Vai trò của thiết bị kỹ thuật trong việc dạy-học ngoại ngữ

VAI TRÒ CÙA THIÉT Bj KY THUÀT
TRONG VIEC DAY VA HOC NGOAI N G Q
<

GV. LE CAM THUY

Khoa NN va VH Anh-My - Trudng DHNN Ha Nói

Day va hge ngoai ngfl dang trd thinh mot nhu càu cùa mgi ngudi
trong llnh vuc trao ddi, hgp tàc khoa hge ky thuat, tbuong mai cùng
nhu trong viée giao luu tình d m , tìm biéu dàt nude, lich sfl vàn minb
cùa càc dàn toc trén trai dàt. Day va hge ngoai ngfl là vàn de nghién
cflu tàp trung su ebù y cùa càc nhà ngdn ngfl hge, pbuong pbàp hge va
cùa nbiéu ngudi làm edng tàc giàng day va nghién cflu bd mdn ngoai
ngfl trong càc trudng cbuyén ngfl, va khdng cbuyén ngfl.
Tfl nbiéu nàm nay, mot so phuong pbàp day va hge ngoai ngfl dà
ra ddi vài muc dìcb giùp cho ngudi day va hge truyén tbu va tiép thu
ed két qua cdng cu giao tiép mài là ngoai ngfl. Càc pbuong pbàp dà dà
de càp dén nhflng dang thfle kbàc nbau cùa boat dịng Idi ndi (nghe,
nói, dgc, vièt).
Trong nhflng nàm gàn day, do su phàt trièn ngày càng manb cùa
khoa hge ky tbuàt viée day va hge ngoai ngfl co nbiéu tién bó mói.
Càc thành tuu khoa hge ky tbuàt dà ành hudng khdng ìt tdi qua trình
day va hge ngoai ngfl. Viée dua càc thiét bi cùa khoa hge vào giàng
day là mdt viée làm tàt yéu, eàn thiét, dàp flng nhu càu giao tiép ngày
càng cao cùa ngudi hge va phù hgp vài muc dìcb cùa viée day va hge
ngoai ngfl trong giai doan mài. Càc phuong tién mày mdc (ghi àm,
truyén bình, dèn chiéu, phim...) duge su dung triét de va co biéu qua
d giai doan dàu, lue ngudi hge bit dàu làm quen vói mot thfl tiéng
nc ngồi.

397


Trong dièu kién Viét Nam, viée day va hge ngoai ngfl dang là
trung tàm cbù y cùa Nhà nuóc. 0 trudng pbd thdng co so "Càn coi
trgng viée day cho hge sinh biét mot thfl tiéng nude ngoài"*", "Hge
sinh trudng pbd thdng càn duge hge tot tiéng nude ngoài"*^* va d bàc
dai hge "Càn vflng manb viée tran ddi ngoai ngfl rat càn thiét cho viée
hge tàp va nghién cflu cbuyén mdn"*^'. Nghi quyé't cùa Thù tudng
Chình phù ngày 7/9/1972 dà néu "Tflng bude trang bi cho trudng
nhflng pbuong tién bién dai càn thiét, trude bét là nhflng thiét bi nghe
nhìn va luyén tiéng, va cung càp nhflng sàch bào chuyén mdn ve giàng
day ngoai ngfl cho càn bd va hge sinh".
Xuàt phàt tfl nhflng yéu càu trén day, trong phàn md dàu này
ebùng tdi sé bàn tdi nhflng phàn sau day:
- Vai trd cùa thiét bi ky tbuàt trong viée day va hge ngoai ngfl.
- Nhu càu su dung thiét bi ky tbuàt trong viée day va hge ngoai
ngfl d mdt trudng dai hge chuyén ngfl ndi chung.
Trong llnh vuc giàng day ngoai ngfl (nhà't là kbàu ngfl) viée su dung
nhflng thiét bi ky tbuàt bién dai là mdt trong nhflng vàn de eà trièn vgng
Idn nhà't va là mdt bd phàn khdng thè tàcb rdi va eàn thiét cùa co sd ly
luàn va pbuong pbàp luàn chung cùa khoa hge ngoai ngfl. Sfl dung hgp
ly thiét bi ky tbuàt trong giàng day ngoai ngfl ed tàc dung làm cho qua
trình hge tiéng nude ngồi dat biéu qua cao bon, nbanh hon va chat
lugng bon ve mgi mat, cà khan ngfl cùng nhu ve màt truyén dat, tiép
thu, tbue bànb, cùng ed va md rdng kién thfle cùa hge sinh.
Su phàt trièn cùa khoa hge ky tbuàt dà gay ra nbiéu ành hudng
tich cuc dén viée day va hge ngoai ngfl. Ngudi ta dà dua vào nhà
trudng mdt so thiét bi ky tbuàt trong dà co càc pbuong tién nghe
nhìn. Càc pbuong tién nghe nhìn là nhflng cịng cu quy bau ddi vói

