bài 2. xã hội xã hội chủ nghĩa và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.06 MB, 27 trang )
Bé M¤N cHñ NGHÜA X· HéI KHOA HäC
Bé M¤N cHñ NGHÜA X· HéI KHOA HäC
PHÂN VIỆN MIỀN NAM
Khoa Lý LU N & KHOA H C C SẬ Ọ Ơ Ở
PHÂN VIỆN MIỀN NAM
Khoa Lý LU N & KHOA H C C SẬ Ọ Ơ Ở
TP. Hồ Chí Minh,
BÀI 2: XÃ HỘI XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
VÀ CON ĐƯỜNG ĐI LÊN CHỦ
NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT NAM
1. Xã hội xã hội chủ nghĩa – giai
đoạn đầu của xã hội cộng sản chủ
nghĩa
2. Về con đường đi lên chủ nghĩa xã
hội ở Việt Nam
Néi dung bµi häc
1. Xã hội xã hội chủ nghĩa – giai đoạn
đầu của xã hội cộng sản chủ nghĩa
1.1. Sự ra đời và phát triển của hình thái kinh tế- xã hội
cộng sản chủ nghĩa như một quá trình lịch sử tự nhiên
1.1.1. Hình thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ nghĩa ra đời
là một tất yếu mang tính quy luật
! "#$ % &' #( )*$
! "#$ % &' #( )*$
+, &- .# / 01 2 3 %# &' #(4
+, &- .# / 01 2 3 %# &' #(4
5607 3*328&'#(9
5607 3*328&'#(9
:+ ;4<=>&-<?!+@
:+ ;4<=>&-<?!+@
$= > &= 07 > &- < ? A$ A
$= > &= 07 > &- < ? A$ A
B$2C'D+,>&-!!E +F2
B$2C'D+,>&-!!E +F2
8?2>6*&*3A$G)GH
8?2>6*&*3A$G)GH
* Khái niệm HTKT - XH CSCN
IJ&-.#/KJ =$=K
LA$
A$G)G
M 1#E %>C'A$&*+$N @
M 1#E %>C'A$&*+$N @
E &'AB$
E &'AB$
:
:
át triển với
át triển với
+@ =$=
+@ =$=
âu thuẫn với
âu thuẫn với
I
I
O
O
âu thuẫn với
âu thuẫn với
O
O
< AB$P+$
< AB$P+$
ắng
ắng
3 ợ
3 ợ
MI#$
MI#$
điểm của Lênin về sự ra đời của hình
điểm của Lênin về sự ra đời của hình
thái kinh tế xã hội cộng sản chủ nghĩa
thái kinh tế xã hội cộng sản chủ nghĩa
Q 1#E %3R&STAB$2C'#9;
Q 1#E %3R&STAB$2C'#9;
&$ $ =<"#UAB$
&$ $ =<"#UAB$
AB$2C':+ ;E/1#<=+$
AB$2C':+ ;E/1#<=+$
.EG#9#+=)G9#91A$A
.EG#9#+=)G9#91A$A
B$2C'H
B$2C'H
'V38 A$< A
'V38 A$< A
B$-.27AB$2C':+ ;
B$-.27AB$2C':+ ;
-+@+#C@=WEX:+ ;H
-+@+#C@=WEX:+ ;H
11
(1)HT KT-XH CSCN phát triển qua hai
Giai đoạn:
+ Giai đoạn thấp (CNXH)
+ Giai đoạn cao (CNCS)
-> Cơ sở để phân chia: xuất phát từ trình độ
chín muồi của các nhân tố kinh tế, chính trị,
văn hóa, xã hội.
1.1.2. Hai giai đoạn của HTKT-XH CSCN
1.1.2. Hai giai đoạn của HTKT-XH CSCN
1.1.2. Hai giai đoạn của HTKT-XH CSCN
(2)Sự khác nhau cơ bản giữa
(2)Sự khác nhau cơ bản giữa
CNXH và CNCS
CNXH và CNCS
Tiêu chí
Tiêu chí
CNXH
CNXH
CNCS
CNCS
Chính trị
Chính trị
Quyền lực nhà nước CCVS
Quyền lực nhà nước CCVS
thuộc về nhân dân lao động
thuộc về nhân dân lao động
Không còn nhà nước, được hoạt
Không còn nhà nước, được hoạt
động theo nguyên tắc tự quản
động theo nguyên tắc tự quản
cộng sản.
cộng sản.
