Đói nghèo - Vấn đề toàn cầu trong thế kỷ 21

OÓI
NGHÈO - VAN DE TOAN CÀU TRONG
THÈ
KY 21
Nguyén Anh Thu
Ban
Qiian
he
Quóc
té-
DHQG
Ha
Nói
KHAIQUAT
The ky XX da khép lai vdi nhiéu bién dong
Idn lao
anh
huòng
tdi
dòi song nhàn
loai.
Mò
diu là hai cuòc chié'n tranh
thè
gidi tàn khó'c,
tiép theo là sU
dòi
diu chinh tri
Dòng-
Tày vdi nhiing cuòc chay dua
vii trang phàt trién vù khi gié't ngUdi

bang loat
roi dén sU phàn cUc
Bàc - Nam trong tié'n trình phàt trién kinh té'
dudi
tén goi
"toàn
eau
boa". He qua cùa
nhutng
bién dong
Idn
lao dd dang dat ra nhiing thàch
thùc
vò ciing to
Idn
cho an ninh the gidi ngay trong nhiing nam diu
cùa
théky
21 nhU: chié'n tranh, dich benh, ddi nghèo Nhiing và'n de
này dà vUdt ra ngoài pham vi
quòc già va
mang tinh toàn
ciu
cao dò.
Và'n
de
ddi nghèo
dudc
dac biet
luu

y, nhà't là tai càc dién dàn
da
phUdng,
tiéu biéu là Hòi nghi ThUdng
dinh
thièn nién ky ve phàt
trién ben viing tai Johanesburg (Nam Phi) nam 2002. Trong tié'n trình
phàt trién cùa nhàn loai, và'n
de
ddi nghèo khòng
co
gì mdi, né'u khòng
muò'n nói là dà
tón
tai
tu
rà't
làu.
Vày
ly
do gì
làm
cho và'n
de
ddi nghèo
thu
hùt
sU quan tàm cùa
thè'
gidi

dé'n
nhU vay trong bòi eành kinh tè'
thégiói
khòng
ngìfng
tàng
truòng,
cùa cài vàt chà't ngày càng nhiéu
va
phong phù?
NgUdi
ta ed the nhàn thà'y rò ràng ring vdi sU phàt trién cùa
khoa hoc còng nghe, cùa cài trén
thè
gidi dà tàng
lén
theo cà'p
so'
nhàn
trong khi ty le ddi nghèo khòng
he
giàm. Day là nghieh ly cùa tié'n
trình
phàt trién do nhiéu yéu
to'tao
nén. Hdn
thé'nùta,
ddi nghèo ngày
càng
tra

nén pho bién khòng
chi
tao ra khoàng càch
giiìa
càc quoc
già
729
ma con
tao nén bà't bình dang ngay trong
long
mòi quò'c
già,
ké cà càc
nUóc còng nghiep phàt trién. Ben canh
dò,
ngUdi ta ngày càng y thùc
dUdc tàc dong cùa tinh trang bàn cùng
boa
tdi ddi sò'ng nhàn loai do
nhiing mòi
lién
he tdi xung dot vii trang, dich benh phàt trién, tài
nguyén can kiet, mòi trUdng hi tàn phà,
làn song
di dàn tàng lén gay
bà't on dinh chinh tri xà bòi cho nhiéu quò'c
già
Chinh
vi
vay, và'n de

dói nghèo da nàm trong chUdng trình nghi sU cùa nhiéu bòi thào, boi
nghi quò'c tè'.
Tuy nhién, de di dén mot giài phàp
hùtu
hieu cho và'n
de
ddi nghèo
con
là cà mot chàng
dUdng
diy khó khan
ma
quan trong hdn cà là
nhiing cam ké't chinh tri
va
viec
thuc
hién nhiing cam ké't dò cùa tà't
cà càc quò'c
già,
cà phàt trién
va
dang phàt trién. Dà ed rà't nhiéu
nghién
cùu ve
thUc trang, nguyén nhàn cùa
tinh
trang dói nghèo
va
nhiing tàc dòng cùa chùng nhàm di dén nhiing giài phàp mang tinh

