Tiểu luận môn Quản trị học Chuyên đề môi trường quản trị

Tr

ng

i H c Kinh T Tp.HCM

SVTH: Nguy n Phúc B u Châu
STT: 04
L p: ketoan 1-k2009 TP1

Tp.HCM ngày 25 tháng 3 n m 2011


Môn: QU N TR H C
Chuyên đ : Môi Tr ng Qu n Tr (Môi tr

MỌI TR
(Môi Tr

1. KHÁI NI M MÔẤ Tậ
-

-

ng c a T Ch c)

NG QU N TR
ng c a T Ch c)

NG QU N TR :

Môi tr ng qu n tr là các y u t , l c l ng bên ngoài và bên trong t ch c có nh
h ng đ n k t qu ho t đ ng c a t ch c. Nhà qu n tr c p nào và l nh v c nào c ng
b chi ph i b i các y u t mơi tr ng bên ngồi (v mô và vi mô) và môi tr ng bên
trong c a t ch c các m c đ khác nhau.
Các y u t đó trong q trình v n đ ng, t ng tác v i nhau tác đ ng m t cách tr c ti p
ho c gián ti p đ n ho t đ ng c a nhà qu n lý.

2. PHÂN LO Ấ MÔẤ Tậ

NG QU N TR :

Có nhi u cách khác nhau đ phân lo i môi tr ng qu n tr . Theo cách ti p c n môi
tr ng bên trong và bên ngồi, vi mơ và v mơ, mơi tr ng qu n tr có th chia thành 3
lo i sau:
 Nhóm y u t mơi tr ng v mơ bên ngồi t ch c
bao g m các y u t nh y u t kinh t , y u t v n
hóa – xã h i, y u t chính tr - pháp lu t, y u t
công ngh và y u t qu c t , y u t v t ch t.
 Nhóm y u t mơi tr ng vi mơ bên ngồi t ch c
bao g m các y u t nh khách hàng, nhà cung
c p, các đ i th c nh tranh.
 Nhóm y u t môi tr ng vi mô bên trong t ch c
nh : Môi tr ng làm vi c, truy n th ng, v n hoá
c a doanh nghi p…
-

SVTH: Nguy n Phúc B u Châu – STT: 04

Trang 1

Môn: QU N TR H C
Chuyên đ : Môi Tr ng Qu n Tr (Môi tr

-

ng c a T Ch c)

Các nhóm y u t nói trên ln tác đ ng qua l i l n nhau, t o ra môi tr ng qu n tr c a
m t t ch c.
Các nhà qu n tr c n nh n th c đ y đ , chính xác các y u t này đ đ a ra các quy t
đ nh đúng đ n giúp th c hi n các m c tiêu c a t ch c m t cách hi u n ng và hi u qu .

3. NHĨM Y U T MƠẤ Tậ

NẢ V MƠ BÊN NẢOĨẤ T CH C:

3.1. Y u t kinh t ố mô
- Môi tr ng kinh t v mô bao g m các y u t n m bên ngoài t ch c , chúng khơng ch
đ nh h ng và có nh h ng tr c ti p đ n các ho t đ ng qu n tr c a t ch c, mà cịn
nh h ng c t i mơi tr ng vi mơ bên ngồi và mơi tr ng n i b bên trong t ch c.
- Các y u t kinh t là nh ng y u t gây ra s bi n đ ng trong n n kinh t , đ c ph n ánh
thông qua các ch s nh :
 T ng s n ph m qu c n i
 T c đ t ng tr ng kinh t
 T l l m phát
 T l th t nghi p
 T giá
 Lãi su t
 Thâm h t, th ng d ngân sách nhà n c

 Cán cân thanh toán qu c t
 Nh ng bi n đ ng trong n n kinh t có th t o ra c h i ho c thách th c cho các
t ch c.
3.1.1. Y u t ố n hóa - xã h i
Dân s
- Dân s , m c gia t ng dân s
m i đa
ph ng, qu c gia c ng nh xu h ng di
dân t đ a ph ng này sang đ a ph ng
khác có nh h ng đ n hai trong s các
y u t quy t đ nh s t n t i và phát tri n
c a t ch c là ngu n nhân l c và khách
hàng.
- Ngoài ra, các nhà qu n lý doanh nghi p
th ng ph i phân tích c c u dân s v
gi i tính, tu i tác,... đ phân khúc và xác
đ nh th tr ng m c tiêu, xác đ nh đ c tính s n ph m, giá bán và các chính sách xúc ti n
bán. Nói cách khác, y u t này có nh h ng nhi u đ n chi n l c s n xu t, kinh doanh
c a doanh nghi p. T t c các thông tin c n thi t v dân s c a m t khu v c có th thu
th p đ c t các c quan chính ph , các t ch c xã h i trong vùng ho c tìm ki m đ c
t các t p chí chuyên ngành, qua Internet.
SVTH: Nguy n Phúc B u Châu – STT: 04

