HỆ THỔNG CÂU HỎI VÀ GỢI Ý TRẢ LỜI TẠI HỘI THI "CÁN BỘ CÔNG
ĐOÀN CƠ SỞ GIỎI" LẦN THỨ NHẤT NĂM HỌC 2011-2012.
(Kèm theo Kế hoạch số 716/KHLT-PGDĐT-CĐGD, ngày 22 tháng 12 năm 2011 của
Phòng GD&ĐT huyện Văn Lãng)
I. KIẾN THỨC CHUNG VỀ HỆ THỔNG TỔ CHỨC CÔNG ĐOÀN
Câu hỏi 1: Đồng chí hãy cho biết vị trí của Công đoàn Việt Nam?
Gợi ý trả lời:
Công đoàn Việt Nam ra đời, tồn tại và phát triển gắn liền với công cuộc đấu
tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Vì vậy Công đoàn có một
vị thế nhất định trong đời sống chính trị xã hội Việt Nam và trong tâm thức của
giai cấp công nhân, nhân dân lao động Việt Nam nói chung. Cụ thể hơn vị trí Công
đoàn Việt Nam còn được thể hiện trên cơ sở pháp lý, quy định trong các văn bản
pháp luật cơ bản, hiện hành và các văn bản dưới luật. Tại khoản 1 Điều 1 Luật
Công đoàn Việt Nam năm 1990 quy định: “Công đoàn là thành viên trong hệ thống
chính trị xã hội Việt Nam”.
Nghiên cứu vị trí của Công đoàn Việt Nam để từ đó biết được các mối quan
hệ với các tổ chức chính trị, xã hội khác nhằm thực hiện chức năng nhiệm vụ của
công đoàn:
- Với Đảng, Công đoàn chịu sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, chỗ
dựa vững chắc và là sợi dây chuyền nối liền quần chúng với Đảng.
- Với Nhà nước, Công đoàn là người cộng tác đắc lực, bình đẳng tôn trọng
lẫn nhau, ngược lại Nhà nước tạo điều kiện về pháp lý và cơ sở vật chất cho Công
đoàn hoạt động.
- Với tổ chức chính trị, xã hội khác, Công đoàn là thành viên của Mặt trận
Tổ quốc Việt Nam, hạt nhân trong khối liên minh Công, Nông, trí thức, bình đẳng,
tôn trọng, tạo điều kiện cho nhau hoạt động (thông qua các Nghị quyết liên tịch…).
Câu hỏi 2: Đồng chí hãy cho biết vai trò của Công đoàn Việt Nam?
Gợi ý trả lời:
Vai trò của một tổ chức là nói đến sự tác động của tổ chức đó đến tiến trình
phát triển của lịch sử và cách mạng, được phản ánh trên lĩnh vực kinh tế, chính trị,
xã hội và tư tưởng mà tổ chức đó tồn tại và phát triển. Sự tác động của tổ chức
công đoàn được dựa trên cơ sở tính chất, vị trí của tổ chức thông qua các hoạt động
phong trào cách mạng của quần chúng công nhân lao động. Để các phong trào
hành động cách mạng của quần chúng trước hết công đoàn phải có quá trình tập
hợp, tuyên truyền, hướng dẫn CNVC-LĐ…
Đó chính là vai trò trường học của Công đoàn. Vai trò của Công đoàn Việt
Nam trong các thời kỳ:
Thời kỳ chưa có chính quyền, Công đoàn có vai trò là trường học đấu tranh
giai cấp, đấu tranh giải phóng dân tộc.
Thời kỳ xây dựng chủ nghĩa xã hội, Công đoàn có vai trò là trường học Chủ
nghĩa xã hội của người lao động: Công đoàn tham gia quản lý sản xuất, quản lý xí
nghiệp…; tham gia tích cực vào việc đổi mới cơ chế quản lý kinh tế, hoàn thiện
các chính sách kinh tế…; giáo dục thái độ lao động mới, giáo dục chính trị, tư
tưởng, pháp luật, văn hoá, lối sống…
Ngày nay trong giai đoạn cách mạng mới, đất nước bước vào thời kỳ CNH-
HĐH, vai trò của Công đoàn Việt Nam ngày càng phát triển, mở rộng thông qua
các phong trào cách mạng của CNVC-LĐ tác động trên các lĩnh vực:
- Kinh tế: trong nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần Công đoàn tham gia
đổi mới cơ chế quản lý, củng cố nguyên tắc tập trung mở rộng dân chủ, đẩy mạnh
hoạt động công đoàn trong các thành phần kinh tế, đảm bảo kinh tế quốc doanh giữ
vai trò then chốt, chủ đạo…
- Chính trị: Công đoàn là sợi dây chuyền nối tăng cường mối liên hệ mật
thiết giữa Đảng với quần chúng CNVC-LĐ, xây dựng giai cấp công nhân, củng cố
khối liên minh công, nông và tri thức, góp phần ổn định chính trị.
- Văn hoá - xã hội: Công đoàn tuyên truyền giáo dục CNVC-LĐ chống tiêu
cực và tệ nạn xã hội, xây dựng và phát triển nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc
dân tộc, nâng cao trình độ văn hoá chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ thuật, tính tích cực
sáng tạo của CNVC-LĐ.
Câu hỏi 3 : Đồng chí hãy nêu các chức năng của Công đoàn Việt Nam? Cho biết
chức năng nào là chức năng trung tâm? Vì sao?
Gợi ý trả lời:
Công đoàn Việt Nam có chức năng:
- Đại diện bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của công nhân,
viên chức, người lao động;
- Tham gia quản lý Nhà nước, quản lý kinh tế – xã hội, tham gia kiểm tra,
giám sát hoạt động của cơ quan Nhà nước, tổ chức kinh tế;
- Giáo dục, động viên CNVC - LĐ phát huy quyền làm chủ đất nước, thực
hiện nghĩa vụ công dân, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN.
Chức năng đại diện bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của
công nhân, viên chức, người lao động là chức năng trung tâm vì từ chức năng này
sẽ định ra các nhiệm vụ cụ thể của Công đoàn.
Câu hỏi 4 : Đồng chí hãy trình bày những nguyên tắc cơ bản của hoạt động Công
đoàn Việt Nam? Nêu nội dung cơ bản của nguyên tắc tập trung dân chủ? Liên hệ
việc thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ ở CĐCS nơi đồng chí công tác.
2
Gợi ý trả lời:
Nguyên tắc hoạt động công đoàn là những chuẩn mực để hướng dẫn nội
dung, phương pháp, hình thức hoạt động, thực hiện chức năng của Công đoàn và
được thiết lập ngay từ khi xuất hiện tổ chức. Có 4 nguyên tắc:
1. Đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng;
2. Liên hệ mật thiết với quần chúng;
3. Đảm bảo tính tự nguyện của quần chúng;
4. Tập trung dân chủ.
* Công đoàn Việt Nam tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc tập trung dân
chủ thể hiện qua một số nội dung cơ bản sau: Cơ quan lãnh đạo của các cấp công
đoàn do bầu cử lập ra.Quyền quyết định cao nhất của mỗi cấp công đoàn thuộc về
đại hội công đoàn cấp đó. Giữa hai kỳ đại hội cơ quan lãnh đạo cao nhất là Ban
chấp hành do đại hội cấp đó bầu ra.Ban chấp hành công đoàn các cấp thực hiện
nguyên tắc tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách, thiểu số phục tùng đa số, cấp dưới
phục tùng cấp trên, cá nhân phục tùng tổ chức.Nghị quyết được thông qua theo đa
số và phải được thi hành nghiêm chỉnh.Khi thành lập mới hoặc tách, nhập tổ chức
công đoàn hoặc những đơn vị chưa có tổ chức công đoàn thì công đoàn cấp trên
trực tiếp chỉ định BCH công đoàn lâm thời hoặc chỉ định bổ sung ủy viên BCH
công đoàn lâm thời.