toàn ciu.
THl/C
TRANG DÓI NGHÈO TRÈN TRÉ
GIOÌ
De
dành già dUdc tinh trang dói nghèo trén
thè
gidi, trUdc hét cin
phài
co
nhiing tiéu chi bay khài niem tUdng dòi nhàm xàc dinh so'
lUdng va
ty le dói nghèo. Diéu dò rà't khó khan vi nhiing tiéu chi này
phài mang tinh quò'c té trong khi diéu kién sò'ng giiia càc quò'c
già
hoàn toàn khàc nhau
va giùta nhùtng
nhóm ngUdi trong tiing quò'c
già
ciing khàc nhau. Theo tiéu chuan quò'c
tédua
trén nhiing nghién cùu
sinh hoc, con
ngUÒi
de
tón
tai dUdc can
co
mot
lUdng

calo tòi
thiéu
là
2.100
calo/ngày.
Tu
dò ngUdi ta sé tinh ra dUdc
lUdng lUdng
thUc cin
thiét
ma
mot ngUdi tiéu dùng
va
mùc thu nhap tòi thiéu de dàp ùng
nhu ciu Cd bàn
ve lUdng
thUc. Tuy nhién Ngàn hàng The gidi dà dUa
ra mot càch tinh khàc, mot dUdng gidi han thu nhap
ed
the àp dung
chung cho nhiéu
nude,
nhiéu khu vUc khàc nhau. Theo dd,
nhQng
ngUdi dUdc coi là nghèo kho khi
co
thu nhap thà'p hdn
Idò-la/ngày
(càch tinh này àp dung cho càc
nude

dang phàt trién
va
kém phàt
trién).
Cùng theo nhùng nghién cùu cùa Ngàn hàng
Thè
gidi thì the
gidi hién
co
khoàng 1,3 ty ngUdi song vói dUdi 1
dò-la/ngày
trén tong
730
so'hdn
5 ty dàn. Nhu vày, khoàng 1/4 dàn
so'
thè
gidi dang sò'ng
ò
mùc
nghèo khò, khòng dUdc tiép can vdi
nude
sach, dich vu chàm sóc
sue
khoè, giào
due
va
dong thdi cùng là nhùng nhdm ngUdi
de
bi tòn

thUdng nhieu nhà't khi
ed
thièn tai, thàm hoa
va
dich benh. Con
so
này
vàn khòng
ngùng già
tàng
va
tàp trung chù yéu
ò
khu vUc chàu Phi,
Nam A
va
mot
sò'nUdc
thuòc Lién Xò
cu.
Cùng theo thò'ng ké cùa Ngàn
hàng
Thè
gidi, trong hai thàp ky qua, ty le dói nghèo
ò
càc nude dang
phàt trien
co
giàm di nhUng
ve

con so tuyét dòi lai tàng lén.
Và'n de dói nghèo lién quan dén hàng loat eàc yéu
to'
khàc nhU:
viec làm, y té', giào due, gidi tinh, tòn giào Nói dén ddi nghèo, ngUdi
ta khòng chi hình dung ra nhùng thiéu thò'n
ve lUdng
thUc
va
nhùng
nhu ciu Cd bàn cho cuòc song
ma
quan trong hdn là nhùng ngUdi
nghèo mà't di nhùng
ed
bòi tiép can vdi y té', giào due,
va
nhùng quò'c
già
nghèo cùng eó rà't it ed hòi de theo kip trình dò phàt trién cùa
thè
giói.
Trong
so'
1,3 ty
ngUÒi song
vói
duói
1 dò-la/ngày thì hàng nàm it
nhà't 8 triéu tre em ché't

