Bài giảng ArcGIS 8.3 (Dùng cho sinh viên ngành Địa lý Địa chính)

I HC QUC GIA HÀ NI
TRNG I HC KHOA HC T NHIÊN

TRN QUC BÌNH







BÀI GING

ESRI
®
ArcGIS 8.3

(Dùng cho sinh viên ngành a lý - a chính )

HÀ NI - 2004






Mc lc
PHN I. CÁC KIN THC C BN
BÀI 1. Gii thiu v phn mm ArcGIS 8.3 2
BÀI 2. Qun lý d liu bng ArcCatalog 9
BÀI 3. Gii thiu chung v ArcMap 14
BÀI 4. To d liu 188
BÀI 5. Các phng pháp hin th d liu 25
BÀI 6. Trình bày bn đ 32
Bài 7. S hóa bn đ giy 38
BÀI 8. Chuyn đi gia các đnh dng d liu 42
BÀI 9. Ôn tp phn kin thc c bn
47


PHN II. MT S KIN THC NÂNG CAO
BÀI 10. Lnh truy vn hi - đáp (queries) 47
BÀI 11. Tìm kim không gian 53
BÀI 12. Geoprocessing Wizards 57
BÀI 13. 3D Analyst 611
BÀI 14. Spatial Analyst 66

2
Bài ging ArcGIS 8x.
©
2004. Trn Quc Bình
© Trn Quc Bình
Bài 1. Gii thiu v phn mm ArcGIS 8.3

Trong bài này chúng ta s hc v:
• Giao din ngi dùng (ArcCatalog, ArcMap, ArcToolbox)
• File bn đ (có đuôi là *.mxd)
• Lp thông tin (Data layers) và các đi tng (Data features)
• Các chc nng c bn v bn đ
• Các bng thuc tính (Attribute Tables)
• Các chc nng c bn đ làm vic vi các bng
• Các trang và các nhóm thông tin (Layouts/data frames)
Kin thc nn:
Phn mm ArcGIS bao gm 3 ng dng (application) chính sau:



Ü ArcMap đ xây dng, hin th, x lý và phân tích các bn đ
Ü ArcCatalog đ qun lý, theo dõi các d liu đã có hoc to mi và mô t
các d liu mi
Ü ArcToolbox cung cp các công c đ x lý, xut - nhp d liu t
ArcView sang các đnh dng khác nh MapInfo, MicroStation, AutoCAD,
ArcToolbox cng có mt s chc nng phân tích d liu.

ArcMap là ng dng dùng đ to ra các bn đ. Mi mt bn đ trong ArcMap
đc gi là Map document, mt bn đ có th có mt hay nhiu data frames.
Data Frame là mt nhóm các lp (Data layer) cùng đc hin th trong mt h
qui chiu. Thông thng, mt bn đ đn gin ch có 1 Data Frame và bn cn
s dng nhiu Data Frame khi cn in thêm mt s bn đ ph trên 1 mnh bn
đ chí nh (xem bài hin th d liu). Bn đ (Map document) đc ghi trong file có
đuôi là .mxd.
Data
Frames
Data
Layers
Data
View
TOC
Help Text
line
Coordinates display
View control
tools
Scale
Select
tools
Data / Layout
View switch

3
Bài ging ArcGIS 8x.
©
2004. Trn Quc Bình
© Trn Quc Bình
Trong hình v trên, mt bn đ có tên là "Exercise.mxd" có 2 data frame là
"Layers" và "New Data Frame". V phn mì nh "New Data Frame" gm 3 lp
(layer) là "Grid", "81.pgn" và "awscntry". Tt c các thông tin trên ta nhìn thy
trong ô phía bên trái màn hình, đc gi là TOC (Table of Contents - mc lc).
Bn thân ni dung bn đ đc hin th trong ô ln bên phi, tùy theo ch đ mà
đc gi là Data View hay Layout View.

Mi mt lp có th tt hoc bt trên màn hình bng cách đánh du vào ô vuông
nh (checkbox) bên phi tên ca nó trong TOC. Trong hình v trên c 3 lp ca
"New Data Frame" đu đc bt.

V trí và kích thc hin th ca bn đ có th đc thay đi bng các công c
phóng to, thu nh (Zooming) và dch chuyn (Panning). T l ca bn đ (trong
hình v trên là 1:557 902) đc hin th trong ô  gia phía trên màn hình.

Nhiu chc nng thông dng có t h đc tìm thy thông qua context menus
(thc đn ng cnh, hin t h thông qua cách bm chut phi vào đi tng quan
tâm).

Cn chú ý là các đi tng trong bn đ có 2 loi: Feature đc lu tr trong c
s d liu và Graphic element không đc lu tr trong CSDL. Graphic
Element thng là các đi tng dùng đ trình bày bn đ nh khung, thc t
l, chú gii,  chn Feature ta dùng công c "Select Feature", còn đ chn
Graphic Element ta dùng "Select Element" trên thanh công c Tools (bên phi

màn hình). Mt Feature có th đc chn (select) bng chut nu nó nm trong
lp có tính cht là "Selectable Layer".  tt bt tính cht này có th vào thc
đn Selection → Set Selectable Layer.

Thông tin thuc tính ca các đi tng (feature) đc lu tr trong các bng
thuc tính gi là attribute table. Mi feature class hay shapefile có 1 (và ch 1)
bng thuc tính. Mt bng đc to bi các dòng (record) và các ct hay trng
(column hay field). Mi mt feature có 1 và ch 1 record  trong attribute table.
 xem attribute table ca mt layer nào đó ta bm chut phi vào tên ca nó
trong TOC ri chn Open Attribute table.

ArcMap có 2 ch đ hin th: Data View và Layout View. Ch đ Data View
thng ch dùng đ hin th các feature, tc là ni dung chính ca bn đ. Layout
View hin t h bn đ trong ch đ nh chúng ta s in ra trên giy, trong đó ngoài
các feature còn có các Graphic element là các yu t trang trí bn đ nh khung,
li ta đ, chú gii, Trong Data View bn ch có th làm vic đc vi 1 Data
Frame  1 thi đim, còn trong Layout View bn có th làm vic đng thi vi
nhiu Data Frame (xem bài hin th d liu). Các feature ch có th đc to hay
chnh sa trong ch đ Data View.  chuyn gia các ch đ hin th có th s
dng thc đn View.
Bài tp
Bc 1. M  mt bn đ đã có
• Khi đng ArcMap t nút Start → Programs → ArcGIS → ArcMap


• Chn thc đn File → Open
• Trong hp thoi hin ra tìm th mc c:\ArcGIS_course\ ri m file Bai_1.mxd
• Bm OK, bn đ s đc m.

Bc 2. Nghiên cu bn đ, thay đi t l và dch chuyn ca s

Các công c đ hin th bn đ gm:
- Phóng to (Zoom in) và thu nh (Zoom out)
- Phóng to / thu nh theo tâm ca màn hình (Centered zoom)
- Nhìn toàn cnh (Full extent) và dch chuyn (Pan).
Có th s dng công c phóng to (Zoom in)
theo 2 cách khác nhau:
- Bm chut vào ch bt k, Data View s phóng to thêm 25%,
- Bm chut vào mt đim bt k, không nh chut ra kéo nó đi
ch khác đ to thành 1 hình ch nht ri nh chut ra. Toàn b
ni dung bn đ gii hn bi hình ch nht đó s đc phóng to ht
c cho kín màn hình.





