Tải bản đầy đủ (.pdf) (12 trang)

Đặc điểm khoáng vật các đá Peridotit khối núi Nưa - Thanh Hóa

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (6.37 MB, 12 trang )

OAC
DIEM KHOANG VAT CAC
DA
PERIDOTIT
KHOI NUI NJA-THANH
HOA
D6
THI
VAN
THANH,
NGUYEN THUY DUONG,
TRAN
THI
THANH NHAN
Khoa Dia chat, Dai hoc Khoa hoc
Tic
nhien
Tom tat
Thanh phan khoang vat
ciia
cac da magma sieu mafic kbdi
Niii
Nua rat dae trung cho mot qua trinh ket tinh dung the dudi sau, nhung
bi bie'n ddi ea ban do qua trinh tu bien chat dudi
tac
dung
eiia
chat
luu
eon sot
lai.


Su bien ddi hau nhu triet de thanh phan da nguyen thuy ed
lien quan vdi mot qua trinh chuyen ddng kien tao
ciia
ddi sdng Ma,
dan tdi toan khd'i sieu mafic bi "nang trdi" lam cho nhiet do ap suat
ciia
khd'i bi giam xud'ng.
Vdi thanh phan khoang vat olivin
(Ol
= 51,3 - 59,0%),
onhopyroxen
(Opx = 9,51 - 16,19%), elinopyroxen (Cpx = 1,12 -
11,08%)
ed the
suy
nghi chiing
thude
loai
peridotit (barburgit va Lersolit). Trong
harburgit, olivin
chiia
87,28% phan tu forsterit; 10,72% phan tir fayalit
va vdi thanh phan tren chiing ed the
duge
ket tinh d T
=
1800"C.
To hgp khoang vat olivin - enstatit - diopsid - cromspinel vdi
thanh phan boa hge duge xac dinh bang phuang phap Microzond, dae
trung cho mot phan

u'ng
ehuyen pha khi nhiet do, ap suat giam
(1800"C
-
750"C
va 20000atm - lOOOOatm) vi dudi nhiet do T =
1500"C
va ap suat P < lOOOOatm to hgp pyrop - olivin khdng ben
virng
va bi phan ra theo phan
ling:
Pyrop + Olivin
<=>
Enstatit
-i-
Diopsid
-i-
Cr-spinel
Mat khae, su ed mat
ciia
cac khoang vat nhu antophillit, clorit,
serpentin (antigorit, crysotil) va cac tam baxtit gia hinh theo
843
orthopyroxen chung minb cho qua trinh
bien
chat
aien
ra
uuui
ay

suat
ed hoi nude va nhiet do T = 700 -
750"C,
khi nhiet do giam tdi 400 -
500"C se xuat hien serpentin theo phan ling:
3Mg2[Si04]
+
H2O
+
Si02 ^ Mg,[Si40,o](OH)x
Trong thanh phan
ciia
mot sd khoang vat, ham
lugng
Cr va Ni
tuong
ddi cao:
CrjO,
ed 0,04% trong olivin, 0,59% trong serpentin va
len
tdi
1,71
-
1,456%
trong pyroxen; NiO ed 0,41% trong olivin, 0,3%
trong serpentin va 0,05 - 0,1% trong pyroxen.
Dilu
nay
ly
giai

sir
xuat
bien phong
phii
ciia cac khoang vat phu (cromspinel) va khoang vat
quang di kem.
Trong bai bao nay tap the tac gia chi neu len mot so
dSn
lieu
ve
dae diem
thach
hge, khoang vat
ciia
khd'i Nui Nua vdi mong mudn gdp
phan lam sang to bd'i canh dia chat - kien tao
ciia
ddi sdng Ma.
Md dau
Cac thanh tao mafic - sieu mafic
ludn
la ddi tugng duge nhieu nha
dja chat quan tam.
Nhtrng
ket qua nghien ciru ve kbdi sieu mafic
Niii
Nua, cac thanh tao sieu mafic ddi sdng Hong, nhung thanh he quang
ndi sinh thanh tao trong rift Sdng Da da cho tha'y vai trd to
Idn ciia
ehiing