vi
dich benh lién quan dén
nude
bàn
va
khòng
khi ò nhiém, 7 triéu ngUÒi ché't
vi
nhùng dich benh ed thè phòng tranh
dUdc,
50
triéu tré em thiéu nàng vi thiéu dinh dUdng
va
130 triéu tre
em khòng co may man dUdc dén trUdng NgUdi ta
con ed thè
thòng
ké ra hàng loat nhùng con
so'khàc de
nói lén ràng
tinh
trang dói nghèo
dà ngày càng
tra
nén tram trong hdn
va
khòng
con
là
dòc

quyén cùa
càc
nude
kém phàt trién. Ngay tai eàe nUdc phàt trién, mot ho phan
dàn
chùng
cùng dang nghèo di, tà't nhién là né'u so vdi gidi han thu
nhàp do Ngàn hàng Thè gidi dat ra thì mùc sò'ng cùa ho khòng thà'p
nhUng so vdi mùc dò phàt trién cùa quò'c
già
do thì
ed
sU chénh
lenh
rà't
lón
giùa nhùng ngUÒi giiu
va
nhùng ngUdi nghèo. Ngay tai My, ty
le
thà't
nghiep cùng lén tói 7%
va
ty le ngUdi nghèo là 14%, ty
le
thà't
nghiép
ò
Lién minh chàu Àu lén tói
11%^.

Tuy nhién, à nhùng nUóc
này, do co tiém
luc
kinh té' manh nén nhùng chUdng trình phùc
Idi
xà
bòi cùng phin nào giài quyèt dUdc tinh trang nghèo khó
va
khòng
de
tao ra nhùng thàm boa nhU nan dói bay dich benh
lan
tran.
Vi
vày,
và'n de dói nghèo dUdc
de
cap dén trong càc chUdng trình nghi sU cùa
^ Poverty Reduction
and the World Bank, Progress and Challenges in the 1990s.
2
Nguyén
Tran
Que,
NhUng
vàn de
toàn càu ngày nay. NXB Khoa hoc Xà hòi, 1999.
731
càc bòi nghi quò'c té chù yéu bàn ve tinh trang bin cùng
è

càc nUóc
dang
va
kém phàt trién.
NGUYÉN NHÀN
CÙA
TÌNH TRANG DÓI NGHÈO TRÉN
THÈ
GIOÌ
NgUdi ta van
luòn
nói dén sU phàt trién kinh tè thin ky cùa kinh
té thè giói nùa sau thè ky XX. Chi trong vòng 2 thàp nién 80
va
90,
mùc thu nhap bình quàn diu ngUÒi tai càc
nude
dang phàt trién dà
tàng gà'p dòi, trong khi de dat dUdc diéu dò, nUdc My cin 40 nàm
va
nUóc Anh cin 60
nàm^.
Thòng qua càc con
so'
thò'ng ké lién quan dé'n
thu nhàp,
sue
khoè,
trình dò hoc và'n, rò ràng ràng dàn cU
ò

thè giói
dang phàt trién dUdc song tò't hdn, làu hdn
va
tiép càn vdi giào
due
nhiéu hdn. Tuy
nhién,
thành
qua
cùa tàng
trUÒng
kinh té' khòng dUdc
phàn bò' dong déu cho càc quò'c
già
va
giùa càc nhóm ngUdi trong tùng
quó'c
già.
Con
so'
ngUdi nghèo tuyét
dòi
dà khòng he giàm di tai càc
nUóc này
ma
thàm chi
con
tàng lén.
Nghieh
ly này vàn dang ton tai

bà't chà'p ly thuyèt cho ràng tàng
trUÒng
luòn di lién vói giàm dói
nghèo.
Ké
tu
sau Chié'n tranh
Thè'
giói
lin
thù II ké't thùc, càc vòng dàm
phàn thUdng mai da phUdng dUdc
khòi
dong
va
di dé'n sU hình thành
nén To chùc ThUdng mai Thè gidi da dành dà'u mot chang dUdng phàt
trién rUc rò cùa thUdng mai toàn cau. Tié'n
trình
toàn ciu ngày nay
co
su tham
già
cùa hdn 3 ty ngUdi
va
dang tao ra
mot
qua trình bòi nhap
manh me vói sU phàn còng lao dong quò'c
tè

