Lun vn tt nghip i hc Thng Long
SVTH: Trnh Thu Hà MSV: A11769
- 1 -
DANH MC CÁC BNG, BIU, HÌNH V
S đ 2.1: C cu t chc HDBank Hà Ni 31
Bng 2.1: C cu huy đng vn theo k hn 33
Bng 2.2: Tình hình d n qua các nm 35
Bng 2.3: Bng kt qu tng thu t hot đng thanh toán quc t 37
Bng 2.4: Báo cáo v kinh doanh ngoi t 39
Bng 2.5: Quy mô tng trng ngun vn huy đng qua các nm 45
Bng 2.6: Tng vn huy đng ca h thng HDBank và HDBank Hà Ni
qua các nm
47
Bng 2.7: C cu ngun vn huy đng theo k hn qua các nm 49
Bng 2.8: C cu ngun vn huy đng theo thành phn kinh t qua các nm 52
Bng 2.9: C cu vn huy đng theo loi tin qua các nm 55
Bng 2.10: T l tng ngun vn huy đng trên tng ngun vn qua các nm 56
Bng 2.11: Bng đánh giá chi phí huy đng vn qua các nm 58
Bng 2.12: Tình hình ngun vn huy đng và d n tín dng qua các nm
59
Biu đ 2.1: Quy mô tng ngun vn huy đng qua các nm 34
Biu đ 2.2: Tng d n và d n quá hn qua các nm 36
Biu đ 2.3: Quy mô tng trng vn huy đng qua các nm 46
Biu đ 2.4: So sánh tng ngun vn ca HDBank Hà Ni
vi toàn h thng HDBank 48
Biu đ 2.5: Tình hình huy đng vn theo k hn qua các nm 50
Biu đ 2.6: Tình hình huy đng vn theo thành phn kinh t qua các nm
52
Biu đ 2.7: Tình hình huy đng vn theo loi tin qua các nm 55
Lun vn tt nghip i hc Thng Long
SVTH: Trnh Thu Hà MSV: A11769
- 2 -
DANH MC CÁC T VIT TT
Ký hiu vit tt Tên đy đ
NHTM Ngân hàng thng mi
NHTM CP Ngân hàng thng mi c phn
HDBank NHTM CP Phát Trin Nhà Thành ph H Chí Minh
HDBank Hà Ni NHTM CP Phát Trin Nhà Thành ph H Chí Minh
chi nhánh Hà Ni
VN Vit Nam ng
USD ô la M
NHTW Ngân hàng trung ng
NHNN Ngân hàng Nhà nc
Thang Long University Library
Lun vn tt nghip i hc Thng Long
SVTH: Trnh Thu Hà MSV: A11769
- 3 -
LI M U
1. Tính cp thit ca đ tài
Vit Nam đang trong giai đon công nghip hóa, hin đi hóa đt nc vi
mc tiêu tr thành mt nc công nghip tiên tin vào nm 2020. thc hin đc
mc tiêu này thì vn là mt trong nhng yu t vô cùng quan trng bi vn chính là
tin đ cho s tng trng kinh t. Cùng vi s phát trin ca nn kinh t, vai trò ca
các ngân hàng thng mi (NHTM) ngày càng tr nên qua
n trng. Các NHTM luôn
là đa ch quen thuc mà nhng cá nhân, doanh nghip, t chc kinh t vn tìm ti
mi khi cn ngun vn.
i vi ngân hàng thng mi, nu nói ngun vn t có là tin đ cho s khi
đu ca hot đng kinh doanh thì ngun vn huy đng đóng vai trò ch đo trong vic
đm bo c s tài chính và m rng hot đng kinh doanh. Nhu cu vn đu t ngà
y
càng tng ca nn kinh t đòi hi hot đng huy đng vn ca các ngân hàng thng
mi phi đc m rng, tng cng phát trin mnh m hn. Mt khác, vic tng
cng huy đng vn và s dng vn hp lý cng giúp cho hot đng kinh doanh ca
ngân hàng đc an toàn, hiu qu hn. Do vy, trong thi gian ti đ phát huy hn
na vai trò ca mình và đáp
ng cho s phát trin ca nn kinh t cng nh s phát
trin ca chính h thng ngân hàng, ngân hàng cn luôn chú trng đn nâng cao cht
lng ngun vn huy đng. Tìm ra nhng gii pháp hoàn thin hot đng huy đng
vn là rt thit thc và cp bách.
Nhn thc đc tm quan trng ca công tác huy đng vn, vi nhng kin
thc đã đ
c hc trng cng nh đc thu nhn trong thi gian thc tp ti Ngân
hàng thng mi c phn Phát trin Nhà thành ph H Chí Minh chi nhánh Hà Ni
(HD Bank Hà Ni) va qua, em đã chn đ tài: “Mt s gii pháp nâng cao hiu qu
hot đng huy đng vn ti ngân hàng thng mi c phn (NHTMCP) Phát Trin
Nhà TP H Chí Minh chi nhánh Hà Ni” là đ tài vit lun vn tt nghip ca m
ình.
2. Mc tiêu nghiên cu
Trên c s xác đnh ni dung, vai trò ca NHTM trong hot đng huy đng
vn đ đáp ng nhu cu cho vic phát trin kinh t, dch v, khóa lun nghiên cu
thc trng hot đng ca HDBank - Hà Ni nói chung và lnh vc huy đng vn nói
Lun vn tt nghip i hc Thng Long
SVTH: Trnh Thu Hà MSV: A11769
- 4 -
riêng. T đó, đa ra mt s gii pháp, kin ngh nhm nâng cao hiu qu hot đng
huy đng vn ti HDBank - Hà Ni.
3. i tng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu là công tác huy đng vn ti HDBank – Hà Ni.
Phm vi nghiên cu là hot đng ca HDBank - Hà Ni trong 3 nm 2007,
2008 và 2009.
4. Phng pháp nghiên cu
Lun vn s dng phng pháp duy vt bin chng, phng pháp duy vt lch
s ca Ch ngha Mác - Lênin và
t tng H Chí Minh kt hp vi các hc thuyt
kinh t, phng pháp thng kê, phng pháp phân tích tng hp…
5. B cc lun vn
Ngoài phn m đu, kt lun, danh mc tài liu tham kho, lun vn gm 3
chng:
Chng 1: Lý lun chung v hot đng huy đng vn ti ngân hàng thng mi.
Chng 2: Thc trng hot đng huy đng vn ti HDBa
nk Hà Ni
Chng 3: Mt s gii pháp nhm nâng cao hiu qu công tác huy đng vn ti
HDBank Hà Ni
Thang Long University Library
Lun vn tt nghip i hc Thng Long
SVTH: Trnh Thu Hà MSV: A11769
- 5 -
CHNG 1: LÝ LUN CHUNG V HOT NG HUY NG VN
TI NGÂN HÀNG THNG MI
1.1. TNG QUAN V NGÂN HÀNG THNG MI
1.1.1. Khái nim NHTM
Ngân hàng đc hình thành và phát trin qua mt quá trình lâu dài vi nhiu
hình thái kinh t xã hi khác nhau. Trong thi k đu, khong t th k th XV đn
th k XVII, tt c các ngân hàng đu là ngân hàng thng mi và đu có kh nng
phát hành giy bc. Nhng do các ngân hàng đã lm dng kh nng phát hành giy
bc, không có s đng nht nên dn đn s ln xn trong lu thông tin t. Do đó Nhà
nc đã buc phi can thip nhm thit lp trt t và thng nht vic phát hành tin,
dn ti s phân hóa trong h thng ngân hàng, to thành 2 nhóm: nhóm các ngân hàng
đc phát hành tin (gi là ngân hàng phát hành) và nhóm không đc phép phát
hành tin(gi là NHTM).
