Tải bản đầy đủ (.pdf) (73 trang)

một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả cho vay tiêu dùng tại nhnn & ptnt chi nhánh yên sơn - tuyên quang

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.41 MB, 73 trang )



B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC THNG LONG
o0o



KHÓA LUN TT NGHIP



 TÀI:


MT S GII PHÁP NHM NÂNG CAO
HIU QU CHO VAY TIÊU DÙNG
TI NHNo&PTNT
CHI NHÁNH YÊN SN – TUYÊN QUANG




SINH VIÊN THC HIN : NG MAI PHNG
MÃ SINH VIÊN : A11074
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG




HÀ NI - 2011




B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC THNG LONG
o0o


KHÓA LUN TT NGHIP



 TÀI:


MT S GII PHÁP NHM NÂNG CAO
HIU QU CHO VAY TIÊU DÙNG
TI NHNo&PTNT
CHI NHÁNH YÊN SN – TUYÊN QUANG



Giáo viên hng dn : TS. Châu ình Phng
Sinh viên thc hin : ng Mai Phng
Mã sinh viên : A11074
Chuyên ngành : Tài chính – Ngân hàng






HÀ NI - 2011

Thang Long University Library


LI CM N
Em xin chân thành cm n các thy cô trng i hc Thng Long, đc bit là
các thy cô khoa Qun lý, ngành Tài chính – Ngân hàng đã dìu dt em đi sut quãng
đi sinh viên. Thy cô đã cho em nhiu kin thc v nghip v cng nh kin thc v
xã hi.
Em xin chân thành cm n Tin s Châu ình Phng đã đnh hng, giúp đ
em hoàn thành chuyên đ này. Em xin cm n ban lãnh đo cùng các cô chú, anh ch
cán b công tác ti Chi nhánh NHNo&PTNT huyn Yên Sn – Tuyên Quang đã giúp
đ em rt nhiu trong quá trình thc tp, vit khóa lun cng nh đã to điu kin cho
em trong vic tìm s liu cho đ tài khóa lun ca em.
Em hy vng nhng lý lun và thc tin v cho vay tiêu dùng trong đ tài này s
giúp ích cho vic nâng cao hiu qu CVTD ti Chi nhánh Yên Sn – Tuyên Quang nói
riêng và cho NHNo&PTNT cùng các NHTM nói chung.
Ngi cm n
Sinh viên

ng Mai Phng











MC LC
Trang
CHNG 1
MT S VN  C BN V LÝ LUN CHO VAY TIÊU DÙNG 1
1.1. Khái nim cho vay tiêu dùng 1
1.2. c đim ca hot đng cho vay tiêu dùng 2
1.3. Nhng li ích ca cho vay tiêu dùng 3
1.3.1. i vi ngân hàng 3
1.3.2. i vi ngi tiêu dùng 3
1.3.3. i vi nn kinh t 3
1.4. Tm quan trng ca cho vay tiêu dùng ti Vit Nam 4
1.5. Phân loi cho vay tiêu dùng 4
1.5.1. Cn c vào mc đích vay 4
1.5.2. Cn c vào phng thc hoàn tr 5
1.5.3. Cn c vào ngun gc ca khon n 7
1.6. Hiu qu CVTD ca NHTM 8
1.6.1. Khái nim 8
1.6.2. Các ch tiêu đánh giá hiu qu CVTD 8
1.7. Các nhân t nh hng đn vic nâng cao hiu qu cho vay tiêu dùng ti
NHTM 10
1.7.1. Nhóm nhân t thuc v bn thân ngân hàng 10
1.7.2. Nhóm nhân t thuc v khách hàng 12
1.7.3. Nhóm nhân t thuc v môi trng hot đng ca ngân hàng 12
1.8. Qun tr ri ro trong hot đng cho vay tiêu dùng ti các NHTM 14
1.8.1. Ri ro trong hot đng cho vay tiêu dùng 14
1.8.2. Qun tr ri ro trong hot đng cho vay tiêu dùng 15
1.9. Kinh nghim cho vay tiêu dùng ca các NHTM ti mt s nc trên th
gii và bài hc đi vi các NHTM Vit Nam 20

1.9.1. Kinh nghim cho vay tiêu dùng ca các NHTM ti mt s nc 20
1.9.2. Bài hc đi vi các NHTM Vit Nam 22
KT LUN CHNG 1 23
CHNG 2
THC TRNG HOT NG CHO VAY TIÊU DÙNG TI NHNo&PTNT
CHI NHÁNH YÊN SN - TUYÊN QUANG 24
2.1. Tng quan v NHNo&PTNT chi nhánh Yên Sn- Tuyên Quang 24
Thang Long University Library


2.1.1. Khái quát s hình thành và phát trin ca NHNo&PTNT Vit Nam 24
2.1.2. Khái quát s hình thành và phát trin ca NHNo&PTNT chi nhánh Yên
Sn - Tuyên Quang 25
2.1.3. C cu t chc ca chi nhánh 26
2.1.4. Chc nng các phòng ban 26
2.1.5. Khái quát hot đng kinh doanh 28
2.2. Mt s vn đ v cho vay tiêu dùng ti Vit Nam 35
2.3. C s pháp lý ca hot đng cho vay tiêu dùng ti Vit Nam 36
2.4. Thc trng hiu qu cho vay tiêu dùng ti chi nhánh NHNo&PTNT huyn
Yên Sn- Tuyên Quang 40
2.4.1. Khái quát tình hình cho vay tiêu dùng 40
2.4.2. Quy trình cho vay tiêu dùng ca chi nhánh NHNo&PTNT huyn Yên Sn -
Tuyên Quang 40
2.4.3. Hiu qu cho vay tiêu dùng ti chi nhánh NHNo&PTNT Yên Sn – Tuyên
Quang giai đon 2008 - 2010 42
2.5. ánh giá hiu qu cho vay tiêu dùng ti chi nhánh NHNo&PTNT huyn
Yên Sn- Tuyên Quang 48
2.5.1. Kt qu đt đc 48
2.5.2. Nhng hn ch và nguyên nhân 50
KT LUN CHNG 2 51

