skkn ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thư viện trường thpt vĩnh cửu

Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thư viện trường THPT Vĩnh Cửu
ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG HOẠT
ĐỘNG THƯ VIỆN TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Xã hội ngày càng phát triển với sự bùng nổ của thông
tin, khoa học, kỹ thuật và công nghệ, lượng kiến thức cần cập
nhật ngày càng nhiều, ngoài việc giáo viên truyền đạt kiến thức
cho học sinh trên lớp, thư viện có nhiệm vụ theo dõi từng đối
tượng học sinh để hướng cho các em phải biết tự học trên sách,
báo, … và thư viện còn là nơi để cho các em trao dồi bổ sung
thêm kiến thức của mình thông qua sách, báo và mạng internet,
… và cùng nhau trao đổi với các bạn đọc với nhau. Trong các
phương pháp học thì cốt lõi là phương pháp tự học, tự rèn luyện
cho người học có được phương pháp, kỹ năng, thói quen, ý chí
tự học thì sẽ tạo cho học sinh lòng ham học, khơi dậy nội lực
vốn của mỗi học sinh thì kết quả học tâp mới cao.
Nhân loại đã thực hiện được nhiều cuộc cách mạng
trong mọi lĩnh vực, đó không phải là bước chuyển biến ngẫu
nhiên của lịch sử loài người mà là kết quả của quá trình phát
triển biện chứng các loại quyền lực, ở đó thông tin giữ vai trò
chủ yếu và quan trọng.
II. THỰC TRẠNG TRƯỚC VÀ SAU KHI THỰC HIỆN:
a. Khó khăn:
Trước đây chín năm là một trường Huyện còn nghèo các
em học sinh đã tự rèn luyện cho mình đức tính cần cù, chịu khó
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kiều
Trang 1
Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thư viện trường THPT Vĩnh Cửu
ham học tập, muốn hiểu biết cao siêu hơn nhưng phải làm sau
đây khi cơ sở vật chất còn nghèo với hình ảnh quê hương đồng
nội.

b. Thuận lợi
Được sự quan tâm của Tỉnh và Sở Giáo Dục & Đào Tạo
Đồng Nai bảy năm gần đây trường đã được xây mới cơ sở vật
chất cũng khang trang hơn. Ban giám hiệu nhà trường cùng Phụ
huynh học sinh hổ trợ số đầu sách thư viện ngày một tăng lên,
bạn đọc đến với thư viện ngày càng đông hơn. Số lượng học
sinh giỏi tỉnh ngày càng cao hơn.
Do sự phát triển của xã hội ngày càng cao mạng lưới
thông tin rộng khắp toàn quốc. Do đó nhu cầu thông tin của con
người ngày càng gia tăng nên thông tin đóng vai trò vô cùng
quan trọng trong sự phát triển của mỗi quốc gia, thông tin được
sử dụng như một nguồn lực đặc biệt để phát triển kinh tế - xã
hội. Thông tin ngày càng trở thành quyền lực, nguồn lực phát
triển, là đầu vào của các quyết định. Những sản phẩm và dịch vụ
thông tin có giá trị gia tăng.
Nền kinh tế Việt Nam đang từng bước hội nhập vào
nền kinh tế thế giới, đang được toàn cầu hoá. Sự thành bại của
mỗi quốc gia, mỗi cơ quan đang phụ thuộc vào sức cạnh tranh
của nền kinh tế quốc gia và sự sáng suốt nhạy bén của từng
quyết định trong từng lĩnh vực ở mọi cấp. Nhu cầu thông tin của
xã hội ngày càng đa dạng và cấp bách. Sức sống toàn cầu hoá
hiện nay phụ thuộc vào năng lực tạo ra cung cấp sản phẩm và
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kiều
Trang 2
Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thư viện trường THPT Vĩnh Cửu
dịch vụ thông tin có giá trị ngày càng cao, phù hợp với từng
nhóm người: Để đáp ứng được nhu cầu người dùng thông tin,
các cơ quan thông tin - thư viện có nhiệm vụ, thu thập, xử lý và
phổ biến thông tin nhằm phục vụ cho mọi hoạt động nghiên cứu
khoa học.

