Biện pháp quản lý hoạt động dạy và học môn hóa học ở các trường Trung học phổ thông trên địa bàn huyện Chương Mỹ, Hà Nội

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC






NGUYỄN THỊ MINH NGUYỆT











BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN HOÁ HỌC
Ở CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN CHƢƠNG MỸ, HÀ NỘI




LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÍ GIÁO DỤC

HÀ NỘI – 2011





ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN HOÁ HỌC
Ở CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN CHƢƠNG MỸ, HÀ NỘI




LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÍ GIÁO DỤC
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÍ GIÁO DỤC
Mã số: 60 14 05


Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS Nguyễn Thị Phƣơng Hoa





HÀ NỘI - 2011


1
MỤC LỤC

Trang
MỞ ĐẦU
1
1
1


2

3

3

3

3

3

4
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA CÔNG TÁC QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
DẠY HỌC MÔN HOÁ HỌC Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
5
1.1

5
1.2
 
7
1.2.1

7
1.2.2

9
1.2.3


11
1.2.4

15
1.3


18
1.3.1

18
1.3.2

19
1.3.3

25
1.3.4
           

31
1.3.5

môn 
34

2
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN
HOÁ HỌC Ở CÁC TRƢỜNG THPT TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN CHƢƠNG
MỸ, HÀ NỘI

38
2.1
Khái quát 
 
38
2.1.1

38
2.1.2

39
2.1.3


40
2.2
t
- 
42
2.2.1

42
2.2.2

52
2.3

t 
59
2.3.1

           
chuyên môn và GV
65
2.3.2
          

67
2.3.3

66
2.3.4

68
2.3.5
   

69
Chƣơng 3: BIỆN PHÁP TĂNG CƢƠ
̀
NG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠ Y
HỌC MÔN HOÁ HỌC Ở TRƢỜNG THPT TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN
CHƢƠNG MỸ, HÀ NỘI

71
3.1

71
3.1.1

71

3.1.2

71

3
3.1.3

71
3.1.4

71
3.2

72
3.2.1


72
3.2.2



73
3.2.3



sinh
75
3.2.4

          
          
 
77
3.2.5


79
3.2.6



81
3.3

85
3.4

t
86
KẾT LUẬN VÀ KHUYÊ
́
N NGHỊ
93
1

93
1.1

93

1.2

93
2
Khu
94

4
2.1

94
2.2
 

,

94
TÀI LIỆU THAM KHẢO
96
PHỤ LỤC
98

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT


5
STT
Chữ viết tắt

Nội dung
1.
BGH
u
2.
CBQL

3.


4.
CNTT

5.
CSVC, TTBDH

6.
DH

7.


8.


9.
-BD

10.
GD


11.
GD-

12.
GDCD

13.
GDHN

14.
GDQP

15.


16.
GV
Giáo viên
17.
GVBM

18.
GVCN

19.
GVDG

20.



21.
HS

22.
HSG

23.
KHXH&NV

24.
KHTN

25.
KHGD

26.
KT

27.
KT-XH


6
STT
Chữ viết tắt
Nội dung
28.



29.
MT

30.
NT

31.
ND

32.


33.
PPDH

34.
PTKT

35.
QL

36.
QLGD

37.
QTDH

38.
SLGVHH


39.
SP

40.
TB
Trung bình
41.
TC

42.
TDTT

43.
THCS

44.
THPT

45.
Ths

46.
TS

47.
UBND


7
DANH MỤC BẢNG BIỂU

Ký hiệu
Nội dung bảng, biểu
Trang



39

 
THPT
39


41



42




43





45





53


          

55




-2011
58


           

61




 










87




89

8
DANH MỤC BIỂU ĐỒ

Ký hiệu
Nội dung biểu đồ
Trang



57

1 các

57

  các

58


 

91

9
DANH MỤC PHỤ LỤC

Ký hiệu
Nội dung phụ lục

 (Dành cho cán bộ QL) 
-  
-  
- môn 

(Dành cho GV) 
-  
- 
HS
- 
- 
3
(Dành cho HS) 
- 
- 
- môn Hóa 
- 

- 


- 

- 



QL (Giành cho cán bộ QL và GV môn học)



10
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài

GD 

 GD 

             



 - 

“giáo dục và đào tạo cùng với khoa học và
công nghệ là quốc sách hàng đầu”; “Đầu tư cho giáo dục là đầu tư phát
triển.
Trong 
GD 

HS 
  

“Ưu tiên hàng đầu cho
việc nâng cao chất lượng dạy và học, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên
và tăng cường cơ sở vật chất của nhà trường, phát huy khả năng sáng tạo và
độc lập suy nghĩ của học sinh, sinh viên …”
-
 : "Tập trung nâng cao chất lượng giáo dục, đào
tạo, coi trọng giáo dục đạo đức, lối sống, năng lực sáng tạo, kỹ năng thực
hành, khả năng lập nghiệp”.