ngudi day trong càc giai doan cùa viée giàng day ngoai ngfl d nhà
trudng. Nhflng pbuong tién này dang ngày càng duge sfl dung rdng
rài va ed biéu qua trén thè gidi. Ngày nay trong mdt trudng chuyén
day va ngoai ngfl, ngudi day khdng thè thoà man trong viée su dung
bang den hồe mdt vài bình ành dflng làm true quan giàng day. Viée

(0 (2) (3) i^gjji qyyg-, B ^ Q^jj^j^ jj.| 2 4 26 va 3 1 .

398


àp dung càc pbuong pbàp giàng day mài ddi boi ngudi day pbài tao
ra mdt mdi trudng tiéng va làm cho hge sinh ndi ve nhflng ebù dièm
nhà't dinb theo nhflng tình hudng cu thè nhà't dinb. Càc pbuong tién
nghe nhìn cho phép tao ra mdi trudng hge tiéng va gidi thiéu ngfl
pbàp - tfl vung gàn lièn vài tình hudng cu thè. Dièu dà giùp cho hge
sinh sfl dung ò mfle dd nbanh nhà't ngfl liéu tiép tbu duge trong
nhflng tình hudng tuong tu. Trong viée tiép tbu ngfl liéu cùa hge sinh
càc phuong tién nghe nhìn ed tàc dung kich tbich, tìch cuc boa boat
ddng cùa hge sinh. De hge sinh dat duge muc dich cudi cùng là sfl
dung thành tbao tiéng nude ngoài, ngudi ta ed gang sfl dung càc
pbuong tién nghe nhìn tàp trung trong phdng hge tiéng. Phdng hge
tiéng là mdt bd phàn kbàng khit cùa viée day va hge ngoai ngfl, tuy
nhién nd khdng thè va khdng bao gid ed thè thay thè boat ddng day d
trén Idp ma trai lai nd gàn bd va boàn thién cdng viée day cùa tbày
giào va hge cùa hge sinh.
Tàm lai: Viée àp dung thiét bi ky tbuàt vào day va hge ngoai ngfl
dem lai nbiéu biéu qua Idn, thiét bi ky tbuàt duge su dung cho phép:
- Md rdng khà nàng cùa tbày giào trong viée truyén dat thdng bào.
- Nàng cao biéu qua dièu khièn boat ddng cùa hge sinh trong tién

trình mdt bài hge cu thè.
- Tich cuc boa viée luyén tàp ngudi hge trong mdt sd bình thfle
boat ddng Idi ndi (dàc biét càn thiét trong viée luyén tàp ky nàng dich
ndi, dich cabin).
Nhu càu su dung thiét bj ky thuat trong viée day va hge ngoai
ngùàmót trudng dai hge chuyén ngù'nói chung
Do yéu càu md ròng quan he qudc té, phàt trièn kinh té xày dung
Td qudc xà bòi ebù ngbia, Dàng va Nhà nuóc dà cbù y dàu tu nhflng
thiét bi ky tbuàt bién dai trong càc ngànb nói chung va va trong ngành
giào due nói riéng. Cho nén trong Nghi qu't cùa Bị Cbinh tri ve cài
ềch giào due dà néu nhflng yéu càu co bàn cùa cài d e b giào due ddi
vói cdng tàc thiét bi trudng hge.
"Co sd vàt chat va ky tbuàt cùa nhà trudng là nhflng diéu kién vài
chat càn thiét giùp cho hge sinh nam vflng kién thfle, tién hành lao
ddng san xuàt thuc nghièp va nghién cflu khoa hge. Dua vào trudng
399


