TIU LUN
X LÝ CHT TH
BNG CÔNG NGH BIOGAS
GVHD: Trn Minh Chí
Th Bích Ngc
Nguyn Th Thi
- Tháng 12, 2013 -
MC LC
1
1. Tính cp thit c tài 1
2. Mu: 2
3. Ni dung nghiên cu 2
4. c hin: 2
5. i ng và phm vi nghiên cu: 2
3
3
1.1. Lch s hình thành và phát trin ca công ngh Biogas 3
1.1.1. Th gii 3
1.1.2. Vit Nam 4
1.2. Thành phn và tính cht ca Biogas 6
1.3. Tng quan công ngh Biogas trong nông nghip 8
1.3.1. 8
1.3.2. Các yu t n quá trình sn sinh khí sinh hc 9
1.3.3. Nguyên lý ca quá trình chuyn hóa 17
24
24
2.1. t Nam 24
2.2. Ngun gây ô nhing t ho 30
2.2.1. S phát trinuôi và v ng 30
2.2.2. Ngun gây ô nhing t ho 31
2.2.3. ng ca ô nhing t ho 39
2.2.4. Ô nhing m 40
2.2.5. Ô nhi git m sn phng vât 42
2.2.6. Ô nhi sn xut thuc thú y, chm
bng vt 43
2.2.7. Ô nhing trong quá trình x ng vt b dch bnh 45
46
46
3.1. Tình hình áp dng x lý cht thi rng công ngh Biogas 46
3.1.1. Trên th gii 46
3.1.2. Vit Nam 47
3.2. Tình hình áp dng công ngh hm Biogas Vit Nam 54
3.3. u qu tình hình s dng Biogas 55
3.4. V x lý 59
63
X lý cht thi rn bng công ngh Biogas GVHD: Trn Minh Trí
Trang 1
M U
1. Tính cp thit c tài
-
Biogas).
c ta, vic nghiên cu ng dng rng rãi công ngh khí sinh hc là mt gii
pháp ch y gii quyt tình trng ô nhing, cung cp ngun cht, tit
king rt hiu qu các vùng nông thôn. Nhu cu s dng công ngh biogas
cho các h c bii vi các h n
vi quy mô h c ta hin nay.
Trong bi cng hóa thch trên th gii ngày càng cn kit,
ng mi tái t thành mi quan tâm không phi ch riêng mi quc
gia nào mà tr thành v toàn cc tình hình trên, t u nhà
khoa hc trên th giu truy tìm nhiu long khác nhau, nh
ng tái lp. Mt trong nhng gt vng có
t s phân hy rác h
ng khí sinh hc hay còn gi là Biogas.
X lý cht thi rn bng công ngh Biogas GVHD: Trn Minh Trí
Trang 2
m rng quy mô và phm vi áp dng mô hình Biogas có hiu qu thì công vic
nghiên cu v Biogas là rt quan trng. Vì v tài “Xử lý chất thải
chăn nuôi bằng công nghệ Biogas”.
2. Mu:
Xây dng gii pháp nâng cao hiu qun lý ti ngui vi cht thi rn phát sinh
t hom gim thiu m ô nhing phát sinh t hot
c ta.
3. Ni dung nghiên cu
- n trng hom cc ta và nhng
v môi ng phát sinh t ho
- c trng áp dng công ngh x lý cht thi rng công
ngh Biogas c ta hin nay.
- xut mt s gii pháp nâng cao hiu qun lý ti ngui vi cht thi rn phát
sinh t hong ch
4. c hin:
5. i ng và phm vi nghiên cu:
- ng nghiên cu: Công tác qui vi ho
- Phm vi nghiên cu: Trong phm vi nghiên c tài s tp trung nghiên
c d lii vi ho
X lý cht thi rn bng công ngh Biogas GVHD: Trn Minh Trí
Trang 3
1
V CÔNG NGH BIOGAS
1.1. Lch s hình thành và phát trin ca công ngh Biogas
1.1.1. Th gii
a. Các nguồn lịch sử của công nghệ khí sinh học
Các h thng nghiên cu tiên v sn xut khí sinh hc bu mt nhà nhà khoa
hc Ý tên là Allesandro Volta, là mt trong nhi tham gia vào các nghiên cu
n hi c g ý
m ly trong trm tích ca các h mim Bu tin
hành thí nghim v s cháy ca khí này. Faraday, nhà v nghim
vm lt Hydrocacbon. Ch 21, nhà nghiên
ct lp công thc hóa hc ca khí mêtan (CH
4
). Nhà vi khun hc ni
ting c n hành th nghim vi phân rn. Ông là
xut vic s dng các phân t các chung nuôi gia súc sn
xut giúp ching ph.