Liên hệ?
Câu hỏi 5: Đồng chí cho biết những nội dung hoạt động chủ yếu của BCH Công
đoàn cơ sở? Liên hệ việc thực hiện những nội dung hoạt động của BCH công đoàn
cơ sở nơi đồng chí đang công tác?
Gợi ý trả lời:
1. Công tác chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của công
nhân viên chức lao động.
2. Công tác tham gia quản lý.
3. Công tác tuyên truyền, giáo dục cán bộ, công chức, viên chức trong cơ
quan, đơn vị của CĐCS.
4. Công tác kiện toàn tổ chức, bồi dưỡng cán bộ, đổi mới nội dung và
phương pháp hoạt động của CĐCS.
Thí sinh có thể phân tích từng nội dung hoạt đông, kết hợp liên hệ.
Câu hỏi 6: Đồng chí hãy cho biết nội dung chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp
pháp chính đáng của đoàn viên và lao động của tổ chức công đoàn? Liên hệ tại đơn
vị về việc thực hiện chức năng này?
Gợi ý trả lời:
- Quyền lợi hợp pháp: là những lợi ích nhà nước quy định bằng các văn bản
pháp quy.
3
- Quyền lợi chính đáng: là những lợi ích nhằm thỏa mãn nhu cầu cá nhân mà
không ảnh hưởng đến lợi ích chung của tập thể và của người khác.
Tổ chức công đoàn thực hiện chức năng chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp
pháp chính đáng của đoàn viên và lao động cần thực hiện những nội dung sau:
Tuyên truyền giáo dục cho đoàn viên và lao động hệ thống kiến thức pháp
luật có liên quan đến quyền và lợi ích của người lao động.
Hướng dẫn, giúp đỡ, bảo vệ người lao động giao kết hợp đồng lao động,
thực hiện và chấm dứt hợp đồng lao động.
Tổ chức thương lượng, ký kết thỏa ước lao động tập thể (đối với trường
ngoài công lập).
Giám sát việc thực hiện chế độ, chính sách đối với người lao động của Thủ
trưởng cơ quan, đơn vị.
Tham gia giải quyết khiếu nại, tố cáo. Hướng dẫn người lao động khiếu nại,
tố cáo đúng Luật.
Câu hỏi 7 : Đồng chí cho biết nhiệm vụ, quyền hạn của CĐCS trong cơ quan nhà
nước, đơn vị sự nghiệp công lập, cơ quan tổ chức chính trị - xã hội?
Gợi ý trả lời:
Điều 17 Điều lệ Công đoàn Việt Nam quy định: Nhiệm vụ, quyền hạn của
công đoàn cơ sở trong các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, cơ quan
của tổ chức chính trị, chính trị – xã hội và xã hội nghề nghiệp:
1. Tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của
Nhà nước và nhiệm vụ của tổ chức Công đoàn. Giáo dục nâng cao trình độ chính
trị, văn hoá, pháp luật, khoa học kỹ thuật, chuyên môn, nghiệp vụ.
2. Kiểm tra, giám sát việc thi hành các chế độ, chính sách, pháp luật, bảo
đảm việc thực hiện quyền lợi của đoàn viên, cán bộ, công chức, viên chức và
người lao động. Đấu tranh ngăn chặn tiêu cực, tham nhũng và các tệ nạn xã hội,
thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Phát hiện và tham gia giải quyết khiếu nại, tố
cáo, giải quyết các tranh chấp lao động và thực hiện các quyền của công đoàn cơ
sở theo quy định của pháp luật.
3. Phối hợp với thủ trưởng hoặc người đứng đầu cơ quan, đơn vị tổ chức
thực hiện quy chế dân chủ, tổ chức hội nghị cán bộ, công chức cơ quan, đơn vị; cử
đại diện tham gia các hội đồng xét và giải quyết các quyền lợi của đoàn viên, cán
bộ, công chức, viên chức và người lao động. Hướng dẫn, giúp đỡ người lao động
giao kết hợp đồng lao động. Cùng với thủ trưởng hoặc người đứng đầu cơ quan,
đơn vị cải thiện điều kiện làm việc, chăm lo đời sống của CNVCLĐ, tổ chức các
hoạt động xã hội, từ thiện trong CNVCLĐ.
4. Tổ chức vận động CNVCLĐ trong cơ quan, đơn vị thi đua yêu nước, thực
hiện nghĩa vụ của cán bộ, công chức, viên chức, lao động tham gia quản lý cơ
quan, đơn vị, cải tiến lề lối làm việc và thủ tục hành chính nhằm nâng cao chất
lượng, hiệu quả công tác.
4
5. Phát triển, quản lý đoàn viên; xây dựng công đoàn cơ sở vững mạnh và
tham gia xây dựng Đảng.
Câu hỏi 8 : Đồng chí cho biết vì sao phải xây dựng CĐCS vững mạnh? Nêu một số
biện pháp chủ yếu xây dựng CĐCS vững mạnh?
Gợi ý trả lời:
* Công đoàn cơ sở là nền tảng của tổ chức công đoàn, là nơi trực tiếp giải
quyết quyền lợi và nghĩa vụ của đoàn viên và người lao động, là nơi thực hiện chủ
trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và các nghị quyết
của công đoàn cấp trên. Nếu xem hê thống công đoàn là một sơ thể sống thì công
đoàn cơ sở là những tế bào của cơ thể ấy. Công đoàn cơ sở có mạnh thì cả hệ thống
công đoàn mới mạnh.
* Những biện pháp chủ yếu để xây dựng CĐCS vững mạnh:
- Xây dựng một BCH CĐCS có năng lực, phân công trách nhiệm rõ ràng; có
kế hoạch và nội dung hoạt động phù hợp với từng thời kỳ.
- Chăm lo xây dựng tổ công đoàn, công đoàn bộ phận vững mạnh; làm tốt
công tác phát triển đoàn viên.
- Xây dựng được các quy chế hoạt động của CĐCS và quy chế phối hợp với
cơ quan chuyên môn và tổ chức hoạt động theo đúng quy chế.
- Thường xuyên kiểm tra đôn đốc, thu nhận thông tin và xử lý thông tin kịp
thời, chính xác.
- Xử lý tốt các mối quan hệ trong cơ quan, đơn vị.
- Thường xuyên tổng kết rút kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo và thực
hiện chế độ báo cáo đối với công đoàn cấp trên.
Câu hỏi 9: Đồng chí cho biết: Trong hoạt động, CĐCS phải thường xuyên giải
quyết những mối quan hệ nào? Hãy nêu nguyên tắc cơ bản trong việc giải quyết
mối quan hệ giữa BCH công đoàn cơ sở với Thủ trưởng cơ quan, đơn vị?
Gợi ý trả lời:
Trong hoạt động, CĐCS phải thường xuyên giải quyết những mối quan hệ
sau đây:
- Quan hệ với cấp ủy Đảng: CĐCS chịu sự lãnh đạo của cấp ủy đảng cùng
cấp.
- Quan hệ với Thủ trưởng cơ quan, đơn vị: là quan hệ phối hợp, cộng tác.
- Quan hệ với các tổ chức chính trị, xã hội (Hội phụ nữ, Đoàn thanh
niên, ): là quan hệ phối hợp, bình đẳng, tôn trọng, tạo điều kiện cho nhau hoạt
động.
- Quan hệ với Người lao động: Công đoàn là đại diện của người lao động,
chăm lo bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động.
5
* Nguyên tắc cơ bản nhất trong việc giải quyết mối quan hệ giữa BCH công
đoàn cơ sở với Thủ trưởng cơ quan, đơn vị là nguyên tắc bình đẳng, hợp tác, tôn
trọng lẫn nhau, cùng phấn đấu thực hiện mục tiêu chung là hoàn thành nhiệm vụ
chính trị của cơ quan, đơn vị, vì sự phát triển của cơ quan, đơn vị; đảm bảo việc
làm ổn định, tăng thu nhập và cải thiện điều kiện làm việc cho người lao động.