trong viee nghien cuu cac boat ddng
kien tao va thanh phan
ciia Idp
manti tren.
Khd'i Nui Nua duge nghien
eiiu
chi
tie't
tir
nbirng nam 70 ve thach hge,
khoang vat. Nhieu tac gia cho rang khd'i
Nui Nua duge tao
nen
bdi cac da harbugit,
dunit va mot lugng nhd Lersolit, veelit.
Tuy nhien eiing ed tac gia cho rang
serpentinit cung la mot hgp phan
ciia phiic
be
Niii
Nua, mac du dilu kien thanh tao,
ngudn gd'c eua chiing ed nbirng diem dae
biet khae.
Trong bai bao nay, tap the tac gia se
trinh bay mdt sd ket
qua'nghien
ciru
gan '^"'' ^•.^^^';^";^r"r:f
.
nXo

'^or^^
- f ^ do sieu mofic klioi Nui Nuo
day (2003-2005)
ve
dae
diem
khoang vat
^£,^7-;,,
y^„
Thanh,
2004)
844
ciia
ode
d^
peridotit b hai vi
tri
la khu md cromit Co Dinh va md
serpentin d
phin
Nam
ciia
khd'i
Niii
Nua.
Sir
phan bd cac thanh tao mafic - sieu mafic
Cac da magma mafic - sieu mafic d khd'i
Niii
Nua phan bd cd quy

luat
theo khdng gian. Dae biet d moong khai thae serpentin tha'y rd
harbugit, dunit, dunit pyroxen phan bd
ehii
yeu d phan giira khd'i, ra xa
ban
la
Lersolit va d hai ben canh la gabro, gabro - diaba. Ngoai
ria
khd'i ve phia Nam la gabro - diorit. Trong khd'i sieu mafic cd mach
diaba xuyen len thang
diing
[anh 1].
Dae diem chung eua da la
sSm
mau, ran
cbac,
bi vd
niit,
ea ep
manh. Hau bet cac da bi serpentin hda. Trong cac da tha'y rd cac mang
mach crysotil, antigorit.
a. Dqc diem hda hoe eua cac da
Thanh phan hda hge
ciia
cac da sieu mafic khdng khae nhau
nhieu. Ham lugng MgO kha cao, dat tdi
40,51%,
ngheo
Si02,

ra't it
AI2O3
va lugng
kilm NajO
-1-
K2O
< 1%.
Tir
dunit den Lersolit ham
lugng
Si02,
MjO^,
Fe203,
FeO va MgO thay ddi khdng dang ke'.
Nhung ne'u so sanh thanh phan
ciia
cac da magma mafic vdi cac
da magma sieu mafic se thay rd
sir
tang dot bien ham lugng
Si02,
AI2O3,
Fe203,
FeO, CaO va
nguge
lai ham lugng MgO giam dang ke.

sieu
malic
D

malic
eu
60
I
I
nsg
i_=i.
cac
nguyen
to
SiOj AijOj FczOj
MgO CaO
Hinh
1:
Hdm lugng cdc nguyen to trong da
magma mafic - sieu mafic Nui Nua
845
Bang 1: Thanh phan hda hoc ciia cac da magma
thugc khdi
Niii
Nua
(%)
Thanh
phjn
SiO,
T1O2
Al.O,
Fefi^
FeO
MgO

CaO
Na^O
K,0
1 *
39,5
2
0,01
0,87
6.23
0,95
40,5
1
0,29
0,74
0,05
2*
39,46
0,04
1,09
5,93
1,99
37,20
2,87,
0,74
0,05
T**
38,83
0,03
0,50
3,50

4,03
41.20
0,35
0,11
-
4**
42,05
0,08
0,87
6,50
1,70
36,82
0.18
0,28
-
^***
36,83
0,07
1.54
5,40
2.50
36,78
0,61
0,55
0,13
6*
42,9
0,04
1,71
1,88

4,42
36,2
9
2,01
0,81
0.05
7**
39,68
0,03
0,70
2,65
4,78
40.90
1,07
0.08
-
8*
43,36
0.72
14,57
3,92
8,11
11.96
9.18
1,08
0,63
9*
55,56
0,80
14,73