Trang 2


Môn: QU N TR H C
Chuyên đ : Môi Tr ng Qu n Tr (Môi tr

-

-

-

-

-

-

ng c a T Ch c)

V n hóa
V n hóa là m t ph m trù ph c t p v i
nhi u đ nh ngh a khác nhau. Theo m t
th ng kê g n đây c a UNESCO, hi n có
g n 400 đ nh ngh a v v n hóa. T góc đ
qu n lý, ta có th s d ng đ nh ngh a v n
hóa là nh ng đ c tr ng chung nh ngôn
ng , ngh thu t, h th ng quan ni m s ng,
thái đ đ i v i t nhiên, môi tr ng, các di
s n v n hóa và trình đ phát tri n kinh t ;
cùng các giá tr chung đ phân bi t m t nhóm ng i này v i các nhóm ng i khác. V n
hóa là m t trong nh ng y u t quan tr ng chi ph i hành vi c a ng i tiêu dùng.
Ngoài ra, các y u t thu c v v n hóa nh nhân cách, đ o đ c, ni m tin, thái đ ... còn
nh h ng đ n hành vi ng x c a m i con ng i trong t ch c.
Chính vì v y, v n hóa khơng ch nh h ng đ n các quy t đ nh kinh doanh mà còn nh
h ng đ n t t c các ch c n ng c a qu n tr .
Ngh nghi p

Chun mơn hóa và h p tác hóa lao
đ ng xã h i là m t qui lu t t t y u
trong quá trình phát tri n c a các qu c
gia, khu v c.
Xã h i càng phát tri n thì tính chun
mơn hóa càng sâu và đa d ng hóa v
ngh nghi p càng t ng. Các ngh
nghi p chuyên môn sâu khác nhau s
d n đ n nh ng đòi h i v ph ng ti n
và công c lao đ ng khác nhau, nhu
c u v n đi l i vui ch i gi i trí ... c ng khác nhau.
Các nhà qu n lý ph i tính đ n các y u t đó khi ra các quy t đ nh có liên quan.
Phong cách và l i s ng
M i qu c gia, m i đ a ph ng, m i dân t c, m i cá nhân l i có nh ng đ c tr ng khác
nhau v phong cách và l i s ng.
M i phong cách và l i s ng t o ra nh ng cách suy ngh , hành đ ng và c m nh n khác
nhau v các s v t, hi n t ng d n đ n nh ng nhu c u đa d ng khác nhau v con ng i.
i u này d n đ n các đ ng c làm vi c và nhu c u tiêu dùng khác nhau.

SVTH: Nguy n Phúc B u Châu – STT: 04

Trang 3


Môn: QU N TR H C
Chuyên đ : Môi Tr ng Qu n Tr (Môi tr

-

-

-

ng c a T Ch c)

Phong cách, l i s ng c a m i cá nhân đ u có th thay đ i theo không gian và th i gian.
B i v y các nhà qu n lý không ch c n quan tâm đ n các đ c tr ng phong cách, l i s ng
hi n t i mà còn c n có nh ng d đốn tr c cho t ng lai.
Tôn giáo
Tôn giáo ra đ i t r t s m trong l ch s phát tri n c a lồi ng i. Ngày nay có r t nhi u
lo i tơn giáo trên th gi i, trong đó có ba lo i tơn giáo có s l ng tín đ nhi u nh t trên
th gi i là đ o Thiên chúa, đ o Ph t và đ o H i. M i tơn giáo đ u có nh ng quan ni m,
ni m tin và thái đ riêng v cu c s ng, v hành vi ng x gi a các tín đ v i nhau và
v i m i ng i.
Do đó, các nhà qu n lý khơng th khơng tính đ n các nh h ng c a tôn giáo đ n quy t
đ nh mua hàng c a khách hàng, đ n ph n ng c a đ i th c nh tranh, đ n hành vi c a
nhân viên d i quy n.

3.1.2. Y u t chính tr , pháp lu t
Chính tr
- S n đ nh chính tr t o ra mơi tr ng thu n l i
cho ho t đ ng c a t ch c. Trong m t xã h i n
đ nh v chính tr , các nhà kinh doanh đ c đ m
b o an toàn v đ u t , quy n s h u tài s n do đó
h s n sàng đ u t các kho n v n l n vào các d
án dài h n.
- Mơi tr ng chính tr n đ nh c ng là m t trong
nh ng y u t h p d n các nhà đ u t n c ngoài.
- Các nhà đ u t n c ngoài khi quy t đ nh đ u t
vào m t qu c gia c n đánh giá m c đ r i ro

chính tr c a qu c gia đó.
- M c đ r i ro chính tr là m c đ mà các bi n c
và ho t đ ng chính tr có kh n ng gây ra nh ng
tác đ ng tiêu c c đ i v i l i nhu n ti m tàng dài h n c a các d án đ u t .