4
Bài ging ArcGIS 8x.
©
2004. Trn Quc Bình
© Trn Quc Bình
Zoom in
Zoom out
Zoom in/out to the
center of the map
Go to
previous/next
extent
Pan

Zoom to full extent
of the map


• a chut vào thanh công c Tools (hình v trên) ri nghiên cu các dòng tr
giúp (tool tip) mô t tng công c.
• Bm vào công c Zoom In. Kim tra 2 ch đ làm vic ca công c này (bm
vào 1 đim hay to 1 hình ch nht trên bn đ). S dng công c này đ hin
th toàn b lãnh th Vit Nam. T l lúc này là bao nhiêu ?
• Bm vào công c Pan
ri dch chuyn bn đ đ nhìn thy Thái Lan ri tr
li câu hi:
Ta đ đa lý ca thành ph Bng Cc là bao nhiêu:

Kinh đ: …….° … ’ … ’’ E V đ: … ° … ’…….’’ N

Bc 3. Tt / bt các lp (layer), công c
Zoom to layer

• Trong TOC (Mc lc - Table of Contents) tìm lp
có tên là "Cities". Hãy th tt lp này bng cách
bm vào ô vuông nh bên cnh nó.
• Bm chut phi vào lp “Populated Area” (khu
dân c) đ hin th context menu:
• Chn Zoom to layer ri theo dõi thay đi trên
màn hình.
• Tên ca khu dân c  gia phía trên màn hình là
gì ?

Tên là: …………………………….

Bc 4. Xem thông tin v các đi tng

Mi mt lp (layer) đu có mt bng thuc tính đi kèm đ mô t các đi
tng (feature) ca lp đó.  xem thông tin thuc tính ca mt đi tng
nào đó ta có th m bng Attribute Table hay dùng công c Identify.
• Bm vào công c Identify

• Bm chut vào chm
tròn biu th th trn
Sn Hoà:

• Ca s Identify
results s hin ra
(hình bên). Ca s
này hin th tt c các
thông tin v đi tng
 lp trên cùng (<top-
most-layer>) mà ta
va bm chut vào.

• Bm vào nút có mi tên bên trái ch <top-most-layer>:

• Trong danh sách hin ra chn <Visible layers>





5

Bài ging ArcGIS 8x.
©
2004. Trn Quc Bình
© Trn Quc Bình
• Bm vào th trn Sn Hòa trên bn đ mt ln na, ca s Identify results s
hin th nhiu layer hn. Hãy tr li xem tên ca các layer (lp) đó là gì:
•
……………………… ; ………………………. ; ……………………… ;

…………………….…

Bc 5. Chn đi tng (Select a feature)

Trc khi làm vic vi mt hay mt nhóm đi tng nào đó ta cn phi chn
chúng.  chn đi tng ta có th s dng công c Select Feature (hay bng
các hi đáp (query) s đc nghiên cu trong bài sau). Lu ý rng ch có các
đi tng trong các Selectable layer mi có th đc chn bng chut.
• Vào thc đn Selection → Set Selectable Layers



Ca s Set Selectable Layers s hin ra:



• Bm nút Clear All – Tt c các layer s tr v trng thái không phi là
selectable.
• Bm vào ô bên cnh lp Populated places và Roads ri đóng ca s li. Các lp
này s tr thành selectable (có th chn đc).
• Bm vào công c Select Feature:

• Trên bn đ bm vào vòng tròn hin th th trn Sn Hòa. i tng (th trn) s
đc đánh du bng mt chm ln màu xanh.
• Bm vào mt đng màu đen nào đó bên cnh Sn Hòa. ng đó s đc
chn (chuyn sang màu xanh) thay cho th trn Sn Hòa.
• Hãy th bm vào mt đi tng nào đó không phi là đng hay khu dân c ri
tr
 li xem có s kin gì xy ra không?

Tùy theo ch đ chn đc đt trong thc đn Selection
→
Interactive
Selection Method, khi ta bm vào mt đi tng nào đó thì nó có th: 1) đc
thêm vào danh sách các đi tng đã đc chn, 2) loi khi danh sách đó
hay 3) tr thành đi tng đc chn duy nht.

• Trong thc đn Selection → Interactive selection method chn Add to current
selection



• Trên bn đ bm chut vào vài đng và khu dân c. Các đi tng đã đc
chn có vn tip tc đc chn nh c không ?





6
Bài ging ArcGIS 8x.

©
2004. Trn Quc Bình
© Trn Quc Bình
• Trong thc đn Selection chn Clear selected features .

• Ta thy các đi tng đc chn s tr v trng thái không đc chn na.
• Hãy th thí nghim vi 3 ch đ còn li trong Selection → Interactive selection
method.

Bc 6. M  bng thuc tính (Attribute table)
Nh trên đã nói, mi mt lp (chính xác hn là 1 feature class hay 1
shapefile) có mt bng thuc tính liên kt vi nó đ mô t các đi tng trong
lp đó. Hãy m bng thuc tính ca lp Cities nh sau:

• Bt lp Cities bng cách đánh du ô vuông nh cnh nó trong TOC.
• Bm chut phi vào lp Cities trong TOC
• Trong thc đn hin ra chn Open Attribute Table

• Bng thuc tính s đc m:


Bc 7. Thêm trng (add field) và thay đi giá tr trong bng thuc
tính

Cu trúc và ni dung bng thuc tính có th đc thay đi trong trong phiên
biên tp ca ArcMap (Edit session, s đc nói đn trong các bài sau). Ngoài
ra các thông tin thuc tính còn có th đc sa cha  ngoài Edit section, tuy
nhiên trong trng hp này ta không th dùng lnh Undo (đ hy các thay
đi đã đa vào bng thuc tính) nh trong Edit section đc.

Trong ArcGIS, tùy theo đnh dng d liu s có cách ký hiu tên các trng
khác nhau. i vi d liu dng Geodatabase, tên trng đc vi
t trong du
ngoc vuông (ví d [Name]), còn đi vi d liu dng Shapefile, trên trng
đc vit trong du nháy đúp (ví d “Name”).

• Trong ca s Attributes of Cities bm nút Options ri chn Add field (xem hình
trên).



• Trong hp thoi hin ra  ô Name gõ My_field, trong danh sách Type chn Text
(trng dng ch), ri trong ô Length gõ 30 là s ch ti đa ca trng này

• Bm OK
• Kéo bng thuc tính dch sang 1 bên đ nhìn rõ bn đ. S dng công c Zoom
đ hin th trên bn đ mt vài thành ph (ký hiu bng vòng tròn nh màu đ).





7
Bài ging ArcGIS 8x.
©
2004. Trn Quc Bình
© Trn Quc Bình
• Vào thc đn Selection → Set Selectable Layers ri cho phép các đi tng ca
lp Citites có th đc chn.
• Bm vào 1 thành ph nào đó đ chn nó (vòng tròn tr thành màu xanh).  ý

rng dòng tng ng ca thành ph đó trong bng thuc tính cng đc chn
(bôi xanh).
• Bm vào nút Selected trong bng thuc tính đ ch hin th các đi tng đc
chn. Trong bng thuc tính ch còn li 1 dòng:



• Bm chut phi vào trng My_field va đc
to  bc trc.
• Trong thc đn hin ra chn Calculate values
• Trên màn hình s hin ra hp thoi cnh báo rng
lnh Undo s không th thc hin đc. Bm nút
Yes đ đóng hp thoi này li và tip tc.
• Trong hp thoi Field calculator hin ra gõ “Thanh pho" + [City_Name] (xem
hình di).

• Bm nút OK.
• Xem giá tr trong trng My_field va mi to.
• Bm nút All trong ca s bng thuc tính đ hin th tt c các dòng ca bng
này. Hãy quan sát các giá tr trong trng My_field đ thy rng ArcMap ch thc
hin tính toán cho các đi tng đc chn.
• Hãy chn 2-3 thành ph cùng mt lúc ri thc hin các lnh trên mt ln na.


