Chính sách công nghiệp của Việt Nam trong chiến lược phát triển kinh tế hiện nay.doc

MỤC LỤC
Trang
Lời nói đầu
Chương 1 : Những vấn đề lý luận của chính sách công nghiệp
I : Tổng quan về chính sách công nghiệp............................................3
1 : Khái niệm về chính sách công nghiệp............................................3
1.1 : Khái niệm........................................................................................3
1.2 : Phân
loại..........................................................................................5
2 : Vai trò của chính sách công nghiệp................................................6
3 : Cơ sở của chính sách công nghiệp..................................................8
3.1 : Tiêu chuẩn lựa chọn........................................................................8
3.2 : Những thất bại của thị trường.......................................................10
4 : Nội dung của chính sách công nghiệp..........................................13
4.1 : Lựa chọn những ngành công nghiệp ưu
tiên.................................13
4.2 : Xây dựng những chính sách khuyến khích, hỗ trợ các ngành
công nghiệp ưu tiên......................................................................14
II : Chính sách công nghiệp của một số nước Châu Á và bài học
kinh nghiệm đối với Việt
Nam.....................................................16
1 : Chính sách công nghiệp của Nhật
Bản..........................................16
2 : Chính sách công nghiệp của Trung Quốc.....................................20
3 : Bài học kinh nghiệm đối với Việt
Nam.........................................22
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
Chng 2 : Thc trng chớnh sỏch cụng nghip Vit Nam
I : Thi k trc i mi..................................................................26
1 : Chớnh sỏch cụng nghip thi k trc i mi.............................26

1.1 : Chớnh sỏch cụng nghip giai on 1955 1975...........................26
1.2 : Chớnh sỏch cụng nghip giai on 1975 1985...........................27
2 : Tỡnh hỡnh cụng nghip Vit Nam trc nm 1986 kt qu t
c..................................................................................................
.........29
II : Chớnh sỏch cụng nghip ca Vit Nam trong thi k i
mi......31
1 : La chn cỏc ngnh cụng nghip u
tiờn......................................32
1.1 : Cỏc ngnh cụng nghip u tiờn.....................................................32
1.2 : Cỏc ngnh cụng nghip u tiờn theo vựng lónh th......................36
2 : Chớnh sỏch khuyn khớch, h tr phỏt trin cỏc ngnh cụng
nghip...........................................................................................38
2.1 : Chớnh sỏch u
t..........................................................................38
2.1.1 : Mc tiờu ca chớnh sỏch u
t.....................................................38
2.1.2 : Ni dung ca chớnh sỏch u t....................................................39
2.2 : Chớnh sỏch ti chớnh tin t........................................................42
2.2.1 : Chớnh sỏch ti chớnh......................................................................42
2.2.2 : Chớnh sỏch tin t..........................................................................43
2.3 : Chớnh sỏch phỏt trin cỏc khu cụng nghip, khu ch xut............44
2.4 : Chớnh sỏch xut nhp khu...........................................................45
2.5 : Chớnh sỏch phỏt trin khoa hc cụng ngh................................47
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
2
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
2.5.1 : Quan im ca Nh
nc..............................................................47

2.5.2 : Cỏc bin phỏp h tr.....................................................................48
3 : ỏnh giỏ chớnh sỏch cụng nghip Vit Nam thi k t i mi
n nay.........................................................................................49
3.1 : Thnh tu t
c........................................................................49
3.1.1 : Xỏc nh c cỏc ngnh cụng nghip mi nhn v to c
s chuyn bin tớch cc trong c cu cụng
nghip......................49
3.1.2 : y mnh u t phỏt trin cụng nghip......................................53
3.1.3 : Hỡnh thnh cỏc khu cụng nghip, khu ch xut............................54
3.1.4 : Tng trng xut khu..................................................................55
3.1.5 : Gúp phn gii quyt vic
lm........................................................57
3.2 : Nhng hn ch..............................................................................57
3.2.1 : Vic la chn cỏc ngnh u tiờn cũn nhiu bt cp, mang tớnh
ch quan, khụng sỏt vi thc t v tim
nng...............................57
3.2.2 : Hiu qu sn xut kinh doanh ca cỏc ngnh cụng nghip cha
cao................................................................................................59
3.2.2.1: Hiu qu sn xut kinh doanh ca cỏc ngnh sn xut cụng
nghip...........................................................................................59
3.2.2.2: Trỡnh cụng ngh ca cỏc ngnh cụng nghip..........................60
3.2.3 : Hiu qu ca cỏc khu cụng nghip, khu ch xut cũn hn ch.....61
3.2.4 : Sc cnh tranh ca cỏc ngnh cụng nghip cũn thp....................61
3.2.5 : Chớnh sỏch khuyn khớch, h tr cỏc ngnh cụng nghip u
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
3
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
tiờn cũn nhiu bt cp...................................................................63

Chng 3 : Mt s gii phỏp nhm gúp phn hon thin chớnh sỏch cụng
nghip Vit Nam
I : Bi cnh mi v s tỏc ng ti chớnh sỏch cụng nghip ca
Vit Nam......................................................................................67
1 : Cỏc nhõn t nc
ngoi.................................................................67
1.1 : Xu th ton cu hoỏ v khu vc hoỏ.............................................67
1.2 : Tỏc ng ca cuc cỏch mng khoa hc - cụng ngh trờn th
gii................................................................................................7
0
1.3 : Nhng bin i mụi trng v yờu cu phỏt trin bn vng
ton cu........................................................................................70
2 : Cỏc nhõn t trong nc.................................................................71
II : Phng hng mi ca chớnh sỏch cụng nghip Vit
Nam..........72
1 : Quan im phỏt trin chớnh sỏch cụng nghip..............................72
2 : Quan im v chớnh sỏch cụng nghip.........................................74
3 : Cỏc gii phỏp nhm hon thin chớnh sỏch cụng nghip..............75
3.1 : Xỏc nh cỏc ngnh cụng nghip u tiờn trong giai on
mi......75
3.1.1 : Cỏc ngnh cụng nghip th h th
nht.........................................76
3.1.2 : Cỏc ngnh cụng nghip th h th
hai...........................................76
3.1.3 : Cỏc ngnh cụng nghip th h th
ba............................................77
3.2 : Hon thin cỏc chớnh sỏch khuyn khớch v h tr phỏt trin
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
4
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam

Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
cỏc ngnh cụng nghip.................................................................80
3.3 : y mnh thu hỳt v nõng cao hiu qu vn u t phỏt trin
cỏc ngnh cụng nghip.................................................................81
3.3.1 : Thu hỳt vn u t nc
ngoi......................................................81
3.3.2 : Thu hỳt vn u t trong
nc......................................................82
3.4 : Xỳc tin xut khu v bo v th trng cho cỏc ngnh cụng
nghip...........................................................................................84
3.4.1 : i vi th trng ni
a..............................................................85
3.4.2 : i vi th trng nc
ngoi.......................................................85
3.5 : H tr ti chớnh v ci cỏch h thng thu....................................86
3.6 : H tr phỏt trin khoa hc cụng ngh trong cỏc ngnh cụng
nghip...........................................................................................87
3.7 : Phỏt trin ngun nhõn lc.............................................................88
3.8 : Nõng cao nng lc hot ng qun lý ca Nh
nc....................89
Kt lun
Ti liu tham kho
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
5
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
TI LIU THAM KHO
1. Bỏo cỏo tng hp d ỏn Quy hoch tng th phỏt trin cỏc ngnh cụng
nghip Vit Nam theo cỏc vựng lónh th n nm 2010 B Cụng nghip,
Vin nghiờn cu chin lc, chớnh sỏch cụng nghip 12/2001

2. Chớnh sỏch cụng nghip ụng - Trung tõm kinh t Chõu Thỏi Bỡnh
Dng NXB Khoa hc xó hi 1997
3. Chớnh sỏch thng mi, cụng nghip Vit Nam Bỏo cỏo ti Hi tho
JICA v B Thng mi 2001; 3/2002
4. Chớnh sỏch cụng nghip trong quỏ trỡnh thỳc y xut khu: kinh nghip
thc tin v kin ngh Tp chớ kinh t v phỏt trin s 10/1997
5. ỏnh giỏ tỡnh hỡnh sn xut cụng nghip trong nm 2002 v mc tiờu phỏt
trin trong nm 2003 Tp chớ thụng tin kinh t v xó hi s 9/2002
6. y mnh u t cụng nghip trong nm 2002 Tp chớ kinh t xó hi s
03/2001
7. nh hng phỏt trin mt s ngnh cụng nghip ch cht nm 2003
Tp chớ thụng tin kinh t v xó hi s 19/2001
8. i mi cụng nghip trong ngnh cụng nghip, thc trng v nhng vn
cn gii quyt Tp chớ cụng nghip Vit Nam s 19/2001
9. Chớnh sỏch cụng nghip Nht Bn NXB Chớnh tr quc gia 1999
10.TS. Nguyn Minh Tỳ v Th.S V Xuõn Nguyt Hng Chớnh sỏch cụng
nghip v cỏc cụng c chớnh sỏch cụng nghip: Kinh nghim ca Nht Bn
v
bi hc rỳt ra cho cụng nghip hoỏ ca Vit Nam NXB Lao ng -2001
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
6
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
11. GS.TS Lờ Hu Tng v GS. Lu Hm Nhc - Nghiờn cu so sỏnh i
mi kinh t Vit Nam v ci cỏch kinh t Trung Quc NXB Chớnh tr
quc gia - 2002
12. TS Vừ i Lc Chớnh sỏch phỏt trin cụng nghip ca Vit Nam
trong quỏ trỡnh i mi NXB Khoa hc xó hi 1994
13. nh hng phỏt trin mt s ngnh cụng nghip ch cht nm 2003
Tp chớ thụng tin kinh t xó hi s 10/2002

14. i mi cụng nghip trong ngnh cụng nghip, thc trng v nhng vn
cn gii quyt Tp chớ cụng nghip Vit Nam s 19/2001
15. Kinh t Vit Nam Vin nghiờn cu qun lý kinh t trung ng 2002
16. M rng th trng trong nc, lm tng sc mua to iu kin phỏt trin
cụng nghip Thng mi s 5 6/2003
17. Nhng gii phỏp d kin y mnh phỏt trin cụng nghip trong giai
on 2001 2005 Tp chớ kinh t xó hi s 37/2001
18. Phng hng phỏt trin cỏc ngnh cụng nghip n nm 2010 Tp chớ
kinh t xó hi s 34/1999
19. Phỏt huy li th ca cụng nghip, thng mi quc t v hng u t
Vit Nam Tp chớ kinh t v phỏt trin s 50/2001
20. Trn ỡnh Thiờn Cụng nghip hoỏ, hin i hoỏ Vit Nam: phỏc tho
l trỡnh NXB Chớnh tr quc gia 2002
21. Vit Nam hng ti 2010 UNDP v MPI/DSI Tp 2 NXB Chớnh tr
quc gia 2001
22. Vit Nam: bỏo cỏo kinh t v cụng nghip hoỏ v chớnh sỏch cụng nghip
Bỏo cỏo ca Ngõn hng Th gii 1995
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
7
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
23. Vn kin i hi i biu ton quc ton tp ln th III - ng Lao ng
Vit Nam, tp 1, NXB S tht 1960
24. Vn kin i hi i biu ton quc ln th V, VI, VII, VIII, IX - ng
Cng Sn Vit Nam
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
8
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
LI NểI U