1,60
9,77
\
6,23
7,89
1,15
1.18
1 - Dunit; 2 - 5 Harbugit; 6 - Lersolit; 7 -
VecUt;
8 - Gabro - diaba; 9 -
Gabro
- diorit; 1 - 4 va 6 - 9
thugc
khdi
Niii
Nua;
5 -
thugc
khdi
PacNgm.
*
DdTIti Van
Thanh, 2004;
**
Nguye'n Van
Chien.
1964;
***
Nguyin
DUc

Thang. 1999.
Thanh phan hda hge eua cac da sieu mafic khd'i
Pde
Nam [8] ham
lugng
SiOj,
MgO thap ban eon
AljO,
lai cao ban.
Trong thanh phan cac da mafic - sieu mafic ham lugng cac
nguyen to tao quang Cr, Ni, Co rat khae nhau, chiing tap trung
chii
ye'u trong da sieu mafic, dae biet ham lugng Ni tap trung
ehii
yeu
trong dunit tdi 2153 ppm, day la nguyen to thay the' ddng hinh cho
Fe^*
trong olivin. Nguge lai Cr lai tap trung kha cao trong Lersolit tdi
1349 ppm.
b.
Dqc diem khodng vat
Mae
dii
eae da bi serpentin hoa kha manh nhung trong
lat
mong
thach hge van quan sat thay olivin, loai orthopyroxen va
elinopyroxen.
Dd la ba khoang vat nguyen sinh
ehii

yeu eua da sieu mafic. Vdi thanh
phan khoang vat olivin (ol:
51,3
- 59,0%), orthopyroxen (opx: 9,51 -
846
16,19%),
elinopyroxen
(cpx: 1,12
-11,08%),
dae trung cho peridotit
(Harbugit
v^
Lersolit). Trong
dd
harbugit tha'y ra't ro cdc
ta'm
ban tinh
orthopyroxen vdi
kich thudc
tdi 0.5cm. Chiing
thudng
bi serpentin hod
tao
nfin
cac ta'm baxtit (serpentin gia hinh theo orthopyroxen). Trong
Lersolit thi
elinopyroxen chiS'm
lugng chii ye'u, nhieu han hin
orthopyroxen. Ngoai cac khoang vat neu tren, trong harbugit va
Lersolit con cd spinel, granat (it), duge xac dinh qua ket qua phan

tich
ranghen (Bang 2).
Bang
2:
Gia trj
da(A) dae trung eua
cac khoang vat trong peridotit
Khoang vat
Olivin
Enstatit-Hyperthen
Aropsit-Hedenbergit
Cromit
Crompieotit
Spinel
Granat
Serpentin
da(A)
4,85(4) - 2,83(10) - 2,49(10) - 2,40(8)
3,21(10)-2,83(8)-2,48(5)
3,0(10) - 2,52(10) - 2,13(6) - 2,01(6)
2,83(9)-3,68(10)-2,52(8)
2,5(10)-2,07(7)-
1,69(4)
.
2,94(5) - 2,52(10) - 2,17(6) - 2,09(7)
2,98(9)-3,68(10)-2,52(8)
7,28(9)-3,68(10)-2.52(8)
Ghi dm: Ket
qua
phan tich tgi

TTTNDC,
Cue
DC&KSVN, 2004
Nhirng khoang vat
neu
tren duge xac dinh ddng bd trong lat mong
thach hge, xac dinh bang phan tich ranghen va thanh phan xac dinh
bang phan tich microsond.
847
Anh 2. Olivin bi serpentin hoa
trong dunit.
N*x90
Anh 3. Olivin bi serpentin hoa
trong dunit.
N*x90
Anh 4. Pyroxen thoi
trong harbugit.
N*x90
Anh 5. Pyroxen mot nghieng
trong Lersolit.
N*x90
Anh 6. Cromit trong dunit
(lat mong). Nx90
Anh 7. Cromit trong dunit
(mai
lang).
x90
848
Thanh
phdn

hoa hge ciia cac khoang vat duge xac dinh bang phuang
phap microsond (bang 3).
Bang 3: Hgp phan khoang vat tai cac diem phan
tich
microsond
(Gia tri trung
hinh
%)
Tang
Trdn
Dudi
3
2
1
Am
Diem o
Forsterit
Fayalit
Cr-spinel
Forsterit
Fayalit
Cr-spinel
ivin
84,7
6
7,83
3,07
87,2
8
10,7

