Nghiên cứu nước từ hoá và ứng dụng trong công nghiệp

DAI HOC QUÓC
GIÀ HA
NOI
TRUÒNG
DAI HOC
KHOA
HOC
TlTNHIÉN
TEN DE
TAI
NGHIÈN
CÙtJ NUÒC TÌT
HOA
VA ÙNG
DUNG TRONG GÒNG NGHIÈP
MA SO: QG-97-06
CHU TRI DE TAI
GS.TSKH NGUYÉN CHÀU
HA NOI - 2000
Tén de
tài:
Nghién
culi niróc
tir
hoà va
ùlig
dung trong cóng nghiep
Ma
5^:
QG-97-06
Chiì tri

de tài: GS.TSKH Nguyèn Chàu
Càc ciin
bò phòi hop:
1.
PGS.TS Bach thành Cóng
2.
TSDàngléMinh
3.
GVC Pham quang
Niém
4.
CN Phùng qudc Thanh
5.
Th.S Ngó thu
Hirong
6. TS
Le
vàn
VQ
7.
Cao hpc Pham xuàn San
8. CN Nguyén ngoc Chàu
9. CBKT Tran thanh Cudng
10.
SV Phan manh
Hudng
BAO CAO TOM TÀT
a. Tén de tài: Nghién cùu
nude lù
hoà

va
ùng dung
irong cdns nshiép
Ma so: QG-97-06
b.
Chù tri de tài: GS.TSKH Nguyén Chàu
e. Càc cdn
ho
tham
già:
1.
PGS.TS Bach thành Cdng
2.
TSDang le
Minh
3.
GVC Pham quang Niém
4.
CN Phùng qudc Thanh
5.
Th.S Ngó thu Hudng
6. TS
Le vàn
VQ
7.
Cao hpc Pham xuàn San
8. CN Nguyén ngpc
Chàu
9.
CBKT

Tran thanh Cudng
10.
SV Phan manh Hudng
d.
Muc
tiéu va nói dung nghién
ciùt
(theo ddng ky):
1.
Xày
dimg
he xù
ly
lù cho
ntróc va
ddng chày
2.
Nghién cùu ành
hudns
cùa
ntrdc tu
hoà dén toc
dò
dóni:
cirnu
va
dò
cùng cùa xi màng
3.
Nghién cùu tàc dung cùa tu trudng

lén
viée chóng ddng càn cùa
lap
trong
nude
cùng
e.
Cdc
ké't c/ud dal
dttac:
1.
Dà xày dung
va
khào sàt càc nguòn tu
trtròng va
ddng chày
2.
Nghién
ctru
ành hudng cùa tu trudng lén
tinh
chat cùa
nirdc:
su thay
ddi
dò
pH,
dò dàn
dién,
sue

càng mal
ngoài,
nhièt
dò
sòi va
he so lù
hoà.
3.
Nghién cùu
su
dung nude tu hoà trong viéc ddng
cthig
xi màng
trong hón bop bé
long.
Dà thày
rò
càc
che
dò xù ly tu
thich
bop cho
nude, cà toc dò dòng cùng
làn
dò cùng cùa ho xi màng déu tàng rò
rét so vói viéc
su
dung
nude
thóng thudng.

4.
Nehién cùu ành hudng cùa xù
Iv
tu lén viéc
chdn"
dóne
càn cùa
ntróc chùa tap chat dàn dén cà
lupng
càn trén thành dng dàn
il hun
làn viéc
de loai
trù chùng hcm.
5.
Nehién cùu ành hudng cùa
nude
tu hoà
va
xù
Iv
lù lén viéc nàv
màm cùa thdc cho thày ty
le này
màm cao han
15S:,
này màm
nhanh hon, móng
dai
han

va
khoé han.
6. Thù nghiém ành
hiròng
cùa
tu
trudng lén su tiéu thu
xàng
trong
mày phàt dién dùng xàng
dira
lai hiéu
qua
tòt: hiéu suàt
hoal
dòng
cùa thiét bi tàng lén,
khi
thài dòc thoàt ra
mòi
trudng giàm xudng.
7
Htrdns
dàn
mot
sinh vién nehién
culi
khoa hoc,
mot luàn
vàn Thac

<_
-
v-

sT.
8.
Co
4 bào cào lai càc Hói nghi khoa hpc:
- Hói nghi khoa hoc Khoa Val ly - DHKHTN
4-1998
- Hói
nghi càn bó khoa
hoc
tre DHQGHN
12-1999
- Hói nghi càc nhà Vàt ly tré nàm 2000 - thàng
2-2000
- Hói thao Viét -
Due ve
Vàt ly
va
Cóng nghé - TP HCM 4-2000
In toàn vàn 3 bào cào
(ed mot
bào cào
bang
tiéng Anh)
9. Dich tu tiéng Nga sang tiéng Viét
qu\'én "Nude va Nam
chàm"

cua
tàc eia
VT.Klassen
- 90 trans.
BAO CÀO TOM TÀT
a. Tén
de
tài:
Nghién
cùu nude lù hoà
va
ùng dung trong cdng nghiép
Ma so: QG-97-06
b.
Chù tri de tài: GS.TSKH Nguyén Chàu
e. Cdc cdn bó tham
già:
\. PGS.TS Bach thành Cdng
2.
TSDang lé
Minh
3.
GVC Pham quang Niém
4.
CN Phùng qudc Thanh
5.
Th.S Ngd thu Huang
6. TS Lé vàn VQ
7.
Cao hpc Pham xuàn San

8. CN Nguyén ngpc
Chàu
9. CBKT Tran thanh Cudng
10.
SV Phan manh Hudng
d. Muc tiéu
va
nói
dutig nghiéìi
ciùt (theo ddng ky):
1.
Xày
dimg he
xù ly
tu
cho nude
va
ddng chày
2.
Nghién cùu ành hudng cùa nude lù hoà dén toc dò dòng
ci'mg va
dò
cùng cùa xi màng
3.
Nghién
ciiu
tàc dung cùa lù trudng lén viéc chóng dóng càn cùa tap
trong nude cùng
e. Cdc
ké't

qua dal
dupc:
1.
Dà xày dung
va
khào sàt càc nguón lù trudng
va
ddng chày
2.
Nghién cùu ành hudng cùa
tu
trudng lén
tfnh
chat cùa nude: su thay
ddi dò pH, dò dàn dién,
sue
càng màt ngoài, nhiét dò sòi
va
he so tu
boa.
3.
Nghién cùu
su
dung nude tu hoà trong viéc dóng cùng xi màng
trong hón bop bé
long.
Dà thay rò càc
che
dò xù ly tir
thich

hpp cho
nude, cà
idc
dò dòng cùng làn dò cùng cùa ho xi màng déu tàng rò
rét so vói viéc
su
dung nude thóng thudng.
4.
Nghién cùu ành hudng cùa xù ly
tu
lén viéc chóng dóng càn cùa
ntróc chùa tap chat dàn dén cà
luang
càn trén thành dng dàn it hon
làn viéc
de
loai trù chùng han.
5.
Nghién cùu ành
huòng
cùa nude lù hoà
va
xù ly
tu
lén viéc này
màm cùa
ihde
cho thày ty lé
nàìy
màm cao han

\5^c.
này màm
nhanh han, mdng
dai
hon
va
khoé hon.
6. Thù nghiém ành hudng cùa lù trudng lén su tiéu thu xàng trong
mày phàt dién dùng xàng
dira
lai hiéu
qua
tòt: hiéu suàt hoat dòng
cùa thiét bi tàng lén,
khi
thài dòc
ihoàt
ra mòi trudng giàm xudng.
7.
Hudng dàn
mot
sinh vién nghién cùu khoa hoc.
mot
luàn vàn Thac
sT.
8. Cd 4 bào cào lai càc Hói nghi khoa hpc:
- Hói nghi khoa hoc Khoa
Vài
ly - DHKHTN
4-1998