Mt quc gia mun tng trng v phỏt trin kinh t thỡ cn cú nhng
chớnh sỏch kinh t thớch hp trong tng giai on phỏt trin. Trong s nhng
chớnh sỏch ú, chớnh sỏch cụng nghip l chớnh sỏch quan trng hng u vỡ
cụng nghip úng gúp ln vo GDP v l ng lc phỏt trin nụng nghip
cng nh dch v. i vi cỏc nc phỏt trin, vic a ra chớnh sỏch cụng
nghip nhm phỏt trin cỏc ngnh cụng nghip hin cú, u t vo cỏc ngnh
cụng nghip mi cú hm lng cht xỏm v khoa hc cao, m bo cho s phỏt
trin ca t nc. i vi cỏc nc ang phỏt trin, chớnh sỏch cụng nghip l
chớnh sỏch quan trng nht, l ct lừi ca chin lc cụng nghip hoỏ ca bt k
quc gia no. Cụng cuc cụng nghip hoỏ ca mt nc ch cú th thc hin
c khi cú mt nn cụng nghip phỏt trin da trờn nhng chớnh sỏch phỏt trin
cụng nghip hp lý. Chớnh sỏch cụng nghip phự hp s giỳp cỏc nc ang
phỏt trin tng trng kinh t, tng cng kh nng hi nhp kinh t khu vc v
kinh t quc t.
Ngay t nhng nm 60, Vit Nam ó xỏc nh cụng nghip hoỏ l nhim
v trung tõm ca thi k quỏ lờn ch ngha xó hi. thc hin c ch
trng chin lc ú, ng v Nh nc ó thc hin nhiu chớnh sỏch cụng
nghip. c bit, trong nhng nm i mi, nhiu chớnh sỏch cụng nghip mi
ó c a ra nhm y nhanh tc cụng nghip hoỏ, hin i hoỏ, tng
trng v phỏt trin kinh t phự hp vi xu hng ton cu húa kinh t v s hi
nhp kinh t th gii ca Vit Nam. Tuy nhiờn, h thng cỏc chớnh sỏch ny
cha ng b, vic hoch nh cỏc chớnh sỏch cũn nhiu bt cp, vic trin khai
v thc thi chớnh sỏch cũn nhiu hn ch. Vỡ vy, hiu qu thc t ca chớnh
sỏch cụng nghip cũn cha cao, cha tng xng vi tim nng kinh t ca t
nc v yờu cu phỏt trin ca cụng nghip trong iu kin mi. Chớnh vỡ vy,
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
9
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
em ó chn ti Chớnh sỏch cụng nghip ca Vit Nam trong chin lc phỏt

trin kinh t hin nay thc hin khoỏ lun tt nghip ny.
Mc ớch nghiờn cu ca ti l lm rừ c s lý lun v thc tin ca
chớnh sỏch cụng nghip, ỏnh giỏ thc trng chớnh sỏch cụng nghip Vit Nam.
V trờn c s cỏc phõn tớch trờn, xut nhng gii phỏp c bn nhm hon
thin v nõng cao hiu qu ca chớnh sỏch cụng nghip ca Vit Nam.
t c cỏc mc ớch nờu trờn, ngi vit ó s dng kt hp cỏc
phng phỏp nghiờn cu: tng hp, phõn tớch, thng kờ v so sỏnh.
i tng v phm vi nghiờn cu ca khoỏ lun ch gii hn vic
nghiờn cu chớnh sỏch cụng nghip Vit Nam ch yu t nm 1986 n nay.
Ngoi phn li núi u, kt lun, danh mc ti liu tham kho, khoỏ lun
c kt cu thnh 3 chng:
Chng 1: Nhng vn lý lun ca chớnh sỏch cụng nghip
Chng 2: Thc trng chớnh sỏch cụng nghip ca Vit Nam
Chng 3: Nhng gii phỏp c bn nhm hon thin chớnh sỏch cụng
nghip Vit Nam
õy l mt ti mang tớnh lý lun, bi vy mc dự ó c gng ht sc
mỡnh, bi vit khụng th trỏnh khi nhng sai sút, em rt mong nhn c s ch
bo ca cỏc thy, cụ giỏo.
Em xin chõn thnh cm n s tn tỡnh quan tõm, giỳp ca Thc s
Nguyn Hong nh ó hng dn em vit bi khoỏ lun ny.
H ni ngy 15 thỏng 12 nm 2003
Sinh viờn thc hin: V Hi Yn
Lp Nht 3 K38 F
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
10
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
CHNG 1
NHNG VN Lí LUN CA CHNH SCH CễNG NGHIP
I. TNG QUAN V CHNH SCH CễNG NGHIP

1. Khỏi nim v chớnh sỏch cụng nghip
1.1. Khỏi nim
Trờn phm vi th gii, thut ng Chớnh sỏch cụng nghip(CSCN) mi
ch xut hin t sau chin tranh th gii II, khi m Chớnh ph Nht Bn ban hnh
mt lot cỏc chớnh sỏch tỏi thit nn kinh t v phỏt trin cụng nghip sau khi
b chin tranh tn phỏ nng n. Tip theo ú, i Loan, Hn Quc v mt s
nc khỏc cng ra cỏc chớnh sỏch riờng ca mỡnh khụi phc v phỏt trin
cụng nghip. Vỡ thut ng ny c s dng ph bin ch mt s nc nờn
cha cú mt nh ngha chun, thng nht v CSCN. Mt s hc gi cho rng:
CSCN l nhng chớnh sỏch c nhm vo ngnh cụng nghip, mt s khỏc li
cho rng CSCN l nhng chớnh sỏch liờn quan n vic khuyn khớch v t chc
li cỏc ngnh cụng nghip riờng bit no ú.(Chớnh sỏch cụng nghip v cỏc
cụng c chớnh sỏch cụng nghip: Kinh nghim ca Nht Bn v bi hc kinh hc
rỳt ra cho cụng nghip Vit Nam TS Nguyn Minh Tỳ v Th.S V Xuõn
Nguyt Hng NXB Lao ng - 2001)
Tuy nhiờn, cú mt s khỏi nim v CSCN c s dng rng rói v thng
nht l khỏi nim ca B Cụng Nghip v Thng Mi Quc T ca Nht Bn,
khỏi nim ca mt s hc gi Nht Bn v i vi Vit Nam thỡ cỏc nh kinh t
v hoch nh chớnh sỏch cng a ra quan nim riờng ca mỡnh.
Theo B Cụng Nghip v Thng Mi Quc T ca Nht Bn, CSCN
bao gm nhng bin phỏp mang tớnh b sung c da trờn nguyờn tc th
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
11
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
trng, nhm gii quyt nhng vn bt n ca th trng nh ụ nhim mụi
trng, xung t v mu dch, hot ng nghiờn cu v trin khai cú quy mụ ln,
v nhng bt n nh trong cung cp nng lng, ng thi khuyn khớch vic
chuyn dch cụng nghip v di chuyn lao ng mt cỏch thun li m khụng gõy
mõu thun v mt xó hi. (Chớnh sỏch cụng nghip Nht Bn NXB Chớnh tr