Một điều rất quen thuộc, thư viện không những là nơi
có cơ sở vật chất giảng dạy chủ yếu mà còn là nơi rất thân quen,
gần gũi và rất cần thiết cho giáo viên và học sinh trong nhà
trường phổ thông nói riêng. Thư viện là một kho tàng kiến thức
vô giá và là trung tâm sinh hoạt văn hóa - khoa học, thư viện
nhà trường góp phần quyết định chất lượng giảng dạy của giáo
viên, mở rộng kiến thức. Nơi đó, các bạn sẽ tự chọn cho mình
một chương trình cần thiết phục vụ quá trình giảng dạy và học
tập nghiên cứu. Các lĩnh vực sách giáo khoa và tham khảo đều
thật phong phú. Trong đó, có các tạp chí đúc kết những tinh hoa
và một kiến thức thật quý giá. Nhờ vào sự sáng kiến trong việc
tra cứu tìm kiếm sách để tham khảo nhanh, ngoài tủ phích ra thư
viện còn có cung cấp thêm cho bạn đọc các quyển sổ danh mục
để tìm sách theo từng chủ đề từng môn loại hoặc tra cứu sách
thư viện trên máy tính.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kiều
Trang 3
Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thư viện trường THPT Vĩnh Cửu
Số liệu trước và sau khi vận dụng sáng kiến:
Cụ thể môn văn, hóa, địa, toán, lý, sử… học sinh thường
xuyên mượn sách đọc thêm để thu thập thêm kiến thức, đặc biệt
ưu tiên học sinh trong đội tuyển học sinh giỏi tỉnh, ngoài việc
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kiều
Trang 4
Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thư viện trường THPT Vĩnh Cửu
được sự truyền đạt của Thầy cô trên lớp, các Em còn được
mượn từ 05 -07 quyển sách đem về nhà để tự học và nghiên cứu
thêm.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kiều
Trang 5

Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thư viện trường THPT Vĩnh Cửu
Năm Giỏi
QG
Giải I Giải II Giải
III
KK Ghi chú
1994 0 0 0 0 0
1995 0 0 0 0 0
1996 0 0 0 0 1
1997 0 0 0 0 3
1998 0 0 0 0 2
1999 0 0 0 0 3
2000 0 0 0 1 5
2001 0 0 0 1 7
2002 0 0 1 2 6
2003 0 0 0 2 10
01 Hs đạt
trong đội
tuyển quốc
gia
2004 0 0 0 2 8
2005 0 0 0 2 6
2006 0 0 0 3 9
2007 0 0 0 2 2
Chỉ có khối
12 thi
2008 0 1 2 1 8 Khối 12
2009 0 1 2 2 9 Khối 12
2010 0 1 3 2 10 Khối 12
2011 1 4 8 Khối 12