Bc 8. Xóa trng trong bng thuc tính
• Sau khi nghiên cu xong, trng My_Field không cn dùng na nên chúng ta s
xóa nó đi.
• Trong bng thuc tính bm chut phi vào tên ca trng My_field nó ri chn
thc đn Delete Field.
• ArcMap s cnh báo là lnh Delete Field không th Undo đc. Bm Yes đ tip

tc.

Bc 9. Tìm các đi tng đã đc chn
Do màn hình không th hin th ht đc toàn b bn đ nên có th mt s
đi tng nào đó tuy đã đc chn nhng b khut không nhìn thy đc. 
hin th chúng ta dùng công c Zoom to Selected:
• Trong bng thuc tính bm chut vào ct ngoài cùng bên trái đ chn mt dòng
(1 đi tng) ca Cities.
• óng bng thuc tính
• Bm chut phi vào lp Cities trong TOC
• Trong thc đn hin ra chn Selection ri sau đó Zoom to Selected.





8
Bài ging ArcGIS 8x.
©
2004. Trn Quc Bình
© Trn Quc Bình


Bc 10. Sp xp các dòng, to Alias
 sp xp các dòng theo th t tng dn (ascending) hay gim (descending)
ca các giá tr trong mt trng nào đó ta làm nh sau:
• M bng thuc tính ca lp Cities
• Bm nút All đ hin th tt c các dòng

• Bm chut phi vào tên trng CITY_NAME (ta mun sp xp tên cách thành

ph theo th t ABC)
• Trong thc đn hin ra (context menu) chn Sort Ascending hay Sort
Descending


• Hãy quan sát nhng thay đi hin ra.
• óng bng thuc tính li.

Alias - tm gi là tên lóng, là mt tên gi khác ca các trng, thng dùng
đ d nhn ra ni dung ca trng đó hn. Ví d nh trng "AEPTNAME"
có th đt Alias là "Ten san bay" đ d hiu hn. Tên trng không đc có
du cách, còn Alias thì có th có.  to Alias cho các trng ca mt lp
nào đó hãy vào hp thoi Properties ri trang Fields. Sau đây, chúng ta s th
to Alias cho trng "AEPTNAME" ca lp Aeroports
.
• Trong TOC, bm chut phi vào tên lp Aeroports, trong thc đn hin ra chn
Properties.
• Trong hp thoi hin ra bm vào trang Fields. Bm chut vào tên trng
AEPTNAME ri gõ "Ten san bay" vào ô Alias. Bm OK.
• Vào bng thuc tính ca lp Aeroports đ ý tên trng AEPTNAME đã đc
thay bng "Ten san bay".




Bài 2. Qun lý d liu bng ArcCatalog

Trong bài này chúng ta s hc v:
• Kt ni vi th mc (Connecting to folders)
• t các tính cht ca th mc

• Xem xét (duyt) d liu, xác đnh loi d liu (data types)
• Ch đ Contents view
• Ch đ xem s b d liu (Data Preview)
• Ch đ Metadata view
• Làm vic vi d liu
• Khi đng các phn mm khác ca b ArcGIS t ArcCatalog
Kin thc nn
ArcCatalog cung cp các phng tin đ bn xem, qun lý các d liu đa lý và
các bng d liu thuc tính.

Có 3 ch đ khác nhau đ xem d liu: Contents, Preview và Metadata view.
- Trong ch đ contents view tt c các d liu mà ArcView có th nhn dng
đc s đc hin th di dng cây th mc (catalogue tree) và các biu tng
(icons) ging nh chng trình Windows Explorer.

- Bn cng có th xem s b (preview) các d liu đa lý di dng bn đ
(geographic view) hay di dng bng (table view). Lu ý rng mt CSDL đa lý
bao gm các đi tng đc xác đnh bi v trí đa lý và thông tin thuc tính
trong bng attribute table.

- Trong ch đ Metadata View bn có th xem các d liu dng metadata (siêu
d liu), tc là các thông tin mô t khác nhau v d liu nh h qui chiu, thi
gian và phng pháp thu thp,

Các dng d liu mà ArcView có th nhn dng đc bao gm: shape file,
ArcInfo’s coverage file, Personal Geodatabase và CAD files (*.dwg, *.dxf và
*.dgn) và các file nh raster nh *.tif, *.jpg, *.gif, *.bmp, *.png, *.img,

Tùy thuc vào loi d liu mà ArcCatalog th hin chúng di dng các biu
tng (icon) khác nhau. Mt s loi d liu nh Shape file là mt tp hp nhiu

file khác nhau nhng ch đc hin th bng 1 Icon duy nht.

Hì nh v sau minh ha ch đ Content view trong ArcCatalog:

Polygon dataset
Line dataset
Point dataset
Navigating and
connecting to
folders
Controlling
data preview
Preview control
Launching
other
applications
Viewing contents –
data types
Previewing data –
as geographic or
table view
Viewing metadata
– information about
a dataset

Trên hình v sau là ch đ Preview, các d liu đc th hin di dng bng
thuc tính.

10
Bài ging ArcGIS 8x.
©
2004. Trn Quc Bình
© Trn Quc Bình
Feature attribute NAMES
Feature attribute
VALUES
Feature IDs

Chuyn t dng Table sang dng Geography ta thy đc bn đ sau:



Bm vào trang Metadata đ chuyn sang ch đ Metadata view ta đc hình v
nh sau:



D liu metadata đc lu tr trong file có tên cùng tên vi file d liu chính
nhng có đuôi là *.xml, ví d file_name.xml
Bài tp
Bc 1. Kt ni vi th mc
Mc đích ca vic kt ni vi th mc là đ có th truy nhp nhanh vào th
mc đó khi làm vic vi ArcView (tng t nh vic to Shortcut trong
Windows).
• Bm nút Connect to folder:

• Trong hp thoi hin ra tìm th mc C:\ArcGIS_course ri chn nó. Bm OK.
Th mc này s đc to shortcut trong cây th mc (Catalog tree)  bên
trái màn hình:






11
Bài ging ArcGIS 8x.
©
2004. Trn Quc Bình
© Trn Quc Bình


Bn có th ngt b các kt ni đã to. Ví d nh th mc ( đa) C:\ không
cn thit na có th ngt đi:

• Bm vào "C:\" trong cây th mc ca ArcCatalog đ chn nó.
• Bm nút Disconnect from Folder đ ngt kt ni.



Th mc C:\ s bin mt khi cây th mc

Bc 2. Làm vic vi Contents view
Ch đ Contents view hin th các tài liu có trong th mc mà bn chn 
cây th mc (Catalog tree). Tài liu có th là mt hay nhiu file. Contents
view hin th các tài liu này di 1 trong 4 dng (tng t nh trong

Windows Explorer): large icons (biu tng to), list (danh sách), details (chi
tit) hay thumbnails (hình v nh hin th s b ni dung tài liu). Bn có th
chuyn gia các dng này bng các nút trên thanh công c Contents:








Hãy nghiên cu các dng hin th này bng cách:

• Chn th mc C:\ArcGIS_course\DCW
• Bm vào tng nút trong s 4 nút trên ri quan sát các thay đi trên màn hình.
• Chú ý rng Thumbnails (hình v nh hin th ni dung tài liu mt cách s b)
ch hin ra đi vi nhng tài liu đã đc to sn thumbnail trc đó. Các tài liu
không có thumbnail thì đc hin th di dng Icons hay tên ca chúng. Cách
to Thumbnails xem  bc sau.

