Ngữ văn 7Tiết 30 Bạn đén chơi nhà

Trường THCS Quang Lãng
Năm học 2013- 2014
? Đọc thuộc lòng bài thơ “Qua Đèo ngang”
của Bà Huyện Thanh Quan và cho biết tâm
trạng của tác giả được thể hiện trong bài thơ?

Ngữ văn 7- Tiết 30
Văn bản: Bạn đến chơi nhà


(
(
Nguyễn Khuyến
Nguyễn Khuyến
)
)
I.Đọc - tìm hiểu chung:
1. Giới thiệu tác giả, tác phẩm:
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ




(Nguyễn
(Nguyễn
Khuyến)
Khuyến)
Đã bây lâu nay, bác tới nhà,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.

Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta!
3. Thể thơ:
3. Thể thơ:


- Thất ngôn bát cú Đường luật
- Thất ngôn bát cú Đường luật


- Bố cục: 3 phần
- Bố cục: 3 phần
2. Đọc văn bản:
2. Đọc văn bản:
Đề: Nguyễn Khuyến
chào khách.
Thực: Nhà thơ tiếp đãi
bạn.
Kết: Tình cảm chân thành
của nhà thơ.
Bạn đến chơi nhà
(Nguyễn Khuyến)
Đã bây lâu nay, bác tới nhà,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.

Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta!
2.Nhà thơ tiếp đãi bạn:
II - Đọc – hiểu văn bản:
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
1.Nguyễn Khuyến chào khách:
Đã bấy lâu nay, bác tới nhà,
2. Nhà thơ tiếp đãi bạn:
2. Nhà thơ tiếp đãi bạn:
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài
Ao sâu nước cả, khôn chài
cá,
cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi
gà.
gà.
Cải
Cải
chửa ra
chửa ra cây

,
,


cà
cà
mới nụ,
mới nụ,
Bầu
Bầu
vừa rụng rốn,
vừa rụng rốn,
mướp
mướp
đương hoa.
đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Món ăn ngon, sang trọng
Món ăn dân dã, bình dị
-Trẻ ->đi vắng, chợ -> xa.
-Cá sẵn-> ao sâu nước cả
-Gà -> vườn rộng rào thưa.
-Cải-> chửa ra cây
-Cà -> mới nụ
-Bầu-> vừa rụng rốn
-Mướp-> đương hoa
-Trầu -> không có
a. Do cảnh thanh bần.

a. Do cảnh thanh bần.
b. Do bạn đến thăm bất ngờ không được chuẩn bị.
b. Do bạn đến thăm bất ngờ không được chuẩn bị.
c. Do tác giả tạo ra tình huống khó xử để đùa vui hóm hỉnh.
c. Do tác giả tạo ra tình huống khó xử để đùa vui hóm hỉnh.
C
? Từ câu thứ 2 đến câu thứ 7, tác giả nói đến sự thiếu thốn tất cả
những điều kiện vật chất, lễ nghi tiếp khách là do nguyên nhân
nào?
Trẻ thời đi vắng chợ thời xa.
Trẻ thời đi vắng chợ thời xa.
Ao sâu nước
Ao sâu nước
cả,
cả,
khôn chài cá,
khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải
Cải
chửa
chửa
ra
ra cây
, cà mới nụ,
, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,

Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây,
Bác đến chơi đây,


ta với ta!
ta với ta!


II.
II.
Đọc - hiểu văn bản
Đọc - hiểu văn bản
3
3
. Tình cảm chân thành của nhà thơ:
. Tình cảm chân thành của nhà thơ:

Câu hỏi thảo luận
Câu hỏi thảo luận


nh
nh
óm bàn
óm bàn


:
:

(Thời gian 2 phút
(Thời gian 2 phút
)
)
So sánh cụm từ
So sánh cụm từ
“ta với ta”
“ta với ta”
trong bài
trong bài
Bạn đến chơi nhà
Bạn đến chơi nhà


của
của


Nguyễn Khuyến với cụm từ
Nguyễn Khuyến với cụm từ
“ta với ta”
“ta với ta”
trong bài
trong bài
Qua Đèo
Qua Đèo
Ngang
Ngang
của Bà Huyện Thanh Quan?
của Bà Huyện Thanh Quan?

Qua đèo Ngang Bạn đến chơi nhà
Ta với ta : chỉ để nói
một con người, một
cá nhân cô lẻ, nó
khép lại tâm trạng cô
đơn gần như tuyệt
đối của khách li
hương khi đứng trên
đỉnh đèo Ngang lúc
chiều tà.
- Ta với ta : là tôi, là bác, là hai
chúng ta : tuy 2 mà 1 -> Sự
đồng nhất trọn vẹn giữa chủ và
khách.
->Chứa đựng một tình bạn chân
thành, thắm thiết vượt lên điều
kiện vật chất, điều kiện không
gian và thời gian.
* Hình thức giống nhau, đều kết thúc bài thơ.
* ý nghĩa và sắc thái biểu cảm hoàn toàn khác nhau:
IV. Luyện tập:
Bài 1:
? Từ câu thứ 2 đến câu thứ 6
,
, tác giả nói đến sự thiếu thốn tất cả
những điều kiện vật chất để đãi bạn với mục đích gì?

A.
A.
Miêu tả hoàn cảnh nghèo của mình.

Miêu tả hoàn cảnh nghèo của mình.
B.
B.
Giãi bày hoàn cảnh thực tế của mình.
Giãi bày hoàn cảnh thực tế của mình.
C.
C.
Không muốn tiếp đãi bạn.
Không muốn tiếp đãi bạn.
D.Diễn đạt một cách dí dỏm tình cảm chân thành, sâu sắc
D.Diễn đạt một cách dí dỏm tình cảm chân thành, sâu sắc
.
.
Bài 2:
Tìm những câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ nói về tình bạn:
Bài 3. Ngôn ngữ ở bài “ Bạn đến chơi nhà” có gì khác với
ngôn ngữ ở đoạn thơ “Sau phút chia li” đã học?
Bạn đến chơi nhà Sau phút chia li
Ngôn ngữ đời thường
( giản dị, mộc mạc)
Ngôn ngữ bác học
( ngôn ngữ văn
chương sách vở,
mang tính ước lệ cao)
V.Hướng dẫn bài về nhà:
V.Hướng dẫn bài về nhà:
•
Học thuộc lòng bài thơ .
•
Sưu tầm thêm những bài thơ viết về tình bạn của

Nguyễn Khuyến. Suy nghĩ về tình bạn của em.
•
Ôn lại kiến thức về văn biểu cảm chuẩn bị giờ sau
viết bài 2 tiết tại lớp.