quc gia- 2001)
Mt s hc gi Nht Bn li cho rng CSCN l chớnh sỏch nhm tỏc
ng ti phỳc li kinh t ca mt quc gia thụng qua vic chớnh ph can thip
vo lnh vc phõn b cỏc ngun lc gia cỏc ngnh, cỏc khu vc ca mt quc
gia v can thip vo t chc sn xut ca cỏc ngnh/ khu vc no ú.(Chớnh sỏch
cụng nghip v cỏc cụng c chớnh sỏch cụng nghip: Kinh nghim ca Nht Bn
v bi hc kinh hc rỳt ra cho cụng nghip Vit Nam TS Nguyn Minh Tỳ v
Th.S V Xuõn Nguyt Hng NXB Lao ng - 2001). Theo quan im ny,
CSCN va bao gm chớnh sỏch cú tỏc ng liờn ngnh, va bao gm chớnh sỏch
cú tỏc ng ti ni b mt ngnh.
Cỏc quan nim v CSCN trờn cú nhiu im khụng phự hp vi tỡnh hỡnh
phỏt trin ca Vit Nam.
Vỡ th, cỏc nh kinh t v hoch nh chớnh sỏch ca Vit Nam li a ra
mt quan nim khỏc v CSCN. Theo h, CSCN l mt h thng cỏc chớnh sỏch,
nguyờn tc v bin phỏp thớch hp m Nh nc s dng nh mt cụng c
iu chnh cỏc hot ng cụng nghip ca mt quc gia trong mt thi k nht
nh nhm t c cỏc mc tiờu t ra trong tng thi k phỏt trin kinh t- xó
hi ca quc gia ú. (Chớnh sỏch phỏt trin cụng nghip ca Vit Nam trong quỏ
trỡnh i mi TS Nguyn i Lc NXB Khoa hc xó hi - 1998)
Trờn c s quan nim ú, CSCN bao gm vic nh rừ cỏc ngnh cụng
nghip c th s c khuyn khớch v chớnh sỏch khuyn khớch, h tr phỏt
trin cỏc ngnh cụng nghip ó c la chn thụng qua h thng cỏc cụng c.
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
12
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
ng li, chin lc phỏt trin kinh t- xó hi ca mt quc gia thng
khụng i trong mt thi gian di, nhng vi tng giai on phỏt trin c th,
nhim v ca CSCN cú th thay i nhm mc ớch iu chnh cỏc hot ng
cụng nghip theo hng cú hiu qu hn cho s phỏt trin kinh t- xó hi chung

ca t nc chuyn nn kinh t t trng thỏi phỏt trin thp sang phỏt trin
cao hn, t nn kinh t lc hu sang nn kinh t vn minh hin i, t nn kinh
t ang phỏt trin sang nn kinh t phỏt trin. CSCN úng mt vai trũ quan trng
trong vic khuyn khớch cụng nghip phỏt trin v l ng lc thỳc y s phỏt
trin ca ton b nn kinh t trong tng thi k nht nh.
1.2. Phõn loi
CSCN l mt h thng chớnh sỏch nờn nú c phõn chia theo nhiu tiờu
chớ:
- Nu phõn chia theo tỏc ng thỡ CSCN c chia thnh nhng chớnh
sỏch tỏc ng trong ni b cỏc ngnh cụng nghip v nhng chớnh sỏch cú tỏc
ng liờn ngnh. CSCN cú tỏc ng trong ni b ngnh l nhng chớnh sỏch
c a ra khuyn khớch hay hn ch mt ngnh cụng nghip no ú phỏt
trin. CSCN cú tỏc ng liờn ngnh l nhng chớnh sỏch c a ra khụng ch
cú nh hng ti mt ngnh cụng nghip no ú m cú th tỏc ng ti cỏc
ngnh cụng nghip khỏc hoc tỏc ng ti cỏc lnh vc sn xut khỏc.
- Nu da vo mc tiờu thỡ cú rt nhiu cỏch phõn loi
Cỏc nh kinh t Nht Bn chia ra cỏc chớnh sỏch
+ Chớnh sỏch nhm hỡnh thnh c s h tng cho tt c cỏc ngnh
cụng nghip thụng qua Nh nc h tr vn xõy dng h thng ng xỏ,
cu cng cụng nghip, nh mỏy in- nc
+ Chớnh sỏch nhm phõn b ngun lc gia cỏc ngnh cụng nghip
thụng qua vic Nh nc tr cp v bo h cho mt s ngnh mi nhn..
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
13
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
+ Chớnh sỏch nhm c cu li mt s ngnh cụng nghip thụng qua
vic Nh nc tr giỳp mt s ngnh cụng nghip t chc li c cu ca
mỡnh, liờn kt vi nhau khi gp khú khn
+ Chớnh sỏch gii quyt cỏc vn ca cỏc cụng ty va v nh

(Chớnh sỏch cụng nghip v cỏc cụng c chớnh sỏch cụng nghip: Kinh nghim
ca Nht Bn v bi hc kinh hc rỳt ra cho cụng nghip Vit Nam TS
Nguyn Minh Tỳ v Th.S V Xuõn Nguyt Hng NXB Lao ng - 2001).
Ngõn hng Th Gii (WB) li a ra cỏch phõn loi theo mc tiờu
khỏc vi cỏc nh kinh t Nht Bn.
+ Chớnh sỏch nhm h tr cỏc ngnh cụng nghip nh chớnh sỏch h
tr tng trng cho ngnh thep, in t
+ Chớnh sỏch v iu chnh cụng nghip nh ci cỏch c cu cụng
nghip dt, úng tu
+ Cỏc chớnh sỏch khỏc nh chớnh sỏch thỳc y s phỏt trin cụng
nghip (Vit Nam: bỏo cỏo kinh t v cụng nghip hoỏ v chớnh sỏch cụng
nghip Bỏo cỏo ca Ngõn hng Th gii - 1995)
2. Vai trũ ca chớnh sỏch cụng nghip
L chớnh sỏch ngnh nờn CSCN l tng th cỏc quan im, t tng, cỏc
gii phỏp v cụng c m Nh nc s dng phỏt trin cỏc ngng cụng nghip
trờn c s phõn b cỏc ngun lc gia cỏc ngnh v cỏc doanh nghip trong
ngnh. Do ú, CSCN cú nhng vai trũ quan trng:
- CSCN c s dng a ra nh hng v cỏc ngnh cụng nghip
cn c u tiờn phỏt trin, t ú cú lm c s phỏt trin nn kinh t th
trng phự hp vi iu kin trong nc v quc t.
Cuc cỏch mng cụng nghip ln th nht ó cho thy rng mt quc gia
mun phỏt trin phi da trờn s phỏt trin ca lnh vc cụng nghip. Tuy nhiờn,
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
14
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
mt quc gia khụng bao gi cú ngun lc cú th u t phỏt trin tt c
cỏc ngnh cụng nghip m ch cú th chỳ trng phỏt trin mt s ngnh. Nhng
ngnh cụng nghip m mt nc la chn phỏt trin s c xem l nhng
ngnh m nc ú cú li th so sỏnh