-

-

Pháp lu t
H th ng pháp lu t đ c xây d ng d a trên n n t ng c a các đ nh h ng chính tr ,
nh m quy đ nh nh ng đi u mà các thành viên trong xã h i không đ c làm và là c s
đ ch tài nh ng hành đ ng vi ph m các m i quan h xã h i mà pháp lu t b o v .
Các b lu t, ngh đ nh, thông t và các quy t đ nh nh b Lu t Lao đ ng, Lu t Th ng
m i, Lu t Doanh nghi p, Lu t
u t , Lu t Thu xu t nh p kh u, Lu t B o v môi
tr ng... đ a ra các quy đ nh đi u ch nh ho t đ ng c a các t ch c các l nh v c có
liên quan.

SVTH: Nguy n Phúc B u Châu – STT: 04

Trang 4


Môn: QU N TR H C
Chuyên đ : Môi Tr ng Qu n Tr (Môi tr

-

-

ng c a T Ch c)

Các chính sách v l ng b ng, tài chính, ti n t (chính sách thu , chính sách qu n lý
ti n m t, ch đ thu chi và s d ng ngân sách, cán cân thanh toán, ngu n cung c p ti n,
vi c ki m soát v kh n ng tín d ng thơng qua chính sách tài chính) đ u có nh ng nh
h ng r t l n đ n các ho t đ ng v qu n tr kinh doanh t t c các doanh nghi p.
Các chính sách c a Chính ph có th có tác đ ng thúc đ y ho c h n ch s phát tri n
c a t ch c, doanh nghi p. Ví d Chính ph có th thúc đ y b ng cách khuy n khích
vi c m r ng và phát tri n ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p thông qua vi c tr
c p cho các ngành công nghi p đ c l a ch n, u tiên v thu trong nh ng hoàn c nh
nh t đ nh, b o v m t vài ngành kinh doanh thông qua nh ng bi u thu su t đ c bi t,
hay b ng cách tr giúp vi c nghiên c u và tri n khai.

3.1.3. Y u t công ngh
- S phát tri n nhanh chóng c a khoa h c
- k thu t và công ngh ngày nay v a t o
ra c h i đ ng th i c ng t o ra nh ng
thách th c đ i v i các t ch c.
- Nh ng thành t u c a công ngh làm thay
đ i ph ng pháp làm vi c c a con ng i.
- S bùng n c a cu c cách m ng v
thông tin và truy n thông đã tác đ ng
đ n t t c các l nh v c ho t đ ng c a t
ch c nh s n xu t, l u thông, phân ph i
hay cách th c giao ti p, ph i h p trong n i b t ch c.
- S ti n b c a công ngh đ ng ngh a v i vi c công ngh m i, tiên ti n s thay th cho
các công ngh c , s n ph m m i s thay th các s n ph m c v i t c đ ngày càng
nhanh.
- Chu k đ i m i cơng ngh và vịng đ i c a s n ph m ngày càng ng n h n khi n v th

c nh tranh c a s n ph m, c a doanh nghi p c ng bi n đ i liên t c, b i v y các nhà qu n
lý c n liên t c c p nh t nh ng thông tin v y u t này.
3.1.4. Y u t qu c t hóa
- N n kinh t th gi i đang trong giai đo n qu c t hóa và tồn c u hóa. Ngày nay,
khơng có m t qu c gia nào t n t i đ c l p mà khơng có b t c s liên h và ph thu c
nào v i các qu c gia khác.
- Các cu c kh ng ho ng tài chính, kinh t g n đây lan truy n t qu c gia này đ n qu c
gia khác v i m t t c đ r t nhanh chóng cho th y m c đ ph thu c cao gi a các qu c
gia.

SVTH: Nguy n Phúc B u Châu – STT: 04

Trang 5


Môn: QU N TR H C
Chuyên đ : Môi Tr ng Qu n Tr (Môi tr

-

-

ng c a T Ch c)

Ho t đ ng c a các t ch c, doanh nghi p ngày nay khơng th khơng tính đ n các y u t
h i nh p kinh t qu c t , v n ra th gi i ho c c nh tranh v i các doanh nghi p n c
ngoài t i ngay th tr ng n i đ a.
Các nhà qu n lý c a các t ch c c n có t m nhìn qu c t và chú ý t i các tác đ ng c a
các y u t qu c t t i ho t đ ng c a t ch c c a mình.

3.1.5. Y u t v t ch t
- Y u t v t ch t bao g m tài ngun thiên nhiên, khí h u, mơi tr ng và c s v t ch t
h t ng c a n n kinh t .
- Tài nguyên thiên nhiên bao g m các lo i khoáng s n tài nguyên trên b m t và trong
lòng đ t, d i đáy bi n, ngu n n c, khơng khí, r ng t nhiên,…
- Các ngu n tài nguyên ngày càng tr nên khan hi m. Dân s ngày càng t ng nhanh cùng
v i vi c l m d ng các ngu n tài nguyên thiên nhiên đã d n đ n nh ng h u qu nghiêm
tr ng v môi tr ng nh n n l l t, bão, ô nhi m môi tr ng,…
- Nhà qu n lý m i t ch c c n ý th c đ c trách nhi m xã h i c a vi c t ch c trong vi c
b o v tài nguyên thiên nhiên, môi tr ng.
- H th ng c s h t ng kinh t bao g m m ng l i giao thông, v n t i, m ng l i thông
tin và truy n thông, các d ch v tài chính, ngân hàng.
- Qu c gia nào có h th ng c s h t ng kinh t phát tri n s t o đi u ki n thu n l i cho
các t ch c đ t tr s t i đó mang l i l i th c nh tranh cho t ch c đó và là l i th c nh
tranh c a qu c gia.