- Hói nghi càn bò khoa hoc tré DHQG HN
12-1999
- Hói nghi càc nhà Vàt ly tré nàm 2000 - thàng 2-2000
- Hói thào Viét -
Due ve
Vàt
ly va
Cóng nghé - TP HCM 4-2000
In toàn vàn 3 bào cào (ed
mot
bào cào
bang
tiéng Anh)
9. Dich lù tiéng Nga sang tiéng Viét quyén "Nude
va
Nam
chàm"'
cua
tàc già V.I.Klassen - 90 trang.
Kién nghi
ve
quy md
va
ddi
luong
àp dung nghién cùu:
Cd
thè
md ròng àp
diing

nude lù hoà trong xày dung
Cd the md rdng àp dung
nude
tu hoà trong viéc chdng dóng càn
cho càc ndi boi,
blnh
chùa ed nude cùng chay qua
Thù nghiém tiép ùng dung lù trudng
lièi
kiém xàng
va làm
sach
mdi trudng cho càc dòng ed
va
mày phàt dién dùng xàng
Thù nghiém
liép
càc ùng dung cùa lù trudng
va
nude lù hoà
trong ndng nghiép
va
sinh hpc (ed
thè
phdi bop vdi Khoa Sinh)
Tình
hìniì
kinh phi cùa de tài:
Kinh
phi

duae càp: 70
Iriéu
(1997: 50
iriéu,
1998: 20 triéu)
Càc khoàn chi phf
Idn:
1.12: Hói thào semina, nghiém thu 5 triéu
1.14: Thué khoàn ehuyén mòn 30 triéu
1.19:
Vài
tu, dung cu, thiét bi 35 triéu
Dà ed dù
churng
lù quyét toàn vdi phdng Tài vu - DHKHTN
2.
RESUMÉ
a.
Nanie
of project:
Investigalion of magnetic treatment on water and several
appliealions
in induslry
Code: QG-97-06
b.
Leader of Project: Prof.Dr.
Nguyén
Chau
e. Participant memhers:
1-

Assoc. Prof.Dr. Bach Thanh Gong
2.
Dr. Dang Le Minh
3.
Senior Teacher Pham Quang Niem
4.
BSc Phung Quoc Thanh
5.
MSc Ngo Thu Huong
6. Dr. Le Van Vu
7.
MSc Pham Xuan Son
8. BSc
Nguyén
Ngoc Chau
9. Technician Tran Thanh
Cuon^^
10.
Student Phan Manh
HUOUR
Purposes and
coment
s of investigateci
p/'oject:
1.
Building
facility
for magnetic treatment on water
2.
Examining the influenee of magnetic trealed water on solidification rate as

well
as on hardness of
cement
3.
Examining the action of magnetic
field
on the antiscale of hard calcite
seales on the inner surface of water-pipe
The
ntain
resuits:
1.
The magnetic field sources and water
flow
are
build
and examined.
2.
In
comparison
with untrealed water, magnelically trealed water shows a
little difference in pH
bui
higher electric conduclivity and diamagnetism
susceplibility. Al the same lime, magnelically
Ireated
water bears
decreased surface lension, and
ihai
its boiling temperature gets

lower.
resulting in a shorter boiling lime
3.
Using
magnetized water lo solidify cement in beton mixture. Il is
clear
that
the solidification rate and hardness of cement paste are increased
noticeably compared with that using untrealed water.
4.
Magnelically trealed water has experimentally proved its advantages in
anliscaling on inner surface of water pipes and on the other band easy lo
destroy
ihese
seales.
5.
With the use of magnelically treated water the course of seeds treatment is
more effectively conducted with higher germinalion growth of
\5^c\
shorter germination lime, longer and heallhier
germs,
and belter predicted
development
and yielding.
6. One more important application has been the petrol, which has proved itself
to improve the engine operaling capacity, lengthens the
engine's
lifetime
with lower
fuel

consumption,
importantly lower rate of poisonous gases.
released
(CO, CH and
NOJ
to human being - living environment. which is
apprecialed and should be more and further studied in future.
7.
One BSc thesis and one MSc Thesis are performed concemed with project
QG-97-06.
4
8. Four publications are presenled al Scienlific Conferences:
Scientific
conference of
Pbysics
Facully - University of Science - Hanoi
4-1998
Scienlific conference of junior scienlists of Vietnam National
University of Hanoi - Hanoi 12-1999
Scienlific conference of Vietnam junior physicisls 2000 - Hanoi 2-2000
Vielnamese-German Seminar on Pbysics and Engineering - Ho Chi
Minh City 3-8/4/2000.
9. A book
*'Waler
and
Magnel"
of aulhor
V.I.
Klassen was
iranslated

from
Russian lo Vielnamese (90 pages).
Xàc nhàn cùa Ban Chù nhiém Khoa Chù
tri
de tài
t^fpuii£ju
\-^<La^
Xàc nhàn cùa
Trirdng
f)
BAO CAO CHUYEN MON
yC^
DE
TÀI: NGHIÈN
CtJtJ NlTÒC TÌT
HOÀ
VA
ÙNG DUNG TRONG GÒNG NGHIÉP
Muc
lue
trang
Mddàu
3
Chuang
I. Càc
phiroìig
phàp
thirc
nghiém 4
1.

Càc ngudn lù trudng .'. 4
2.
Toc
dò ddng chày 6
3.
Xàc dinh pH cùa chat
Idng
6
4.
Xàc dinh dò dàn 6
5.
Xàc dinh sue càng màt ngoài 6
6. Xàc dinh kfch
ihudc hai
7
7.
Xàc dinh càc
ihòng
so cùa ho xi màng 7
8. Phàn
Ifch
càu
Irùc
7
9. Xàc dinh ành kim
luang va
phàn tfch thành phàn hoà hpc 7
10.
Phàn tfch
ehuyén

pha 8
11.
Xàc dinh tu
linh
cùa
nude va
càn
làng
dpng 8
Chuang IL Càc két qua
thirc
nghiém
va
bién luàn 9
A.
Nghién cUu tinli
chat cùa
nicóc
do
xi'i'
ly tir 9
1.
Anh hudng cùa xù ly
lùdén
dò pH 9
2.
Ành hudng cùa xù ly
tu
dén dò dàn dién cùa
nude

10
3.
Ành hudng cùa xù
ly
lù dén
sue
càng mal ngoài
va
dò sòi cùa nude
11
4.
Ành hudng cùa xù ly lù dén bé so lù hoà cùa nude
12
B.
Anh
lucàng
cùa
nitàc tiì
hoà dén
si/
dóng két cùa
lió
xi
màng
15
1.
Ành hudng cùa
nude
lù hoà dén toc dò dòng cùng
va

dò cùng cùa ho xi màng 15
2.
Ành
hirdng
cùa nude lù hoà lén
qua
trình
ihuy
hoà xi màng 16
C.
Xi'r
ly tir chdng dófìg càn
21
1.
Khào
sài su
thay ddi ndng dò ion trong nude sau
xùly
lù
21
2.
Ành hudng cùa
xùly lùdén
luang càn làng dpng 22
3.
Ành vi càu
Irùc
cùa bé mal càn làng dong 23
4.
Kich ihudc hai

càn làng dpng trong
nude
27
5.
Thành phàn hoà hpc cùa càn làng dpng 27
6. Càu
Irùc linh thè
cùa can
làng
dpng 27
7.
Chuyén pha
nhiél
cùa càn
làng
dpng 33
8. Phàn
lich
phd huynh quang cùa càn 34
9. Xàc dinh lù tfnh cùa can làng dpng 35
D.
ifng
dung cùa
ni(àc tir
hoà trong viéc
xù
ly hat gióng 36
E. Anh
hiràng
cùa

tir triràng
lén
si/
tiéu thu xàng cùa mày phàt dién 37
Két
luàn 41
Tài
liéu
tham khào 42
Phu lue
MO DÀU
Nude
ed
y
ngbla
Idn
lao
ddi vdi ddi song cùa
loài
ngudi kbóng chi trong sinh boat
hàng ngày
ma
cà trong tal cà càc ngành cùa nén kinh té qudc dàn: lù nòng nghiép dén sinh
hpc
va
y lé, lù cóng nghiep dén giao thóng van lai
va
buu
chinh
vién thóng Chmh

vi thè
ma
ngay lù ed xua, ben canh vàn hoà Mal
irdi
dà
idn
lai vàn hoà Nude
[ I
].
Dà vài
chue
nàm nay, lai nhiéu nude trén
thè
gidi, càc nhà khoa hpc dà
de
càp dén
càc hiéu ùng ky la, tham chf
là
di thudng cùa nude, trong dd tàc dung cùa lù trudng lén
nude dà dua dén nhiéu két
qua
bién nhién song cung khòng it vàn
de dira
ra dà làm bùng
no càc cupe
Iranh
luàn, hoài nghi.
Néu nhu
Irudc
day vàn

