Giáo trình Kiểm toán môi trường

4
VÕ ĐÌNH LONG






GIÁO TRÌNH
KIỂM TOÁN MÔI TRƯỜNG
GIÁO TRÌNH GIẢNG DẠY CHO SINH VIÊN ĐẠI HỌC
VÀ SAU ĐẠI HỌC NGÀNH QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG




NHÀ XUẤT BẢN ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP. HỒ CHÍ MINH
4
LỜI NÓI ĐẦU

ng và s phát trin bn vng hin nay không ch là v riêng ca
mi qu thành v toàn cc th gic bit quan
tâm. Không phi ngu nhiên mà các hi ngh quc t v ng t chc ti
Bali li thu hút s chú ý theo dõi ca toàn cu bi vì nó không ch ng ti
s phát trin kinh t ca quc gia mà nó còn ng ti s tn ti ca chúng ta
hin nay và các th h ng và s phát trin kinh t ca các quc
gia lun có mi quan h c chiu. Nt mc tiêu phát trin kinh t cao kh
phi s dng nhiu tài nguyên thiên nhiên, kh y ra s ô nhim ca
các cht thi công nghip là rt ln, ng ln s phát trin bn vng ca
c lc ta cn phi gii quyt
hài hòa mi quan h gia phát trin kinh t và bo v ng. Chính vì vy,

môn hc này s trang b cho sinh viên nhng kin th n trong tin trình
king cht thng,
n pháp gim thiu cht thc bit là cht thi nguy hi trong sn
xut.
c s   ca Vin Khoa hc Công ngh và Qu ng -
i hc Công nghip thành ph H ng c gng
ca chính tác ging nghip và các em sinh viên, cun sách kim toán môi
ng n tay bc.
Cun sách gm i ng mt ni dung ln cn
chuyn tn bc.
 Tng quan v king.
Quy trình king.
 : Các công c và k thut ki   ng.
4

  Ki   ng trong ho     ng môi
ng.
Kim toán hong qun lý cht thi rn và cht thi nguy hi.
Kim toán hong kim soát ô nhing không khí.
Kim toán hong kim soát ô nhic.
ng sinh hc
m toán Carbon
 xây dng báo cáo king
Thông qua nhng thông tin t cun sách này, bc s có mt cách nhìn
tng quát nhng v n v king trong các hong ô
nhing ng thi phát trin kinh t c. Hy vng nhng thông tin
này s giúp ích cho bc trong quá trình hc tp, nghiên cu và áp dng vào
thc t công tác ca mình.
Tác gi xin chân thành ci ý kia bc. Xin chân
thành ct bn i hc Công nghip TP. H Chí Minh  tác

gi hoàn thành, xut bn và phát hành cun sách này.
Trong quá trình biên son sách, s không tránh khi nhng thiu sót. Tác gi
rt mong nhc s góp ý chân thành t phía bng nghip và các
 nhng ln tái bc hoàn thi
Mi ý kin góp ý xin gi v:
Nhà Xut bn i hc Công nghip TP. H Chí Minh
S 12 Nguyo, P4, Qun Gò Vp, Thành ph H Chí Minh
n thoi: 08.38940390 - 08.39940650.
Hoa ch ca tác gi:
i hc Công nghip Thành ph H Chí Minh
S 12 Nguyng 4, Qun Gò Vp, TP. H Chí Minh
4
MỤC LỤC

BNG CH VIT TT 1
 5
1.1. TNG QUAN V KING 5
1.1.1. S hình thành king  Vit Nam và th gii 5
1.1.2. Khái nim kim toán mng 8
1.1.3. Nng, mi ích ca KTMT 9
1.1.3.1. Ni dung ca king 9
ng ca king 11
1.1.3.3. Mc tiêu ca king 12
i ích ca king 12
1.1.4. Phân loi king 13
1.1.4.1. Phân loi theo ch th kim toán 13
1.1.4.2. Phân loi theo mm toán 14
1.1.4.3. Phân long kim toán 15
NG 17
1.2.1. Lp k hoch cho mt cuc king 17