- BCH CĐCS ủng hộ chủ trương, kế hoạch đúng của thủ trưởng cơ quan,
đơn vị. Vận động và tổ chức cho CNVC-LĐ thực hiện tốt nghĩa vụ của mình.
- Thủ trưởng cơ quan, đơn vị hỗ trợ, tạo mọi điều kiện về vật chất, tinh thần
để CĐCS hoạt động theo đúng chức năng, quyền hạn.
- Mọi mâu thuẫn giữa công đoàn và người sử dụng lao động phải được
thương lượng giải quyết trên cơ sở các quy định của pháp luật, quy chế phối hợp
giữa BCH CĐCS với thủ trưởng cơ quan, đơn vị.
- Đối với việc làm sai quy định của thủ trưởng gây tổn hại đến lợi ích của
Nhà nước, người lao động thì BCH CĐCS có biện pháp kiên quyết ngăn chặn.
* Liên hệ thực tế đơn vị về mối quan hệ trên.
Câu hỏi 10: Đồng chí cho biết nhiệm vụ của cán bộ công đoàn?
Gợi ý trả lời:
Cán bộ công đoàn là người được bầu vào các chức danh thông qua bầu cử tại
đại hội hoặc hội nghị công đoàn (từ tổ công đoàn trở lên); được cơ quan, đơn vị có
thẩm quyền của công đoàn chỉ định hoặc bổ nhiệm vào các chức danh cán bộ công
đoàn hoặc được giao nhiệm vụ thường xuyên để thực hiện chức năng, nhiệm vụ
của tổ chức Công đoàn Việt Nam.
Ngoài những nhiệm vụ của người đoàn viên, cán bộ công đoàn có những
nhiệm vụ sau:
1. Đấu tranh chống những biểu hiện vi phạm đường lối, chủ trương của
Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và nghị quyết của công đoàn các cấp.
2. Là người đại diện theo pháp luật hoặc theo uỷ quyền, bảo vệ quyền và lợi
ích hợp pháp, chính đáng của người lao động.
3. Liên hệ chặt chẽ với đoàn viên và người lao động; tôn trọng ý kiến của
đoàn viên và người lao động.
4. Báo cáo, phản ánh và thực hiện thông tin hai chiều giữa các cấp công
đoàn, giữa người lao động với người sử dụng lao động hoặc đại diện của người sử
dụng lao động.
5. Tổ chức đối thoại giữa CNVCLĐ với người sử dụng lao động trong các
cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp hoặc giữa tổ chức công đoàn với đại diện của người
sử dụng lao động.
6. Tổ chức và lãnh đạo đình công (đối với cán bộ công đoàn cơ sở ở doanh
nghiệp) theo đúng quy định của pháp luật.
6
Câu hỏi 11: Đồng chí cho biết: Đối tượng, điều kiện và thủ tục gia nhập tổ chức
Công đoàn? Liên hệ việc phát triển đoàn viên tại CĐCS nơi đồng chí đang công
tác?
Gợi ý trả lời:
* Đối tượng, điều kiện và thủ tục kết nạp vào tổ chức công đoàn:
- CNVCLĐ Việt Nam làm công hưởng lương; người lao động tự do hợp
pháp không phân biệt nghề nghiệp, nam, nữ, tín ngưỡng, nếu tán thành Điều lệ
Công đoàn Việt Nam, tự nguyện sinh hoạt trong một tổ chức cơ sở của công đoàn,
đóng đoàn phí theo qui định thì được gia nhập công đoàn.
- Người gia nhập công đoàn phải có đơn tự nguyện. Ban chấp hành CĐCS
xét, ra quyết định kết nạp; ở các đơn vị chưa có CĐCS thì công đoàn cấp trên xét,
ra quyết định kết nạp.
- CĐCS tổ chức lễ kết nạp và trao thẻ đoàn viên công đoàn.
* Liên hệ việc kết nạp đoàn viên tại CĐCS trong thời gian qua.
Câu hỏi 12: Khi được kết nạp vào tổ chức công đoàn, người đoàn viên công đoàn
có những quyền gì? Nhiệm vụ của người đoàn viên công đoàn? Liên hệ tại đơn vị
công tác của đồng chí các đoàn viên đã được thực hiện quyền của mình chưa?
Gợi ý trả lời:
* Đoàn viên có quyền:
1. Được thông tin, thảo luận, đề xuất và biểu quyết công việc của Công
đoàn; ứng cử, đề cử và bầu cử các cơ quan lãnh đạo công đoàn; được phê bình,
chất vấn cán bộ công đoàn, kiến nghị bãi miễn cán bộ công đoàn có sai phạm.
Những đoàn viên ưu tú được công đoàn giới thiệu để đảng xem xét kết nạp
vào Đảng, giới thiệu để bầu vào cơ quan lãnh đạo của đảng, của nhà nước, các tổ
chức chính trị - xã hội khác (nếu đủ tiêu chuẩn theo quy định)
2. Được yêu cầu công đoàn bảo vệ nhân phẩm, quyền và lợi ích hợp pháp,
chính đáng khi bị xâm phạm.
3. Được công đoàn tư vấn miễn phí về pháp luật lao động và công đoàn;
hướng dẫn giúp đỡ tìm việc làm, học nghề; thăm hỏi, giúp đỡ lúc ốm đau hoặc khi
gặp hoàn cảnh khó khăn; được tham gia các sinh hoạt văn hóa, thể thao, du lịch,
nghỉ ngơi do công đoàn tổ chức.
4. Khi nghỉ hưu, đoàn viên được CĐCS nơi làm thủ tục về nghỉ và công
đoàn địa phương nơi cư trú giúp đỡ, bảo vệ các quyền lợi hợp pháp, chính đáng.
* Đoàn viên có nhiệm vụ:
1. Thực hiện tốt nghĩa vụ công dân, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
2. Thực hiện các nghị quyết của công đoàn, tham gia các hoạt động và sinh
hoạt công đoàn, đóng đoàn phí, tuyên truyền phát triển đoàn viên, xây dựng tổ
chức công đoàn
7
3. Không ngừng học tập nâng cao trình độ chính trị, văn hoá, chuyên môn,
tay nghề; rèn luyện phẩm chất giai cấp công nhân; sống và làm việc theo Hiến
pháp và pháp luật.
4. Giúp đỡ đồng nghiệp nâng cao trình độ nghề nghiệp, lao động có hiệu quả
và tổ chức tốt cuộc sống; đoàn kết giúp nhau bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp,
chính đáng của CNVCLĐ và tổ chức công đoàn.
* Liên hệ thực tế về thực hiện quyền đoàn viên tại CĐCS.
Câu hỏi 13: Đồng chí hãy nêu các bước chủ yếu cần phải tiến hành trong quá trình
tổ chức phong trào Thi đua lao động giỏi ở cơ sở? Liên hệ việc tổ chức phong trào
thi đua tại đơn vị?
Gợi ý trẩ lời:
Điều 16 Luật Thi đua Khen thưởng nêu rõ quy trình tổ chức phong trào thi
đua gồm 5 nội dung:
1. Xác định mục tiêu, phạm vi, đối tượng và nội dung thi đua;
2. Xác định chỉ tiêu, khẩu hiệu và thời hạn thi đua;
3. Xác định biện pháp tổ chức phong trào thi đua;
4. Phát động, chỉ đạo thực hiện phong trào thi đua;
5. Sơ kết, tổng kết và khen thưởng thi đua.
* Liên hệ thực tế về việc tổ chức phong trào thi đua tại đơn vị.
Câu hỏi 14: Đồng chí cho biết nhiệm vụ, quyền hạn của Ban Nữ công công đoàn
cơ sở? Liên hệ thực tế ở đơn vị đồng chí?