de
dal ra chù yéu
là lìm
kiém
va su
dung bop ly nude
ngpl va
làm sach nd
ibi
trong
ihap
ky cuoi cùa
thè
ky 20 dà ed ca sd
va
diéu kién
de
xem xét sàu
sàc han
khi'a
canh mdi cùa bài
loàn ve
nude: khào
sài
su bién
ihién
dinh
hiróng
càc tfnh
chat cùa nude nhd càc tàc dung

vai
ly
ben
ngoài trong dd tàc
diing
cùa
tu irirdng
lén nude
là rat dàng
luu
làm nhd
nhimg
hiéu
qua
duang
Ifnh
ly thù, song
cQng
cdn nhiéu
vàn de
chua duae làm sàng lo
[2,3].
/
Làn dàu
lién
d Viét Nam, ành hudng cùa lù trudng lén nude
va
ùng dung cùa nude
lù hoà trong
mot

sd
ITnh
vue cùa cupe song con ngudi
duae
nghién cùu ly my, nghiém
tue
trong
de lai
này.
Càc muc tiéu
va
nói dung
chinh
cùa
de lai
QG97-06
là:
1.
Xày dung he thiét bi xù ly lù cho nude vdi
càc
ddng chày khàc nhau.
2.
Su
dung càc thiét bi dà ed
va bó
xung càc thiét bi xàc dinh càc tfnh chat cùa
nude
cùng nhu xàc dinh
mot
sd tfnh chat ùng dung cùa nude tir hoà trong càc mòi

irudng.
3.
Nghién cùu ành hudng cùa ntróc lù hoà dén toc dò dóng cùng
va
dò
cirng
cùa ho
xi màng.
4.
Nghién cùu tàc dung cùa lù trudng lén viéc chdng dóng càn cùa tap trong
nude
chùa càc mudi cùng.
5.
Gdp phàn dào tao dai hpc
va
sau dai hpc, cóng bó càc két
qua
nghién
ciru.
Ben
canh nhùng nói dung dàng ky, trong
qua
trình lién hành
de
tài dà ma ròng
ihém:
6. Nghién cùu ành hudng cùa nude lù hoà
va
xù ly
tu

lén viéc này màm cua thóc.
7.
Thf nghiém ành hudng cùa lù trudng lén hiéu suàt hoat dòng cùa mày phàt dién
dune xàng.
^-
Cr
Bàn bào cào này gdm càc nói dung sau;
Ma dàu
Chuang I: Càc phuang phàp thuc nghiém
Chuang II: Càc
kél qua
thuc nghiém
va
bién luàn
Két luàn
C'àc
phu lue
Chuomg
I
CAC
PHirONG
PHÀP
THl/C
NGHIÉM
1.
Càc nguón
tir triròìig
a. Nam chàm dién
Mot
khung kfn cùa bién

thè
cóng suàt vdi
Idi lón silic
dà duae
cài
ra làm gòng lù
cùa nam chàm dién.
Kboàng càcb
co dinh
giùa
bai
ciré
lù là 90mm
va lièi
dién dàu euc lù
là
120
X
80
mm~.
Bdn eupn day tao lù trudng là nhQng solenoid duae cudn trén càc khung
bakelil
va
dudc dal
sài
càc dàu cùa cuc lù. Dién tra cùa càc eupn day này làn
lupi
là:
R, =6,98
Q

R.=
I2,18Q
R3 =
3,58Q
R,=
12,20 Q
Day ddng de tao solenoid ed dudng
kinh
1 mm
va
1,3 mm (khòng duae cung càp
cùng loai). Ngudn dién de lù hoà là bién thè tu ngàu diéu
chinh
linh rdi qua chinh luu
GCA - Trung Qudc vdi
V^,^^
=
280V
va
I,,,
=
12A.
Tuy
ibupc
càch
màc
ndi liép bay song song càc eupn day
ma
vdi ngudn dién
1

chiéu
xàc dinh, la ed thè tao ra càc tu trudng vdi cudng do
va
gradienl khàc nhau.
Tu trudng duae xàc dinh
bang Gauss/Tesla meler
model 4048-USA. Càc
ihang
do
200G,
2kG
va
20kG vdi dò phàn giài
idi
O.IG.
Trudng mot chiéu
va
xoay chiéu (45Hz -
lOOHz)
duae do vdi sai sd 2%. Thiét bi này ed
ihé
xàc dinh già tri cùa lù
trirdng
xoay
chiéu làn sd dén 5kHz song vdi sai sd ±6%.
Càc dd
ibi
blnh 1
va
2 ehi ra kél

qua ebuàn
lù trudng cùa nam chàm dién khi màc
ndi tiép
R^
=
R, +
R^,
Rg
=
R3
+
R4
sau dd
R^
duae màc song song vdi
Rg.
Trong càc dò
ibi
này,
diém
0^.„
ùng vdi gdc ddi xùng cùa bé euc, ±3cm
va
±4,5cm ùng vdi càc diém dpc
Irue
Y (hình 1)
va
dpc
Iruc
Z (blnh 2).

Ta thày lù trudng
mài
chiéu làng tuyén
linh
theo ddng cho
idi
ddng lù hoà 6A. Viéc
xàc dinh gradienl cùa
tu
trudng dpc theo
true
ngang
va
thàng dùng cho la:
dz
= 10^90
Oe/cm
aH
dx
=
5-^
65 Oe/ cm
Gidi han này tuy thupc dò
Idn
cùa ddng lù hoà. Khi lù hoà
bang
ddng xoay chiéu.
do tu càm cùa càc eupn
day co lòi
sàt tir

Idn
nén
Irà
khàng
Idn.
Bang 1
cho két
qua
chuàn
lù trudng xoay chiéu tai làm he euc khi màc
R,
//
R-,.
H.l.
Chuan tu trudng cùa nam
chàm dién tu tao doc trac Y
H.2.
Chuan tu
truijng
cùa nam
chàm dién tu tao doc true Z
Bang L Chuan
tu
trudng xoay chiéu tai tàm
he
cuc
I(A)
HJOe)
0,5
28,5

1
35,5
1,5
79
2
104,5
2,5
130
3
155,5
3,5
180,5
3.9
196.5
Vdi ddng lù hoà
Idn
nhà't ed the dal duae, gradienl cùa lù trudng xoay chiéu dpc true
Y
cQng
nhu Z chi dal 30 Oe/cm.
Trong càc phép xù ly lù dùng nam chàm dién, dng nude chày trong lù trudng
dirpc
dal nàm ngang lai vùng làm cùa he
nghìa là
vuóng gdc vdi lù trudng (
HJ_v
).
•3r1200
-
o

=
1000 -
800 -
600 -
400 -
200 -
0 -
y
1
-45 -30
-15
0 15
Hình 3. Phàn bd tir trudng trong solenoid vdi dòng tu hoà
1
chiéu
lOA
30 45
d Ion]
b.
Solenoid
De tao lù trudng song song vdi ddng chày ( H / /v ), chùng
idi
dà
su
dung ngudn
tu
trudng dpc lù
mot
solenoid ed chiéu
dai

750mm
va
khòng gian
co
tu trudng nàm trong
solenoid dudng
kinh
60mm. Day là ngudn lù duae xày dung chuàn lai Phdng
ihi
nghiém
Val ly Chat ràn - Khoa Ly - DHTH
irudc day
vdi lù trudng khà dòng
nhàl
(hình 3).
Kél
qua
thuc nghiém phù bop vdi linh loàn thiét kè: vdi ddng lù hoà
lOA,
solenoid
cho H
=
1000 Oe lai tàm solenoid
va
khòng ddi trén chiéu
dai
20cm dpc theo
true.
e. Tir
trirdnsi mot chiéu dùnsj

nam chàm
vTnh
cùu
De
tao ra mot ngudn lù trudng
mot
chiéu ddi cuc, chùng lòi dà
su
dung càc nam
chàm dal hiém NdFeB hình
iru
cùa TQ. He xù ly
gdm>10
càp nam chàm duae sàp xép theo
mò hình ddi euc
(N-S,
N-S, N-S
)
- hình 4.
Mo
hinh
he \ix ly : B = 3.65 KG
Nam cham
Noi
nuoc
ra
<
^^
6^
(^) (^)

Pò
('^)
f^)
%) " b) is]
1
Noi
niroc
va
-
<
Hình 4.
He
xù ly nude trong tu trudng cùa nam chàm vình
cim.
Cudng dò lù
truoìig
tai
dudng true cùa he dat già tri 3,65 kOe va
H_Lv
Hình 5
trlnh bay
viéc
phàn loai
càc bé lù su dung nam chàm vmh cùu dùng
de
xù ly
nude theo mò hinh
H_Lv
va
H /

/V
[4].
F
B
K
N
in
>^-^
B
—
Loai 1
r-r:-
/
N
\
s
^
v^^
B
•
\
N
-
\
Loai
2
F-?
E
•
.