hge nhflng pbuong tién ky tbuàt bién dai, mày ghi àm, dién ành, vd
tuyén truyén bình va nbflrig pbuong tién ky tbuàt nghe nhìn khàc..."
Nhu vày: Viée trang bi càc thiét bi ky tbuàt trong càc trudng
khdng nhflng trong càc trudng dai hge ma là ci trong d e trudng pbd
thdng dà trd thành mdt nhu càu mdi cùa xà bòi.
Ddi vài viée bd tue ngoai ngfl cho ddng dào càn bd khoa hge ky
tbuàt bién nay (mdt nhu càu Idn), viée sfl dung thiét bi day va hge ed
thè rùt ngàn tbdi gian bd tue, tàng biéu qua dào tao rat nbiéu. Thi du,
Idp boi dudng tiéng Pbàp 2 tbàng cho càn bd di cbàu Phi.
Trudng ta là trudng ngoai ngfl nén viée su dung thiét bi ky tbuàt
trong viée day va hge dai hge càng càn thiét. Là mdt trung tàm dào tao
càn bd, giào vién day tiéng nude ngoài, vàn de sfl dung thiét bi ky tbuàt

de giàng day càng pbài duge coi trgng. Giào trình sé duge nàng cao,
pbuong pbàp giàng day sé ngày càng phong phù, bién dai, viée giàng
day bang thiét bi ky tbuàt nhà't dinb pbài duge coi trgng dùng mfle.
Viée àp dung thiét bj ky thuat vào giàng day va hge ngoai ngù"
càn phài tinh dén nhùng casa khoa hge sau day:

a/ Ca sd tàm ly hge:
Càc cdng trình nghién cflu cùa càc nhl tàm ly hge dà cho ebùng ta
tbày rò vai trd va tàc dung cùa viée sfl dung thiét bi ky tbuàt vào day
va hge ngoai ngfl.
Tbue bànb tiéng là mdt boat ddng ed y thfle cùa con ngudi dùng
ngdn ngfl vài tu d e b là cdng cu de nban thfle va de thdng bào. Bàn
chat cùa tbue bànb ngdn ngfl là hai qua trình san sinh va tri giàc Idi
ndi dién ra dudi dang ndi, nghe, dgc, viét. Do vày ta mudn thdng qua
tai nghe, màt tbày ma tàc ddng vào tri nbd vào de thdng minb cùa
ngudi hge de luyén tàp ky nàng, ky xào Idi ndi, thi ta phài dua trén
nbàn thfle khoa hge ve ngdn ngfl va phài phù hgp vdi dién bién tu
nhién cùa tàm ly con ngudi. Con ngudi vdi tiéng ndi cùa minb là mdt.
Tfl cài tai tiép thu àm thanh, eàch phàt àm dén càc day thanb quàn va
càc tbd thit cùa co quan càu àm càng lén bay ebùng ra déu dà duge tàp
luyén cbuyén cbù va déu tham già vào viée llnh bòi su vàt. Theo K.D.
Usinxky "Càng nbiéu giàc quan tham già vào viée llnh bòi mdt àn
tugng bay mdt nbdm àn tugng nào dò thi nhflng àn tugng dò càng ben
400


vflng trong ky fle co che tbàn kinh cùa ebùng ta. Cbùng càng duge giù
cbinh xàe trong bị nhó dị va càng duge tai bién nbanh ehóng hon".
Vi càc àn tugng do ềe kièu llnh hịi dua lai co nhflng mdi lién he vói
nhau song lai dgc làp vói nbau phài làp di làp lai su llnh bòi bang càc