Nh nc s dng CSCN iu tit cỏc hot ng sn xut kinh doanh
trong cỏc ngng cụng nghip nhm y mnh quỏ trỡnh chuyn dch c cu kinh
t.
i vi cỏc nc phỏt trin, CSCN ch yu hng vo vic h tr cỏc
ngnh cụng nghip ang b suy gim nhm a cỏc ngnh ú tip tc phỏt trin
n nh v h tr cỏc ngnh cụng nghip cao to ra cỏc li th cnh tranh so
vi cỏc quc gia phỏt trin khỏc.
i vi cỏc nc ang phỏt trin, thụng qua cỏc ngnh cụng nghip c
la chn, Nh nc s a ra cỏc chớnh sỏch u t phỏt trin cỏc ngnh ú v
t ú dn dn chuyn dch c c cu nn kinh t. iu ú cú ý ngha rt quan
trng i vi cỏc nc ang phỏt trin vỡ CSCN s giỳp chuyn dch c cu ca
nn kinh t cng nh trong ni b lnh vc cụng nghip. Trờn phng din nn
kinh t, CSCN s a ti s chuyn dch nn kinh t theo hng tng t trng
ca cụng nghip v dch v trong nn kinh t. Trờn phng din ni b lnh vc
cụng nghip, chớnh sỏch phỏt trin nhng ngnh cụng nghip u tiờn s giỳp cho
quc gia chuyn t c cu nhng ngnh cụng nghip khai thỏc, s ch sang
nhng ngnh cụng nghip ch tỏc, cụng nghip cụng ngh cao. Mt khỏc, t vic
chuyn dch c c cu nn kinh t v c cu ni b lnh vc cụng nghip thỡ
CSCN s gúp phn thỳc y nhanh quỏ trỡnh cụng nghip hoỏ cỏc nc ang
phỏt trin.
- CSCN c kt hp vi cỏc chớnh sỏch kinh t khỏc thc hin cỏc
mc tiờu phỏt trin kinh t xó hi.
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
15
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
Bờn cnh cỏc mc tiờu v kinh t nh tng trng kinh t, gii quyt vic
lm, kỡm ch lm phỏt, ci thin cỏn cõn thanh toỏn, tng cng cỏc mi quan h
kinh t quc t, cỏc quc gia cũn cú nhng mc tiờu v xó hi nh cụng bng,
dõn ch, cht lng cuc sng c m boCựng vi cỏc chớnh sỏch kinh t

khỏc, CSCN gúp phn thỳc y mt t nc t c cỏc mc tiờu v kinh t
v xó hi. CSCN thỳc y cụng nghip phỏt trin v do ú gúp phn vo s tng
trng kinh t, tng thu nhp quc dõn bỡnh quõn u ngi, ci thin cuc sng
ca ngi dõn.
Tuy nhiờn, cng ging cỏc chớnh sỏch kinh t khỏc, CSCN cng cú th
lm hn ch vic t c mc tiờu kinh t xó hi nh vic lm ụ nhim mụi
trng, gõy ỏch tc giao thụngdo vy, khi a ra bt k mt CSCN no thỡ
u cn so sỏnh gia nhng li ớch v nhng thit hi m nhng chớnh sỏch ú
em li.
3. C s ca chớnh sỏch cụng nghip
Nguyờn nhõn m Nh nc phi can thip vo quỏ trỡnh phõn b ngun
lc gia cỏc ngnh cụng nghip l vn c rt nhiu hc gi tranh lun. Mt
s ngi cho rng nguyờn nhõn can thip ca Nh nc hay chớnh l c s ca
CSCN l do vic a ra nhng tiờu chun la chn nhng khu vc no nờn
c khuyn khớch phỏt trin v t ú nh hng n khu vc cũn li. Mt s
khỏc li cho rng c s ca CSCN l nhng tht bi th trng.
3.1. Tiờu chun la chn
Nhng ngi theo quan im c s tiờu chun la chn cho rng
Chớnh ph cn xõy dng v thc hin CSCN trờn c s xỏc nh nhng ngnh
chin lc, nhng ngnh mi nhn trong lnh vc cụng nghip thc hin mc
tiờu y nhanh tc phỏt trin kinh t. C s ny a ra nhng tiờu chun thc
t xỏc nh cỏc ngnh cụng nghip mong mun v theo ú Nh nc cn:
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
16
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
- Khuyn khớch cỏc ngnh cụng nghip cú giỏ tr gia tng cao tớnh theo
u lao ng: giỏ tr gia tng tớnh theo u lao ng ca cỏc ngnh cụng nghip
khỏc nhau thỡ rt khỏc nhau. Giỏ tr gia tng ny th hin nng sut lao ng cao
trong cỏc ngnh cụng nghip v th hin vai trũ tớch cc ca ngnh cụng nghip

ú trong s phỏt trin chung ca nn kinh t. Vỡ vy, Nh nc cú th khuyn
khớch phỏt trin cỏc ngnh cụng nghip cú giỏ tr gia tng cao tớnh theo u lao
ng, chuyn c khi cụng nghip phỏt trin theo hng cỏc ngnh cụng nghip
ny.
- Khuyn khớch cỏc ngnh cụng nghip cú vai trũ liờn kt vi cỏc
ngnh khỏc: m rng cỏc ngnh sn xut ra cỏc hng hoỏ trung gian lm tng
nhiu ln hiu ng thụng qua vic khuyn khớch cỏc ngnh s dng cỏc sn
phm m chỳng ta sn xut.Vic sn xut ra mt sn phm trung gian cú th s
dng c trong nhiu khu vc khỏc nhau v ú l mt hot ng kinh t mang
tớnh cht c bn hn l vic sn xut ra cỏc hng tiờu dựng ch nhm tho món
nhu cu ca cỏc h gia ỡnh. Mt s sn phm cụng nghip cú tớnh liờn kt ln,
thng liờn quan ti s phỏt trin ca cỏc ngnh cụng nghip khỏc, thm chớ cũn
liờn quan ti nụng nghip, dch v Vỡ vy, nhng ngnh sn xut nhng sn
phm cụng nghip mang tớnh trung gian ny cn c khuyt khớch phỏt trin
to ng lc phỏt trin cho cỏc ngnh khỏc.
- Thỳc y cỏc ngnh cụng nghip cú tim nng phỏt trin trong tng
lai: khi cú s thay i trong cụng ngh thỡ s dn n s thay i trong li th so
sỏnh v lm tc tng trng ca cỏc ngnh kinh t l rt khỏc nhau. Nh nc
nờn khuyn khớch phỏt trin nhng ngnh cụng nghip tn dng c s thay
i cụng ngh v cú tim nng tng trng cao trong tng lai.
- Hn ch nh hng ca cỏc CSCN : i vi mt s ngnh cụng nghip
c th, nu cỏc nc khỏc ang h tr phỏt trin thỡ cú kh nng lm cho ngnh
cụng nghip ny ca mt nc no ú b thu hp. Chớnh ph nc ú cn cú
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
17
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
nhng h tr nht nh i vi nhng ngnh cụng nghip ny nc mỡnh
thụng qua cỏc CSCN trong nhng thi k nht nh.
Tuy nhiờn, cỏc tiờu chớ ny thng thiu tớnh thuyt phc vỡ chỳng khụng