Tỷ lệ bạn đọc và số học sinh đạt học sinh giỏi ngày càng cao.
Hoạt động thông tin thư viện không chỉ là cất giữ một
kho tài liệu, mà phải chọn lọc, đánh giá phân tích, phân phối
những thông tin chính xác cần thiết theo yêu cầu người dùng tin.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kiều
Trang 6
Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thư viện trường THPT Vĩnh Cửu
Những yêu cầu này thay đổi tuỳ theo lĩnh vực, tình trạng của tri
thức mà đối tượng người dùng tin là chúng có một nét chung
thông tin nhận được phải thích hợp và kịp thời. Điều này phải
đòi hỏi công tác thông tin thư viện phải thực hiện một loạt các
công đoạn có cấu trúc hợp lý mà người ta gọi là dây chuyền
thông tin tư liệu. Dây chuyền thông tin tư liệu bao gồm các công
đoạn sau đây:
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kiều
Trang 7
Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thư viện trường THPT Vĩnh Cửu
1. CHỌN LỌC VÀ BỔ SUNG:
Những năm qua do tình hình tài chính của nhà trường gặp
nhiều khó khăn nên nguồn chọn lọc và bổ sung của trường chỉ
dựa vào các nguồn sau đây:
 Nguồn bổ sung do công ty sách thiết bị trường học
trực thuộc Sở Giáo Dục Đào Tạo Đồng Nai cấp nên
đầu sách còn hạn chế.
 Làm thẻ thư viện (mỗi học sinh một thẻ), đặt thêm
báo - tạp chí cho học sinh đọc, bổ sung tài liệu.
Do nhu cầu người dùng tin đa dạng mà thông tin trong tạp
chí ngày càng có nhiều thay đổi và chuyển biến cần cập nhật nên
mỗi quý, mỗi năm nhà trường trích một phần nhỏ số tiền ủng hộ
của cha mẹ học sinh đi chọn lọc và bổ sung thêm sách.

Ngoài các số tạp chí truyền thống, đã có hợp đồng mua
tạp chí hàng kỳ, Thư viện trường tổ chức viếng thăm các cuộc
triển lãm sách ngành giáo dục, trao đổi với các thư viện bạn và
thường xuyên lên mạng cập nhật bổ sung thêm những khối
thông tin mới nhất, đầy đủ nhất phục vụ bạn đọc.
Sở dĩ nhà trường chọn lựa việc bổ sung bằng cách trên là tránh
được sự tuỳ tiện chủ quan trong quá trình lựa chọn và bổ sung
tài liệu.
- Sách giáo khoa: cho những học sinh nghèo và diện chính sách
mượn.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kiều
Trang 8
Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thư viện trường THPT Vĩnh Cửu
- Sách tham khảo: phải lựa chọn lại tài liệu nào phù hợp mới đưa
vào thư viện và nhập vào sổ.
2. XỬ LÝ NỘI DUNG TÀI LIỆU (phân loại):
Do cán bộ thư viện không có nhiều thời gian nên việc
xử lý nội dung tài liệu làm trước, hơn nữa công tác phân loại sẽ
giúp cho mô tả khép kín quy trình từ mô tả nội dung đến mô tả
hình thức giúp thực hiện hoàn chỉnh các phích mô tả.
Thư viện trường THPT VĨNH CỬU dùng bảng phân loại
thập tiến cải biên 19 lớp và các loại trợ ký hiệu 19 lớp được xếp
vào bảng phân loại sau đây:
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kiều
Trang 9
Ứng dụng cơng nghệ thơng tin trong hoạt động thư viện trường THPT Vĩnh Cửu
Bảng ký hiệu phân loại của 19 mơn loại khoa học
chính:
0 Tổng loại 63. Nông nghiệp.
1 Triết học, tâm lý học, lôgic học 7. Nghệ thuật.

2. Chủ nghóa vô thần, tôn giáo 7A. Thể dục thể
thao.
3k.Chủ nghóa Mác-Lê Nin. 8. Nghiên cứu văn
học.
3. Xã hội chính trò. 9. Lòch sử.
4. Ngôn ngữ học. 9 1 . Đòa lý .
5.Khoa học tự nhiên và toán học. K. Văn học dân
gian.
5A. Nhân chủng học. V. Tác phẩm văn
học.
61 . Học -Y tế ĐV.Truyện thiếu
Nhi
6. Kỹ thuật.
Các ký hiệu phân loại: ký hiệu xếp giá, ký hiệu mục lục, ký hiệu
phân loại đầy đủ và mã hố tên sách.
Ví dụ: Tên sách: Nội chiến ở pháp.
Phích chính
MAC C
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kiều
Trang 10
Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thư viện trường THPT Vĩnh Cửu
1530
3k13
Nội chiến ở Pháp…
3K13 + 1DL5+9(T)3
N 452 CH
Ký hiệu xếp giá: tương ứng với số đăng ký cá biệt.
Ví dụ: cuốn sách Nội chiến ở pháp có số 1530.
- Ký hiệu mục lục: dùng để xếp các phích mô tả trong mục lục
phân loại.

