tiểu luận sự tác động của tỷ giá hối đoái đến xuất , nhập khẩu

SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU

GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page1

  
TRƯỜNG ĐẠI HỌC QUỐC GIA TPHCM

ĐẠI HỌC KINH TẾ- LUẬT

























TIỂU LUẬN KINH TẾ VĨ MÔ 2 :
SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐỐI VỚI
XUẤT NHẬP KHẨU TRONG NỀN KINH TẾ MỞ

GVHD: PGS.TS Nguyễn Văn Luân
SVTH: Trần Thị Diễm Trang
MSSV: K084010083

SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU

GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page2




PHẦN I : PHẦN MỞ ĐẦU

Lý do chọn đề tài
Lịch sử phát triển và vai trò của tỷ giá hối đoái gắn liền với qúa trình lớn mạnh không ngừng
của nền kinh tế thế giới và quan hệ kinh tế quốc tế. Cũng giống như vai trò của giá cả trong
nền kinh tế thị trường, tỷ giá hối đoái có tác động quan trọng tới những biến đổi của nền
kinh tế thế giới nói chung và nền kinh t
ế của mỗi quốc gia nói riêng. Nó có thể thay đổi vị
thế và lợi ích của các nước trong quan hệ kinh tế quốc tế.
Tỷ giá hối đoái trực tiếp tác động đến sự thăng bằng trong cán cân thanh toán quốc tế của
một quốc gia, mà trước hết là những thay đổi trong cán cân tài khoản vãng lai. Người ta
thường nhận thấy rằng cán cân thương mại của một nước có thể xấu đi hay tố
t lên khi có
những biến động của tỷ giá hối đoái, nếu tỷ giá hối đoái tăng (đồng nội tệ mất giá) thì sẽ

khuyến khích xuất khẩu, hạn chế nhập khẩu như vậy cán cân thanh toán quốc tế của một
nước sẽ được cải thiện và ngược lại nếu tỷ giá hối đoái giảm (đồng nội tệ lên giá) thì sẽ hạn
chế xu
ất khẩu và khuyến khích nhập khẩu làm cho cán cân thanh toán trở nên xấu đi. Qua
đó ta thấy vai trò của tỷ giá hối đoái đến xuất , nhập khẩu cuả mỗi một quốc gia là vô cùng
to lớn. Đó là lý do vì sao em chọn đề tài “ Tác động của tỷ giá hối đoái đối với xuất, nhập
khẩu trong nền kinh tế mở”.
Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu của đề tài là đi sâu tìm hiểu tỷ giá hối
đoái , tìm ra được vai trò cũng như tác động
của tỷ giá hối đoái đối với hoạt động xuất nhập khẩu của nền kinh tế mở , trường hợp thực tế
SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU

GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page3

của hai nền kinh tế : Việt Nam và Trung Quốc . Qua đó đề ra giải pháp , kiến nghị để hoàn
thiện chính sách tỷ giá hối đoái ở nước ta.


Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu chính của bài là tỷ giá hốí đoái nói chung ,sự tác động của tỷ giá hối
đoái đối với xuất, nhập khẩu của nền kinh tế mở.
Phạm vi nghiên cứu
Đề tài chỉ dừng lại
ở việc tìm ra tác động của tỷ giá hối đoái đối với xuất , nhập khẩu của
một nền kinh tế mở mà ở đây là Trung Quốc và Việt Nam không đi sâu vào việc tìm hiếu cơ
chế tỷ giá của mỗi nước.
Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp chuyên khảo: tham khảo các lý thuyết, các bài viết, sách vở có liên quan đến
tỷ giá hối đóai và tác động của nó đối với xuất , nhập kh

ẩu.
Phương pháp phân tích thực chứng.
Phương pháp chuẩn tắc: phân tích vấn đề dựa trên chính kiến và đưa ra những giải pháp
mang tính chủ quan.

.


SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU

GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page4




PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI
1.1Tỷ giá hối đoái
1.1.1 Khái niệm
Hiện nay có nhiều cách hiểu khác nhau xung quanh vấn đề tỷ giá hối đoái:

- Tỷ giá hối đoái là giá cả của một đồng tiền được biểu hiện bằng một đồng tiền khác ở
một thời điểm nhất định. Đây là cách hiểu phổ biến về tỷ giá tại các thị trường ngoại hối
thực hiện việc mua bán các đồng tiền khác nhau.
Ví dụ:
1USD=17.620VND. trong ví dụ này, giá của USD được biểu thị thông qua VND và
1USD có giá là 17.620VND.
- Tỷ giá hối đoái là tỷ lệ trao đổi tiền tệ giữa các đồng tiền. Cách hiểu này về tỷ giá
được áp dụng phổ biến trong thống kê, tính toán, đặc biệt là tính toán GDP, GNP, hoặc thu
nhập bình quân đầu người của các quốc gia.