11
  
2005: ”Giáo dục trung học phổ thông nhằm giúp học sinh củng cố và phát triển
những kết quả của giáo dục trung học cơ sở, hoàn thiện học vấn phổ thông và
những hiểu biết thông thường về kỹ thuật và hướng nghiệp để tiếp tục học đại
học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, học nghề hoặc đi vào cuộc sống lao
động”.
 và phát


- 
 
- 
 
- 

MT 
chung và tHS.

 nay, tình
  các tPT 
 GV  
  Hoá
  
tài “Biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Hoá học ở các trường
Trung học phổ thông trên địa bàn huyện Chương Mỹ, Hà Nội” 
.
2. Mục đích nghiên cứu
           trong các nhà
THPT  
các , nói ri 

12
           
MT 
3. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu
- Khách thể nghiên cứu:  các trên
, 
- Đối tượng nghiên cứu:  các
, 
4. Giới hạn nghiên cứu của đề tài
 
môn Hoá h các THPT ,  m
 -2009, 2009-2010, 2010-2011)
QL DH 
5. Giả thuyết khoa học
,

N

 
, thì 
, DH MT .
6. Nhiệm vụ nghiên cứu
- công tác  nói chung
và n HPT nói riêng.
-          môn Hoá h  các
  
-  các 
THPT , 
 GD.
7. Phƣơng pháp nghiên cứu


13
- Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận: 


- Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn

          
QLGD.
- Phương pháp xử lý số liệu

8. Cấu trúc luận văn
, K, 










, 











- 1: 





   


THPT.
- 2: 








  





 
 .
-   





    môn H


 

14
CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA CÔNG TÁC QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
MÔN HOÁ HỌC Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề

          



GD.
GD tự phát
    tự giác . Con


Giáo dục 
DH trong nhà tr HS




(1592 - 1670) là Ông Tổ của nền giáo dục cận hiện đại [20]. Ông nêu
              
dạy hết thẩy mọi điều cho hết thẩy
mọi ngườithích ứng với tự nhiên


GD



15
N
 
mục tiêu nổi bật của
nó là phát triển GD nhà trường kể cả phổ thông, nhưng ưu tiên cho phát

triển giáo dục đại học và trung học chuyên nghiệp, dạy nghề. Trọng tâm là
đổi mới dạy học các môn khoa học tự nhiên, dạy các môn kỹ thuật nhằm
đào tạo một nguồn lực lao động có khả năng sáng tạo, phát minh khoa học
kỹ thuật, đồng thời phải có một lực lượng lao động kỹ thuật lành nghề trên
nhiều lĩnh vực sản xuất xã hội.
DH trong 

 DH 
 nói chung 
nó , q
du 
Trong n  

nghiên DH
DH 
DHDH 
DH trên




  
           

 à 

16
 
công tác QL 


g ta. trên 
nghiên


”Những biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh tại trường Đại
học Điều dưỡng Nam Định theo hướng chuẩn hóa, năm 2004”
”Những biện pháp quản lý hoạt động của tổ chuyên môn để nâng cao
chất lượng DH ở các trường THPT huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang, năm
2005” Biện pháp quản lý hoạt động dạy học các môn
khoa học tự nhiên tại các trường trung học phổ thông thành phố Vĩnh Yên
tỉnh Vĩnh Phúc, 2008 ;      ”Biện pháp quản lý hoạt
động dạy học môn Ngữ văn ở trường THPT Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn, năm
2010”  “Biện pháp quản
lý hoạt động dạy học môn Hoá học ở các trường Trung học phổ thông trên
địa bàn huyện Chương Mỹ, Hà Nội”.
1.2. Một số khái niệm cơ bản liên quan đến đề tài
1.2.1. Quản lý
QL 

QL. QL 

QL: “Bất kỳ lao động nào có tính xã
hội và chung, trực tiếp được thực hiện với quy mô tương đối lớn đều ít nhiều
cần đến sự quản lý một người chơi vĩ cầm riêng rẽ thì tự điều khiển lấy
mình nhưng một dàn nhạc thì cần có nhạc trưởng” [16, tr.480].