Gợi ý trả lời:
- Tham mưu ban chấp hành công đoàn xây dựng chương trình, nội dung
công tác vận động nữ CNVCLĐ trong nhiệm kỳ và hàng năm.
- Nắm bắt nhu cầu, nguyện vọng của nữ CNVCLĐ đề xuất với ban chấp
hành công đoàn. Giám sát thực hiện chế độ, chính sách lao động nữ.
- Phát hiện, bồi dưỡng đoàn viên nữ ưu tú để giới thiệu cho ban chấp hành
công đoàn trong quá trình tham gia công tác quy hoạch, đào tạo và xem xét giới
thiệu và bổ nhiệm vào các chức danh lãnh đạo các cấp.
- Đại diện cho nữ CNVCLĐ tham gia các tổ chức hợp pháp có liên quan đến
lao động nữ, trẻ em, dân số, gia đình, bình đẳng giới và vì sự tiến bộ của phụ nữ.
- Tuyên truyền, giáo dục nữ CNVCLĐ về đường lối chủ trương, nghị quyết
của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Tổ chức phong trào thi đua giỏi
việc nước, đảm việc nhà trong nữ CNVCLĐ.
* Liên hệ tại đơn vị về việc thực hiện nhiệm vụ của ban nữ công cơ sở.
Câu hỏi 15: Đồng chí cho biết: nhiệm vụ của Uỷ ban kiểm tra Công đoàn cơ sở?
Liên hệ việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra của CĐCS?
8
Gợi ý trả lời:
Ủy ban kiểm tra công đoàn có 5 nhiệm vụ sau:
- Giúp ban chấp hành, ban thường vụ thực hiện kiểm tra việc chấp hành
Điều lệ Công đoàn đối với công đoàn cùng cấp và cấp dưới.
- Kiểm tra công đoàn cùng cấp và cấp dưới khi tổ chức hoặc đoàn viên có
dấu hiệu vi phạm Điều lệ, nghị quyết, chỉ thị và các quy định của công đoàn.
- Kiểm tra việc quản lý, sử dụng tài chính, tài sản và hoạt động kinh tế của
công đoàn cùng cấp và cấp dưới.
- Giúp ban chấp hành, ban thường vụ: giải quyết các khiếu nại, tố cáo thuộc
thẩm quyền giải quyết của công đoàn; tham gia với các cơ quan chức năng nhà
nước và người sử dụng lao động giải quyết khiếu nại, tố cáo của đoàn viên,
CNVCLĐ theo quy định cuả pháp luật.
- Tổ chức bồi dưỡng, hướng dẫn nghiệp vụ công tác kiểm tra đối với ủy viên
ủy ban kiểm tra công đoàn cùng cấp và cấp dưới.
* Liên hệ về thực hiện nhiệm vụ kiểm tra của CĐCS.
Câu hỏi 16: Đồng chí cho biết mức và căn cứ trích nộp kinh phí Công đoàn, và
đoàn phí CĐCS? Liên hệ đơn vị đồng chí hàng năm đã trích nộp kinh phí công
đoàn đã thực hiện đúng, đủ và kịp thời chưa?
Gợi ý trả lời:
Theo điều lệ Công đoàn do Đại hội VIII thông qua có ghi: “Kinh phí công
đoàn được trích tỷ lệ % quỹ lương từ các doanh nghiệp và cơ quan nơi có tổ chức
công đoàn. Tỷ lệ trích do Chính phủ và Đoàn chủ tịch Tổng liên đoàn thống nhất
qui định”. “Đoàn phí công đoàn do đoàn viên đóng hàng tháng bằng 1% tiền lương
hoặc tiền công”.
Theo Thông tư số 76 ngày 16/6/1999 giữa Bộ tài chính và Tổng liên đoàn;
QĐ Số: 699/QĐ-TLĐ, ngày 12 /6/2000 của Tổng liên đoàn, Thông tri số 06/TC-
TLĐ ngày 20/01/1995 của Đoàn chủ tịch Tổng liên đoàn, mức trích nộp kinh phí
Công đoàn, và đoàn phí CĐCS:
1. Kinh phí công đoàn:
Công đoàn cơ sở trực tiếp thu đủ 2% quỹ tiền lương, tiền công và phụ cấp
phải trả của đơn vị.
2. Đoàn phí công đoàn:
Các công đoàn cơ sở trực tiếp thu đoàn phí công đoàn do đoàn viên đóng
theo mức thu được tính như sau: Nếu là đoàn viên trong đơn vị hành chính sự
nghiệp thu 1% đoàn phí trên mức tiền lương cấp bậc và phụ cấp trách nhiệm, phụ
cấp chức vụ lãnh đạo (nếu có). Đối với đoàn viên đang làm công tác giảng dạy,
công tác hoặc theo học tập trung… (do nhà trường trả lương hoặc sinh hoạt phí)
đóng đoàn phí bằng 1% tiền lương hoặc phụ cấp thực lĩnh.
Công đoàn cơ sở nộp 30% số thực thu đoàn phí lên cấp trên cơ sở.
9
* Liên hệ về thực hiện trích nộp kinh phí công đoàn của CĐCS.
Câu hỏi 17: Đồng chí cho biết tiêu chuẩn của Nhà giáo, các hành vi Nhà giáo
không được làm được quy định trong Luật Giáo dục? Liên hệ việc thực hiện của
bản thân?
Gợi ý trả lời:
* Nhà giáo phải có những tiêu chuẩn sau đây:
1. Phẩm chất, đạo đức, tư tưởng tốt;
2. Đạt trình độ chuẩn được đào tạo về chuyên môn, nghiệp vụ;
3. Đủ sức khỏe theo yêu cầu nghề nghiệp;
4. Lý lịch bản thân rõ ràng.
* Nhà giáo không được có các hành vi sau đây:
1. Xúc phạm danh dự, nhân phẩm, xâm phạm thân thể của người học;
2. Gian lận trong tuyển sinh, thi cử, cố ý đánh giá sai kết quả học tập, rèn
luyện của người học;
3. Xuyên tạc nội dung giáo dục;
4. Ép buộc học sinh học thêm để thu tiền.
* Liên hệ về thực hiện của bản thân.
Câu hỏi 18: Đồng chí hãy cho biết những nội dung quy định về đạo đức Nhà giáo
(được ban hành kèm theo Quyết định số 16/2008/QĐ–BGDĐT ngày 16/4/2008 của
Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo)? Trình bày 1 quy định cụ thể trong những nội
dung đó:
Gợi ý trả lời:
1. Phẩm chất chính trị
- Chấp hành nghiêm chỉnh chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng,
pháp luật của Nhà nước; thi hành nhiệm vụ theo đúng quy định của pháp luật.
Không ngừng học tập, rèn luyện nâng cao trình độ lý luận chính trị để vận dụng
vào hoạt động giảng dạy, giáo dục và đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao.
- Có ý thức tổ chức kỷ luật, chấp hành nghiêm sự điều động, phân công của
tổ chức; có ý thức tập thể, phấn đấu vì lợi ích chung.
- Gương mẫu thực hiện nghĩa vụ công dân, tích cực tham gia các hoạt động
chính trị, xã hội.
2. Đạo đức nghề nghiệp
- Tâm huyết với nghề nghiệp, có ý thức giữ gìn danh dự, lương tâm nhà
giáo; có tinh thần đoàn kết, thương yêu, giúp đỡ đồng nghiệp trong cuộc sống và
trong công tác; có lòng nhân ái, bao dung, độ lượng, đối xử hoà nhã với người học,
đồng nghiệp; sẵn sàng giúp đỡ, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp chính đáng của
người học, đồng nghiệp và cộng đồng.
10
- Tận tụy với công việc; thực hiện đúng điều lệ, quy chế, nội quy của đơn vị,
nhà trường, của ngành.