CHNG 3
MT S GII PHÁP NHM NÂNG CAO HIU QU CHO VAY TIÊU DÙNG
TI NHNo&PTNT CHI NHÁNH YÊN SN – TUYÊN QUANG 52
3.1. nh hng phát trin hot đng cho vay tiêu dùng ti chi nhánh
NHNo&PTNT huyn Yên Sn - Tuyên Quang 52
3.1.1. nh hng hot đng kinh doanh ca NHNo&PTNT Vit Nam 52
3.1.2. nh hng hot đng cho vay tiêu dùng ca NHNo&PTNT Vit Nam nói
chung và chi nhánh NHNo&PTNT huyn Yên Sn- Tuyên Quang nói riêng 53
3.2. Mt s gii pháp nâng cao hiu qu ca hot đng cho vay tiêu dùng ti chi
nhánh NHNo&PTNT huyn Yên Sn - Tuyên Quang 54
3.2.1. Tng cng công tác marketing ngân hàng 54
3.2.2. Ci to c s h tng, hin đi hóa công ngh ngân hàng 55
3.2.3. Ci tin quy ch cho vay tiêu dùng 55
3.2.4. Nâng cao cht lng đi ng cán b 56
3.2.5. Tng cng công tác kim tra kim soát ni b 57
3.2.6. Các gii pháp h tr khác 58
3.3. Kin ngh 59
3.3.1. Kin ngh vi NHNo&PTNT Vit Nam 59


3.3.2. Kin ngh vi Ngân hàng Nhà nc 59
3.3.3. Kin ngh vi Chính ph 59
KT LUN CHNG 3 60
KT LUN 61



















Thang Long University Library


DANH MC VIT TT
Ký hiu vit tt Tên đy đ
CVTD Cho vay tiêu dùng
DNNN Doanh nghip Nhà nc
DNNQD Doanh nghip ngoài quc doanh
KBNN Kho bc Nhà nc
NHNN Ngân hàng Nhà nc
NHNo&PTNT Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn
NHTM Ngân hàng thng mi
TCKT T chc kinh t
TCTD T chc tín dng














DANH MC CÁC BNG BIU, HÌNH V,  TH, CÔNG THC
Trang
Công thc 1.1. Công thc tính s tin thanh toán cho ngân hàng mi k hn…… 5

Công thc 1.2. Công thc quy đi ra lãi sut hiu dng……………………………

6

Bng 1.1. Các bc trong quá trình phân tích tín dng tiêu dùng………………… 16

Bng 1.2. H thng đim s và chm đim các thông tin cá nhân c bn………… 17

Bng 1.3. Bng xp hng cá nhân………………………………………………… 18

S đ 2.1. S đ c cu t chc ca chi nhánh……………………………………. 26

Bng 2.1. Bng phân tích tình hình huy đng vn………………………………….

28

Biu đ 2.1. Biu đ c cu các loi ngun vn theo thi gian nm 2009………. 29


Biu đ 2.2. Biu đ c cu các loi ngun vn theo thành phn kinh t nm 2010 30

Bng 2.2. Bng phân tích tình hình s dng vn………………………………… 31

Biu đ 2.3. Biu đ c cu s dng vn theo thi gian nm 2010………………. 32

Biu đ 2.4. Biu đ c cu s dng vn theo thành phn kinh t nm 2010…… 33

Bng 2.3. Bng kt qu kinh doanh giai đon 2008 – 2010 NHNo&PTNT chi
nhánh Yên Sn – Tuyên Quang…………………………………………………….

34

Biu đ 2.5. Kt qu kinh doanh giai đon 2008 – 2010 NHNo&PTNT chi nhánh
Yên Sn – Tuyên Quang……………………………………………………………


34

S đ 2.2. Quy trình CVTD ca chi nhánh NHNo&PTNT Yên Sn – Tuyên
Quang………………………………………………………………………………

40

Bng 2.4. T trng CVTD trên tng d n cho vay……………………………… 42

Biu đ 2.6. Biu đ t trng d n CVTD trên tng d n cho vay…………… 42

Bng 2.5. C cu d n CVTD phân theo mc đích s dng vn………………… 43


Biu đ 2.7. C cu d n CVTD phân theo mc đích s dng vn…………… 44

Bng 2.6. C cu d n CVTD phân theo thi gian………………………………. 45

Thang Long University Library


Biu đ 2.8. C cu d n CVTD phân theo thi gian……………………………

46

Bng 2.7. Thu lãi CVTD trên tng thu lãi tín dng……………………………… 47

Biu đ 2.9. T trng thu lãi CVTD / Tng thu lãi t hot đng cho vay………….

47























LI M U
1. S cp thit ca đ tài:
Ngân hàng là mt trung gian tài chính, là mt kênh dn vn quan trng cho nn
kinh t. Trong môi trng cnh tranh ngày càng gay gt, vic hoàn thin và m rng
các hot đng là hng đi và phng châm cho các ngân hàng tn ti và phát trin.
M rng cho vay tiêu dùng là mt hng đi nh vy. Tuy nhiên, các ngân hàng
thng ch quan tâm ti cho vay các nhà sn xut kinh doanh mà cha thc s quan
tâm ti giai đon cui cùng ca quá trình sn xut là tiêu dùng. Nu ch cho vay sn
xut nhiu mà hàng hóa không tiêu th đc do ngi dân không có nhu cu v hàng
hóa đó hoc có nhu cu nhng li không có kh nng thanh toán thì tt yu s dn ti
cung vt quá cu, hàng hóa b tn kho và  đng vn.
ây là mt hng đi không mi  các nc phát trin nhng li khá mi m  Vit
Nam trong nhiu nm qua. Nhng thc t ngày nay cho thy khi xã hi nc ta ngày
càng phát trin, không ch có các công ty, doanh nghip là cn vn đ sn xut kinh
doanh, m rng th trng, mà các cá nhân cng là nhng ngi cn vn hn bao gi
ht. Cuc sng càng ngày càng hin đi, mc sng ca ngi dân cng đc nâng cao,
cuc sng gi đây không ch bó hp trong “n no, mc m” mà đã dn chuyn sang
“n ngon, mc đp” và cng còn bit bao nhiêu nhu cu khác cn phi đc đáp ng.
Gi đây, tâm lý ca ngi dân coi vic đi vay là mun s dng hàng hóa trc khi có
kh nng thanh toán. áp ng lòng mong mi ca ngi dân, hot đng cho vay tiêu
dùng đã đc các ngân hàng phát trin, mt mt va to thêm thu nhp cho chính ngân