va
chuyén mòn boa cao do.
Càc dòng chu chuyén vò'n, hàng boa, khoa hoc còng nghe
va
nhàn còng
lao dòng dà cài thien mot càch dàng ké nhiéu nén kinh tè quò'c
già.
Nhd
dò,
nhiéu
nude
nghèo dà tàn dung dUdc khà nàng tiém tàng cùa
nguòn lao dòng phong phù
de
thàm nhap vào càc thi trUdng toàn ciu
dòi vdi nhùng hàng boa
che
tao hay dich vu. Càc hàng
boa
che
tao tàng
tu
chua
diy 1/4 ty trong xuà't khau cùa càc nUóc dang phàt trién trong
nàm 1980 lén hdn 80% vào nàm 199844 Toàn cau
boa,
tàng
trUÒng
va
nghèo dói - Xày dUng mot nén kinh

tè
hòi nhap, Ngàn hàng The
giói 2002.
^
Poverty Reduction and the World Bank - Progress and Challenges in the 1990s.
732
Trong khi càc nude mdi toàn cau
boa
dang bàt diu duòi kip càc
nude
phàt trién thì phin
Idn
thè giói dang phàt trién
con
lai vdi
khoàng 2 ty dàn dang bi gat ra ngoài
le
cùa
qua
trình phàt trién,
trong
dò co
nhiéu nude
ò
chàu Phi
va
Lién Xó
cu.
Xuà't khau cùa nhùng
nUóc này

tbuòng
chi han
che'
trong mot danh muc han hep càc hàng
boa
sd
che.
Ty le tàng trUdng trung bình cùa nhóm này trén thUc té
thàm chi
con co
già tri àm trong thàp ky 90.
Mac dù, càc thiét che' tài chinh quò'c tè quan trong nhU Quy Tién
te Quò'c tè, Ngàn hàng Thè gidi hay To chùc ThUdng mai Thè gidi co'
gang
chùng minh ràng toàn ciu
boa
dang làm thay dói thè' giói theo
huóng
tòt dep hdn nhUng càc cuòc bòi nghi cà'p cao cùa càc tò chùc này
luòn phài dòi dién vdi nhùng cuòc biéu
tinh
rim rò
co
quy mò ngày
càng lón. Su chò'ng dòi manh me này xuà't phàt chinh
tu
sU bà't bình
dàng
dang
già

tàng do nén kinh tè thè gidi dang bi mot
so'
nude giiu
va
càc tàp doàn da quò'c
già
thao tùng trong khi phin
con
lai cùa thè
giói
trò
nén khành kiet. Nhùng cuòc dàm phàn da phUdng trong nùa
thè ky qua dà giùp giàm manh hàng rào quan
thué va
giùp eàc
nude
dang phàt trién tiép can vdi thi trUdng thè' gidi nhUng càc nude này
vàn phài dòi mat vdi chù
nghìa
bào ho
tu
càc
nude
giiu thòng qua càc
hàng rào tai eàc
linh
vUe ma eàc
nUóc
này ed
Idi

thè so sành nhu nòng
nghiep
va
càc
san
phàm
che
tao
su
dung nhiéu lao dòng, nhà't là càc
tiéu chuàn
ve
y tè, lao dòng, mòi trUdng
va
quyén
so
hùu tri tue.
Tà't nhién khòng thè phù nhàn dUdc thành
qua
à'n tUdng cùa mot
sò'nUóc trong viec cài càch kinh té, bòi nhàp quò'c
té'va
giàm dói nghèo,
trong dò
co
Trung Quò'c, An Do
va
Viet Nam. NhUng tai lue dia den
va
mot so quò'c