17
QLQL 
”nghệ thuật hoàn thành công việc thông qua con người”.
”Quản lý là sự tác động có định hướng, có chủ đích của chủ thể quản lý

(người quản lý, tổ chức quản lý) đến khách thể quản lý (người bị quản lý) trong
mộ tổ chức- nhằm làm cho tổ chức vận hành và đạt được mục đích. Hiện nay,
hoạt động quản lý thường được định nghĩa rõ hơn: quản lý là quá trình đạt
đến mục tiêu của tổ chức bằng cách vận dụng các hoạt động (chức năng) kế
hoạch hoá, tổ chức, chỉ đạo (lãnh đạo) và kiểm tra”[3, tr.9].

MT




              


QL  




QL  QL

- 
QL QLQLQL QL
QL
công tác QL QL 
QL QLQL;

18
 QL.   QL   QL      


- QL 
QL QL 




*) Ghi chú:  
  MTQL
-  
nhau. VQL 
      QL         
 QL 
            
QL QL là
 
   QL
           
MT 


1.2.2. Quản lý giáo dục
- Giáo dục: 
CCQL
CTQL
KTQL
MT
PPQL

19




 
QLGD 
- Quản lý giáo dục: 
khác nhau.
“Quản lý giáo dục là hệ thống những tác động có ý thức, hợp quy luật
của chủ thể quản lý ở các cấp khác nhau đến tất cả các khâu của hệ thống
nhằm đảm bảo sự vận hành bình thường của các cơ quan trong hệ thống giáo
dục, đảm bảo sự tiếp tục phát triển và mở rộng hệ thống cả về số lượng và
chất lượng” [15, tr.65].
QL 
 
;  
   
cho GD.
GD
GD  QLGD
GD  MT:
nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài.
Mục đích cuối cùng của quản lý giáo dục là tổ chức giáo dục có hiệu
quả để đào tạo ra lớp thanh niên thông minh, sáng tạo, năng động, tự chủ,
biết sống và biết phấn đấu vì hạnh phúc của bản thân và xã hội[21, tr.206].
QLGD QL GD QL
QL Quản lý giáo dục là hệ thống
những tác động có mục đích, có kế hoạch, hợp quy luật của chủ thể quản lý
nhằm làm cho hệ vận hành theo đường lối và nguyên lý giáo dục của Đảng,
thực hiện được các tính chất của nhà trường xã hội chủ nghĩa Việt Nam, mà

20

tiêu điểm hội tụ là quá trình dạy học - giáo dục thế hệ trẻ, đưa giáo dục tới
mục tiêu dự kiến, tiến lên trạng thái mới về chất” [17, tr.35].