hàng, mt khác giúp đ cho các cá nhân có đc ngun vn đ ci thin cuc sng ca
mình.
Xut phát t thc tin đó, cùng vi nhng kin thc thc tin thu đc trong
quá trình thc tp ti NHNo&PTNT chi nhánh Yên Sn – Tuyên Quang, em nhn
thy hot đng cho vay tiêu dùng  chi nhánh vn cha nhn đc nhiu s quan
tâm và đu t. Chính vì vy, vic nghiên cu thc trng và đa ra các gii pháp đ
nâng cao hiu qu ca nghip v cho vay tiêu dùng là rt có ý ngha đi vi s phát
trin ca chi nhánh. Do đó, em đã la chn đ tài “Mt s gii pháp nhm nâng
cao hiu qu cho vay tiêu dùng ti NHNo&PTNT chi nhánh Yên Sn – Tuyên
Quang”.

Thang Long University Library


2. Mc đích nghiên cu ca đ tài:
 tìm ra gii pháp nâng cao hiu qu ca hot đng cho vay tiêu dùng ti
Agribank chi nhánh Yên Sn – Tuyên Quang, khóa lun tp trung nghiên cu phân
tích thc trng và đánh giá hiu qu hot đng cho vay tiêu dùng ca Agribank nói
chung và chi nhánh Yên Sn- Tuyên Quang nói riêng.
3. i tng và phm vi nghiên cu
- i tng nghiên cu: Hot đng cho vay tiêu dùng hin nay ca chi nhánh
NHNo&PTNT chi nhánh Yên Sn – Tuyên Quang.
- Phm vi nghiên cu: Agribank chi nhánh Yên Sn – Tuyên Quang
4. Phng pháp nghiên cu
Phng pháp thng kê, phng pháp suy lun, phân pháp phân tích, phng pháp
so sánh, phng pháp phán đoán và phng pháp tng hp.
5. Kt cu ca đ tài
Ngoài phn m đu, kt lun, ph lc, danh mc tài liu tham kho; ni dung khóa
lun đc kt cu thành 3 chng:
Chng 1: Mt s vn đ c bn v lý lun cho vay tiêu dùng.

Chng 2: Thc trng hot đng cho vay tiêu dùng ti NHNo&PTNT chi nhánh
Yên Sn – Tuyên Quang
Chng 3: Mt s gii pháp và kin ngh nhm nâng cao hiu qu ca hot đng
cho vay tiêu dùng ti NHNo&PTNT chi nhánh Yên Sn – Tuyên Quang.

1

CHNG 1
MT S VN  C BN V LÝ LUN CHO VAY TIÊU DÙNG
1.1. Khái nim cho vay tiêu dùng
Có th nói, cho vay tiêu dùng là mt hot đng tt yu đc hình thành trong nn
kinh t th trng nhm tha mãn các vn đ: ngi tiêu dùng có nhu cu tiêu dùng
vt quá kh nng thanh toán hin ti, ngi bán mong mun tiêu th đc nhiu
hàng hóa hn, ngi có tin nhàn ri thì mong có thêm thu nhp khi cho vay. ó là ba
lý do chính hình thành nên nghip v CVTD.
Trc đây, vi hot đng ngân hàng truyn thng  nc ta, khách hàng ch có th
vay vn cho nhu cu sn xut, kinh doanh, làm dch v. Khi vay vn, khách hàng phi
có d án kh thi th hin rõ đi tng đu t vn vào sn xut, kinh doanh cái gì, sn
phm và kh nng tiêu th ra sao, vòng quay vn và thi hn thu hi vn nh th
nào… kèm theo tài sn đm bo tin vay hoc tín chp thì mi có th vay đc vn
ca NHTM.
Hin nay, trong xu hng hi nhp quc t, các chi nhánh ngân hàng nc ngoài,
ngân hàng liên doanh, NHTM nhà nc, NHTM c phn, công ty tài chính…đang
cnh tranh mnh m vi nhau trong vic phát trin các sn phm cho vay tiêu dùng,
thu hút khách hàng cá nhân, cho khách hàng vay tin vi mc đích tiêu dùng ch
không phi đu t cho sn xut, kinh doanh, làm dch v…ây là sn phm tín dng
xut hin t lâu trên th gii và hin nay đang phát trin rt mnh, nht là  các quc
gia có tim lc v kinh t và cnh tranh ngân hàng sôi đng, nhng mi phát trin mt
s nm gn đây ti Vit Nam.
Trên thc t có rt nhiu khái nim khác nhau v CVTD do đc trng ca tng nn

kinh t. Nhìn chung ta có th đa ra mt khái nim khái quát:
Cho vay tiêu dùng là các khon cho vay nhm tài tr cho nhu cu chi tiêu ca
ngi tiêu dùng, bao gm cá nhân và h gia đình. ây là mt ngun tài chính quan
trng giúp ngi tiêu dùng có th trang tri các nhu cu trong cuc sng nh nhà ,
phng tin đi li, đ dùng gia đình…. Bên cnh đó, nhng chi tiêu cho nhu cu giáo
dc, y t và du lch… cng có th đc tài tr bi CVTD.
Thang Long University Library
2

1.2. c đim ca hot đng cho vay tiêu dùng
- Quy mô ca tng hp đng vay thng nh nhng s lng các khon vay rt ln
dn đn chi phí t chc cho vay cao, vì vy, lãi sut CVTD thng cao hn so vi
lãi sut ca các loi cho vay trong lnh vc thng mi và công nghip, dn đn
tng li nhun thu đc t hot đng CVTD là đáng k.
- Nhu cu vay tiêu dùng ca khách hàng thng ph thuc vào chu k kinh t. Trên
thc t, chúng ta không th lng trc đc ht hu qu do nhng ri ro khách
quan gây ra nh suy thoái kinh t, mt mùa, thiên tai…, nht là khi nn kinh t ri
vào tình trng suy thoái, khi đó, ngi tiêu dùng s không thy tin tng vào tng
lai cùng vi nhng lo lng v nguy c tht nghip, h s hn ch vic vay mn t
ngân hàng.
- Nhu cu vay tiêu dùng ca khách hàng hu nh ít b tác đng bi lãi sut. Thông
thng ngi đi vay quan tâm ti s tin phi thanh toán hn là lãi sut mà h phi
chu. iu này cng xut phát t mc đích vay đ tiêu dùng ch không phi kinh
doanh.
- Mc thu nhp và trình đ hc vn là hai bin s có quan h rt mt thit ti nhu cu
vay tiêu dùng ca khách hàng, nhng ngi có thu nhp khá và tng đi n đnh
đu s tìm ti CVTD bi h có kh nng tr đc n. Ngun tr n ch yu ca
ngi đi vay có th bin đng ln, ph thuc vào quá trình làm vic, k nng và
kinh nghim đi vi công vic ca nhng ngi này, do ngun tr n ca khách
hàng đc trích t lng hay thu nhp t hot đng kinh doanh khác mà không

