Bàn về quan điểm giao tiếp với việc biên soạn giáo trình dạy và học kỹ năng đọc cho sinh viên ở giai đoạn cơ sở

BAN VE QUAN
DIÉM GIAO TIÉP
VOI
VIÉC BIÉN
SOAN
GIÀO TRÌNH
DAY
VA
HOC KY NÀNG DOC CHO
SINH
VIÉN
Ò
GIAI
DOAN CO SO
Nguyén
Thi Minh
Hang
Khoa NN&VH
Nga,
DHNN,
DHQGHN
l.
MÒ
DAU
1.
Dat van de
Két
qua
cùa mot món hpc phu thuóc rà't nhiéu vào chà't
ludng
cùa

bp giào trình món
dò.
Ky nàng dpc là ky nàng mang tinh thu dóng, khó
phàt
buy
dUdc tinh tich cUc
va
sàng tao cùa ngUdi hpc, song dò lai là
ky nàng
co
tinh ed
so,
ky nàng
co
tinh nén móng
de
tao diéu kien phàt
trién càc ky nàng khàc. Dac biet,
ò
giai doan
ed
so,
néu ngUdi hpc chua
co
ky thuat dpc tòt , chUa
co
ky nàng dpc
bièu
nhanh, bp sé gap rà't
nhiéu khó khan khi rèn

luyén
càc ky nàng nói, nghe
va
vié't,
tu
dò
dàn dén viec
ngUÒi
dpc thiéu tu tin khi giao tiép
bang
tiéng
nude
ngoài.
Qua
thUc
tién nhiéu nàm day ky nàng dpc
ò
giai doan
ed
so,
chùng
tói nban thà'y: khi tinh tich cUc cùa sinh
vièn
dUdc phàt huy, hieu
qua
cùa giò hpc sé rà't cao, sinh vièn se phàt huy rà't tdt khà nàng sàng tao
va hp rà't chù dpng, tu tin khi giao tiép. Song, de kich thich tinh boat
dóng tich cUc cùa sinh vièn thì ngoài vièc giào vièn
co
nhiéu phUdng

phàp bay,
pbài ké
dén vai trò quan trpng cùa giào trình:
dò
là he thdng
bài tap rèn luyén hdp
ly,
dò là noi dung ngù
lieu
phù hdp tàm sinh
ly
lùa
tuoi
va co
tinh cap nhat cao.
Xuàt phàt
tu
thUc té là:
Ò
khoa Nga rat thié'u giào trình day
va
hpc ky nàng dpc dàp ùng trình dò
va
nhu càu
biéu
bié't cùa ngUÒi hpc
343
Viét
Nam,
xuà't phàt

tu
tinh Uu viét cùa quan diém giao tiép dòi vói
viéc day
va
hpc
ngoai
ngù
nói
chung, viéc day va hpc ky nàng dpc nói
rièng, chùng tói manh dan van dung mot
so'nguyén
tàc cùa quan diém
giao
tiè'p
vào viéc bién soan giào trình day
va
hpc ky nàng dpc cho sinh
vièn
ò
giai doan ed sd nhàm phàn nào giùp ngUdi hpc dat dUdc hieu qua
cao khi rèn luyén ky nàng này.
Trong khuòn khd cùa bào cào này , chùng tòi xinh manh dan
dUa
ra mot so' diéu càn bàn sau
day
:
1.
Nhùng nguyén tàc cùa phUdng phàp giao tiè'p dUdc
su
dung khi

bién soan giào trình day
va
hpc ky nàng dpc.
2.
Nhùng yéu càu dat ra khi day
va
hpc theo giào trình mdi bién
soan.
3.
Nhùng giai phàp cu thè khi bién soan giào trình day
va
hpc ky
nàng dpc cho sinh vièn d giai doan
ed
sd.
4.
Mot so'de
nghi.
2,
Phiidng
phàp nghièn
cvfu
Trong qua trình bién soan bp giào trình day
va
hpc ky nàng dpc,
chùng tói
su
dung phUdng phàp quan sàt
va
phàn tich thUc té hpc tap

cùa sinh vièn
d
giai doan
ed
sd, dong thdi ddi chiéu
vói
kinh nghiem
giàng day cùa bàn thàn
va
cùa ddng nghiép de rùt ra nhùng két
luàn
sàt vdi thUc té day
va
hpc nhàm tim ra giài phàp tò'i Uu cho viéc bién
soan mot bp giào trình
co
thè dàp ùng tó't nhà't cho viéc day
va
hpc ky
nàng dpc cho sinh vièn
ò
giai doan ed sd.
n.
NOI DUNG
1.
NhiJng nguyén tàc
cùa
phufofng
phàp giao tiè'p
càn