Kinh tế
Kinh tế
-
Chế độ công hữu về những
Chế độ công hữu về những
TLSX chủ yếu, dưới hình thức
TLSX chủ yếu, dưới hình thức
sở hữu toàn dân và tập thể.
sở hữu toàn dân và tập thể.
-
- làm theo năng lực, hưởng
- làm theo năng lực, hưởng
theo lao động
theo lao động
- Chế độ công hữu về những
- Chế độ công hữu về những
TLSX, dưới hình thức sở hữu
TLSX, dưới hình thức sở hữu
toàn dân.
toàn dân.
- Làm theo năng lực, hưởng
- Làm theo năng lực, hưởng
theo nhu cầu.
theo nhu cầu.
Văn hóa-
Văn hóa-
xã hội
xã hội
-
Nền văn hóa tiên tiến mang
Nền văn hóa tiên tiến mang
bản chất của GCCN
bản chất của GCCN
-
- Không còn áp bức giai cấp
- Không còn áp bức giai cấp
-
Nền văn hóa tiên tiến mang bản
Nền văn hóa tiên tiến mang bản
chất toàn dân.
chất toàn dân.
-
- Không còn phân chia giai cấp
- Không còn phân chia giai cấp
13
13
(3) Sự thống nhất của hai giai đoạn trên:
-
Đều tồn tại và phát triển trên cơ sở
chế độ công hữu về TLSX
-
Nhân dân lao động là người làm chủ trên mọi
mặt của đời sống XH
1.1.2. Hai giai đoạn của HTKT-XH
CSCN
14
14
(4)C.Mác dự báo khoa học về hai giai đoạn trên
+ Về kinh tế: Sở hữu toàn dân; phân phối theo
nhu cầu
+ Về chính trị: Không còn nhà nước, chế độ
tự quản XH
+ Về văn hóa: Tiên tiến mang bản chất toàn dân
+ Về xã hội: Không còn phân chia giai cấp
1.1.2. Hai giai đoạn của HTKT-XH CSCN
15
15
- Giữa xã hội TBCN và xã hội CSCN
- Giữa xã hội TBCN và xã hội CSCN
là thời kỳ “cải biến cách mạng từ xã hội nọ
là thời kỳ “cải biến cách mạng từ xã hội nọ
sang xã hội kia”… đó là thời kỳ “quá độ
sang xã hội kia”… đó là thời kỳ “quá độ
chính trị”, trong đó nhà nước không phải
chính trị”, trong đó nhà nước không phải
là cái gì khác hơn là”chuyên chính vô
là cái gì khác hơn là”chuyên chính vô
sản”- (C.Mác:
sản”- (C.Mác:
“Phê phán cương lĩnh Gô
“Phê phán cương lĩnh Gô
Ta”
Ta”
).
).
(5) Về thời kỳ quá độ
1.1.2. Hai giai đoạn của HTKT-XH CSCN
Giai đoạn thấp
(CNXH)
Giai đoạn cao
(CNCS)
Xây dựng thành công
CNXH và CNCS
Xây dựng thành công
CNXH và CNCS
Mối quan hệ của hai giai đoạn:
1.1.2. Hai giai đoạn của HTKT-XH CSCN
1. 2. Thời kỳ quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội
1.2.1.Quan điểm của C.Mác và Ph. Ăngghen về thời
kỳ quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa cộng sản
*Hình thái kinh tế xã hội CSCN phát
*Hình thái kinh tế xã hội CSCN phát
triển qua 2 giai đoạn:
triển qua 2 giai đoạn:
G
G
$ =<?#A$AB$&'
$ =<?#A$AB$&'
O $ =<(:JKYN EZ"#
3,
O $ =<$=A$AB$&'
O $ =<$=A$AB$&'
1.2.2. Quan niệm của V.Lê Nin về thời kỳ
quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa
xã hội
+= :[
+= :[
”Chủ nghĩa Mác về vấn
”Chủ nghĩa Mác về vấn
đề nhà nước” Lênin cho rằng:
đề nhà nước” Lênin cho rằng:
I-
I-
.>$#\EX=)
.>$#\EX=)
II-
II-
O $ =<(:A$AB$&'
O $ =<(:A$AB$&'
III-
III-
O $ =<$=A$AB$&'
