Vị trí người phụ nữ trong xã hội Nhật Bản hiện đại

Vl
TRlCUA
NOaOl
PHU
NQ
TRONG XA
HOI
NHAT BAN
HIEN
DAI
NGUYEN THU HANG
Khoa Quoc
tehpc
-
Trudng
DHKHXH&NV
Nguoi phu nir Nhat Ban
luon
duge
nbac
tdi nhu mot net dep A
dong tieu bieu. Hg
thudng
duge
gan
vdi
ve dep ciia boa anh dao, luon
"e a'p", mim
cudi,
luon gat dau mot each khiem
nbudng.

Co the noi
ngudi phu nii Nhat Ban truyen thong la
biic
tranh dep ve hinb anh
c6
gai mac Kimono vcri dai Obi
6
sau lung. Trong xa hoi chi phdi
bdi
tu
tudng Khdng giao, nguoi phu nir Nhat Ban luon
diing
6
vi tri dung
nhu
nghia
ciia
tir
(Okusan)
(Goe
tuong),
ma ngudi
chong
van ggi.
Cong cugc Minh Tri Duy tan thanh cong
6
Nhat Ban da lam thay
ddi doi song
ciia
ngudi dan Nhat Ban. Ngudi phu nir Nhat Ban cung

cudn theo nhirng "con
Ide"
van minh do. Hg cung to ra la nhirng
ngudi bet
siJc
nang dgng, luon tham gia cae boat dgng xa hoi, di lam,
tu do quyet dinh hon nhan va cong vice
ciia
minh.
Vdi each
tiep can theo phuong phap mo ta, danh gia, so sanh,
khach quan. Bai viet mudn tim bieu nhiing dac diem ciia ngudi phu
nii Nhat Ban trong qua
kbii
va hien dai nham tim ra nhung net dac
trung
ciia
ngudi phu nii d da't nude "mat trdi mgc nay". Qua do, ta c6
the tha'y
duge
cho den ngay nay nhiing gia tri van boa
truyln
thong
vSn
luon chi phdi ddi song ngudi Nhat. Ngudi phu nu Nhat Ban ngay
nay
vSn
ua chugng mac Kimono trong cae dip 16 truyen thong, luon
theo hge cae
Idp

tra dao Nhiing tu tudng ciia dao Khdng
vSn
con
ton tai song song vdi xa hoi hien dai vdi email, internet Ben
canh
nhiing net dep do, trong xa hoi Nhat Ban hien dai, vdi
Idi
song "Au
boa"
ciia
xa hoi cong nghiep ciing da tao nen nhirng mang mau khac
728
nnau
irong cue irania "px-xu
nu
Nxnat
Ban" ngay nay. La mot qud'c gia
cung nam d khu vuc Dong
Bae
A, Viet Nam vdi truyen thong van
hoa
lau
ddi, dan tgc ta luon tiep budc truyen thong cha
dng.
Song
trong thdi dai ngay nay, su giao
luu
hoi nhap van hoa qud'c te da tao
nen nhirng
"luong

gio mdi" trong tat ca ddi song van boa xa hoi.
Tim
bieu vai trd vi tri cua ngudi phu nii trong xa hoi Nhat Ban se
giiip
cho
chiing
ta eo nhirng bieu biet them mot
khia
canh nhd trong tdng the
biic
tranh ciia dat nude eo nen kinh te
diing
thu: hai tren the gidi nay.
Viec khai quat ca mot qua trinh
tir
truyen thong den hien dai la mot
van de kho khan va
phiie
tap. Vdi nhirng bieu biet nho be
ciia
minh,
tac gia mong mudn se khai quat nhung net dac trung nhat
ciia
ngudi
phu nii Nhat Ban trong qua
kbii
va hien dai.
Trong qua
khii,
vi tri