Cùng vi s phát trin ca công nghi mt bnh vin cho bnh nhân
Bombay, c xây dc s dng cho chiu sáng
c cung cp các công c sn xun.
Tc, mt k nhà máy x c thi, gi
nhà máy x n k khí là sn xut khí thi t c s d i m các lò
lên men hoc cho nhin.
Hình 1: Nhà máy khí sinh hc thành ph n k khí ca các nhà máy x lý)
X lý cht thi rn bng công ngh Biogas GVHD: Trn Minh Trí
Trang 4
c và trong chin tranh th gi ng nhu ci vi
gn xut ca khí thi bng cách cho
thêm cht thi rn hc s dng mt phi là Kofermentatsiey ngày
Stuttgart lu tiên cho thành công có th pha trn vi du tách
cht béo.
b. Nguồn gốc của ngành khí sinh học trong nông nghiệp
Ch sau chin tranh, nông nghic cho là mt nhà cung cp ting nguyên
liu ca các khí sinh hc n cht thi ca gia súc.
i hc l thun mt nhà máy khí sinh hc cho
các doanh nghip nh nông nghip vi mt b lên men ngang có t thng
i khác i vi phân rc phát trin ti Berlin và
Munich.
1.1.2. Vit Nam
Thi k 1960 1975
min Bc Vit Nam nhng thông tin v vic s dng khí sinh hc trong phong trào
i nhy va Trung Quc vào nh- chú ý ca nhiu
i. Ti mt s u và xây dng th các
thit b khí sinh h i, Bc Thái, Hà Nam Ninh, Hi
nhng lý do v k thut và qut hiu qu mong mun.
min Nam Vi à kho cu và Nông Lâm súc ca chính
quyn Sài Gòn có thí nghim bin pháp sn xut khí mêtan t ng v
vic nhp cng t các loi khí Butan, Propan và phân hóa h trin khai vic
nghiên cc thc hin.
Thi k 1976 1980
c thng nhc nhu cu phát trin kinh t - xã hi hóa,
nâng cao mc sng ca nhân dân, các dng mi và tái t
có khí sinh hc nói riêng lc chú ý ti.
Thit b sn xut khí sinh hc la ch th nghiu thuc loi np
ni bng tôn, b phân hy xây bng gch và có c b gc
tích trong np cha khí. Tuy nhiên, nhi b d vì nhng lý do k
thut và qun lý. Ti cuc (Mc
tích phân hng tt. Kt qu này
X lý cht thi rn bng công ngh Biogas GVHD: Trn Minh Trí
Trang 5
là ngun c li vi cán b nghiên cu, nhng nhà qun lý và nhân dân,
cho vic trin khai tip tc công ngh khí sinh hc sau này.
Thi k 1981 1990
Trong hai k k ho 1981 1985 và 1985 1990 công ngh khí sinh
h thành mt trong nh nghiên cu cp nhà
c v ng mi (mã s 52C).
iu tnh trong toàn qung công trình khí sinh hc
xây dng. Phát trin mnh m nht là các tnh phía Nam vì có nhu kin thun li
v kinh t - xã hi và khí hu. Tính chung trong toàn quc thi k này có khong trên
2.000 công trình.
Thi k 1991 ti nay
Sau khi kt thúc k hoch 1986 i th. Ho ng
nghiên cu và trin khai v ng m
ng cc, vic phát tring mi b chng li.
T i nay, công ngh khí sinh hc phát trin mnh m trong khuôn
kh các d án v v ng, nông nghip và phát trin nông thôn vi nhiu kiu
thit b khí sinh hc mi. thit b dng túi do PE theo mu cc phát trin
nh d án SAREC S2 VIE22 do Vic gia, H
(VACVINA), cc khuyn nông và Khuyi hc Nông Lâm thành ph
H Chí Minh trin khai. Thit b np c nh có vòm bán cu bng compozit, phc
xây bng gu có dng hình tri ting hình hp do Trung tâm
n h tr phát trin nông thôn (RDAC) thc hin.
Bên cu S Khoa hc Công ngh nhiên nghiên c
nhng ki, Qung Tr
Tóm ln này do không có t chu mi qun lý, nên vic phát
trin công ngh khí sinh hc rng và t thng nht quc v
công ngh khí sinh hc, B Nông nghip và Phát trin
ngành v công trìn khí sinh hc quy mô nh.
Tc tính s ng công trình khí sinh hng trong toàn quc
vào khon 30.000 công trình là loi công ngh
túi ni long. Tnh du v s ng loi này là Tin Giang vi trên 5.000 túi. V loi
thit b np c nh, tnh du là Hà Tây vi khong trên 7.000 công trình, nhiu nht
huyng.