- QL 
QL 
GD.
- QL QL là


GD.
1.2.3. Quản lý nhà trường


-
-


“
“
Q
Q
L
L


n
n
h
h
à

à


t
t
r
r
ư
ư
ờ
ờ
n
n
g
g


l
l
à
à


t
t
h
h
ự
ự
c

c


h
h
i
i
ệ
ệ
n
n


đ
đ
ư
ư
ờ
ờ
n
n
g
g


l
l
ố
ố
i

i


G
G
D
D


c
c
ủ
ủ
a
a


Đ
Đ
ả
ả
n
n
g
g


t
t
r

r
o
o
n
n
g
g


p
p
h
h
ạ
ạ
m
m


v
v
i
i


t
t
r
r
á

á
c
c
h
h


n
n
h
h
i
i
ệ
ệ
m
m


c
c
ủ
ủ
a
a


m
m
ì

ì
n
n
h
h
,
,


t
t
ứ
ứ
c
c


l
l
à
à


đ
đ
ư
ư
a
a

n
n
h
h
à
à


t
t
r
r
ư
ư
ờ
ờ
n
n
g
g


v
v
ậ
ậ
n
n

h
h
à
à
n
n
h
h


t
t
h
h
e
e
o
o


n
n
g
g
u
u
y
y
ê

ê
n
n


l
l
ý
ý


G
G
D
D
,
,


đ
đ
ể
ể


t
t
i
i
ế

ế
n
n


t
t
ớ
ớ
i
i


m
m
ụ
ụ
c
c


t
t
i
i
ê
ê
u
u

G
G
D
D
,
,


m
m
ụ
ụ
c
c


t
t
i
i
ê
ê
u
u


đ
đ
à

à
o
o


t
t
ạ
ạ
o
o


đ
đ
ố
ố
i
i


v
v
ớ
ớ
i
i


n

n
g
g
à
à
n
n
h
h


G
G
D
D
,
,


v
v
ớ
ớ
i
i


t
t
h

h
ế
ế


h
h
ệ
ệ


t
t
r
r
ẻ
ẻ


v
v
à
à


t
t
ừ
ừ
n

n
g
g


H
H
S
S
„
„
[
[
1
1
2
2
,
,


t
t
r
r
.
.
6
6
1

1
]
]
.
.




*
*
)
)


C
C
h
h
ú
ú


t
t
h
h
í
í
c

c
h
h
:
:


N
N
T
T
-
-


n
n
h
h
à
à


t
t
r
r
ư
ư



n
n
g
g
;
;


T
T
h
h


-
-


t
t
h
h


y
y
;
;

T
T
r
r


-
-


t
t
r
r
ò
ò
;
;


M
M


-
-


m

m


c
c


t
t
i
i
ê
ê
u
u
;
;


Đ
Đ


-
-


đ
đ
i

i


u
u


k
k
i
i


n
n


đ
đ
à
à
o
o


t
t


o

o
;
;


H
H


-
-


h
h
ì
ì
n
n
h
h


t
t
h
h


c

c


t
t




c
c
h
h


c
c


đ
đ
à
à
o
o


t
t



o
o
;
;


Q
Q
i
i


-
-


Q
Q
u
u
y
y


c
c
h
h





đ
đ
à
à
o
o


t
t


o
o
;
;


N
N


-
-


N

N


i
i


d
d
u
u
n
n
g
g


đ
đ
à
à
o
o


t
t


o

o
;
;


P
P


-
-


p
p
h
h
ư
ư
ơ
ơ
n
n
g
g


p
p
h

h
á
á
p
p


d
d


y
y


h
h


c
c
;
;


B
B
ô
ô

-
-


B
B




m
m
á
á
y
y


đ
đ
à
à
o
o


t
t



o
o
;
;


M
M
ô
ô


-
-


m
m
ô
ô
i
i


t
t
r
r
ư

ư


n
n
g
g


đ
đ
à
à
o
o


t
t


o
o
.
.

X
X
é
é
t
t


r
r
i
i
ê
ê
n
n
g
g


m
m


t
t


n

n
h
h
à
à


t
t
r
r
ư
ư


n
n
g
g
,
,


t
t
h
h
ì
ì

c
c
h
h




t
t
h
h




Q
Q
L
L


g
g


m
m

c
c
ó
ó
:
:


c
c
h
h




t
t
h
h




b
b
ê
ê
n

n


t
t
r
r
o
o
n
n
g
g
,
,


c
c
h
h




t
t
h
h





b
b
ê
ê
n
n


t
t
r
r
ê
ê
n
n


v
v
à
à


c
c
h

h




t
t
h
h




b
b
ê
ê
n
n


n
n
g
g
o
o
à
à
i

i
.
.






Đ
Đ


i
i


t
t
ư
ư


n
n
g
g


Q

Q
L
L


g
g


m
m


c
c
ó
ó


3
3


n
n
h
h
ó
ó
m

m
:
:


n
n
h
h
ó
ó
m
m


n
n
h
h
â
â
n
n


t
t



c
c
ơ
ơ


b
b


n
n
,
,


n
n
h
h
ó
ó
m
m


n
n
h

h
â
â
n
n


t
t




đ
đ


n
n
g
g


l
l


c
c

v
v
à
à


n
n
h
h
ó
ó
m
m


n
n
h
h
â
â
n
n


t
t





g
g


n
n


k
k


t
t


(
(
đ
đ
ư
ư
ợ
ợ
c
c

t
t
r
r
ì
ì
n
n
h
h


b
b
à
à
y
y


t
t
r
r
o
o
n
n
g

g


m
m
ụ
ụ
c
c


1
1
.
.
2
2
)
)


NT
H
M
Đ
P
N
Qi
Th
Tr

Bô
Mô
Hình 1.1. Mƣời thành tố
cấu thành nhà trƣờng

21


-
-


C
C
á
á
c
c


n
n
ộ
ộ
i
i


d
d

u
u
n
n
g
g


c
c
ơ
ơ


b
b
ả
ả
n
n


v
v
ề
ề


Q
Q

L
L


n
n
h
h
à
à


t
t
r
r
ư
ư
ờ
ờ
n
n
g
g
.
.