Bc 3. Làm vic vi Preview view
Preview view hin th ni dung ca tài liu bn chn trong cây th mc
(Catalog tree). Bn có th chn 2 dng hin th là Geography (ch áp dng vi
d liu không gian) và Table . Nu bn cài 3D Analyst extention thì còn có
thêm ch đ 3D view na.  chuyn đi gia các dng này hãy s dng
danh sách (combobox)  phía di màn hình ca ArcCatalog:

• Bm vào trang Preview ri th xem mt s d liu trong th mc
C:\ArcGIS_Course\DCW.

Khi xem d liu di dng Geography bn có th s dng các công c phóng
to, thu nh (zoom), dch chuyn (pan) đ hin th và to Thumbnail (đã nói
đn trong bc trên).

• Hãy s dng các công c Zoom và Pan:


• Trong Catalog tree chn shapefile Admin: C:\ArcGIS_course\DCW\Admin.shp
• Vào trang Preview và chn ch đ hin th Geography.
• S dng Zoom in đ phóng to 1 phn nào đó ca Admin.shp.
• Bm nút Create Thumbnail
đ to thumbnail cho file này.
• Trong Catalog tree chn th mc C:\ArcGIS_course\DCW ri bm vào trang
Contents, sau đó chn ch đ Thumbnail view (xem bc 2) đ xem hình
thumbnail mà bn va to.
Lar
g
e icons
List
Details
Thumbnails





12

Bài ging ArcGIS 8x.
©
2004. Trn Quc Bình
© Trn Quc Bình

Bc 4. Làm vic vi các lp (layers)
Layer là t hp cp cao ca d liu. Mt layer file cha các ni dung sau:
- ng dn ti d liu (shapefile, geodatabase );
- Các tham s đ hin th d liu nh màu sc, lc nét, ký hiu,
Nh vy vic dùng layer rt tin li do chúng ghi nh đc các tham s hin
th d liu (nu ch dùng d liu không thì mi ln dùng chúng ta li phi
chnh các tham s hi
n th). Các file layer thng có đuôi là *.lyr. Bn có th
to và s dng layer trong c ArcMap và ArcCatalog.

Trong bc này bn s to layer cho feature class v các nc ông Nam Á.
Mi nc s đc hin th bng mt màu riêng bit. Trong ArcCatalog hãy:

• Chuyn vào th mc C:\ArcGIS_course\DCW\. Nháy đúp đ m th mc này.
• Bm vào trang Preview.
• Trong cây th mc, bm chut phi vào file Countries.shp ri chn thc đn
Create Layer.
• Trong hp thoi hin ra gõ Cac_nuoc_DNA ri bm nút Save.
• Trong cây th mc, chn layer Cac_nuoc_DNA mà bn va to.

Các bc tip theo đt các tham s hin th cho layer Cac_nuoc_DNA (tc là
cho d liu trong shapefile Countries.shp)

• Bm chut phi vào layer Cac_nuoc_DNA  cây th mc ri chn Properties.
Trên màn hình s hin thi ra hp thoi Layer Properties (hình di).

• Bm trang Symbology.
• Bm vào Categories, trong danh sách m ra bm tip vào Unique Values
• Ô Value Field đt giá tr CNTRY_NAME (trng cha tên nc ca shapefile
Country.shp).
• Bm nút Add All Values đ đa tt c các nc vào trong danh sách
• Bm nút OK đ đóng hp thoi Properties.
• Bm vào 1 file bt k trong cây th mc ri bm l
i vào Cac_nuoc_DNA (đ
ArcCatalog load li d liu), bn s thy mi nc trên bn đ s đc tô mt
màu.



Bc 5. Làm vic vi layer trong ArcCatalog và ArcMap
Bn có th dùng các thao tác kéo-th (drag and drop) đ chuyn các layer hay
các feature class t ArcCatalog sang ArcMap.

Trong bc này bn s khi đng ArcMap t ArcCatalog ri to layer bng
cách kéo các feature class t ArcCatalog.

• Trong ArcCatalog bm nút Launch ArcMap trên thanh công c, bm OK đ to
mt Workspace mi.
• Dch chuyn ca s ArcCatalog và ArcMap sao cho chúng so le nhau đ ta có
th đng thi làm vic vi chúng
• Trong ArcCatalog, bm ri kéo layer C:\ArcGIS_course\DCW\Cac_nuoc_DNA
sang TOC ca ArcMap

13
Bài ging ArcGIS 8x.
©
2004. Trn Quc Bình
© Trn Quc Bình


Khi các bn kéo 1 layer t ArcCatalog sang ArcMap thì bn s có 2 layer
ging nhau ch không phi là 1 layer chung (tc là khi kéo bn đã to 1 bn
copy ca layer). Nu bn thay đi các tham s hin th  ArcCatalog s
không nh hng đn layer mà bn đã chép sang ArcMap.

• Trong ArcMap, bm chut phi vào layer Cac_nuoc_DNA
• Chn Properties, trong thc đn hin ra bm vào trang Source

 ý rng d liu cho layer này vn là file shape file "Country" ch không
phi là "Cac_nuoc_DNA.lyr" mà bn to  bc trc. Tip theo đây chúng
ta s hin th tt c các nc bng cùng 1 màu trong ArcMap:
• Bm trang Symbology
• Bm vào Features (Nh là trong phn trên chúng ta đã bm vào Categories),
ArcMap s t đng chn phng pháp Single Symbol
• Bm nút OK. Tt c các features ca lp Countries s đc hin th bng cùng
mt màu
• Quay tr v ArcCatalog, bm vào th mc C:\ArcGIS_course\DCW trong cây
th mc.
• Vào thc đn View → Refresh
• Chn Cac_nuoc_DNA trong trang Contents ri bm vào trang Preview

 ý rng mc dù  trên ta đã thay đi cách hin th lp Countries trong
ArcMap song cách hin th " Cac_nuoc_DNA" trong ArcCatalog vn không
thay đi.
• Trong TOC ca ArcMap, bm chut phi vào Cac_nuoc_DNA ri chn Save as
Layer File
• Tìm vào th mc C:\ArcGIS_course\DCW ri ghi li layer vào file Lower48.lyr
• óng ArcMap
• Trong ArcCatalog bm vào trang Contents ri chn thc đn View → Refresh
• Chn Lower48.lyr ri bm vào trang Preview, ta s thy các nc đc hin th
ging nh trong ArcMap ban nãy.

Bc 6. Làm vic vi d liu

Trong ArcCatalog bn có th to mi, di chuyn, xóa các th mc và file d
liu ging nh trong Windows Explorer bng các lnh New, Copy, Paste,
Delete,

• Trong ArcCatalog bm vào trang Contents
• Bm chut phi ri chn New → Folder
• i tên th mc mc đnh t "New Folder" thành "MyNewFolder"
• Trong cây th mc, bm chut phi vào Cac_nuoc_DNA layer ri chn Copy
• Bm 2 ln vào th mc MyNewFolder đ m nó ra ri bm chut phi, chn
Paste, Cac_nuoc_DNA s đc chép vào th mc mi to.
• Bây gi bn hãy th xóa tp Cac_nuoc_DNA va mi chép vào  bc trc.