- Công bằng trong giảng dạy và giáo dục, đánh giá đúng thực chất năng lực
của người học; thực hành tiết kiệm, chống bệnh thành tích, chống tham nhũng,
lãng phí.
- Thực hiện phê bình và tự phê bình thường xuyên, nghiêm túc; thường
xuyên học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, ngoại ngữ, tin học để hoàn
thành tốt nhiệm vụ được giao, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp giáo
dục.
3. Lối sống, tác phong
- Sống có lý tưởng, có mục đích, có ý chí vượt khó vươn lên, có tinh thần
phấn đấu liên tục với động cơ trong sáng và tư duy sáng tạo; thực hành cần, kiệm,
liêm, chính, chí công vô tư theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.
- Có lối sống hoà nhập với cộng đồng, phù hợp với bản sắc dân tộc và thích
ứng với sự tiến bộ của xã hội; biết ủng hộ, khuyến khích những biểu hiện của lối
sống văn minh, tiến bộ và phê phán những biểu hiện của lối sống lạc hậu, ích kỷ.
- Tác phong làm việc nhanh nhẹn, khẩn trương, khoa học; có thái độ văn
minh, lịch sự trong quan hệ xã hội, trong giao tiếp với đồng nghiệp, với người học;
giải quyết công việc khách quan, tận tình, chu đáo.
- Trang phục, trang sức khi thực hiện nhiệm vụ phải giản dị, gọn gàng, lịch
sự, phù hợp với nghề dạy học, không gây phản cảm và phân tán sự chú ý của
người học.
- Đoàn kết, giúp đỡ đồng nghiệp cùng hoàn thành tốt nhiệm vụ; đấu tranh,
ngăn chặn những hành vi vi phạm pháp luật và các quy định nghề nghiệp. Quan hệ,
ứng xử đúng mực, gần gũi với nhân dân, phụ huynh học sinh, đồng nghiệp và
người học; kiên quyết đấu tranh với các hành vi trái pháp luật.
- Xây dựng gia đình văn hoá, thương yêu, quý trọng lẫn nhau; biết quan tâm
đến những người xung quanh; thực hiện nếp sống văn hoá nơi công cộng
4. Giữ gìn và bảo vệ truyền thống đạo đức nhà giáo
- Không lợi dụng chức vụ, quyền hạn để thực hiện hành vi trái pháp luật,
quy chế, quy định; không gây khó khăn, phiền hà đối với người học và nhân dân.
- Không gian lận, thiếu trung thực trong học tập, nghiên cứu khoa học và
thực hiện nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục.
- Không trù dập, chèn ép và có thái độ thiên vị, phân biệt đối xử, thành kiến
người học; không tiếp tay, bao che cho những hành vi tiêu cực trong giảng dạy,
học tập, rèn luyện của người học và đồng nghiệp.
- Không xâm phạm thân thể, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người học,
đồng nghiệp, người khác. Không làm ảnh hưởng đến công việc, sinh hoạt của đồng
nghiệp và người khác.
11
- Không tổ chức dạy thêm, học thêm trái với quy định.
- Không hút thuốc lá, uống rượu, bia trong công sở, trong trường học và nơi
không được phép hoặc khi thi hành nhiệm vụ giảng dạy và tham gia các hoạt động
giáo dục của nhà trường.
- Không sử dụng điện thoại di động và làm việc riêng trong các cuộc họp,
trong khi lên lớp, học tập, coi thi, chấm thi.
- Không gây bè phái, cục bộ địa phương, làm mất đoàn kết trong tập thể và
trong sinh hoạt tại cộng đồng.
- Không được sử dụng bục giảng làm nơi tuyên truyền, phổ biến những nội
dung trái với quan điểm, chính sách của Đảng và Nhà nước.
- Không trốn tránh trách nhiệm, thoái thác nhiệm vụ, tự ý bỏ việc; không đi
muộn về sớm, bỏ giờ, bỏ buổi dạy, cắt xén, dồn ép chương trình, vi phạm quy chế
chuyên môn làm ảnh hưởng đến kỷ cương, nề nếp của nhà trường.
- Không tổ chức, tham gia các hoạt động liên quan đến tệ nạn xã hội như :
cờ bạc, mại dâm, ma tuý, mê tín, dị đoan; không sử dụng, lưu giữ, truyền bá văn
hoá phẩm đồi trụy, độc hại.
Câu hỏi 19: Đồng chí hãy nêu nội dung những tiêu chuẩn “Đạo đức”, “Tự học”,
“Sáng tạo” của các Nhà giáo trong cuộc vận động “Mỗi thầy, cô giáo là một tấm
gương đạo đức, tự học và sáng tạo”?
Gợi ý trả lời:
Ngày 08/9/2006 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 33/2006/CT-
TTg về “Chống tiêu cực và bệnh thành tích trong giáo dục”, ngày 07/11/2006 Bộ
chính trị đã ban hành Chỉ thị số 06-CT/TƯ về tổ chức cuộc vận động “Học tập và
làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Thực hiện theo 2 Chỉ thị trên, Công
đoàn giáo dục VN đã phối hợp với Bộ GD&ĐT phát động cuộc vận động “Mỗi
thầy, cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo” trong đội ngũ nhà
giáo và cán bộ quản lý giáo dục. Cuộc vận động đã chính thức được phát động vào
ngày 20/11/2007 nhân dịp kỷ niệm 25 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam và tổng kết
vào ngày 20/11/2012.
Cuộc vận động gồm 3 nội dung chính:
1. Về đạo đức của nhà giáo:
- Có ý thức tổ chức kỷ luật, trách nhiệm thực thi pháp luật và tinh thần phục
vụ nhân dân trong các hoạt động giáo dục, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí
và các tiêu cực trong giáo dục.
- Yêu ngành, yêu nghề, yên tâm công tác, mô phạm với nhân dân, phụ huynh
học sinh, đồng nghiệp, thương yêu học sinh.
- Đoàn kết, giúp đỡ đồng nghiệp cùng hoàn thành tốt nhiệm vụ, đấu tranh,
ngăn chặn nhà giáo vi phạm pháp luật và những qui định nghề nghiệp.
2. Về việc tự học của nhà giáo:
12
- Không ngừng học tập để nâng cao phẩm chất đạo đức, trình độ chính trị,
chuyên môn, ngoại ngữ và tin học để phục vụ cho công tác và hoạt động giáo dục
đáp ứng yêu cầu về chuẩn nghề nghiệp nhà giáo và chuẩn cán bộ quản lý giáo dục
với nhiệm vụ được giao, theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
- Khắc phục khó khăn, có kế hoạch tự học và ý chí vươn lên rèn luyện kỹ
năng, phương pháp tự học, tự nghiên cứu để chiếm lĩnh tri thức khoa học, công
nghệ và nghệ thuật làm sư phạm.
- Về tự học của nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục, vừa là quá trình để tự
hoàn thiện mình vừa để nêu gương cho người học.
3. Về tính sáng tạo của nhà giáo:
- Sáng tạo của nhà giáo là sự đổi mới, tạo ra cái mới trong hoạt động giáo
dục và quản lý giáo dục, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo.
- Sáng tạo trong vận dụng tri thức và công nghệ mới vào quá trình giảng
dạy, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ.
- Tích cực nghiên cứu tự làm thêm đồ dùng dạy học mới cải tiến đồ dùng
dạy học đã có phù hợp với điều kiện cụ thể của bài dạy, của lớp học và người học.
- Đổi mới phương pháp giảng dạy, áp dụng công nghệ thông tin vào bài
giảng và xử lý tốt các tình huống sư phạm. Quan tâm phát hiện và biết bồi dưỡng
những người học có năng khiếu, học giỏi, đồng thời biết phụ đạo những người học
yếu kém.