phi là t kt qu s dng nhng khon vay đó.
- Cht lng các thông tin tài chính ca khách hàng vay thng không cao. Thông
tin v nhân thân, lai lch và tình hình tài chính ca khách hàng thng không đy
đ và khó thu thp, ngân hàng phi b nhiu chi phí cho công tác thm đnh và xét
duyt cho vay.
- T cách ca khách hàng là yu t khó xác đnh song li rt quan trng, quyt đnh
s hoàn tr ca khon vay. Ngoài nhng ri ro ch quan nh tình trng sc khe,
kh nng tr n ca cá nhân và h gia đình…thì yu t đo đc ca cá nhân ngi
tiêu dùng cng là nhân t tác đng trc tip vào vic tr n cho ngân hàng, tuy
nhiên, đây li là mt yu t khó có th xác đnh chính xác nên cng s to nên ri
ro cho ngân hàng.
3

1.3. Nhng li ích ca cho vay tiêu dùng
1.3.1. i vi ngân hàng
Ngoài hai nhc đim chính là ri ro và chi phí cao, CVTD có nhng li ích quan
trng đi vi ngân hàng nh:
- CVTD là mt công c marketing rt hiu qu, nó giúp tng kh nng cnh tranh
ca ngân hàng vi các ngân hàng và các t chc tín dng khác, thu hút đc đi
tng khách hàng mi, t đó mà m rng quan h vi khách hàng, làm tng kh
nng huy đng các loi tin gi cho ngân hàng.
- To điu kin đa dng hóa hot đng kinh doanh, nh vy có th nâng cao thu
nhp và phân tán ri ro cho ngân hàng.
1.3.2. i vi ngi tiêu dùng
- c hng các dch v, tin ích trc khi có đ kh nng v tài chính đ mua
sm các loi hàng hóa thit yu có giá tr cao nh nhà ca, xe hi… hay trong
trng hp chi tiêu cp bách nh nhu cu v giáo dc, y t.
- i vi th h tr và ngi có thu nhp thp, CVTD giúp h có đc mt ngun
tài chính đ xây dng và n đnh cuc sng ngay t khi còn tr, bng vic mua tr
góp nhng tài sn có giá tr ln và cn thit, to cho h đng lc to ln đ làm

vic, tit kim, nuôi dng con cái.
Tuy nhiên, nu lm dng chi tiêu vào nhng vic không chính đáng thì CVTD rt
tai hi, bi khi đó nó s làm cho ngi đi vay chi tiêu vt quá mc cho phép, làm
gim kh nng tit kim và chi tiêu trong tng lai.
1.3.3. i vi nn kinh t
S sung túc ca mt nn kinh t đc th hin rõ qua mc cu v hàng hóa tiêu
dùng ca dân c. Mc cu đó chính là s lng và mc đ ca các nhu cu có kh
nng thanh toán. CVTD góp phn khi thông lung chuyn dch hàng hóa. Quá trình
sn xut và lu thông hàng hóa nu nh không có tiêu dùng thì tt yu s b tc nghn,
hàng hóa không tiêu th đc dn đn doanh nghip b  đng vn và đng nhiên
quá trình sn xut không th tip tc. Vai trò ca ngân hàng lúc này tr nên quan trng
hn bao gi ht, bi có hot đng CVTD đã kéo nhu cu tng lai v hin ti, tc là
Thang Long University Library
4

to ra kh nng thanh toán cho ngi tiêu dùng trc khi h tích ly đ s tin cn
thit. Khách hàng có tin s tìm đn doanh nghip mua hàng và doanh nghip tiêu th
đc hàng hóa, sau đó mi có kh nng thanh toán n cho ngân hàng. Khi đã tiêu th
đc hàng hóa, doanh nghip s m rng sn xut và tìm đn ngân hàng tip tc vay
vn.
Tóm li, ngân hàng cho vay tiêu dùng s mang li li ích cho c ba bên: ngi tiêu
dùng, ngân hàng và doanh nghip hay chính là có li cho c nn kinh t. Nu CVTD
đc dùng đ tài tr cho chi tiêu v hàng hóa và dch v trong nc thì nó có tác dng
rt tt cho vic kích cu, to điu kin thúc đy tng trng kinh t. Song, nu các
khon cho vay tiêu dùng không đc dùng đúng mc đích thì chng nhng không kích
đc cu mà nhiu khi còn làm gim kh nng tit kim trong nc.
1.4. Tm quan trng ca cho vay tiêu dùng ti Vit Nam
CVTD vi u đim là d vay, th tc nhanh chóng đã đáp ng trc tip nhu cu
mua sm, tiêu dùng ca cá nhân và gia đình. Cùng vi tình hình nn kinh t nc ta
hin nay, vic đy mnh và nâng cao hiu qu ca hot đng CVTD ti Vit Nam tr

nên vô cùng quan trng và cn thit. ng thi đây cng là chin lc, mc tiêu và là
th trng đy tim nng ca các NHTM Vit Nam.
Vit Nam ra nhp WTO đã m ra cánh ca hi nhp ln cho nn kinh t ca đt
nc, đi sng nhân dân đc nâng cao, cuc sng ngày càng có cht lng, hin đi.
Ngoài nhng nhu cu thit yu nh n, mc, , đi li… còn có nhng nhu cu cao hn
nh vui chi, gii trí, du lch, du hc…. c bit, dch v ngân hàng ngày nay đã tr
thành công c hu dng cho cuc sng ngi dân không nhng trong thanh toán, ct
gi tin tit kim (hn ch không s dng tin mt, tit kim chi phí), mà còn trong
vic h tr vn cho ngi dân trong kinh doanh, chi tiêu, hc hành…
1.5. Phân loi cho vay tiêu dùng
1.5.1. Cn c vào mc đích vay
- CVTD c trú (Residential Mortgage Loan)
CVTD c trú là các khon cho vay nhm tài tr cho nhu cu mua sm, xây
dng, ci to nhà  ca khách hàng là cá nhân hay h gia đình.