2
it
Diem elinopyroxen
Diopsid
Hedenbergit
Olivin
Cr-spinel
Diopsid
Hedenbergit
Olivin
Cr-spinel
84,31
3,18
2,5
4,23
69,93
5,01
13,59
6,1
Diem Cr-spinel
Cromit
Cr-spinel
Forsterit
Cromit
Cr-spinel
Forsterit
46,03
49,55
2,99
45,84

46,06
5.06
De ed cac hgp phan khoang vat khae nhau trong mdt diem khoang
vat duge xac dinh trong lat mong thach hge, da
xir
ly sd lieu theo
phuang phap tinh toan thach boa [3]. Mat
khae,
ed nhiing khoang vat
duge hinh thanh do cac phan
u^ng
chuyen pha khi dilu kien hoa ly thay
ddi.
Nhu phan
u'ng
Pyrop
-I-
Olivin
<=>
Enstatit
4-
Diopsid
-t-
Cromspinel
Do dd, trong diem ban microsond len olivin, hoac
elinopyroxen,
spinel, ngoai hgp phan
chinh
la khoang vat neu tren thi van cd mdt
lugng nhd khoang vat khae ma nhirng khoang vat dd tham gia trong

phan ling [bang 3]. Trong olivin ngoai hai hgp
ph^n ehinh
la forsterit
va fayalit
van
con ed hgp phan Cr-spinel- ehiem mdt lugng nhd va ed
the tdi 3,07%. Nguge lai, tai diem phan tich cromspinel, eon cd mdt
lugng hgp phan forsterit 0,96-5.02% (d tang tren) va 2,07-8,05% (d
tSng
dudi). Tuang tu, trong elinopyroxen, ngoai hgp phan
chinh
la
diopsid va herdenbergit con ed cac hgp phan
khae
nhu olivin, Cr-
spinel. Olivin 2,53%
(t^ng
tren) tdi 13,59%
(t^ng
dudi), spinel -
4,23%
(ting tren) va 6,1% (tang dudi).
Nhirng dan lieu
ndu
tren ehiing to da cd phan
ling
phan ra to hgp
cdng sinh pyrop
-i-
olivin

diln
ra khi dieu kien ton tai ciia chiing
thay doi.
849
En
•5

S
^N^

05
5J
s
M
C
'O
H
q
«"
z
o
2
o
6
o
en
S
MnO
O
o:

d
u
d
<
d
H
d
t75
jz
Ll
n
ti'i
m
pha
Die'
00
c
NKl
»n
r-_^
(^
ON
.
,
'
_
Tt
ON
•*
ON

o
_,
o.
>n'
oo
p.
-^
,_
TT
—'
.
m
NO^
(N
•*
C
>
O
#
>0
CNI
oo
r~_^
—'
ON
oo
ON
NC
(N
o


o
o o
rs
r~
u",
t
ro
O
CNl
<N
u-1
in
oo_^
r-'
NO
CO

•*
o
t
oo
m_
No^
ON lO
u-i
•^
O
—"
O

r~

ro
o'
ro'
ro

O O
o'
O
cs
in
m
"1
oo'
(N'
ro
m
^^^
*
"2^
c
2
S
9
o
o
u
r*~)
^M

oo
ON
ON
'
.
Tf
OJ
ON
—*
r~
>n
oo"
"^
r~
o^
o
00
ro_
uo
-^
—<
(N
TT
ro'
1
oo
ON
uo'
u-1
B