difpfc
van dung khi bién soan giào trinh day
va
hoc
ky nàng doc cho sinh vièn
ò
giai doan
ed sa
1.1.
Nguyén
tàc
diCa
ngù lieu
tu de
dén khó
Bp giào trinh day
va
hpc ky nàng dpc d nàm thù nhà't dUdc chia
làm
2 tap. Trong 5 bài dàu cùa tap 1, muc dich chù yéu là ón tàp
va
344
khàc sau nhùng diéu ngUdi dpc dà dUdc hpc
ò
phó thòng két hdp luyén
tap lai toàn bp càch phàt àm cùa he thdng ngù àm tiéng Nga. Cu the
là : luyén càch phàt àm tùng àm ddn le (dac biet là nhùng àm khó),
càch dpc àm tié't mang trpng àm, càch dpc tiè't tà'u
tu,
càch dpc càc

dang ngù diéu, càch dpc trpnng àm càu
va
càch dpc 1 van bàn.
ThUc té' cho thà'y : dat dUdc muc dich trèn là rat khó
dò'i
vói sinh
vièn trong nhùng ngày dàu
bude
chàn vào dai hpc bòi hp dà
co
thói
quen dpc sai bau hè't càc quy tàc cà'u àm cùa he thò'ng ngù àm tiéng
Nga. Do dò, ngù
liéu
dUa ra pbài
tu
tu,
di
tu di
dén khd de ngUdi hpc
bàt chudc
va
khàc sau dàn dàn càc quy
luat ve
càch dpc he thò'ng ngù
àm tiéng Nga.
Q nhUng
bài tiép sau, ngù lieu cùng phai dUa dàn
tu
de dén khó

bòi vó'n
tu
vUng cùa sinh vièn giai doan này chua nhiéu, càc và'n
de
ve
ngù phàp hp nàm cùng chUa
that
hoàn bào, do vày khóng nèn
de
ngUÒi
hpc
co
tàm ly choàng
boàc
lo sd khóng hpc dUdc. Hày
de
hp vùng tin
ràng
:
hp sé dpc dUdc
dièn
càm
va
se dpc hieu nhanh. Tà't nhièn
lue
này
giào vièn càn hé't
sue
kién
tri

giùp sinh vièn vUdt qua giai doan khó
khan
này.
1.2.
Nguyén
tàc ve khòì
lUiMg
ngù lieu
De co
dUdc chuàn
ve
khò'i
lUdng
ngù liéu cho tùng bài rà't khó.
Song, theo chùng tòi, trong mòi ddn vi day hpc (ypok)
co
thè
co
nhiéu
bài khoà, nhUng trong mòi bài khóng nén
co
qua nhiéu
tu
mdi
va
khóng nén
co
qua 300
tu.
Do

lón
cùa bài khoà cùng nhU
lUdng tu
mdi
di
gay
nèn tàm ly thié'u tu tin cùa ngUdi hpc,
tu
do dàn dén sU ùc
che
b ngUdi hpc, hieu
qua
cùa viéc day
va
hpc sé khóng thè cao dUdc.
1.3.
Nguyén tàc ve
chù diem day
va
hoc ky nàng dgc
va
viéc
tinh
dèh
tinh cap nhat cùa ngù lieu
Ò
giai doan ed sd, sinh vièn chù yéu
d
lùa tuoi 18 - 20. Nèn dUa
vào bp giào trình nhùng chù diém gàn gùi vdi cupe song sinh vièn, phù

hdp vdi lùa tuoi nhUng lai khóng xa vdi cupe sò'ng thUdng ngày cùa xà
bòi.
Dò
co
the là nhùng chù
diem
nhU :
già
dinh, thành phd, trUdng dai
hpc,
tinh ban
va
tinh yéu, nghé nghiép, con ngUdi
va
thièn nhièn,
345
Nhùng thòng tin dUa vào bài khoà vùa pbài dàm bào bàm sàt chù
diém, vùa pbài dàm bào tinh cap nhat nhàm gay hùng thù, góp phàn
phàt huy tinh tich cUc cùa ngUdi hpc. Nhùng thòng tin này
co
the dUdc
lày tu
tài liéu bàn xù hoàc
tu
internet.
1.4. Nguyén tàc chù y
dén
tinh tich
cUc
hoà hoat dóng hoc tap cùa

