Chiến lược phát triển kinh tế trong giai đoạn này là hướng về xuất khẩu thay thế nhập khẩu

Tiểu luận Ngoại thương Vũ Minh Hiền _ 945
LỜI NÓI ĐẦU
Ngày nay trước xu thế vận động của nền kinh tế thế giới là toàn cầu
hoá và tự do hoá thương mại thì các nước đang phát triển trong đó có Việt
Nam cũng không nằm ngoài xu thế đó. Tuy nhiên quá trình thực hiện công
nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước tại Việt Nam luôn gặp phải khó khăn về
vốn, công nghệ, kỹ thuật… Do đó, để thực hiện mục tiêu đề ra, Đảng và Nhà
nước đã khẳng định “chiến lược phát triển kinh tế trong giai đoạn này là
hướng về xuất khẩu thay thế nhập khẩu”.
Để thực hiện chiến lược phát triển này, chúng ta phải thực hiện phát
triển nhanh, mạnh, vững chắc các ngành công nghiệp, trước hết là các ngành
chế biến có khả năng cạnh tranh cao, đặc biệt là phát triển các ngành công
nghiệp sử dụng ít vốn, thu hút nhiều lao động.
Trong thực tế dệt may là mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam ra
thị trường thế giới, đặc biệt là thị trường EU. Đây là một thị trường rộng lớn,
có vai trò quan trọng trong thương mại quốc tế với tốc độ tăng trưởng kinh tế
cao và tương đối ổn định. Vì vậy, việc đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu hàng
dệt may Việt Nam sang thị trường eu là vấn đề cần thiết lâu dài trong sự phát
triển kinh tế của Việt Nam. Để hiểu rõ hơn thực trạng xuất khẩu hàng dệt may
của Việt Nam trong những năm qua vào thị trường EU em đã chọn đề tài :
“ Xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam sang thị trường EU “
Do kiến thức còn hạn chế nên bài viết của em còn nhiều thiếu sót. Em
mong được sự giúp đỡ của các thầy cô giáo để bài viết của em được hoàn
chỉnh hơn.

1
1
Tiểu luận Ngoại thương Vũ Minh Hiền _ 945
CHƯƠNG I
KHÁI QUÁT VỀ XUẤT KHẨU HÀNG DỆT MAY
1. Khái niệm về xuất khẩu và xuất khẩu hàng dệt may

1.1 Khái niệm xuất khẩu
Xuất khẩu là việc bán hàng ra nước ngoài nhằm phát triển sản xuất,
kinh doanh và đời sống. Song mua bán ở đây có nét riêng, phức tạp hơn mua
bán trong nước như đó là giao dịch với những người có quốc tịch khác nhau,
thị trường rộng lớn và khó kiẻm soát, mua bán qua trung gian chiếm tỷ trọng
lớn, đồng tiền thanh toán chủ yếu là ngoại tệ, hàng hoá phải chuyển qua biên
giới, cửa khẩu các quốc gia khác nhau phải tuân theo tập quán các địa phương
cũng như các thông lệ quốc tế.
Xuất khẩu là một hoạt động cơ bản của các quốc gia, là vấn đề hết sức
quan trọng của kinh doanh quốc tế, là sự phát triển tất yếu của sản xuất và lưu
thông, tạo ra hiệu quả cao nhất trong mỗi nền kinh tế.
Như vậy, thông qua hoạt động xuất khẩu có thể làm gia tăng ngoại tệ,
cải thiện cán cân thanh toán, tăng thu ngân sách cho Nhà nước, kích thích đổi
mới công nghệ, cải tiến cơ cấu kinh tế, tạo công ăn việc làm và năng cao đời
sống kinh tế của người dân. Hình thức cơ bản của xuất khẩu hàng hoá chỉ là
hình thức trao đổi hàng hoá giữa các quốc gia, cho đến nay đã phát triển rất
mạnh và được biểu hiện dưới nhiều hình thức.
1.2 Khái niệm xuất khẩu hàng dệt may
Với cơ cấu kinh tế toàn cầu bổ sung cho nhau, môi trường quốc tế
thuận lợi, xu thế tự do hoá thương mại, khu vực hoá và toàn cầu hoá nền kinh
tế, hoạt động xuất khẩu hàng dệt may vào thị trường EU có nhiều bước biến
chuyển vượt bậc và phát triển mạnh mẽ. Quy mô xuất khẩu hàng dệt may của
Việt Nam vào thị trường EU được mở rộng tương xứng với tiềm lực kinh tế

2
2
Tiểu luận Ngoại thương Vũ Minh Hiền _ 945
của Việt Nam và nhu cầu nhập khẩu của EU. EU đang là thị trường xuất khẩu
trọng điểm của Việt Nam trong những năm gần đây.
2. Chuẩn bị giao dịch xuất khẩu hàng dệt may