IR:
S
N N
S
S
N
A
. « r
4
. :
IB
;
Loai 3
1
^ -^- ^^
/
/ /
•
0
V
Loai 4
B-—
Hình 5. Phàn loai càc he tir trudng
mot
chiéu su dung nam chàm vTnh cùu.
2.
Toc do dòng
chày
Theo càc
lai lieu

[1-5],
toc dò ddng chày hiéu qua trong càc phép xù ly lù là
l-^3m/s.
O
day
trong càc thù nghiém, chùng
idi
tao ra càc ddng chày vdi
idc
dd lù 0,5 dén 3m/s- Cd
ba giài phàp de thay ddi
toc
dò này:
— Thay ddi dò md cùa khoà vdi nude hoàe thay ddi
dirdng kinh
cùa dng dàn
(bang
nhira
PE)
— Thay ddi chiéu cao cùa blnh nude nguón (120
Ift)
— Thay ddi cóng suàt cùa bam nude
va
dudng
kinh
dng dàn
3.
Xàc dinh do pH
cùa
chat long

Dà
su
dung mày do dò pH loai xàch
lay HI8314
cùa hàng Hanna Instruments -
Italia. Càc
ibang
do duae
lù0,00
dén 14,00; dò phàn giài 0,01; dò chinh xàc dén ±0,01 vói
mòi trudng do thay ddi duae lù
0°C
dén
100°C.
Vi
dò pH
ihay
ddi manh theo nhiét dò cua
chat
long nén trong càc thf nghiém chùng
Idi
khòng
che
nhiél dò thf nghiém
d 28^Gt 1
^C.
4.
Xàc
djnh
dò dàn

Dd dàn cùa nude
va
dung dich Irudc
va
sau xù ly lù càn phài duae xàc dinh vdi dò chinh
xàc cao do su thay ddi cùa
nò
nhìn chung là khòng
Idn.
Vdi càc mòi trudng khdng dn dinh
(VI
du bé xi màng - nude) cdn
càn
phài theo ddi su thay ddi cùa dò dàn theo
ihdi
gian.
5.
Xàc dinh
sùrc
càng màt ngoài
Sue
càng mal ngoài cùa chat long
duae
xàc dinh theo nguyén ly mao dàn.
6. Xàc djnh
kìch thiròc
hat
Trong nghién cùu, càn xàc dinh kfch
thuóc hai
xi màng

va kich ihude hai
càn khi ed
va
khòng ed xù ly
tu
cho nude.
Trong qua trlnh
ihuy
boa, kfch
ihudc bai
xi màng lién
tiie
thay ddi theo
ibdi
gian. Cd
nhiéu phuang phàp xàc dinh kfch
thude bai bòi
ndi chung
va
kfch thudc
hai
xi màng ndi
riéng.
O day
chùng
idi
su
diing Ihié't
bi Maslersizer Microplus Ver
2.17-UK.

Gidi han do
kfch thudc
hai
là lù
0,5|am
idi SOO^tm
vdi sai sd do li ddi ±2%. Thiét bi này khòng nhùng
cho phép xàc dinh kfch thudc
bai,
dién tfch bé mal riéng phàn cùa
hai
trong
mot
don vi
khdi
ludng (Ig) ma
cdn
tir
dòng
biéu
dién dd
ihj
phàn bd ly lé sd
bai
theo kich
ibudc
hai.
Nguyén tàc ca bàn cùa phép do
dira
vào su làn xa cùa ành sàng trén càc hat. Càc

bai bòi
do duae pha
loàng
vào nude thudng
va
nude xù ly trong lù trudng, duae khuày déu
bang
mày khuày ca hpc, ed the dành
lan
(chdng kél tu)
bang
ngudn siéu àm
idi
dupc bam luàn
boàn
vào budng do. Laser
duae
phàt lù ngudn laser khf He-Ne
{X =
0,63|am)
se làn xa trén
càc
hai
bòi.
Hai
càng nhd, gdc làn xa càng Idn
va
nguac
lai.
Anh sàng làn xa dupc di vào

detector
va
qua bé xù ly mày tfnh sé cho kfch thudc
hai Irung
blnh
(irung
blnh
ve
phuang
dién
thè
ifch).
Phuang phàp làn xa laser chi cho kél
qua
chinh xàc vdi càc
bai
dang càu.
Vdi càc
bai bdl
dang khàc, Maslersizer Microplus cho phép xàc dinh
kich
thudc
hai
trung
blnh tuang duang vdi
hai
hinh càu
ve
phuang dién
thè lich

(thóng sd D [3,4]),
ve
phuang
dién dién tfch bé mal
(ihòng
sd D [3,2])
va
thóng sd
luong
tu
là
dién tfch bé mal riéng.
7.
Xàc dinh càc thòng so cùa ho xi màng
Mot
trong càc nói dung quan trpng nhà't cùa
de
tài là nghién cùu ành hudng cùa nude lù
boa
dén càc tfnh
chà'l
cùa xi màng ddng cùng thành bé long. Càc thóng sd lién quan dén
su dòng cùng bao gdm:
ide
dò dòng cùng (thóng qua xàc dinh thdi gian ddng kél), dò déo
cùa hd xi màng, cudng dd phà huy màu.
Màu
duae chuan bi nhu sau: ly lé xi
màng/eàl
là 1/3, ly lé nudc/xi màng là 40-50% theo

irpng
luong. Màu thù xi
màng-eàl
ed kfch thudc 40x40x
160mm\
Thdi gian dòng két
va
dò déo cùa hd xi màng dupc xàc dinh qua mot kim Vika
co
kfch
ihiróc,
hình dang
va
trpng
luong chuàn khi kim này dupc
ihà
tu do lù bé màt hd xi màng.
Phép do cudng dò phà huy
màu
(dò
ben)
dupc
ihuc
bién trén mày kéo nén van nàng
Control
LI5-005
(Milans-Ilalia).
Càc phép do chuyén dung
ve
xi màng

va
bé
long
dupc
lién hành lai phdng
Ihf
nghiém bé
long
thuóc Vién nghién cùu Vàt liéu xày dung - Bó xày
dung theo liéu chuàn TCVN4032-85.
8. Phàn
tìch
càu trùc
Càn làng dpng Irudc
va
sau xù
ly
lù dupc kiém tra
cali irùc va
thành phàn pha bang nhiéu
xa
lia
X D5005 Bruker-Germany.
9
Xàc djnh ành kim
tirong va
phàn tich thành phàn hoà hoc
Dùng kfnh bién vi dién lù quél
SEM-Jeol 5410LV
-Japan ta

de
dàng quan sàt
duae
càu
trùc lé vi bé mal làng dpng trén càc liéu bàn kim loai bay
ihuy
linh. Màt khàc dùng thiét
bi EDS kèm theo la
ed thè
phàn
lich
dinh tfnh
va
dinh luang thành phàn hoà hoc cùa vàt
liéu làng dpng. He sd khuyèch dai
Idn
nhàl là 200.000 làn, nàng suàt phàn giai 3.6 nm
va
phàn tfch dupc
Ihành
phàn ngay cà vdi nguyén lo nhe B.
10.
Phàn tich
chuyén
pha
Càc chuyén pha nhiét cùa càn làng dpng khi ed
va
khòng co xù
ly
lù dupc phàn tfch

bang
càc giàn dd phàn tfch nhiél DTA, TGA
va
DSC
irén ihiét
bi SDT-2960-TA
Inslruments-USA.
Dai
nhiél dò phàn
lich
dén
1500°C,
dò nhay
ve
khdi luong
0,1
jag va
dò
nhay
ve nhiét-dò
là
0,1°C,
toc dò nàng nhiét lù
5''C/phùl
dén
40°C/phùi va
kiém soàt dupc
mòi trudng khf phàn tfch.
11.
Xàc dinh

tir
tinh cùa
nuòc va
can
làng
dong
Tu linh
cùa
nude va
càn làng dpng irudc
va
sau xù ly lù dupc xàc dinh
bang
lù kè
màu rung VSM DMS Model
880-Digilal
Measuring System Co., USA. Dò nhay cùa thiét
bi rat cao, dal
idi
10'^
emù va
phép do dupc lién hành vdi tu ddng hoà cao. Phép do bé so
lù hoà cùa nude cdn dupc lién hành trén lù kè màu rung lai Phdng
ihi
nghiém cùa
ITIMS.
Chifoìig
II
CÀC KÉT QUA THUC NGHIÉM
VA