Ví dụ:
Giả sử có 2 đồng tiền A và B, tỷ giá giữa chúng được thiết lập như sau:
1A = xB hoặc 1B = yA
Lúc này các tỷ lệ 1: x hay 1: y đều là các tỷ lệ trao đổi giữa 2 đồng tiền.
- Tỷ giá hối đoái là sự so sánh sức mua giữa các đồng tiền. Do vậy, người ta có thể xác
lập được các tỷ lệ giữa các đồng tiền chủ yếu căn cứ vào tương quan sức mua của chúng trên
thị trườ
ng.
SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU

GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page5

Ví dụ: Ta có thể viết tắt: USD/VND = 17.620 hay
1USD = 17.620 VND
Có nghĩa là trên thị trường sức mua của 1USD tương đương với sức mua của 17.620 đồng
Việt Nam.
Tóm lại:
thực chất của tỷ giá hối đoái là tương quan sức mua giữa các đồng tiền và là
mức giá mà tại đó các đồng tiền có thể chuyển đổi được cho nhau.
Ö Với các khái niệm nêu trên, tỷ giá hối đoái là phạm trù kinh tế tồn tại khách quan
trong điều kiện kinh tế thị trường. Mọi sự biến động tỷ giá đều có thể dẫn đến sự thay đổi
chính sách ngoại th
ương, giá cả, lãi suất… từ đó tác động trực tiếp đến tài sản và thu nhập…
của các nước. Tỷ giá hối đoái ngày càng đóng vai trò quan trọng không thể thiếu đượcc
trong đời sống kinh tế của quốc gia và kinh tế thế giới trước xu thế hội nhập hiện nay.


1.1.2 Phương pháp yết tỷ giá
Xét từ thị trường giao dịch, đồng tiền quốc gia của thị trường này được coi là chủ thể, thì yết
giá được thực hiện bằng hai cách sau:

- Yết giá trực tiếp: là phương pháp lấy ngoại tệ làm đồng tiền yết giá, còn nội tệ là
đồng tiền định giá. Ví dụ:
tại Hà Nội 1USD = 17.620 VND (yết giá kiểu Châu Âu).
- Yết giá gián tiếp: là phương pháp lấy nội tệ làm đồng tiền yết giá, còn ngoại tệ là
đồng tiền định giá. Ví dụ:
tại New York 1USD = 0,6235 GBP (yết giá kiểu Mỹ).
Hiện nay hầu hết các quốc gia đều sử dụng cách yết giá trực tiếp, chỉ có một số ít các quốc
gia có đồng tiền mạnh áp dụng yết giá gián tiếp.
Yết giá trực tiếp hoặc gián tiếp chỉ là những phương pháp nêu tỷ giá tùy thuộc vào mục đích
và tập quán của từng thị trường, hoàn toàn không ảnh hưởng gì đến giá trị trao đổi và
phương thứ
c chuyển giao giữa các đồng tiền.
SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU

GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page6

Về cách yết giá trực tiếp hay gián tiếp, chưa có một văn bản nào quy định. Trên thực tế cũng
không thể có một tổ chức nào quy định áp đặt vấn đề này, vì đó là việc làm hoàn toàn mang
tính độc lập của mỗi quốc gia. Nhưng trong lịch sử trao đổi tiền tệ thì những đồng tiền mạnh
như : USD, EUR, GBP đã và đang là đồng tiền yết giá. Đồng thời, những đồng tiề
n quốc tế
SDRs luôn luôn giữ vị trí đồng tiền yết giá vì chúng là ngoại tệ của các quốc gia thành viên.

1.1.3Phân loại tỷ giá hối đoái
-Căn cứ vào đối tượng xác định tỷ giá, có thể chia làm tỷ giá chính thức và
tỷ giá thị trường
a. Tỷ giá chính thức là tỷ giá do Ngân hàng TW của nước đó xác định. Trên cơ sở của tỷ
giá này các Ngân hàng thương mại và các tổ chức tín dụng sẽ ấn
định tỷ giá mua bán ngoại
tệ giao ngay, có kì hạn, hoán đổi.

b. Tỷ giá thị trường là tỷ giá được hình thành trên cơ sở quan hệ cung cầu trên thị trường
hối đoái.
- Căn cứ vào kì hạn thanh toán, có thể chia làm tỷ giá giao ngay và tỷ giá có kì hạn.

a. Tỷ giá giao ngay (SPOT) là tỷ giá do tổ chức tín dụng yết giá tại thời điểm giao dịch
hoặc do hai bên thỏa thuận nhưng phải đảm bảo trong biểu độ do Ngân hàng Nhà nước qui
định. Việc thanh toán giữa các bên phải được thực hiện trong vòng 2 ngày làm việc tiếp
theo, sau ngày cam kết mua hoặc bán.
b. Tỷ giá giao dịch kì hạn (FORWARDS) là tỷ giá giao dịch do tổ chức tín dụng tự tính
toán và thỏa thuận với nhau nhưng ph
ải đảm bảo trong biên độ qui định về tỷ giá kì hạn hiện
hành của Ngân hàng nhà nước tại thời điểm kí hợp đồng.
- Căn cứ vào giá trị của tỷ giá, có thể chia làm tỷ giá danh nghĩa và tỷ giá thực.
SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU

GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page7

a. Tỷ giá hối đoái danh nghĩa là tỷ giá của một loại tiền tệ được biểu hiện theo giá hiện tại,
không tính đến bất kì ảnh hưởng nào của lạm phát.
b. Tỷ giá hối đoái thực là tỷ giá có tính đến tác động của lạm phát và sức mua trong 1 cặp
tiền tệ phản ánh giá cả hàng hóa tương quan có thể bán ra nước ngoài và hàng tiêu thụ trong
nước. Tỷ giá này đại diện cho khả nă
ng cạnh tranh quốc tế của nước đó.
- Căn cứ vào phương thức chuyển ngoại hối, có thể chia làm tỷ giá điện
hối và tỷ giá thư hối
a . Tỷ giá điện hối là tỷ giá thường được niêm yết tại ngân hàng. Đó là tỷ giá chuyển ngoại
hối bằng điện. Tỷ giá điện hối là tỷ giá cơ sở để xác định các lo
ại tỷ giá khác.
b . Tỷ giá thư hối tức là tỷ giá chuyển ngoại hối bằng thư. Tỷ giá điện hối thường cao hơn
tỷ giá thư hối.

- Căn cứ vào thời điểm mua bán ngoại hối có thể phân biệt tỷ giá mua và tỷ giá bán
của ngân hàng.
a. Tỷ giá mua là tỷ giá của ngân hàng mua ngoại hối vào.
b. Tỷ giá bán là tỷ giá của ngân hàng bán ngoại hối ra.
Tỷ giá mua bao giờ cũng thấp hơn tỷ giá bán và khoản chênh lệch đó là lợi nhuận kinh
doanh ngoại hối của ngân hàng.
Thông thường thì ngân hàng không công bố tất cả tỷ giá của các hợp đồng đã kí kết trong
môt ngày mà chỉ công bố tỷ giá của hợp đồng kí kết cuối cùng trong ngày đó, người ta gọi
đó là tỷ giá đóng cửa. Tỷ giá đóng cửa được coi là chỉ tiêu chủ yếu về tình hình biến độ
ng
của tỷ giá trong ngày hôm đó. Tỷ giá được công bố vào đầu giờ của đầu ngày giao dịch
được gọi là tỷ giá mở cửa.
Trong nghiệp vụ mua bán ngoại hối của ngân hàng còn chia ra tỷ giá tiền mặt và tỷ giá
chuyển khoản. Tỷ giá chuyển khoản bao giờ cũng cao hơn tỷ giá tiền mặt .
SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU

GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page8

1.1.4 Chức năng của tỷ giá
- Chức năng so sánh sức mua của các loại tiền tệ khác nhau
Thông qua tỷ giá có thể so sánh được giá cả trên thị trườg trong nước với thị trường thế giới
, so sánh được năng suất lao động , giá thành trong nước với các nước khác.
- Chức năng kích thích (điều chỉnh xuất , nhập khẩu, thu chi quốc tế)
Thông qua việc điều hành các tỷ giá khác nhau để kích thích xuấ
t khẩu, hạn chế nhập khẩu,
nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hóa xuất khẩu trên thị trường ngoài nước , khuyến
khích du lịch, kiều hối … để tăng thu nhập ngoại tệ hoặc hạn chế chi tiêu ngoại tệ ra nước
ngoài.
- Chức năng phân phối
tỷ giá là một phương tiện phân phối lại thu nhập quốc dân. Nó có khả ănng phân phối lại thu

nhâp giữa các ngành kinh tế
đối ngoại trong một nước và có khả năng phân phối lại thu nhập
quốc dân giữa các nước có quan hệ kinh tế với nhau. Khi nhà nước phá giá tiền tệ nước
mình có nghĩa là sẽ phân phối lại thu nhập của các nhà nhập khẩu, trợ cấp cho các nhà xuất
khấu có khả năng cạnh tranh xuất khẩu và ngược lại.
1.2 Mối quan hệ giữa tỷ giá hối đoái và hoạt động xuất nhập khẩ
u
1.2.1Các nhân tố ảnh hưởng đến tỷ giá
-Lạm phát:
Xét về mặt lý thuyết, nếu các yếu tố khác như nhau, khi tỷ lệ lạm phát của một nước tăng
tương đối so với lạm phát của một nước khác, mức cầu đồng tiền nước đó giảm do xuất
khẩu giảm vì giá cao hơn so với nước kia. Ngoài ra, người tiêu dùng và các doanh nghiệp
trong nước có lạm phát cao có xu hướng tăng nhập kh
ẩu. Cả hai yếu tố này tạo áp lực giảm
giá đồng tiền của nước có lạm phát cao. Tỷ lệ lạm phát thường khác nhau giữa các quốc gia,
tạo nên các kiểu mậu dịch quốc tế để điều chỉnh thích hợp ảnh hưởng của lạm phát đến tỷ
giá hối đoái.
- Lãi suất:
Lãi suất là một trong những công cụ được các chính phủ sử dụng trong quản lý vĩ mô n
ền
SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU

GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page9

kinh tế nhất là trong cơ chế thị trường, nó kích thích tập trung nguồn lực tài chính và phân
bổ nguồn lực đó một cách có hiệu quả, thúc đẩy nền kinh tế phát triển, ổn định mục tiêu của
chính sách tiền tệ quốc gia. Đặc biệt, lãi suất còn là công cụ được sử dụng để điều chỉnh tỷ
giá hối đoái trên thị trường, điều chỉnh giá trị đối ngoạ
i của nôi tệ. Ví dụ nếu lãi suất trong
nước cao hơn so với lãi suất nước ngoài hay lãi suất ngoại tệ sẽ dẫn đến những dòng vốn

chảy và
trong nước làm tăng cung ngoại tệ và tăng cầu nôi tệ=> nội tệ lên giá dẫn đến việc
nhâp khẩu gia tăng nhưng xuất khẩu lại giảm sút.
- Cán cân thanh toán quốc tế:
Cung cầu về ngoại tệ trên thị trường là nhân tố ảnh hưởng trực tiếp đến sự biến động của tỷ
giá hối đoái. Cung cầu ngoại tệ lại chịu sự ảnh hưởng của nhiều yếu tố khác nhau trong đó
có cán cân thanh toán quốc tế. Nếu cán cân thanh toán quốc tế dư thừa có thể dẫn đến khả
năng cung ngoại tệ lớn hơn cầu ngoại tệ và ngược lại. Sự cân bằng của cán cân thanh toán
quốc tế lại phụ thuộc vào các nguồn cung và cầu ngoại tệ cấu thành nên cán cân thanh toán
quốc tế. Khi nền kinh tế có mức tăng trưởng ổn định nhu cầu về hàng hoá và dịch vụ nhập
khẩu sẽ tăng do đó nhu cầu về ngoại tệ cho thanh toán hàng nhập khẩu tăng lên. Ngược lại,
khi nền kinh tế rơi vào tình trạng suy thoái thì các hoạt động sản xuất kinh doanh và xuất
nhập khẩu bị đình trệ làm cho nguồn cung ngoại tệ giảm đi. Trong khi nhu cầu nhập khẩu
chưa kịp thời được điều chỉnh trong ngắn h
ạn việc giảm cung ngoại tệ sẽ đẩy tỷ giá lên cao.
-Chính sách của chính phủ:

Một chính phủ có thể tác động đến tỷ giá hối đoái bằng phương pháp trực tiếp hay gián tiếp:

● Can thiệp trực tiếp: Các NHTW có thể tác động đến tỷ giá bằng cách trực tiếp mua vào
ngoại tệ hoặc bán nội tệ ra thị trường. Khi NHTW can thiệp vào thị trường hối đoái mà có
sự đi
ều chỉnh sự thay đổi trong mức cung tiền tệ, điều này gọi là can thiệp không vô hiệu
hóa. Ngược lại, nếu muốn can thiệp vào thị trường hối đoái, trong khi vẫn duy trì mức cung
tiền tệ, NHTW sẽ sử dụng can thiệp vô hiệu hoá bằng cách áp dụng các giao dịch trên thị
trường ngoại hối đồng thời với các hoạt động trên thị trường mở.

SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU

GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page10


● Can thiệp gián tiếp: NHTW có thể tác động đến đồng nội tệ một cách gián tiếp bằng cách
tác động đến các yếu tố ảnh hưởng đến đồng nội tệ; như lãi suất, các biện pháp kiềm chế
lạm phát… Một chính phủ cũng có thể tác động đến đến các tỷ giá hối đoái bằng cách áp đặt
các hàng rào đối với tài chính và mậu dịch quốc tế, như thuế nhập kh
ẩu, hạn ngạch nhập
khẩu thuế đánh trên bất cứ thu nhập nào do đầu tư ở nước đó của các nhà đầu tư ngoại quốc.
- Cán cân thương mại:
Tỷ giá hối đoái được hình thành bới cung và cầu ngoại tê.Cán cân thương mại thể hiện
chênh lệch giữa kim ngạch xuất nhập khẩu, do đó nếu một nền kinh tế nhập khẩu nhiều tức
c
ầu về ngoại tệ tăng hoặc ngược lại một nền kinh tế thiên về xuất khẩu thì cung ngoại tệ
tăng và tất cả những điều này đều tác động đến tỷ giá hối đóai thông qua cung và cầu ngoại
tệ.
-Yếu tố tâm lý:
Người dân, các nhà đầu cơ, các ngân hàng và các tổ chức kinh doanh ngoại tệ là các tác
nhân trực tiếp giao dịch trên thị trường ngoại hối. Hoạt
động mua bán của họ tạo nên cung
cầu ngoại tệ trên thị trường. Các hoạt động đó lại bị chi phối bởi yếu tố tâm lý, các tin đồn
cũng như các kỳ vọng vào tương lai.
1.2.2 Ảnh hưởng của biến động tỷ giá đến hoạt động xuất, nhập khẩu
Vai trò của xuất nhập, khẩu trong nền kinh tế mở
Trong nền kinh tế mở , một phần s
ản lượng bán trong nước và một phần được xuất khẩu
nước ngoài.Chúng ta có thể chía chi tiêu để mua sản lượng Y của nền kinh tế mở thành 4
yếu tố và được biếu thị thành đồng nhất thức:
Y=C
D
+I
D