ngitdi
hoc, de cao tinh chù dóng sàng tao cùa
ngUòi
hoc
Day là nguyén tàc
ed
bàn cùa
phUdng
phà giao tiép. Nguyén tàc
này dòi bòi he thdng bài tap cùa mòi bài hpc (ypok) pbài da dang, bao
gdm
e
a càc dang bài tap ngón ngù, càc dang bài tap
Idi
nói va càc dang
bài tap giao tiè'p. Càn
luu
y:
he
thòng bài tap cùa bài dpc pbài dàp ùng
dUdc
2 yéu càu: vùa
de
day
va
hpc, vùa
de
kièm tra mùc dò dpc bièu.
Do
dò,

càc càu bòi dUa ra
d
he thò'ng bài tap cùa bài dpc vùa dUdc dùng
de
khàc sau kié'n thùc cho
ngUòi
hpc vùa dUdc dùng
de
phàt huy tinh
chù dóng sàng tao
va
tinh tich cUc cùa ngUdi hpc. Thùc té' day
va
hpc
ky nàng dpc cho thà'y : khi giào vièn khéo de cho sinh vièn làm chù giò
hpc thì tinh tich cùc cùa bp
dUdc
phàt huy rà't tò't, bièu qua giò hpc cao
bdi
ngUdi hpc nhu dUdc trò
ve
mòi trUdng giao tiè'p gàn nhU thUc, tU
duy cùa hp nhanh hdn
va co
logie,
sue
bàt khi giao tiép
bang
tiéng nUdc
ngoài nhanh hdn, càc

Idi
cùng giàm di nhiéu.
2.
NhiJng
yéu càu
ed
bàn dat ra khi day
va
hoc theo giào
trình mòi bién soan
2.1.
Yèu càu
so'
mot dat ra là
:
phai doi mdi
phUOng
phàp day uà
hoc ky nàng
dgc
theo
huàng
tich
citc hoà
hoat dóng hoc tap cùa
ngUdi
hoc.
Nghla
là: trèn
Idp

giào vièn phài tao mpi diéu kién
va
ed bòi de
giùp sinh vièn tham
già
tich cùc vào boat dòn grèn luyén ky nàng dpc,
gay
hùng thù cho ngUdi hpc, tao niém vui de ngUdi hpc
de
phàt huy
tinh tich
CUC,
chù dóng cùa minh. Trèn
lóp,
sinh vièn là chù the boat
dpng, giào vièn
chi
nèn dóng vai trò hudng dàn.
2.2.
Trong
qua
trình day
va
hpc ky nàng dpc, két
qua
hoc tap cùa
ngìXài
hoc phài
ditóc
dành già

bang
nàn
lite
giao tiép
va
ùng xù bang
tiéng
nitóc
ngoài thòng qua càc tinh
huóhg
giao tiép cu the
dUOc dUa
346
ra trong mòi bài dgc. Két qua này phài dUdc
bình
thành dàn dàn, ngay
tu
nhùng bài dàu
va
diéu này phài dUdc coi là muc dich cuòi cùng cùa
viéc day
va
hpc ky nàng dpc. Mpi viéc làm cùa giào vièn
va
hpc sinh
cùng
chi
nhàm dat cho dUdc yèu càu này.
2.3.
Day

va
hpc ky nàng dpc phài nàm trong mó'i hèn quan chat
che
vdi viéc day
va
hpc càc ky nàng viét, nói
va
nghe.
Nghia
là kié'n
thùc cùa ky nàng dpc phài dUa trèn nén tàng kié'n thùc cùa càc ky
nàng khàc, ddng thdi, ky nàng dpc lai là nén móng de bàt trién càc ky
nàng khàc. Khóng the day
va
hpc ky nàng dpc tàch rdi vdi viéc cung
cap kién thùc
ve
ngù phàp cùng nhU viéc dUa ra càc chuàn mUc
Idi
noi
co lién
quan trong bài dpc. Bó'n ky nàng nói, nghe, dpc, viét phài dan
xen
nbau,
khóng tàch rdi nhau, nhùng vàn phài chù y dat muc dich
Idn
nhà't cùa giò rèn luyén ky nàng dpc - dò là sinh vién phài biét dpc
dièn càm bài khoà
va
phài biéu dUdc nhanh diéu

minh
dpc.
3.
Nhùfng
giài phàp cu the khi bién soan giào trinh day
va
hoc ky nàng doc
ò
giai doan
co sa
3.1.
Xuà't phàt
tu
thùc té' day
va
hpc ky nàng dpc
d
nàm thù nhà't,
mòi tuàn
chi co
2 giò day va hpc dpc, mòi ddn vi day
va
hpc ky nàng
dpc
0 tam
thdi dUdc bó' cuc nhu sau: cà bp giào trinh day
va
hpc ky
nàng dpc
ò