BIÉN LUÀN
A. Nghién cùu
tình
chat cùa
nirac
do xù
ly
tu.
L
Anh
huòmg
cùa xù ly
tu
dén dò pH
a. Ntróc
chira tu
hoà.
Nhu ta dà
biél,
dò pH cùa mot dung dich dupc dinh
nghla:
pH
= -log[H1
pH > 7 dung dich ed
li'nh
kiém, pH < 7 dung dich ed
linh axil
cdn pH
=
7 dung dich là

trung
tinh.
Nude thudng dupc
su
dung d day là nude dupc vàn lù vdi nude thành phd cung càp
cho khu
Thuong
Dinh.
Bang
2
d
dudi cho két
qua
do dd pH cùa ntrdc
tu
vdi dupc xàc dinh
lién tue trong hai thàng, lù thàng 4/1998 dén thàng 6/1998.
Bang 2. Két qua do dò pH cùa nude thudng
Thuong Dinh
tai càc thdi diém khàc nhau.
T°C
28,2
27.7
27,8
21,5
27,5
27,5
pH
7,01
7,27

7,37
7.37
7.41
7,40
TX
27,6
27,6
27.5
27.6
27.6
27,6
pH
7,47
7.44
7.43
7.47
7.45
7.49
T°C
27.7
27.7
28.4
27,8
28.5
28,5
pH
7.44
7,44
7,48
7.46

7.42
7,48
TC
28,4
28.3
28.2
28.7
28.6
28.9
pH
7.45
7.44
7.43
7.39
7.29
7.33
Tir
bang trén, ta
duae pH=7,25±0,24 va
T =
28,2=0,7°C.
Két
qua cho thay nuac sinh
hoat vùng Thuong
Dinh
trong cac ngày
khac
nhau trong thang
co
pH thang giang

tir
7.01
dén
7,49.
Diéu
dò
chung to hàm luong tap chat
va muói
khoang trong
nuóc
là khòng òn
dinh. Diéu này
là
khàng dinh vi theo nhiéu tài liéu
[1-3J.
khi nhiét dò thay dòi PC, dò pH
cùa nuóc
chi
thay dòi
duói
0,01.
b.
Niràc altee tu
boa
hdn^
rùniràin;
niór cliiéii
Bang 3 cho dò pH cùa nuóc sau xù ly
bang ih truòiig mot
chiéu

Bang 3. Su thay dòi dò pH cùa nuóc
duoc
xù
ly
trong
H
H Oe
pH
0
7,32
300
7,31
600
7,29
900
7,34
1200
7,35
500
7,35
800
7.36
2400
7.39
2800
7.39
4000
7.40
Day
là két qua cùa

mot
làn do vi vói nuóc dàu vào khàc nhau. dò pH
co
già tri khac
nhau
thì
sau khi ,xù ly tu. dò pH cùng
co
già tri thay dòi khàc nhau song xu huóng thay dòi
sau nhiéu làn do tai càc ngày khàc nhau cho két
qua tuong
tu nhu trén bang 3.
Tu bang này
co thè
suy ra càc nhàn xét:
Vói tu truóng xù ly nho (tói 600 Oe) dò pH cua nuóc giàm xuòng
Dd pH làng lién
lue
vdi càc trudng xù ly
ed
cudng dò
tu
900 Oe dén 2400 Oe (dal
cuc dai 7,39) sau dd bau nhu khòng ddi.
Trong loàn bò
dai
lù trudng xù ly, dò pH chi thay ddi
tuyél
ddi
idi

0,10
tire
là
khoang 1,4% trong khi theo
[IJ,
do pH ed
thè
thay ddi
idi
5,1%
d lù trudng 1900
Oe
va
thàm chf
idi
9,1% d lù trudng cudng dò 5700 Oe. Su khàc nhau d
day
rd
ràng lién quan dén nude dàu vào
va che
dd xù ly. Càc tàc già trong
[ 1 ]
xù ly
nirdc
cà'l
3
làn
cdn d
day
nude Thuong

Dinh
chàc chàn chùa tap
chat va
muói
khoang vi
dd pH cùa nude nén là
7,25±0,24.
c-
Niróc chrac tu
hoà
bàm^
tu trirònsj
xoay chiéu tdn
sdSOHz
Bang
4 dua ra sd
liéu ve
ành hudng cùa
tu
trudng xoay chiéu dén dò pH cua
nude
dupc xù ly.
Bang 4.
H^Oe
pH
Su thay dòi dò pH
0
7,44
40
7,42

cùa nuóc xù ly trong
H,
80
7,39
120
7,35
160
7,30
200
7,24
Ta thày trong
sudi dai
lù trudng xù ly, dò pH giàm
1
càch déu dàn
va
giàm
Idi
2,7%
d trudng xù ly 200 Oe. Diéu dd khàc vdi xu thè cùa phép xù ly
bang tu
trudng
mot
chiéu.
Rò ràng là viéc giàm
dò
pH lién quan dén su tàng ndng dò
H"
trong
nude.

Cd le
d
day.
vai
trd cùa lù trudng xoay chiéu ngay cà vdi làn so
Ihàp
dà giùp cho viéc
làch
càc ion
H"
ra
khdi phàn lù nude
va
càc mudi
de
dàng han. Cd
thè
viéc xù
ly
nude trong lù
trtrdng
xoay
chiéu ed cudng dò Idn han
nùa
sé giùp cho viéc làm sàng lo vàn
de
này.
2.
Anh huong cùa xù ly
tu

dén dò
dàn
dién cùa
nuóc
a.
Niróc tu
vói
Diéu dàng ngac nhién là trong khi nude Thuong
Dinh (nude
nén) ed dò pH thàng
giàng theo ngày
idi
3,3%
thì dò dàn dién cùa nd vdi càc làn do khàc nhau (nirdc dupc
giCr
d nhiét dò khòng ddi
28°C±0,5°C)
hàu nhu khòng thay ddi va
bang
0,57mS.
irong
khi vói
ntrdc
cài
3 làn, dò dàn dién rat kém va
bang
0,085mS. Sd dì d day khòng
co
su bién dòi
ddng bién giùa dò pH

va
dò dàn
vi
chùng do càc co
che
khàc nhau: dò pH chi lién quan
dén ndng dò càc ion
H^
cdn dò dàn lién quan cà dén ndng dò phàn lù tài dién (càc ion
duang nói chung - ké cà càc ion khòng phài
H^
va
càc ion àm) làn dò linh dòng cùa chùng.
b.
Niróc
dirac tir
hoà
hàn^
tir tritami mot
chiéu.
Bang
5 chi ra ành hudng cùa lù
irirdng mot
chiéu lén dò dàn dién cua nirdc.
Bang 5. Dò dàn dién cùa nude duoc xù
ly
trong
H
H_ Oe
amS