già
khàc thì
tinh
trang
tra
nén toi te do tut hau
qua
xa ve
trình dò phàt trién. Diéu này dac biet nguy hiém khi nhàn loai dang
hudng tdi mot nén kinh tè tri thùc, trong dò chi
ed
chà't xàm mdi là
Idi
thè so sành dàng ké nhà't. NhU vày,
con
eó nhùng yéu tò' khàc
gay
ra
tinh trang dói nghèo pho bién tai nhiéu nude chù khòng
chi
riéng qua
trình toàn cau
boa.
Mot trong nhùng nguyén nhàn quan trong khàc nùa dàn dé'n
tinh
trang bin cùng là sU yéu kém cùa thè
che.
Mac dù chàu Phi là ndi
co
nguón

tài nguyén phong phù nhà't, nhàn dUdc vien trd nUdc ngoài
733
nhiéu nhà't nhUng lai là ndi tàp trung dói nghèo cao nhà't. Mot phin là
bàn thàn he thò'ng quàn ly nhà nUóc yéu kém, tham nhùng phàt trién,
mot phin là chinh sach àp dat cùa càc nhà tài trd khòng
thUe
té
va
khòng phàt
buy
hieu qua nén
nguón
vò'n diu tu thUc sU khòng
ed
y
nghìa dòi vdi viec nàng cao mùc song cùa nhàn dàn.
Nhùng diéu kién tién quyèt cho phàt trién nhU vò'n, còng nghe,
nhàn
lUc
chà't
lUdng
cao,
thè che
chinh sach déu yéu
va
thié'u
ò
nhiéu
nude
nén tinh trang ddi nghèo dUdng nhU khòng tìm thà'y

Idi
thoàt
va
ngày càng trim trong hdn làm ành
buòng
nghiém trong dé'n
boa
bình
va
an ninh thè gidi.
TÀC DONG
CÙA DÓI
NGHÈO
TÒI DÒI
SONG QUÓC
TÉ
Khòng ai
co
the phù nhàn dUdc mòi lién he qua lai màt thiét giùa
tinh
trang nghèo kho
va
nhùng và'n
de
chinh tri xà bòi khàc nhU xung
dot vù trang, dich benh, mòi trUdng xuò'ng cà'p, tài nguyén can kiet
NgUdi ta nhàn thà'y rat rò ràng phin
Idn
càc cuòc noi chié'n
ò

chàu Phi
co
sU tàc dòng quan trong cùa nhùng thà't bai
ve
kinh té', trình dò nhàn
thùc kém do giào due han
che.
Mòi trUdng cùng là mot nan nhàn cùa
su dói nghèo
ma
sU buy hoai dang tàc dòng trd lai tdi cà nhàn loai.
Con
càc dai dich AIDS, sò't
rét,
lao hay càc bénh truyén nhiém déu khòng
dUdc ngàn chan hay phòng trành do thié'u diu tu. Ngay cà chù
nghia
khùng bò' quò'c té' mói noi lén gin
day
cùng eó mot phin tàe dòng
tu
tinh
trang ban cùng
boa
cùa mot bò phàn dàn cU.
Rò ràng ràng
tinh
trang dói nghèo trén thè giói dà khòng chi
diifng
lai

d
và'n de
lUdng tbUe
hay thuò'c men
ma co
ành
hUÒng
manh me tói
càc
linh vite
khàc cùa ddi sò'ng xà boi. Cùng rà't khó dành già dUdc
tinh
trang nghèo kho là nguyén nhàn hay ké't qua cùa eàe và'n
de
khàc.
Dudng nhu
day
là mot cài vòng
luan
quan
ma
càc nUdc nghèo déu
khòng the trành khòi. Nhùng anh
hUÒng
cùa sU bin cùng cùng khòng
dùng lai trong pham vi bién gidi quò'c
già ma co
tàc dòng tdi cà càc
nude
khàc, ké cà còng nghiep phàt trién. NgUdi ta vàn vi thè giói ngày

