nhân thân và quyền lực. Ở
trường học, nhiệm vụ chuyên môn là nhiệm vụ chính trị hàng đầu. Chính vì vậy,
người phụ trách chuyên môn (theo tâm lý chung) bao giờ cũng được nể trọng hơn
người phụ trách cơ sở vật chất. Như vậy, người phụ trách cơ sở vật chất có uy thế
thấp có thể sẽ phản đối tình thế thấp kém của mình bằng cách tạo ra xung đột để
nâng cao quyền lực và ảnh hưởng của mình trong trong tổ chức.
Hậu quả dẫn tới là cả hai thầy đều không ai được đề nghị Thủ tướng Chính

Phủ khen và Hội nghị thi đua của nhà trường không thành công, và nhà trường bị
Học viên : Trương Thị Cẩm Tiên – THPT Nguyễn Đình Chiểu -Trang 10-
Trường Chính trị Tỉnh Bình Dương Lớp Bồi dưỡng kiến thức QLNN khóa 30

tụt hậu trong phong trào thi đua cũng như không được bình xét là đơn vị xuất sắc
Sở Giáo dục tặng bằng khen
Qua những nguyên nhân đã phân tích và hậu quả ở trên ta thấy rằng xung đột
có thể làm mất đi tính đoàn kết cũng như hiệu quả trong công việc của Ban Giám
hiệu nhà trường. Nếu Hiệu trưởng nhà trường quản lý không đúng cách sẽ sinh ra
xung đột trong tập thể Ban Giám hiệu và lan rộng ra trong Hội đồng sư phạm nhà
trường . Nó sẽ mau chóng lớn nhanh nếu không được giải quyết thỏa mãn. Và khi
tính đoàn kết bị mất đi, những công việc đòi hỏi sự cộng tác sẽ trở thành điều khó
khăn với mọi người. Trong tình huống này, đòi hỏi Hiệu trưởng nhà trường phải có
biện pháp làm cho xung đột này dịu xuống. Lâp tức dập tắt xung đột hay thảo luận
một cách bình tĩnh với thái độ xây dựng và tập trung vào thẳng vấn đề chứ không
vào cá nhân. Nếu làm được một trong hai điều này thì mọi người đều lắng nghe cẩn
thận và hiểu được vấn đề cũng như cùng đưa ra giải pháp nhằm giải quyết vấn đề
một cách hiệu quả.
IV. Phương án giải quyết tình huống:
Qua câu chuyện trên để giải quyết mối xung đột giữa hai thầy Phó Hiệu
trưởng, theo cá nhân tôi xin đề ra hai phương án để giải quyết tình huống như sau:
Phương án 1: Thầy Hiệu trưởng cần thực hiện giải quyết tận gốc xung đột
giữa hai Phó hiệu trưởng
Để thực hiện được vấn đề này đòi hỏi Thầy Hiệu trưởng cần phân tích phán
đoán xác định nguyên nhân cơ bản dẫn đến xung đột. Sau đó Thầy Hiệu trưởng
dùng chiến thuật thuyết phục kết hợp thương thảo riêng với từng Phó Hiệu trưởng
để đạt được những cam kết riêng.
Học viên : Trương Thị Cẩm Tiên – THPT Nguyễn Đình Chiểu -Trang 11-
Trường Chính trị Tỉnh Bình Dương Lớp Bồi dưỡng kiến thức QLNN khóa 30

Trước hết, cần chọn thời điểm thích hợp để gặp gỡ từng Phó Hiệu trưởng và
thuyết phục họ bằng lý lẽ, logic và sự kiện. Tức là chỉ ra cho họ những sai lầm mà
họ ngộ nhận để từ đó họ nhận ra khuyết điểm và tự giác sửa chữa khuyết điểm.
Phương án này có những ưu , khuyết điểm :
Ưu điểm : Giải quyết được tận gốc xung đột giữa hai Phó Hiệu trưởng.
Khuyết điểm : Tốn nhiều thời gian để giải quyết tận gốc xung đột giữa hai
Phó Hiệu trưởng.
Phương án 2: Thầy Hiệu trưởng cần ra quyết định chấm dứt cuộc “khẩu
chiến” giữa hai Thầy Phó Hiệu trưởng vì :
Trong bất cứ cơ quan nào, mâu thuẫn tồn tại tuy mức độ có khác nhau nhưng
mâu thuẫn giữa các lãnh đạo khi xuất hiện cũng là vấn đề lớn. Điều này dễ nhận ra
khi các ý kiến đối đầu của hai thầy Phó Hịệu trưởng thể hiện việc họ đã chuẩn bị
quá kỹ về những khuyết điểm của nhau và chọn Hội nghị thi đua làm cơ hội để gây
mất uy tín nhau. Trong trường hợp này, người Hiệu trưởng không thể thực hiện
quyết định phân rõ trắng đen của thuộc cấp gần gũi nhất trước mặt mọi người . Mặt
khác, cần có thời gian thu thập thông tin cần thiết vê nguyên nhân của cuộc đối
đầu, tìm hướng giải quyết hoàn thiện hơn. Hơn nữa, cần tránh cái giá phải trả quá
đắt, nếu nhiều vấn đề có thể phát sinh thêm từ ý kiến đối đầu của hai Phó Hiệu
trưởng.
Xuất phát từ nhận định trên, ở tình huống này còn ứng dụng phong cách đối
đầu: Hiệu trưởng với tư cách Chủ tịch Hội đồng thi đua, người chủ trì Hội nghị cần
quyết đoán cao độ, đó là cương quyết, khẩn trương, chấm dứt tình trạng cãi vã của
hai Phó Hiệu trưởng. Thực hiện giải pháp né tránh (chuyển nội dung khác) bởi cơ
hội hòa giải ngay lập tức là không thể.
Học viên : Trương Thị Cẩm Tiên – THPT Nguyễn Đình Chiểu -Trang 12-
Trường Chính trị Tỉnh Bình Dương Lớp Bồi dưỡng kiến thức QLNN khóa 30