- Đổi mới, cải tiến phương pháp quản lý nhà trường, quản lý học sinh, nâng
cao chất lượng và hiệu quả giáo dục - đào tạo.
Câu hỏi 20: Đồng chí cho biết tên các phong trào thi đua, các cuộc vận động trọng
tâm đang được triển khai thực hiện trong ngành Giáo dục và Đào tạo? Liên hệ tại
đơn vị đồng chí đã thực hiện phong trào thi đua hay cuộc vận động nào đạt hiệu
quả nhất? vì sao?
Gợi ý trả lời:
Ngành Giáo dục và Đào tạo đang triển khai thực hiện 3 cuộc vận động và 1
phong trào thi đua trọng tâm:
Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”;
Cuộc vận động “Hai không” (Chống tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích
trong giáo dục);
Cuộc vận động “Mỗi thầy, cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và
sáng tạo”;
Phong trào thi đua "Xây dựng trường học thân thiên, học sinh tích cực".
* Liên hệ tại đơn vị đồng chí về thực hiện phong trào thi đua hay cuộc vận
động đạt hiệu quả nhất.
13
Câu hỏi 2 1 : Đồng chí cho biết quyền bình đẳng của phụ nữ trong quan hệ lao động
được Bộ Luật Lao động quy định như thế nào? Tại đơn vị đồng chí chị em phụ nữ
đã được thực hiện quyền bình đẳng quy định trong Luật chưa?
Gợi ý trả lời:
Quyền bình đẳng của phụ nữ trong quan hệ lao động được quy định tại Điều
109, 111, Chương X - Bộ Luật lao động như sau:
Điều 109 quy định:
Khoản 1: Nhà nước đảm bảo quyền làm việc của phụ nữ bình đẳng về mọi
mặt với nam giới, có chính sách khuyến khích người sử dụng lao động tạo điều
kiện để người lao động nữ có việc làm thường xuyên, áp dụng rộng rãi chế độ làm
việc theo thời gian biểu linh hoạt, làm việc không trọn ngày, không trọn tuần,
giao việc làm tại nhà.
Khoản 2: Nhà nước có chính sách và biện pháp từng bước mở mang việc
làm, cải thiện điều kiện lao động nâng cao trình độ nghề nghiệp, chăm sóc sức
khoẻ, tăng cường phúc lợi về vật chất và tinh thần của lao động nữ nhằm giúp lao
động nữ phát huy có hiệu quả năng lực nghề nghiệp, kết hợp hài hoà cuộc sống lao
động vào cuộc sống gia đình.
Điều 111 quy định:
Khoản1. Nghiêm cấm người sử dụng lao động có hành vi phân biệt đối xử
với phụ nữ, xúc phạm danh dự và nhân phẩm phụ nữ.
Người sử dụng lao động phải thực hiện nguyên tắc bình đẳng nam nữ về
tuyển dụng, sử dụng, nâng bậc lương và trả công lao động.
Khoản 2: Người sử dụng lao động phải ưu tiên nhận phụ nữ vào làm việc
khi người đó đủ tiêu chuẩn tuyển chọn làm công việc phù hợp với cả nam và nữ
mà doanh nghiệp đang cần.
Khoản 3: Người sử dụng lao động không được sa thải hoặc đơn phương
chấm dứt hợp đồng lao động đối với người lao động nữ vì lý do kết hôn, có thai,
nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng tuổi, trừ trường hợp doanh nghiệp chấm dứt
hoạt động.
Liên hệ:
- Thực hiện đầy đủ và kịp thời các chế độ chính sách cho nữ cán bộ ,giáo
viên và nhân viên: Lương, phụ cấp, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế…)
- Tạo điều kiện cho nữ CBGV, NV trong việc phân công, bố trí sắp xếp
công việc
- Tạo điều kiên cho nữ CBGV tham gia các lớp bồi dưỡng nhằm nâng cao
năng lực nghề nghiệp
- Quan tâm thực hiện chế độ thai sản và nuôi con nhỏ
- Thực hiện về thi đua khen thưởng.
14
Câu hỏi 22: Đồng chí cho biết: những việc không được làm của cán bộ công đoàn
trong thi hành nhiệm vụ? Liên hệ việc thực hiện của cá nhân đồng chí?
Gợi ý trả lời:
Tại Quy tắc ứng sử của cán bộ Công đoàn do Đoàn Chủ tịch Tổng Liên
đoàn lao động Việt Nam có quy định rõ những việc không được làm của người cán
bộ công đoàn trong khi thi hành nhiệm vụ như sau:
1. Cán bộ công đoàn phải thực hiện những Quy định tại Pháp lệnh Cán bộ,
công chức đã được sửa đổi, bổ sung năm 2000, 2003; Luật Phòng, chống tham
nhũng và các Quy định của pháp luật khác về những việc cán bộ, công chức, viên
chức không được làm.
2. Khi thực thi nhiệm vụ không được mạo danh hoặc mượn danh cơ quan,
đơn vị mình để vụ lợi giải quyết công việc của cá nhân.
3. Không trốn tránh trách nhiệm khi nhiệm vụ do mình thực hiện gây nên
hậu quả ảnh hưởng đến hoạt động của cơ quan, đơn vị mình hoặc của cơ quan, đơn
vị, tổ chức khác hoặc vi phạm quyền lợi chính đáng, hợp pháp, danh dự và nhân
phẩm của cán bộ, đoàn viên, công nhân, viên chức, lao động.
4. Không cố tình kéo dài thời gian hoặc từ chối sự phối hợp của những
người trong cơ quan, đơn vị mình hoặc cơ quan, đơn vị, tổ chức có liên quan và
của người lao động khi thực hiện nhiệm vụ.
5. Không che dấu, bưng bít, làm sai lệch các nội dung phản ánh về những
việc liên quan đến chức năng, nhiệm vụ do mình được giao thực hiện không đúng
Quy định của pháp luật và các Quy định của công đoàn.
6. Cán bộ công đoàn không được từ chối khi được giao giải quyết các yêu
cầu của cơ quan, đơn vị, tổ chức và của người lao động về quyền, lợi ích hợp pháp,
chính đáng của người cần được giải quyết phù hợp với chức trách, nhiệm vụ, thẩm
quyền được giao.
7. Không làm mất, hư hỏng hoặc làm sai lệch hồ sơ, tài liệu liên quan đến
yêu cầu của cơ quan, đơn vị, tổ chức, của công nhân, viên chức và người lao động
khi được giao nhiệm vụ giải quyết.
8. Không làm lộ bí mật Nhà nước, bí mật công tác và bí mật nội dung đơn
thư khiếu nại, tố cáo của cơ quan, đơn vị, tổ chức và cá nhân theo Quy định của
pháp luật hiện hành.
* Liên hệ việc thực hiện của cá nhân đồng chí.
II. CÂU HỎI KỸ NĂNG XỬ LÍ TÌNH HUỐNG
Câu hỏi 1: Do nhà trường còn có nhiều điểm trường lẻ và nhiều lớp học ở tại các
thôn, bản nên đoàn viên phải làm việc phân tán, lưu động; là cán bộ CĐCS đồng
chí có biện pháp gì để quản lý tốt đoàn viên của mình?
Gợi ý trả lời:
15
- Thành lập tổ công đoàn theo nhóm đoàn viên cùng làm việc phân tán, lưu
động tại điểm trường.
- Lựa chọn đồng chí Tổ trưởng công đoàn có năng lực về chuyên môn, nhiệt
tình, trách nhiệm, có uy tín với đoàn viên.
- Tổ chức sinh hoạt công đoàn cùng kỳ họp chuyên môn, họp Hội đồng.
- Thông báo trao đổi công tác trên bảng tin tại đơn vị.
- Tổ chức mạng lưới thông tin công tác công đoàn cho cá nhân đoàn viên
hoạt động cùng tuyến kịp thời qua phương tiện điện thoại, mạng Internet không
dây 3G.