4. NHĨM Y U T MƠẤ Tậ
4.1.
-

-

NG VI MƠ BÊN NGỒI T CH C:

i th c nh tranh
i th c nh tranh là nh ng t ch c hay cá nhân có kh n ng th a mãn nhu c u c a các
khách hàng m c tiêu c a doanh nghi p b ng cùng m t lo i s n ph m ho c nh ng s n
ph m có kh n ng thay th s n ph m c a doanh nghi p.
Các đ i th c nh tranh có th chia thành ba nhóm:

4.1.1.
i th c nh tranh tr c ti p
i th c nh tranh tr c ti p là các t ch c cung c p các s n ph m, d ch v cùng lo i v i
s n ph m, d ch v c a doanh nghi p.
- M i t ch c, ngay c các công ty đ c quy n đ u có r t nhi u đ i th c nh tranh. M c
đ c nh tranh ph thu c vào s t ng tác gi a các y u t nh s l ng doanh nghi p
tham gia c nh tranh, m c đ t ng tr ng c a ngành, c c u chi phí c đ nh và m c đ
đa d ng hoá s n ph m.
- Các doanh nghi p c n phân tích t ng đ i th c nh tranh v m c tiêu t ng lai, nh n
đ nh c a h đ i v i b n thân và v i chúng ta, chi n l c h đang th c hi n, ti m n ng
c a h đ n m và hi u đ c các bi n pháp ph n ng và hành đ ng mà h có th có.
SVTH: Nguy n Phúc B u Châu – STT: 04

Trang 6


Môn: QU N TR H C
Chuyên đ : Môi Tr ng Qu n Tr (Môi tr

ng c a T Ch c)

4.1.2.
i th c nh tranh ti m n
i th m i tham gia kinh doanh trong ngành có th là y u t làm gi m l i nhu n c a
doanh nghi p. H đ a vào khai thác các n ng l c s n xu t m i v i mong mu n giành
đ c th ph n và các ngu n l c c n thi t.
- Vi c mua l i các c s khác trong ngành v i ý đ nh xây d ng th tr ng th ng là bi u
hi n c a s xu t hi n đ i th m i xâm nh p.
- Các doanh nghi p có th t b o v v th c nh tranh c a mình tr c đ i th c nh tranh
ti m n b ng vi c xây d ng và c ng c nh ng l i th nh : L i th do s s n xu t trên

quy mơ l n, đa d ng hóa s n ph m, đ u t ban đ u l n, kênh tiêu th s n ph m v ng
vàng hay các u th v công ngh và ngu n nguyên li u.
4.2. S n ph m thay th
- Ph n l n s n ph m thay th là k t qu c a s phát tri n công ngh . B i v y đ c ng c
v th c nh tranh, các doanh nghi p c n không ng ng c p nh t s ti n b c a khoa h c
và công ngh , dành ngu n l c cho vi c nghiên c u và phát tri n đ c i ti n s n ph m
hi n t i và đ a ra s n ph m phù h p h n v i nhu c u c a th tr ng.
4.3. Nhà cung ng
- Các nhà cung ng là các t ch c cung c p các ngu n l c cho doanh nghi p. Các ngu n
l c đó có th là nguyên v t li u đ s n xu t ra s n ph m, d ch v (nông s n đ i v i các
công ty ch bi n l ng th c, th c ph m, linh ki n máy tính đ i v i các cơng ty l p ráp
máy tính) hay các s n ph m, d ch v đ u vào (hàng tiêu dùng đ i v i các siêu th ).
- Ngoài ra, các ngu n l c đó cịn bao g m lao đ ng (các nhà cung ng là các công ty gi i
thi u vi c làm), v n (các nhà cung ng là các ngân hàng, cơng ty tài chính) hay thông
tin (các c quan th ng kê cung c p các s li u th ng kê v kinh t ). S c ép c a các nhà
cung ng đ i v i t ch c, doanh nghi p ph thu c vào m c đ quan tr ng c a s n
ph m, d ch v mà nhà cung ng cung c p đ i v i ho t đ ng c a doanh nghi p, s l ng
các nhà cung ng các s n ph m, d ch v trên th tr ng, m c đ đ c đáo c a s n ph m,
d ch v c a nhà cung ng. Khi l a ch n các nhà cung ng, các doanh nghi p có th đa
d ng hóa các nhà cung ng đ gi m m c đ ph thu c vào h ho c t p trung vào m t s
ít các nhà cung ng đ xây d ng m i quan h b n v ng và h ng các u tiên v giá hay
th i h n giao hàng. Dù l a ch n ph ng án nào, các nhà qu n lý c ng c n đ m b o m t
ngu n cung n đ nh cho t ch c c v m t s l ng và ch t l ng.
4.4. Khách hàng
- Khách hàng là ng i mua các s n ph m và d ch v c a t ch c, doanh nghi p. Khách
hàng có th là các cá nhân hay các t ch c (tr ng h c, b nh vi n, các c quan chính
quy n, các doanh nghi p, nh ng nhà bán buôn, bán l ).