Ví dụ: cuốn sách. Nội chiến ở pháp, phân loại 3k13.
Mục lục phân loại chỉ sử dụng phích chính còn các phích cho
môn loại thứ 2 .3 gọi là phích bổ sung nhưng phần mô tả là
phích chính.
Ký hiệu phân loại đầy đủ và mã hoá tên sách.
Ký hiệu phân loại đầy đủ.
Ví dụ: cuốn sách Nội chiến ở pháp được phân loại
3K13+1DL5+9(T)3. Nó phản ánh đầy đủ các chi tiết nội dung
các môn ngành tri thức đề cập đến phân loại đầy đủ, nếu tài liệu
đề cập đến nhiều môn ngành khác nhau thì ký hiệu phân loại tài
liệu có nhiều ký hiệu phân loại khác nhau, các ký hiệu nối với
nhau bằng dấu cộng cho ta ký hiệu phân loại đầy đủ được sắp
xếp như sau. Ký hiệu đầu tiên là quan trọng để chọn xếp mục
lục, các ký hiệu sau được xếp giảm dần.
+ Mã hóa tên sách: dùng để xếp sách trong kho phân loại.
Ví dụ: cuốn sách Nội chiến ở pháp mã hoá N 452 CH.
* Dán nhãn sách :
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kiều
Trang 11
VV1530
2004
Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thư viện trường THPT Vĩnh Cửu
VV 1530 là ký hiệu xếp giá .
2004 là năm bổ sung sách.
3. XỬ LÝ HÌNH THỨC (mô tả tài liệu):
Tiếp theo việc phân loại tài liệu là những công đoạn giúp ta
kiểm tra và tìm ngay được tài liệu khi cần thiết, đó là mô tả tài
liệu.
Thư viện trường mô tả tài liệu theo tiêu chuẩn quốc tế (ISBD).
Sơ Đồ Mô Tả ISBD:

Mô tả theo tên tác giả.
Tiêu đề mô tả
Tên sách chính = tên sáhc song song: bổ
sung tên sách khác/ tác giả. – Nơi xb, Nhàxb,
nămxb – Số trang: minh hoạ; Khổ sách + tài liệu
kèm theo. – (Tùng thư)
Phụ chú.
Mô tả theo ấn phẩm
Tên ấn phẩm = tên sách song song: bổ sung tên
sách.
Tác giả. - Nơi xb, Nhàxb, nămxb – Số trang:…
* Các loại mô tả: có 2 loại mô tả.
1) Mô 1) tả chính: là mô tả đầy đủ các đặc điểm của
ấn phẩm. Phích theo mô tả chính (phích chính) được
dùng trong mục lục chữ cái và mục lục khác trong thư
viện.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kiều
Trang 12
Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thư viện trường THPT Vĩnh Cửu
Đối với sách có 1 tác giả, thì họ tên của tác giả ghi ở tiêu
đề mô tả. Sau đó ở khoản ghi tác giả nhắc lại toàn bộ họ tên
của tác giả theo đúng thứ tự ghi trên trang tên sách.
- Đối với sách có từ 2 -3 tác giả, thì mô tả một tác giả đầu.
Ở khoản ghi tác giả nhắc lại toàn bộ họ tên của 2-3 tác giả
theo đúng thứ tự in trên trang tên sách. Các tác giả nhắc lại
cách nhau dấu phẩy.
- Sách có 4 tác giả mô tả theo tên sách, ở khoản ghi tác giả
nhắc lại cả bốn họ tên tác giả.
- Sách có 5 tác giả trở lên cũng mô tả theo tên sách, Ở k
hoản ghi tác giả chỉ nhắc lại họ tên 3 tác giả đầu rồi chấm ba