Ngày nay, hu ht h thng ngân hàng ca các nc trên th gii là ngân hàng
hai cp trong đó có Vit Nam. H thng ngân hàng Vit Nam bao gm ng
ân hàng
trung ng (NHTW) và các ngân hàng thng mi. NHTW thc hin chc nng qun
lý nhà nc trong lnh vc tin t, là ngân hàng phát hành, ngân hàng ca các ngân
hàng, ngân hàng ca chính ph. NHTM thc hin chc nng kinh doanh tin t, trung
gian tín dng, trung gian thanh toán ca nn kinh t.
Theo Lut Ngân hàng Nhà nc 2003 và Lut các t chc tín dng 2004 ca
Vit Nam đnh ngha:
“Ngân hàng thng mi là mt loi hình t chc tín dng đc thc hin toàn
b hot đng ngân hàng và các hot đng kinh doanh khác có liên quan”.
“Hot đng ngân hàng là hot đng kinh doanh tin t, làm dch v ngân hàng
vi ni dung nhn tin gi và s dng s tin này đ cp tín dng và cung ng dch v
thanh toán”.
“T chc tín dng là loi hình doanh nghip hot đng kinh doanh tin t, làm
dch v ngân hàng vi ni dung nhn tin gi và s dng s tin này đ cp tín dng
và cung ng dch v thanh toán”.
Lun vn tt nghip i hc Thng Long
SVTH: Trnh Thu Hà MSV: A11769
- 6 -
1.1.2. Chc nng ca NHTM
1.1.2.1. Chc nng trung gian tín dng
Chc nng tín dng là chc nng c bn nht ca NHTM, có ý ngha rt quan
trng trong vic thúc đy s phát trin ca nn kinh t. Khi thc hin chc nng trung
gian tín dng, ngân hàng thng mi đóng vai trò là “cu ni” gia ngi d tha vn
vi ngi có nhu cu v vn. Ngân hàng sau khi huy đng đc các ngun tin tm
thi nhà
n ri trong nn kinh t s hình thành qu cho vay ca ngân hàng và s s
dng nó đ đáp ng nhu cu vay vn ca các ch th trong nn kinh t. Vi chc nng
trung gian tín dng, NHTM đã góp phn to nên li ích cho tt c các bên tham gia
bao gm: ngi gi tin, ngân hàng, ngi đi vay và đng thi góp phn s thúc đy
s phát trin ca nn kinh t.
1.1.
2.2. Chc nng thanh toán
Ngân hàng làm chc nng thanh toán khi nó thc hin thanh toán theo yêu cu
ca khách hàng nh trích tin t tài khon tin gi ca h đ thanh toán tin hàng hóa
dch v hoc nhp tin vào tài khon tin gi ca khách hàng tin thu bán hàng và các
khon thu khác theo lnh ca h. Chc nng trung gian thanh toán ca ngân hàng có ý
ngha quan trng đi vi nn kinh t. Thanh toán không dùng tin mt góp phn tit
kim chi phí lu thông tin mt và đm bo s an
toàn trong thanh toán. iu này góp
phn tng nhanh tc đ lu thông hàng hóa, tc đ luân chuyn vn và hiu qu ca
quá trình tái sn xut xã hi. Mt khác, chc nng này còn góp phn tng thu nhp
cho ngân hàng thông qua vic thu phí thanh toán, làm tng uy tín và to điu kin cho
ngân hàng thu hút ngun vn huy đng.
1.1.2.3. Chc nng to tin
Khi thc hin vai trò kinh doanh tin t, các NHTM thông qua chc nng
thanh toán và trung gi
an tín dng đã to ra s tin ghi s trên tài khon tin gi thanh
toán ca khách hàng ti NHTM. Nói cách khác, nh hot đng trên h thng ca các
NHTM đã to ra bút t thay th cho tin mt. S kt hp gia chc nng trung gian
thanh toán và trung gian tín dng làm cho h thng NHTM có kh nng to tin gi
thanh toán. T mt khon tin gi ban đu, thông qua làm chc nng trung gian tín
dng ngâ
n hàng s dng đ cho vay, s tin cho vay ra li đc khách hàng s dng
đ mua hàng hóa, thanh toán dch v trong khi s d trên tài khon tin gi thanh toán
Thang Long University Library
Lun vn tt nghip i hc Thng Long
SVTH: Trnh Thu Hà MSV: A11769
- 7 -
ca khách hàng vn đc coi là mt b phn ca tin giao dch, đc h s dng đ
thanh toán hàng hóa, dch v… tc là ngân hàng đã to tin.
Thc hin chc nng to tin, vi vic cho vay không có s xut hin ca tin
mt, các NHTM đã gim đc khi lng tin mt trong lu thông, tit kim đc chi
phí, làm tng tng phng tin t
hanh toán trong nn kinh t, đáp ng nhu cu chi tr
ca xã hi.
Các chc nng ca NHTM có mi quan h cht ch, b sung, h tr cho nhau.
Trong đó chc nng trung gian tín dng là chc nng c bn nht, to c s thc hin
các chc nng sau. ng thi, khi NHTM thc hin tt chc nng thanh toán và chc
nng to tin li góp phn làm tng ngun vn tín dng, m rng hot đng tín dng.
1.1.
3. Vai trò ca NHTM
NHTM đóng vai trò rt quan trng trong nn kinh t. Nn kinh t ch có th
phát trin nu có mt h thng ngân hàng vng mnh. Vai trò ca NHTM đc th
hin mt s mt sau:
1.1.3.1. NHTM góp phn nâng cao hiu qu và phát trin sn xut kinh doanh
Nhc ti vai trò ca ngân hàng thng mi thì không th không nhc ti vai trò
cung ng vn cho các ch th trong nn kinh t. thc hin và m rng qui mô sn
xut kinh doanh, các doanh nghip cn phi có lng vn ln nhm tng cng, đi
mi thit b công ngh, áp dng tin b khoa hc k thut tiên tin. NHTM là t chc
đng ra thu hút các ngun vn nhàn ri trong xã hi, hình thành nên qu cho vay và
s dng chúng đ đáp ng nhu cu vn cho nn kinh t. ây là mt trong nhng kê
nh
cung ng vn đy đ và kp thi nht cho các doanh nghip đ thc hin k hoch sn
xut kinh doanh, ci tin qui trình công ngh. Vi kh nng cung cp vn, NHTM đã
tr thành mt trong nhng đim khi đu cho s phát trin kinh t ca mi quc gia.
1.1.3.2. NHTM góp phn thc hin chng trình chuyn dch c cu kinh t hp
lý theo hng
công nghip hoá hin đi hoá đt nc
Chng trình chuyn dch c cu kinh t theo hng công nghip hóa, hin đi
hóa cn rt nhiu vn. Trong khi NHTM li là mt trong nhng trung gian tài chính
ln ca nn kinh t, có th cung ng vn đáp ng cao nht cho s chuyn dch c cu
Lun vn tt nghip i hc Thng Long
SVTH: Trnh Thu Hà MSV: A11769
- 8 -
đó. T đó góp phn hu hiu vào vic chuyn dch c cu hp lý gia các vùng, min,
ngành, lnh vc và thúc đy kinh t xã hi phát trin.
1.1.3.3. NHTM là công c đ nhà nc điu tit kinh t v mô
Nu NHTW có nhim v xây dng và thc thi chính sách tin t thông qua các
công c nh: th trng m, d tr bt buc, lãi sut…thì các NHTM mt mt chu s
tác đng trc tip ca các công c nà
y, mt khác nó còn tham gia điu tit gián tip v
mô thông qua mi quan h vi các t chc kinh t, cá nhân v các hot đng tài chính
tín dng. Thông qua hot đng ca NHTM vi các ch th trong nn kinh t, mi
thông tin có liên quan đn vic hoch đnh chính sách tin t s đc phn hi li
NHTW, giúp NHTW có th hoch đnh các chính sách kinh t v mô phù hp trong
tng thi k đ đm bo thúc đy nn kinh t phát trin và tng trng n đnh.