T
T

h
h
e
e
o
o


t
t
á
á
c
c


g
g
i
i




Đ
Đ


n
n

g
g


Q
Q
u
u


c
c


B
B


o
o


c
c
ó
ó


1
1

2
2


n
n


i
i


d
d
u
u
n
n
g
g


c
c
ơ
ơ


b
b



n
n


đ
đ
ư
ư


c
c


t
t
r
r
ì
ì
n
n
h
h


b
b

à
à
y
y


t
t
r
r
ê
ê
n
n


s
s
ơ
ơ


đ
đ




n
n

g
g
ô
ô
i
i


s
s
a
a
o
o


5
5


c
c
á
á
n
n
h
h

(
(
H
H
ì
ì
n
n
h
h


1
1
.
.
1
1
)
)
.
.




+
+

N
N
h
h
ó
ó
m
m


n
n
h
h
â
â
n
n


t
t
ố
ố


c
c
ơ
ơ

b
b
ả
ả
n
n


g
g
ồ
ồ
m
m
:
:


m
m


c
c


t
t

i
i
ê
ê
u
u


đ
đ
à
à
o
o


t
t


o
o
;
;


n
n



i
i


d
d
u
u
n
n
g
g


đ
đ
à
à
o
o


t
t


o
o
;
;

p
p
h
h
ư
ư
ơ
ơ
n
n
g
g


p
p
h
h
á
á
p
p


đ
đ
à
à

o
o


t
t


o
o
.
.






C
C
h
h
ư
ư
ơ
ơ
n
n
g
g

trình GD 
DH

DH.
DH: quá trình DH MT 
MT 
T 
 lựa chọn nội dung, chương trình, phương pháp,
phương tiện dạy học, hình thức tổ chức dạy học, hoạt động GV và HS).

    T        
GDCD, GDQP, GDHN ).  

-

 
 
   PDH        PPDH có vai trò
PPDH






22
Nhà trường cần QL tốt chương trình DH vì đây là căn cứ cơ sở pháp lý
để biên soạn chương trình chi tiết cho các môn học, biên soạn sách giáo
khoa, giáo trình, tài liệu học tập; đồng thời là căn cứ để GV đổi mới PPDH
phấn đấu đạt được MT dạy học đã đặt ra.

+
+


N
N
h
h
ó
ó
m
m


n
n
h
h
â
â
n
n


t
t
ố
ố

đ
đ
ộ
ộ
n
n
g
g


l
l
ự
ự
c
c


g
g
ồ
ồ
m
m
:
:


l
l



c
c


l
l
ư
ư


n
n
g
g


đ
đ
à
à
o
o


t
t



o
o


(
(
T
T
h
h


y
y
)
)
;
;


đ
đ


i
i


t
t

ư
ư


n
n
g
g


đ
đ
à
à
o
o


t
t


o
o


(
(
T
T

r
r
ò
ò
)
)
.
.


Thlà ng

ò):

 
HS - - -

PPDH
DH 
PPDH và giúp

 

PPDH 
các PPDH 
         
 DH 
, giáo án.
DH 
DH thì DH thành nhu 

GD t  


23
+
+


N
N
h
h
ó
ó
m
m


n
n
h
h
â
â
n
n


t
t

ố
ố


g
g
ắ
ắ
n
n


k
k
ế
ế
t
t


g
g
ồ
ồ
m
m
:
:

h
h
ì
ì
n
n
h
h


t
t
h
h


c
c


t
t




c
c
h
h



c
c


đ
đ
à
à
o
o


t
t


o
o
;
;


đ
đ
i
i



u
u


k
k
i
i


n
n


đ
đ
à
à
o
o


t
t


o
o
;
;

m
m
ô
ô
i
i


t
t
r
r
ư
ư


n
n
g
g


đ
đ
à
à
o
o

t
t


o
o
;
;


b
b




m
m
á
á
y
y


đ
đ
à
à

o
o


t
t


o
o
;
;


q
q
u
u
y
y


c
c
h
h



đ
đ
à
à
o
o


t
t


o
o
.
.


: 

           GD-. Môi
              
GD  


GD 
 





: 

DH 
DH 
            

: 

: 

QL QL 
-