nàm thù nhà't khoa Nga gdm 30 bài, mdi tuàn hpc 1 bài
(ypok).
Bp giào trình gdm 2 tàp:
Tàp 1 : gdm 15 bài
Tàp 2 : gdm 15 bài
Mòi bài (ypok) gdm 5 hoàc 6 phàn lón.
Phàn
I: Gòm nhùng bài tàp luyén trUdc bài khoà (càc dang bài
tàp cùa phàn này chù yéu là càc bài tap ngón ngù).
Phàn II: Gdm bài khoà chinh
va
nhùng bài tàp luyén sau bài
khoà
(d
phàn này bao gdm càc bài tàp ngón ngù,
lòi
nói
va
giao tiép).
Phàn III: Gdm 1 bài khoà tUdng dò'i
dai
hoàc vài bài khoà nhò
(phàn này chù yé'u de sinh vièn tu dpc
ò
nhà).
Phàn IV: Gdm nhùng bài khoà, truyen ngàn, càc bài bào
là'y tu
347
càc bào cùa Nga hoàc càc thòng tin là'y
tu

internet
co
nói dung gàn
va
tUdng dò'i gàn vdi chù diém dang hpc hoàc ddn giàn
chi
là cung càp
kién
thùc
ve
dà't nUdc, vàn hoà cùa nude Nga, cung cà'p càc thòng tin
cap nhat.
Phàn V: Mot sd truyén vui cUdi
Yéu càu: Hoat dpng trèn
Idp
chù yéu gdm phàn I, IL Phàn III, IV,
V sinh vièn thUc bién
d
nhà. Muc dich cùa nhùng phàn này là cung cà'p
vó'n
tu
vUng
va
tri thùc
ve
dà't nUdc, vàn hoà Nga. Nhùng truyen vui
giùp sinh vién vùa dpc biéu nhanh mot vàn bàn ngàn, vùa giùp hp giài
tri,
nhàm tàng thém hieu qua hpc tàp.
3.2. Xuà't phàt

tu
yéu càu cùa phUdng phàp giao tié'p, khi bién
soan giào trinh day
va
hpc ky nàng dpc
ò
giai doan
ed
sd, mòi ddn vi
day hpc (ypok) déu
co
he thdng bài tap luyén
(tu de
dé'n khó) dang ngón
ngù nhU: tim
tu
ddng nghia
(tu
trai nghia), két thùc càu, dién giài
tu
thich hdp, khdp
tu,
khdp càu,
va
càc dang bài tàp
Idi
nói
va
giao tiép
nhU: càc bài tàp trac nghiem tim càu

tra Idi
dùng nhà't,
tra
lòi càu bòi
theo bài khoà, dang bài tàp yéu càu ngUdi hpc nèu quan diém hoàc suy
nghi cùa minh
ve mot
và'n
de
nào
dò
dUdc néu ra trong bài, Nhùng
bài tàp
Idi
nói
va
giao tiép vdi sU hUdng dàn
linh
boat cùa giào vién sé
giùp ngUdi hpc phàt huy tó't khà nàng ùng xù
bang
tiéng nude ngoài,
nhu vày, tinh sàng tao sé dUdc phàt huy tò'i da.
4.
Mot
so'
de nghi ve
phifofng
phàp day
va

hoc ngoai ngù nói
chung, day va hoc ky nàng doc
bang
tieng Nga nói rièng
Qua nhiéu nàm trUc tiép giàng day ky nàng dpc
ò
nàm thù nhà't
khoa Nga, chùng tói manh dan dUa ra
mot
so'
de nghi sau:
4.1.
Càn
phài doi mài
phUOng
phàp day
va
hoc ngoai ngù, trong
dò co
ky nàng dgc.
Hien nay
ò
bàc phd thòng cùng nhU
ò
bà'c dai hpc, nhiéu giào vién
chù yé'u vàn giàng
va
nói nhiéu, hpc sinh chù yéu là nghe mot càch thu
dpng, it dUdc nói, tham chi khòng dUdc nói trong suó't 45 phùt cùa giò
hpc.