1.1.
3.4. NHTM là cu ni gia kinh t quc gia vi kinh t quc t
Trên th gii, trong thi đi ngày nay, mi quc gia đc lp thng xuyên tin
hành nhng mi quan h đa dng và phc tp trên nhiu lnh vc: kinh t, chính tr,
xã hi, ngoi giao, vn hóa, khoa hc, k thut…trong đó quan h kinh t thng
chim v trí qua
n trng. Hi nhp kinh t quc t đã và đang là xu th tt yu. Áp lc
cnh tranh buc nn kinh t ca mi quc gia khi m ca hi nhp phi có tim lc
ln mnh và toàn din v mi mt mà quan trng nht là tài chính. Ngân hàng thng
mi vi tim lc v vn, các dch
v ngân hàng hin đi, đa dng đang là cu ni h
tr hiu qu và nâng cao sc cnh tranh cho mi thành phn kinh t ca quc gia, to
cho các cá nhân, doanh nghiêp, t chc kinh t xã hi thc hin các hp đng kinh t,
các dch v vi đi tác nc nc ngoài mt cách nhanh chóng, thun tin và an toàn.
1.1.4. Các hot đng ch yu ca NHTM
Các hot đng chí
nh ca NHTM bao gm: hot đng huy đng vn, hot đng
s dng vn và các hot đng dch v khác. Nhng hot đng này có quan h mt
thit vi nhau, tác đng h tr thúc đy nhau cùng phát trin, to nên uy tín và nng
lc cnh tranh ca ngân hàng.
1.1.4.1. Hot đng huy đng vn
Hot đng này phn ánh quá trình hình thành vn cho hot đng kinh doanh
ca NHTM, c th bao gm các hot đng sau:
Thang Long University Library
Lun vn tt nghip i hc Thng Long
SVTH: Trnh Thu Hà MSV: A11769
- 9 -
- Nghip v huy đng tin gi: NHTM huy đng tin gi thanh toán t các
doanh nghip, t chc và tin gi tit kim t ngun vn nhàn ri ca các cá nhân hay
h gia đình.
- Nghip v phát hành giy t có giá: Các NHTM phn ln s dng nghip v
này đ thu hút các khon vn trung và dài hn, mang tính n đnh cao, nhm đm bo
kh nng đu t, đáp ng nhu cu ca nn kinh t. Hn na, hot đng này còn gi
úp
các NHTM gim thiu ri ro và tng cng tính n đnh vn trong hot đng kinh
doanh.
- Nghip v đi vay: Ngân hàng thng đi vay các t chúc tín dng trên th
trng tin t và vay NHTW di các hình thc chit khu, tái chit khu, vay có
đm bo… Trong đó các khon vay t ngân hàng nhà nc ch yu nhm to s cân
đi trong điu hà
nh vn ca bn thân NHTM khi mà nó không t cân đi đc ngun
vn trên c s khai thác ti ch.
- Nghip v huy đng vn khác: NHTM còn có th to vn kinh doanh cho
mình thông qua vic nhn y thác vn cho các t chc, cá nhân trong và ngoài nc.
ây là khon vn huy đng không thng xuyên ca NHTM, thng đ nhn đc
khon vn này đòi hi các ngân hàng phi lp ra các d án cho tng đi tng hoc
nhóm phù hp vi đi tng các khon va
y.
1.1.4.2. Hot đng s dng vn
ây là hot đng phn ánh quá trình s dng vn ca NHTM vào các hot
đng, mc đích khác nhau nhm đm bo an toàn kinh doanh cng nh tìm kim li
nhun. Hot đng s dng vn bao gm các nghip v c th sau:
- Nghip v ngân qu: Nghip v này phn ánh các khon vn ca NHTM
đ
c dùng vi mc đích nhm đm bo an toàn v kh nng thanh toán hin thi cng
nh kh nng thanh toán nhanh ca NHTM và thc hin quy đnh v d tr bt buc
do Ngân hàng nhà nc đ ra.
- Nghip v cho vay: Cho vay là nghip v mang li li nhuân ch yu cho các
NHTM, chim t 60% đn 70% tng li nhuân ngân hàng. Nghip v cho vay có th
phân loi bng nhiu cách: theo thi gian: cho vay ngn ha
n, cho vay trung và dài
hn; theo hình thc đm bo: cho vay có đm bo và cho vay không có đm bo; theo
mc đích: cho vay bt đng sn, cho vay thng mi, cho vay tiêu dùng…
Lun vn tt nghip i hc Thng Long
SVTH: Trnh Thu Hà MSV: A11769
- 10 -
- Nghip v đu t tài chính: Ngân hàng góp vn kinh doanh, đu t liên kt
tài chính…và trc tip thu li nhun t các khon đu t đó.
- Nghip v khác: NHTM thc hin các hot đng kinh doanh nh: kinh doanh
ngoi t, kinh doanh vàng.
1.1.4.3. Hot đng dch v khác
Ngoài hai hot đng trên, ngân hàng còn thc hin mt s nghip v khác nh:
- Dch v thanh toán: Các doanh nghip, t chc kinh t s tit kim đc thi
gian khi tha
nh toán qua ngân hàng mt cách nhanh chóng và chính xác.
- Dch v t vn và môi gii: Ngân hàng đng ra làm trung gian mua bán
chng khoán, t vn cho ngi đu t mua bán chng khoán, bt đng sn…
- Các dch v khác: Ngân hàng đng ra qun lý h tài sn, gi h vàng, cho
thuê két st, bo mt…
1.2. VN KINH DOANH CA NGÂN HÀNG THNG MI
1.2.1. Khái nim v vn trong hot đng kinh doanh ca NHTM
Ngun vn ca ngâ
n hàng thng mi là toàn b các vn tin t đc NHTM
to lp bng nhiu hình thc nh huy đng tin gi, vay vn các t chc kinh t xã
hi, phát hành các giy t có giá… đ cho vay, đu t và thc hin các dch v ngân
hàng.
1.2.2. C cu vn kinh doanh ca NHTM
Ngun vn ca ngân hàng bao gm 4 loi chính: vn ch s hu, vn huy
đng, vn đi vay và vn khác.
1.2.
2.1. Vn ch s hu
Vn ch s hu là lng vn thuc quyn s hu ca NHTM, tuy không
chim t trng ln trong tng s vn ca ngân hàng nhng li là điu kin pháp lý bt
buc khi thành lp ngân hàng. Ngun vn này có ý ngha rt quan trng trong hot
đng kinh doanh ca NHTM, thc hin mt s chc nng không th thay th nh:
cung cp ngun lc ban đu cho ngâ
n hàng có th duy trì hot đng khi mi hot
đng, là c s to nim tin cho khách hàng, phòng nga ri ro kinh doanh cho ngân
hàng. Vn ch s hu ca NHTM bao gm: vn cp 1 và vn cp 2.
Thang Long University Library
Lun vn tt nghip i hc Thng Long
SVTH: Trnh Thu Hà MSV: A11769
- 11 -
* Vn cp 1
Vn cp 1 bao gm vn điu l, qu d tr b sung vn điu l, qu d phòng
tài chính, qu đu t phát trin nghip v, li nhun không chia. Vit Nam vn cp
1 đc dùng làm cn c đ xác đnh gii hn mua, đu t vào tài sn c đnh, vào t
chc tín dng.
