Tiết 30: Chiếc lá cuối cùng

Gi¸o viªn: Lê Thị Huyền
Chµo mõng thÇy c« vµ c¸c em
vÒ dù giê Ng÷ v¨n
Trường THCS Thọ diªn

Em hãy cho biết những nguyên
nhân nào khiến Giôn-xi khỏi
bệnh và yêu đời trở lại?
-
Do chiếc lá cuối cùng không
rụng đã truyền cho Giôn-xi tình
yêu cuộc sống và muốn đ ợc
sống.
- Đ ợc sự chăm sóc chu đáo
ân cần của Xiu
- Do công dụng của thuốc men
Kiểm tra bài cũ:

Chiếc lá cuối cùng
O . Hen-ri
Tiết 30 - Văn bản

Lời nói:
Em thân yêu, thân yêu! Em hãy nghĩ đến chị , nếu
em không muốn nghĩ đến mình nữa. Chị sẽ làm gì đây?
Chị có chuyện này muốn nói với em , con chuột
bạch của chị
Hành động:
-

Quấy cháo gà
-
Pha sữa và r ợu vang cho Giôn-xi.
-
Mời bác sĩ chữa bệnh cho Giôn-xi
-
Luôn th ờng trực bên cạnh chăm sóc Giôn- xi.

Cô B¬ - men
- Cô giµ ngoµi 60 tuæi.
-
Th©n h×nh nhá nh¾n cña mét tiÓu yªu.
-
R©u tãc lßa xßa d÷ tîn.

- Giầy và quần áo của cụ ớt sũng và lạnh buốt.
- Chiếc đèn báo bão vẫn còn thắp sáng và chiếc
thang bị lôi ra khỏi chỗ để của nó.
- Vài chiếc bút lông rơi vãi.
- Một bảng pha màu xanh và màu vàng trộn lẫn
với nhau.

- Lá đ ợc vẽ rất đẹp và giống nh thật, Gần cuống lá còn giữ màu xanh
sẫm, đến rìa lá hình răng c a đã nhuộm màu vàng úa, khiến Giôn- xi
không nhận ra.
- Chiếc lá cuối cùng là một kiệt tác vô giá
Chiếc lá dũng cảm vĩnh viễn không bao giờ rơi, ngăn sự tàn ác vô tình
của thiên nhiên cứu sống Giôn- xi.
Chiếc lá không phải chỉ đ ợc vẽ bằng bút lông, bột màu mà bằng cả tình
th ơng yêu bao la và lòng hi sinh cao th ợng của cụ Bơ- men.

Chiếc lá đ ợc ra đời trong điều kiện đặc biệt khắc nghiệt vào đêm m a
gió, tuyết rơi, d ới ánh sáng run rẩy của ngọn đèn bão.
Chiếc lá là một kiệt tác bởi cái giá của nó quá đắt : Cứu một ng ời nh ng
lại c ớp đi một ng ời khác chính ng ời đã sáng tạo ra nó.
Câu hỏi thảo luận
Nhận xét về bức tranh chiếc lá cuối cùng ,
Xiu cho rằng đó chính là kiệt tác của cụ Bơ-
men . Em hãy cho biết kiệt tác là gì? Em có
đồng ý với ý kiến đó không, vì sao ?

Trong lí luận hội họa:
kiệt tác không phải là
bức tranh giống thật
kiểu sao chép,
chụp ảnhđơn thuần ,
mà phải là những đ ờng
nét, những màu sắc,
những bố cục, chất liệu
tác phẩm chứa đựng sự
sống, toát ra sức sống,
tác động tích cực đối
với cuộc sống, lay động
tâm hồn , tình cảm của
ng ời xem rồi thức tỉnh
họ.

Một kiệt tác là phải chứa đựng một cái gì
đó lớn lao, mạnh mẽ, vừa đau đớn lại vừa
phấn khởi. Nó ca tụng lòng th ơng, tình bác
ái, sự công bình Nó làm ng ời gần ng ời hơn.

( Nam Cao Trăng sáng)

Cụ Bơmen vẽ bức tranh chiếc lá cuối cùng
Giữa màn đêm đen lạnh giá, m a đập xối
xả gió thổi ù ù, thấp thoáng trong ánh sáng
mờ mờ của ngọn đèn bão, cụ Bơmen âm thầm
lặng lẽ tay đ a nét vẽ miệt mài trên t ờng cao.
Giày và quần áo ớt sũng. Mặc cho những
bông tuyết thi nhau rơi đầy mặt và ng ời. Đôi
mắt cụ ánh lên một niềm vui tràn đầy hạnh
phúc. Bức tranh Chiếc lá cuối cùng hoàn
thành ngay trong đêm ấy.

4. Nghệ thuật đảo ng ợc tình huống 2 lần
Lần 1 :
- Đầu truyện Giôn xi bị bệnh s ng phổi nặng ngày
càng tiến đến cái chết =>Kết truyện cô lại yêu đời,
khỏi bệnh
Lần 2 :
- Đầu truyện Cụ Bơ - men đang khoẻ mạnh => Cuối
truyện bị bệnh s ng phổi mà chết.

