Hàm số bậc nhất có sử dụng BDTD

§¹i sè líp 9
§¹i sè líp 9
Gi¸o viªn: Cao V¨n Th¾ng




Bài củ
Cho các hàm số: y = 3x + 1 và y = -3x + 1
a. Tính giá trị y t ơng ứng của mỗi hàm số theo giá trị
đã cho của biến x rồi điền vào bảng sau:
x -2 -1 0 1 2
Y = 3x + 1
Y =-3x + 1
-5 -2 1 4 7
7 4 1 -2 -5
b.Nhận xét tính đồng biến và nghịch biến của hai
hàm số trên ?
Nhận xét: Hàm số y = 3x + 1 là hàm số đồng biến trên
R. Hàm số y = -3x +1 là hàm nghịch biến trên R.

Tiết 21 - 22
Hàm số bậc nhất.Luyện tập
(Tiết 01)
1. Khái niệm về hàm số bậc nhất
a. Bài toán: một xe ôtô chở khách đi từ bến xe phía nam Hà Nội
vào Huế với vận tốc trung bình 50km/h.Hỏi sau t giờ ô tô đó cách

trung tâm Hà Nội bao nhiêu kilômét? Biết rằng bến xe phía nam
cách trung tâm Hà Nội 8km.
Bn xe Hu
8km
TT H Ni
Bài tập 1: Hãy điền vào chỗ trống ( ) cho đúng:
Sau 1 giờ, ôtô đi đ ợc
Sau t giờ, ôtô đi đ ợc
Sau t giờ, ô tô cách trung tâm Hà Nội là: s =

Bến xe Huế
8km
TT Hà Nội
Bến xe Huế
8km
TT Hà Nội
Bến xe Huế
8km
TT Hà Nội
S = ? + 8 (km)
t = 1 giê Q§ = ? (km)
t = xgiê Q§ = ? (km)
Sau 1 giê, «t« ®i ® îc
Sau t giê, «t« ®i ® îc
Sau t giê, « t« c¸ch trung t©m Hµ Néi lµ: s =
50(km)
50t(km)
50t + 8 (km)

Bài tập 2: Tính các giá trị t ơng ứng của s khi cho t các

giá trị và điền vào bảng sau:
t 1 2 3 4
S = 50t + 8
Hỏi s có phải là hàm số của t không ? Vì sao?
b. Định nghĩa:
Hàm số bậc nhất là hàm số đ ợc cho bởi công thức
Y = ax + b (Trong đó a, b là các số cho tr ớc và a 0 )
58 108 158 208
Vậy một hàm số nh thế nào thì đ ợc gọi là hàm số
bậc nhất ?

Bài tập 3: Hàm số nào trong các hàm số sau không phải
là hàm số bậc nhất vì sao ? Xác định hệ số a, b của các
hàm số bậc nhất.
A. Y = 4 - 5x
B. Y = 4(x - 2 ) + 5
C. Y = - 4x
2
- 6
D. Y = -9x
E. Y = (1- 3 )x - 6
Chú ý: Khi b = 0, hàm số có dạng y = ax
(đã học ở lớp 7 )
F. Y = mx + 4
G. Y = (m - 2)x - 4 với m 2
H. Y = - x - 3
4
5

x -2 -1 0 1 2

Y=f(x)=3x + 1
Y=f(x)=-3x + 1
-5 -2 1 4 7
7 4 1 -2 -5
NhËn xÐt: Hµm sè y = 3x + 1 lµ hµm sè ®ång biÕn trªn
R. Hµm sè y = -3x +1 lµ hµm sè nghÞch biÕn trªn R.

a)Cho hàm số bậc nhất y = f(x) = 3x + 1.
Cho biến x hai giá trị bất kì x
1
,x
2
sao cho x
1
< x
2
hãy
chứng minh: f(x
1
) < f(x
2
)
b) Cho hàm số bậc nhất y = f(x) = - 3x + 1.
Cho biến x hai giá trị bất kì x
1
,x
2
sao cho x
1
< x

2
hãy
chứng minh: f(x
1
) > f(x
2
)
Bài toán
?Qua bài toán trên các em có kết luận gì về tính đồng
biến, nghịch biến của hàm số y = ax + b (a 0) ? khi
nào hàm số đồng biến và khi nào thì hàm số nghịch
biến ?

2. Tính chất
Hàm số bậc nhất y = ax + b xác định với mọi giá trị của
x thuộc R và có tính chất sau:
a)Đồng biến trên R, khi a > 0.
b)Nghịch biến trên R, khi a < 0.
Để xét tính đồng biến hay nghịch biến của một hàm số
thì ta xét yếu tố nào của hàm số ?
Bài tập 4: Mỗi em hãy lấy 4 ví dụ về hàm số bậc nhất
đồng biến và 4 ví dụ về hàm số bậc nhất nghịch biến.
Bài tập 5: Cho hàm số y = (m - 2)x + 1.Tìm các giá trị
của m để hàm số:
a.Đồng biến.
b.Nghịch biến.

TiÕt 21.
Hµm sè bËc nhÊt
Y =ax + b

(a 0)
X¸c ®Þnh trªn R
- a > 0 h/s
®ång biÕn.
- a< 0 h/s
nghÞch biÕn
VÝ dô: a. y = 3x + 2
b. y =-4x -6
V/D
§
/
N
T
/
C

3. Bài tập vận dụng:
Các hàm số sau đâu là hàm số bậc nhất ? Hãy xác
định hệ số a, b của chúng và xét xem hàm số bậc nhất
nào đồng biến, nghịch biến.
a. Y = 2(x-1) + 3
b. Y = 3(2 - x) - 4
c. Y = x + 0,57 ( với m là số cho tr ớc và m 1)
m + 3
m - 1
? Khi nào thì hàm số y = ax + b đồng biến, nghịch biến ?
Khi xét tính đồng biến và nghịch sbiến của một hàm số
bậc nhất ta đi xét yếu tố nào của hàm số .

4. H ớng dẫn về nhà

- Học thuộc và nắm chắc khái niệm về hàm số bậc
nhất, tính chất của hàm số bậc nhất.
- Biết nhận dạng về hàm số bậc nhất. Biết xét tính
đồng biến và nghịch biến của hàm số bậc nhất.
- Ôn tập lại các kiến thức về đồ thị của hàm số mà các
em đã đ ợc học ở các lớp d ới.
- Làm các bài tập: 8, 9, 11, 13, 14 (sgk - Trang 147,148)