+G
D
+EX
Tổng của 3 thành tố đầu là chi tiêu trong nước để mua hàng hóa và dịch vụ trong nước. EX
là chi tiêu nước ngoài để mua hàng hóa và dịch vụ trong nước. Nhưng vì chi tiêu để mua
hàng hóa nhập khẩu cũng là một bộ phận của chi tiêu trong nước điều này dẫn đến việc ta có
khái niêm xuất khẩu ròng (NX). Từ đó ta có đồng nhất thức thể hiện mối quan hệ giữa sản
lượng và NX:
Y=C+I+G+NX
Hay NX = Y - (C+I+G)
SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU

GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page11

Xuất khẩu ròng= Sản lượng- Chi tiêu trong nước
Nếu sản lượng vượt quá chi tiêu trong nước , xuất khẩu phần chênh lệch=>xuất khẩu ròng
mang giá trị dương.
Nếu sản lượng nhỏ hơn chi tiêu trong nước , nhập khẩu phần chênh lệch =>xuấtkhẩu ròng
mang giá trị âm.
Khách với nền kinh tế đóng, trong nền kinh tế mở xuất, nhập khẩu đóng một vai trò quan
trọng vì nó trực tiếp đ
óng góp vào sản lượng cả nước. Nếu các yếu tố khác không đổi xuất
khẩu ròng tăng => sản lượng cũng tăng và ngược lại khi xuất khẩu ròng giảm=> sản lượng
cũng giảm.
Ảnh hưởng của tỷ giá hối đoái thực đến xuất khẩu ròng
Tỷ giá hối đoái thực tế có vai trò rất quan trọng đối với hoạt động xuất, nhập khẩu vì nó thể

hiện sự cạnh tranh quốc tế giữa hàng hóa các nước.
Tỷ giá hối đoái thực tế=(Tỷ giá hối đoái danh nghĩa* giá hàng nội)/ giá hàng ngoại
Khi tỷ giá hối đoái thực tế cao có nghĩa là hàng hóa của nứơc đó sẽ trở nên tương đối đắt

đối với người nước ngoài dẫn đến cầu đối vơí hàng hóa nội địa của người nước ngoài sẽ ít
hơn=> g
ỉảm xuất khẩu đồng thời hàng ngoại trở nên tương đối rẻ đối với người nội địa =>
gia tăng nhập khẩu=>xuất khẩu ròng giảm.
Khi tỷ giá hối đoái thực tế thấp có nghĩa là hàng nội trở nên tương đối rẻ đối với người nuớc
ngoài dẫn đến cầu đối với hàng hóa nội địa của người nước ngoài sẽ gia tăng => xu
ất khẩu
gia tăng đồng thơì giá hàng hóa nước ngoài cũng trở nên đắt hơn => giảm nhập khẩu. =>
xuất khẩu ròng tăng.Chúng ta biểu thị mối quan hệ giữa tỷ giá hối đoái thực tế và xuất khẩu
ròng như sau: NX=NX(tỷ giá hối đóai thực)





NX(tỷ giá HĐ thực)
Tỷ
giá
HĐ
thực
SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU

GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page12



0

Hình này biểu thị mối quan hệ giữa tỷ giá hối đoái thực tế và xuất khẩu ròng , tỷ giá hối đoái
thực tế càng thấp, hàng nội càng tương đối rẻ so với hàng ngoại, do đó xuất khẩu ròng của

chúng ta càng cao và ngược lại.
Khi tỷ giá của một quốc gia biến động sẽ gây tác động đầu tiên đến các doanh nghiệp xuất
nhập khẩu.Khi tỷ giá tăng ( n
ội tệ giảm giá) gây tác động tiêu cực cho các doanh nghiệp
nhập khẩu và ngược lại khi tỷ giá giảm ( nội tệ lên giá) gây tác động xấu đến các doanh
nghiệp xuất khẩu.
Tỷ giá thay đổi cũng có tác động điều tiết việc di chuyển tư bản(vốn) từ quốc gia này sang
quốc gia khác. Việc di chuyển tư bản trên thế giới nhằm mục đích kiếm lợi nhuận và phòng
ngừa r
ủi ro. Do đó nếu tỷ giá giảm trong trường hợp người ta dự đoán tỷ giá đó không tiếp
tục giảm nữa thì tư bản nhập khẩu sẽ gia tăng , tư bản xuất khẩu sẽ giảm.









Xuất khẩu ròng
SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU

GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page13



CHƯƠNG 2: TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG XUẤT NHẬP KHẨU CỦA
TRUNG QUỐC VÀ VIỆT NAM
2.1 Sự tác động của tỷ giá hối đoái đối với xuất, nhập khẩu của Trung Quốc