+ Vn điu l là s vn đ
c ghi trong điu l hot đng ca NHTM. Ngun
vn này là lng vn ti thiu mà ngân hàng cn phi có đ đáp ng điu kin thành
lp cng nh hot đng kinh doanh. Các loi hình ngân hàng khác nhau thì có ngun
vn hình thành ban đu khác nhau. Nu là ngân hàng quc doanh thì ngun vn hình
thành ban đu là do ngân sách nhà nc cp, nu là ngân hàng liên doanh thì là do các
bên liên quan đóng góp, nu là ngân hàng c phn thì do các c đông đóng góp thông
qua vic mua c phn ca ngâ
n hàng. Vn điu l ca tng loi ngân hàng thng mi
không đc thp hn mc vn pháp đnh mà pháp lut quy đnh cho tng loi
NHTM. Trong quá trình kinh doanh các ngân hàng thng mi có th b sung tng
vn điu l nhng phi đc NHTW đng ý và phi đc công b công khai.
+ Các qu d tr
duy trì và m rng hot đng kinh doanh, các NHTM cn trích lp các qu
d tr. Tùy theo quy đnh ca tng quc gia, tng thi k tng mc đ trích lp, quy
mô
và mc đích s dng.
Qu d tr b sung vn điu l hàng nm đc trích theo t l nht đnh t li
nhun sau thu. Vit Nam, theo Ngh đnh 146/N/CP/ngày 23/11/2005
mc trích lp là 5% li nhun sau thu, mc ti đa ca qu này c
ó vn điu l
thc có.
Qu d phòng tài chính là các khon d phòng tn tht đc xem nh là mt
b phn ca vn t có đ bù đp thua l. S d tr này không vt quá 25%
vn điu l ca ngân hàng và đc trích 10% t li nhun sau thu hàng nm.
Qu đu t phát trin nghip v, li nhun không chia…các qu này đc trích
lp và s dng theo quy đnh ca phá
p lut.
* Vn cp 2
Vn cp 2 bao gm các khon nh giá tr nh giá tr tng thêm ca tài sn c
đnh đc đnh giá li theo quy đnh ca pháp lut; giá tr tng thêm ca các loi
Lun vn tt nghip i hc Thng Long
SVTH: Trnh Thu Hà MSV: A11769
- 12 -
chng khoán đu t đc đánh giá li theo quy đnh ca pháp lut; trái phiu chuyn
đi vào c phiu u đãi do t chc tín dng phát hành tha mãn các điu kin theo
quy đnh; các công n đáp ng các điu kin ca pháp lut; qu d phòng chung.
Vit Nam theo quy đnh hin hành vn cp 2 bao gm:
+ 50% giá tr tng thêm ca tài sn c đnh đc đánh giá li.
+ 40% giá tr tng thê
m ca loi chng khoán đu t đc đánh giá li.
+ Trái phiu chuyn đi hoc c phiu u đãi do t chc tín dng phát hành
tha mãn điu kin nh: có k hn ban đu, thi hn còn li trc khi chuyn đi
thành c phiu ph thông ti thiu 5 nm, không đc đm bo bng tài sn ca t
chc tín dng…Vic điu chnh tng lãi sut ch đ
c thc hin sau 5 nm k t ngày
phát hành và điu chnh n 1 ln trong sut thi hn trc khi chuyn đi thành c
phiu ph thông.
+ Các công c n phi tha mãn điu kin nh: là khon n mà ch n là th
cp so vi các ch n khác, có kì hn ban đu trên 10 nm, không đ
c bo đm bng
tài sn ca t chc tín dng…
+ D phòng chung ti đa bng 1,25% tng tài sn có ri ro.
1.2.2.2. Vn huy đng
Vn huy đng ca NHTM do ngân hàng to lp đc thông qua vic huy đng
tin gi ca các doanh nghip, t chc kinh t và cá nhân, h gia đình. Thc cht, vn
huy đng ca NHTM là mt b phn thu nhp quc dân tm thi nhà
n ri trong quá
trình sn xut kinh doanh, phân phi, tiêu dùng, mà ngi ch s hu gi vào ngân
hàng vi các mc đích khác nhau. Lúc này ngi gi tin ch có quyn s hu còn
quyn s dng vn đã đc chuyn nhng cho ngân hàng. Nh vy ngân hàng đã
thc hin vai trò tp trung vn và phân phi vn di hình thc tin t, làm tng
nhanh quá trình luân chuyn vn, phc v và kích thích mi hot đng ca nn kinh
t. ng thi chính các hot đng đó li quyt đnh đn vic tn ti và phát trin hot
đng ki
nh doanh ca NHTM.
Bn cht ca ngun vn huy đng là tài sn không thuc s hu ca ngân hàng
mà ngân hàng ch có quyn s dng và phi có trách nhim hoàn tr c gc và lãi khi
đn hn hoc khi khách hàng có nhu cu rút vn đ chi tr trc hn.
Vì vy ngân
Thang Long University Library
Lun vn tt nghip i hc Thng Long
SVTH: Trnh Thu Hà MSV: A11769
- 13 -
hàng không đc phép s dng ht s vn đó vào hot đng kinh doanh mà phi d
tr vi mt t l hp lý đ đm bo kh nng thanh toán ca ngân hàng.
Vn huy đng đóng vai trò rt quan trng đi vi mi hot đng kinh doanh
ca ngân hàng. Do đó, đ đm bo hot đng kinh doanh ca ngân hàng thng mi,
nâng cao cht lng ca ngun vn huy đng là mt yu t then cht dn ti thàn
h
công.
1.2.2.3. Vn đi vay
Vn đi vay là ngun vn mà ngân hàng phi vay mn thêm trong trng hp
kh nng huy đng ca ngân hàng b thiu ht khi nhu cu thanh toán, chi tr cho
khách hàng tng cao. Ngun đi vay đc hình thành da trên mi quan h gia ngân
hàng thng mi vi ngân hàng trung ng và các t chc tín dng khác hoc gia
các ngân hàng thng mi vi nhau.
- Vay NHTW
NHTW c
ó th cho các t chc tín dng vay vn ngn hn khi cn thit di
hình thc tái cp vn nh: cho vay li theo h s tín dng; chit khu, tái chit khu,
thng phiu và các giy t có giá ngn hn khác; cho vay có đm bo bng cm c
thng phiu và các giy t có giá ngn hn khác; cho vay b sung vn trong thanh
toán bù tr; cho vay đc bit khi t chc tín dng mt kh nng thanh toán, có nguy
c mt an toàn cho h thng.
- Vay t các t chc tín dng khá
c
ây là ngun vn các NHTM vay mn ln nhau và vay ca t chc tín dng
khác trên th trng liên ngân hàng. Các ngân hàng đang có d tr vt yêu cu do có
khon tin d gia tng bt ng v các khon huy đng hoc gim cho vay s có th
cho các ngân hàng khác vay đ tìm lãi sut cao hn. Ngc li, các ngân hàng đang
thiu ht d tr c
ó nhu cu vay mn tc thi đ đm bo tính thanh khon. Nh vy,
ngun vn vay mn t các ngân hàng khác là đ đáp ng nhu cu d tr và đ chi
tr cp bách, trong nhiu trng hp nó có th b sung hoc thay th cho ngun vay
mn t NHTW. Khon vay có th không cn đm bo hoc đc đm bo bng các
chng khoán ca kho bc nhà nc.
Lun vn tt nghip i hc Thng Long
SVTH: Trnh Thu Hà MSV: A11769
- 14 -
1.2.2.4. Vn khác
Ngoài các loi vn đc to lp trên, NHTM còn to lp vn t nhng ngun
khác:
- Vn trong thanh toán: là s vn NH có đc do làm trung gian thanh toán.
- Vn y thác: NHTM thc hin các dch v nh: y thác cho vay, y thác đu
t, cp phát gii ngân, thu h…Các dch v này làm gia tng ngun vn ca NHTM.