SVTH: Nguy n Phúc B u Châu – STT: 04

Trang 7


Môn: QU N TR H C
Chuyên đ : Môi Tr ng Qu n Tr (Môi tr

-

-

ng c a T Ch c)

Khách hàng là y u t quy t đ nh s t n t i c a t ch c, b i v y các quy t đ nh, các
ho ch đ nh v chính sách và chi n l c c a t ch c, doanh nghi p c n d a trên các
nghiên c u k l ng v khách hàng.
S c ép c a khách hàng đ i v i t ch c, doanh nghi p ph thu c vào t l s l ng mua
hàng c a khách hàng đó trong t ng s l ng hàng hóa bán ra c a doanh nghi p.
Ví d m t s công ty chuyên s n xu t linh ki n, ph tùng theo đ n đ t hàng c a các
công ty l n nh IBM, Samsung - g n nh toàn b kh i l ng hàng hóa bán ra chom t
khách hàng duy nh t.

4.5. CáẾ Ế qỐan h u quan
- Các c quan h u quan là các t ch c có th ki m soát ho c tác đ ng t i ho t đ ng c a
doanh nghi p. Các t ch c này có th nh h ng tr c ti p ho c gián ti p t i ho t đ ng
c a t ch c, doanh nghi p.
- C n c trên m c đ nh h ng, có th chia các t ch c này thành 2 lo i:
 Các c quan chính ph : các c quan c a chính ph qu n lý các ho t đ ng có liên
quan c a t ch c, doanh nghi p nh T ng c c thu , T ng c c H i quan, S k
ho ch đ u t ,... Chính ph và chính quy n đ a ph ng ch c ch n có nh h ng r t
nhi u đ n các t ch c vì nó quy t đ nh nh ng đi u mà t ch c có th và khơng th

th c hi n.
Ví d nh vi c b o v v trí đ c quy n c a nh ng ngành then ch t, quan tr ng nh n ng
l ng, thông tin s mang l i nhi u l i nhu n cho các công ty trong l nh v c này.
 Các nhóm áp l c: các t ch c có nh h ng đ n ho t đ ng c a các doanh nghi p
m t cách gián ti p vì h khơng có quy n h n chính th c đ tác đ ng đ n các t
ch c ví d H i ph n , Hi p h i tiêu dùng,... nh ng h có th gây nh h ng đ n
t ch c thông qua các ph ng ti n thông tin đ i chúng. Nh ng nhà qu n tr c n
nh n ra nh ng nhóm áp l c nào đang có các nh h ng đ i v i t ch c c a h .
Ví d các cơng ty thu c lá có th b áp l c t s v n đ ng không hút thu c t i nhi u n i
nh công s , n i công c ng nói chung c a nhóm
b o v mơi tr ng.
4.6. CáẾ đ i tác:
- Nhi u doanh nghi p l a ch n chi n l c h p tác
đ cùng phát tri n. Các đ i tác h p tác trong s n
xu t, kinh doanh v i nhi u hình th c nh liên
doanh, h p đ ng h p tác kinh doanh, liên doanh
đ t n d ng nh ng s c m nh mà mình ch a có
nh m i quan h v i c quan chính quy n đ a
ph ng, h th ng phân ph i, th ng hi u,…
- Ngoài ra, các đ i tác liên k t có th giúp doanh
SVTH: Nguy n Phúc B u Châu – STT: 04

Trang 8


Môn: QU N TR H C
Chuyên đ : Môi Tr ng Qu n Tr (Môi tr

ng c a T Ch c)

nghi p chia s r i ro hay phát tri n m t th tr ng m i. Chúng ta đang ch ng ki n
nh ng s h p tác b n v ng và hai bên cùng đ t đ c nhi u l i ích nh McDonald’s h p
tác v i chu i siêu th Wal-Mart hay Disney đ m các c a hàng bán đ n nhanh t t
c các siêu th c a Wal-Mart và các cơng viên Disney trên tồn th gi i.