Câu hỏi 2: Tại Đại hội CĐCS của một đơn vị trường học, sau khi đoàn Chủ tịch
Đại hội thông qua chương trình Đại hội. Đoàn viên B, đề nghị bổ sung vào chương
trình là: Đại hội trực tiếp bầu chủ tịch CĐCS. Là người tham gia đoàn Chủ tịch Đại
hội bạn giải quyết thế nào?
Gợi ý trả lời:
Đại hội CĐCS có thể bầu trực tiếp chủ tịch CĐCS khi có đủ 2 điều kiện sau
đây:
- Có quá ½ số đoàn viên dự đại hội yêu cầu.
- Được sự đồng ý của công đoàn cấp trên trực tiếp. Do đó, ghi nhận ý kiến
đề nghị của đoàn viên B.
- Hội ý đoàn chủ tịch đại hội để thống nhất việc lấy biểu quyết của đại hội và
xin ý kiến công đoàn cấp trên.
- Tiến hành lấy biểu quyết của đại hội và ý kiến của công đoàn cấp trên.
- Nếu có trên ½ đoàn viên tán thành và được sự đồng ý của công đoàn cấp
trên thì đưa vào chương trình đại hội.
- Nội dung đại hội bầu trực tiếp bầu chủ tịch CĐCS sau phần công bố kết
quả bầu cử ban chấp hành CĐCS.
Câu hỏi 3 : Trong cuộc họp bàn về triển khai kế hoạch năm học mới 2011- 2012,
trong đó có nội dung phân công nhiệm vụ cho các cán bộ, giáo viên, nhân viên
(đoàn viên và lao động) của trường, Hiệu trưởng nhà trường mời BCH công đoàn
dự, song có ý kiến cho rằng đây là cuộc họp của chuyên môn, không cần phải mời
BCH công đoàn dự. Là cán bộ công đoàn bạn giải thích cho cán bộ trên?
Gợi ý trả lời:
- Căn cứ Luật Công đoàn Việt Nam và Nghị định số 133/HĐBT về hướng
dẫn thi hành Luật Công đoàn;
- Căn cứ Quy chế phối hợp công tác giữa BCH công đoàn với BGH nhà
trường. Việc Hiệu trưởng mời chủ tịch công đoàn dự cuộc họp trên là đúng quy
định của pháp luật. Vì:
16
- Chủ tịch CĐCS là người đứng đầu, người đại diện hợp pháp của ban chấp
hành CĐCS, người chịu trách nhiệm trước ban chấp hành về tổ chức và hoạt động
của CĐCS.
- Chủ tịch CĐCS được mời dự các hội nghị của cơ quan, đơn vị bàn những
vấn đề có liên quan đến nghĩa vụ, lợi ích của người lao động. Được cơ quan, đơn
vị cung cấp các tài liệu, thông tin cần thiết về những vấn đề nói trên.
- Hội nghị bàn những vấn về triển khai kế hoạch năm học mới và sắp xếp lao
động là những vấn đề quan trọng, liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích thiết
thực của người lao động. Do đó chủ tịch CĐCS phải được tham dự và tham gia ý
kiến.
Câu hỏi 4 : Đại hội CĐCS biểu quyết bầu số lượng BCH công đoàn 05 ủy viên.
Kết quả bầu lần thứ nhất, có 04 đồng chí trúng BCH công đoàn. Là người điều
hành đại hội, đồng chí sẽ xử lý tiếp theo như thế nào?
Gợi ý trả lời:
Sau khi bầu cử BCH công đoàn cơ sở, nếu xảy ra tình huống như nội dung
câu hỏi đề ra, để đảm bảo đúng nguyên tắc bầu cử, là người điều hành Đại hội tôi
đưa ra 2 phương án xử lý như sau:
Phương án thứ nhất: Xin ý Đại hội biểu quyết thống nhất lấy số lượng ủy
viên đã trúng cử là 04 đồng chí.
Phương án thứ hai: Đại hội thảo luận và quyết định biểu quyết tiếp tục bầu
cho đủ số lượng là 05 đồng chí tham gia BCH;
Lấy thêm một người có số phiếu quá bán từ cao xuống thấp kế tiếp người
trúng cử bầu lần một để bầu tiếp cho đủ số lượng.
Câu hỏi 5: Chủ tịch CĐCS trường học nhận 3 giấy mời họp, có thời gian trùng
nhau:
- Họp BCH công đoàn Giáo dục huyện triệu tập theo định kỳ.
- Dự lớp tập huấn chuyên môn do Sở GD&ĐT tổ chức (đ/c là cán bộ cốt
cán do Phòng GD&ĐT cử).
- Họp Hội đồng giáo dục triển khai thực hiện Nghị quyết của Hội đồng nhân
dân tỉnh về chính sách giải quyết cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên thuộc diện
dôi dư tại các cơ sở giáo dục và đào tạo trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2009 - 2012.
Đề nghị đ/c bố trí sắp xếp cho hợp lý và giải thích lý do sắp xếp của mình?
Gợi ý trả lời:
Là Chủ tịch CĐCS cùng một lúc tôi nhận được 3 giấy mời họp có thời gian
trùng nhau, tôi sẽ bố trí sắp xếp việc đi dự họp như sau:
Thứ nhất: Báo cáo đ/c Chủ tịch CĐGD huyện xin vắng mặt Hội nghị BCH
Công đoàn GD huyện và có kế hoạch tiếp thu nội dung Hội nghị sau.
17
Thứ hai: Báo cáo đồng chí Hiệu trưởng xin vắng mặt dự lớp tập huấn
chuyên môn do Sở GD&ĐT tổ chức; đề nghị với đồng chí Hiệu trưởng báo cáo
Lãnh đạo phòng GD&ĐT cử người khác đi thay.
Thứ ba: Trực tiếp tham gia họp Hội đồng Giáo dục của nhà trường, triển
khai thực hiện Nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh về chính sách giải quyết cán
bộ quản lý, GV,NV thuộc diện dôi dư tại các cơ sở GD&ĐT trên địa bàn tỉnh giai
đoạn 2009 – 2012.
* Lý do: Vì đây là cuộc họp quan trọng có liên quan trực tiếp đến việc bảo
vệ quyền, lợi ích hợp pháp chính đáng của đoàn viên và người lao động trong các
cơ sở Giáo dục và đào tạo trên địa bàn tỉnh, cũng như cơ quan nơi tôi đang công
tác.
Câu hỏi 6 : Trong thời gian chưa tổ chức Phiên họp thứ nhất của BCH công đoàn
khóa mới thì ai là người điều hành các công việc của BCH CĐCS?
Gợi ý trả lời:
Tại Điều 13 – Tài liệu hướng dẫn thi hành Điều lệ Công đoàn Việt Nam năm
2009 có quy định:
- Sau khi công bố kết quả bầu cử BCH mới, đoàn Chủ tịch Đại hội chỉ định
một đồng chí trong BCH làm triệu tập viên để triệu tập hội nghị lần thứ nhất của
BCH.
- Đồng chí triệu tập viên có nhiệm vụ điều hành hội nghị BCH để bầu đoàn
Chủ tịch hội nghị hoặc chủ trì hội nghị.
- Trong thời gian chưa tổ chức được hội nghị BCH lần thứ nhất để bầu các
chức danh trong BCH thì đồng chí triệu tập viên do Đại hội chỉ định trực tiếp điều
hành công việc của BCH khóa mới.
Câu hỏi 7 : Để chuẩn bị cho năm học mới, do phải đầu tư thêm cơ sở vật chất để
phục vụ cho dạy và học, Hiệu trưởng nhà trường không những không đóng BHXH
6 tháng cuối năm cho người lao động mà còn dùng cả số tiền đóng BHXH của
đoàn viên, LĐ cho việc đầu tư, dẫn đến việc người lao động khi ốm đau, thai sản
không được hưởng chế độ. Là cán bộ công đoàn, bạn cần phải làm gì để bảo vệ
quyền lợi hợp pháp cho người lao động?
