DAI HOC QUÒC
GIÀ
HA NOI
Truòìig
Dai hoc Khoa hoc Xà hòi
va Nhàn
vàn
Khoa
Xà
hòi hoc
Pham Ibi
Bich Ha
HOAN
THIEN THIET
CHE KHOA HOC VA GONG NGHÉ
TRONO CÀC
TRITONO
DAI HOC
(NGHIÉN
CÙU TRUÒNG HOP
DAI HOC QUÓC
GIÀ HA
NOI)
Luan vàn thac sy
Chuyén ngành Quàn
ly
Khoa hoc
va
Gòng
nghé
Ngit&i hu&ng
dàn:
GS.
TS.
Ngiiyen
Minh Thuyét
M^.L^^JJZ
Ha
nói, 10- 2001
CÀC KY
HIÈU VIÈT
TÀT TRONG LUAN VÀN
CNH, HDH: Còng nghiép boa, hien dai boa
DHQGHN: Dai hoc
Quóc già
Ha Noi
DHKHTN: Dai hgc Khoa hgc Tu nhién
DHKHXH&NV: Dai hgc Khoa hgc Xà hói
va
Nhàn
vàn
KHTN: Khoa hgc tu nhién
KHXH: Khoa hgc xà bòi
KH&CN: Khoa hgc va còng nghé
NCKH:
Nghièn
cuu khoa hgc
NSNN: Ngàn
sàch
Nhà nuac
NCCB:
Nghièn
cuti
ca bàn
KT&XH: Kinh té va xà hòi
GS:
Giào
su
PGS:
Phó giào su
TS:
Tién sy
TSKH: Tién sy khoa hgc
ThS:
Thac sy
MUC LUC
NOI DUNG
TRANG
Lòfi càm on 2
MÒ
DAU
6
1.
Ly do
chondé
tài 6
2.
Dói tugng
nghièn
cùu:
7
3.
Khung
ly
ihuyét cùa luàn
vàn 8
4.
Vàn
de
nghièn
cùu va
già
thuyét
nghièn
ciiu:
9
5.
Nhièm vu
nghièn cixu
9
6. Lich
sir \'àn de
nghièn
cùu \'à
dóng góp
mói ve
khoa hoc cùa luàn vàn 10
7.
Phuong
phàp nghièn cuu:
li
8. Cau trùc cùa luan vàn:
12
Chirong
I. CO SO LY
LL'.ÀN CL'A THIÉT
CHE KH&CN TRONG
TRUONG
DAI HOC
1.
Càc khài niém
co
bàn
1^
1.
I. Thiét
che
xà hòi
^ -^
1.2 Hoat dòng KH&CN
^"^
L3.
Thiét che KH&CN
^'^
2.
Muc tiéu
va chiic nàng
xà hói cua
triicmg
dai hoc
1^
2.1.
Muc
tièu
cùa truòng dai hoc
^^
2.2.
Chuc nàng
.xà
hòi cùa càc truòng dai
hoc-
^-^
3.
Vi tri cua truòmg dai hoc trong he
thòng
KH&CN quóc
già -0
4.
Vai trò hoat dóng KH&CN trong truòng dai hoc
-3
4.1.
Vai trò hoat dona KH&CN dò'i vai bàn thàn càc
truòn^a dai
hoc. nhàt là hoat dòng giàng
day va dào tao cua truòng
^
4.2.
Vai
trò cùa nghièn cuu KH&CN trong truòng dai hoc
vói
su phàt tnén KT&XH
25
5. Quan
diém
hoat dòng KH&CN trong truòng dai hoc 26
5.1.
Quan diém cùa
càc
nuóc trèn
thégiói ve
hoat dòng KH&CN ò truòng
dai
hoc 26
5.2. Quan diém cùa Dàng
va
Nhà nuóc Vièt Nam
ve
hoat dóng KH&CN trong càc truòng dai
31
hoc
Chirang
IL
THlTC
TRANG
THIÉT CHE
KH&CN QUA
TRUONG
HOP DHQGHN 35
4
1.
Thirc
trang thiét che chinh sàch
cùa
Nhà nuóc cho hoat dóng KH&CN trong truòng
dai hoc
oc
LI.Thiét che
chinh sàch xàc dinh vai trò cùa hoat dòng KH&CN trong truòng dai hoc
35
L2.Thiét
che
chinh sàch tao quyén chù dòng cho càc truòng trong hoat dóng KH&CN 37
2.
Thiét
che
vi mò ve
chùc
nàng,
nhiém
vu hoat dóng KH&CN
cùa
DHQGHN 40
3.