5. CÁC Y U T MÔẤ Tậ

NG VI MÔ BÊN TRONG T CH C:

Môi tr ng bên trong c a t ch c c ng có nhi u nh h ng đ n ho t đ ng c a các nhà
qu n lý. Các y u t đó bao g m: Ch s h u c a t ch c, nhân viên, môi tr ng làm
vi c.
5.1. Ch s h u c a t ch c
- Ch s h u c a t ch c là các cá nhân, t ch c có quy n s h u m t ph n ho c toàn b
t ch c đ c pháp lu t b o v .
- Các nhà qu n lý có trách nhi m trình bày đ y đ và chính xác cho các ch s h u c a t
ch c v vi c mình s d ng các ngu n tài nguyên c a t ch c nh th nào và k t qu c a
vi c s d ng các ngu n l c đó. Quy n c b n c a m t ch s h u không ch là l i
nhu n (đ i v i doanh nghi p) mà còn đ c đ m b o thơng tin đ có th c n c vào đó
đ đ a ra quy t đ nh đ u t m t cách khôn ngoan và lu t pháp b o v quy n đ c nh n
thông tin đó c a các ch s h u.
-

5.2. Nhân viên
- K t qu công vi c c a nhà qu n lý ph thu c r t nhi u vào thái đ c a ng i nhân viên
đ i v i cơng vi c, trình đ , nghi p v chuyên môn c a ng i nhân viên. Ngu n l c
quan tr ng nh t c a đa s các t ch c ngày nay chính là ngu n l c con ng i. Trong
m i quan h v i nhân viên, nhà qu n lý khơng ch đóng vai trị là ng i có quy n h n
mà cịn đóng vai trị là ng i có trách nhi m đ i v i nh ng yêu c u c b n c a ng i
nhân viên nh an toàn và s c kh e, ti n l ng và th i gian làm vi c, các phúc l i khác

(b o hi m, ph c p ngành ngh , tr c p th t nghi p,…).
- Ngày nay, các t ch c nói chung và các nhà qu n lý nói riêng đ u coi tr ng cơng tác
đào t o nhân viên vì vi c này v a có tác d ng nâng cao ch t l ng và n ng su t lao
đ ng c a ng i nhân viên v a th a mãn nhu c u hoàn thi n b n thân c a ng i nhân
viên.
- Ngoài ra, v n đ gi chân ng i nhân viên gi i và có kinh nghi m c ng là m t trong
nh ng nhi m v quan tr ng c a nhà qu n lý. Nhà qu n lý có th áp d ng nhi u bi n
pháp linh ho t và sáng t o đ làm đi u này ngồi nh ng cơng c truy n th ng nh ti n
l ng, ti n th ng. Ví d ch đ th i gian làm vi c linh ho t cho phép ng i nhân viên
có th ch đ ng b trí và cân b ng gi a cơng vi c và gia đình là m t trong nh ng bi n
pháp đã và đang đ c s d ng.

SVTH: Nguy n Phúc B u Châu – STT: 04

Trang 9


Môn: QU N TR H C
Chuyên đ : Môi Tr ng Qu n Tr (Môi tr

-

ng c a T Ch c)

Trong xã h i hi n đ i, ph n tham gia ngày càng tích c c và ch đ ng vào các cơng
vi c xã h i, vai trị c a h c ng khơng kém gì các đ ng nghi p nam gi i. Nhi u công ty
đã chú tr ng đ n v n đ h tr ch m sóc ng i già và tr em.

5.3. Mơi tr ng làm vi c
- Môi tr ng làm vi c v m t v t lý (đi u ki n làm vi c, b trí khơng gian n i làm vi c)

c a t ch c c ng có nh h ng đ n công vi c c a nhà qu n lý. Có nhi u cách b trí
khơng gian làm vi c khác nhau. Các t ch c các thành ph đơng dân c th ng có
kho ng không gian làm vi c r t ch t h p nh ng giao thông thu n l i. Ng c l i, các nhà
máy s n xu t th ng đ t các vùng t p trung ít dân, đi u ki n h t ng ch a phát tri n
và khó tìm ki m nhân l c ch t l ng cao t i đ a ph ng.
- Cách b trí khơng gian làm vi c c ng nh h ng đ n giao ti p trong t ch c và quá
trình ra quy t đ nh. T i nhi u t ch c, các nhà qu n lý ng i riêng m t phòng tách bi t
v i nhân viên. Xu h ng ngày nay, không gian làm vi c ngày càng mang tính m , m i
ng i cùng làm vi c v i nhau trong m t phòng l n, nhân viên c a các b ph n khác
nhau có th d dàng qua l i và th o lu n v i nhau. T i nhi u công ty, ch làm vi c c a
các nhà qu n lý c p cao đ c b trí trung tâm, xung quanh đó là ch làm vi c c a các
nhà qu n lý c p th p h n. Cách b trí nh v y t o đi u ki n thu n l i cho vi c làm vi c
nhóm và ra các quy t đ nh c n có s tham gia c a nhi u b ph n.
- Ngồi mơi tr ng làm vi c mang tính ch t v t lý nh mô t
trên, k t qu làm vi c c a
cán b , nhân viên trong t ch c còn ph thu c nhi u vào b u khơng khí c a t ch c hay
v n hóa c a t ch c. Các nhà qu n lý c n chú tr ng t i vi c xây d ng b u khơng khí
làm vi c tích c c trong t ch c, nh n m nh các y u t mà t ch c đó coi tr ng nh tinh
th n làm vi c nhóm, đồn k t, c nh tranh lành m nh,…