1.2.3. Vai trò ca vn huy đng trong hot đng kinh doanh ca NHTM
Ngân hàng là mt doanh nghip kinh doanh mt loi hàng hóa đc bit “ tin
t” vi đc
thù hot đng kinh doanh “đi vay đ cho vay” nên ngun vn vi hot
đng kinh doanh ca ngân hàng càng có vai trò ht sc quan trng. Nó phn ánh nng
lc ch yu đ quyt đnh kh nng kinh doanh ca mi ngân hàng, là yu t quyt
đnh đn kh nng sinh li, kh nng cnh tranh, cng nh kh nng phòng chng ri
ro ca ngân hàng.
1.2.
3.1. Vn huy đng là c s đ ngân hàng t chc mi hot đng kinh doanh
Ngân hàng không có vn thì không th thc hin đc các nghip v kinh
doanh. Hot đng ca ngân hàng gn bó mt thit vi h thng tin t và h thng
thanh toán. Vn không ch phng tin kinh doanh chính mà còn là đi tng kinh
doanh ch yu ca NHTM. Hot đng huy đng vn chính là bc đu tiên trong chu
k ki
nh doanh ca NHTM. Nhng ngân hàng có ngun vn di dào luôn là nhng
ngân hàng có li th trong kinh doanh.
Nh vy, vn là điu đu tiên đc quan tâm trong quá trình kinh doanh ca
ngân hàng. Do vây, ngoài lng vn ch s hu ban đu cn thit thì ngân hàng phi
thng xuyên chm lo ti vic tng trng vn huy đng, ngun vn luôn chim t l
rt cao trong tng vn ca ngân hàng.
1.2.3.2. Vn huy đng quyt đnh quy mô, phm vi, kh nng m rng
hot đng
kinh doanh ca ngân hàng.
Ngun vn có vai trò rt quan trng trong vic đm bo các hot đng kinh
doanh ca NHTM, quyt đnh quy mô hot đng, đu t, cho vay và các hot đng
khác ca NHTM. Vi ngun vn ln, di dào, ngân hàng s có đ kh nng đ thc
Thang Long University Library
Lun vn tt nghip i hc Thng Long
SVTH: Trnh Thu Hà MSV: A11769
- 15 -
hin vic đa dng hóa sn phm, đáp ng tt nht nhu cu dch v ca khách hàng.
ng thi, ngân hàng có th m rng mng li chi nhánh, hin đi hóa c s vt
cht, trang thit b…Tim lc ln v vn s giúp ngân hàng có th hoàn toàn quyt
đnh ly c hi kinh doanh ca mình, t to ra mt hình nh riêng cho ngân hàng và
sc hút đi vi khách hàng. Mt ngân hà
ng có ngun vn ln có th cùng lúc phc v
nhiu nhu cu vay vn ca các đi tng khác nhau, qua đó đem li li nhun và nâng
cao hình nh ca ngân hàng, giúp ngân hàng không ngng m rng quy mô hot đng
và quy mô tín dng ca mình.
1.2.3.3. Vn huy đng quyt đnh nng lc cnh tranh ca NHTM
Vi mi ngân hàng, quy mô và trình đ hin đi là tin đ đ thu hút vn.
ng thi, kh nng v vn ln là c s đ ngâ
n hàng m rng khi lng tín dng
và có th quyt đnh c mc lãi sut cho vay và huy đng. Do có ngun vn ln, ngân
hàng có th nâng lãi sut huy đng cng nh gim mc lãi sut cho vay t đó to cho
ngân hàng u th trong cnh tranh, giúp ngân hàng có tim lc trong vic m rng các
hình thc đu t, liên doanh liên kt khác.
C th, khi ngân hàng có ngun vn ln, ngân hà
ng có th đa dng hóa các
loi hình dch v đ đáp ng nhu cu khác nhau ca khách hàng. T đó, ngân hàng có
th thu hút nhiu khách hàng hn.
1.2.3.4. Vn huy đng th hin kh nng thanh toán và đm bo uy tín ca ngân
hàng trên th trng.
Kinh doanh trong nn kinh t th trng, uy tín là vn đ mà bt c doanh
nghip nào cng phi đt lên hàng đu. c bit là đi vi các NHTM thì uy tín thc
s là vn đ sng còn. Mt ngâ
n hàng có uy tín tt trên th trng có th d dàng huy
đng đc khon tin nhàn ri t các cá nhân t chc kinh t… Nhng đ có đc uy
tín đó trc ht ngân hàng phi luôn có kh nng sn sàng chi tr các khon tin gi
cho khách hàng. Ngun vn ln s giúp ngân hàng có kh nng chng đ đi vi vic
rút tin ca dân ln hn vì d tr bng tin mt, các giy t c
ó giá và chng khoán có
tính lng cao s ln hn. Mt khác, khi ngân hàng có ngun vn ln cng có kh nng
cao hn trong vic đi vay các t chc tín dng, ngân hàng khác đ chng đ ri ro.
Lun vn tt nghip i hc Thng Long
SVTH: Trnh Thu Hà MSV: A11769
- 16 -
Vn có vai trò vô cùng quan trng đi vi hot đng kinh doanh ca ngân
hàng. Do đó ngân hàng phi luôn chú trng đn vic phát trin ngun vn, tng
trng mt cách n đnh và bn vng c v vn huy đng và vn ch s hu.
1.3. CÁC HÌNH THC HUY NG VN CA NHTM
Hot đng huy đng vn hay còn gi là nghip v tài sn n là mt trong
nhng hot đng quan trng nht ca ngân hàng thng mi. Tuy không mang li li
nhun trc tip cho ngân hàng nhng nu thiu hot đng huy đng vn thì ngân hàng
không th hot đng đ
c. Hot đng này mang li ngun vn đ ngân hàng thng
mi thc hin các nghip v cho vay, đu t, thanh toán cng nh các hot đng khác.
Mt ngân hàng có th mnh v hot đng huy đng vn s có nhiu thun li trong
vic phát trin các dch v, đy mnh các hot đng ki
nh doanh, nâng cao uy tín, m
rng th trng. Do đó, các NHTM đu cn luôn có s quan tâm đúng mc đi vi
hot đng huy đng vn, đáp ng yêu cu kinh doanh ca ngân hàng và nhu cu vn
ca nn kinh t.
1.3.1. Vn huy đng t tin gi
Tin gi ngân hàng là ngun tài nguyên quan trng nht ca NHTM. Khi mt
ngâ
n hàng bt đu hot đng nghip v đu tiên là m các tài khon tin gi và tài
khon thanh toán cho khách hàng là khi ngân hàng bt đu huy đng tin ca các
doanh nghip, t chc và dân c. gia tng tin gi trong môi trng cnh tranh và
đ có đc ngun tin vi cht lng ngày càng cao, các ngân hàng đã đa ra và thc
hin nhiu hình thc huy đng khác nhau. Do đó cng có nhiu loi tin gi khác
nhau.
- Tin gi thanh toán (tin gi không k hn)
Tin gi than
h toán là s tin ca doanh nghip, cá nhân gi vào vi mc đích
giao dch, thanh toán, chi tr cho các hot đng mua bán hàng hóa, dch v và các
khon chi phí phát sinh trong kinh doanh. Trong phm vi s d cho phép các nhu cu
chi tr ca doanh nghip, cá nhân đu đc thc hin và các khon thu bng tin ca
doanh nghip, cá nhân đu đc nhp vào tài khon thanh toán. Khách hàng có th rút
ra bt c lúc nào và ngân hàng phi có trách nhim đáp
ng đy đ nhu cu rút tin
ca khách hàng. Do vy đây là ngun vn bin đng nhiu nht mà ngân hàng khó có
Thang Long University Library
Lun vn tt nghip i hc Thng Long
SVTH: Trnh Thu Hà MSV: A11769
- 17 -
th d đoán v quy mô tin gi có th huy đng đc. Bên cnh đó, k hn tim nng
ca loi tin này cng là ngn nht.