Phương án này có những ưu , khuyết điểm :
Ưu điểm : Giải quyết nhanh chóng xung đột giữa hai Phó Hiệu trưởng.
Khuyết điểm : Không giải quyết được tận gốc xung đột giữa hai Phó Hiệu

trưởng
Qua ưu và khuyết điểm của hai phương án trên, theo tôi người Hiệu trưởng
nên sử dụng phương án 2 để giải quyết xung đột giữa hai thầy Phó Hiệu trưởng sẽ
đạt được hiệu quả cao hơn.
V Những giải pháp để thực hiện theo Phương án 1 :
- Kêu gọi (khơi gợi) khéo léo: Hiệu trưởng nhà trường cần phải đánh giá cao
công lao đóng góp của từng Phó Hiệu trưởng vào phong trào chung của nhà trường.
Bộc lộ niềm tin của mình vào họ, với mình và khẳng định nhà trường không thể
thiếu một trong hai Phó Hiệu trưởng.
- Gây áp lực tạo sức ép từ bên trên: Hiệu trưởng cần nhẹ nhàng nhắc nhở
cho họ biết là vấn đề xung đột vừa qua nếu phát triển rộng thì những nguy cơ về
thanh danh và vị trí công tác cùng với hình ảnh của họ trước hội đồng nhà trường
cũng như cơ quan chủ quản chắc chắn là bị biến dạng.
- Chiến thuật tạo đồng minh: Hiệu trưởng cần dùng các tổ chức đoàn thể như
Công đoàn, Đoàn thanh niên - các thành viên của hội đồng thi đua, các nhà giáo có
uy tín trong nhà trường tham gia thuyết phục từng Phó Hiệu trưởng theo kịch bản
đã dàn dựng, ở nhiều thời điểm khác nhau có chủ ý.
Nội dung của quá trình thương thảo này cần đạt được là:
- Xác định nhu cầu cần thiết là quyền lực danh dự và lợi ích vật chất được
hưởng và lời xin lỗi của đối phương. Trong quá trình này Hiệu trưởng nhà trường
cần phải buộc được các Phó Hiệu trưởng nhận ra sai lầm của mình.
Học viên : Trương Thị Cẩm Tiên – THPT Nguyễn Đình Chiểu -Trang 13-
Trường Chính trị Tỉnh Bình Dương Lớp Bồi dưỡng kiến thức QLNN khóa 30

- Thầy Hiệu trưởng cần thiết kế trước các thỏa thuận (dự kiến) với từng đối
tượng, đồng thời cam kết ủng hộ họ khi những vấn đề quyền lợi của họ là chính
đáng.
Xung đột chỉ thật sự được giải quyết chỉ khi và chỉ khi hai bên hiểu được
mong muốn của đối phương và giải pháp đạt được kết quả thật sự khi nó thỏa mãn
được đòi hỏi của cả hai phía. Tuy nhiên cũng có những giải pháp đòi hỏi phải có sự