6. CÁC GI I PHÁP QU N TR B T TR C C A Y U T MÔẤ Tậ

NG:

Khi nh n ra t ch c ph thu c vào m t hay nhi u y u t mơi tr ng, thì nhà qu n tr
khơng th đ ng đ i phó mà tìm chi n l c làm gi m b t s l thu c đó. Các bi n pháp
có th đ c s d ng nh sau:
6.1. Dùng đ m:
-

-

Nh m gi m b t nh ng nh h ng do môi tr ng gây ra, nhà qu n tr có th dùng đ m
cho t ch c ch ng v i nh ng nh h ng mơi tr ng t phía đ u vào ho c đ u ra.
phía đ u vào là t n tr v t t đ tránh nh ng b t tr c do s bi n đ ng giá c ; th c hi n
b o trì phịng ng a là thay th nh ng chi ti t đã tính tr c hay đ n k h n b o trì, gi ng
nh ta đem xe đi ki m tra đ nh k và làm d ch v d phòng đ tránh chi tiêu khi xe h
h ng b t ng , hay tuy n và hu n luy n nhân viên m i, đ tránh nh ng bi n đ ng v nhu
c u nhân viên c a doanh nghi p.

SVTH: Nguy n Phúc B u Châu – STT: 04

Trang 10


Môn: QU N TR H C
Chuyên đ : Môi Tr ng Qu n Tr (Môi tr

-

ng c a T Ch c)

Cách dùng đ m đ u ra không đ c phong phú nh
đ u vào. Tr ng h p đáng k
nh t là dùng nh ng b n ki m kê. N u m t t ch c có th t o ra đ c nh ng s n ph m
đem ki m kê mà khơng h h ng thì công ty đ t đ c hi u su t cao, s n xu t hàng hoá
v i t c đ b t bi n dù r ng có nh ng dao đ ng c a nhu c u. Ch ng h n nh nhà s n
xu t đ ch i ch phân ph i hàng cho nh ng c a hàng bán l vào mùa thu đ bán vào d p
trung thu. D nhiên, đ ch i đ c s n xu t su t n m, t n kho và phân ph i vào mùa thu.

6.2. San b ng:
-

T c là san đ u nh h ng c a mơi tr ng. Thí d các cơng ty đi n tho i có gi cao
đi m t 8 gi sáng đ n 5 gi chi u c a ngày làm vi c vì gi i kinh doanh s d ng và
cơng ty đi n tho i ph i có đ thi t b đ đáp ng nhu c u đó, nh ng vào nh ng gi khác
thì thi t b l i ít ho c khơng đ c dùng t i. H gi i quy t b ng cách tính giá cao nh t
vào gi cao đi m và giá r vào nh ng gi khác. Các c a hi u bán qu n áo, th ng có
doanh s bán th p nh t vào d p ngh hè, th c hi n bán gi m giá vào th i đi m đó.

6.3. Tiên đỊán:
-

Là kh n ng đốn tr c nh ng bi n chuy n c a môi tr ng và nh ng nh h ng c a
chúng đ i v i t ch c. Tu theo kh n ng tiên đoán đ c nh ng dao đ ng c a môi
tr ng mà nhà qu n tr có th gi m b t đ c nh ng b t tr c. Thí d m t ng i kinh
doanh trong l nh v c xây d ng nhà ph i tiên đoán nh ng bi n đ i v nhu c u đ có
th có đi u ch nh k ho ch xây d ng h u đáp ng k p th i nhu c u c a khách hàng.

6.4. C p h n ch :
-

Nhi u khi nhà qu n tr ph i áp d ng bi n pháp c p h n ch s n ph m hay d ch v c a
t ch c, t c là c p phát chúng trên m t c n c u tiên khi có nhu c u v t quá cung
c p. B nh vi n đôi khi ph i c p h n ch gi ng b nh trong tr ng h p nguy c p nh
thiên tai, đ ng đ t, l l t.. gi ng b nh ch dành cho nh ng ca n ng nh t. B u đi n
c ng dùng gi i pháp này trong nh ng d p cao đi m đ i v i d ch v th tín. C p h n ch
bi u th c g ng gi m thi u s b t tr c c a mơi tr ng b ng cách ki m sốt nh ng nhu
c u quá cao.

6.5. H ị đ ng:
-

Nhà qu n tr có th dùng h p đ ng đ gi m b t b t tr c phía đ u vào c ng nh đ u ra.
Ch ng h n nh ký h p đ ng mua bán v t t và nguyên li u m t cách dài h n, thí d nh
tr ng h p cơng ty hàng không ký h p đ ng v i các công ty x ng d u ho c các nhà ch
bi n th c ph m ký h p đ ng v i nh ng nhà cung c p ng c c. Nh đó các cơng ty trên
tránh đ c nh ng b t tr c do bi n đ ng giá c ho c t o ngu n tiêu th n đ nh cho các
nhà cung ng.