eiia
ngudi phu nir Nhat Ban da thay ddi ra't
nhieu
Ian
trong
lich
sir, hg da dong gdp it nhieu trong
lich
sir Nhat
Ban
Trong tin ngudng Than dao, nii than mat trdi Amaterasu cung la
mot vi than quan trgng trong tin ngudng Than dao.
Lich sir Nhat Ban rat nhieu ngudi phu nir Nhat Ban da trd thanh
nfl
hoang nhu nir hoang Suiko, Saimei, Jito va Koken. Hg ciing
chinh la nhirng ngudi phu nir tao nen nhung "song gio" trong lich sir
Nhat Ban. Trong thdi ki Heian, mot dong van hgc nir luu da dong
gdp dang ke vao nen van hoa Nhat Ban.
ChCi
Hiragana ra ddi la mot
each the hien nhirng chir Han - Nhat bang chinh chii Nhat (Hiragana).
Cae tac pham van hgc nhu Manyosu, Genjimonogattari la nhirng tac
pham tieu bieu the hien tai nang cua nhiing ngudi phu nir Nhat Ban
liic
ba'y gid.
Co the ndi, giai doan nay phu nir Nhat Ban
vtn
giir vi tri trung
tam,
CO

anh hudng
sau sdc
ddi vdi ton giao va chinh tri.
Vao the iyr
thii
VH,
Ian
song hgc tap van minh Trung Hoa kha
manh me. Nhieu phai doan quan
lai
Nhat Ban
duge
cu sang hgc tap
Trung Qud'c. Su du nhap
ciia
dao Khdng va Phat giao vao Nhat Ban
da lam chuyen bien xa hoi ro ret. Cung nhu nhiing qud'c gia chiu anh
hudng cua van hoa Trung Hoa, xa hoi Nhat Ban cung chuyen dan
729
sang CO cau gia trudng. Nhiing nguyen tac ve gia dinh, dao
diic
xa
hoi duge Nhat Ban boa va tao thanh nhiing quy chuan ve dao dire. Tu
tudng Khdng giao luon c6 thai do khat khe vdi phu nii. Ngudi phu nii
chi tuan thu "Tam tdng,
tii
diic",
va cham sdc gia dinh. Vi vay, xa
hoi phong kien Nhat Ban cung coi ngudi nam gidi mdi cd vi tri cao,
tham gia vao cae cong viec

Idn
vao
sir
nghiep va hgc hanh. Trong cae
gia dinh, ngudi bd luon la chu nhan va quyet dinh mgi viec. Ngudi
phu nir chi la ngudi biet phuc
tiing
va tuan
lenh.
Ciing chinh tur nhung
quy dinh chat che nhu vay ma phu nir Nhat Ban cd tinh cam chiu rat
cao.
Do nhirng quy dinh nhu vay, ma hg luon phuc
tiing,
tuan thu
cham sdc chdng con mot each can
mSn.
Nhat Ban cd mot tuc
le
kha dac biet ggi la Omiai (xem mat
trude
khi cudi). Omiai la mot hinb
thiic
gidi thieu de ngudi eon trai va con
gai cd dip gap go, lam quen vdi
nhau dt
tien den hdn nhan. Trong
thdi ki phong kien, ngudi eon gai khdng c6 quyen quyet dinh,
lua
chgn ngudi chdng cua minh. Sau dam cudi theo kieu Omiai, ngudi