X lý cht thi rn bng công ngh Biogas GVHD: Trn Minh Trí
Trang 6
1.2. Thành phn và tính cht ca Biogas
Biogas là mt long sinh hc t s nén, kh hay lên men trong
u kin ym khí ca nhng vt cht có ngun gc hng, bùn trong
h thng cng rnh, rác ph thc các loi rác h b sinh phân hy.
Biogas là mt hn hp khí nh bc la khong 700
0
i
vi du DO, khong 350
0
i vng 50
0
C). Nhi ngn
la s dng biogas khong 870
0
C.
Thành phn biogas bao gm 50-70% CH
4
; 35-50%CO
2
c khong
30-160 g/m
3
ng H
2
S 4-6 g/m
3
. Giá tr ng khong 5,96 kWh/m
3
và t
trng 0,94 kg/m
3
ng không khí cn thit cho quá trình cháy ca biogas khong 5,7
m
3
không khí/ m
3
biogas, vi t cháy khong 40cm/s.
Quá trình phân hy din ra càng lâu, n metan và giá tr ng càng cao.
Khi thng metan s gim xu
kh a. Vì vng Biogas sinh ra sau 4-u tiên s c x b.
ng khí CH
4
trong biohas ph thuc vào nhi, nhi càng thng
CH
4
ng Biogas s c l ng
CH
4
i vi tng loi cht thc li
- Cht thi ca trâu, bò: 65%
- Cht thi ca gia cm: 60%
- Cht thi ca heo: 67%
nh bng (Nm
3
) biogas hoc (Nm
3
) CH
4
. Vinh
theo (Nm
3
) Biogas s nh
theo (Nm
3
) CH
4.
ng ca 1 m
3
biogas cha 62% CH
4
khong
vn khong 6kWh. V h s t ng cháy, nhu cu không khí cho quá
trình cháy khong 9,6 m
3
không khí/ m
3
CH
4
, tc khong 5,75 m
3
không khí/ m
3
Biogas.
Khí sinh hc có th s dng cho các mu, thp sáng rt thun
ti s dng làm nhiên liu thay th u chy t
n, kéo các máy công tác nhng vùng thiu nhiên liu.
Khí sinh h sy chè, p tri m gà con, chy t lnh hp ph
và hiu qu khi phi hp vi h bo quan hoa qu t ging.
X lý cht thi rn bng công ngh Biogas GVHD: Trn Minh Trí
Trang 7
Bng 1. Thành phn và mt s tính chn ca Biogas
Thông s
CH
4
CO
2
H
2
H
2
S
Hn Hp Khí
Biogas ( 60%
CH
4
;40% CO
2
)
% th tích
%
55-70
27-44
1
3
100
Giá tr
ng (n.c.v)
kJ/Nm
3
35.800
-
10.800
22.800
21.500
Gii hn cháy n
%V
8-10
-
4-80
4 4,5
6 12
m bc cháy
0
C
650-750
-
585
-
650 750
T trng (thông
ng)
g/l
0,72
1,98
0,09
1,55
1,2
H s t trng vi
không khí
0,55
2,5
0,07
1,2
0,83
Nguồn: B.T.NIJAGUNA, Biogas Technology, New Age Iternational Publisher
X lý cht thi rn bng công ngh Biogas GVHD: Trn Minh Trí
Trang 8
1.3. Tng quan công ngh Biogas trong nông nghip
1.3.1. Nguồn nguyên liệu sản xuất Biogas
1.3.1.1. Nguyên liu có ngun gc t ng vt
Nguyên liu có ngun gng vt bao gm cht thc tiu) ca gia
súc, gia cm và cht thi c
S ng cht thi trên mng vt ph thuc vào kh và ch
ng. Bng 1 cho ta thc tính sng cht thi
Bng 2ng cht thi hàng ngày cng vi
Các loi cht thc x lý trong b máy tiêu hóa cng vt nên d phân
gii và nhanh chóng ti khí sinh hc. Tuy vy, thi gian phân gii ca phân không dài
(khong 2-3 tháng) và tng sn.
Cht thn phân git thi gia cm và cht thi
ng khí ca cht thi gia cm và cht thi l
1.3.1.2. Ngun gc t thc vt
Các nguyên liu thc vt gm lá cây và cây thân th phm cây tr
r, thân lá ngô, khoait h, c b
loi cây xanh hoang d và thân cây già rt khó
phân gii nên không dùng làm nguyên lic
Nguyên liu thc vp v cng rt khó b phân gi quá trình phân
gii k khí din c thun lng phi x (ct nhp dp,
hic khi np chúng vào thit b khí sinh h phá v lp v cn
tích tip xúc cho vi khun tn công.