1.2.2. Thc hin mt cuc king 20
1.2.3. Thc hin k hong 20
1.2.3.1. Lp k hong 20
1.2.3.2. Thc hin k hong 20
1.2.3.3. Quá trình theo dõi và hiu chnh 21
1.2.3.4. Tng kt li k hong 21
1.3. KING  VIT NAM 21
1.3.1. Thc trng king  c ta hin nay 21
1.3.2. Nhn v king cc ta 22
4
1.3.3. Nguyên nhân ca nhng tn ti 23
1.3.4. Mt s gii pháp 24
1.4. TNG QUAN V HCH TOÁN QUNG 26
1.4.1. Các khái nin hch toán qung 26
1.4.1.1. H thng hng (EAS) 26
1.4.1.2. Hng (EA) 26
1.4.1.3. Hch toán qung (EMA) 27
1.4. 2. Hch toán qung khc phm ca h thng hch
toán truyn thng 29
c hch toán qung 39
c s xác nhn và cam kt ca cp qun lý cao nht 39
1.4.3.2. Thành lp nhóm thc hin 40
1nh quy mô, gii hn ca h th xut 40
1.4.3.4. Thu thp toàn b thông tin tài chính và vt cht 41
1.4.3.5. Nhn dng 41
nh các doanh thu tiií 42
c x  nào trong các h
thng hch toán hin hành 43
1.4.3.8. Xây dng các gii pháp 44
1.4.3.9.  xui h thng và thc hin 44

1.4.3.10. Theo dõi kt qu 44
1.4.4. Nhng ng dng hch toán qung thc t 44
1.4.4.1. Th gii 44
1.4.4.2. Vit Nam 46
1.5. PHÂN BIT GIA KTMT - HTMT VÀ KTMT - KTTC 47
1.5.1. Phân bit gia King và Hng 47
1.5.2. Phân bit gia King và Kim toán tài chính 49
4
NG 53
2.1. QUY TRÌNH KING NÓI CHUNG 53
2.1.1. Nhng hoc kim toán (PRE - AUDIT) 53
2.1.1.1. Lp k hoch kim toán 54
2.1.1.2. Bng câu hc kim toán và danh mc kim tra 55
2.1.1.3. Tng hp các thông tin nn và các thông tin v m kim toán 57
m b kim toán 57
2.1.1.5. Lp bng câu hi khu khon kim toán 58
2.1.1.6. Xem xét li k hoch kim toán và chun b công tác hu cn 58
n kim toán chính 59
c th nht: Tìm hiu quy ch và h thng qun lý ni b 59
c th m mnh yu 61
c th ba: Thu thp chng c kim toán 61
c th ng kt qu thu thc t công tác KT 62
c th ng thu thp v công tác KTMT 62
n sau kim toán (Post - Audit) 63
2.2. QUY TRÌNH V KIM TOÁN CHT THI NÓI RIÊNG 64
2.2.1. Khái nim 64
2.2.2. Quy trình kim toán cht thi 64
2.2.3. Áp dng kim toán cht thi  mt s c trên th gii 65
2.2.4. Tình hình nghiên cu và áp dng kim toán cht thi  Vit Nam 67
 xut mt s gii pháp 68

 VÀ K THUT 70
KING 70
3.1. CÔNG C KING 70
3.1.1. Bn kim kê 71
3.1.2. Bu tra 73
4
3.1.3. Hình nh 78
3.1.4. Máy tính và các phn mm h tr 79
nh ca pháp lut: 80
 THUT KING 81
m toán 81
i 81
m kê 82
u tra 83
c nghim (trc nghim) 84
n mu kim toán 85
 86
3.2.2. K thut kim toán 87
3.2.2.1. K thut câu hi 87
3.2.2.2. K thut quan sát 87
3.2.2.3. K thut ly mu sâu 88
3.2.2.4. K thut nghiên cu, lp báo cáo 88
3.2.2.5. K thut s dng phn mm 89
NG TRONG HO 91
4.1. GII THIU CHUNG V HOTM 91
4.1.1. Khái nim v ng 91
4.1.3. Nhim v cng 92
4.1.4. Nhng ni dung chính trong vic thc hin  93
4.1.4.1. Lc duyt 93
4.1.4.2. Lp  cng và chun b t liu 94