O $ =<$=A$AB$&'
]*G9)*AB$ 4, =
]*G9)*AB$ 4, =
+^T&$#.>$#\EX=) 3'N EZ"#
+^T&$#.>$#\EX=) 3'N EZ"#
WC %E!E_"#3,AB$ H
WC %E!E_"#3,AB$ H
'V38 -.27EX:+ ;
'V38 -.27EX:+ ;
3,AB$ E/"#$2C'AB$H
3,AB$ E/"#$2C'AB$H
I#$ %01N EZ"#3,AB$
I#$ %01N EZ"#3,AB$
§Æc ®iÓm
næi bËt
.GU
A$ 7
0.5
A$ `a
< $b0(#
+$07 $#
+,('
3B0*A$N
&U
Chính trị: tồn tại nhà nước CCVS
Chính trị: tồn tại nhà nước CCVS
Kinh tế: tồn tại nền kinh tế nhiều
Kinh tế: tồn tại nền kinh tế nhiều
thành phần
thành phần
Xã hội: tồn tại nhiều giai cấp,
Xã hội: tồn tại nhiều giai cấp,
tầng lớp xã hội…
tầng lớp xã hội…
Văn hóa tư tưởng: tồn tại nhiều
Văn hóa tư tưởng: tồn tại nhiều
loại văn hóa tư tưởng khác nhau
loại văn hóa tư tưởng khác nhau
Cô
ThÓ
Xã hội XHCN đã xóa bỏ chế độ tư hữu
Xã hội XHCN đã xóa bỏ chế độ tư hữu
TBCN, thiết lập chế độ công hữu về
TBCN, thiết lập chế độ công hữu về
những tư liệu sản xuất chủ yếu
những tư liệu sản xuất chủ yếu
Xã hội XHCN tạo ra cách tổ chức lao
Xã hội XHCN tạo ra cách tổ chức lao
động và kỷ luật lao động mới
động và kỷ luật lao động mới
Xã hội XHCN thực hiện nguyên tắc
Xã hội XHCN thực hiện nguyên tắc
phân phối theo lao động – nguyên tắc
phân phối theo lao động – nguyên tắc
phân phối cơ bản nhất
phân phối cơ bản nhất
Nhà nước XHCN mang bản chất giai cấp
Nhà nước XHCN mang bản chất giai cấp
công nhân, tính nhân dân rộng rãi và tính
công nhân, tính nhân dân rộng rãi và tính
dân tộc sâu sắc; thực hiện quyềnLực và
dân tộc sâu sắc; thực hiện quyềnLực và
lợi ích của nhân dân
lợi ích của nhân dân
>&-0c(Ed#cA$3 1à
>&-0c(Ed#cA$3 1à
&'#(/ : %< ệ
&'#(/ : %< ệ
Xã hội XHCN là chế độ đã giải phóng con người
Xã hội XHCN là chế độ đã giải phóng con người
khỏi áp bức bóc lột, thực hiện công bằng, bình
khỏi áp bức bóc lột, thực hiện công bằng, bình
đẳng, tiến bộ xã hội, tạo những điều kiện cơ
đẳng, tiến bộ xã hội, tạo những điều kiện cơ
bản để con người phát triển toàn diện
bản để con người phát triển toàn diện
Những
Những
đặc trưng
đặc trưng
cơ bản
cơ bản
cña
cña
x· héi
x· héi
XHCN
XHCN
2. Về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam
2.1. Quan điểm của Đảng cộng sản Việt Nam về
những đặc trưng cơ bản của chủ nghĩa xã hội
e=G)G3$=3A
!1E :+ ;$=)*$+,
3*328&'#( %< 0/.#
0123 %#&'#(A9#
!10= , 4cC'&V)G
)G+=27C@f4=E0 F:
g3h$#i C
=2 2 8 ' :!Ej :C64C!34ườ ư
C(/43b=3*4 2-b=3$=4ư
!#&U(=4*)=4<:F4! 1#
E %:+ ;=) %G
!"#$%.#R08:07 G)G('
27+, 7
Tính tất yếu
Tính tất yếu
2.2. Về con đường đi lên chủ nghĩa
xã hội ở Việt Nam
< &$= ! 3, A
< &$= ! 3, A
B$ - 27 $ 3
B$ - 27 $ 3
= 2N F V
= 2N F V
'0G)G$3*$
'0G)G$3*$
k
k
i8:07 #:+ ;A$N <
i8:07 #:+ ;A$N <
i8:07 #9%0kA$"#?F
i8:07 #9%0kA$"#?F
G)G3$=l %$H
G)G3$=l %$H
27$! 115+R0E
27$! 115+R0E
Q 3, A B$ - 27 $ )m $9
Q 3, A B$ - 27 $ )m $9
E!l@&$=
E!l@&$=
Q;* %&* %:
G9)*AB$ -l %$
Q'$2$+$:2>274 %0n@