5

- CVTD phi c trú (Nonresidential Loan)
CVTD phi c trú là các khon cho vay tài tr cho vic trang tri các chi phí
mua sm phng tin đi li: xe c, tàu thuyn; đ dùng gia đình; chi phí hc hành; gii
trí và du lch.
1.5.2. Cn c vào phng thc hoàn tr
- CVTD tr góp (Installment Consumer Loan)
CVTD tr góp là hình thc cho vay tiêu dùng trong đó ngi đi vay tr n (gc
và lãi) cho ngân hàng nhiu ln, theo nhng k hn nht đnh trong thi hn cho vay.
Phng thc này thng đc áp dng vi các khon vay có giá tr ln, hoc thu nhp
tng đnh k ca khách hàng vay không đ kh nng thanh toán ht mt ln s n vay.
Công thc 1.1. Công thc tính s tin thanh toán cho ngân hàng mi k hn.
T = (V + L) / n
Trong đó:

T: S tin phi thanh toán cho ngân hàng mi k hn
V: Vn gc
L: Chi phí tài tr bao gm lãi vay phi thanh toán và các chi phí khác có liên quan
n: S k hn
Theo phng pháp gp, lãi đc tính trên c s vn gc ban đu cho toàn b
thi hn vay. Trong khi đó, vào mi đnh k, ngi đi vay phi thanh toán mt phn
vn gc cho nên vn gc ban đu đc gim dn trong thi hn vay. Vi cách tính
nh vy, lãi sut đc dùng đ tính lãi không phi lãi sut thc s đc áp dng đi
vi ngi đi vay.  bo v quyn li ca ngi vay, khi tính toán theo phng pháp
này, pháp lut các nc thng yêu cu ngân hàng phi quy đi t lãi sut tính toán
sang lãi sut hiu dng và niêm yt đ ngi vay d dàng cân nhc chi phí vay mn
mà mình s phi tr cho ngân hàng, t đó đa ra quyt đnh phù hp.

Thang Long University Library
6

Công thc 1.2. Công thc quy đi ra lãi sut hiu dng.
i = 2mL / V(n + 1)
Trong đó:
i: Lãi sut hiu dng
m: S k hn thanh toán trong mt nm
V: Vn gc
n: S k hn
L: Chi phí tài tr bao gm lãi vay phi thanh toán và các chi phí khác có liên quan
Tâm lý ca ngi đi vay tr góp thng là rt thích đc tài tr vi thi hn dài đ
gim gánh nng v s tin thanh toán mi k hn. Th nhng theo nh công thc trên
thì khi s k hn (n) càng ln thì lãi sut hiu dng (i) càng có giá tr cao hn, có
ngha là ngi đi vay phi tr cho ngân hàng lãi sut cao hn nu h mun đc tài tr
vi thi hn dài hn.
- CVTD phi tr góp (Noninstallment Consumer Loan)

Theo phng thc này, tin vay đc khách hàng thanh toán cho ngân hàng ch
mt ln khi đn hn. Thng thì các khon cho vay tiêu dùng phi tr góp ch đc cp
cho các khon vay có giá tr nh và thi hn không dài.
- CVTD tun hoàn (Revolving Consumer Credit)
Là các khon CVTD trong đó ngân hàng cho phép khách hàng s dng th tín
dng hoc phát hành loi séc đc phép thu chi da trên tài khon vãng lai. Theo
phng thc này, trong thi hn tín dng đc tha thun trc, cn c vào nhu cu
chi tiêu và thu nhp kim đc tng k, khách hàng đc ngân hàng cho phép thc
hin vic vay và tr n nhiu k mt cách tun hoàn, theo mt hn mc tín dng.


7

1.5.3. Cn c vào ngun gc ca khon n
- CVTD gián tip (Indirect Consumer Loan)
CVTD gián tip là hình thc cho vay trong đó ngân hàng mua các khon n
phát sinh do nhng công ty bán l đã bán chu hàng hóa hay dch v cho ngi tiêu
dùng. Trong trng hp này Công ty bán l và Ngân hàng ký kt hp đng mua bán
n. Trong hp đng, ngân hàng thng đa ra các điu kin v đi tng đc bán
chu, s tin bán chu ti đa và loi tài sn bán chu. Sau đó Công ty bán l và ngi
tiêu dùng ký kt hp đng mua bán chu hàng hóa. Thông thng ngi tiêu dùng phi
tr trc mt phn giá tr tài sn, Công ty bán l s giao tài sn cho ngi tiêu dùng và
bán b chng t bán chu hàng hóa cho ngân hàng. Ngân hàng da trên b chng t đó
s thanh toán tin cho công ty bán l. Cui cùng ngi tiêu dùng thanh toán tin tr
góp cho ngân hàng. CVTD gián tip có mt s u đim nh:
+ Cho phép ngân hàng d dàng tng doanh s CVTD.
+ Gim đc chi phí trong cho vay.
+ M rng quan h vi khách hàng và các hot đng ngân hàng khác.
+ Giúp ngân hàng cho vay vn đúng mc đích.
Bên cnh nhng u đim nói trên, CVTD gián tip có mt s nhc đim sau:

+ Ngân hàng không tip xúc trc tip vi ngi tiêu dùng đã đc bán chu, do đó
thông tin v khách hàng đôi khi không chính xác, không tìm hiu k đc khách hàng
có th dn ti ri ro cho ngân hàng.
+ Thiu s kim soát ca ngân hàng khi công ty bán l thc hin vic bán chu hàng
hóa.
+ K thut nghip v CVTD gián tip có tính phc tp cao.
- CVTD trc tip (Direct Consumer Loan)
CVTD trc tip là các khon cho vay tiêu dùng trong đó ngân hàng trc tip tip
xúc và cho khách hàng vay cng nh trc tip thu n t ngi vay.