- Tin gi có k hn
Tin gi có k hn ca các doanh nghip, các t chc xã hi là nhng khon
tin mà các doanh nghip, các t chc xã hi gi ngân hàng, đc tr c vn ln lãi
trong mt thi gian nht đnh nên có tha thun t
hi gian rút tin và khách hàng
không đc rút tin trc thi hn. Mc đích chính ca ngi gi tin là sinh li và
ngân hàng có th ch đng trong vic s dng ngun vn này vì tính thi hn ca
ngun vn. ây là ngun vn n đnh nên các ngân hàng thng mi luôn tìm cách đa
dng hóa huy đng loi tin gi này bng vic áp dng nhiu k hn lãi sut, linh
hot
đ thu hút ti đa ngun vn này. Mc lãi sut c th ph thuc vào thi hn gi tin
và s tha thun gia ngân hàng và khách hàng trên c s xem xét mc đ an toàn
ca ngân hàng cng nh quan h cung cu v vn ti thi đim đó. Tuy nhiên, đ hp
dn khách hàng, ngân hàng có th cho phép khách hàng rút tin trc k hn, tùy theo
chính sách ca mi ngân hà
ng mà có nhng chính sách, hình thc tr lãi thích hp.
- Tin gi tit kim
Tin gi tit kim ca dân c là loi tin gi ca các tng lp dân c nhm
mc đích tích ly và hng lãi. Tin gi tit kim chia làm hai loi là tit kim không
k hn và tit kim có k hn.
Tin gi tit kim không k hn
ây là khon tin nhà
n ri mà ngi dân tm thi gi vào ngân hàng do không
có k hoch chi tiêu c th nên h có th rút tin vào bt c thi đim nào. Tuy nó là
tin gi không k hn nhng nó không phi là tin gi thanh toán nên ngi gi tin
không đc hng các tin ích thanh toán. Ngun vn này cng thng xuyên bin
đng nên ngân hàng cng phi ch đng trong vic chi tr cho khách hàng. Do vy lãi
sut ca loi tin gi này thng thp.
Tin gi tit kim có
k hn
Khác vi tin gi tit kim không k hn, ngi gi tit kim có k hn ch
đc rút tin khi đáo hn. Mc đích gi tin ca h là an toàn và hng lãi vì khách
hàng đã xác đnh trc và có k hoch chi tiêu c th đi vi khon tin này. Khon
tin gi có k hn càng dài thì lãi sut càng cao bi vì ngâ
n hàng có th ch đng s
Lun vn tt nghip i hc Thng Long
SVTH: Trnh Thu Hà MSV: A11769
- 18 -
dng ngun vn đó cho hot đng kinh doanh, đc bit đ cho vay trung và dài hn.
Tin gi tit kim có k hn có th chia thành nhiu loi. Nu cn c theo k hn có
th chia thành: 1 tháng, 2 tháng, 3 tháng, 4 tháng, 6 tháng, 9 tháng, 12 tháng, 24
tháng…Nu cn c theo hình thc tr lãi có th chia thành: tin gi tr lãi trc, tin
gi tr lãi sau, tin gi tr lãi đnh k.
Tin gi tit kim là sn phm
huy đng truyn thng vi các hình thc phong
phú và k hn đa dng nên nó rt phù hp vi dân c, đáp ng đc nhu cu ngi
gi, kh nng huy đng ca ngân hàng t ngun vn này là rt tim nng. Tuy nhiên,
ngân hàng cn chú ý đn chính sách lãi sut huy đng, nghiên cu đ đa ra các hình
thc huy đng hp dn, phù hp vi tính đa dng phong phú và phc tp ca đi
tng dân c. c bit cn có c ch tr lãi hp lý đi vi loi tit kim không k
hn, c ch đm bo bng giá tr bng và
ng cho các tit kim ni t, nhm đm bo
quyn li cho ngi gi, to nim tin đ khuyn khích dân c gi tin vào ngân hàng.
- Tin gi tit kim khác
Hu ht các ngân hàng thng mi hin nay, ngoài các hình thc huy đng vn
bng tin gi nói trên đu đa ra thêm
nhiu hình thc gi tit kim khác nhm thu
hút khách hàng nh: tit kim siêu lãi sut, tit kim theo lãi bc thang, tit kim tin
ích, tit kim có thng….
1.3.2. Vn huy đng qua th trng vn
Các NHTM có th phát hành các giy t có giá đ huy đng vn ca các t
chc, cá nhân trong và ngoài nc. Các giy t có giá là các công c n do ngân hàng
phát hành nh chng ch tin gi, k phiu, trái phiu. Vn huy đng t qua th
trng vn này tng đi n đnh đ s dng cho mt mc đích nào đó. Lãi sut ph
thuc vào s cp thit ca vic huy đng vn nên thng cao hn lãi sut tin gi có
k hn thông thng.
- Chng ch tin gi
Chng ch tin gi là công c va
y n do ngân hàng thng mi bán cho ngi
gi tin vi lãi sut nht đnh và đc lu thông khi cha đn hn thanh toán. Ngi
s hu chng ch tin gi có th đc hoàn tr ht toàn b s tin gi cng vi lãi
hoc có th bán chng ch tin gi trên th trng th cp. Chng ch tin gi
là công
Thang Long University Library
Lun vn tt nghip i hc Thng Long
SVTH: Trnh Thu Hà MSV: A11769
- 19 -
c mang lãi sut, lãi ca nó đc tính toán trên c s 360 ngày và đc tr theo mnh
giá, thi hn.
Lãi sut ca chng ch tin gi đc tính da trên lãi sut ca th trng tin
t, tình trng tài chính ca ngân hàng phát hành ra nó và thi hn thanh toán. Mc lãi
sut chng ch tin gi do ngân hàng có cht lng và uy tín tt trên th trng phát
hành thng cao hn lãi sut ca các ngân hàng khác. S chênh lch v lãi sut này
phn á
nh s chênh lch v ri ro gia các ngân hàng. S phát trin ca chng ch tin
gi cùng vi s nhy cm ca lãi sut giúp các NHTM ch đng trong vic huy đng
vn và thích ng vi môi trng cnh tranh mi.
- K phiu
K phiu là chng ch huy đng vn có mc đích, có thi hn, có lãi sut
tng ng vi tng loi k hn hoc phng thc tr lãi trc hoc sau. ây là giy
t có giá ngn hn.
- Trái phiu
Trái phiu là
mt chng th xác nhn mt khon n ca t chc phát hành đi
vi ngi s hu trái phiu, trong đó cam kt s hoàn tr n kèm lãi trong mt thi
hn nht đnh. Thông qua phát hành trái phiu, ngân hàng có th thu hút đc ngun
vn trung và dài hn đ cho vay m rng sn xut kinh doanh và
đu t. Vic phát
hành trái phiu s thu hút đc lng tin n đnh trong dài hn. Do vy, phát hành
trái phiu thng đc thc hin khi ngân hàng thc s cn mt lng vn ln hoc
khi ngân hàng đã có k hoch s dng vn đ cho vay trung và dài hn.
Các loi giy t có giá trên đc NHTM phát hành tng đt vi mc đích và
s lng c th đ
c NHTW phê duyt. Kh nng huy đng tùy thuc vào uy tín ca
ngân hàng, lãi sut và trình đ phát trin ca th trng tài chính.
1.3.3. Vn huy đng t đi vay
Vn đi vay là quan h vay mn gia NHTM vi NHTW hoc các t chc tín
dng khác hoc gia các NHTM vi nhau.
- Vay vn t NHTW:
ây là khon vay nhm gii quyt nhu cu cp bách trong nhu cu thanh toán,
chi tr ca NHTM. Trong trng hp thiu ht d tr bt buc ha
y d tr thanh toán,
NHTM có th vay vn t NHTW đ bù đp thiu ht. Hình thc cho vay ch yu ca
Lun vn tt nghip i hc Thng Long
SVTH: Trnh Thu Hà MSV: A11769
- 20 -
NHTW là di hình thc tái cp vn nh: chit khu, tái chit khu các giy t có
giá, cho vay li theo h s tín dng, cho vay qua đêm b sung vn thanh toán bù tr,
cho vay đc bit trong trng hp ngân hàng mt kh nng thanh toán, làm nh hng
trc tip đn s an toàn ca h thng ngân hàng.