U
o
>
a.
o
c
U
CN
U-)
•^
o
o.
ON ON
ON ON
'
tS
NO
o o
'
g
8
m" m'
, —
ro
CN
.—,
.—t
o o

ro

ON
OO_
•*' •*'
—«
m
Tt
Ol
CS
(N"
ro ro
^£)
00
p.
ON_
NO'
"n'
ro ro
'
1 1
c c
'S.
'5.
u u
c
"^
^H
oo_
ro"
ON
t

.
'
V~l
r-;
yn
~~*
1
NO
ON_
ro'
_
O
•*'
ro
ON
O.
O
ro
1
1
c
'S.
u
fM
uo_
in
ON

1
1

ON
in
^^
5
o
o
ro
•*"
(S
ON
°°,
oo
m
ro
ro
O
1
1
1
o
a
o
tN
ON'
ON
1
O
o
TJ-
o

o

o
o
m
ON
O
O
CO
^
oc
•*
O
o"
•*
o
o*
CN
P
o
ro
"^
O
Tf
c
'>
O
*
O
•*

ro
•St
ro_^
oo
rr
oo'
ON
00
O O
CN
in
.
O
1
O
m
ro
O
O O
1
00
r-
O
<~i
(N
O
CN
,
o
<?

<n
ro_^
^_ ! _
t^'
r-'
m'
ro
-H -H
ON
•>*
—'
NO
O
ro

O O
o
ro
t-~
00
00
-
ro'
^ —. —.
00
r-
00
~1
ON
1


ro
St
•«t
ON
O
'^.
o^.
O
O
CN
ro
—<
O
O
—'
O O
1
NO CN
NO
0C>
ON CN
ro
m
1
^^
*
1
^
m

oo
o'
ON
1
1
1
m
•*_
m'
.—.
o
t
o
CJN
•*"
'-^
_
m
•<t
m
00
m
•*'
"*•
1
t
oo
oo
ON
ON

1
1
'
r-
t^
o'
Ti-
m
o
CS
p.
r-^
ro
O
00
s
in
r-_^
o'
1
'
O
o
__ _
D.
s
.s
.S
•-
o o

CL,
a.
p
O O
U
1
%
Q
1
u
s
I
^
6
•2
S
.2.
s
(J
<^.

.CI
~
a
>.
:^
^
<^.
I I
S

00
O
NQ
~
-a
'<3
"<3
ex
'IS
a
:^
*S
o
2
!J3
a
Q
o
<J
1
^« ,
'2
.a
W
1
4i
•"^
•a
•^
•<?;

'a
850
De xac dinh loai Cromspinel,
eSn
tinh cdng
thiic
hoa tinh the. Cr-
spinel d tang tren cung nhu tang dudi
diu
cd dang cdng
thiic
sau (tinh
theo O4):
Nguyen to
Al
Cr
Fe
Mn
Mg
Ni
Tang tren
He so nguyen to (1)
1,25
0,75
0,37
0,003
0,63
0,003
He so nguyen to (3)
1,14

0,86
0,37
0,01
0,62
-
Tang
du6i
He so nguyen to (4)
1,06
0,94
0,34
0,01
0,65
-
Tuy nhien d tang dudi, trong harbugit, cd mat alumocromit, vdi cdng
thire
hoa tinh the: Al - 0,63;
Cr-1,38;
Fe- 0,45; Mn-
0,01;
Mg-0,54;
Vdi nhung ket qua phan tich thanh phan boa
hge
eua cac dan
khoang va
xir
ly ket qua bang phuang phap thach hoa [3] da
chu-ng
minh duge
sir

ton tai cac to hgp cdng sinh khoang vat Enstatit -
Diopsid - Cr -spinel
va
mdt lugng nhd olivin trong Lersolit. Ham
lugng granat nhd va phan tan, nen chi phat hien su cd mat
eiia
chung
trong ke't qua phan
tich
ranghen
miu
da chung.
Su ton tai phan
ling
tren da phan nao cho thay da diln ra mdt qua
trinh thay doi ve dilu kien hoa ly (P, T) ton tai ciia khoang vat.
Tai eae diem ban microsond len khoang vat trong Lersolit:
Pyrop
+
Olivin
<=>
i
Forsterit
84,76-87,28%
Fayalit
7,38-10,72%
Cr-spinel«
3,07%
Enstatit
N^