0
U.57
500
0.58
lOUU
0.58
i5UU
0.59
2000
0.59
2500
0.60
4000
1).61
Tu
bang
này la thày trong pham vi thf nghiém, dò dàn cua
nude
tàng theo
tu
trtròng
xù ly
va
dal
idi
7% irong trudng 4000 Oe. Càn
Itru
y là xu ly bang
tu
trudng

nà\
dò pH
chi
thay ddi 1,4%. Rò ràng là su làng dò dàn dién d
dà\
lién quan dén tàc
dimg
cua
tu
trudng
dàn dén su hinh thành càc ion mdi, su tàng sd luang cua chùng cung nhu tàng do linh
dòng cùa càc ion.
Co thè
xem
day
là
mot
két qua mdi
va
ly
ihù
trong diéu kién \'iét Nam.
0
^-
Nuóc
dirac tu
hoà
hàn^
tu
tnrón^

xoay clìiéu.
Bang
6 trình
bay
kél
qua
nghién cùu ành hudng cùa lù trudng xoay chiéu lén dò dàn
cùa nude dupc
xùly.
Bang 6. Dò dàn dién cùa nude duae xù
Iv
tron
H Oe
CTmS
0
0,57
40
0,575
80
0,578
120
0,583
gH,
160
0.59
200
0.60
Gidng nhu tàc dung cùa lù trudng mot chiéu, ntrdc
dirac
xù ly

trons
lù trudns
xoa\'
chiéu déu cho dò dàn tàng lén, mal khàc
chi
vdi trtrdng xoay chiéu
H,=
200 Oe dò dàn
dién dà làng
idi
5,3%; nghTa là lù trudng xoay chiéu ed khà nàng tao ra nòng dò ion dàn
va
dò linh dòng cùa chùng cao hcm so vdi tàc dung cùa trudng
mot
chiéu.
3.
Anh huóng cùa xù ly tu dén
sue
càng màt ngoài va dò sòi cùa nuóc
Bang
7
chi
ra su thay ddi cùa
sue
càng mal ngoài cùa nude sau xù ly lù.
Bang 7. Anh hudng cùa xù ly
tu
dén sue càng mal ngoài cùa nude
Làn 1
Làn 2

Làn 3
ce,,
|dyn/cm|
0,48
0,69
0,68
|dyn/cm|
0,44
0.65
0.63
Dò giàm
tv
dói
- '
-
/Q
8.3
5.7
7.3
Rò ràng là tuy
nude
dàu vào
ed sue
càng màt ngoài khàc nhau song mpi làn
Ihi
nghiém déu cho xu hudng chung là phép xù ly lù cho nude trong he xù ly theo mò hinh
ddi cuc lién
lue
(H =
±3,65kOe)

dàn dén giàm sue càng mal ngoài:
Aa
=
7,1%
±1,4%
a
Chùng tói thù
su
dung nude Thuong Dinh nén
va nude
dà
lù
hoà
de
theo
ròi
qua
trình sòi nhiéu làn lap lai.
Bang
8 & 9 dua ra két
qua ihù
nghiém vói
nude
nén va nirdc dà
lù hoà
luans
un2.
Bang 8. Khào sàt
t
(phut)

T(°C)
pH
!
(phLÌl)
T(°C)
pH
/ (phùt)
T(°C)
pH
0
29.7
9.1
20
73.6
8.9
40
89.3
8.8
qua trình sòl cùa nuóc nén
2
33.0
9.1
22
77.5
8.9
42
98,4
t^.'S,
4
38,8

9.1
24
81.2
8.9
44
98.4
8.8
6
43.8
9.0
25
85.0
8.8
45
98.5
8.9
8
48,5
9.0
28
88.7
8.8
46
98.6
8.9
10
52.9
9.0
30
92.1

8.8
47
98.9
8.9
12
58.4
9,0
32
95.0
8.8
47.5
99.2
8.9
14
61.5
9.0
34
96.5
8.8
48
99.4
9.0
16
65.6
8.9
35
97.6
8.8
49
99.6

9.0
18
69,9
8.9
38
9^.9
8.8
51
99.7
8.9
Càc thù nghiém vdi nude nén
va nude
dà dupc lù hoà dupc lién hành irong càc diéu
kién gàn nhu nhau: cùng
mdi
luang nude (2,5/), cùng còng suàt
dóì.
Bang
9.
Khào sàt
qua trình
sòl cùa nude dà dupc tu hoà
/(phùt)
T(°C)
pH
/
(phùl)
T(°C)
pH
t

(phùl)
T(°C)
pH
0
31,0
9,3
16
71.0
9,1
32
97.6
8,9
2
33,8
9,2
18
75,7
9,0
34
97,7
8,9
4
42.2
9,2
20
79.6
9,0
36
97,7
8.9

6
49.5
9.2
22
83.4
9.0
38
97,7
8.9
8
54.2
9.2
24
87.4
8,9
40
97.8
8.9
10
58,9
9.1
25
91.3
8.9
42
98.0
9,0
12
63.8
9.1

28
94,4
8,9
44
99.0
9.0
14
67.7
9.1
30
96.5
8.9
45.5
99.3
8.9
TU
càc
bang
này eó thè
rùl
ra:
—
Nude
nén sòi d
99,7X
— Nude lù hoà sòi d
99,3°C
— Thdi gian
de nude
nén sòi là

51
phùl
— Thdi gian
de nude tu
hoà sòi là 45,5 phùt
Rd ràng
nude
dupc xù ly ed nhiét dò sòi thàp hon nirdc nén
va
dun nhanh sòi hon
nude nén. Hién nhién là viéc giàm
sire
càng mal ngoài cùa
nude
khi
dirpc
tu hoà dà dàn
dén hiéu
qua
này, ddng thdi ed the già dinh nude dupc tu hoà ed
''hoat
tinh"
cao han
nude
nén. Mal khàc lù nhiél dd sdi cùa nude nén
chi
là
99,7°C
ed the cho thòng tin
ve linh

kém
sach cùa
nò,
cdn nhiét dò sòi cùa nuóc lù hoà cdn thàp hon nùa
(99.3°C)
lai lién quan dén
"hoat
ti'nh''
cùa
nò
(lién quan dén su giàm
sire
càng màt ngoài).
Rò ràng là viéc giàm nhiét dò sòi
va
thdi gian dun sòi
nude co
y nghla net kiém
ihdi
gian
va
chi
phi
nàng luong, dd là
chira
ké dén vàn
de uóng
nuóc dà lù hoà de chùa bénh
nhu nhiéu ngudi dà quàng cào.
4.

Ành huóng cùa xù ly
tu
dén he so
tu hoà
cùa nuóc
Hình 6
va
7 cho két
qua
do
he
so tu hoà cua curvet chùa
nude
nén va
nude
dà duoc
lù hoà. Vi dò
tu
hoà cùa nude rat nhd
va
nude lai là chat nghich lù, do
dò
de xàc dinh
nò
phai loai trù
tu
dò cùa curvet.
Hình 8 cho két
qua tinh
loàn này suy

ur
càc dò thi hình 6
va
7. Phép xu ly
nude
a
day
duoc lién hành trong lù trudng
mot
chiéu cudng dò
500^2500
Oe
va
toc dò dóng chay
l,5m/s.
Viéc dành sd màu nuóc do trén hinh 8 tuang ùng vói càc tu trudng
tu
hoà
chi
ra a
bang
10. Trong
bang
này,
he
sd lù hoà nghich
tu duae
tinh a
tu
trudng do cuc dai

13kOe.
Tu
hình 8, la thày
làt
cà càc dudng cong M(H) déu
ed
dang
tu\èn tinh \di
tu do àm -
mot
dang dàc
irung
dién hinh cùa càc chat nghich lù ly tuang.
e czcò r
e
CCOS
'r
0
0CG4 =-
0
QCC2
]-
l"
C
OOCC r
Qì
'
^
-C
C0C2

'-
-0 cccu
:-
-0 C0C6
r
-CCCC8
-
•0
0010
Sa ^ce:
P
•
sO
0
2000
4G00 6000 8000 TOCCO
120C0
14CC0
HiCe'
Hình 6. Tu dò cùa curvet + nude nén
ThuoTig t)ình
0 0C06
, •
0
CCC4
-
0
CC02
-
^

0
occc
-
I
'-
5
-C CCC2
-
l
h
ecce
-
e :cc?
Sarr.ple
1
-^c.
''^A.
a
si
2000 'icco 6c:c ecce -occc icccc
-
Hình 7. Tu dò cùa curvet
+
nuóc dà duoc tu hoà
-0 0C2
-C
0C4 ;
£
a;
?

-0
CC6 P
"
•0CC8
-
oample
L.
'
Sa.Tipie 1
*
Sa~,pie2
' Samp'e
3
•
Sa ^pie 4
•
S<ir-:;le
5
^"^;HI\ ^
*^ ^-TT .•-
-e
0^0
•
'•
-0 012 y
•0
0-
e
2CC0
40CC ecce

H(Oe)
ccc
'2CCC
14:::
Hình 8. Dudng cong tu hoà cùa nuóc nén va
nmrc
dà duoc tu hoà
13
Bang 10. He sd
tu
hoà cùa nude nén
H Oe
Ky hiéu màu
-X.10-'
0
^.
4,5
500
s,
6,6
va nude dupc tu hoà trong lù
truòn
1000
s.
6,8
1500
s,
8,2
2000
S.