Gợi ý trả lời:
Tại Điều 92 của Luật BHXH quy định:Người sử dụng lao động có trách
nhiệm đóng bảo hiểm xã hội theo quy định, hàng tháng trích từ tiền lương, tiền
công của người lao động đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội;
Căn cứ Điều 7, mục 1, khoản c của Luật BHXH đã quy định: Về việc đóng
BHXH không đúng thời gian quy định; Tại Mục 3: Về việc người sử dụng lao
động sử dụng quỹ BHXH sai mục đích, sai chính sách, chế độ.
Là cán bộ công đoàn tôi thấy việc làm của Hiệu trưởng như vậy là sai.
Để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho người lao động, người cán bộ công
đoàn cần phải tìm hiểu kĩ Luật Bảo hiểm xã hội và các văn bản hướng dẫn thi hành
18
Luật; BCH công đoàn đề nghị hiệu trưởng thực hiện việc đóng bảo hiểm xã hội
cho người lao động.
Nếu hiệu trưởng vẫn không thực hiện việc đóng bảo hiểm cho người lao
động, công đoàn cơ sở cần báo cáo công đoàn cấp trên bằng văn bản và đề nghị
cấp có thẩm quyền xử lý theo Nghị định số 86/2010/NĐ-CP ngày 13 tháng 08 năm
2010 của Chính phủ Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo hiểm
xã hội.
Câu hỏi 8 : Một đơn vị trường học, khi tổ chức Hội nghị cán bộ công chức không
bầu Ban thanh tra nhân dân, nên BCH công đoàn nhà trường chỉ đạo Ủy ban kiểm
tra công đoàn cơ sở thực hiện luôn cả nhiệm vụ của Ban thanh tra nhân dân. Như
vậy có đúng không? Vì sao?
Gợi ý trả lời:
Ủy ban kiểm tra và Ban thanh tra nhân dân là hai tổ chức hoàn toàn khác
nhau, cả về bộ máy tổ chức và chức năng, nhiệm vụ.
Ủy ban kiểm tra công đoàn cấp nào do ban chấp hành công đoàn cấp đó bầu
và phải được công đoàn cấp trên trực tiếp ra quyết định công nhận, thực hiện
nhiệm vụ theo quy định tại điều 37của Điều lệ công đoàn Việt Nam.
Còn ban thanh tra nhân dân do hội nghị cán bộ, công chức cơ quan bầu và
do Ban chấp hành công đoàn cơ sở ra Quyết định công nhận. Chức năng, nhiệm vụ
của Ban thanh tra nhân dân thực hiện theo quy định của Chính phủ về công tác
thanh tra nhân dân.
Do vậy, CĐCS trường học nêu trên chỉ đạo Ủy ban kiểm tra công đoàn cơ sở
thực hiện luôn cả nhiệm vụ của Ban thanh tra nhân dân là sai quy định.
Câu hỏi 9: Ở một đơn vị trường học, đồng chí Hiệu trưởng nhà trường kiêm luôn
chức Bí thư chi bộ. Đồng chí tự ý triệu tập họp Ban chấp hành công đoàn cơ sở để
yêu cầu bầu lại Chủ tịch Công đoàn mới thay đồng chí Chủ tịch công đoàn cơ sở
đương nhiệm với lý do: Có sự thay đổi công tác chuyên môn (đảm nhiệm thêm
nhiều nhiệm vụ chuyên môn). Theo đồng chí việc làm đó đúng hay sai? BCH công
đoàn cơ sở trường đó phải giải quyết như thế nào?
Gợi ý trả lời:
Việc làm của đồng chí Hiệu trưởng là sai. Vì: Tại Khoản 4, Điều 13 Điều lệ
Công đoàn Việt Nam quy định: "Khi khuyết Chủ tịch, Phó chủ tịch hoặc uỷ viên
BCH công đoàn thì Ban chấp hành công đoàn cấp đó đề nghị Công đoàn cấp trên
trực tiếp quản lý cho bầu bổ sung uỷ viên Ban chấp hành và bầu các chức danh.
Trường hợp cần thiết công đoàn cấp trên được quyền chỉ định bổ sung uỷ viên
BCH công đoàn cấp dưới". Không có bất kỳ tổ chức hoặc cá nhân nào có quyền
triệu tập hội nghị BCH Công đoàn cơ sở. Trên cương vị là Bí thư chi bộ, đ/c Hiệu
trưởng nhà trường kiêm chức Bí thư chi bộ chỉ đạo Ban chấp hành công đoàn về
chủ trương chứ không được triệu tập họp ban chấp hành công đoàn để bầu lại Chủ
tịch công đoàn.
19
* Ban chấp hành công đoàn cơ sở cần phải giải quyết như sau: phải có ý
kiến với đồng chí Hiệu trưởng (Kiêm Bí thư chi bộ) để phân công công việc hợp
lý.
Trường hợp nếu đồng chí Chủ tịch công đoàn đương nhiệm vẫn phải nhận
thêm nhiệm vụ của chuyên môn do Chi bộ và BGH nhà trường phân công. Để
đồng chí Chủ tịch công đoàn giảm bớt phần việc kiêm nhiệm thì: BCH CĐCS phải
làm văn bản báo cáo lên Công đoàn cấp trên trực tiếp quản lý xin ý kiến chỉ đạo.
Câu hỏi 10: Một sinh viên nữ mới tốt nghiệp Đại học sư phạm và được Hiệu
trưởng một trường THCS nhận vào làm việc, ký hợp đồng lao động 12 tháng. Do
chưa tìm hiểu kỹ về giáo viên mới nên đồng chí Hiệu trưởng nhà trường không biết
đồng chí giáo viên mới được hợp đồng đã xây dựng gia đình và có thai 3 tháng;
sau khi công tác được gần 6 tháng đồng chí đó nghỉ sinh con. Sau 4 tháng nghỉ thai
sản đồng chí giáo viên hợp đồng đó đến trường để tiếp tục làm việc nhưng Hiệu
trưởng nhà trường đã chấm dứt hợp đồng với đồng chí đó và đã nhận một sinh viên
khác thay trong thời gian đồng chí nghỉ sinh con. Đồng chí giáo viên nữ nghỉ sinh
con đã đến gặp đồng chí Chủ tịch Công đoàn nhà trường để kiến nghị với BCH
công đoàn nhà trường về việc đồng chí bị chấm dứt Hợp đồng lao động, mong tổ
chức Công đoàn bảo vệ quyền lợi cho đồng chí. Là Chủ tịch công đoàn Đồng chí
xử lý tình huống này như thế nào?
Gợi ý trả lời:
Việc chấm dứt hợp đồng đối với nữ giáo viên của Hiệu trưởng nhà trường
THCS trên là sai
Theo Bộ Luật lao động sửa đổi, tại điều 111 khoản 3 có quy định: "Người sử
dụng lao động không được sa thải hoặc đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động
nữ vì lý do kết hôn, có thai, nghỉ thai sản, nuôi con nhỏ dưới 12 tháng tuổi".
Chủ tịch công đoàn nhà trường cần trao đổi trực tiếp với Hiệu trưởng nhà
trường để giúp Hiệu trưởng nắm rõ hơn về qui định của Luật Lao động và tiếp tục
thực hiện hợp đồng lao động đối với đồng chí giáo viên đó, đảm bảo chế độ chính
sách cho lao động của đơn vị mình theo quy định.
Nếu Hiệu trưởng nhà trường vẫn không tiếp tục thực hiện đúng hợp đồng lao
động với nữ giáo viên sau khi đã có ý kiến của BCH công đoàn ; BCH công đoàn
trường cần có văn bản báo cáo Công đoàn cấp trên trực tiếp xin ý kiến chỉ đạo.
20