chấm.
Trường hợp tên sách bao hàm tên của tác giả mà nội dung
là tác phẩm của tác giả đó thì lấy tên của tác giả làm tiêu đề
mô tả, tên sách nhắc lại toàn bộ như: ấn phẩm, song không
nhắc lại tên tác giả ở khoản ghi tác giả nữa.
Trường hợp ấn phẩm không có trang tên sách chung mà có
2, 3 trang tên sách riêng của 2, 3 tác giả với tên sách riêng thì
tiêu đề mô tả là tác giả thứ nhất.
- Sách có 1, 2, 3, 4 hay nhiều cơ quan đoàn thể cùng chịu trách
nhiệm về nội dung mà mô tả theo tác giả tập thể thì tiêu đề mô
tả ghi tác giả đầu, và các tác giả tập thể ghi ở khoản ghi tác giả,
mỗi tên tập thể cách nhau dấu phẩy.
1) Mô tả bổ sung: hỗ trợ cho mô tả chính, dùng trong mục
lục chữ cái. Tuỳ theo từng trường hợp mô tả chính và mô
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kiều
Trang 13
Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thư viện trường THPT Vĩnh Cửu
tả bổ sung có thể mô tả theo tên tác giả hoặc theo tên ấn
phẩm.
4. LƯU TRỮ VÀ BẢO QUẢN:
Các phích đã được xử lý xong và được sắp xếp vào tủ mục lục
truyền thống, trường có một tủ mục lục: phân làm hai phần
+ Xếp theo môn loại, có 19 lớp. Xếp theo thứ tự A.B.C bắt đầu
của tên tác giả hay tên sách.
Tài liệu băng từ : được cất vào tủ và xếp theo môn loại.
Tài liệu: được sắp xếp thành 6 khu vực.
Sách giáo viên, sách giáo khoa, sách tham khảo, báo- tạp chí
Đảng pháp luật.,tủ sách đạo đức .
Toàn bộ tài liệu được sắp xếp theo sổ đăng ký cá biệt từ/ 1.2.3
theo trật tự nhất định.

Tất cả tài liệu đều để trên giá và tủ tránh côn trùng bằng cách xịt
thuốc chống mối mọt.
Hàng năm thư viện tu bổ lại sách , thanh lọc bỏ một số tài liệu
quá củ rách và lạc hậu.
5. TÌM TIN VÀ PHỔ BIẾN THÔNG TIN (CÔNG TÁC
ĐỐI VỚI NGƯỜI ĐỌC):
Để thu hút người đọc vào thư viện thì người cán bộ thư
viện phải biết vị trí vai trò của mình trong công tác với người
đọc phải tiến hành tốt và quán triệt được hai yêu cầu đó là tính
quần chúng và tính giáo dục, phải xem xét việc đọc của người
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kiều
Trang 14
Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thư viện trường THPT Vĩnh Cửu
đọc một cách cụ thể, thực tiễn và khoa học, tích cực chủ động
cho người đọc là rất quan trọng, tác phong tốt.
Ở trường học ta phải biết phân biệt đối tượng để phục vụ cho
người đọc theo yêu cầu của họ.
Tóm lại: Công tác người đọc là khâu trung tâm trong các
hoạt động của dây chuyền thông tin-thư viện, công tác này
luôn gắn liền với vốn tài liệu và người đọc, do đó nó bị chi
phối, bị phụ thuộc hai đối tượng này.
Thư Viện là nơi tập trung nhiều Giáo viên và học sinh
đến cũng là nơi giải trí rất là bổ ích cũng là nơi góp
phần rất nhiều trong phong trào
XÂY DỰNG TRƯỜNG HỌC THÂN THIỆN, HOC
SINH TÍCH CỰC
Đặc biệt năm nay Thư Viện Trường có bổ sung thêm tủ
sách ĐẠO ĐỨC rất dồi dào nhằm cuốn hút bạn đọc
ngày đông hơn, đến tự đọc và để tự rèn luyện mình.
Tổ chức hoạt động thư viện trường THPT Vĩnh Cửu.