- Vay t các t chc tín dng khác
Các NHTM có th vay mn ln nhau thông qua th trng liên ngân hàng đ
bù đp các khon t
hiu ht trong d tr bt buc, nhu cu thanh toán, chi tr. Vì lãi
sut đi vay thng cao hn so vi vn vay t NHTW, chi phí cao nên thng chim
t trng nh trong tng vn ca ngân hàng. Vôn huy đng t đi vay các t chc tín
dng thng có thi hn ngn nên ch mang tính cht tm thi, ch đc huy đng
trong nhng trng hp khn cp.
1.4. HIU QA HUY NG VN CA NHTM VÀ CÁC CH TIÊU XÁC
NH HIU QU HOT NG HUY NG VN
1.4.1. Quan đim v hiu qu hot đng huy đng vn
Hiu qu ca hot đng huy đng vn th hin rõ nét qua hai mt chính là: s
lng và cht lng. S lng ca vn huy đng đc th hin qua tng vn huy
đng ca ngân hàng, s tng trng ca vn huy đng t
rong mt thi gian nht đnh.
Cht lng ca vn huy đng th hin qua chi phí huy đng vn, t l tng vn huy
đng đc cho vay trên tng vn huy đng, c cu ca vn huy đng…Chi phí huy
đng vn bao gm: chi phí tr lãi, chi phí qun lý, chi phí tip th, qung cáo…Trong
đó, chi phí lãi vay chim t l cao nht trong chi phí huy đng vn.
Mt ngân hàng đc coi là thc hin hot đng huy đng vn đt hiu qu cao
phi đt kt qu tt v c hai mt: s lng và cht lng. Vn huy đng phi có s
tng trng n đnh qua các nm, c cu vn huy đng ngn hn, trung và
dài hn
hp lý, chi phí huy đng thp. T nhng kt qu tt đt đc trong hot đng huy
đng vn, điu nà
y s to điu kin thun li cho các hot đng kinh doanh khác ca
ngân hàng, gim thiu chi phí và đt đc li nhun ti đa.
1.4.2. Ý ngha vic nâng cao hiu qu hot đng huy đng vn
Nâng cao vn huy đng s quyt đinh ti kh nng m rng qui mô và phm vi
kinh doanh, kt qu kinh doanh ca NHTM. Mt ngân hàng thành công trong hot
Thang Long University Library
Lun vn tt nghip i hc Thng Long
SVTH: Trnh Thu Hà MSV: A11769
- 21 -
đng huy đng vn s có tim lc tài chính đ nâng cao kh nng cnh tranh: m
thêm nhiu đim giao dch vi khách hàng, nghiên cu và đa ra các loi sn phm
mi bên cnh nhng sn phm truyn thng… Nh vây, ngân hàng s thu hút đc
nhiu khách hàng. Bên cnh đó, nâng cao hiu qu huy đng vn là nâng cao kh
nng thanh toán ca ngân hàng. Ngun vn di dào giúp các ngân hàng lúc nào cng
có th phc v nhu cu thanh toán, chi tr cho khách hà
ng, khin khách hàng yên tâm
giao dch, tin tng vào ngân hàng. T đó, uy tín ca ngân hàng trên th trng cng
đc nâng cao, càng có điu kin m rng hot đng kinh doanh và nâng cao v th.
Hn th na, nâng cao hiu qu huy đng vn góp phn làm gim chi phí, gim giá
thành đn v ngun vn huy đng. Vic này không nhng tit kim chi phí kinh
doanh cho NHTM mà còn tit kim chi phí cho toàn xã hi. T đó, ngân hàng s có
điu kin thun li gim mc lãi sut cho vay, thu hút thêm
khách hàng.
Hot đng kinh doanh có hiu qu, đt đc li nhun cao nht luôn là mong
mun ca tt c các NHTM. iu đó ph thuc chính vào hai hot đng ch yu ca
NHTM là huy đng vn và s dng vn. Nâng cao hiu qu huy đng vn chính là
vic tn dng mt cách ti đa nhng ngun lc nhàn ri huy đng đc, phù hp vi
điu kin kinh doanh ti ngâ
n hàng, mang li li nhun cao nht cho ngân hàng và
cho xã hi.
1.4.3. Các ch tiêu đánh giá hiu qu huy đng vn
1.4.3.1. S đa dng ca các hình thc huy đng vn
S lng sn phm huy đng tùy theo đc đim kinh doanh mà mi ngân hàng
áp dng mt h thng các sn phm khác nhau trong quá trình huy đng vn. S
lng cac sn phm này cng là mt yu t phn á
nh kh nng qun lý ca ngân
hàng. Ch có nhng ngân hàng có hot đng kinh doanh đa dng, phong phú, nhân
viên trình đ nghip v cao, kh nng qun lý tt… mi có điu kin phát trin nhiu
loi công c huy đng vn khác nhau.
1.4.3.2. Ch tiêu quy mô, t l tng trng ca vn huy đng trên tng vn
- T l tng vn huy đng trên tng vn
T l
tng vn huy đng trên tng vn có mi quan h t l thun vi kh
nng nh hng ca vn huy đng vi hiu qu hot đng to vn ca NHTM. T l
Lun vn tt nghip i hc Thng Long
SVTH: Trnh Thu Hà MSV: A11769
- 22 -
này càng cao chng t mc đ to vn thông qua huy đng chim t trng ln, tc là
s thay đi ca lng vn huy đng s nh hng ln đn lng vn mà ngân hàng
to lp đc và ngc li. Trong hot đng ngân hàng thì vn huy đng phi đm bo
đ ln đ s dng trong hot đng tín dng và trong các nghip v ngân hàng khác.
Vi t l vn huy đng ln, ngân hà
ng s gim đc chi phí s dng các ngun vn
khác nh ngun vn vay t các t chc tín dng, vay NHTW… mà thông thng các
ngun vn này có chi phí s dng rt cao và ch đc s dng đ bù đp khi vn huy
đng b thiu ht.
- Tc đ tng trng ca tng vn huy đng qua các nm
Quy mô ca vn nh hng rt ln đn hot đng ki
nh doanh ca ngân hàng,
là điu kin đ ngân hàng m rng hay thu hp các hot đng đu t.
Nu công tác huy đng vn không đáp ng đc nhu cu v khi lng vn
cho hot đng kinh doanh ca ngân hàng thì khó có th đc đánh giá là hiu qu.
Khi lng huy đng vn phi đt mt quy mô nht đnh theo k hoch huy đng vn
ca tng ngân hàng ti mt thi đim n
ht đnh. ng thi vn huy đng đc phi
đa dng, th hin vic duy trì mt t l hp lý gia vn huy đng ngn và dài hn,
ni và ngoi t. Mt ngân hàng huy đng vn có hiu qu cao s có ngun vn di
dào và c cu vn cân đi, tránh cho ngân hàng ri vào tình trng cng thng v tài
chính trong điu kin kinh doa
nh thng xuyên thay đi.
Tc đ tng trng ca vn huy đng v quy mô có ý ngha to ln. Ngân hàng
mun m rng cn vn ln. Nhng vic m rng ch an toàn khi nó có mc tng
trng n đnh. Nu ln quá nhng ngân hàng không kim soát, d báo đc dòng
tin gi vào thì cng không th có quyt đinh cho vay và đu t hp lý.
1.4.