14
Bài ging ArcGIS 8x.
©
2004. Trn Quc Bình
© Trn Quc Bình

Bài 3. Gii thiu chung v ArcMap

Trong bài này chúng ta s nghiên cu v:
• To mt bn đ
• Thêm d liu vào bn đ và data frame (data frame đc hiu là nhóm
các lp đc hin th vi cùng mt c s toán hc, mt bn đ có 1 hay
nhiu data frame, 1 data frame có 1 hay nhiu lp - layer)
• Thuc tính ca các đi tng (feature attributes)
• Tính cht ca Data frame và bn đ
• Chuyn nhanh h qui chiu (Projecting on-the-fly)
• Ghi bn đ
• Khi đng các chng trình khác t ArcMap
Kin thc nn
ArcView tích hp các thông tin đa lý và thông tin thuc tính trong các lp d liu
(data layers) và hin th chúng trên bn đ.

D liu  bên trong ArcMap có th xem di 2 ch đ: Data View và Layout
View. Các lp d liu (Data layers) và tham s ca chúng đc nhóm thành các
Data frame và đc ghi li trong file bn đ.

 thêm layer vào trong bn đ ta có th s dng nút "Add Data" hay dùng đng
tác kéo-th t ArcCatalog (xem bài 2).

Các lp trong ArcMap có th đc loi b bng cách bm chut phi vào tên ca
nó  trong TOC (TOC - Table Of Contents, xem bài 1) ri chn remove trong
thc đn hin ra.

Nu trong bn đ có nhiu layer thì chúng s đc v theo th t t di lên
trên theo danh sách trong TOC. Ví d nh nu 2 layer cùng hin t h mt vùng thì
 đó layer di s b đè lên bi layer nm trên.  thay đi th t ca layer ta có
th bm chut ri kéo nó đn v trí mi trong TOC.

ArcMap có chc nng project on-the-fly cho phép thay đi mt cách nhanh chóng
h qui chiu ca các layer. Ví d nh ta có mt bn đ trong h ta đ VN-2000
và nu ta thêm vào bn đ mt lp (chng hn nh đng giao thông ) đc
xác đnh trong h HN-72 thì ArcMap s t đng chuyn tm thi lp đó v h
VN-2000 đ hin th đúng trên bn đ cùng vi các d liu khác. Bn thân các
tp tin cha lp va thêm vào thì vn không thay đi, tc là vn trong h HN-72.

Mi bn đ có th có 1 hay nhiu data frame. Mi data frame có th có mt h
qui chiu riêng. Các data frame đc hin th riêng bit trong ch đ Data View
và có th hin t h chung trong ch đ Layout View (xem bài hin th d liu).

Các layer có th đc to ra t nhiu ngun d liu khác nhau: shape files,
personal geodatabases, ArcInfo cover datasets, CAD drawings, SDE databases,
tables, các file nh.

Các d liu đa lý có 2 dng chính là vector (shape, cover, CAD, geodatabase, )
và raster (nh s, nh quét, các file nh di dng *.jpg, *.tiff, )

Shape file và Geodatabase là 2 dng d liu vect chính ca ArcViews. D liu
trong mt shape file (hay mt feature class trong geodatabase) ch có th là mt
trong s 3 dng đi tng sau: point (đim), line (đng) và polygon (area -

vùng). Khi bn to mt shape file trong ArcCatalog thì bn phi ch rõ nó s cha
các đi tng loi nào (khác vi ArcView, MapInfo cho phép bn lu tr trong
mt file c 3 dng đi tng trên).

Bài tp
Bc 1. t h ta đ cho shapefile rdline.shp

• óng ArcMap nu nó đang chy
• Chy ArcCatalog nu nó cha chy
• Trong ArcCatalog tìm đn th mc C:\ArcGIS_course\ArcMapDemo\shape
• Bm vào trang Contents ri bm chut phi vào file rdline.shp ri chn
Properties.
• Trong hp thoi hin ra chn trang Fields
• Bm vào trng Shape trong danh sách Field Name:






15
Bài ging ArcGIS 8x.
©
2004. Trn Quc Bình
© Trn Quc Bình

• Trong na di ca hp thoi s hin ra bng các tham s Field Properties ca
trng Shape.
•  ý rng tham s Spatial Reference ca trng Shape hin đang là Unknown
(h ta đ cha xác đnh).

• Bm nút
 dòng Spatial Reference (hình trên)
• Ca s Spatial Reference đ đt tham s ca h qui chiu s hin ra (hình
di).
• Bm nút Select

• Trong ca s Browse for Coordinate System tìm Geographic Coordinate
Systems → World ri chn h WGS84

• Bm nút Add đ đóng ca s li
• Bm nút OK trong ca s Spatial Reference Properties đ đóng nó li.
• Bm tip nút OK trong ca s Shapefile Properties





16
Bài ging ArcGIS 8x.
©
2004. Trn Quc Bình
© Trn Quc Bình
Bây gi shapefile rdline.shp đã đc đt h qui chiu cn thit.

Bc 2. Chy ArcMap và to mt bn đ mi
• Khi đng ArcMap t nút Start hoc bng cách bm vào biu tng ArcMap
trên thanh công c ca ArcCatalog
• Trong hp thoi hin ra bm OK đ to mi mt bn đ.

Bc 3. t cá c tham s cho Data frame

• Trong th mc (TOC) ca bn đ va to có 1 data frame có tên mc đnh là
Layers. Data Frame này hin còn đang rng (hình di).

• Bm chut phi vào ri trong thc đn hin ra chn Properties.
• Trong hp thoi hin ra bm vào trang Coordinate System (hình di).

• Trong ô Select Coordinate System chn h qui chiu sau: Predefined →
Geographic Coordinate Systems → World → WGS1984 (ging nh bc 1)
• Bm nút OK đ đóng hp thoi Data Frame Properties li.

T gi tr đi bn đ s đc hin th trong h to đ đa lý WGS-84. Nu bn
thêm vào Data Frame (tc là thêm vào bn đ) các d liu trong h qui chiu
khác thì chúng s đc t đng chuyn đi v h WGS-84.
 đi tên cho Data Frame Layers và chn đn v hin th ta đ cho nó làm
các bc sau:

• Bm chut phi vào
ri trong thc đn hin ra chn Properties.
• Bm vào trang General
• Trong ô Name gõ "WGS84" đ đi tên ca Data Frame
• Trong ô Display chn Degrees Minutes Seconds đ hin th ta đ di dng đ
- phút -giây.

 ý trên màn hình data frame Layers đã đc đi tên thành WGS84. Ta đ
ca con tr chut cng đc hin th  phía di bên phi màn hình bng đ -
phút - giây.

Bc 4. Thêm d liu t shape file và coverage file
• Bm nút Add data t thanh công c ca ArcMap
• Tìm th mc C:\ArcGIS_course\ArcMapDemo\shape ri thêm c 3 file

(pppoint.shp, pppolyp.shp, rdline.shp)  trong đó bng cách gi nút Ctrl trên bàn
phím ri bm chut vào tng file mt, sau đó bm nút Add. D liu trong 3 shape
file s đc thêm vào data frame Layers và hin th lên màn hình. Do các shape
file pppoint.shp và pppoly.shp đc đt trong h quy chiu khác vi WSG-84
nên s có hp thoi yêu cu khng đnh chuyn đi h ta đ ca các file này v
h WSG-84 ca Data Frame WGS84. B
m nút OK đ chp nhn chuyn đi.
• Bm nút Add data mt ln na.
• Tìm th mc C:\ArcGIS_course\ArcMapDemo\cover ri nháy đúp chut vào file
pop_areas (các khu dân c). Các thành phn ca pop_areas s hin ra, bn s
thy coverage file pop_areas cha các đi tng dng đng, chú gii, vùng và
đim (arc, label, polygon, tic).
• Bm phím Ctrl ri chn c 4 loi đi tng: arc, label, polygon, tic.