Thang Long University Library
8

So vi CVTD gián tip, CVTD trc tip có nhng u đim sau:
+ CVTD trc tip ca ngân hàng thng có cht lng cao hn bi nó đc quyt
đnh bi đi ng cán b tín dng ca ngân hàng - nhng ngi giàu kinh nghim và
đc đào to chuyên môn tt hn nhng nhân viên ca công ty bán l. Nhân viên tín
dng ngân hàng có xu hng chú trng đn vic to ra các khon vay có cht lng
tt, trong khi đó nhân viên ca công ty bán l thng chú trng đn vic bán cho đc
nhiu hàng, do đó dn đn các quyt đnh tín dng vi vàng và có th có nhiu khon
tín dng đc cp ra không chính đáng.
+ CVTD trc tip linh hot hn so vi CVTD gián tip, bi l ngân hàng tip xúc trc
tip vi khách hàng nên hiu rõ khách hàng hn.
+ Khi khách hàng có quan h trc tip vi ngân hàng, có nhiu kh nng h s s
dng các dch v khác ca ngân hàng nh m tài khon tin gi tit kim, dch v
chuyn tin… Nh vy, quyn li ca ngân hàng và khách hàng đu đc tha mãn
trên c s tha thun trc tip ca c hai bên.
1.6. Hiu qu CVTD ca NHTM
1.6.1. Khái nim
Hiu qu là kt cc xy ra đt đc nh yêu cu ca công vic. Hiu qu cho

vay nói chung đc hiu là kh nng đáp ng mt cách phù hp nht nhu cu v vn
ca khách hàng trên c s đm bo an toàn và sinh li cho ngân hàng. Hiu qu CVTD
là kh nng ngân hàng đáp ng nhu cu vay vn nhm mc đích tiêu dùng ca khách
hàng mt cách tt nht, to li ích to ln cho ngân hàng, khách hàng và c nn kinh t
trên c s đm bo an toàn.
1.6.2. Các ch tiêu đánh giá hiu qu CVTD
D n CVTD
- ây là ch tiêu phn ánh kh nng đáp ng nhu cu v vn vay ca khách hàng,
hay phn ánh hiu qu cho vay ca ngân hàng v mt s lng.
- D n là tng s tin mà ngân hàng cho vay đi vi nhu cu tiêu dùng ti mt thi
đim.
9

- Tng d n CVTD ca mt ngân hàng cho bit trng thái thanh khon, kh nng
đáp ng nhu cu v vn vay tiêu dùng ca ngân hàng đó.
- D n CVTD đi vi tng khách hàng c th cho bit mi quan h ca ngân hàng
và khách hàng trên.
T l n xu
T l n xu = N quá hn / Tng d n CVTD
T l n xu cho bit t trng các khon cho vay đã b quá hn tr n gc và lãi
trong tng d n CVTD, qua đó phn ánh cht lng các khon cho vay ca ngân
hàng. Trong hot đng ngân hàng, t l này càng cao phn ánh hiu qu ca hot đng
CVTD và đ an toàn đi vi ngân hàng càng thp. Tuy nhiên, t l n xu ca ngân
hàng mang tính thi đim, nên cha phn ánh chính xác đ an toàn ca các khon vay.
Cu trúc danh mc CVTD
S đa dng ca danh mc cho vay: S đa dng  đây là đa dng v loi hình
cho vay, kì hn cho vay. Tùy thuc vào qui mô, đc đim, tim nng th trng mà
mi ngân hàng xây dng cho mình mt danh mc cho vay vi đ đa dng khác nhau.
Nhìn chung mt danh mc cho vay càng đa dng s càng gim thiu đc các ri ro
phi h thng cho ngân hàng. Kì hn cho vay ph thuc nhiu vào kì hn ca ngun,

nh hng đn kh nng thanh khon ca ngân hàng. Nói chung kì hn ca khon vay
càng phù hp vi kì hn ca ngun thì càng tt. S thích hp ca kì hn cho vay vi
mc thu nhp hoc chu kì kinh doanh ca khách hàng là mt yêu cu quan trng trong
vic gim thiu ri ro tín dng.
T l thu lãi t CVTD/ Tng thu lãi t hot đng cho vay: Ch tiêu này cho bit t
trng thu nhp t hot đng CVTD trong tng ngun thu t cho vay ca ngân hàng.
Ngoài các ch tiêu đnh lng nh đã nêu  trên, ngi ta còn da vào nhng
yu t đnh tính đ đánh giá hiu qu ca CVTD. Các yu t đnh tính th hin  vic
hot đng CVTD ngoài vic mang li li ích cho bn thân ngân hàng, nó còn có đóng
góp nh th nào đi vi vic phát trin kinh t - xã hi, nâng cao đi sng nhân dân ti
đa phng nói riêng và ngành sn xut hàng tiêu dùng cng nh kinh t đt nc nói
chung.
Thang Long University Library
10

1.7. Các nhân t nh hng đn vic nâng cao hiu qu cho vay tiêu dùng ti
NHTM
1.7.1. Nhóm nhân t thuc v bn thân ngân hàng
- nh hng phát trin ca ngân hàng
nh hng phát trin ca ngân hàng là điu kin tiên quyt đ nâng cao hiu
qu ca hot đng CVTD. Nu trong k hoch phát trin ca mình các ngân hàng
không quan tâm đn hot đng này thì các khách hàng có nhu cu v CVTD cng s
không đc quan tâm. Ngc li, nu ngân hàng mun phát trin hot đng CVTD thì
h s đa ra nhng chin lc c th đ thu hút nhng khách hàng có nhu cu đn vi
mình. Khi đó, cung cu s có điu kin thun li đ gp nhau, cng có ngha là CVTD
s có nhiu c hi phát trin.
- Nng lc tài chính ca ngân hàng
Nng lc tài chính s là mt trong nhng yu t đc các nhà lãnh đo ngân
hàng xem xét khi đa ra các quyt đnh, trong đó có các quyt đnh v hot đng
CVTD. Nng lc tài chính ca ngân hàng đc xác đnh da trên mt s yu t nh s

