BÀI 31. TẬP TÍNH Ở ĐỘNG VẬT

Tập tính là một chuỗi phản ứng của động
vật trả lời kích thích từ môi trường (bên
trong hay bên ngoài cơ thể ) nhờ đó mà
động vật thích nghi với môi trường sống và
tồn tại
VD:
- Thú con sinh ra đã biết bú mẹ
- Cá heo làm xiếc theo hướng dẫn
- Ếch nhái thường đẻ trứng trong nước
- Khỉ dùng gậy để hái quả
- Voi vận chuyển gỗ
- Sự gặp gỡ của chuồn chuồn trong mùa sinh
sản
-Tập tính của động vật được chia làm 2
loại là : tập tính bẩm sinh và tập tính học
được
Khái niệm: tập tính bẩm sinh là loại tập
tính sinh ra đã có ,được di truyền từ bố
mẹ và đặc trưng cho loài
Ví dụ :
- Nhện giăng tơ
- Chim di cư
- Cá ngựa đực ấp trứng và nuôi con
- Ong hút mật
- Gà sau khi đẻ xong thì cục tác
Khái niệm: Tập tính học được là loại tập tính
được hình thành trong quá trình sống của cá

thể ,thông qua học tập và rút kinh nghiệm
Ví dụ :
- Chuột nghe tiếng mèo kêu bỏ chạy
- Cá heo làm xiếc theo hướng dẫn
- Chim sâu không ăn những con sâu có có
màu sắc sặc sở
Thần kinh
vận động
Thần kinh
cảm giác
Cơ quan thực
hiện
Hành động
Kích thích
bên ngoài
Cơ quan thụ
cảm
Kích thích
bên trong
Hệ thần kinh
Bạn lỡ chạm tay vào những chiếc gai
nhọn và có phản ứng rụt tay lại hãy chỉ
ra :tác nhân kích thích,cơ quan thụ
cảm,bộ phận phân tích và tổng hợp
thông tin ,cơ quan thực hiện
+ Tác nhân kích thích : bên ngoài là tác nhân cơ
học (gai nhọn) ,tác nhân bên trong là hoocmon và
các chất trong cơ thể
+ Cơ quan thụ cảm (bộ phận tiếp nhận kích thích):thụ
quan đau ở tay

+ Bộ phận phân tích và tổng hợp thông tin : tủy sống
+ Cơ quan thực hiện : cơ tay
Tương tự các em về nhà phân tích ví dụ
sau : giả sử bạn đang đi chơi ,bất ngờ gặp
một con chó dại ngay trước mắt
-Cơ sở thần kinh của các tập tính là các
phản xạ .Các phản xạ được thực hiện qua
cung phản xạ
- Khi số lượng các xinap trong cung phản xạ
tăng lên thì mức độ phức tạp của tập tính
cũng tăng
Nội dung TT bẩm sinh TT học được
Cơ sở thần
kinh
Đặc điểm
Nội dung TT bẩm sinh TT học được
Cơ sở thần
kinh
Chuỗi phản xạ
không điều kiệnTrình
tự của các phản xạ
trong hệ thần kinh
được gen quy định
Chuỗi phản xạ có điều kiện
Quá trình hình thành tập
tính học được là quá trình
hình thành hình thành các
mối quan hệ mới (đường
liên hệ thàn kinh tạm thời )
Đặc điểm

Bền vững ,không thay
đổi
Không bền vững ,phải
thường xuyên được cũng cố
,có thể thay đổi
Sự hình thành tập tính học được ở
động vật phụ thuộc vào:
+ Mức độ tiến hóa của hệ thần kinh(mức độ
tổ chức của hệ thần kinh dù đơn giản hay
phức tạp
+Tuổi thọ của chúng
Sau khi nghiên cứu 2 loại tập tính và cơ
sở thần kinh của tập tính các em hãy cho
biết.Việc hiểu biết các tập tính của động
vật có ý nghĩa như thế nào trong đời
sống con người?