Trung bình mỗi ngày lượt người vào thư viện có khoảng 130 -
150 người, trong đó Trung bình mỗi ngy lượt người vo thư viện
cĩ khoảng 130 - 150 người, trong đĩ
* Thời gian làm việc : từ thứ hai đến thứ bảy hàng tuần.
Sáng: từ 7h30 - 11h.
Chiều: từ 13h -16h30phút.
* Hình thức phục vụ:
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kiều
Trang 15
Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thư viện trường THPT Vĩnh Cửu
Đọc tại chỗ: người dùng tin vào thư viện đọc báo, tạp chí, tra
cứu các từ điển và tài liệu quý hiếm.
Mang về nhà: tuỳ theo đối tượng để phục vụ.
+ Đ ối với giáo viên: Sách giáo khoa và hướng dẫn giảng dạy bộ
môn, các loại tạp chí liên quan thì phải cung cấp đầy đủ để giáo
viên lên lớp. Sách tham khảo: do nhu cầu lượng dùng tin nhiều,
nên mỗi giáo viên mượn từ 1-4 cuốn, thời gian mượn trong
ngày.
+ Đối với học sinh: Sách giáo khoa do lượng sách ít nên chỉ cho
một số học sinh nghèo và diện chính sách mượn. Sách tham
khảo: mỗi em mượn không quá (hai) bản trong vòng 1 tuần, một
số học sinh trong đội tuyển học sinh giỏi, mỗi em mượn từ 5-10
cuốn thời gian 1 tháng, 2 tháng để nghiên cứu kỹ và sâu hơn, thi
xong thu lại.
* Tuyên truyền giới thiệu sách:
Việc giới thiệu và tuyên truyền sách báo, tạp chí, tài liệu mới
cho giáo viên và học sinh chiếm một vị trí rất quan trọng trong
công tác thư viện của trường. Đây là việc làm thường xuyên để
phổ biến thông tin kịp thời đến người dùng tin. Đối với người
dùng tin rất đa dạng, do đó thư viện tổ chức nhiều hình thức

khác nhau như:
Thông tin nhanh (thông tin miệng) giới thiệu sách mới vào các
buổi thứ hai đầu tuần giờ chào cờ.
Giới thiệu sách mới thông qua giáo viên.
- Giới thiệu sách mới trong tủ trưng bày
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kiều
Trang 16
Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thư viện trường THPT Vĩnh Cửu
- Biên soạn thư mục để dán lên bảng.
- Điểm sách theo chủ đề vào các ngày lễ hoặc thứ 2 vào chào cờ.
Kết luận : Thư viện trường THPT VĨNH CỬU được sự
quan tâm của Sở Giáo Dục và Đào Tạo tỉnh Đồng Nai, và sự
giúp đỡ nhiệt tình của hội cha mẹ học sinh và sự kết hợp tốt Ban
Giám Hiệu trường và giáo viên, tạo mọi điều kiện cho cán bộ
thư viện làm tốt nhiệm vụ. Đến nay thư viện đã có nhiều nỗ lực
thật nhiều cùng với cái tâm, tình yêu nghề nghiệp,yêu hoc sinh
cố gắng vươn lên khắc phục mọi khó khăn phục vụ cho đội ngũ
giáo viên và học sinh của trường. Với mong muốn được đóng
góp một chúc gì cho “vườn hoa giáo dục”.
Vĩnh Cửu, ngày 08 tháng 04 năm 2012
Người thực hiện
Nguyễn Thị Kiều
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kiều
Trang 17