lng vn ch s hu, t l phn trm li nhun nm sau so vi nm trc, t trng n
quá hn trên tng d n, s lng tài sn thanh khon. Nu ngân hàng có vn ch s
hu ln, t l phn trm li nhun cao, n quá hn thp và có s lng tài sn thanh
khon ln, kh nng huy đng vn ln trong thi gian ngn thì có th coi là có sc
mnh v tài chính. Khi đó, ngoài vic đu t vào nhng hot đng chính đc u tiên
thì ngân hàng có th đu t thêm cho hot đng CVTD.
- Chính sách tín dng ca ngân hàng
ây là h thng các ch trng, đnh hng, quy đnh chi phi hot đng tín
dng do Hi đng qun tr đa ra nhm s dng hiu qu ngun vn đ tài tr cho các
doanh nghip, h gia đình và cá nhân. Thông thng chính sách tín dng bao gm các
khon mc nh hn mc tín dng, các loi hình cho vay mà ngân hàng thc hin, quy
đnh v tài sn đm bo, k hn ca các khon tín dng, hng gii quyt phn tín
dng vt quá hn mc cho vay, cách thc thanh toán n, …. Chính sách tín dng
vch ra cho cán b tín dng hng đi và khung tham chiu rõ ràng v nhng cn c đ
xem xét các nhu cu vay vn. Vì vy, nhng yu t trong chính sách tín dng có tác
đng mt cách mnh m ti vic nâng cao hiu qu ca hot đng tín dng nói chung
và hot đng CVTD nói riêng.
11

- S lng, trình đ và đo đc ngh nghip ca các cán b tín dng
ây cng là mt nhân t có nh hng không nh ti hot đng CVTD ca các
NHTM. Trc ht, vi cán b qun lý thì đi hi phi là ngi có chuyên môn gii, có
kh nng phân tích, phán đoán. Cán b tín dng cn có trình đ chuyên môn tt mi có
th thm đnh chính xác khách hàng và d án vn, t đó đa ra các quyt đnh đúng
đn. Tuy nhiên, có trình đ thôi là cha đ, cán b tín dng còn phi là ngi có phm
cht đo đc tt. Nu nh đo đc ngi vay đc xp vào v trí hàng đu trong các
nhân t khách quan, thì đo đc cán b tín dng đc xp vào v trí hàng đu trong các
nhân t ch quan. Mt cán b tín dng có trình đ nghip v cao, kh nng giao tip
và marketing tt, trình đ ngoi ng, vi tính thành tho, nhit tình trong công vic, có
đo đc ngh nghip s to đc n tng tt đp trong lòng khách hàng. Ngoài ra,

mt ngân hàng phi có s lng cán b tín dng hp lý, phân công công vic c th thì
hot đng tín dng nói chung và hot đng CVTD nói riêng mi có th vn hành và
phát trin tt.
- Trình đ khoa hc công ngh và kh nng qun lý ca ngân hàng
Công ngh ngân hàng và kh nng qun lý có tác đng ti hot đng CVTD.
Nu ngân hàng có công ngh hin đi thì vic gii quyt các th tc đc nhanh
chóng, chính xác, gim bt các th tc rm rà cho khách hàng. Thêm vào đó, mt
ngân hàng đc trang b các công ngh hin đi có th tng thêm các dch v tin ích
cho khách hàng, nh đu t vào dch v th thanh toán, đt các máy rút tin, giao dch
vi khách hàng thông qua mng Internet…t đó m rng và nâng cao hiu qu ca
hot đng CVTD. Bên cnh vn đ v công ngh, ngân hàng cn có các quy đnh,
qun lý tt, ni quy làm vic thng pht nghiêm minh đ to đng lc làm vic cho
cán b nhân viên ngân hàng, tác đng đn phong cách làm vic ca nhân viên.
- Công tác kim tra kim soát ni b ca ngân hàng
Nu nh h thng ngân hàng đc ví nh “huyt mch” ca nn kinh t thì c
ch kim soát đc ví nh “thn kinh trung ng” ca mt ngân hàng thng mi. C
ch kim soát ni b là toàn b các chính sách, các bc kim soát và th tc kim
soát đc thit lp nhm qun lý và điu hành các hot đng ca ngân hàng. Mc đích
ca kim tra kim soát ni b nhm s dng các ngun lc và qun lý hot đng kinh
doanh nói chung và hot đng tín dng tiêu dùng nói riêng ca ngân hàng mt cách
hiu qu; phát hin kp thi nhng vng mc trong hot đng tín dng tiêu dùng đ
hoch đnh và thc hin các bin pháp đi phó; ngn chn, phát hin các sai phm
Thang Long University Library
12

trong hot đng tín dng tiêu dùng ca ngân hàng… Có th nói, kim soát ni b đóng
vai trò rt quan trng đi vi s an toàn và kh nng phát trin trong hot đng CVTD
ca ngân hàng thng mi. Vic xây dng và thc hin đc mt c ch kim soát ni
b phù hp và hiu qu s cho phép các ngân hàng thng mi chng đ tt nht vi
ri ro.

1.7.2. Nhóm nhân t thuc v khách hàng
- Nng lc vay vn ca khách hàng
Nng lc vay vn ca khách hàng đc th hin thông qua các yu t nh thu
nhp, đo đc, trình đ vn hóa, thói quen,… Thu nhp phn ánh kh nng tr n ca
khách hàng, ngân hàng s da trên yu t này đ quyt đnh có cho khách hàng vay
vn hay không, và quy mô khon vay là bao nhiêu. Yu t quan trng th hai sau thu
nhp chính là đo đc ca khách hàng. Khách hàng có đo đc tt, có thin chí tr n
đy đ và đúng hn th ri ro CVTD thp, ngc li nu khách hàng tr n không đu,
n quá hn nhiu thì tt yu s kìm hãm hot đng CVTD.
- Kh nng đáp ng các điu kin khi vay ca khách hàng
iu này có ngha là khách hàng liu có đáp ng đc các điu kin, quy đnh
mà ngân hàng đa ra hay không. Các điu kin khi vay ca ngân hàng là tài sn đm
bo, các giy t chng minh quyn s hu và s dng hp pháp tài sn…
1.7.3. Nhóm nhân t thuc v môi trng hot đng ca ngân hàng
- Tình trng kinh t v mô
S n đnh kinh t v mô s to c hi cho vic nâng cao hiu qu ca hot
đng CVTD. Kinh t v mô n đnh, đc bit là n đnh tin t vi các công c giá c,
lãi sut, t giá, lm phát s làm n đnh đnh ch tài chính cho vay vn, các đi tng
vay vn có c hi tng thu nhp, giúp h yên tâm v s n đnh trong thu nhp cng
nh chi phí đi vay, chi phí mua sm, sa cha nhà ca và các hàng hóa dch v khác,
t đó làm tng các khon vay tiêu dùng, đng thi to điu kin duy trì và phát trin
bn vng quan h hai chiu vay vn và tr n.
Ngc li, trong điu kin nn kinh t khng hong hoc phát trin chm, mt
n đnh, vic cp tín dng tiêu dùng ca các trung gian tài chính cng s b hn ch.
Các khon cho vay chu tác đng ca nhng bin đng trên th trng tài chính bt n
13