X lý cht thi rn bng công ngh Biogas GVHD: Trn Minh Trí
Trang 9
Thi gian phân gii ca nguyên liu thc vng dài i cht thng
vt. Do vy nguyên liu thc vc s dng theo cách np tng m, mi m kéo
dài t 3 6 tháng.
1.3.1.3. Sng khí thc t ca các loi nguyên liu
Trong thc t, sc khi lên men nguyên liu trong các thit b khí
sinh hng thi lý thuyc phân gii trong mt thi gian
nhi hoàn toàn.
Bng 3 cho chúng ta s liu tham khi vi mt s nguyên ling gp. Sn
ng nguyên liu np hàng ngày (lít/kg/ngày). Cht
thng vc nc liên tc b sung hàng ngày. Thc vc np
tng m.
Bng 3c tính và sng khí sinh hc ca mt s nguyên ling gp
1.3.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình sản sinh khí sinh học
Quá trình phân gii to khí sinh hc chu ng ca nhiu yu t. Chúng ta xét
ti nhng yu t quan trng nht cn thit trong xây dng và vn hành thit b m bo
cho thit b vn hành tt nht và sn sinh ra sng khí sinh hi ta mong
mun. Quá trình chuyn hóa các thành phn hc thc hin bi các
nhóm VSV. Các VSV này s dng mt s làm cht xúc tác cho phn ng sinh
hc. Hong cu kin hóa lý riêng (hay còn goi là
u king) nhm tn hóa sinh hc. Các yu t hóa lý
quan trng n t ca phn ng sinh khi bao gm nhi, pH, t l C/N,
X lý cht thi rn bng công ngh Biogas GVHD: Trn Minh Trí
Trang 10
u king, yu t c ca các thành phn dng vt, t oxy hóa kh
ct, thành ph m, thm. M ng ca các yu
t này xét trên nhiu khía cc trình bày chi ti
a. ng k khí
Quá trình lên men to khí sinh hc là do nhng vi khun k khí bt buc tham gia,
n sinh mê tan là nhng vi khun quan trng nht, chúng là nhng vi
khun k khí bt buc. S có mt ca oxy s kìm hãm hoc tiêu dit các vi khun này, vì
vy phm bu kin khí tuyi cng lên men. S có mt ca oxy hòa
tan trong dch lên men là mt yu t không có li cho quá trình phân gii k khí.
b. Nhi
Hong ca vi khun sinh mê tan chu ng rt ln ca nhiu
kin vn, nhi ng vào khong 35
0
C. Sng khí gim rõ rt khi
nhi ng gii 10
0
C quá trình sinh mê tan hng hn.
Trong quá trình phân hy to biogas, nhi ng ti t ca phn ng
sinh h hòa tan ca các kim loi nng (yu t hòa tan ca CO
2
và thành
phn biogas sinh ra. Khi nhi phn ng sinh hc s
sinh khí biogas s cao.
T sinh khí biogas s
0
u này
hxy ra, vì hu ht các loi vi khun tham gia vào quá trình chuyn hóa
biogas ch hong trong mt khong nhi nh nh. Ba khong nhi mà vi
khun hong hiu qu nht là:
- T < 15
0
C: Khong hong ca vi khunh;
- T = 15 - 45
0
C : Khong hong ca vi khu trung bình;
- T = 45 - 65
0
C: Khong hong ca vi khut;
Trong phn ng biogas, hai khong nhi hong ca hai nhóm vi khu
nhi trung bình (khong 25 - 37
0
C) và vi khut (khong 55
0
C) là quan trng
vì quá trình phân hy ym khí s dng li khi nhi th
0
C.
V ng th 2 ca nhi hòa tan ca CO
2
và kim loi n tan
ca CO
2
gim khi nhi c li, nhi thng CO
2
hòa tan
trong pha lng s i vi kim loi nng, kh và do
i nhi cao, s có mt ca chúng có th là yu t c.