17
Bài ging ArcGIS 8x.
©
2004. Trn Quc Bình
© Trn Quc Bình
• Bm nút Add đ thêm chúng vào bn đ.
Chúng ta có th nhn thy rng 2 layer là pop_area polygon và pppolyp cha
các đi tng ging ht nhau. pop_areas polygon đng trên pppolyp trong
mc lc (TOC) nên nó s che khut các đi tng ca pppolyp.

• Tt và bt lp pop_areas polygon đ thy rng lp pppolyp cng ging ht nó
(các vùng dân c nh trên bn đ đi màu khi tt / bt)

Bc 5. To mt data frame mi

• Chn thc đn Insert → Data Frame

• xut hin trong TOC.  ý là các layer ca Data
Frame WGS84 không hin th trên màn hình na (do trong ch đ Data View,
ArcMap ch hin th 1 Data Frame trong 1 thi đim, đó là Active Data Frame -
tên ca nó đc vit bng ch đm trong TOC).
• Bm chut phi vào New Data Frame ri chn Properties, trong hp thoi hin ra
vào trang Coordinate System.
• t h ta đ là Predefined → Projected Coordinate System → UTM →
OtherGCS → (khác vi h WGS-84 ta đã đt
trong bc 3).
• Bm nút OK đ đóng hp thoi Properties.
• Bng cách s dng nút Add data
, ln lt thêm các file nh sau vào
:
Th mc File
C:\GIS_course\DCW
country.shp
C:\GIS_course\ArcMapDemo\image
Esrimap (file nh)

• Ta s thy trên bn đ hin ra các nc ông Nam Á và nh ca khu vc Sông
Hinh (nh rt nh so vi c nc Vit Nam).
•  tt New Data frame và bt WGS84, trong TOC bm chut phi vào data
frame WGS84 ri chn thc đn Activate. New Data frame s tt đi và trên màn
hình s hin th ra data frame WGS84 (ch đm).

Bc 6. nh hng ca vic thay đi h qui chiu

Sau đây chúng ta s thêm vào bn đ mt layer tên là UTM_zones cha li
kilomet trong li chiu UTM:
• Bm nút Add data ri thêm file layer
trong th mc
C:\ArcGIS_course\ArcMapDemo\UTM_zones.

Tip theo chúng ta s nghiên cu nh hng ca vic thay đi ta đ:
• Trong ArcMap, bm chut phi vào UTM_zones ri chn Zoom to Layer
• Hãy tr li xem li ta đ có hình gì ?
• ……………………
• Dùng chut kéo layer UTM_zones t data frame WGS-84 sang data frame New
Data Frame
• Bm chut phi vào New Data Frame ri chn Activate
• Bm chut phi vào UTM_zones ri chn Zoom to Layer đ hin th toàn b
layer này trên màn hình.
• Li ta đ bây gi có hình gì? Bn có bit ti sao không ?

Bc 7. Ghi bn đ

• Trong ArcMap Chn thc đn File → Save as
• Tìm đn th mc C:\GIS_course ri gõ tên file bn đ là Bai_3, bm nút Save.
ArcMap s t đng thêm đuôi .mxd ri ghi bn đ vào đa cng.

18
Bài ging ArcGIS 8x.
©
2004. Trn Quc Bình
© Trn Quc Bình
Bài 4. To d liu

Trong các bài trc chúng ta làm vic ch yu vi đnh dng d liu Shape
file. Trong bài này chúng ta s làm quen vi mt đnh dng d liu khác là
GeoDatabase. Các bn s hc cách to c s d liu di dng mt
GeoDatabase trong đó có các Feature Data Set, Feature Class. Ngoài ra,
các bn cng hc cách v và chnh sa các đi tng hì nh hc trong CSDL
đó.


Kin thc nn

Có 2 đnh dng ch yu mà ArcMap dùng đ lu tr d liu là shape files và
personal geodatabase (gi tt là geodatabase). Shape file đn gin hn
GeoDatabase song chc nng ca nó li ít hn.
1. Shape file lu tr c d liu không gian ln d liu thuc tính. Tùy thuc vào
loi đi tng không gian mà nó lu tr, shape file s đc hin th trong
ArcCatalog bng 1 trong 3 biu tng (icon) sau:




V thc cht shape file không phi là 1 file mà là 5-6 file có tên ging nhau
nhng đuôi khác nhau (bn có th xem chúng trong Windows Explorer). 3 file

quan trng nht ca shape file là các file có đuôi:
*.shp – cha các đi tng không gian (geometry)
*.dbf – bng thuc tính
*.shx – ch s đ liên kt đi tng vi bng thuc tính
nu có file *.prj thì nó s xác đnh h qui chiu ca shape file.

2. GeoDatabase
là mt CSDL đc cha trong mt file có đuôi là *.mdb (đnh
dng ca MS Access). Khác vi Shape file, GeoDatabase cho phép lu gi
topology ca các đi tng. Cu trúc ca mt GeoDatabase nh sau:
GeoDatabase
Feature Dataset Feature Dataset Feature Dataset
Feature Class
A
ttribute Table
Feature Class Feature Class
A
ttribute Table
A
ttribute Table

Trong GeoDatabase có 1 hay nhiu Feature Dataset. Feature Dataset là mt
nhóm các loi đi tng có cùng chung h quy chiu và h ta đ. Mt Feature
Dataset có th cha 1 hay nhiu Feature Class. Feature Class chính là đn v
cha các đi tng không gian ca bn đ và tng đng vi 1 lp (layer)
trong ArcMap. Mi Feature Class ch cha mt dng đi tng (polygon - vùng,
Line - đng, point hay multipoint- đim). Mt Feature Class s đc gn cht
vi 1 bng thuc tính (Attribute Table). Khi bn to Feature Class thì bng thuc
tính cng đc t đng to theo. Mt ví d v CSDL bn đ đa chính:

Feature Class
Geometry
type
Attribute Description
GeoDatabase "Ban_do_dia_chinh"
Feature Dataset "Ban_do". Coord. system: VN-2000
Thua Polygon dien_tich,
so_hieu, loai_dat
Hin th tha đt
Ranh_thua Line Hin th ranh gii
tha đt
Tam_thua Point dien_tich,
so_hieu, loai_dat
Hin th tâm tha
đt
Diem_khong_ch
e
Point so_hieu, X, Y, Z Hin th đim khng
ch đo v
Diem_dac_trung Point Ten, mo_ta Các đim đc trng
Khung_BD Line So_hieu_manh Khung ban do



im
Vùn
g


n

g






19
Bài ging ArcGIS 8x.
©
2004. Trn Quc Bình
© Trn Quc Bình
3.  nhp d liu hay chnh sa chúng bn phi khi đng Edit Section
(phiên biên tp) trong ArcMap. ArcMap có đy đ các công c đ bn có th v
các đi tng bn đ. Tt c các công c đc b trí trong thanh Editor ToolBar,
thanh này có th đc gi ra thông qua thc đn Tools → Editor ToolBar hoc
View → Tools → Editor:


Mt đc đim ca ArcMap là khi v mt đi tng hình hc, bn phi s dng
công c Sketch (bút phác ha) đ v phác ha. Sau khi đã phác ha xong đi
tng bn ra lnh "End Sketch" thì hình phác ha mi tr thành đi tng t ht
trong CSDL. Tuy nhiên, các đi tng này vn cha đc ghi vào file ca CSDL
trên đa cng. Sau khi kt thúc mt phiên Edit (Edit section), bn phi ra lnh
Save Edits thì nhng gì bn làm mi tht s đc ghi vào file CSDL trên đa
cng.

Bài tp

Trong bài này bn s th to mt CSDL bn đ đa chính vi 2 feature class là

Thua và Ranh_thua (xem bng  trên). Sau đó bn s v 1 mnh bn đ vi s
đ và các s liu cho trong hình v  trên.