2.1 Trước khi giao dịch
Trước khi giao dịch ta phải tìm hiểu thị trường, thị trường là vấn đề cốt
lõi có ý nghĩa quyết định đến sự tồn tại và phát triển của từng doanh nghiệp,
vì vậy tìm hiểu và nắm bắt nhu cầu về thị trường là điều cần thiết để từ đó có
thể sản xuất ra những gì mà thị trường đòi hỏi, điều này đã tạo nên vai trò
quyết định của thị trường đối với việc sản xuất nói chung và ngành dệt may
nói riêng.
+ Thị trường EU : EU là thị trường rộng lớn số một toàn cầu, gồm 25
quốc gia với hơn 500 triệu người tiêu dùng. Thị trường EU thống nhất cho
phép di chuyển sức lao động, hàng hoá, dịch vụ và vốn giữa các nước thành
viên. Hiện nay EU đang có xu hướng chiến lược tăng cường mở rộng quan hệ
sang Châu Á, theo chiều hướng này Việt Nam ngày càng có vị thế quan trọng
trong chiến lược mới của EU.
+ Tập quán, thị hiếu tiêu dùng: Thị trường EU có nhu cầu đa dạng
phong phú về hàng hoá và dịch vụ. Tuy nhiên đây là thị trường khá khó tính
và có chọn lọc, đặc biệt với hàng dệt may. Ngành dệt may của Châu Âu đang
có xu hướng chuyển dần sang các nước khác có giá trị nhân công rẻ nên thị
trường này có xu hướng nhập khẩu ngày càng nhiều hàng dệt may và may
mặc.
Để đảm bảo cho người tiêu dùng, EU kiểm tra ngay từ nơi sản xuất và
có hệ thống báo động về chất lượng hàng hoá giữa các nước trong khối, tất cả
sản phẩm có thể bán trên thị trường này đều phải đảm bảo thực hiện tiêu
chuẩn chung của EU. EU tích cực tham gia chống nạn hàng giả bằng cách
không nhập khẩu những sản phẩm đánh cắp bản quyền. Nhu cầu tiêu dùng là
tìm kiếm những thị trường có mặt hàng rẻ, đẹp song cũng phải đảm bảo chất
lượng họ yêu cầu.

3
3
Tiểu luận Ngoại thương Vũ Minh Hiền _ 945

+ Kênh phân phối: Hệ thống phân phối của EU về cơ bản giống như hệ
thống phân phối của một quốc gia, bao gồm mạng lưới bán buôn và bán lẻ.
Các cuộc cách mạng khoa học công nghệ ở đây đã dẫn đến sự thay dổi cơ cấu
các ngành kinh tế, kéo theo trào lưu “nhất thể hoá” và “tổ chức lại” các công
ty xuyên quốc gia. Hình thức tổ chức phổ biến nhất các kênh phân phối tại thị
trường EU là theo tập đoàn và không theo tập đoàn, hệ thống phân phối của
EU đã hình thành một tổ hợp rất chặt chẽ và có nguồn gốc lâu đời. Tiếp cận
được hệ thống này không phải là dễ đối với các nhà xuất khẩu hàng dệt may
Việt Nam hiện nay.
2.2 . Giao dịch đàm phán kí kết hợp đồng xuất khẩu vận tải hàng dệt may
sang EU
Do tiến trình lịch sử giữa liên hiệp Châu Âu và từng quốc gia thành
viên mới Việt Nam, ở mức độ khác nhau đã có quan hệ thương mại, nhưng
bước đột phá chính là hiệp định thương mại hàng dệt may năm 1992-1997.
Đối với Việt Nam, việc tăng cường hợp tác, quan hệ với EU là bước quan
trọng, có ý nghĩa to lớn tác động tích cực đến việc triển khai chính sách đối
ngoại mở rộng, đa phương hoá, đa dạng hoá quan hệ kinh tế của Việt Nam,
góp phần ổn định để xây dựng đất nước, tạo một thị trường tiềm năng lớn cho
nền kinh tế Việt Nam.
Sự kiện ngày 17/07/1995 ký “hiệp định thương mại hợp tác giữa Việt
Nam và EU” đánh dấu quan hệ thương mại giữa Việt Nam và EU sang một
giai đoạn phát triển mới. Hiệp định này đã thúc đẩy sự phát triển kinh tế của
Việt Nam như tăng viện trợ tài chính của EU cho Việt Nam, giúp Việt Nam
thực hiện có hiệu quả hơn tiến trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.
Mặc dù EU không dành cho Việt Nam bất cứ sự giảm thuế nào nhưng EU đã
tuyên bố thúc đẩy để Việt Nam ra nhập tổ chức thương mại thế giới WTO.
Trong sự phát triển của EU ngoại thương đóng vai trò rất quan trọng.
Nó đã đem lại sự tăng tưởng kinh tế và tạo ra việc làm trong các ngành sản
xuất, nghiên cứu, bảo hiểm, ngân hàng…, do vậy chính sách này có nhiệm vụ