4.1.4.3. Xác nh mc  cn ánh giá tác ng 95
4.1.4.4. Ðánh giá các tác ng n ng sinh thái và TNNT 96
4.1.3.5. Xác nh c bin pháp gim thiu tác ng và qun lý chúng 97
4
4.2. KING TRONG HOTM 98
4.2.1. Giám sát và ng 98
4.2.1.1. S giám sát ca chính ph  ngh d án 98
4.2.1.2. Nhng yêu cu ca m 98
n khai d ng 98
4.2.1.4. Nhng yu t n vic thc hin có hiu qu 
giá sau trin khai d án 99
4.2.1.5. Mt vài kt lun v tác dng ca các d báo tr các
n khai d án 100
ng 100
ng 100
4.2.2. V trí ca king trong hong  101
4.2.3. King trong honng 103
4.2.3.1. T chc king trong hong  103
4.2.3.2. ng dng KTMT vào hot ng  cho nhà máy thy sn 105
4.2.3.2.2. Các cam kt và bin pháp qun lý ca doanh nghii vi vic x lý
cht thi 108
4.2.3.2.3. Quá trình KTMT i va nhà máy thy sn 111
M TOÁN HONG QUN LÝ CTR VÀ CTNH 115
5.1. H THNG QUN LÝ CTR VÀ CTNH 115
5.1.1. Cht thi rn 115
5.1.1.1. Khái quát cht thi rn 116
5.1.1.2. Hin trng qun lý, x lý cht thi rn  nông thôn 116
5.1.1.3. Hin trng qun lý, x lý cht thi rn   118
5.1.1.4. H thng qun lý cht thi rn   ln ca Vit Nam 123
5.1.2. Cht thi nguy hi 125

5.1.2.1. Khái quát 125
4
5.1.2.2. Hin trng cht thi nguy hi  Vit Nam 126
5.1.2.3. Quy trình qun lý cht thi nguy hi 129
5.2. KIM TOÁN HONG QUN LÝ CTR VÀ CTNH 132
5.2.1. Tng quan kim toán cht thi rn và cht thi nguy hi 132
5.2.1.1. Khái nim kim toán cht thi 132
5.2.1.2. S cn thit ca kim toán hong qun lý CTR và CTNH 133
5.2.1.3. Qui mô ca mt cuc kim toán hong qun lý CTR và CTNH 133
5.2.1.4. Các tiêu chu nh qun lý CTR và CTNH ti VN 134
5.2.2. Quy trình kim toán hong qun lý CTR và CTNH 135
n tin kim toán 135
n tin hành kim toán 135
n hu kim toán 136
c thc hin kim toán cht thi rn 137
5.2.3. Tình hình áp dng kim toán cht thi  mt s c trên th gii 141
5.2.4. Tình hình nghiên cu và áp dng kim toán cht thi  Vit Nam 144
5.3. KCH BN KIM TOÁN HONG QUN LÝ CTR - CTNH TI
P TP.HCM 145
5.3.1. Tng quan hong qun lý CTR  CTNH H Công nghip
TP.HCM 145
5.3.1.1. Hin trng cht thi rn 145
5.3.1.2. V trí, s ng thùng rác ti các tòa nhà A, B, C, D, E, F, H, T, X, V, G, I
(G, I là ký túc xá) 146
5.3.1.3. Thành phn, khng CTR - CTNH 147
n trng cht thi rn 148
5.3.1.5. Vic thu gom rác 148
m toán c th 150
n tin kim toán 150
4