có th dn ti đ v tín dng. Nhng thay đi tích cc trong nn kinh t v mô din ra
quá nhanh cng gây ra nhng xáo trn nht đnh. Chng hn t l lm phát gim quá
nhanh cng có th dn ti tình trng v n đi vi các món vay vi lãi sut da vào t

l lm phát cao trc đó. T giá hi đoái kém linh hot, không phn ánh đc s bin
đng ca kinh t v mô, làm méo mó nhng tín hiu giá c bên ngoài cng nh hng
trc tip đn thu nhp ca khách hàng và t chc tín dng. Mt khác, nn kinh t phát
trin chm chp hay bt n cng khin thu nhp trong tng lai ca ngi tiêu dùng
tr nên bp bênh, các chi phí bin đng mt cách khó kim soát, t đó ngi tiêu dùng
s buc phi gim các khon vay ca h.
- Quan đim thúc đy lnh vc tiêu dùng trong nc ca Chính Ph
Các quy đnh pháp lý ca ngân hàng Nhà nc và Chính ph có th khuyn
khích và cng có th hn ch cho vay nói chung và cho vay tiêu dùng nói riêng. ó là
các quy đnh nh quy đnh ca ngân hàng Nhà nc v khng ch các NHTM trong
vic huy đng theo t l vn t có, quy đnh v t l cho vay ti đa đi vi mt khách
hàng trên vn t có…. Quan đim ca Chính ph v vai trò ca tiêu dùng trong nc
đi vi phát trin và tng trng kinh t có ý ngha quan trng đi vi vic phát trin
hot đng tín dng tiêu dùng. Quan đim da vào tiêu dùng trong nc hn là coi
trng xut khu đ phát trin kinh t n đnh và bn vng s to điu kin thun li đ
đy mnh chi tiêu tiêu dùng, hay chính là c hi quan trng đ nâng cao hn na hot
đng CVTD  các NHTM hin nay.
- Môi trng pháp lut
Kinh doanh ngân hàng là mt trong nhng ngành chu s giám sát cht ch ca
pháp lut. Mt h thng pháp lut hoàn thin là c s bo v s phát trin th trng
tài chính an toàn, n đnh, thúc đy các đnh ch tài chính nâng cao nng lc cung cp
dch v tài chính cht lng cao cho dân c, bo v s phát trin bn vng quan h
hp tác bình đng gia ngân hàng và khách hàng vì li ích ca c hai bên.
- Môi trng vn hóa- xã hi
Vn hóa- xã hi là yu t có nh hng không nh đn hot đng CVTD.
Trc ht cn phi k đn đc đim th trng ni ngân hàng hot đng. Nu đó là
thành th hoc ni tp trung đông dân c, có mc thu nhp khá, trình đ hc vn cao
thì nhu cu vay tiêu dùng s tng cao hn so vi vùng nông thôn, ho lánh ni mà
nhng ngi nông dân ch quanh nm ngày tháng bit ti rung vn, thm chí còn
Thang Long University Library

14

không bit ti hot đng ca ngân hàng. K đn là các thói quen, phong tc tp quán,
tâm lý có nh hng ti nhu cu vay tiêu dùng. Ngi dân Vit Nam thng có thói
quen tit kim đn khi tích ly đ tin mi mua sm, tiêu dùng, h không ngh ti vic
đi vay, n nn đ mua sm cng vi tâm lý ngi tip xúc vi ngân hàng, s các th tc
hành chính rm rà. Chính vì vy, nhu cu vay ca ngi dân còn thp.
1.8. Qun tr ri ro trong hot đng cho vay tiêu dùng ti các NHTM
1.8.1. Ri ro trong hot đng cho vay tiêu dùng
Hu ht các khon cho vay tiêu dùng là các khon vay trung và dài hn, vi thi
hn t 10 đn 20 nm, thm chí 30 nm, nên có th phát sinh nhiu ri ro cho ngân
hàng.
- Ri ro mt kh nng thanh toán ca ngi đi vay
Vi đc đim ca các khon cho vay tiêu dùng là có thi hn dài nên kh nng
tr n ph thuc rt nhiu vào tình trng sc khe, gia đình và công vic ca ngi đi
vay. Nhng ri ro có th xy ra trong trng hp này bao gm:
+ Ngi đi vay b cht hoc b tai nn dn đn mt kh nng lao đng, hoàn toàn
không có kh nng tr món n còn li cho ngân hàng.
+ Ngi vay b tai nn, gim kh nng lao đng hoc thay đi v trí công tác dn đn
gim sút thu nhp và không thc hin đc đy đ ngha v tr n.
- Ri ro do khách hàng gian ln
Do khách hàng vay tiêu dùng là các cá nhân nên các ngân hàng gp rt nhiu
khó khn trong vic nm bt thông tin v kh nng tài chính cng nh phm cht đo
đc ca khách hàng. Li dng điu này khách hàng có th c tình gian ln đ chim
đot tin vay dn đn ri ro không thu hi đc vn cho ngân hàng.
- Ri ro v lãi sut và t giá
Ging nh các khon vay thng mi khác, các khon CVTD cng phi chu
nhng ri ro v lãi sut và t giá. Do thi hn cho vay khá dài nên lãi sut trên th
trng có th có nhng bin đng ln trong sut quá trình vay vn. Nu áp dng mt
mc lãi sut c đnh trong sut thi hn cho vay thì khi lãi sut trên th trng tng,

ngân hàng có th s phi chu ri ro vì cho vay vi lãi sut quá thp. Ngc li nu lãi

×