Bien doi
thanh baxtit
+ Diopsid
i
Diopsid
84,31-69,93%
Hedenbergit
3,18-5,01%
Olivin
2,5-13,59
Cr-spinel
4,23-6,1%
+ Cr-spinel
i
Cromit
46,03-45,84%
Cr-spinel
49,55 - 46,06%
Forsterit
2,99-5,06%
851
Nhu vay, eae khoang vat trong
periuom js-nuug mjcn iw«.i uv g
nha't
vl
thanh phan.
Dieu kien va ngudn gdc cac thanh tao
ciia
Peridotit khd'i
Niii

Nua
Theo
nhilu
tac gia [6] cho rang harbugit duge thanh tao d sdng
niii
dai duang va ehiem lugng ehu ye'u so vdi cac da sieu mafic khae
nhu dunit, Lersolit, vezlit. O khd'i
Niii
Nua harbugit eiing la thanh phan
chii
yeu, con Lersolit ehiem lugng nhd ban
va
phan bd
eiing
harbugit.
Trong cac thanh tao sieu mafic, to hgp olivin - granat d dieu kien
ap suat 20.000atm [5]. Khi ap suat ha xud'ng lO.OOOatm thi olivin tac
dung vdi granat tao
nen
enstatit, diopsid va cromspinel.
(Mg,Fe,Ca)3(Al,Cr)2[Si04]3 + (Mg,Fe)2[Si04] o 2(Mg,Fe)[Si03]
+
Ca(Mg,Fe)[SiA]
+
(Mg,Fe)(Al,Cr)204
Pyrop Olivin Enstatit Diopsid Cromspinel
Phan ling nay da duge xem xet dudi gdc do thanh phan vat chat,
su ton tai to hgp cdng sinh khoang vat. Enstatit, diopsid, cromspinel va
lugng nhd forsterit da duge phan
tich

chi tie't tai nhieu diem ban
microsond [bang 3].
Neu xet vl dilu kien hda ly thanh tao
thi
dunit duge thanh tao d
nhiet do khae nhau, phu thugc vao ham lugng Fe, Mg trong thanh
phSn
olivin. Olivin
ehiia
7-15% Fa, ket tinh d nhiet do 1600 -
1800"C
va ton
tai trong dung the den giai doan eud'i eiing eua qua trinh ket tinh d eae
da. Trong dung the - dung
dich
eud'i cung cd the ke't tinh true
til^p
serpentin d dang crysotil, antigorit va nhiet do ket tinh nhd ban
500"C
den
400"C
[4]. Mat khae trong da sieu mafic ed nhilu
Id
bong
ehiia
khi
nguyen sinh. Dd la hai
nude,
khi metan vdi nhilu chat bay hai. O nhiet
do

trdn 900"C
forsterit khdng tac dung vdi hai nude trong hdn hgp
forsterit va hai nude eiing ton tai. Phan
ling
thanh tao serpentin chi diln
ra d nhiet do thap ban
500"C
[4].
Dua tren nhiing quan sat thue te' (olivin ehiia 10% Fa vdi Ng - Np
=
0.032 - 0.034) va xem xet eae thanh tao da
sidu
mafic eua khd'i
Niii
Nua
thi
ed the cho rang dunit, harburgit duge thanh tao dudi
sau 6
dilu kien ap suat cao va nhiet do
1600-1800"C.
Ci dudi
sau
trong dieu
kien nhiet do ha
tir
tir,
cac tinh the cd thdi gian ket tinh, tao cac ban
tinh
Idn
nhu orthopyroxen.