con gai bat dau cugc song mdi d nha chdng, noi ma cd bi gia dinh
chdng coi nhu mot ngudi ngoai va chi cd chitc nang "cung cap ngudi
thira
tu" cho gia dinh nha chdng. Nhirng ngudi phu
nii"
khdng the sinh
duge con trai se bi giri tra lai gia dinh hoac gia dinh se tinh chuyen
nhan con nudi. Ngudi phu nu Nhat Ban phai hgc tap each cham sdc
gia dinh nha chdng, cam chiu, dep bd cai tdi cua minh.
Cd the ndi, nhirng tu tudng Khdng giao va Nho giao da dat ngudi
phu nir Nhat Ban, cung nhu nhirng phu nii d
cae
nude chiu anh hudng
ciia
van boa Trung Hoa vao vi tri thap trong xa hoi. Hg luon mim
cudi, nhung dang sau nu cudi tudng nhu "man nguyen a'y" la mot
siic
manh phi thudng. Nhung dac diem xa hoi ay, vin luon va ton tai
trong xa hoi Nhat Ban cho den ngay nay. Cho den tan trude thdi ky
Minh tri Duy tan vi tri
ciia
ngudi dan dng cang
duge
cung cd va vai
trd
ciia
ngudi phu nir ngay cang phu thudc.
TCr
sau su thanh
edng

cua cdng cugc Minh tri Duy tan, va dac
biet la sau
chien
tranh the gidi
Ian thii
bai, ngudi phu nir Nhat Ban
dan dan cd them nhieu eo hoi lam viec, hgc hanh. Ra't nhieu
nhCng
730
etiinn
sacti,
cai
cacti ve phap
luat
nham cai thien vi tri cua hg.
Giao
due phd cap vao nam 1873 da tao budc ngoat trong ddi song van hoa
cua ngudi phu nii Nhat Ban. Rat nhieu nhung be gai dugc de'n trudng
va it nhat la dugc hgc bet cap L Tuy vay, nha
nude vln
khdng no
li;c
dao tao hgc sinh nii bang hgc sinh nam. Chinh trong chinh
sach
cua
chinh phu cung neu rd rang nen dao tao cho hg thanh
nhflng
nha
ndi
trg gidi (Ryosai kembo) (nhirng ngudi vg dam - ba me thdng minh).

Sau chien tranh the gidi
Ian
thu: hai, do su phu thudc vao hinb
mau dao luat My nen dao luat ve phu nir
ciia
Nhat Ban cung tuong
tu nhu d My. Hien phap nam 1947 neu rd viec ca'm phan biet gidi
tinh trong chinh tri, kinh te, quan he xa hdi.
Ben
canh do, dao luat
cung dugc ban hanh tren eo sd
ciia
su binh dang gidi tinh va ton
trgng ca nhan. Bd luat dan su cung khang dinh su binh dang giiia vg
va chdng.
Trong giai doan can dai, phu nii Nhat Ban da dugc cai thien vi tri
dang ke. Song tren thuc te, khdng phai nhirng quy dinh nao cung
dugc xa hdi gia trudng Nhat Ban chap nhan va thuc thi nghiem chinh.
Ngay nay, do tudi ket hdn cua phu nir Nhat Ban tuong ddi cao.
Neu nhu nhiing nam 60, do tudi trung binh ket hdn
ciia
hg la 24,4 thi
den nam 1990 la 26,7 tudi va den hien nay la 30 tudi. Do tudi ket
hdn tang la
sir
chiing to ngudi phu nii da tham gia vao viec hgc tap,
cae
cdng viec nhu nam gidi. Phu nir Nhat Ban ngay nay luon tu quyet
dinh cugc song ciia minh. Hg
ludn

tan tam vdi cdng viec,
.ciing
di
hgc,
tan tam vdi cdng viec nhu cae nam thanh nien khac. Xu hudng
lam dep, mua sam, di du lich nude ngoai ngay cang phat trien. Hg da
tao nen mot su "dot pha" ve each
nghi
ddi vdi phu nii trong xa hdi
Nhat Ban hien dai. Ngay ca khi cd cdng viec dn dinh, tim dugc ngudi
yeu
ly
tudng hg cung khdng mudn ket hdn. Chinh vi vay, ngay nay d
nhiing trung tam
Idn ciia
Nhat Ban ty le phu nii song doe than ra't
cao.
Day chinh la van de ma chinh phu Nhat Ban ludn
lo
ngai. Day
cung chinh la nguyen nhan khien cho chinh phu Nhat Ban ludn lo
ngai
\6
tinh trang dan sd Nhat Ban ngay cang bi gia di,
ti
le sinh
ngay cang giam.
731
Ben canh nhung ngudi phu nir chgn
Id'i