X lý cht thi rn bng công ngh Biogas GVHD: Trn Minh Trí
Trang 11
Mm bt li ca quá trình phân hy nhi n biogas
sinh ra s có s hin din ca khí H
2
S, gây mùi hôi. Sng biogas sinh ra trong mt
mô hình hm ng ca Trung Quc theo s liu thc nghim khong 0,15 m
3
khí/ m
3
phân nhi 15 -17
0
C; 0,2 -0,3 m
3
/ m
3
22 28
0
C và 1,5 m
3
/ m
3
35 38
0
ng c cao nht t ngun nguyên liu phân bò khong 4,5 m
3
CH
4
/ m
3
phân.ngày nhi 35 38
0
C ( tc khong 9 m
3
biogas/ m
3
phân.ngày).
i vi nhng chng loi vi khun nhy ci vi s bin thiên ca nhiu
quan trng là phi duy trì mt nhi i riêng bit. Ngun nguyên liu có nhit
thp, hoc h thng có lp cách nhit không tt, hoc quá trình v xy ra s
phân tng nhi gây n hong ca vi khu gim
t sinh biogas. So vi vi khu trung bình, vi khut nhy cm
vi nhi
th 1 cho thy ng ca nhi i vi sng khí vi thi gian phân
gii 120 ngày vi các loi phân. Các vi khun sinh mê tan không chc s g
giáng nhi quá nhiu này s làm gim sng khí. Vì vy vào
n phi gi m cho thit b, thi vi các vùng lnh cn phm bo
cách nhit t nhi ta
phi gia nhit cho d gim tht b lên men.
Hình 2: nh ng ca nhi i vi sng khí
X lý cht thi rn bng công ngh Biogas GVHD: Trn Minh Trí
Trang 12
c. pH
pH tng ca vi khun là 6,8 ng v
kim. Tuy nhiên, vi khun sinh mê tan vn có th hong trong gii h pH t 6,5
8,5.
Hm phân hy hong tt pH kim yu). S xut
hin mt s ion sau có th làm n pH ca hm: HCO
3
-
, H
2
CO
3
-
, NH
4
+
,
CH
3
COO
-
, Ca
2+
c HCO
3
-
góp ph kim bicacbonat thông qua phn ng
thun nghch sau:
HCO
3
-
+ CH
3
COOH H
2
O + CO
2
+ CH
3
COO
-
Dãy pH ta hm nm trong khong trung tính (6,8 -7,4). Khi t l sinh các
t quá kh n metan hóa có th s dng, pH s gim xung
i mc t li, quá trình vn hành cn b kim cho
hm phân hy, ly t ngu kim bicabonat trong quá trình phân hy k
khí cn duy trì mc 1.000 mg CaCO
3
m bo pH thích hp. Nu v
theo nguyên tc, t l kim tng công phi duy trì mc 0,5.
S i pH s n tính nhy cm ca các enzym. Các VSV và enzym
ca chúng rt nhy cm khi pH b lch khi dãy pH tth hing v
cht vt lý, cu trúc, kh t hóa ca các enzym. Mi enzym ch có
hot tính trong mt dãy pH nhnh. Hing pH b lch khi khong pH t
th i vi các enzym:
Là nh ca các nhóm enzym có kh
i các thành phn enzym không có kh thng.
Làm bin tính h enzym.
Các vi khun metan hóa nhy cm vi s i vi khun axit hóa
và ch hot ng trong khong pH hp (pH tng ca vi khun metan hóa
khong 6,8-8,5; vi khun axit hóa có th tn tng pH thp khong 5,5).
N và dng tn ti cng quan trn pH ca
hm . Tuy nhiên, pH ca hm quynh trng thái tn ti ca amoniac (NH
3
).
Amonia tn ti dng NH
4
+
i vi vi khuc li vi amonia t do.
N NH
3
mc 100ppm s rc và có th là nguyên nhân gây hng hm .
X lý cht thi rn bng công ngh Biogas GVHD: Trn Minh Trí
Trang 13
d. c tính ca nguyên liu
ng cht khô
ng chng biu th là ph
Quá trình phân gii sinh khí mê tan xy ra thun li nht khi nguyên liu có hàm
ng cht khô tng 7 i vi cht thng vt. i vi bèo tây hàm
ng này là 4 - là 5 -8%. Nguyên ling cht
tp vào thit b khí sinh hc cn phc. T l
pha loãng thích hp là 1 c cho 1 kg cht thi.
Hình 3: Quan h ging cht khô và sng khí
T l a nguyên liu
Các cht h c cu to bi nhiu nguyên t hóa h yu là
cacbon (C)nh (S).
T l gia các ng cacbon và nito (C/N) có trong thành phn nguyên liu là mt
ch i ca nó. Vi khun k khí tiêu th cacbon nhi
nito khong 30 ln. Vì vy, t l C/N ca nguyên liu bng 30/1 là t l này quá
cao thì quá trình phân gii xy ra chc li t l này quá thp thì quá trình phân
gii ngng tr u anoniac là mc t i vi vi khun n cao.
Nói chung cht thi trâu bò và ln có t l C/N thích hp. Cht thi và gia
cm có t l C/N thp. Các nguyên liu thc vt t l này li cao, nguyên liu càng già thì
t l m bo t l C/N thích hi vi các nguyên liu này ta nên dùng
hn hp nhiu nguyên liu.