852
Su phan bd cac khoang vat quang cromit, magnetit d dang xam tan
tai ranh gidi giua cac khoang vat tao da trong dunit, harbugit da chiing
to chung duge ke't tinh vao giai doan eud'i
ciia
qua trinh ket tinh silieat.
Dieu dd ehiing minh cho su cd mat
eiia
hai
nude
va eae chat khoang
hoa trong dung the. Chinh trong mdi trudng dd khoang vat quang
khdng the ke't tinh
duge,
vi ehiing chi ket tinh trong dung the khd va
trudc ea silieat.
Tren ea so nghien
eiiu
dae diem cac khoang vat tao da, tao quang
mdt sd khoang vat phu d khd'i Nui Nua nhan thay rang eae da bi
serpentin hda manh, diln ra trong qua trinh tu bien chat dudi tac dung
ciia
cac eha't bay hai cdn sot lai trong da. Nhung serpentin eon duge
thanh tao trong qua trinh nhiet dich. Cac tinh the dang sgi crysotil -
antigorit duge ke't tinh tao nen eae mach sgi vudng gdc vdi eae khe
niit
eiia khd'i da.
Qua trinh serpentin hda diln ra hau nhu trong ta't ea cac da
eiia
khd'i

Niii
Nua ehiing to dilu kien boa ly da thay doi. Dieu dd tac ddng
len eae da lam ehiing bien doi thanh phan khoang vat vl ea ban.
Trong 3
miia
thue dia, tai moong khai thae serpentin, chi bat gap
mot mach diaba nhd xuyen eat (anh 1). Yeu to dd khdng
dii
de lam
bie'n doi thanh phan khd'i
sidu
mafic mdt each ea ban. Qua trinh
serpentin hoa
lidn
quan chii yeu den qua trinh tu bien chat.
Ket
luan
1.
Cac thanh tao da dunit, peridotit phan bd ed quy luat theo
khdng gian. Trong dd, harburgit ehiem lugng ehii yeu va phan bd d
trung tam
eiia
khd'i, vdi thanh phan khoang vat dae trung la olivin,
octopyroxen, Cr-spinel, magnetit. Cdn Lersolit duge dae trung bdi to
hgp cdng sinh khoang vat olivin-octopyroxen - elinopyroxen- Cr-
spinel.
2.
Cac da
sidu
mafic duge thanh tao d dudi sau vdi ap suat cao,

nhiet do tdi
1800"C.
Khi khd'i "nang trdi", dieu kien hoa ly (P,T) thay
doi - theo chieu hudng giam
thi
da dunit ehiia granat se bien doi thanh
lerzulit ehiia Cr - spinel va qua trinh tu bien chat diln ra, olivin,
ortopyroxen bi serpentin hoa dan tdi thanh
phSn
vat chat ciia khdi bien
ddi ve ea
baii.
853
3.
Harburgit, Lersolit,
gi^u
alumocromit -
cruiiipn.uiii,
>^i-apiuv«i
b
dang xam
tdn
va dang 6 quang, khi da bi phong hoa, cdc khodng vat
quang duge lam giau va tao md sa khodng.
Tai lieu tham khao
1.
Nguyin Van Chien, 1964. Khdi sieu mafic Nui
NiCa.
Tap
chi

dia
chat sd
31 (3) 1964.
2.
Tran Trgng Hda va nnk, 2000. Cdc thanh tao sieu mafic ddi
song Hdng. Tap chi cac khoa hge trai da't, 9/2000.
3.
C.B. Efremova, K.G.Xtafeev. Phuang phdp thqch hod trong
nghien
cicu
dd. Nxb. Moseova, 1985 (ban tieng Nga).
4.
E.A Cuznetsov, 1970. Thqch hoc dd magma vd biin chat. Nxb.
DHTH Moseova (tieng Nga).
5.
G.M Saraitine va nnk, 1967. Thqch hoc dd magma vd bien chat.
Nxb.
"Nedr" Leningrad (tieng Nga).
6.
P.F
Emelianenco va nnk, 1985. Thqch hoc dd magma vd biin
chdt. Nxb. DHTH Moseova (ban tieng Nga).
7.
Dia chdt Viet Nam - Tap 2, 1995. Cdc thdnh tao magma. Cue
dia chat Viet Nam.
8. Van
Due
Chuang, Tran Van Thang, Nguyin
Phii
Duyen, 1995.

Vai trd ophiolit trong qud trinh tiin hoa kiin tqo vo qud ddt
virng sdng Md. Bao cao bdi nghi khoa hge dia chat
Ian
thit 3,
Ha Ndi (4-5/10/1995), (161-169)
854

×