da trờn nhng phõn tớch sõu sc v kinh t, vic phõn b cỏc ngun lc sao cho
hp lý mi l nhim v ca CSCN m Chớnh ph mt nc cn a ra, cỏc tiờu
chun trờn ch hp lý khi tớnh ti cỏc tht bi thc t ca th trng v nú c
a ra nhm khc phc tht bi th trng ch khụng th chỳ trng u t vo
nhng ngnh sn xut hng hoỏ trung gianCũn trờn thc t thỡ rt khú cú cn
c cú th cho rng c s ca CSCN hay lý do can thip ca Nh nc cn
da trờn nhng tiờu chun la chn vỡ vic u t vo, khuyn khớch phỏt
trin mt khu vc / ngnh no ú khụng nm ngoi mc ớch lm cho cỏc khu
vc/ ngnh ú phỏt trin, t ú, vi hiu ng lan to lm cho cỏc ngnh/ khu
vc cũn li phỏt trin v dn ti s phỏt trin kinh t ca mt quc gia. Cũn i
vi cỏc nc ang phỏt trin thỡ c s tiờu chun la chn cng gp rt nhiu
hn ch khi ly cn c ca CSCN vỡ nhng nc ny th trng cha phỏt trin,
th ch cũn nhiu bt cp v s tht bi th trng luụn din ra ph bin trong
cỏc hot ng cụng nghip.
3.2. Nhng tht bi ca th trung
Cỏc ngun lc ca nn kinh t cú tớnh khan him s c phõn b thụng
qua c ch th trng hay bn tay vụ hỡnh. Theo lý thuyt ny, trong nn kinh
t th trng, vic phõn b ngun lc c thc hin mt cỏch cú hiu qu
nhng trờn thc t luụn xut hin nhng tht bi th trng lm ngn cn s
phõn b ngun lc mt cỏch cú hiu qu. Tht bi ca th trng bao gm nhng
ngoi ng, s khụng i xng v thụng tin, cnh tranh khụng hon ho Nhng
tht bi ny cu th trng cú th khc phc v hn ch c nh vo s can
thip Nh nc thụng qua cỏc chớnh sỏch kinh t núi chung v CSCN núi riờng.
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
18
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
- Ngoi ng: Ngoi ng l dng tht bi cu th trng, nú thng xy ra
khi cỏc chi phớ v li ớch ca cỏ nhõn khụng phn ng ỳng chi phớ, li ớch ca
xó hi, t ú lm cho vic phõn b ngun lc khụng ti u. Vỡ vy, th trng s

khụng cú kh nng phõn b ngun lc ti u. Trong phm vi CSCN, vic thỳc
y mt ngnh, mt lnh vc phỏt trin cú th to ra ngoi ng tớch cc i vi
s phỏt trin ca ngnh, lnh vc khỏc ng thi em li hiu qu cao hn so vi
vic trc tip u t vo chỳng.
- Thụng tin khụng i xng: Thụng tin khụng i xng l mt tht bi
ca th trng khi cỏc bờn tham gia th trng luụn khụng cú cỏc thụng tin
hoc cú mt bờn cú nhiu thụng tin hn bờn kia lm cho cỏc doanh nghip cú th
cú nhng quyt nh sai. iu ny xy ra do vic thu thp thụng tin chớnh xỏc
hay vic xỏc nh giỏ c cho thụng tin th trng rt khú khn. Nhng khú khn
trong vic thu thp thụng tin s khin cho cỏc doanh nghip núi chung cng nh
cỏc doanh nghip cụng nghip núi riờng b hn ch trong vic phỏt trin v tip
cn th trng. Thụng qua CSCN, Nh nc cú th tin hnh thu thp, x lý
thụng tin cung cp cho cỏc doanh nghip cụng nghip nhng thụng tin y
v th trng, sn phm, s phỏt trin cỏc ngnh cụng nghip hin nay v kh
nng trong tng lai, t ú giỳp cỏc doanh nghip cụng nghip phỏt trin theo
hng m Nh nc ó vch ra.
- Canh tranh khụng hon ho v chớnh sỏch thng mi chin lc(sc
mnh c quyn quc t v s bo h): hu ht cỏc quc gia mt ngnh cụng
nghip thng cú tớnh cht c quyn a phng th hin phng din l khi
cỏc cụng ty mun gia nhp ngnh u phi u t mt lng vn ln vo cỏc
thit b ph tr m sau ú khụng th chuyn sang dựng vo vic khỏc c. iu
ny ó lm hn ch s gia nhp ngnh ca cỏc cụng ty trong nc, v khi ú, ti
mt s ngnh cụng nghip ch cú mt s ớt cỏc cụng ty cnh tranh cú hiu qu.
Do ú, th trng l cnh tranh khụng hon ho v xut hin li nhun siờu
ngch.V bo ton li nhun v tng cng sc mnh i vi th trng, cỏc
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
19
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
hóng c s dng lờn cỏc hng ro ngn cn s gia nhp ngnh ca cỏc hóng mi.