nay nhU mot ngòi
làng
toàn ciu
va
da so' càc quò'c
già
khòng
con
là
nhùng he thò'ng khép kin
ma
deu phài tìcb cUc bòi nhàp nén nhùng
734
tàc dòng cùa dói nghèo cùng mang tinh toàn ciu. Chàng han nhU dich
benh
d
chàu Phi ed thè lan sang chàu Au, chàu My do sU di chuyén
nhàn
lUc
ngày càng
Idn,
mòi trUdng bi tàn phà vdi nhùng cành
rùng
bi
phà buy
ò
Nam A là mot trong nhùng nguyén nhàn làm
trai
dat nòng
lén

bay
luóng
di cU bà't hdp phàp
tu
càc
nude
nghèo sang càc
nude
phàt
trién cùng là mot và'n
de
nòng
bòng
Ngoài ra, dói nghèo
con
mang mau sàc chinh tri rà't dae trUng,
nhà't là sU mac cà cùa càc chinh phù trong càc và'n
de
quò'c tè'. Càc quò'c
già
nghèo khò thUdng khòng eó tiéng nói trén càc dién dàn quò'c té',
khòng tham
già
dUdc vào càc và'n
de
toàn cau
va
cùng luòn phu thuòc
vào quyé't dinh cùa càc nUdc
Idn

de dòi
là'y
vien trd hay sU ùng bò chinh
tri.
Day
là và'n
de
nhày càm
va
luòn ton tai trén bàn ed chinh tri quò'c
tè nhUng rà't it quò'c
già
dang phàt trién
co
khà nàng thay doi dUdc
tinh
thè.
Nhu vay, ddi nghèo khòng
con
là mot và'n de riéng le, mang tinh
quoc
già ma
dà dUdc nàng lén tam quò'c tè. Dành già dùng thUe trang,
tìm ra nguyén nhàn
va
de ra dUdc nhùng giài phàp cu thè hùu hieu là
nhùng và'n de vUdt
qua
khà nàng cùa mòi quò'c
già ma

phu thuòc rà't
lón vào su hdp tàc quò'c tè.
NHCNG
GIÀI PHÀP MANG
TÌNH
TOÀN CAU
Mot quò'c
già
muò'n phàt trién phài dUa trén bò'n tru còt chinh là
chinh sàch kinh té
(i),
nguón
nhàn lue eó
sue
khoè
va
hoc và'n (ii), trình
dò khoa hoc còng nghe (iii)
va
diéu
chinh
ed cà'u, da dang hoa xuà't
khau (iv). Trén thUe tè, xét
ve
càc phUdng dién này thì eàc nUdc kém
phàt trién dang phài dòi dién vdi nhùng thàeh thùc nan giài:
(i) Ve
chinh
sach kinh té: càc nUdc nghèo déu phu thuòc rà't lón vào
nguón

vò'n
tu
ben
ngoài
va
sU bièn dòng cùa thi trUdng thè' gidi
nén càc chinh sàch kinh tè thUdng khòng nhà't quàn, khòng hieu
qua
va
khòng co tinh thìch ùng nhanb vói nhùng thay doi cùa mòi
trUÒng
quò'c té'.
(ii) Ve nguòn nhàn
lite
co
sue
khoè
va
hoc van: Càc nUdc chàu Phi
dang phài dòi phó vói thàm boa cùa dai dich AIDS, tuoi tho bình
735
quàn chUa dat tdi 50, 40% tré em suy dinh dUdng
va
trén 50% so
dàn mù chù .
(iii) Ve trình do khoa hoc, còng nghe:
co
the coi
day
là dac quyén cùa

càc
nude
còng nghiep phàt trién vdi chi tiéu cho nghién cùu
ed
bàn
lén tdi nhiéu ty dò-la. Mot
so'
nUóc mói phàt trién dà bàt diu thu
hep dUdc khoàng càch
ve
khoa hoc còng nghe nhUng càc nUóc
nghèo thì hoàn toàn khòng eó khà nàng bàt kip dUdc toc dò phàt
trién trong
lình
vUc này do thié'u diu tu
va
nguón
lUc.
(iv) Ve
diéu
chinh
c<J
cau: càc chUdng trình diéu
chinh
ed cà'u do Ngàn
hàng Thè giói
de
xuà't
va
àp dat cho càc nUdc dang phàt trién