con dudng trong dà viée sfl dung pbuong tién ky thuat (thiét bi nghe
nhìn) cho phép bình thành mdi lién he ben vflng. Néu khdng sé xày ra
hai trudng hgp: Nbàn biét su vàt ma quén tfl boàc ngugc lai nbàn biét
tfl (d dang àm thanb boàc ehfl viét) ma quén màt y ngbia. Tbue té
giàng day cho tbày ràng mdt kbài niém duge llnh bịi bang ề hai giàc
quan nghe va nhìn (ed sfl dung thiét bi ky tbuàt) sé duge nbd làu,
cbinh xàe va khi càn sé tài bién nbanh bon.
Tdm lai:
- Thiét bi ky tbuàt là pbuong tién tot nhà't de rèn luyén ky nàng,
ky xào Idi nài;
- Càng su dung nbiéu tri giàc thi qua trình hge càng tot.
b/ Ca sd ngàn ngù hge:
Ngdn ngfl là mdt bién tugng xà hai dàc biét va là pbuong tién
giao tiép quan trgng nhà't cùa con ngudi. Ngdn ngfl tdn tai cbù yéu
dudi dang Idi ndi (dfla tré sinh ra biét ndi trude biét viét), 80%, lugng
thdng tin tdn tai dudi dang ndi. Day mdt ngoai ngfl duge trude bét là
day Idi ndi. Ngdn ngfl ndi duge day ebù yéu va ed tàc dung nhà't là
bang càc pbuong tién ky tbuàt ma ta ed diéù kién di sàu tìm biéu xà
boi, dàt nude ma minb hge tiéng, ddng tbdi cùng nbd thiét bi ky
tbuàt tao dièu kién gàn mdi trudng tu nhién thdng qua giao tiép (qua
xem phim, ddi thoai gay cho hge sinh d m gilc cà mdi trudng tiéng).
Hoat ddng ngdn ngfl trude bét là mdt qua trình ndi nghe biéu. Tình
hudng va boat ddng ngdn ngfl gàn lién vdi nhau mdt eàch chat che va
vflng chic. Diéu dà nói lén su cln thiét cùa phuong pbàp true quan
ma phuong tién ho trg die lue cho nò là pbuong tién nghe nhìn.
Phuong pbàp này là su phàt bién ra vai trd cùa tri giàc nghe, nhìn là
su tdng hgp cùa ebùng va là su két hgp ddng bd cùa àm thành va bình
ành. Tri giàc nhìn thu nbàn mdt tình hudng cu thè kich tbich su
thdng bào nbd su bd trg cùa Idi ndi. Tri giàc này cho phép ghi nhó tfl,
nhdm tfl, càu dà duge tri giàc bang mat. Ngudi hge tiép thu qua thình

giàc ngdn ngfl va bang thi giàc tbày duge tình hudng trong dị nị
duge su dung. Diéu dị cho phép hình thành su tu dịng hồ viée sii
401


dung ngfl liéu ngịn ngfl, dịng hồ àm thanh, ngfl diéu, nhip diéu va
mgi sic thii cùa Idi ndi.
Hình Inh trong giing day ngdn ngfl khdng chi ed tic dung minb
boa d giai doan diu hge ngoai ngfl, hình ành là mdt yéu td càn thiét
giùp ngudi hge biéu duge mdt eàch true tiép don vi ngdn ngfl cùa tiéng
nude ngoài khdng càn qua kbàu trung gian là dich tbuàt, vdi diéu kién
là hình ành dd chi don tbuàn là su biéu bién mdt tbue té boàn toàn
quen tbude vdi hge sinh. Viée su dung càc loai mày chiéu hình tình
(chiéu phim) va phim dién ành tao diéu kién tbue bién day dù nguyén
tàc true quan nhìn này.
De dàm bào viée day va hge ngoai ngfl nhu mdt pbuong tién giao
tiép càn phài àp dung thiét bi ky thuat cbù yé'u là càc thiét bi nghe
nhìn tdng hgp. Trong viée sfl dung két hgp bình ành vdi àm thanb ghi
àm, hình ành bù dàp lai càc viée ma viée ghi àm làm màt di. "Khi mdt
vàn bàn nài duge ghi vào mày ghi àm thi khdng con tình hudng nfla,
mdt làn nfla nd trd nén tàcb rdi tình hudng, bồn toàn nhu mdt vàn bàn
viét. Dd cbinh là ly do ma ta càn dén phim bàt ddng trong giàng day
ngdn ngfl- loai phim này cho phép tao lai tình hudng cùa vàn bàn
ndi..." (M.A.K. Halliday, nghién cflu ngdn ngfl hge flng dung). Nhu
vày, hình ành tham già true tiép va là mdt yéu td quan trgng, mdt trg
ly cùa àm thanh trong viée sfl dung thiét bi ky thuat.
Ta nghién cflu chflc nàng cùa àm thanb va hình ành:
- Am thanh: - Mài ngdn ngfl ed mdt nbac diéu. Mdi mdt càu ndi
duge két thành bang nhflng àm thanh duge td chflc boàn cbinh ma mdi
àm thanh ndi vdi mdt àm thanb khàc theo nhflng biéu dd ngfl diéu.