Mi quan h gia hai ln o ngc tỡnh hung l gỡ ?
C hai ln u gn lin vi bnh sng phi v hỡnh nh
Chic lỏ cui cựng.
Bnh sng phi khụng qut ngó c Giụn- xi nhng li
cp i s sng ca c B-men.
Nh cú Chic lỏ cui cựng Giụn-xi hi sinh - Vỡ v Chic
lỏ cui cựng c B-men cht.
Chiếc lá có hai mặt : Mặt phải cứu ng ời Mặt trái hại ng

ời.
Đều liên quan đến sự sống và cái chết

Nghệ thuật đảo ngược tình huống có tác dụng gì ?
=> Nghệ thuật đảo ngược tình huống t¹o kết thúc bất ngờ ,
sức hấp dẫn cho câu chuyện và làm nội dung truyện sâu sắc
hơn.

Tổng kết
2. Nghệ thuật:
-
Thành công ph ơng tự sự kết hợp với yếu tố miêu tả và biểu cảm.
-
Nghệ thuật đảo ng ợc tình huống 2 lần.
-
Truyện đ ợc giàn dựng với các tình tiết khéo léo kết thúc bất ngờ,
hấp dẫn.
1. Nội dung
- Ca ngợi tình yêu th ơng cao cả giữa những con ng ời nghèo khổ.
-
Tôn vinh giá trị, sức mạnh của nghệ thuật chân chính.
-
Khẳng định sức mạnh của tình yêu cuộc sống đã chiến thắng
bệnh tật.

Bài tập 1: Em hãy
đặt nhan đề khác
cho truyện ngắn
này ? Giải thích vì
sao nhà văn lại chọn

hình t ợng chiếc lá
cuối cùng để đặt
tên cho tác phẩm
của mình ?
-
Chiếc lá cuối cùng là hình t ợng nghệ
thuật xuyên suốt thiên truyện.
-
Đó chính là biểu t ợng của lòng nhân ái,
vị tha cao cả.
-
Là biểu t ợng của nghệ thuật chân
chính nghệ thuật vì con ng ời.
Luyện tập
Bài tập 2: Giải thích
vì sao nhà văn lại
không chọn một kết
truyện nhẹ nhàng
hơn?
+ Cụ Bơmen ra đi thanh thản trong
niềm vui của một việc tốt, việc nghĩa nên
làm. Cụ ra đi trong vinh quang và thành
đạt.
+ Cái chết của cụ Bơmen làm đảo ng ợc
tình huống-Truyện bất ngờ và hấp dẫn.
+ Làm cho giọt n ớc mắt ăn năn hối hận,
biết ơn, nhớ tiếc chảy dài trên má Giôn-
Xi.

Câu hỏi thảo luận

Viết Chiếc lá cuối cùng ,
nhà văn O.Hen-ri muốn gửi
đến bạn đọc mọi thế hệ một
bức thông điệp màu xanh.
Vậy theo em, nội dung của
bức thông điệp ấy là gì?

C
o
n

n
g
ờ
i

s
ố
n
g

c
ầ
n

c
ó

t
ì

n
h

y
ê
u

t
h
ơ
n
g

!

H
ã
y

đ
e
m

n
g
h
ệ

t
h

u
ậ
t

đ
ể

p
h
ụ
c

v
ụ

đ
ờ
i

s
ố
n
g

c
o
n

n
g

ờ
i

!
B
ứ
c

t
h
ô
n
g

đ
i
ệ
p

m
à
u

x
a
n
h

Nghĩ về kiệt tác của cụ Bơ men ( Lê Thị Ngọc )
Chiếc lá cuối cùng chiếc lá giả trên cây

Đ ợc vẽ ra trong đêm giá rét
Đ ợc vẽ ra từ tấm lòng cao đẹp
Và tình ng ời nhân hậu bao la .
Cụ Bơ-men ng ời hoạ sĩ tài hoa
Đã cứu sống một tâm hồn còn trẻ
Chẳng quản tuyết rơi đêm đông lạnh giá
Lặng lẽ âm thầm vẽ chiếc lá trong đêm.
Nhìn chiếc lá Giôn-xi thầm nghĩ
Tuổi xuân còn dài sao nỡ vội buông xuôi ?
Em thật tệ, muốn chết là có tội
Chiếc lá cho em yêu cuộc sống trên đời
Để sáng mai Xiu kéo bức mành lên
Chiếc lá úa vàng vẫn còn nguyên ở đó
Dũng cảm gan lì bám lấy thân cây
Bởi sự sống một ngàn lần đáng quý .

Hng dn hc nh
-
Nắm đ ợc nét chính về tác giả, nội
dung và nghệ thuật của truyện.
-
Thử viết một kết thúc khác cho
câu chuyện.
-
Soạn bài: Hai cây phong. Tìm
đọc truyện Ng ời thầy đầu tiên.


KÝnh chóc quý thÇy c« vµ
c¸c em khoÎ. Xin c¶m ¬n!