8.6
g
1 chieu
2500
S.
9,7
Ta càn dành già dd
Idn
cùng nhu su thay ddi
he
sd lù hoà cùa nude irudc
va
sau xù
ly lù. Nhu la biél
[6],
he sd lù hoà cùa càc nguyén lù dupc xàc dinh
bang biéu
thuc:
^i(.^
6mc^
k-i
•2,382.10^*^
X^k
k
=
l
Trong dd N =
6,022169x10'*
là sd Avogadro, Z là sd dién lù trong nguyén lù. cdn
2 . .

<rj^
> là
già tri
trung bình cua bình phuang bàn
kinh
hình chiéu quy dao dién lù quanh hat
nhàn. Rò ràng là he sd lù hoà nghich lù cùa nguyén lù ehi phu thudc vào sd thù tu cua
nguyén lù
va
bàn
kinh
quy dao cùa dién lù
ma
khdng phu thupc vào nhiél dò.
He
sd lù hoà cùa dung dich (nude chùa ion lap chat) dupc xàc dinh theo quy tàc
epng;
Xdd
=CXS
+
(1-C)XH20
Vdi
Xs '^à XuiO^^^^è ^^^c ^ó^i he
so lù hoà cùa mudi trong
nude va
cua nude cdn
e
là ndng dò cùa mudi. Nhìn chung,
he
sd lù hoà cùa nude dà dupc nhiéu tàc già xàc dinh

rat càn
Ihàn vi
nude thudng dupc dùng
de
chuàn càc thiét bi do vdi tu càch là dung mòi
chuàn. Nhiéu tàc già dà dàn ra bé so lù hoà nghich lù cùa nude do d
20°C
là:
XH2O
= -7,218 X 10'±0,007
Kél
qua
dua ra d
bang
10 cho thày nude Thuong
Dinh
ed
x
= -4,5 x 10
'
nghTa là
nhd hon
ve
già tri
luyél
ddi so vdi so liéu cùa càc tàc già khàc nhau
dira
ra song
co
cùng

bàc dò
Idn.
Cd
thè
nguyén nhàn su khàc nhau d day do nude dàu vào khàc nhau cùng nhu
nhiél dò mòi
Irirdng
khàc nhau.
Tu bang
10 la thày nude dupc xù ly trong tu trudng ed
he
sd
tu
hoà nghich
tu
làng rò
rét
ve
già tri luyél ddi tu lù trudng xù ly 500 Oe dén 2500 Oe dal già tri tuang
l'mg
là -
6,6.10'^
va
-9,7.10"^
Su làng he sd lù hoà nghich
lùcùa
nude duae
xùly lùddày
là két qua
cùa giai doan xù ly irudc khi do. Khi xù ly, ddng nude chày l,5m/s chay qua lù trudng.

Nhiéu tàc già dà nhàn xét, phép xù ly
tu
chi ed
thè
tàc dung vdi nude thudng (nuóc chùa
lap chat) chuyén dòng. Ò
day
nuóc nén thudng chùa càc ion lap nhu
Ca"*,
Mn"\
Mg'*,
S'\'\
cr
khi chuyén dóng trong lù trudng
sé chiù làc
dung cùa lue
Loreniz va
tàc dung
này dupc bào loàn khi dùng
VSVl de
do tu dò cùa nuóc trong lù truóng
Idn.
Thuc chat,
ti'nh
nghich lù cua càc chat chi phàt hién
dtrac
khi dal chùng trong tu trudng do hièn tuang
càm ùng dién lù (theo y nghTa khàc - do su bién dang quy dao dién
tu co
le là khòng phàn

biél vdi nude dupc xù
ly
bay khòng,
vi
vày su tàng he so
tu
hoà cùa nuóc dupc xù ly
tu a
day
là do tfnh nhd tàc dung dién lù trong phép xù ly tu
trirdc
dd
(ma
khi do vdi nude tTnh
lai
Ibi
ehi
co
làc dung lù). De chi ra su phàn
li'ch
dinh luang phép xù ly dién ur làm thay
ddi lù tfnh do càc ion lap chat
ibi
càn phài biél thành phàn tap, ndng dò va mdi lién két cua
chùng trong
nude.
4
B.
Anh huong cùa nuóc
tir

hoà dén su dòng két cùa ho xi màng
1.
Anh huóng cùa nuóc
tir hoà
dén toc dò dòng cùng va dò cùng cùa ho
xi màng
a. Phén do nhanh.
Bang 11
trình
bay
két
qua
nghién cùu ành hudng cùa nude lù hoà dén su dòng kél
cùa hd xi màng Hoàng Thach (hón hop liéu chuàn cùa
nude
-
cài
- xi màng). Thù nghiém
dupc lién hành theo phuang phàp do nhanh liéu chuàn cùa Bd Xày
dimg va
duoc trién khai
lai Vién Khoa hpc Ky
ihuàt
Xày
dimg
- Sd Xày dung
Ha
nói.
Bang 11. Anh
Ky

hicLi
màu
M„
M,
•
M,
M.
hudng cùa nude
tu
hoà dén thòn
H_Oe
0
500
1500
2500
g so dòng két cùa ho xi màng [71
Thài gian dòng két
Bàt
dàu
2h2.V
2h33'
2h32'
2h43'
Két
thuc
4h48*
4h33'
4h27'
4hl3'
Hièu

ihòi
gian
2h25'
2hOO
lh55'
lh30"
Dò
cùrni:
R (da N/cnv)
427
409
416
491
Nhìn vào
bang
này ta thày
su
dung
nude
dupc
tu
hoà Irong
tu
trudng
mot
chiéu vói
ba
che
dò 500 Oe, 1500 Oe
va

2500 Oe dàn dén thdi gian dòng cùng cùa ho xi màng giàm
xudng rò
rei.
Vdi mpi
che
dd cùa nude dupc xù ly, toc dò dòng cùng déu
Idn
hon so vdi
màu ddi chùng, ddng thdi vdi nude dupc xù ly lù d 2500 Oe,
ihdi
gian dóng kél giàm
xudng lù
2h25'
(cho nude nén) cdn
lh30'
nghTa là làng toc
idi
38%. Nghién cùu ành
hudng cùa viéc
su dimg
nude dupc xù ly lù dén dò
ben
cùa hd xi màng cho thày tàc dung
này là rò
rei:
vói nude dupc lù hoà d 2500 Oe, dò
ben
tàng rò rét tói
491daN/em',
nghTa là

làng han so vdi khi dùng nude thudng
idi
15%.
Phép do nhanh dà dupc thù nghiém nhiéu làn
va
két
qua
ed thàng giàng song dà dàn
dén hai kél luàn quan trpng irong viéc
su
dung nude lù hoà
de
dóng két hd xi màng:
— Tàng
idc qua
trình dòng cùng
(lièi
kiém thdi gian)
— Vdi
che
dò xù ly lù
ihfch
hop, dò
ben
cùa
ho
xi màng dóng cùng tàng rò rét.
De
khàng dinh hai kél luàn này, chùng tói dà lap lai
mot

so làn thu nghiém quanh
vùng lù trudng xù ly 2500 Oe
va bang
12 dàn ra càc so liéu cùa
mot
làn kiém tra vói xi
màng Chinfon.
Bang 12. Kiém tra ành hudng cùa nuóc tu hoà dén thòng so dòng két cùa ho xi màng |7|
Ky hiéu
ma LI
M„
M,
M-
H_(Oe)
0
2314
2770
Bat dau
2h23'
2h42'
2h46'
Két thiic
3h45"
3h27'
3h41'
Hiéu thài gian
lh22-
Oh55"
Oh55"
Do cùng

R (daN/cnr)
357
377
397
Tuong tu nhu d
bang 1
1,
su diing nude
tu hoà a 2770 Oe
de
dong két ho xi màng
dàn
Idi
làng toc thdi gian dòng kél tói 33%
va
dò ben tàng lén tói
19,6%
Cd thè rùl ra kél
qua
duang tfnh cua viéc
su
dung nude lù hoà vdi
lù
trudng xu ly tói
uu. Tuy nhién càn luu y là phép do nhanh ehi cho phép dành già
ve
phuang
dién^dinh'tinh
va
bàn dinh luong, chua boàn toàn phù bop vdi diéu kién