Nếu như giai đoạn trước 1994 , Trung Quốc gặp khó khăn trong việc cân đối ngoại tệ khi
lượng ngoại tệ tập trung vào nhà nước ít hơn lượng ngoại t
ệ do dân chúng nắm giữ thì từ
năm 1994 đến nay , để thực hiện việc mở cửa kinh tế đối ngoại đồng thời tạo điều kiện cải
thiện cán cân thương mại Trung Quốc đã đưa tỷ giá chính thức lên ngang bằng với tỷ giá thị
trường.Trung Quốc đã cho đồng nhân dân tệ phá giá 35%,tỷ giá chính thức được điều chỉnh
từ 5,7 NDT/ USD đến 8,7 NDT/ USD. Những thay đối của chính sách tỷ giá của Trung
Quốc từ 1994 trở lại đây đã góp phần tích cực thúc đẩy sự phát triển của kinh tế. Trước năm
1994 , kinh tế Trung Quốc luôn trong tình trạng thâm hụt thương mại. Từ năm 2003 lại đây,
cán cân thương mại Trung Quốc luôn giữ mức tăng xuất khẩu cao hơn nhập khẩu, đến năm
2008 tổng kim ngạch xuất nhập khẩu vượt lên đứng thứ 3 trên thế giới chỉ sau Mỹ và Đức.
Đến cuối năm 2009, Trung Quốc đã trở thành nền kinh tế xuất khẩu hàng đầu thế giới và
đứng sau Mỹ. Dự trữ ngoại hối hàng đầu thế giới….
Các nước Châu Âu, Mỹ và Nhật Bản cho rằng Trung Quốc đang sử dụng chính sách tỷ giá
thấp nhân tạo để đẩy mạnh xuất khẩu sản phẩm với giá rẻ hơ
n so với các nước, làm mất cân
đối thị trường vốn, tài chính quốc tế, đây là nguyên nhân gây khủng hoảng.




SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU

GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page14




2.2 Sự tác động của tỷ giá hối đoái đối với xuất, nhập khẩu của Việt Nam
2.2.1Tổng quan về xuất , nhập khẩu cuả Việt Nam từ 2000 đến 2010

Nguồn : Bộ Thương Mại
SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU

GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page15


Kimngạchxuấtnhậpkhẩugiaiđoạn2000–2010
Nguồn: Tổng cục thống kê
Việt Nam chủ yếu xúât khẩu các mặt hàng : dầu thô, dệt may, da giày , thủy sản,gạo, cà phê,
cao su, chè, hạt tiêu…Các thị trường nhập khẩu hàng Việt Nam như: Mỹ(thị trường lớn
nhất), Nhật Bản, Singapo, Trung Quốc…Nhìn chung Châu Á vẫn là thị trườ
ng nhập khẩu
hàng Việt Nam nhiều nhất chiếm trên 45% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam
Tổng kim ngạch nhập khẩu hàng hoá từ năm 2000 đến 2005 tăng khoảng 19%/năm, nhập
siêu khoảng 4 tỷ USD/năm, bằng 17,5% tổng kim ngạch xuất khẩu. Tổng kim ngạch xuất
khẩu hàng hoá trước thời kỳ đổi mới chỉ đạt khoảng 1 tỷ USD/năm cuối năm 2005 tổng kim
ngạch xuất khẩu đã vượt hơn 50% GDP, tức là trên 25 tỷ USD/năm. Cơ cấu nhập khẩu chuy
ển hướng theo hướng tích cực theo đó giảm tỷ trọng hàng công nghiệp nặng và khoáng sản.
Năm 2006 về cơ cấu nhập khẩu có khoảng 70% là hàng nguyên vật liệu phục vụ sản xuất
để tái xuất khẩu và sản xuất trong nước bao gồm các mặt hàng: gỗ nguyên liệu, bột giấy,
đồ
ng nguyên liệu,bông và sợi các loại,phân bón, sắt thép, da nguyên liệu, máy móc, thiết
bị…các mặt hàng tiêu dùng khác chiếm khoảng 30%. Nếu như năm 2006 cả nước xuất khẩu
SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU

GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page16

39,6 tỷ USD, nhập khẩu 44,4 tỷ USD thì chỉ trong 7 tháng đầu năm 2007, kim nghạch xuất

khẩu cả nước đạt trên 27 tỷ USD trong khi nhập khẩu lên tới con số 32,2 tỷ USD tăng trên
30% so với cùng kì năm 2006 bằng 72,5 % so với năm 2006 và mức nhập siêu đạt tới 5 tỷ
USD.
Năm 2008, nứơc ta nhập siêu 17 tỷ USD, Năm 2009 nhập siêu hơn 12 tỷ USD . Tổng kim
ngạch xuất khẩu năm 2010 đạt 71,6 tỉ USD, tăng 25,5% so với nă
m 2009,Kim ngạch hàng
hóa nhập khẩu đạt 84 tỷ USD tăng 20,1% so với năm trước.
nhập siêu hàng hóa cả năm
khoảng 12,4 tỉ USD, bằng 17,3% kim ngạch xuất khẩu, thấp hơn mức 20% của kế hoạch và
thấp hơn khá nhiều so với mức 22,5% của năm trước.
2.2.2Tác động của tỷ giá hối đoái thực đối với hoạt động xuất, nhập khẩu nước ta từ
2000- 2010
- Tác động của tỷ giá hối đoái thực song phương đối với xu
ất, nhập khẩu
Chú ý : Vì Việt Nam sử dụng cách yết gía trực tiếp nên ta có công thức :
Tỷ giá hối đoái thực = (tỷ gía hối đoái danh nghĩa. Gía hàng ngoại)/ giá hàng nội
Tỷ giá thực song phương ở đây thể hiện tương quan sức mua giữa VND và USD . Ta có
biểu đồ mối quan hệ giữa REER và cán cân thương mại như sau:

SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU

GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page17

Nguồn: Indicator/2008/Pdf/vie:pdf
Từ năm 2000-2005, mặc dù tỷ giá thực tăng nhưng không cải thiện được sức cạnh tranh
thương mại quốc tế của Việt Nam vì tốc độ tăng trưởng của nhập khẩu lớn hơn tốc độ tăng
trưởng của xuất khẩu. Nguyên nhân là do chịu tác động của hai yếu tố giá và lượng của một
số mặt hàng chủ lực như
xăng dầu, sắt thép, phân bón do bị ảnh hưởng của tình hình kinh tế,
chính trị có nhiều biến động, chiến tranh Irắc, căng thẳng về chính trị đặc biệt ở Trung

Đông, dịch bệnh SARS vv….Tuy nhiên chúng ta vẫn thấy được sự tăng giá của tỷ giá hối
đoái thực từ 2001-2003 đã thực sự làm tăng xuất khẩu cuả nước ta trong giai đoạn này.
- Ta có biểu đồ thể hiện bi
ến động tỷ gía VND/USD và VND/EUR lần lượt trong giai đoạn
2001-2003 như sau:

SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU

GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page18


Biểu đồ thể hiện tỷ trọng kim ngạch xuất sang Hoa Kỳ và Châu Âu từ 2001-2003

SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU

GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page19

Từ năm 2006-2008, tỷ giá thực giảm do eR<1 tức là giá hang nội trở nên đắt tương đối so
với hàng ngoại và điều này đã làm xói mòn sức cạnh tranh thương mại quốc tế, thể hiện ở
tốc độ tăng trưởng của xuất khẩu thấp hơn tốc độ tăng trưởng nhập khẩu.
Từ năm 2008, trước tình hình suy thoái kinh tế quốc tế ảnh hưởng m
ạnh đến Việt nam, các
dòng vốn vào Việt nam bị hạn chế, ngân hàng nhà nước đã chủ động điều chỉnh tỷ giá liên
ngân hàng để tăng tính thanh khoản trên thị trường ngoại tệ, Tính đến 26/12/2008, ngân
hàng nhà nước đã điều chỉnh biên độ tỷ giá từ 2% lên 5%, điều chỉnh tỷ giá ngoại tệ liên
ngân hàng 5,16%. Kết quả đạt được tình hình nhập siêu cả nước đã giảm.
Ngày 26/11/2009, ngân hàng nhà nước h
ạ biên độ tỷ giá từ mức 5% xuống 3%, đồng thời
nâng tỷ giá liên ngân hàng thêm 5,44%, lên mức 17.961 VND/USD.Việc nâng tỷ giá danh
nghĩa vào giai đoạn này là một cách để đẩy mạnh xuất khẩu khi khủng hoảng đã đi qua, các

thị trường lớn như Mỹ đã bắt đầu có dấu hiệu phục hồi.
Ngày 10/2/2010, ngân hàng nhà nước quyết định điều chỉnh tỷ giá liên ngân hàng từ mức
17.941 VND/USD lên mức 18.544 VND/USD, đồ
ng thời ấn định lãi suất tiền gửi tối đa
bằng đôla Mỹ của các tổ chức kinh tế tại ngân hàng ở mức 1%. Các quyết định này là nhằm
mục đích cân đối cung cầu ngoại tệ, tạo điều kiện kiểm soát cung tiền, khuyến khích xuất
khẩu, hạn chế nhập khẩu, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và kết quả đạt đượ
c tống kim
ngạch xuất khẩu trong năm 2010 đã tăng so với năm 2009 qua đó đã giảm thâm hụt thương
mại.
Tác động của tỷ giá hối đóai thực đa phương đối với xuất, nhập khẩu
REER được tính thông qua rổ tiền tệ gồm 11 đồng tiền các nước có quan hệ thương mại với
Việt Nam: Singapore, Nhật Bản, Mỹ, Anh, Úc, Trung Quốc, Liên minh Châu Âu, Malaysia,
Thái Lan, Hàn Quốc và Indonexia. Kế
t quả như sau:
SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU

GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page20


Nguồn: worldbank. org
Qua chỉ số REER tính được ở từng năm, có thể nhận thấy rằng, trong giai đoạn 1999-2003,
REER có xu hướng tăng, đã làm cho cán cân thương mại trong giai đoạn này được cải thiện,
thậm chí là thặng dư chút ít trong một số năm.
Tuy nhiên, trong giai đoạn 2004-2007, REER có xu hướng giảm. Tỷ giá thực giảm làm cho
VND lên giá thực. VND lên giá thực làm xói mòn sức cạnh tranh thương mại quốc tế của
Việ
t Nam, thể hiện ở cán cân thương mại trong giai đoạn này thâm hụt rất lớn. Đến đây, có
một điều cần lưu ý là: tại năm 2004, REER giảm sẽ làm xói mòn sức cạnh tranh thương mại
quốc tế của Việt Nam (theo lý thuyết) nhưng thực tế, tại năm này đường chỉ số xuất khẩu

nằm cao hơn đường chỉ số nhập khẩu, nghĩa là sứ
c cạnh tranh thương mại quốc tế của Việt
Nam được cải thiện. Điều này có thể được xem là do độ lệch về thời gian tác động của tỷ giá
lên xuất nhập khẩu (giai đoạn trước REER tăng).
Như vậy, khi tỷ giá REER giảm chứng tỏ giá hàng xuất khẩu trở nên đắt hơn và giá hàng
nhập khẩu trở nên rẻ hơn một cách tương đối, đi
ều này sẽ góp phần làm giảm giá trị kim
ngạch xuất khẩu của Việt Nam. Nói cách khác, nếu không điều chỉnh chính thức một cách
hợp lý sẽ không có lợi cho cán cân thương mại của Việt Nam .



SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU

GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page21

CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ N
ƯỚC TA
3.1 Mục tiêu của chính sách tỷ giá nước ta trong thời gian tới
- Chính sách tỷ giá phải giữ vững thế cân bằng nội và cân bằng ngoại.
- Ổn định tỷ giá trong mối tương quan cung cầu ngoại tệ trên thị trường xuất khẩu kích thích
xuất khẩu, hạn chế nhập khẩu, cải thiện cán cân thanh toán quốc tế và tăng dự trữ
ngoại tệ.
- Từng bước nâng cao uy tín của VNĐ, tạo điều kiện VNĐ trở thành đồng tiền tự do chuyển
đổi.
- Phối hợp với chính sách ngoại hối để chống hiện tượng đô la hóa.
3.2 Những giải pháp nhằm hoàn thiện chính sách tỷ giá nước ta
-Cần có sự phối hợp đồng bộ các chính sách kinh tế vĩ mô trong cải cách. Trong chính sách
tỷ giá hối đoái, việc điề
u chỉnh tỷ giá có ảnh hưởng đến giá cả trong nước và quốc tế, thay

đổi tỷ giá cũng là điều kiện tiên quyết trong thay đổi chính sách thương mại, đặc biệt trong
điều kiện mở cửa. Trong sự phối hợp với các lĩnh vực khác của nền kinh tế, việc điều chỉnh
theo hướng thay đổi tỷ giá không mang tính chất cứng nhắc mà được xem như là phù hợp
với các giai
đoạn phát triển khác nhau của nền kinh tế.
- Phải duy trì một chính sách tỷ giá hối đoái phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế của
quốc gia trong từng giai đoạn. Một chính sách tỷ giá hối đoái được coi là phù hợp bao gồm:
+ Lựa chọn thời điểm phá giá đồng nội tệ phù hợp.
+ Duy trì tỷ giá phù hợp với mục tiêu phát triển theo hướng nâng cao năng lực cạnh tranh
của n
ền kinh tế.
- Tiếp tục duy trì cơ chế tỷ giá thả nối có quản lý của nhà nước.
SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU

GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page22

-Chính sách tỷ giá hối đoái phải đóng vai trò tích cực trong việc bảo hộ một cách hợp lý các
doanh nghiệp trong nước.
- Hoàn thiện công tác quản lý ngoại hối ở Việt Nam, xây dựng chính sách khuyến khích xuất
khẩu, hạn chế nhập khẩu.
-Hoàn thiện thị trường ngoại hối Việt Nam để tạo điều kiện cho việc thực hiện chính sách
ngoại hối có hiệu quả bằng cách mở rộ
ng thị trường ngoại hối để các doanh nghiệp, các định
chế tài chính phi ngân hàng tham gia thị trường ngày một nhiều tạo thị trường hoàn hảo hơn.
- Hoàn thiện cơ chế điều chỉnh TGHĐ Việt Nam, từng bước lọai bỏ dần việc quy định
khung tỷ giá với biên độ quá chặt của ngân hàng nhà nước với các NHTM…
- Thực hiện chính sách đa ngoại tệ: không nên chỉ áp dụng một lọ
ai ngoại tệ mạnh cho đồng
tiền nước mình. Điều này sẽ gây ra nhiều điều bất lợi khi có những biến cố xảy ra cho đồng
tiền đó.

SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU

GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page23

PHẦN III: KẾT LUẬN
Tỷ giá hối đóai ngày càng đóng vai trò quan trọng đối với nền kinh tế mở thông qua việc
ảnh hưởng đến hoạt động xuất, nhập khẩu. Mỗi quốc gia có một chính sách tỷ giá khác nhau
và điều cốt lõi là làm sao để chính sách tỷ giá hối đoái phù hợp với quốc gia mình và có thể
khuyến khích xuất khẩu, hạn chế nhập khẩu để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế
. Trước tình
hình kinh tế thế giới đầy biến động đòi hỏi chính sách tỷ giá hối đóai của một quốc gia phải
linh hoạt để có những điều chỉnh phù hợp tránh thiệt hại có thể có cho nền kinh tế.

SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU

GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page24

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
Bài giảng môn Kinh Tế Vĩ Mô của PGS.TS Nguyễn Văn Luân
Tài liệu tham khảo: PGS.TS Lê Văn Tư, TS.Nguyễn Quốc Khanh- Tài Chính Quốc Tế-Nhà
xuất bản Lao Động –Xã Hội
/>hoi-doai-o-viet-nam 262370.html
/> />t%E1%BB%B7-gi%C3%A1-h%E1%BB%91i-%C4%91o%C3%A1i
/>
/>viet-nam.108353.html









SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU

GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page25