X lý cht thi rn bng công ngh Biogas GVHD: Trn Minh Trí
Trang 14
e. Th
Thi gian nguyên liu nm trong thit b phân ging
thi gian dch phân gii sn sinh ra khí sinh hc.
c tính bng t s gia th tích hm phân hy và th tích nguyên
li thc là ngày.
Giá tr th nhc tính sao cho vi khun có t phát trin chm
nht có th tái sinh. Th nht là khong thi gian mà cht rn trong hm
m bc tính nh tt. Nu th còn mt na so vi yêu cng
khí biogas sinh ra s gim và quá trình phân h do s ng vi khun
cc gin giá tr mà chúng không còn hiu qu na. Nu thc ln
nhi 35
0
ng biogas sinh ra s t giá tr nh, nu th
lâu, hiu qu ca quá trình càng thp.
Th là hai yu t quan tri vi vic loi tr các tác nhân
gây bnh. Nu yu t an toàn v sinh và sc khn thì các giá tr này
phi lng giá tr nh nht.
Quá trình phân hy hoc lên men ca cht hu kin k khí din ra rt
cht này phc duy trì trong hm trong th quá
trình phân hy din ra hoàn toàn. Thu th khong thi gian ngut b
hóa giu kin này. Trong mt s thit k hm biogas, phn t bào hot tính
c tun hoàn li hm phân hy nha phn sinh khi này.
Tha các nguc quynh bi kh
hy sinh hc ca chúng, kh ng vi các enzym và tính cht lý hóa ca ngun
t. Thi gian nh chi phí xây dng hm . Thng
ng khí sinh ra s nhi u
ca hm . Thn s dn hing tn tht sinh kh
vn hành.
Th tích hm phân hy (m
3
)
T (ngày) =
Khng nguyên liu vào (m
3
/ ngày)
X lý cht thi rn bng công ngh Biogas GVHD: Trn Minh Trí
Trang 15
Thi gian phân hy ca các cht thi h thuc rt nhiu vào nhi. giai
t nhanh và sau mt khong th
tin tim cn giá tr nh nhi vi vi khut trung bình, thi gian phân
hy tng 20-i vi vi khut thi gian phân hy ch t 3-10
ngày. Chng loi vi khun này có th phân hy tng khí nhing thi
gian ng
i vi ch np liên tc, nguyên lic b sung hàng ngày. Khi mng
nguyên liu mi np vào, bó s chim ch cho nguyên liy dn nguyên li
v phía li ra. Thng thi gian nguyên liu chy qua thit b t li vào
ti lu kin Vit Nam, tiêu chun ngành 10TCN 97-nh thi
i vi cht thng vbng 3.
Bng 4: Thi i vi cht thng vt theo tiêu chun ngành
f. Thành ph m trong nguyên liu vào
c là nhu cu tt yu cho s sng và hong ca vi sinh vc
ng cn thit cho s di chuyn ca vi khun, hong ca các enzym ngoi
bào và thy hóa các polyme sinh hc, tu kin cho quá trình phân hy.
Tuy nhiên vic duy trì quá nhic trong hm phân hy s tích
hm và tr nên cng k m trong hm phc duy trì mc t
i vi tng lot khác nhau s khác nhau, tùy thuc vào tính cht
hóa hc và kh y sinh hc ca chúng. Theo các nguyên cu cho thy, hiu
sut ca quá trình phân hy s ging cht ru
quan trng là phng TS tn hp nguyên liu vào theo
tng loi nguyên liu và tng kiu hm khác nhau. Ví d ng hp nguyên liu
i hòa trn vc theo t l 1:1 v
kh m bo hn hc có n TS 9%. Hn hp phân bò dng bùn
nhão này s d thao tác và t chy d dàng vào hm phân hy.
X lý cht thi rn bng công ngh Biogas GVHD: Trn Minh Trí
Trang 16
i vi các dng hm mà nguyên liu vào là cht thi ry, bã mía,
sinh khi t tri thp thì ly ni t các bt khí bám cht vào s làm
nguyên liu ni lên trên mt hm y s không dic.
Chính vì vy quá trình phân hi phi có s hin din ca pha lng
hp nguyên liu là sinh khi thi, nguyên cu cho thy, sinh kh phân hy d
i bùn khô.
Khi thành ph cht thi thp, kt qu là
sng biogas sinh ra s gim. Nu thành ph m quá thp, các axit hot tính s tích
ngi vi hu ht các loi hm biogas, t l nguyên
ling pht mng TS tng 7-9%.