n tin hành kim toán 150
5.3.2.3. Thu thp chng c kim toán hong qun lý CTR  CTNH ca
i hc Công Nghip 154
n hu kim toán 158
 xum toán 158
KIM TOÁN HONG KIM SOÁT 160
Ô NHING KHÔNG KHÍ 160
6.1.1. Khái nim 160
ng không khí 161
6.1.1.2. Ô nhing không khí 161
6.1.2. Các ngun gây ô nhim không khí 162
6.1.2.1. Ngun gây ô nhim t nhiên (thiên nhiên) 162
6.1.2.2. Ngun gây ô nhim nhân to 162
6.1.3. Các cht gây ÔNKK và ng cng 165
6.1.4. N cho phép ca các cht ô nhim trong MTKK 167
6.2.1. Khái nim 171
6.2.1.1. King 171
6.2.1.2. Kim toán hong kim soát ô nhing không khí 172
6.2.2.
Các hình thc kim toán và các tiu chun quc t v KTMTKK 172
6.2.2.1. Các hình thc kim toán 172
6.2.2.2. Các tiêu chun quc t v king 173
6.3.1. Nhng nguyên tc, chun mn kim toán 175
6.3.2. Ni dung tin trình kim toán 176
6.3.2.1. Nhng hoc kim toán 176
6.4.1. Tìm hiu quy ch và h thng qun lý ni b 186
m mnh yu ca h thng qun lý 190
6.4.3. Nhn xét kt qu thc t ÔNMTKK ti TP. H Chí Minh 191
4
c hin hong kim soát ÔNMTKK 195

6.4.5. Gii pháp kim soát ô nhim không khí 197
6.4.5.1. Gii pháp v qun lý 198
6.4.5.2. Gii pháp v hong 198
. KIM TOÁN HONG KIM SOÁT 205
Ô NHIC 205
7.1. TNG QUAN V HIN TRNG NGUC 205
7.1.1. Ô nhim nguc 205
 205
7.1.1.2. Quá trình gây ô nhim chc 207
7.1.2. Phân loi ngun gây ô nhim 208
7.1.2.1. Ngunh 208
7.1.2.2. Ngunh 209
7.1.3. Các ngun gây nhim bn chc 210
7.1.3.1. Ngun nhim bn do sinh hot 210
7.1.3.2. Ngun ô nhim do công nghip 212
7.1.3.3. Ngun ô nhim do y t 214
7.1.3.4. Ngun ô nhim do sn xup 215
7.1.4. Các tác nhân gây ô nhic 216
 216
7.1.4.2. Các cht h 220
7.1.4.3. Du m 223
7.1.4.4. Các cht có màu 223
7.1.4.5. Các cht gây mùi v 224
7.1.4.6. Các vi sinh vt gây bnh 224
7.1.4.7. Vi khun 224
7.1.4.8. Các sinh vt ch th cho sinh vt gây bnh 225
4
7.2. KIM TOÁN HONG KIM SOÁT Ô NHING
C TNG NAI 226
7.2.1. Công tác chun b 226

7.2.1.1. Khng kim toán 226
7.2.1.2. Yêu cu 227
7.2.1.3. Thi gian, ti c hin 227
7.2.2. Công tác kim tra 229
NG SINH HC 241
8.
 241
 241
 242
 242
 246
 247
 251
 252
 252
 252
 253
m toán 257
 262
8.3.1.  262
 262
u chí 263
 264
 265
4
 273
 277
8.3.3. Kim toán s ng lp ph thc vt ca tnh Kiên Giang 278
8.3.3.1. Thi gian thc hin 278
8.3.3.2. Tng quan v tnh Kiên Giang 279