3.3. Ch tiêu t l vn huy đng phân theo k hn, phân theo thành phn kinh
t, phân theo loi tin trên tng vn huy đng
- T l vn huy đng ngn hn trên tng vn huy đng, t l vn huy đng
trung và dài hn trên tng vn huy đng
T l vn huy đng phân theo tng k hn trên tng vn huy đng th hin
mc đ ri ro ca tng ngun vn huy đng. Do ngun vn ngn hn t
hng đc
xem là ngun vn có bin đng cao t đó kéo theo nhng ri ro cao hn so vi các
Thang Long University Library
Lun vn tt nghip i hc Thng Long
SVTH: Trnh Thu Hà MSV: A11769
- 23 -
ngun vn khác. T l ca trung và dài hn th hin mc đ n đnh ca ngun vn
huy đng.
- T l vn huy đng phân theo thành phn kinh t trên tng vn huy đng.
T l vn huy đng t các t chc kinh t, tài chính trên tng vn huy đng:
T l này thng ln do tin gi t các thành phn kinh t tài chính có li th v chi
phí huy đng thp, có kh nng đáp ng s thiu ht ngun vn trong mt thi gian
ngn. T đó nâng cao hiu qu huy đng vn ca ngân hàng.
T l vn huy đng t dân c trên tng vn huy đng: ngun vn huy đng t
dân c là ngun vn huy đng truyn thng ca NHTM. Ngun vn này có li mnh
v tính bn vng. Vì vy t l huy đng vn t dâ
n c trên tng vn huy đng th
hin mt phn mc đ n đnh ca ngun vn huy đng.
- T l vn huy đng phân theo loi tin trên tng vn huy đng
T l này cho bit trong mt trm phn trm tng vn huy đng thì vn huy
đng đc bng đng ni t hoc ngoi t ch
im bao nhiêu phn trm. Ch tiêu này
giúp ngân hàng đánh giá đc mc đ ngoi t thu hút đc đ đm bo cho các hot
đng thanh toán quc t, dch v bo lãnh…
1.4.3.4. T l tng vn huy đng trên tng ngun vn
T l tng vn huy đng trên tng ngun vn th hin kh nng nh hng ca
ngun vn huy đng đi vi hiu qu ca hot đng to vn ca NHTM. T l này
càng ca
o chng t mc đ to vn thông qua huy đng càng chim t trng ln, ngha
là mt s thay đi ca lng vn huy đng s nh hng ln đn tng ngun vn ca
ngân hàng. Ngc li, nu t trng này thp ngha là mc to vn t ngun vn huy
đng chim t trng thp và s thay đi ca ngun huy đng không nh hng nhiu
ti tng ngun vn ca ngâ
n hàng.
1.4.3.5. Ch tiêu đánh giá chi phí huy đng vn
Chi phí tr lãi bình quân trên 1 đông vn huy đng
Tng chi phí huy đng
Chi phí tr lãi bình quân =
Tng ngun vn huy đng
Lun vn tt nghip i hc Thng Long
SVTH: Trnh Thu Hà MSV: A11769
- 24 -
Chi phí tr lãi bình quân trên mt đng vn huy đng bng t l tng chi phí
huy đng vn chia cho ngun vn huy đng. Ch tiêu trên cho bit 1 đng vn huy
đng đc s phi mt bao nhiêu đng chi phí huy đng vn. Chi phí huy đng vn
bình quân trên mt đng vn huy đng càng thp chng t công tác huy đng vn ca
ngân hàng càng tt.
1.4.3.6. Ch tiêu đánh giá tính cân đi gia hot đng huy đng vn và s dng
vn
Ngun vn huy đng gn lin vi k hn nht đnh. K hn li có mi liên
qua
n trc tip đn tính n đnh ca ngun vn vì vy nó nh hng trc tip đn k
hn s dng ngun vn đó.
- T l cho vay ngn hn trên tng vn huy đng ngn hn
- T l cho vay trung và dài hn trên tng vn huy đng t
rung và dài hn
Các t l trên cho bit mt trm phn trm tng vn huy đng thì cho vay ngn
hn hoc cho vay trung và dài hn chim t l bao nhiêu phn trm. Ch tiêu giúp
ngn hn đánh giá đc mc đ phân b hp lý trong s dng vn và huy đng vn
theo k hn.
1.5. CÁC NHÂN T NH HNG N HOT NG HUY NG VN
CA NHTM
1.5.
1. Nhng nhân t khách quan
- S n đnh và phát trin ca nn kinh t
Các nhân t nh hng ti vn đ to vn gm có: tc đ tng trng, t l
tht nghip, t l lm phát, s bin đng ca t giá hi đoái… Trong điu kin nn
kinh t phát trin mnh, thu nhp dân c ngày càng cao và n đnh thì lng tin vào
ra các ngân hàng cng ngà
y càng tng, s vn huy đng càng di dào và c hi đu t
càng đc m rng. Nu nn kinh t suy thoái thì kh nng khai thác vn s b hn
ch, ngân hàng s gp nhiu khó khn trong công tác huy đng vn.
- Môi trng chính tr, pháp lut
Mi hot đng kinh doanh trong đó có hot đng ngân hàng đu phi chu s
điu chnh ca phá
p lut. Môi trng pháp lý đem đn cho ngân hàng c nhng c hi
Thang Long University Library
Lun vn tt nghip i hc Thng Long
SVTH: Trnh Thu Hà MSV: A11769
- 25 -
song song vi nhng thách thc. Trong s ràng buc v pháp lut nh: lut các t
chc tín dng, h thng các qui đnh c th trong tng thi k v lãi sut, d tr, hn
mc…các yu t ca nghip v huy đng vn thay đi làm nh hng ti quy mô,
hiu qu và chính sách huy đng vn ca ngân hàng.
C ch chính sách pháp lut ca nhà nc cht ch, đng b, các đnh hng
phát trin kinh t xã hi ca Nhà nc m
ang tính n đnh lâu dài s to điu kin
thun li cho vic m rng sn xut kinh doanh, to ra s n đnh v tâm lý cho các
nhà đu t… qua đó giúp NHTM m rng đc th trng huy đng vn, cng nh
th trng đu t kinh doanh và ngc li.
- Môi trng vn hóa xã hi
ây cng
là nhân t đc các nhà kinh doanh ngân hàng quan tâm vì nó có kh
nng chi phi rt ln đn hành vi s dng các sn phm dch v ngân hàng ca khách
hàng. ó là: phong tc tp quán, trình đ dân trí, li sng ca ngi dân…
các nc phát trin, ngi dân thng có thói quen gi tin vào ngân hàng
và thc hiên thanh toán qua ngân hàng. Tuy nhiên, đi b phn các nc đang phát
trin, trong đó có nc ta, ngi dân vn cha hình thành thói quen thanh toán không
dùng tin mt. Thói quen ca ngi dân trong vic s dng tin mt là ví d đin hì
nh
v các nhân t tâm lý nh hng đn công tác huy đng vn ca ngân hàng. Các dch
v thanh toán không dùng tin mt ca ngân hàng cng nh vic phát hành th ATM,
các tài khon thanh toán cá nhân vn cha thu hút đc đi b phn tng lp dân
chúng. Lo s lm phát, h thng ct tr vàng bc, ngoi t mnh. ây chính là
nguyên nhân gây ra khó khn tr
ong công tác huy đng vn ca ngân hàng, đc bit
khi nn kinh t xy ra lm phát.
Nu nh ngi dân có nhng hiu bit tt hn v các tin ích ca dch v ngân
hàng s giúp cho công tác huy đng vn ca ngân hàng thun li hn.
1.5.2. Nhng nhân t ch quan
- Trình đ qun lý, cht lng nhân s
Trình đ qun lý là nhân t rt quan trng quyt đnh s tn ti và phát trin
ca mt ngân hà
ng. Trong môi trng cnh tranh rt khc liêt, tim n nhiu ri ro,
trình đ ca các nhà qun tr, lãnh đo ngân hàng là yu t quyt đnh trong vic đa