V õy cng chớnh l mt dng tht bi ca th trng m CSCN cn khc phc.
C s v s tht bi ca th trng l cn c Nh nc a ra cỏc
CSCN c nhiu nh hc gi ng h. Nú cng ó tng c chng minh trờn
thc t, tuy nhiờn, bờn cnh nhng kt qu tt p m CSCN mang li cng tn
ti nhiu vn ny sinh xung quanh chớnh sỏch ny. Lý do l trong khi thc
hin cỏc CSCN nhm khc phc nhng tht bi ca th trng Nh nc cng
cú kh tht bi. S tht bi ca Nh nc cú th xy ra do nguyờn nhõn v nng
lc ca Nh nc trong vic ra quyt nh chớnh sỏch, CSCN thiu suy tớnh v
chi phớ ca s can thip.
- Quyn lc chớnh tr ca nhng ngi iu hnh b mỏy Nh nc
trong vic ra quyt nh chớnh sỏch: c ch ra quyt nh ca Nh nc thng
c da trờn c cu chớnh tr, phc v nhúm li ớch cú kh nng chi phi hn l
da trờn c cu th trng. iu ny cú th dn Nh nc n nhng quyt nh
sai lm khi a ra chớnh sỏch.
- CSCN thiu suy tớnh: CSCN thiu suy tớnh l CSCN c c trng bi
mt s c im sau:
+ Khụng da trờn s phõn tớch k lng v tht bi th trng m nú d
nh khc phc.
+ Khụng xỏc nh c nhng mc tiờu c th nh khc phc tht bi th
trng ti a hoỏ cỏc ngoi ng tớch cc v thi gian cho vic thc hin cỏc mc
tiờu.
+ Khụng xột n tớnh hiu qu, quy mụ hoc c gng t c tớnh hiu
qu m b qua nhng tớn hiu th trng.
+ Coi nh nhng hn ch v kh nng, nng lc v trỡnh ca Chớnh
ph.
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
20
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
+ ỏnh giỏ khụng chớnh xỏc hoc khụng xỏc nh c cỏc ngun lc sn

cú v s cú trong tng lai.
+ Khụng phõn tớch hiu ng ph ca CSCN v cỏc phng ỏn d phũng.
+ Thiu tớnh iu chnh v nhng phng ỏn thay th.
- Chi phớ ca s can thip: s can thip ca Nh nc thng nhm mt
mc ớch nht nh v s can thip ny luụn da trờn s ỏnh i, hay núi mt
cỏch khỏc l luụn tn ti mt chi phớ c hi trong vic phõn b ngun lc gia
cỏc ngnh/ khu vc. Chi phớ ny bao gm chi phớ qun lý, chi phớ tuõn th v chi
phớ hiu qu. Khi chi phớ ny vt quỏ li ớch thỡ dn n s tht bi ca Nh
nc trong vic can thip. Chi phớ ny ny sinh nhiu khi do i tng iu
chnh ca CSCN quỏ ln to ra khi lng cụng vic ln; kh nng thớch nghi
ca i tng chớnh sỏch gp khú khn do tớn hiu th trng b lch lc, cỏc
iu kin cnh tranh khụng cụng bng, h thng phỏp lut khụng m bo, t
nn tham nhng
Nh vy, tht bi khụng phi l iu kin cn v cho s can thip ca
Nh nc. iu ny cng chng t rng CSCN s l mt gii phỏp mong mun
khi nú tho món mt s iu kin v nhng vn liờn quan n nn kinh t quy
mụ, nng lc ca Nh nc, s ng thun ca cỏc nhúm li ớch, s d dng
trong vic s dng cỏc cụng c thớch hp
4. Ni dung ca chớnh sỏch cụng nghip
Mun a ra mt CSCN ỳng n cng nh thc hin c cỏc chớnh
sỏch ó ra thỡ vic xỏc nh ni dung ca CSCN l rt cn thit. Ni dung ca
CSCN bao gm vic xỏc nh, la chn nhng ngnh cụng nghip u tiờn v
xõy dng nhng chớnh sỏch khuyn khớch, h tr cho nhng ngnh cụng nghip
ú phỏt trin.
4.1. La chn nhng ngnh cụng nghip u tiờn
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
21
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
Mi t nc mun phỏt trin nn cụng nghip ca mỡnh thỡ phi xỏc nh

c nhng ngnh cụng nghip no l ngnh cú th li th phỏt trin v cn
cú chớnh sỏch u tiờn khuyờn khớch phỏt trin. Vic xỏc nh nhng ngnh
cụng nghip u tiờn phi da trờn li th so sỏnh ca quc gia mỡnh trong tng
thi k. Li th so sỏnh ca mt quc gia cú th l li th v iu kin t nhiờn
(ti nguyờn khoỏng sn,khớ hu,t ai), li th v lc lng lao ng hoc v
cụng ngh, vnChng hn, da trờn iu kin t nhiờn v a lý mi cú th
xỏc nh c nhng ngnh no thỡ cú th xõy dng c nhng vựng lónh
th no, vi ngun ti nguyờn no. Vớ nh Vit Nam, ngnh cụng nghip ch
bin thu sn c phỏt trin ch yu nhng vựng lónh th cú vựng nc ngt
rng ln, vựng bin nh: An Giang, Nha Trang, Qung Ninh Hay Trung
Quc da vo li th l lc lng lao ng ri ro m cỏc ngnh cụng nghip
nh, cụng nghip s dng nhiu lao ng c u tiờn phỏt trin nh: dt may,
in dõn dng
Bờn cnh nhng li th so sỏnh ú, vic la chn cỏc ngnh cụng nghip
u tiờn cũn ph thuc rt ln vo c cu nn kinh t v thc trng phỏt trin ca
nn cụng nghip. Vớ d nh cỏc nc cú nn cụng nghip phỏt trin Chõu u (
Anh, Phỏp, c), hay Chõu M (M) thỡ cỏc ngnh cụng nghip u tiờn ch
yu l cụng nghip c khớ (cụng nghip sn xut xe ụtụ, cụng nghip úng
tu), cụng nghip thụng tin
Ngoi ra, vic la chn ngnh cụng nghip u tiờn cũn phi da vo xu
th phỏt trin ca khoa hc k thut, mc hi nhp nn kinh t khu vc v
kinh t th gii ca quc gia, trỡnh lao ngMt nc mc dự cha cú trỡnh
phỏt trin cụng nghip cao nh Vit Nam, nhng vi xu th hi nhp th gii
v vn dng cỏc cụng ngh mi, vn cú th la chn phỏt trin cỏc ngnh cụng
ngh thụng tin l mt trong nhng ngnh cụng nghip u tiờn.
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
22
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
Nh vy,vic la chn cỏc ngnh cụng nghip u tiờn l ni dung quan