c hin 281
M TOÁN CARBON 294
9.1. TNG QUAN V KIM TOÁN CARBON 294
9.1.1. S cn thit ca kim toán carbon 294
9.1.2. Khái nim kim toán Carbon 295
9.1.3. Phân loi ngun phát thi CO
2
296
9.2. QUÁ TRÌNH KIM TOÁN CARBON 297
9.2.1. Quy trình kim toán carbon 297
n ti 297
n thi 301
9.2.1.3. Xây dm thiu 303
ng carbon phát thi 305
9.2.2.1. H s i gia các khí nhà kính 305
9.2.2.2. Các yu t liên quan 306
9.2.2.3. Cách tính toán carbon 308
9.2.2.4. Phân tích Carbon ri ro 315
9.2.2.5. T l phát thi CO
2
và mc tiêu ct gim KNK ca mt s quc gia 316
9.3. HIN TRNG KIM TOÁN CARBON TRÊN TH GII VÀ CÁC HOT
NG GIM PHÁT THI CO
2
 VIT NAM 318
9.3.1. Hin trng kim toán Carbon trên th gii 318
9.3.2. Các hong gim phát thi CO
2
 Vit Nam 320
 XÂY DNG BÁO CÁO 326

4
10.2. TRÌNH T XÂY DNG BÁO CÁO KING 326
10.2.1. Chun b báo cáo 326
c báo cáo 329
i thông tin vp cao v các kt qu báo cáo 331
10.2.4. Xây dng k hong và bin pháp khc phc 331
10.2.5. Kim toán b sung và xác minh các bin pháp khc phc thc
hin 332
10.2.6. Báo cáo kt qu kim toán 333



1
BẢNG CHỮ VIẾT TẮT
ABS
: Cc thng kê Autralia
ADEME
ng Pháp
AIT
: Vin Công ngh Châu Á
ASEP
: Hi BVMT Châu Á
ASEAN
: Association of Southeast Asian Nations (Hip hi các

BVMT
: Bo v ng
CBNV
: Cán b nhân viên
CBD

: ng sinh hc
CEQ
: Council on Environment Quality (Hng chng
ng)
CITES
c v buôn bán quc t ng vt, thc vt
hoang dã
CMS
c v 
CNG
: Khí t nhiên nén
CPCB
: Ban kim soát ô nhim quc gia
CSSX
: C sn xut
CSM
: Trung tâm Qun lý Bn vng
CTNH
: Cht thi nguy hi
CTR
: Cht thi rn
CTRCN
: Cht thi rn công nghip
CTRSH
: Cht thi rn sinh hot
DNTN
: Doanh nghi
DTSQ
: D tr sinh quyn


: ng


2
GIS
: H tha lý
EAS
: Environmental accounting system (H thng hch toán
mông)
EA


EPA
: United States Environmental Protection Agency

EU
: European Un
EMA
: Environmental Management Accounting (Hch toán qun
ng)
EMAS
: Ecological management audits (Quy trình kim toán qun
lý sinh thái)
HCBVTV
: Hóa cht bo v thc vt
ICC
: International Chamber of Commerce (Vii
Quc t)
IFAC
:  toán Quc t

IUCN
: International Union for Conservation of Nature (Liên
minh Bo tn Th gii)
JEA
ng Nht
Bn)
KCN
: Khu công nghip
KTMT
ng
KTNL

LPG
: Dùng khí hóa lng
NDVI
: Ch s thc vt
NEPA
: National Environmental Policy Act (T chc hong
ng Quc gia)


3
NIR
: Di ph gn hng ngoi
NN&PTNT
: Nông nghip và phát trin nông thôn
NVCS
: H thng phân loi thc vt quc gia
PCPs
: Polychlorophenol

PAHs
: Polycyclic aromatic hydrocarbons
PCBs
: Polychlorinated biphenyls)
PCDDs
polychlorinated dibenzodioxins
PCDFs
: Ppolychlorinated dibenzofurans
QCVN
: Quy chun Vit nam
RS
: Vin thám
SXSH