Sng khí biogas sinh ra là ph thung cht rn trong nguyên liu
u vào và kh y sinh hc ca chúng trong hm phân hng TS
càng cao, hm phân hy s có th tích càng nh ho h thng s thp.
Tuy nhiên, mt s nguyên cu v vai trò cc trong hm lên men k khí cho
thy, xét m i, thành phn cht h
chuyn hóa thành metan hiu qu. Nghiên cy, t và hiu sut ca quá
trình lên men k khí không ng bi thành ph m thp
ng kh m gim xung 60-68% tng khng s
gây ra hing tích t c ch kh o khí Biogas). Quá trình
c thc gi là lên men khô.
g. c t
Hong ca vi khun chu ng ca mt s c t. Kng ca các
loi này có trong dch phân git quá mt gii hn nhnh s tiêu dit các vi khun,
vì th không cho phép các cht này có trong dch phân gii.
Trong thc t các loi hóa chc tr sau, dit c, thuc sát trùng, các cht
c xà phòng, thuc nhum, du nhn và các cht ty rc cho
phép vào các thit b khí sinh hc.
Bng 5. N ta mt s chc hi
Thành phn
mg/l
Sunfate SO
4
2-
5.000
X lý cht thi rn bng công ngh Biogas GVHD: Trn Minh Trí
Trang 17
Thành phn
mg/l
NaCl
40.000
Cu
100
Cr
200
Ni
200-500
Cianua ( CN)
<25
Hp cht b mt
40 ppm
Amonia
3.000
Na
5500
K
4.500
Ca
4.500
Mg
1.500
Nguồn: B.T.NIJAGUNA, Biogas Technology, New Age Iternational Publisher
Bng 6: Tóm tu kin to khí sinh hc
1.3.3. Nguyên lý của quá trình chuyển hóa
V nguyên tc, khi mng sinh kh trong hm kín vài ngày s
chuyn hóa và sn sinh ra mt hp cht dnh khí khí sinh hc (Biogas), có kh
X lý cht thi rn bng công ngh Biogas GVHD: Trn Minh Trí
Trang 18
c vi thành phn metan
chim khoc gi là quá trình lên men k khí hoc quá
trình sn xut khí metan sinh hc.
Mt h thng biogas bao gm hm biogas, thit b c lt trc tip
trên np hm, h th ng ng cp nguyên li u vào (cht thi thô và
c). B phu ra bao gm b chng ng dn cht thi (bùn sau khi lên men)
s dng làm phân bón sinh hc.
Trong quá trình lên men, phn sinh khi phân rã và cht thng vt s c các
vi sinh vt k khí, nm và vi khun chuyn hóa thành các hp chn có
ích cho thc vt và i mt s u kin t m,
nhi, bóng tu hn ca quá trình phân hy, không có s hin
din ca oxy t ng không khí, s tn ti ca vi khun k khí chi ,
chuyn hóa các hp cht dnh hydrocacbon. Các thành php cht
chng hòa tan s vn tn ti trong dung dch sau phân hy và là ngun phân bón
t mùn.
Quá trình phân hy k khí din chính:
- n thy phân.
- n hình thành axit.
- n lên men metan.
c thc hin bi 2 loi vi khun vi khun axit hóa và vi
khun metan hóa. Chu trình chuyn cht thi hn ng phc
tp, v n có th chia thành 2 pha chính:
- Pha 1 pha axit: Bao gn thn to axit liên kt vi
t thi h chuyn hóa phn ln thành acetate.
- Pha II n 3 tr
4
và CO
2
c to thành.
Hai u tiên ca quá trình là nhân t t các hp cht hu
ch dài b b c sinh ra do hong ca vi khun
k khí, ch yt tc chính c
X lý cht thi rn bng công ngh Biogas GVHD: Trn Minh Trí
Trang 19
To axit ( thy phân)
(1) Kh axit
(2) Sinh khí CH
4
Pha I Pha II
n tn kh n hình thành khí CH
4
(Thy phân)
1 2 3
Vi khun lên men Vi khun acetogenic Vi khun metan hóa
Hình 4. c ca quá trình to khí metan
Nguồn: B.T.NIJAGUNA, Biogas Technology, New Age Iternational Publisher
a. n to axit (Thy phân)
n thy phân, các hp cht dng polymer (phân t ln) s b kh
thành các monome (phân t n). Sn phm ca quá trình bao gm:
- Cht béo axit béo
- Protein amino axit
- Hydratcacbon ng
Sn phm cn này s c các vi khun lên men chuyn hóa, hình thành
các sn phm
- H, H
2
O, CO
2
, NH
4
, H
2
S
- Axit acetic CH
3
COOH
- u và các axit hu.