Ldi ndi chình là biéu bién dàu tién cùa ngdn ngfl, dù là Idi ndi true
tiép cùa tbày giào bay nghe qua bang. Bang hình thfle nghe ngudi hge
dà tri thfle duge mdt chudi àm thanb phàt lén theo biéu dd ngfl diéu.
Tàt nhién là de biéu duge nhflng diéu nghe tbày ngudi hge cdn phài
duge xem bình ành. Nhflng diéu dàng kè dàu tién là ngudi hge duge
làm quen dàn vdi nhip diéu, ngfl diéu su vang cùa càc àm tiéng nude
ngoài bang ngdn ngfl ndi trong mdt chudi Idi nài bồn cbinh. Ngồi
d e b giàng tfl mói bing phuong pbàp dich, bang àm thanb (Idi ndi) là
pbuong tién duy nhà't khièn cho ngudi hge tàp trung theo dịi. Khi
trình dd biéu biét cùa ngudi hge tàng dàn, ngudi hge sé hình thành
402


nhflng tbài quen nghe nbàn khàc nhau. Ngudi mdi hge thi nghe va chi
biéu duge mdt eàch don giàn va biét nhflng am nghe mang mdt y
nghia gì dd. Nhung àm sic cùa gigng ndi, nhflng sic tbài khàc nhau
cùa tiéng ddng cùng làm cho ngudi hge biéu duge ddi chùt ve diéu
kién va khdng khi dién ra hành ddng. Sau dà cùng vdi hình ành duge
nhìn viée nàm ngbia tfl sé boàn bào bon.
Hge sinh d pbd thdng, néu ed diéu kién duge nghe gigng chuàn
cùa chình ngudi bàn ngfl qua bang, dia, dai là rat tdt vdi trình dd pbd
thdng chàc chàn càc em khdng nim duge bét ndi dung thdng bào nghe
duge nhung càc em cùng ed tbdi quen tiép xùc vdi tiéng duge hge, tu
nbàn xét ve àm, ngfl diéu, nhip diéu cùa tiéng dd. Cho hge sinh nghe
nhflng bài bàt don giàn bang tiéng nude ngoài sé gay bflng thù thém.
Vdi tbue té trudng pbd thdng Viét Nam viée trang bi bang, dia cdn
khd tbue bién. Nén td chflc he thdng radio mày ghi àm tbu nhflng bài
hdi thoai ngàn, de, bài bàt va cho he thdng loa nghe xudng tflng Idp.
- Hình ành: - Ta nghién cflu hình ành trong mdi lién he vdi àm
thanh.

a) Hình ành - biéu bién cu thè cùa mdt biéu dat ngdn ngfl (ed
ngbia là: mdt hình ành - mdt biéu dat ngdn ngfl).
Ta da biét: Tin biéu ngdn ngfl ed hai màt: Cài biéu dat va cài duge
biéu dat (signification - signify). Mudn di tfl signification dén signify
thi tbày giào trc bét phàt àm tfl dị, ddng tbdi chi vào hình ành
(tranh bay su vàt ma tfl dị biéu thi) va sé mang lai cho hg cài duge
biéu dat. Nhu vày bang true giàc va yé'u td ngòn ngfl, hge sinh dà thiét
làp nén mot mdi quan he true tiép, rị ràng hình ành duge dùng làm cài
tài bién duge biéu dat tfl cài biéu dat ngdn ngfl ma hge sinh nhìn hồe
nghe tbày. Chflc nàng cùa hình ành d day duge coi nhu mdt su biéu
hién boàn tồn chình xàe cùa mdt biéu bién ngdn ngfl.
-I- Viée biéu ngbia tfl rat nhanb cbdng va de dàng. Nò duge xày
dung trén su két hgp don giàn gifla cài duge biéu dat duge nhìn va mot
biéu dat ngịn ngfl ma hge sinh phài biéu duge cà hai co chung mot cài
duge biéu dat.
+ Loai hình ành này chi duge gifl vai trd cùa minb ddi vdi nhflng
yéu td ngdn ngfl chi nhflng su vàt va bién tugng ed thè nhìn tbày duge
ma khóng gay nén su làn lón, lo md.
403