TCVN

TCCP
: Tiêu chun cho phép
TDS
: Tng cht rn tan
TNTN
: Tài nguyên thiên nhiên
TNHH
: Trách nhim hu hn
TNMT
ng
UNDP
: United Nations Development Programme

UNDSD

: United Nations Division of Sustainable Development
(t trin Bn vng ca Liên hp quc)
UNPFCCC
: United Nations Framework Convention on Climate
Change
(c khung Liên hp quc v bii khí hu)
UNESCO
: United Nations Educational Scientific and Cultural
Organization (
)


4
UNEP
: United Nations Environment Programme
(ng ca liên hp quc)
ULP
: Unleaded petrol ()
VLXD
: Vt liu xây dng
VQG
n quc gia
WWF
: World Wide Fund For Nature (
Thiên nhiên)
WCS
: Wildlife Conservation Society (T
hoang dã)
WRI
: World Resources (Tài nguyên th gii)

5
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ KIỂM TOÁN MÔI TRƯỜNG
Cùng vi s quan tâm ca xã hi ti các v v chng
sng và s kha h thng lui
tt yu v ng trong các doanh nghip. Trong nhn
KTMT c nhìn nht công c cung cp các thông tin v môi
          i ro v  ng mà
doanh nghi ng ca doanh nghi
tha i vi các tiêu chun hoc lut l v ng. S dng thông tin ca
KTMT là bn thân các doanh nghii, t chc
tín dng, chính quyKTMT
giúp gim các ri ro v i ro v sc khe cng và ci
thin công tác qun tr ng  m doanh nghip.
KTMT c tin hành nhm m tuân th ca
   sn xut (CSSX) i vi các lut l   nh kht khe ca môi
u thì KTMT ch tp trung vào nhim v trên, tuy nhiên cùng vi
thi gian và yêu cu thc t thì KTMT  c m rng và bao trùm
nhiu khía cng phát trin tt yu và khách quan.
Ngày nay, khi v môi trng ngày càng tr nên phc tp và mang tính
cht toàn cu thì càng có nhiu quc gia trên th gii s dng KTMT trong vic
BVMT.

1.1. TỔNG QUAN VỀ KIỂM TOÁN MÔI TRƯỜNG
1.1.1. Sự hình thành kiểm toán môi trường ở Việt Nam và thế giới
Trong nhiu thp k qua, c gii mt vi
t cân bng thi phi trc tip hoc gián tip hng chu

6
nhng mt mát v sinh mng và ca ci do nhng din bin thng ca trái
t, khí hc bin dâng cao. Nhn thc v va mang tính chin
c va mang tính cp bách v t thm h     
nhu các Quc gia, nht là các Quc gia có nn kinh t phát
tri u và có s
ng thun v s cn thit phi xây d s v bo v môi
ng (BVMT)  i ngh    t v  ng và
phát tric t chc ti Rio De Janeiro (Brazin) vi s có mt ca 179 quc
gia.
i ngh nh Th gii v Phát trin bn
vc t chc ti Johannesburg (Cng hòa Nam phi). Hi ngh 
n tuyên b Johannedburg và Bn K hoch thc hin v phát trin bn
vi ngh tip tc khnh s bt bin ca nhng nguyên t ra
ng thi nhn mnh nhng cam kt thc hi 
ngh s  phát trin bn vng.
t Nam là mt trong nhng Qu 
hoch quc gia v  ng và phát trin bn v  n 1991-
Tháng 4/2004, Th ng Chính ph nh s -TTg phê
duyng Chic phát trin bn vng  Vit Nam.
King là công c qun lý bao gm m
tính h thnnh k n hóa v vic làm th 
thc hin t chng, qu ng và trang thit b ng
hong tt. Ki ng là mt công c qun lý ch có giá tr khi
c hình thành trong mt h thng qun lý tng th. Nó không th  
c. Nó là mt công c giám sát tr giúp vic ra quynh và giám sát qun lý.
Chính vì vy, t nhu thp k 90 ca th ký 20, khái nim toán
c s quan tâm sâu sc ca INTOSAI. Tháng 10/1992, ti Hoa