Pha I
Pha II
Protein
Cacbonhydrat
Cht béo
Axit acetic
Axit HC yu
u
Axit acetic
Biogas CH
4
và
CO
2
X lý cht thi rn bng công ngh Biogas GVHD: Trn Minh Trí
Trang 20
b. n kh axit
c này vi khun acetogeic s chuyu và các axit hu thành
các sn phm sau:
- H, H
2
O, CO
2.
- Axit acetic CH
3
COOH.
c. n to CH
4
Trong c th 3 c cui cùng ca quá trình chuyc hình
thành c 1 và 2 s chuyn hóa thành CH
4
và CO
2
nh hong ca vi khun metan.
Trong quá trình phân hy s xut hin các bt khí H
2
S nh t phn nh
trong thành phn khí biogas. Khí H
2
n thy phân khi các VSV
b gãy amino axit methionine thit yn metan hóa, H
2
p tc
c sinh ra do các nhóm VSV kh sunfat khác nhau s dng axit béo (c bit là acetat),
protein làm ngut cho quá trình phân hy.
C n trên càng có s lên kt thì quá trình phân hy, lên men cht h
trong hm din ra càng nhanh.
X lý cht thi rn bng công ngh Biogas GVHD: Trn Minh Trí
Trang 21
Nguyên liu thô
Quá trình chuyn hóa
Sn phm cui cùng
Sinh khi (cht thi hu
1. Biogas
CH
4
(50-60% )
CO
2
(30-40%)
N
H
H
2
S
2. Cht h
xenlulo cha
lignin = ngun
cacbon
Hình 5. ca quá trình phân hy k khí
Nguồn: B.T.NIJAGUNA, Biogas Technology, New Age Iternational Publisher
Trong suu tiên ca quá trình phân hy, mng ln khí CO
2
c sinh
ra và giá tr pH s gim xung khong 6,2 (pH<6,2 là mt yu t bt li vi hong
ca VSV). Sau thi gian khong 10 ngày, pH bnh, giá tr t khong 7,0
8,0. Nhi ca quá trình thi 15
0
C s hn ch kh nh biogas. Nói chung,
nhi ng biogas sinh ra càng nhiu, gic th
ht.
Bng 7. m ca quá trình chuyn hóa sinh hóa
c
Nhi
pH
ng
Th oxy hóa kh
Thy phân
Nhit càng cao,
chuyn hóa càng
nhanh, <55
0
C
~ 6
-
Pha axit hóa
4- 6
K khí nghiêm
-
X
nguyên liu
Quá trình lên men
1. 1. To axit (t cht
béo, xululo,
protein.
2. 2. Kh axit ( to ra
CH
3
COOH, H,
CO
2
)
3. 3. To khí CH
4,
H,
CO
2
4.
5.
6.
Thu nhit
X lý cht thi rn bng công ngh Biogas GVHD: Trn Minh Trí
Trang 22
c
Nhi
pH
ng
Th oxy hóa kh
Pha acetat hóa
t trung
bình (
mesophilic):~
35
0
t
( thermophilic): ):~
55
0
C
6,8 7,5
ngt
Min 330 mV
Metan hóa
Nguồn: B.T.NIJAGUNA, Biogas Technology, New Age Iternational Publisher
Các phn ng sinh hc din ra trong các pha lên men k khí trên là mt chui
phc tp, t hp ch to thành sn phm cui cùng là biogas, s có
các sn phm trung gian
ng tng quát c
C
n
H
a
O
b
+ ( n - a/4 b/2) H
2
O (n/2 a/8 + b/4)CO
2
+ ( n/2 + a/8 b/4 )CH
4
Bng 8. Các phn ng din ra trong quá trình phân hy k ng vi các lot
khác nhau
t
Phn ng
Cacbonhydrat
C
6
H
12
O
6
+ H
2
O 3CH
4
+ 3
CO
2
50% : 50%
Lipit,
vd: axit palmitic
2C
6
H
32
O
2
+ 14H
2
O 23CH
4
+ 9
CO
2
72 % : 28%
Protein
2C
13
H
25
O
7
N
3
S + 12H
2
O 13CH
4
+ 13
CO
2
+ 6NH
3
+ 2H
2
S
38% : 38% : 18% : 6%
Nguồn: B.T.NIJAGUNA, Biogas Technology, New Age Iternational Publisher
Gi s u có kh y sinh hn phn
t chuyn hóa thành t n lý thuy xác
ng biogas sinh ra ci.
Nhing ta ra ca phn ng tren khong 1,5Mj/kg nguyên ling
vt là C
6
H
12
O
5
ng nhit ta ra khong 250Kj/mol C
6
H
12
O
5
ng nhit
nâng nhi ct u vào.