-I- Néu sfl dung he thdng bình ành này khdng khéo, lue dàu rat de
sa vào* viée giàng day tfl riéng le, de gay cho hge sinh khuynb hudng
dich tflng tfl sang tiéng me de, màc dù nhiém vu cùa bình ành là bd
qua viée dich. Cho nén, néu chi duge su dung riéng le, sé gài ggn
ngdn ngfl trong su miéu tà, su liét ké càc danh muc, va diéu dd khdng
thè àp dung vdi nhflng yéu càu ddi hdi cùa viée giao tiép thdng dung.
Hình ành - biéu Min cùa mot ngu cdnh giao tiép: (minh hog
W.R.Lee)
Trong boat ddng giao tiép ngfl clnh, efl chi, su bit chudc, ngfl

diéu mang lai nhflng biéu hién nào dd ve màt tình d m va tri thfle, bao
trùm cà nhflng yéu td ngdn ngfl, xà bịi, vàn hồ va tao thành mdt tdng
thè chia cit duge, mdt loat bình Inh ed thè ggi y su thay ddi ddi thoai
gifla nbiéu nbàn vàt trong mot ngfl cành cùa cudc song bang ngày.
Ngudi hge cln pbli dàt minh trong mdt ngfl cành, vio tflng dia vi cùa
tflng nbàn vàt. Nhd vày ngudi hge ed thè biéu duge sàu sic bon, càn
ké bon hành ddng ma ngfl cành va bànb ddng cùa nbàn vàt duge hién
lén bang bình Inh. Nbd vày trong nhflng bài kbàc, khi gap nhflng tfl va
nhflng quan niém quen thugc, cùng vdi su giùp dd cùa bình ành, hge
sinh bồn thién din nhflng thiéu sdt cùa minh. Tic dung cùa loai hình
Inh này khdng pbli là de thdng tin tflng tfl mot nhflng don vi ngòn ngfl
bang nhflng yé'u td tugng trung ma là de ngudi hge nbàn ra toàn bd
nhflng dàu biéu bit ngudn tfl nhflng boat ddng giao tiép. 0 day ta su
dung loai bình ành tình hudng (image situation). Loai hình ành này de
càp dén nbiéu dang giao tiép kbàc nhau va làm xuàt bién nhflng yéu td
ve xà bòi va con ngudi. Khdng nhflng nd day sfl dung tfl trong càc vàn
cành ma cdn tao ra pbuong tién nIm chic nói dung thdng blo. Hon
nfla, nd duge xlc nbàn mdt ềch chình xàe bon, bịi vi ngồi su thdng
tin nài chung nị con cung cip cho ebùng ta mot sd net riéng biét ve
vàn hoà cùa dàn toc dùng thfl tiéng dị. Nhu vày, hình ành tao nén mot
ngfl cành giao tiép lai ggi va tao ra càc biéu hién ngịn ngfl, hình ành
sé khóng con day dù ngbia cùa nị néu nị khóng duge su dung trong
ngfl cành cùa bànb dịng va co tình hudng.
Tom lai: Co sd ly luàn (ve màt ngdn ngfl hge) cùa viée àp dung
pbuong tién ky tbuàt vào giàng day ngoai ngfl là mdi quan he chat che
gifla bình ành va àm thanb. That vày nghia cùa mdt tfl duge biéu trude
404