trong thàp ky 80 dà thà't bai nàng né, nhà't là tai chàu Phi. Càc
diéu chinh
ed
cà'u hién nay
con
khó khan hdn nùa do nhùng dòi
hòi khàt khe
va
tinh canh tranh cao cùa thi trUdng thè gidi.
Nhu vày, nhùng chié'n
lUdc
giàm dói nghèo cùng sé phài dUa vào
nhùng tru còt trén vdi nhùng cam ké't
ho
trd cu
thè
cùa eàe chinh phù.
TrUóc hét, càc nUóc nghèo cin dUdc trd giùp
de
boi nhàp vdi thi trUdng
thè gidi, nhùng rào càn cùa chù nghìa bào ho phài dUdc càt giàm, tàng
cUdng thàm nhap thi trUdng giùa càc nUdc Nam - Nam nhàm giàm
thiéu nhùng nguy
ed va
rùi ro cùa
qua
trình toàn ciu hoà.
Mot chUdng trình
bànb
dòng mang tinh quò'c té' là ein thièt de

ngàn chan thàm boa diet chùng do dich benh, xung dot
va
mòi trUÒng
xuò'ng cà'p tai càc quò'c
già
kém phàt trién. Nhùng trd giùp
tu
ben
ngoài cho viec dàm bào cung cà'p dich vu còng trong lình vUc y tè, giào
due
co
thè
mang lai
Idi
ich cho mot bò phàn
Idn
dàn cU
va
làm tàng
Idi
ich cùa sU tàng
trudng tu
bòi nhàp.
Càc quò'c
già
kém phàt trién cùng cin
dUde
chù dòng
boach
dinh

chinh sàch dUa trén nhùng nhu ciu
va
dac diém thUc té'. Nhùng ho trd
tu
ben ngoài chi mang tinh chà't tU và'n chù khòng phài là sU àp dat
nhàm nàng cao nàng
lue
diéu bànb cùa chinh phù, tàng cUdng cài càch
the
che,
kiém
che
tham nhùng, cài thièn dàn chù.
3 Tuduy mài ve
phàt triin
cho
thé'ky
21.
Trung tàm
KHXH&NVQG,
NXB Chinh tri Quoc
già
2000.
736
De
giài quyèt
tinh
trang dói nghèo ein tói nhiéu giài phàp dong
bg
hùu hieu mang tinh quò'c

già va
quò'c té. Nhùng cam ké't
va
thUc
hién cam ké't
tu
phia càc nude phàt trién là rà't quan trong nhUng quan
trong hdn là
tu
chinh phù cùa mòi nUdc cho và'n
de
dói nghèo.
KÉT
LUAN
Nhàn loai
bude
vào thè' ky 21 vói hàng loat nhùng khó khan,
thàch thùc de doa dé'n hoà bình, on dinh
va
an ninh thè' gidi. Và'n de
dói nghèo
ehi
là mot trong nhùng thàch thùc
dò
nhUng lai thu hùt dUdc
sU chù y dac biet chinh vi pham vi ành
bUÒng va
tàc dòng cùa và'n
de
này dòi vdi

eàe lình
vUe khàc trong cuòc
song,
ò
eà
nUóc
giiu
va
nude
nghèo. Tùy theo mùc dò quan tàm dòi vdi và'n de dói nghèo giùa càc
chinh phù khàc nhau
ma
ké't
qua
dat dUdc trong viec xoà dói giàm
nghèo cùng khàc nhau
d
mói quò'c
già.
Cd nhiéu y kién cho ràng chinh toàn ciu hoà da làm trim trong
thém tinh trang ban cùng trén thè gidi.
Day
chinh là ly do ed bàn din
dén nhùng cuòc phàn dòi toàn ciu hoà rim rò trUdc thém càc cuòc bòi
nghi cap cao cùa Tò chùc ThUdng mai
Thè
giói. Mot sò'y kién khàc lai
cho
ràng
nhùng chinh sàch noi dia sai