Bc 1. To GeoDatabase và Feature Dataset
• Khi đng ArcCatalog
• Vào th mc C:\ArcGIS_course\CadastralMap
• Vào trang Contents ca ArcCatalog, bm chut phi vào ch trng bt k ri
chn thc đn New → Personal Geodatabase (hình di)



• ArcCatalog s to mt Geodatabase vi tên mc đnh là "New Personal ", hãy
gõ tên mi cho nó là "DiaChinh" ri bm Enter.
• Bm đúp chut vào DiaChinh, do hin nay CSDL còn cha có đi tng nào
nên nó còn trng.
• Bm chut phi vào ch trng bt k ri chn New → Feature Dataset. Trên màn
hình s hin th ra hp thoi Feature Dataset (hình di).
•  ô Name hãy gõ "UTM-48" là tên ca Feature Dataset.





20
Bài ging ArcGIS 8x.
©
2004. Trn Quc Bình
© Trn Quc Bình

• Do h ta đ cha đt nên trong ô Spatial Reference có dòng Unknown Coor-
dinate System.  đt ta đ cho Feature Dataset va to hãy bm vào nút Edit.
• Trong hp thoi hin ra bm vào nút Select đ chn mt h ta đ đã có sn
• Trong hp thoi "Browser for Coordinate System" vào th mc Projected
Coordinate System\UTM \ WGS-84 ri tìm file "WGS 1984 UTM Zone 48N.prj".
Bm nút Add.
• Trong hp thoi Spatial Reference Properties bm vào trang X/Y Domain ri đt
các giá tr MinX=500000, MaxX=600000, MinY=2300000, MaxY=2400000 nh
hình v di

• Bm OK đ đóng hp thoi Spatial Reference Properties
• Bm OK ln na đ đóng hp thoi Feature Dataset.
• ArcCatalog s to 1 Feature Dataset có tên là UTM-48

Bc 2. To các Feature Class "Thua" và "Ranh_Thua"
• Nháy đúp vào Feature Dataset có tên là UTM-48 va to đ m nó ra, bn s
thy hin nay trong Feature Dataset này cha có gì.
• Bm chut phi vào ch trng bt k ri chn New → Feature Class
• Trong hp thoi hin ra (hình di) gõ "Thua"  ô Name


• Bm nút Next
• Trong hp thoi tip theo không
cn sa gì c. Bm tip nút Next
• Trong hp thoi tip theo (hình bên)
lit kê các trng ca Thua. Bm
vào trng Shape, trong danh sách
hin ra phía di  ô Geometry
Type chn Polygon.  ý  ô
Spatial Reference đã có sn h ta

đ mà ta đt  bc 1 cho Feature
Dataset WGS-84.
• Sau đây chúng ta s thêm trng
thuc tính "So_hieu" cho feature
class "Thua". Hãy bm chut vào ô
trng ngay di trng "Shape" ri
gõ "So_hieu" (hình d
i), bm vào
ô bên phi nó (ct Data Type) ri
chn kiu d liu là "Short Integer":





21
Bài ging ArcGIS 8x.
©
2004. Trn Quc Bình
© Trn Quc Bình


• Bm nút Finish, ArcCatalog s to Feature Class có tên là "Thua".
•  to Feature Class "Ranh_Thua" cng làm các bc tng t nh đi vi
"Thua" song Geometry Type là Line (ch không phi là Polygon) và không cn
to thêm trng mi nh "So_hieu" trong bc trc.

Bc 3. Chy ArcMap và to bn đ mi
• Hãy đóng ArcCatalog li và khi đng ArcMap ri to mt bn đ mi.
• Bm nút Add Data ri tìm vào C:\ArcGIS_course\CadastralMap\DiaChinh\UTM-

48\ ri m 2 feature class "Thua" và "Ranh_Thua" mà ta va to  bc trên.
• Vào thc đn Tools → Editor ToolBar đ hin th thanh công c Editor:


• Bm vào nút Editor ri chn Start Editing đ bt đu Edit Section (phiên biên
tp).
• Bm tip vào nút Editor ri chn Snap Option trong ca s hin ra đánh du tt
c các ô  ct Vertex đ chn ch đ bt đim vào đnh ca các đng và vùng
(hình di). ánh du c ô Edit sketch vertices.

• óng ca s Snapping Environment.

Trc tiên chúng ta s to các đng ranh gii tha  lp "Ranh_Thua". Bi
vy trong ô Target hãy chn "Ranh_Thua".

Bc 4. V cnh ABIK
• Trong ô Task ca thanh công c Editor chn "Create New Features"
• Bm vào công c Sketch
đ bt đu v phác ha
• Bm chut phi vào ch trng bt k, trong thc đn hin ra chn Absolute X,Y
• Gõ ta đ ca đim A vào ca s ta đ nh trong hình v sau ri bm Enter

• Bm chut phi vào ch trng bt k, trong thc đn hin ra chn Absolute X,Y
• Gõ ta đ ca đim B vào ca s ta đ nh trong hình v sau ri bm Enter


• ArcMap s v đon AB di dng phác ha.
• Do t l trên màn hình còn rt nh nên đim A và B gn nh trùng nhau. Hãy
dùng công c Zoom In phóng to khu vc gn các đim này.
• Sau đây chúng ta s dng cnh BI.  ý rng cnh BI vuông góc vi AB và có

chiu dài 80m.
• Bm tip vào Sketch tools đ tip tc v phác ha





22
Bài ging ArcGIS 8x.
©
2004. Trn Quc Bình
© Trn Quc Bình
• Bm chut phi vào ch trng bt k ri chn Deflection (góc tính t cnh AB
va to). Trong ca s nh hin ra gõ 90 là góc vuông cn dng ri bm Enter:

• ArcMap s gii hn đng mi to  góc 90
0
so vi cnh AB.
• Bm chut phi vào ch trng bt k gn v trí cn dng đim I ri chn Length
Trong ca s nh hin ra gõ 80 là chiu dài cnh BI ri bm Enter

• ArcMap s v đon BI di dng phác ha.
•  dng đim K ta đ ý rng s gia ta đ ca nó so vi đim I cng bng s gia
ta đ ca A so vi B. Do đó ta s s dng công c Delta X,Y đ dng đim K.
• Bm chut phi vào ch trng bt k ri chn Delta X,Y ri gõ -100, -50. Bm
Enter:

• ArcMap s v đon IK di dng phác ha.
• a chut v ch gn đim A, con tr s t đng bt đim vào A. Bm chut trái
đ dng nt cnh KA.

• Bm chut phi ri chn Finish Sketch (hay bm phím F2). ArcMap s dng các
đi tng là đng ABIK

Bc 5. V các cnh BCDEFGNM
•  ý rng BC là cnh kéo dài ca AB, tc là song song vi AB và đi qua đim B.
Do đó ta có th v BC nh sau:
• Dùng công c Edit
chn cnh AB
• Bm vào Sketch
ri snap chut vào đim B, bm chut trái
• a chut v 1 đim bt k trên cnh AB, bm chut phi, chn thc đn
Parallel. Bây gi đon thng s dng s ni tip vi AB
• Bm chut phi gn v trí d kin ca đim C ri chn Length. Gõ chiu dài
120m ri bm Enter. Cnh BC s đc dng phác ha.