bét bang hình ành (dùng phim dèn chiéu, mày chiéu ành...) bang tri

giàc (bang màt, bang tai) nhflng yéu td phu cùa ngfl d n b . Hièu duge
ngbia cùa tfl rdi hge sinh sé tìm hièu lai tồn bd ngbia cùa bài khồ
qua hình ành duge chiéu lén. Hình ành két hgp vdi hình thfle nghe làm
de thém qua trình tiép thu kién thfle, qua trình tài hién va ghi nbd lai
bang ngdn ngfl cùa ngudi hge. Màt kbàc néu vdn ngdn ngfl cùa ngudi
hge cho phép, hình ành ed thè giùp ngudi hge sàng tao ra nhflng doan
hdi thoai kbàc nhau theo mdt cbù de cu thè nhung vdi nhflng ềch dién
dat kbàc nhau.
- Tranh, bình ành duge mày chiéu lén ddng vai trd cbù yéu trong
viée hièu ngbia tfl va qua trình ghi nhd tài bién.
- Am thanh (duge mày ghi hoàe phàt ra) ddng vai trd quan trgng
trong viée phàt àm, luyén ngfl diéu, tièt tàu, hge sinh pbài ed khi nàng
vàn dung lai ben bi nhflng càu trùc mdi dd trong nhung ngfl d n b kblc
nbau dén khi vàn dung dà trd nén tbuàn thuc, thành tbao, tu ddng boa.
Do vày, phuong tién tot nhà't ed thè dàp flng nhflng ddi hdi dd là mày
ghi àm va phdng hge tiéng.
Hai qua trình àm va bình ành này bd sung chat che cho nhau trong
qua trình hge tiéng va tao nén tàc dung to Idn cùa thiét bi ky thuat.
ci Ca sd giào hge luàn:
Nhu cbùng ta dà biét: Ndi dung day va hge ngoai ngfl là mdt trong
nhflng vàn de co bàn cùa giào hge pbàp. Xàe dinb dùng din ndi dung
cho phù hgp vdi muc dich de ra là mdt bào dàm cho su thành edng cùa
qua trình day hge.
Bàc Hd dà tflng day: "... Pbli tìm d e b day... day thè nào de hge
trd hiéu cbdng nhó làu, tién bị nhanb. Trong lue hge cung càn cho
cbùng vui, trong lue vui cùng càn làm cho ebùng bgc" *'\ Viée àp
dung thiét bi ky tbuàt vào giàng day va hge ngoai ngfl là mot trong
nhflng ềch giùp hge sinh hình thành mot eàch nbanh ehóng va vflng
chic nhflng ky nàng, ky xào Idi ndi, hièu va ghi nhd làu ngfl diéu,
ddng tbdi hièu duge nhflng kbài niém va hién tugng xa la ve dàt nude

ma hge sinh hge tiéng.
Muc dìcb va ndi dung cùa phuong hudng thuc hành là dat duge
'" Nhùng lòi kèu goi cùa Ho Chù tich, tàp HI.
405


nhu càu giao tiép va rèn luyén ky nàng, ky xào Idi ndi (nghe, ndi, dgc,
viét). De dat duge nhu càu giao tiép thi càn phài ed mdi trudng tiéng
de bgc sinh thuc bànb, mdi trudng tiéng duge tao ra tdt nhà't là khi
cbùng ta sfl dung thiét bi ky thuat. Tbàt. Vày chi càn nghe mdt vài
doan bang tài liéu boàc vàn bgc nghé tbuàt, ehfl chua ndi là xem mdt
cudn phim khoa bgc thudng thfle, bay mdt cudn phim truyén, thi trong
nhflng dièu kién nhà't dinb cùng dà ed Igi cho su phàt trièn nhflng ky
nàng Idi ndi hon là ngdi mdt chd bgc tbude Idng mdt quy tàc nào dd
boàc làm mdt bài tàp dich viét trong cùng mdt tbdi gian nhu nhau...
Nhflng pbuong tién ky tbuàt duge àp dung de td chflc nhflng buoi sinh
boat ngoai khoà vàn boa quàn cbùng bang tiéng nude ngoài lai càng
cà biéu qua dàc biét.
Ddng tbdi qua trình day va bgc ngoai ngfl luyén tàp là cbinh nén
chi ed sfl dung thiét bi ky tbuàt thi mdi dàp flng duge yéu càu dd. Tbàt
vày nhd ed thiét bi ky tbuàt bang ghi àm duge phàt di phàt lai nbiéu
làn sé làm cho Idi ndi chuàn muc trd thành ddi tugng cùa su md phdng
va phàn tich ti mi ed chù dinb, kich tbich duge tdi da nàng lue phàn
tich va bàt chudc cùa ngudi bgc. Màt kbàc ky nàng nghe tu kiém tra
dà phàt trièn nhanb cbdng ngay tfl giai doan dàu bgc kbàu ngfl tao
diéu kién cho viée bgc tiéng dat két qua d nhflng giai doan sau.
Viée sfl dung mot eàch rdng rài va cà he thdng nhflng thiét bi ky
tbuàt cho phép thuc hién mot eàch day dù nhà't nhflng nguyén tàc
chung va riéng cùa giào bgc luàn nhu là:
-I- Nguyin tàc dàm bào tinh tich cuc: Tình tich cuc là mdt dàc