thỏa hiệp từ cả hai bên. Trong trường hợp này đòi hỏi Hiệu trưởng nhà trường cần
xây dựng phong cách hợp tác thông qua con đường thương thảo chung (thương
thảo là quá trình cho và nhận giữa các bên đang xung đột), phương pháp này có thể
giúp Hiệu trưởng nhà trường tìm ra giải pháp tốt nhất để thỏa mãn cả hai phía trong
hòan cảnh khó khăn nhất. Có 3 nguyên tắc trong thương thảo là: nhẫn nại, bình tĩnh
và tôn trọng đối phương.
Trong tình huống cụ thể này, Hiệu trưởng cần xác định chọn kiểu thương
thảo hòa hợp, tức là làm sao cho cả hai đồng sự của mình cùng thắng lợi, để đạt
được điều này, Hiệu trưởng cần thực hiện các bước sau:
Bước 1: Làm rõ lợi ích. Đến giai đoạn này, người Hiệu trưởng cần đóng một
lúc ba vai : Tư vấn – Hòa giải – Trọng tài. Giải pháp lựa chọn là nhẹ nhàng, nhẫn
nại, nhấn mạnh những ưu khuyết điểm chính của từng Phó Hiệu trưởng, khen chê
một cách công bằng, hợp lý và bộc lộ niềm tin vào hai người như nhau. Đề cao
mục tiêu chung là sự nghiệp giáo dục của nhà trường, đồng thời xác định cụ thể
mục đích giải quyết quyền lợi riêng của hai người là năm học này xét danh hiệu
Thủ tướng chính phủ khen cho thầy Phó Hiệu trưởng phụ trách chuyên môn, năm
tiếp theo sẽ đến thấy Phó Hiệu trưởng phụ trách cơ sở vật chất.
Học viên : Trương Thị Cẩm Tiên – THPT Nguyễn Đình Chiểu -Trang 14-
Trường Chính trị Tỉnh Bình Dương Lớp Bồi dưỡng kiến thức QLNN khóa 30

Bước 2: Xác định phương án lựa chọn. Ở bước này, cần thống nhất với các
Phó Hiệu trưởng về những vấn đề mà họ cần phải quan tâm bao gồm : Danh dự,
Quyền lợi và Quyền lực .
Bước 3: Thiết kế các thỏa thuận.
* Về Danh dự : Đầu tiên Thầy Hiệu trưởng yêu cầu các bên cần xin lỗi
nhau, phải tự nhận thấy những hành động thái quá của mình trong Hội nghị thi đua
và những hậu quả mà họ đã gây ra. Từ đó Thầy Hiệu trưởng sẽ tìm một phương án
có lợi nhất cho hai người trước nhà trường trong việc phục hồi uy tín của hai thầy.
* Về Vật chất và quyền lực: Cần đàm luận với hai thầy Phó Hiệu
trưởng để giải thích rõ các nguồn lợi cá nhân và phần trách nhiệm quản lý mà Hiệu

trưởng đã giao phó cho mỗi bên.
Bước 4: Lựa chọn thỏa thuận.
Hiệu trưởng cần chủ động đưa ra phương án cho hai thầy lựa chọn thời điểm
thỏa thuận, để từ đó hòa giải được hai thầy và đảm bảo được sự bình ổn phát triển
của nhà trường.
Bước 5: Hoàn thiện các thỏa thuận.
Hiệu trưởng cần khuyên các đồng sự của mình hãy bỏ qua lỗi lầm cho nhau
vì nhân cách nhà giáo và vì tình đồng nghiệp đồng đội và tập thể Hội đồng sư phạm
nhà trường.
Đồng thời Thầy Hiệu trưởng cần xác định rõ nguyên tắc làm việc trong
tương lai: Hai Thầy Phó Hiệu trưởng không hành động cá nhân nông nổi trong các
cuộc họp, Hội nghị mà phải cùng nhau thống nhất được phương án giải quyết trong
mọi vấn đề.
Học viên : Trương Thị Cẩm Tiên – THPT Nguyễn Đình Chiểu -Trang 15-
Trường Chính trị Tỉnh Bình Dương Lớp Bồi dưỡng kiến thức QLNN khóa 30

Học viên : Trương Thị Cẩm Tiên – THPT Nguyễn Đình Chiểu -Trang 16-
Trường Chính trị Tỉnh Bình Dương Lớp Bồi dưỡng kiến thức QLNN khóa 30

Kết luận
Những giải pháp trên đã được vận dụng trong việc giải quyết một tình huống
tương tự. Các Phó Hiệu trưởng đều thừa nhận những sai lầm của mình trong nhận
thức, thái quá trong hành động với đồng sự và lo ngại về sự việc vỡ lở. Niềm mong
mỏi của họ là được an toàn, giải quyết và gắn kết những bất hòa (kết luận thu được
từ thuyết phục và thương thảo riêng). Người Hiệu trưởng đã lấy đó làm cơ sở để
giải quyết cuộc thương thảo chung tốt đẹp.
Trong Đắc nhân tâm, Dale Carnegie viết: “Tranh biện không phát tán được
hiểu lầm. Phải thiệp thế, biết khéo léo, có lòng hòa giải và khoan hồng đặt địa vị
của mình vào đối thủ, ta mới thu phục được họ". Người quản lý phải có được
những phẩm chất ấy vì họ luôn phải đối mặt với những xung đột, và chính họ có