lim,
thè
che'
yéu kém di kém
vói he thò'ng tham nhùng cùa mòi quò'c
già
là nhùng nguyén nhàn
chinh din dén ddi nghèo. Dù cho nhùng y kién khàc nhau, thàm chi
trai
ngUdc nhau thì vin eó mot diém chung là: và'n
de
dói nghèo dang
ngày càng trim trong hdn, tiém an nhùng
mòi
hiém hoa to
Idn dòi
vdi
ddi sò'ng
loài
ngUdi
va
nhà't thièt phài tìm ra nhùng giài phàp hùu hieu
de
giàm din khoàng càch giiu nghèo giùa càc quò'c
già va
han
che
tói
mùe thà'p nhà't nhùng thiét hai do
tinh

trang bin cùng gay ra.
Gin
day,
tai eàe dién dàn da phUdng, càc nUdc phUdng Nam dà eó
tiéng nói manh me hdn, thu hùt dUdc sU quan tàm nhiéu hdn cùa dU
luan quò'c té'. Dac biet là tai Hòi nghi ThUdng
dinh
thién nién ky
ve
phàt trién ben vùng tai Johanesburg (Nam Phi) nàm 2002, nhùng ké't
qua
khà quan dat dUdc thòng qua bàn tuyén
bò'chung
cùa càc nguyén
thù quò'c
già
trong
dò
cam ké't ho trd manh me hdn nùa cho càc
nude
nghèo bang càch xoà nd, cài thién mòi trUdng diu tu, trd giùp tu và'n
737
vò'n, còng nghe, dà cho thà'y mot tiéng nói chung cùa càc quò'c
già
trong quyé't tàm giàm dói nghèo dù ràng mùc dò ed
thè
khàc nhau. Tuy
nhién,
tu
nhùng cam ké't bièn thành nhùng bànb dòng cu

thè
thièt
thuc
con
là cà mot chàng dUdng khó khan cin dé'n sU dà'u tranh
va
doàn ké't manh
me
hdn nùa cùa càc chinh phù, càc tò chùc phi chinh
phù, càc tò chùc quò'c té'
va
nhàn dàn trén toàn thè' gidi.
TÀI
LIÈU
THAM KHÀO
1.
Daniel Cohen, Cdc quò'c
già
nghèo khó trong mot
thè
giài thinh
vUOng.
NXB Chinh tri Quò'c
già,
2001.
2.
Nguyén
Trin
Què, Nhùng
vàn

de toàn
cali
ngày nay. NXB Khoa
hoc Xà bòi, 1999.
3.
Ngàn hàng Thè
giói,
Toàn cau hoà, tàng
trUÒng va
nghèo dói
-
Xày
dUng
mot nén kinh
té thè
giài
hai
nhàp, NXB Vàn hoà Thòng tin,
2002.
4.
Ngàn hàng Thè
gidi,
Viet Nam, Dành già
si/
nghèo dot
va
chieh
lUOc.
5.
Traddeus C. Trzyna,

Thè
giài ben vùng - dinh nghìa
va
trac
litOng
phàt trién
ben
vùng, Vien Nghién cùu Chié'n
lUdc va
Chinh sàch
khoa hoc còng nghe, 2001.
6. Trung tàm Khoa hoc Xà bòi
va
Nhàn vàn Quò'c
già,
Tuduy
mài
ve
phàt trién cho théky XXI. NXB Chinh tri Quò'c
già,
2000.
7.
The World Bank, Poverty Reduction and the World Bank -
Progress and Challenges in the 1990s, Washington D.C 1996.
738