7
Kp Nhóm làm vic v King
(INTOSAI WGEA). T chc ca Nhóm gm: Hng (Assembly), Ban ch o
(Steering Committee) và các thành viên (Members). Hin nay, INTOSAI WGEA
có 66 thành viên c p mt k. K hp th 12 s t chc ti Doha (Qatar)
vào tháng 1/2009. Ban ch o gm 18 thành viên c mp mt k. K
hp th  chc ti Tallinn (Estonia) t ngày 06-09/5/2008.
INTOSAI WGEA là Nhóm làm vic có s ng thành viên ln nht trong
các nhóm làm vic ca INTOSAI. Hin nay, có 6 trong 7 khu vp
Nhóm làm vic cp khu vc v king (RWGEA), gm: Châu Âu,
Châu Á, Châu Phi, Châu M 
làm vic khu vc v ki   ng ca ASOSAI (ASOSAI RWGEA)
c thành lp tháng 10/2000 ti Thái Lan, hin có 23 thành viên do Tng Kim
  c Trung Quc làm ch tch. Tôn ch ho ng ca INTOSAI
 ng vic áp dng các ch   kim toán vào
chính sách BVMT; mc tiêu chic ca INTOSAI WGEA là: Cam k li
cho th h t tài sn nguyên vn bng cách nâng cao chng môi
ng, công tác qun lý tài nguyên, mang li sc khe và s th ng cho
nhân loi giá tr i các công c hu hiu và dch v cho
ng ci vi các nhà
làm lut; chú trn vic h tr và ho lp và chia s kin
thc, phát trio ngun nhân lng công ngh cao.
Vic Ki   c Vit Nam tr thành thành viên chính thc ca
INTOSAI WGEA và ASOSAI RWGEA là cn thit và to nhi thun li
ng mang tính chuyên môn cao
ca INTOSAI và ASOSAI. Xut phát t thc t ng Kim
nh s -KTNN v vic thành lp Nhóm
làm vic King ca Kic.

8
1.1.2. Khái niệm kiểm toán môi trường
KTMT (Environmental Audit) là mt khái nim mi  c ta, song thc
cht ni dung cc thc hin   công nghip và các
  i nhiu tên g       ng, tng quan môi
ng, kiác ng (Trnh Th Thanh
& Nguyn Th Hà, 2003).
KTMT là mt thut ng bt ngun t ngành k toán tài chính nhm ch khái
nim v phép kim chng các hong tác nghip và xác nhp v s liu (Kim
toán tài chính). Hin nay trên th gi rt nhi
KTMT.
    i Quc t ICC (International Chamber of
u v KTMT 
KTMT là mt công c qun lý bao gm s ghi chép mt cách khách quan,
công khai các t chc ng, s vn hành các thit b vt cht vi
mng bng cách tr giúp qun lý, kim soát các hong
 tuân th các chính sách ca công ty bao gm s tuân th theo các
tiêu chu
Theo tiêu chun ISO 14010 (1996) thì KTMT 
KTMT là mt quá trình thm tra có h thn,
bao gm vic thu tht cách khách quan các bng chng nhm
nh nhng hong, s kin, h thng qun lý liên qng
hay các thông tin v nhng kt qu c
Theo Trnh Th Thanh và Nguyn Th      KTMT c
hiu mt cách khách quan: ng hp các ho  u tra, theo dõi có h
thng theo chu k iá mi vi công tác t chc qun
ng, quá trình vn hành công ngh sn xut, hin trng vn hành ca
trang thit bi mm soát các ho tuân th ca