Ihi
cdng trong xày dung.
b.
Phép do tiéu chuan
De
thù nghiém gàn diéu kién thuc tè, chùng tói dà lién hành do dò
ben
cua
ho
xi
màng dòng cùng sau 1,3
va
7 ngày (
bang 13
).
Bang 13. Dò ben nén cùa ho xi màng dòng cùng phu thuóc thdi gian
17]
Màu
Mo
M,
M,
M,
M,
Dò hèn nén
Nlmnr
H Oe
0
1000
1500
1998

2340
1 ngày
18,7
18,7
18,6
19,3
18,5
3 ngàv
30,8
33,0
32,4
33,3
34,1
7 ngàv
37,3
43,1
44,0
44,9
43,3
Xi màng dupc
su
dung trong thù nghiém d
day
là xi màng Chinfon. Sau
mot
ngày
dòng két khòng phài mpi
che
dò xù ly lù cho nude déu dàn dén tàng dò
ben

nén song vdi 3
va
7 ngày ddng kél, dò
ben
nén déu làng rò
rei.
Dàc biél sau 7 ngày dòng két, ho xi màng
su
dung
nude
lù hoà trong
tu
trudng 1998 Oe dà ed dò
ben
nén tàng lù
37.3
N/mm"
lén
dén 44,9
N/mm'
nghTa là làng 20,4%. Thf nghiém dà dupc lap lai
mot
so làn.
Bang
14 a
duói dàn ra két
qua
kiém tra hiéu
qua
dùng nude lù hoà de làng cudng dò phà huy cùa ho

xi màng dòng kél vdi thdi gian thù nghiém
Idi
28 ngày - gióng nhu diéu kién
ihi
còng
trong xày dung.
Bang 14. Dò ben nén cùa ho xi màng dóng cung phu thuòc thdi gian [7]
Dò
lién
nén
iX/ninr
Màu
Mo
M,
M,
M,
H Oe
0
920
1900
2500
1 ngày
19,0
18,0
18,3
19.2
3
ngàv
31,8
30,6

30.9
34
7
n2à\
42.5
42.7
42.0
46.3
28 ngà\
53.6
53,7
56.6
57.5
Càn luu y là bang 14 dàn ra kél
qua thi
nghiém kém nhà't trong 3 làn thu nghiém
song
su
dung
nude
xù ly tu d 2500 Oe, sau 28 ngày hd xi màng dòng kél
co ciròng
dò phà
huy làng lù 53,6
N/mm'
(lo
ddi chùng) dén 57,5
N/mm"
nghTa là làng 7,3%.
2.

Anh huóng cua nuóc
tu hoà
lén qua trình
thuy hoà
xi
màng
De
theo rói toc dò phàn ùng
co thè su
dung càc phuang phàp thóng
thiròng
là: do
ndng dò càc chat tham
già
phàn ùng, ndng dò càc chat tao thành, xàc dinh dudng toa nhiét
phàn ùng, xàc dinh dò pH
va
dò dàn
phii
thupc thdi gian trong qua trình thuy hoà. chup
ành phàn
lich
càc giai doan phàn ùng Trong diéu kién phdng
thi'
nghiém, chùng tói xàc
16
dinh su thay ddi dò pH
va
dò dàn
cQng

nhu kfch
ihuóc
hat xi màng trong
qua
trình
thiiv
hoà.
a.
Sir
thay ddi
dò pH
Nhu la dà biél, càc
hai
xi màng phàn ùng ngay khi cho xi màng vào nuóc
va
làm cho
dò pH cùa bdn hpp thay ddi
dot
ngpl. Dò pH phàn ành
idc
dò phàn ùng. dàc biél trong giai
doan dàu cùa
qua
trình thuy hoà. Dò pH càng lón thì toc dò phàn ùng càng manh. Hình 9
chi ra
qua irình
thay dòi dò pH cùa he xi màng - nuóc khi
su
dung nude
ihtrdng va

nude lù
hoà trong
tu
trudng
mot
chiéu cudng dò nhó
va
lón.
12
H
11 -
^10J
9 -
• ^
è
è-
A
• •
i
• •
H =0
H = 200 Oe
H
=2700
0e
0
12
3 4
Thoi
gian

(h)
Hình 9. Su thay ddi dò pH trong
qua
trình thuy hoà xi màng [7|
Tu
hình 9 ta thày rò viéc dùng nude thuy hoà làm cho dò pH cùa he xi màng
-
nuóc
tàng nhanh hon
va
dat bào hoà vdi già tri cao han, nghTa là nude dupc
tu
hoà dà thùc day
càc phàn
l'mg
hydrat hoà so vdi nude nén. Doan pH khòng dói
lìng
vói phan ùng thuy hoà
bi chàm lai do viéc tao ra xung quanh xi màng
Idp
màng hydrat hoà. Ldp màng này ngày
càng
ben
chat hon sé làm yéu càc lién két hoà hpc trong mang tinh thè. làm giam su hoà
tan
va
tàng mùc dò phàn ly cùa nuóc. Dóng hpc
qua
trình hydrat càc hat xi màng da
khoang

mang dàc trung khuyèch tàn di the bi ngàn càn bai su trao ddi vàt chat qua ldp
màng cùa càc san phàm sinh ra quanh càc
hai
xi màng (thuy hoà
C^S.
C,A.
C.S,
C^AF).
h.
Sir
thay ddi
dò
dàn dién
Dò dàn cùa
he
xi màng-nudc lién lue thay dòi trong
qua
trình thuy hoà
va
thay ddi
dàc biét manh tai thdi gian dàu (hình 10).
Tu
dd
ibi
này ta thày rò dò dàn cua xi màng -
nude lù hoà làng nhanh
va
sau 30 phùl thuy hoà cdn liép
liic
làng trong khi dò dàn cua he

xi màng - nuóc nén chi làng
dot
ngòt trong 30 phùt dàu rdi dal già tri bào hoà (dàng diéu
gióng nhu dudng pH = f(l) - hình 9). Màt khàc
ed
thè xem nhu dò dàn
va
dò pH cua he xi
màng -
nude
nén chù yéu lién quan dén ndng dò cua càc ion
H*
trong
he thi
su tàng tiép
lue
dd
dàn cùa he xi màng - nude lù hoà lién quan dén su hình
ihành
tiép
tue
càc ion hoal
hoà khàc
tue
là
ed
su thùc dàv phàn ùng
hydrat/hyà:
• :—-,
\KlUl

7
3
-i
y^
e
:in -
.
-e
2
-
•e
1 -
—•
- H=C
-»-
h,
= 200
Ce
-à^
H =20CO
Oe
1 2
tnòi gisn ^j^)
Hình 10. Su thay dòi dò dàn trong
qua trinh
thuy hoà xi màng [7
e.
Sir
thay dói kich
thiróc

hat xi
mànsi trofisi qua
trình thuy hoà
Kfch thudc
hai
xi màng trong
qua
trình thuy hoà phu thupc nhiéu yéu tó nhu: thdi
gian phàn
lìng,
thành phàn
va
màc xi màng, ndng dò dung dich, tfnh chat cùa nuóc. nhiél
dd
mòi trudng, àp suàt
va
ndng dò khf trong khf quyén Trong
qua
trình thuy hoà. ban
dàu càc ion
Ca"""
xuàt hién vdi nòng
dd Idn
làm làng nhanh kiém tfnh
lire
dò pH cùa he,
kfch thudc
hai
xi màng giàm dàn. Khi bàt dàu ddng ràn, kfch thudc
hai

xi màng làng lén
va
dò pH cùa dung dich
fi
thay ddi. Hình
1 1
dàn ra kél
qua
xàc dinh su thay dòi
kich
thudc
hai
xi màng trong
qua
trình thuy hoà.
D4'3 uJTi
£0-
iO-
IQ
/• —
Hình 11. Su thay
dòi kich
thuóc hat xi màng trong
qua
trình
thu>
hoà:
MO
(H=0):
MI (H=1000

Oe); M2 (H=2000 Oe) (7|
Phép do dò
hai
duoc lién hành trén Maslersizer Microplus khi hon hop xi màng - nuóc
dupc
irdn
déu, sau tùng
khoang
thdi gian xàc dinh, duoc
dira
do
kich
thudc hat xi màng.
Tu
hình
1 1
la thày trong 5 già thuy hoà, kfch thudc hat xi màng thàng giàng
\à
khi
bài
dàu
dòns
cùns,
ed
su
lane
nhanh kfch thudc hat. Vói
cune mòi ihdi
gian thuy hoà
8

già. kfch
8