trng nht ca CSCN. Nu khụng xỏc nh c nhng ngnh cụng nghip u
tiờn thỡ rt khú cú th a ra c nhng chớnh sỏch c th v hp lý phỏt
trin cỏc ngnh cụng nghip riờng l cng nh phỏt trin nn cụng nghip núi
chung.
4.2. Xõy dng nhng chớnh sỏch khuyn khớch, h tr cỏc ngnh cụng
nghip u tiờn
Trờn c s cỏc ngnh cụng nghip u tiờn c la chn Nh nc cn
xõy dng cỏc chớnh sỏch khuyn khớch, h tr cỏc ngnh cụng nghip ú cỏc
ngnh ny t c s phỏt trin nh mong mun.
Cỏc chớnh sỏch khuyn khớch, h tr cỏc ngnh cụng nghip u tiờn ch cú
th thc hin c thụng qua cỏc cụng c ca chớnh sỏch cụng nghip. Hay núi
cỏch khỏc, vic thc hin cỏc chớnh sỏch khuyn khớch, h tr cỏc ngnh cụng
nghip u tiờn chớnh l s dng mt cỏch hp lý cỏc cụng c CSCN nhm mc
tiờu phỏt trin c cỏc ngnh cụng nghip ó c la chn.
Cụng c ca CSCN bao gm nhng nhúm cụng c c bn sau:
- Nhúm cụng c kinh t: bao gm cỏc chớnh sỏch ti chớnh tin t, chớnh
sỏch thng mi, chớnh sỏch u t
- Nhúm cụng c hnh chớnh, t chc: bao gm cỏc k hoach, quy hoch
ca Nh nc, h thng cỏc vn bn quy phm phỏp lut
- Nhúm cụng c tuyờn truyn, giỏo dc: bao gm h thng thụng tin i
chỳng, cỏc hip hi v cỏc t chc giỏo dc
- Nhúm cụng c mang tớnh k thut v nghip v: bao gm cỏc cụng tỏc
kim tra, thu thp thụng tin, cỏc tiờu chun k thut
Nh vy, h thng cụng c ca CSCN rt a dng, phong phỳ vi nhng
u v nhc im riờng. ụi khi, vic thc hin ng thi nhiu cụng c s cú
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
23
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
th dn ti cỏc xung t trong bn thõn CSCN. Bờn cnh ú, cỏc cụng c ny cú

xu hng l an xen vi nhau trong bn thõn CSCN cng nh gia cỏc chớnh
sỏch vi nhau. Vỡ vy, vic s dng nhng cụng c no cho phự hp vi ni
dung, mc tiờu ca CSCN l vn khú khn vi cỏc nh hoch nh chớnh
sỏch.
S : Mc tiờu v ni dung ca CSCN
II. CHNH SCH CễNG NGHIP CA MT S NC CHU V
BI HC KINH NGHIM I VI VIT NAM.
1. Chớnh sỏch cụng nghip ca Nht Bn
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
24
Chớnh sỏch
cụng nghip
Mc tiờu
- Tng trng kinh t
- Gii quyt vic l m, kh c phc tht
nghip.
- Ci thin cỏn cõn thanh toỏn quc.
- Tng cng hp tỏc kinh t th gii v
khu vc.
- La chn mt c cu cụng nghip thớch
hp.
- m bo cht lng cuc sng.
Ni dung
- La chn ng h cụng nghi p u tiờn.
- Xõy dng cỏc chớnh sỏch khuyn khớch,
h tr cỏc ng nh cụng nghi p u tiờn.
Đại học Ngoại Thơng Hà Nội Đề tài tốt nghiệp: Chính sách công nghiệp của Việt Nam
Khoa Kinh tế đối ngoại trong chiến lợc phát triển kinh tế hiện nay
CSCN luụn gi mt vai trũ quan trng trong chớnh sỏch kinh t ca Nht
Bn. Trong vic thc hin CSCN ca Chớnh ph l nhm to ra mt mụi trng

thun li thỳc y cỏc ngnh cụng nghip phỏt trin theo nh hng k
hoch trờn c s phõn b cỏc ngun lc mt cỏch tng i hp lý. Vic thc
hin CSCN ca Nht Bn c tin hnh sau khi kt thỳc chin tranh th gii II
nm 1945 v c chia ra lm ba thi k chớnh vi cỏc CSCN nht nh cho
tng thi k.
* Thi k tỏi thit (1945-1960)
- T nm 1945 n 1949, mc tiờu ca cỏc chớnh sỏch kinh t núi chung
cng nh CSCN núi riờng l phc hi sn xut, trng tõm l phc hi sn xut
cỏc ngnh c cho l c bit khú khn nh than, thộp thụng qua chớnh sỏch
h thng sn xut u tiờn. H thng sn xut u tiờn nhm vo mc tiờu tng
sn lng ngnh khai khoỏng v ch bin thụng qua vic phỏt trin ng thi hai
ngnh ch cht l than v thộp.
- T nm 1950 n 1955, mc tiờu ca CSCN l hp lý hoỏ ngnh v c
bit l gii phỏp cho vn giỏ than v thộp cao ang nh hng ti kh nng
cnh tranh ca hng xut khu. thc hin c mc tiờu ny, nhiu k hoch
hp lý hoỏ cỏc ngnh u c bt u vo nhng nm 1950 nh k hoch hoỏ
ngnh than thộp ln th nht, k hoch hp lý hoỏ khai thỏc than, k hoch phỏt
trin in 5 nm v k hoch úng tu Trong thi k ny chớnh sỏch khuyn
khớch cỏc ngnh mi phỏt trin cng c a ra nh ngnh t nhõn toCỏc
cụng c chớnh sỏch c s dng thỳc y vic hp lý hoỏ hon ton khỏc vi
cỏc cụng c chớnh sỏch c s dng trong h thng sn xut u tiờn. Cỏc cụng
c ch yu l khuyn khớch v ti chớnh v cho vay ca cỏc t chc ti chớnh
trc thuc Chớnh ph, khu hao nhanh, min thu nhp khu v cỏc loi thu
khỏc i vi nhng mỏy múc quan trng v phc v cho vic hp lý hoỏ
SV: Vũ Hải Yến Lớp Nhật 3 - K38 F
25