4
4
Tiểu luận Ngoại thương Vũ Minh Hiền _ 945
chỉ đạo các hoạt động ngoại thương đi đúng hướng để phục vụ mục tiêu chiến
lược kinh tế liên minh. Chính sách ngoại thương của EU bao gồm: chính sách
thương mại tự do và chính sách thương mại chung dựa trên những nguyên tắc
không phân biệt đối xử, minh bạch, có đi có lại và cạnh tranh công bằng. để
đảm bảo cạnh tranh công bằng trong thương mại quốc tế, EU đã thực hiện các
biện pháp thuế quan, hạn chế về số lượng, hàng rào kỹ thuật và chống bán phá
giá, trợ cấp xuất khẩu và chống hàng giả.
Chính sách khuyến khích xuất khẩu, chính sách thay thế nhập khẩu,
chính sách tự do hoá thương mại và chính sách hạn chế xuất khẩu tự nguyện.
Việc ban hành và thực hiện các chính sách này có liên quan chặt chẽ đến tình
hình phát triển kinh tế, tình hình nhất thể hoá Châu Âu và khả năng cạnh
tranh trong từng thời kỳ của các sản phẩm của liên minh trên thị trường thế
giới.
Vì vậy đối với hàng dệt may Việt Nam, EU áp dụng chính sách cấp hạn
ngạch hàng năm cho dệt may và buộc Việt Nam phải sử dụng nguyên phụ liệu
nhập từ EU để làm thành sản phẩm. Đồng thời Việt Nam phải áp dụng hệ
thống tự động hoá của EU để đảm bảo tính chính xác của việc xác định xuất
khẩu hàng khi nhập khẩu vào EU.
3. Thuận lợi trong xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam
Mặc dù hình thức chủ yếu của dệt may Việt Nam là gia công xuất khẩu
thông qua nước thứ ba nhưng vẫn có thể nói hàng dệt may Việt Nam đã phần
nào thâm nhập vào các thị trường lớn như EU, Mỹ… Điều này chứng tỏ hàng
dệt may Việt Nam đã dần có uy tín trên thế giới.
Thật vậy, khi ta xem xét cụ thể về từng thị trường mà ngành dệt may
Việt Nam đã thâm nhập ta đều thấy kim ngạch xuất khẩu hàng này luôn phát
triển dần theo các năm. điều đó có nghĩa hàng dệt may Việt Nam đã ngày
càng được ưa chuộng, phù hợp với người tiêu dùng hơn.

5
5
Tiểu luận Ngoại thương Vũ Minh Hiền _ 945
CHƯƠNG II
THỰC TRẠNG XUẤT KHẨU HÀNG DỆT MAY
SANG THỊ TRƯỜNG EU
1. Số lượng hàng, kim ngạch xuất khẩu, cơ cấu hàng xuất khẩu
sang EU
Eu là một thị trường đầy tiềm năng với sức tiêu dùng hàng đầu thế giới.
Vì vậy, nhu cầu phát triển kim ngạch xuát khẩu hàng dệt may Việt Nam sang
thị trường Eu luôn là vấn đề cần thiết. Hiện nay hàng dệt may Việt Nam xuất
khẩu sang EU chiếm 43% tổng kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may. So sánh
với số liệu xuất khẩu các năm trước, cụ thể là: Năm 2001 đạt 456,8 triệu
USD, năm 2002 đạt483,1 triệu USD, năm 2003 đạt 587,7 triệu USD và năm
2004 đạt 785,6 triệu USD. Ta thấy giá trị xuấtkhẩu hàng dệt may Việt Nam
sang thị trường EU luôn tăng lên nhanh chóng, kim ngạch xuất khẩu hàng dệt
may sang các nước thành viên trong khối EU tăng trưởng khá. Mức độ sụt giá
ở từng nước là thấp, chỉ có riêng xuất sang Italia là giảm mạnh nhất, tới 42%,
đạt 25 triệu USD. Tuy có những tăng trưởng nhưng nhìn chung thị phần
chiếm lĩnh được còn quá nhỏ bé.Một phần là do dệt may còn phải chịu hạn
ngạch quá thấp và EU lại coi Việt Nam là nước chưa có nền kt thị trường nên
hàng dệt may Việt Nam còn chịu sự phân biệt với hàng dệt may các nước
khác. Mặt khác còn nhiều chủng loại mặt hàng có hạn ngạch nhưng các công
ty vẫn còn chưa sản xuất vì họ đòi hỏi cao về chất lượng, mẫu mã.Trong các
mặt hàng dệt may xuất khẩu của Việt Nam thì áo Jacket là mặt hàng xuất khẩu
chủ lực của Việt Nam sang EU. Tính chung 9 tháng đầu năm đạt 134,6 triệu
USD, chiếm 28% tổng kim ngạch xuất khẩu.
2. Ưu điểm xuất khẩu hàng dệt may sang thị trường EU
+ Kim ngạch xuất khẩu tăng

Kể từ hiệp định buôn bán hàng dệt may sang Việt Nam với Eu có hiệu
lực vào ngày 01/01/1993 kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may của Việt Nam
sang EU đã tăng từ 250 triệu USD năm 1993 lên gần 700 triệu năm 2003.

6
6