SVTH: Nguy n Phúc B u Châu – STT: 04

Trang 11


Môn: QU N TR H C
Chuyên đ : Môi Tr ng Qu n Tr (Môi tr

ng c a T Ch c)

6.6. K t n p:
-

Thu hút nh ng cá nhân hay nh ng t ch c có th là nh ng m i đe do t môi tr ng
cho t ch c c a h . Ch ng h n có m t doanh nghi p b nh ng nhóm tiêu th cơng kích,
đã m i m t vài nhân v t tr i nh t c a nhóm vào h i đ ng qu n tr c a h . D nhiên,
nh ng ng i đ c m i tham d s khơng th nào cơng kích nh ng quy t đ nh mà chính
h tham gia làm ra. Nh ng nhà qu n tr các cơng ty có khó kh n v tài chính c ng
th ng m i ngân hàng vào trong h i đ ng qu n tr c a h , đ d ti p c n v i th tr ng
ti n t .

6.7. Liên k t:
-

ây là tr ng h p nh ng t ch c h p l i trong m t hành đ ng chung. Cách gi i quy t
này bao g m nh ng chi n thu t nh tho thu n phân chia th tr ng, đ nh giá, phân chia
lãnh th đ a lý, h p nh t, ho t đ ng chung và đi u khi n chung. Nh ng tho thu n có đi
có l i, không vi t ra, đôi khi b t h p pháp và nh ng gi i quy t nhân nh ng có th n
đ nh mơi tr ng b t tr c.

6.8. Qua trung gian:
-

Nhà qu n tr có th s d ng cá nhân hay t ch c khác đ giúp h hoàn thành nh ng k t
qu thu n l i. Cách th ng dùng là v n đ ng hành lang đ tìm ki m nh ng quy t đ nh
thu n l i cho công vi c c a t ch c.

6.9. Qu ng cáo:
- Là ph ng ti n quen thu c nh t mà các t ch c s d ng đ qu n tr môi tr ng. Nh ng
nhà qu n tr t o đ c nh ng khác bi t gi a s n ph m hay d ch v c a h v i nh ng
công ty khác trong ý th c c a khách hàng thì có th n đ nh đ c th tr ng c a h và
gi m thi u b t tr c.

SVTH: Nguy n Phúc B u Châu – STT: 04

Trang 12


Môn: QU N TR H C
Chuyên đ : Môi Tr ng Qu n Tr (Mơi tr

7. TĨM L

ng c a T Ch c)

C VÀ K T LU N:

-

Các nhà qu n tr dù ho t đ ng trong b t k l nh v c nào đ u ph i xét đ n các y u t môi
tr ng xung quanh. Trong khi h có th thay đ i chút ít ho c không th thay đ i các
y u t này, thì h khơng có s l a ch n nào khác mà ph i ph n ng, thích nghi v i
chúng. H ph i xác đ nh, c l ng và ph n ng l i đ i v i các y u t bên ngoài t
ch c có th nh h ng đ n s ho t đ ng c a nó.

-

Mơi tr ng qu n tr là s v n đ ng t ng h p, t ng tác l n nhau gi a các y u t và l c
l ng bên ngoài h th ng qu n tr nh ng l i có nh h ng tr c ti p, ho c gián ti p đ n
ho t đ ng qu n tr c a m t t ch c.Tùy theo các góc đ ti p c n khác nhau, ng i ta có
th phân môi tr ng qu n tr ra thành nhi u lo i: mơi tr ng v mơ: có tác đ ng trên
bình di n r ng và lâu dài. i v i m t doanh nghi p: ch ng h n, chúng tác đ ng đ n c
ngành s n xu t kinh doanh, và do đó c ng có tác đ ng đ n doanh nghi p và chi n l c
qu n tr kinh doanh c a doanh nghi p; mơi tr ng vi mơ bên ngồi t ch c, tác đ ng
trên bình di n g n g i và tr c ti p đ n ho t đ ng c a doanh nghi p và mơi tr ng n i
b , có nh h ng tr c ti p, th ng xuyên và r t quan tr ng t i các ho t đ ng qu n tr
c a chính ngay t ch c đó. Các y u t này s giúp cho m t t ch c xác đ nh rõ u
nh c đi m c a mình, đ a ra các bi n pháp nh m gi m b t nh c đi m và phát huy u
đi m đ t đ c m t cách t i đa.

-

Các mơi tr ng nói trên luôn tác đ ng qua l i l n nhau, t o ra môi tr ng qu n tr c a
m t t ch c.Tuy nhiên, nhà qu n tr có th làm gi m s l thu c c a t ch c vào môi
tr ng b ng nh ng chi n l c thích h p.

-

Qu n tr gia ph i nh n th c đ y đ , chính xác các y u t mơi tr ng đ so n th o chi n
l c và sách l c qu n tr cho đúng đ n, giúp t ch c t n t i và phát tri n.

SVTH: Nguy n Phúc B u Châu – STT: 04

Trang 13