dièm ndi bàt nhà't ké cà qua trình nbàn thfle. Tinh tich cuc cùa bgc
sinh gin lién vdi tinh tich cuc cùa thay gilo. Trong mdn ngoai ngfl
tinh tich cuc thè bién d boat ddng cùa bgc sinh vi dudi su hudng
din cùa giào vién, bgc sinh ra sue tbue bànb rèn luyén ky nàng ky
xào Idi ndi de dat muc dich giao tiép. Thiét bi ky tbuàt là mot trong
nhflng bình thfle day bgc co tàc dung phàt huy tình tìch cuc cùa bgc
sinh khéu ggi duge bflng thù va suy nghi cùa bgc sinh trong thuc
hành tiéng.
-I- Nguyin tàc dàm bào tinh thuc tiin: Day va bgc ngoai ngfl phài
gin lién vói thuc tién. Tbue tién duge phin Inh trong ngoai ngfl trude
bét 11 tbue tién dàt nude minb bgc. Sfl dung thiét bi ky tbuàt (phim
406


ành) cho phép cbùng ta nam vflng va rò ràng nhà't thuc té dà't nude
minb dang bgc tiéng.
+ Nguyin tac dàm bào tinh trUe quan: Tinh y thfle va tình tich cuc
gàn lién vài viée dùng true quan trong món ngoai ngfl. True quan bang
nhflng pbuong tién ngồi ngịn ngfl (thiét bi ky tbuàt, ghi àm, vò
tuyén, phim ành...) giùp ngudi day tao ra mdi trudng ngoai ngfl nào dd
nbàm hình thành mdt ềch nbanh cbdng va vflng chàc nhflng ky nàng
ky xào Idi ndi, bình thành nhflng biéu tugng ma boat ddng tu duy sé
nàng lén thành kbài niém.
-1- Trong nguyén tic riéng thi phài tinh dén nguyin tac kit hgp va
nguyin tac rèn luyin ky nàng Idi ndi trin ca sd Uu tiin phàt trièn ky
nàng klidu ngù. Ky nàng kbàu ngfl phàt trièn duge tdt thi càn phài sfl
dung thiét bi ky tbuàt va chi ed thiét bi ky thuat mdi tao diéu kién cho
viée day va hge kbàu ngfl dat két qua cao.
Ngoài ra, viée sfl dung thiét bi ky tbuàt vào viée day ngfl àm
(luyén àm), day tfl vung (ngfl ngbia hoà tfl), day ngfl pbàp (bài tàp tình

hudng, bài tàp vdi nhflng hình ành truc quan, dùng phim dèn chiéu de
gay tinh hudng; hge sinh dùng ngoai ngfl thuyét minh nhflng bình ành
trong phim), day kbàu ngfl (ddi thoai, dùng tranh, ành, phim ed tình
hudng de bgc sinh dua vào dd xày dung ddi thoai) day viét (day chình
tà, bài tàp viét càu) phàt huy cao dị boat ddng tìch cuc cùa ngudi day
va ngudi bgc, làm cho gid bgc sinh ddng bon, ed hiéu qua hon va tao
ra duge mdi trudng ngoai ngfl tuong ddi chuàn muc, tình hudng kich
tbich tu nhién, rat càn thiét cho viée thuc hành va phàt trièn Idi nài.
Tom lai: Sfl dung thiét bi ky thuat vào day va bgc ngoai ngfl dàp
flng duge muc dìcb, nói dung phuong huóng thuc hành va nhflng
nguyén tàc cùa giào due luàn.
Tài ilèu tham khào
1. G.V.Rogova, Methods ofTeaching English, Leningrad, 1975.
2. W.M. Rivers. Teaching Foreign laguage Skills, London, 1975.
3. L.G. Alexander, Questions and Answers, Longmans, 1967.
4. Robert Lodo, Language Teaching, Me Graw Hill, 1973.
407


5. S.P. Corder, The Visual Element in Language
Longmans.

Teaching,

6. B. Dutton, Guide to Modem language Teaching Methods, 1911.
7. Ruth Hirsch, Audio- Visual Aids in language Teaching.
Georgetown University Press, 1978.
8. Ngdn ngù hge àgi cuang - Ferdinande Saussure, 1975.
9. Giào hge phàp tiéng Nga - DHSP NN Ha Nói, 1977.
10. Ca sd ngdn ngù hge - Hflu Quynh - 1979.

11. Casa tàm ly hge suphgm - Ackuchetski, 1976.
12. Tàm ly hge, tàp I va IL DHSP Ha Nói II, 1980.
13. Nói san Ngogi ngù, sd 4, 5, 6, 8-1976, 1978.

408