song doc than,
nhutig
ngudi phu nii Nhat Ban khac ciing dugc hgc tap, di lam, va chgn
duge nhiing ngudi ban ddi ly tudng. Ngay nay, viec tim ban ddi cua
phu nii Nhat Ban ciing dugc hien dai hon qua mang Internet, nhung
cau lac bd ket ban. Qua nhirng cugc di choi, da ngoai, rat nhieu cap
ban tre da di den hdn nhan. Day cung la nhiing
sir
thay ddi rd ret
trong quan niem hdn nhan theo kieu Omiai truyen thdng. Tuy vay,
cho den ngay nay, xa hdi Nhat Ban van ngam phan edng thien
ehiic
ciia
ngudi phu nii la lam ndi trg, vi tri cua hg trong xa hdi
chi
la
nhiing cdng dan hang hai, nen sau khi ket hdn hg van cd xu hudng d
nha, cham sdc con cai. Ngudi dan dng se kiem tien de nudi dudng
gia dinh. Trong xa hdi ddi hdi con ngudi phai ddc bet sire minh cho
cdng viec, ngudi chdng, ngudi cha trong gia dinh se thudng xuyen
vang nha hoac di lam ve mudn. Vi vay, tat ca viec day dd con cai,
cham sdc viec nha se dd ddn vao ngudi phu nii. Mot the he cae em be
nhut nhat, thieu nhirng ban tinh manh me, ciing
ran ciia
ngudi cha
dang ngay cang xuat hien nhieu trong xa hdi Nhat Ban. Ngay nay, rat
nhi6u
nhirng em be rat
nbiit
nhat va rat

d6
bi treu trgc. Chi vi nhiing
truyen ban be treu trgc ma cd nhirng be trai da nhay qua cira sd tu tir,
hay hanh hung ban.
Dd chinh la ket qua cua su phan cdng vi tri xa hdi Nhat Ban ngay nay.
Mot va'n 66 dang bao dgng trong xa hdi Nhat Ban ngay nay la
tinh trang rat nhieu be gai Nhat Ban tham gia vao viec "ban dam"
tren mang. Tren cae ga, tau dien, bang quang cao ludn cd nhirng binh
anh hgc sinh ca'p
H,
III ehup nhiing hinb anh sexy, kheu ggi. Mot
trong
nhu"ng
nguyen nhan dd la rat nhieu cd gai tre do thieu su giao
due
cua ngudi cha da di vao con dudng xau nay. Rat nhieu trong sd
hg da tam su rang chinh su bat binh vdi viec ngudi cha di lam ca
ngay
lan
dem va ngudi me ludn keu ca, phan nan ve cdng viec nha.
Viec phan cdng vi tri ngudi phu nii cham sdc con cai trong xa hdi
nhu vay se tao nen nhiing mat tich
cue
nhu
giiip
cho ngudi dan dng
cd the viing tam tham gia cdng viec, bet
Idng
vdi cdng ty song no da
nay sinh ra't nhieu nhung van de dang bao dgng.

732
uninn
pnu
iNnai can
cung
ludn
cd gang cai thien vi tri ciia ngUdi
phu nir Nhat Ban trong xa hdi. Hg cung tham gia vao
cae
phong trao
hoa binh, phong trao cdng dan, tieu dung Nhat Ban ngay nay cd ra't
nhieu cae td
chiic
ludn cd lien he chat che vdi Lien doan
cae
td
chiic
phu nir Nhat Ban. Cae td chiic nay ludn cd gang dam bao quyen
Igi ciia
ngudi phu nii ve mat luat phap, dac biet la binh dang trong
hien phap.
733