Nhu vày
co
nghia là tinh tich cUc cùa ngUdi hpc khóng dUdc phàt
348
huy, ngUdi hpc khóng tham
già
hoàc it tham
già
vào càc
tinh
huó'ng
giao tié'p, dàn dèn viéc
lùng
tùng, thié'u tu tin
sue
y
Idn.
Do dd, theo
chùng tòi, càn phài ngay
làp tue
ddi mdi phUdng phà day
va
hpc, khòng
con
phù hdp
trUòc
day,
hày coi ngUÒi hpc là chù the cùa giò hpc,
bay
de hp dUdc nói

va
nói nhieu, hày de tinh tich cUc cùa hp dUdc phàt huy
bòi day là giò hpc ngoai ngù chù khòng phài giò hpc toàn hoàc vàn.
4.2. Càn dòi mài càch xdy dung quy trình day
va
hgc ky nàng dgc
de
dat hieu
qua
cao.
Càc bude cu thè cùa quy trình day
va
hpc ky nàng dpc - cùng nhU
day
va
hpc càc ky nàng khàc bao gdm :
a. Chuàn hi giào àn
.
b. Hoat dpng day
va
hpc trèn
Idp
Khi soan bài, giào vièn càn hé't
sue luu
y dé'n viéc phàn bó' thdi
gian cho mot ddn vi day hpc (ypok). Néu muc dich cùa giò hpc nghiéng
ve
rèn ky thuat dpc thì hày dành cho viéc rèn ky thuat dpc mot
nùa
thòi

lUdng
day
va
hpc.
Con
néu muc dich cùa giò hpc nghiéng
ve
rèn
ky nàng dpc biéu thì viéc rèn ky thuat dpc
chi
nén chié'm 1/5 thdi
lUdng
day
va
hpc. Nghia là thdi
lUdng
dành
de
luyén tàp càc bài tàp lòi nói
va
giao tié'p phài nhiéu hdn rà't nhiéu so vói thdi
lUdng
dành
de
luyén
tap càc bài tàp ngón ngù.
Phài xày dUng
dUde
muc tièu càn dat dUdc sau mòi bài (ypok)
de

co ké boach
huóng viéc tò chùc tién trình day
va
hpc sao cho dat dUdc
muc tièu de ra. Giào vién bao giò cùng phài biéu rò
minh
dang làm gì
va
làm nhu vày
sé
dat dUdc gì? Giào vién càn hé't
sue lUu
y nói it nhUng
chinh xàc tùng càu bòi, tùng càu gdi y
de
sinh vién
tU
phàt huy tinh
sàng tao cùa minh, nhàm dat nhanh muc tiéu de ra.
Tom
lai: Khi giào vièn dà chuàn hi ky bài giàng thì tién trinh bài
giàng sé dién ra dùng vdi muc tiéu
de
ra. Khi giào vién dà coi sinh vién
là chù thè' cùa càc hpat dpng trèn lóp thì chàc chàn hieu qua day
va
hpc se dat
ò mite
dò cao.
349

ni.
KÉT LUAN
Viéc xày dUng mot bp giào trình dàp ùng dUdc
tbue
tién day
va
hpc
ngoai ngù
ò
giai doan ed sd là viéc khòng
de
dàng, dòi bòi nhùng ngUdi
bién soan phài biét két hdp linh boat càc nguyén tàc cùa phUdng phàp
giao tié'p trong viéc day
va
hpc ngoai ngù vdi thUc tién giàng day tùng
ky nàng cu the
de co
thè
co
dUdc nhùng kinh nghiem rùt ra
tu
thUc té'
giàng day cùa bàn thàn
va
cùa ddng nghiép. Tuy nhièn, càn phài nhà'n
manh ràng, dù giào trình ed bay bao nhiéu thì két
qua
cùa viec day
va

hpc vàn phu thuóc rat nhiéu vào càch tó chùc giò day
va
hpc cùa ngUÒi
thày. NgUdi thày phài ddng vai trò quyè't dinh trong viec giùp sinh
vièn bién
lUdng
tri thùc
Knh
bòi dUdc thành còng cu giao tié'p
bang
ngày. Cd nghia là ngUdi thày phài biét linh boat giùp sinh vién phàt
huy tò'i da tinh tich cUc cùa minh, tao ra nhiéu
tinh
huó'ng giao tié'p
(thòng qua càch néu và'n
de
cùa giào vièn) de ngUÒi hpc trUc tié'p tham
già
giao tiép, ùng xù.
Viéc xày dUng bp giào trinh day
va
hpc ky nàng dpc dUdc xem nhU
su dóng góp
nhò
vào viec xày dUng phUdng phàp day
va
hpc ngoai ngù
theo phUdng phàp giao tié'p nhàm giùp ngUdi hpc
su
dung

dUde
ngoai
ngù nhu mot còng cu giao tié'p.
Chàc chàn bàn bào cào cùa chùng tòi khóng trành
khói
nhiéu
thiéu sót. Chùng tói rà't mong nhàn dUdc y kién ddng góp cùa càc thày
co va
càc ban ddng nghiép. Chùng tòi xin chàn thành càm dn,
350