• Tip tc dng các cnh CD, DE, EF, FG, GN, NM tng t nh đi vi cnh BI
 bc trên. Khi dng cnh FG nu ArcMap dng không đúng hng (chy v
phía cnh CD) thì thay góc bng 270
0
hay gõ chiu dài là -30m.
• Bm phím F2 đ Finish Sketch. n đây chúng ta đã dng đc hình sau:


Bc 6. Dng IH và GH
•  dng IH và GH ta cn bit đim H. Trên s đ  đu bài ta thy H là giao
đim ca KI và NG.
• Bm vào mi tên cnh Sketch (hình di) ri chn công c Intersection

• a con tr chut v 1 đim trên cnh KI, ArcMap s v 1 đng thng dài chy
qua đó, bm chut trái.

• a con tr chut v 1 đim trên cnh NG, ArcMap s v 1 đng thng dài
chy qua đó, bm chut trái. im H là giao đim ca KI và NG s đc dng.
• Bm vào Sketch
ri bt đim vào đim G. Bm chut trái ri phím F2. Cnh
HG s đc dng.
• Dng tip cnh HI ni H và I (nh bm F2 khi kt thúc).





23
Bài ging ArcGIS 8x.
©
2004. Trn Quc Bình
© Trn Quc Bình
Bc 7. Dng cnh ML
• im M là giao đim ca đng nm di góc 135
0
vi cnh NM và đng AK.
 dng đim M làm các bc sau.
• Dùng công c Edit chn cnh NM
• Bm vào Sketch
• Snap chut vào đim M ri bm chut trái
• a con tr chut vào đim bt k trên cnh NM ri bm chut phi, chn
Segment Deflection, gõ góc 135
0
vào hp thoi hin ra, bm Enter.
• V 1 cnh theo hng ML có chiu dài bt k. Bm F2.
• Dùng công c Edit

chn cnh va to
• Trong ô Task chn Extent/Trim features
• Bm vào Sketch

• Snap chut vào đim A ri bm chut trái
• Snap chut vào đim K ri bm chut trái
• Bm chut phi, chn Deflection ri gõ góc
0
0
đ kéo dài cnh AK
• Kéo dài đng thng cho ct quá cnh theo
hng ML (dng  bc trên) ri bm chut
trái (hình bên). Cnh ML s đc dng.
• Trong ô Task chn Create New Feature ri
dng tip cnh KL. Bm F2.

Bc 8. Dng các cnh DT, TP, PQ, NP, MQ
• Cnh DT dng tng t cnh BC.
• Cnh TP và PQ dng tng t cnh CD vi chiu dài tng ng là 50+30=80m
và 100m.
• Cnh NP dng bng cách ni N vi P.
• Cnh MQ dng bng cách ni M vi Q.

Bc 9. Dng đng USR
Cnh US song song vi CD và cách nó 20m, tng t cnh RS song song vi
QP và cách nó 20m.
• Trc tiên ta phi ct đng gp khúc BCDEF đ có th tách ra đon CD (đ có
th copy parallel).
• Dùng công c Edit
chn đng gp khúc BCDEF

• Bm vào công c Split trên thanh công c Editor:

• Snap ri bm chut trái vào đim C, đng gp khúc BCDEF s b ct thành 2
đon  C.
• Dùng công c Edit chn đng gp khúc CDEF
• Bm vào công c Split trên thanh công c Editor:
• Snap ri bm chut trái vào đim D, đng gp khúc CDEF s b ct thành 2
đon  D và ta đc đon CD cn có.
• Dùng công c Edit
chn cnh CD
• Bm nút Editor ri chn Copy Parallel, trong hp thoi hin ra gõ -20 vào ô
Distance (du "-" đ copy đúng hng)

• Bm nút OK, đim U và mt phn ca đng US s đc dng
• Làm tng t nh trên ta s đc đim R và mt phn ca đng RS
• Trong ô Task chn Extent/Trim features ri dng đim S tng t nh cách
dng đim L  bc trên. Hoc bn có th dùng công c Intersection đ dng
đim S tng t nh đim G.

Trong các bc trên ta đã v xong lp ranh gii tha. Trong các bc tip
theo ta s v các tha đt.  v các tha đt (là đi tng vùng trong





24
Bài ging ArcGIS 8x.
©
2004. Trn Quc Bình

© Trn Quc Bình
ArcMap) ta có nhiu phng pháp khác nhau. Bn có th s dng công c
sketch đ v vùng bng các phng pháp tng t nh trên ta đã dùng đ v
ranh gii tha. Tuy nhiên trong bài này chúng ta đã v toàn b ranh gii tha
nên  đây ta s tn dng chúng đ v các tha đt.
Nguyên tc chung khi v các đi tng dng vùng trong ArcMap là ta phi v
phác ha đc đng bao ca chúng. Trong các bc tip theo chúng ta s s

dng công c Trace đ "chy" theo các đng ranh gii tha nhm to ra
đng bao đó. Chúng ta cng s s dng công c Autocomplete Polygon đ
nâng cao hiu sut và tng đ chính xác. u đim ca công c Autocomplete
Polygon là khi có các tha đt k nhau (cùng chung ranh gii) và ta đã v
mt s tha thì khi v các tha bên cnh không cn phi v li đng ranh
gii chung na.
Do các tha đt n
m trong Feature Class "Thua" nên trong các bc tip theo
ta phi chuyn Target layer v "Thua".

Bc 10. Dng tha ABIK bng công c Trace
• Trong ô Target  thanh công c Editor chn "Thua", ô Task chn Create New
Feature (hình di).

• Dùng công c Edit chn đng ABIK
• Bm vào mi tên cnh công c Sketch ri chn công c Trace
• Bm chut vào đim A (không cn chính xác)
• a chut chy chm vòng quanh đng
ABIK (hãy đ ý đng màu đen rt mnh chy
theo con tr chut), khi quay v đim A thì bm
chut trái ln na.
• Bm F2 đ Finish sketch. Tha ABIK s đc

to ra và đc tô màu (hình bên).
• Chú ý: thay vì công c Trace bn có th chn
công c Sketch ri bt đim vào A, B, I, K

Bc 11. Dng tha BCDEFGHI bng công c Auto Complete Polygon
• Trong ô Task chn Auto Complete Polygon.
• Chn công c Sketch

• Bt đim ri bm vào B, tip tc bt đim ri bm vào C, D, E, F, G, H, I
• Bm F2 đ Finish sketch. Tha BCDEFGHI s đc dng.
• Chú ý: do ta dùng công c Auto Complete Polygon nên cnh IB chung vi tha
ABIK (đã có t bc trc) không cn v li.

Bc 12. Dng các tha còn li
Bng công c Auto Complete Polygon tng t nh đi vi tha
BCDEFGHI  bc trên. Trong quá trình dng bn có th kt hp s dng
công c Trace.

Bc 13. ánh s tha
• Vào bng thuc tính ca lp "Thua".  ý trong bng đó có 2 trng là
Shape_Length (chu vi) và Shape_Area (din tích) đã đc t đng tính.
• Ln lt chn tng tha (trong bng thuc tính hoc trên bn đ) ri gõ s hiu
tha vào trng So_hieu nh sau: ABIK s 1, BCDEFGHI s 2, DTPNGFE s 3,
PNMQ s 4, NGHIKLM s 5.
• óng bng thuc tính

Bc 14. Kt thúc phiên Edit
• Bm vào nút Editor trên thanh công c Editor ri chn Save Edits đ ghi các kt
qu vào CSDL.
• Bm vào nút Editor trên thanh công c Editor ri chn Stop Editing. Nu bn

không làm bc trc (Save Edits) thì khi Stop Editing, ArcMap s hi bn có
mun ghi li nhng gì đã làm không. Khi đó bn có th chn Yes hoc No.
• Ghi li bn đ vào file C:\ArcGIS_course\BandoDC.mxd.