9
, các ngun to ra cht thi vi nhng chính sách cc v

Còn theo Cc BVMT KTMT:  qun lý bao gm mt
 thnh k n hóa v
vic làm th  thc hin t chng, qun lý môi ng và trang
thit b ng hong t
T nh rút ra nhm mu cht ca KTMT:
- Quá trình kim tra có h thn.
- Tin hành mt cách khách quan.
- Thu thng chng kim toán.
- nh v xem xét có phù hp vi tiêu chun kim toán hay không.
- Thông tin các kt qu ca quá trình này cho khách hàng.
M KTMT có th khác nhau v mt ngôn t và cách
dit song m KTMT c coi là hoàn chnh khi nó tr lc
nhng câu hi mà các nhà qun lý ca các t ch
- ? C th, liu chúng tôi có phi tuân th tt c các
lunh ca Chính ph ng dn hay không?
- Chúng tôi có th làm tkhông? C th,  nhng khu vc
 nh, các ho ng có th     gim thi  ng môi
ng hay không?
- Chúng tôi có th i chi phí r 
- Và chúng tôi phi làm gì na?
1.1.3. Nội dung, đối tượng, mục tiêu, ý nghĩa và lợi ích của kiểm toán môi
trường
1.1.3.1. Nội dung của kiểm toán môi trường
T  ki phn trên chúng
ta có th thy ni dung chính ca king là:

10
-  tuân th các th tc BVMT và các chính sách môi
ng ca mt doanh nghip, t chc tuân theo các nguyên tc gi gìn môi
ng trong sch và phát trin bn vng không?
- Mt cuc rà soát có h thng, liên quan ti vic phân tích, kim tra, xác
nhn các th tc và thc tin hong BVMT ca các doanh nghip, nhà máy
nh  t lu       theo nh nh, các
ng cc chp nhn v mt
ng hay không?
- Là nghiên cu, kim tra k các tài liu, s ling ca
các công ty, nhà máy trong mt thi gian nhm tìm kim nhng sai sót, vi phm
trong các ho ng BVMT c        n kt lun xem các
CSSX c các mc tiêu BVMT  ng th
các bin pháp ci thin mt cách hp lý, hiu qu.
- Thu thp các thông tin ca mt cuc kic thông qua quá trình
phng vn các cán b ch cht, cán b công nhân viên ca nhà máy, hoc thông
qua các bng câu hi kim toán thc hin trc tip ti hi  có
th t cách chính xác nht hong BVMT và s tuân th các chính
sách, pháp lung ca các CSSX.
- Ni dung cui cùng ca KTMT là phi thit lp báo cáo kim toán và
thông tin kt qu kim toán cho  b kim toán.
- Vi các nt cuc KTMT s tp trung vào các
khía cnh c th 


11
Bng 1.1. Mt s khía cnh chính trong ni dung ca KTMT
Các khía cạnh
Mục tiêu
S tuân th

 các qnh và tiêu
chun hay không?
c
 thit k và hiu qu ca h thng
quan trc.
D ng
Ki chính xác c
báo và kt qu d báo.
S vn hành các trang thit b ca nhà máy
t các tiêu chun k thut hay không?
Ri ro và thm hng
Kim soát v  này  v  c bit ca h
thng qun lý.
Ri ro và các khon n
Có th phát sinh t các áp lng.
Sn phm và th ng
   n ph    n vi
mng hay không?
Các chun mc
n trng.
n lý
Có hiu qu và phù hp hay không?
u qun lý
Có phù hp và hiu qu hay không?
Các th tc cho vic lp k hoch
Có hp lý hay không?

1.1.3.2. Đối tượng của kiểm toán môi trường
    ng gp nht ca KTMT chính là các CSSX công
nghip hoc các công ty va sn xut, va kinh doanh. Tuy nhiên, ngày nay

KTMT c m rng và bao trùm rt nhinh
vin, các loi tài nguyên thiên nhiên (TNTN), bng s
chính sách, các v v sc khng hc,
lò m gia súc.
Quá trình kim toán có th c thc hi i vi toàn b quy trình hot
ng hoc có th ch tii vi ma quy trình sn
xung ca KTMT trong mng h khác nhau.