trách nhiệm giải quyết những xung đột ấy. Từ tình huống thuật lại ở trên, chúng ta
thấy rõ người quản lý nếu không có kiến thức về quản lý nhà nước và tâm lý quản
lý, lúng túng trong ứng xử thì sẽ thất bại. Bài học rút ra là người quản lý phải trang
bị cho mình những kiến thức về quản lý nhà nước và tâm lý quản lý để “biết khéo
léo” và luôn xác định được mưu phạt tâm công là một công cụ hữu hiệu trong các
công cụ quản lý, chính nhờ vào những kiến thức đó mà người Hiệu trưởng nhà
trường đã thành công khi dùng phương án thứ 2 trong giải quyết xung đột về danh
hiệu thi đua giữa hai Phó Hiệu trưởng nhà trường.
Học viên : Trương Thị Cẩm Tiên – THPT Nguyễn Đình Chiểu -Trang 17-
Trường Chính trị Tỉnh Bình Dương Lớp Bồi dưỡng kiến thức QLNN khóa 30

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Đảng Cộng Sản Việt Nam – Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ
VI.NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 1987.
2. Đảng Cộng Sản Việt Nam – Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ
VII.NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 1991.
3. Đảng Cộng Sản Việt Nam - Nghị quyết 4, Ban Chấp hành Trung Ương Đảng
Khoá VII.NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1992.
4. Đảng Cộng Sản Việt Nam – Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ
VIII.NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 1996.
5. Đảng Cộng Sản Việt Nam - Nghị quyết 2, Ban Chấp hành Trung Ương Đảng
Khoá VIII.NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1996.
6. Đảng Cộng Sản Việt Nam – Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ
IX.NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2001.
7. Đảng Cộng Sản Việt Nam - Nghị quyết 6, Ban Chấp hành Trung Ương Đảng
Khoá IX.NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2002.
8. Chính phủ - Nghị quyết 90/CP ngày 21/8/1987 của Chính phủ về phương
hướng và chủ trương xã hội hoá các hoạt động giáo dục, y tế, văn hoá.
9. TS. Chu Văn Thành và TS. Hà Văn Ngọc – Xây dựng và phát triển đội ngũ
cán bộ công chức hiện nay. Tạp chí Cộng sản, số 3, tháng 2/2001.

10. Hà Quý Tình – Nguôn nhân lực Việt Nam, thực trạng và giải pháp. Tạp chí
Cộng sản, số 7, tháng 4/1999.
11. Học viện Hành chính Quốc gia - Quản lý nhà nước trong các lĩnh vục xã hội.
NXB Giáo dục, Hà Nội, 1997.
12. Học viện Hành chính Quốc gia - Quản lý nhà nước nguồn nhân lục. NXB
Giáo dục, Hà Nội, 1997.
13. Hồ Chí Minh - Về vấn đề giáo dục. NXB Giáo dục, Hà Nội,1990.
Học viên : Trương Thị Cẩm Tiên – THPT Nguyễn Đình Chiểu -Trang 18-
Trường Chính trị Tỉnh Bình Dương Lớp Bồi dưỡng kiến thức QLNN khóa 30

14. Luật giáo dục. NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2005.
15. GS-TS Nguyễn Duy Quý – Phát triển con người, tạo nguồn nhân lực, tạo
nguôn nhân lực cho sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở nước. Tạp chí
Công sản số 19, tháng 10/1998.
16. Nguyễn Thị Hằng – Phát triển nguồn nhân lực Viêt Nam đến năm 2010. tạp
chí Công sản, số 7, tháng 4/1999.
17. GS-TS Phạm Minh Hạc - Muời năm đổi mới giáo dục đào tạo. NXB Giáo
dục, Hà Nội, 1997.
18. GS-TS Phạm Minh Hạc (Tổng chủ biên) – Xã hội hoá công tác giáo dục.
NXB Giáo dục, Hà Nội, 1997.
19. Thủ tướng Chính phủ - Chỉ thị số 18/2001/CT – TTg ngày 27/8/2001 về một
số biện pháp cấp bách xây dựng đội ngũ nhà giáo của hệ thống giáo dục quốc
dân. Công báo tháng 12/2001.
20. Thủ tướng chính phủ - Quyết định số 201/2001/QĐ – TTg ngày 28/12/2001
về việc phê duyệt “Chiến lược phát triển giáo dục 2001 – 2010”. Công báo
tháng 12/2001.
21. Chỉ thị số 40 Ban Chấp hành Trung ương Ngày 15 tháng 6 năm 2004 về việc
nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục.
22. Tài liệu học tập lớp bồi dưỡng kiến thức Quản lý Nhà nước khóa 30 –
Trường Chính trị Tỉnh Bình Dương.

Học viên : Trương Thị Cẩm Tiên – THPT Nguyễn Đình Chiểu -Trang 19-