Io chùc bò
mày,
co càu
tó
chùc nhàn lue
va
co sa
vàt
chat trang thiét bi cùa
DHQGHN
4j
3.1.
Tó chùc
bò mày cùa DHQGHN
41
3.
2.
Co
càu nhàn
lue
A A
3.3.
Thuc
trang co
so
vàt
chat,
kmh
phi.
trang thiét hi va thòng tin
45
4.
Càch thùc quàn ly hoat dóng KH&CN cùa DHQGHN 54
5.
Nhùng
dóng góp cùa hoat dòng KH&CN cùa DHQGHN dói vói su phàt
trién
khoa
hoc , dào tao
va
KT&XH
36
5.7.
Nghièn
cùu co
banco
dinh huóng
c-j
5.2. Nghièn cùu
ly
luàn phuc vu quàn ly kinh té-xà hói
r-y
5.3.
Diéu tra co bàn
cn
5.4 Nghièn cùu su dung hgp
ly
nguón tài nguyèn thièn nhién
va
bào ve mòi truòng
rg
5.5.
Phàt trièn
va ùng
dung còng nghé cao
zrrj
5.6. Két qua càc
du
àn
san
xuàt
ihù-
thù nghièm
^.
5.7. Nghièn cùu phuc vu còng tàc giào
diic va
dào tao
^^
5 8. Su gàn két
giùa
hoat dòng KH&CN cùa DHQGHN vói dào tao va NCKH cùa sinh vièn
^n
6.
ìVIòt
so han che trong hoat dóng KH&CN cùa DHQGHN
^4
ChiTOTig
ni.
GIÀI
PHÀP HOÀN THIEN THIÉT
CHE
KH&CN TRONG TRUÒNG DAI HOC
gg
1.
Càc giài phàp hoàn thién thiét che KH&CN
vT
mó
z-o
2.
Càc giài phàp hoàn thién thiét che KH&CN vi mó trong càc truòng dai hoc
^ 1
KÉT LUAN VA
KHUYÈN NGHI g2
1.
Két
luàn 82
2.
Khuyén nghi
§3
DANH MUC TÀI
LIÉU
THAM KHÀO 86
MG
DAU
1.
Ly do chon de tài
Ngày nay, tri
thiic
khoa hoc
va
còng nghé dà tra thành mot
lijc lugng
san
xuàt truc
tiép.
Nàng lire
KH&CN cùng vói
thtrc lijc
kinh
té
là
thiróc
do cho
siic
manh cùa mòi quoc
già.
Hàu
hét
càc
cuòng
quò'c
trén thè giói
déu là càc
cuòng
quoc
ve
KH&CN. Ò càc
quóc già
này hoat dòng KH&CN trong càc truòng
dai
hoc duac
dàu
tu
thich
dàng
va duce
xàc dinh là mot trong
hai
muc tiéu ca bàn
cùa càc truòng dai hoc.
Ò Viet Nam, còng tàc KH&CN trong càc truòng dai hoc dà
dugc
Dàng
va
Nhà nuóc ta xàc dinh là quan trong. Nghi quyét Hói nghj Ban Chàp hành Trung
uang Dàng Cóng san Viet Nam
làn
thù 2 khoà VIII, ngày
24/12/1996
dà khàng
djnh:
'CHOC
càch
mcing
KH&CN trén the
:^icri daiig clieii ixi mcinh
me. Khoa
hoc da
tra
thành
lite litc/ng
san
xiià't trite
tiép.
con ecìng
nghé
dia/c dói
miri hét
site
nhanh chóng. Trình do dàn tri
va
nguón
lite
KH&CN dà
tra
thành nhàn
tei
qnyét dinh
sue
manh
va
vi tri
cùa
mòi
quóc già
trén
thè
giói. Dàng ta nhàn
dinh:
Cucpc
càch
mqng
KH&CN
hién
dai, cùng vói xu
thè
quóc
téhoà dòi
song,
kinh té
thè
giói là thói ca
thucìn
lai de phàt trién, dóng
thòi
là mot thàch
thùc
gay gàt
dói
vói càc nuóc,
nhàt
là
nhitng
nuóc
con
chàm phàt trién ve kinh té
nhu nuóc ta.
Vi
vqy,
cùng vói nàng cao nhàn thùc dói vói giào
due va
dào tao,
chùng ta phdi hiéu sàu sàc
vai
trò cùa KH&CN trong viec phàt huy nhàn tó
con nguói Giào
due,
dào tao
va
KH&CN là quóc sàch hàng
ddu''[33].
Tuy
nhién,
do diéu kien lich su cu thè cùa dàt nuóc,
he
thóng càc truòng dai hoc,
vién
nghièn
cùu
va
càc ca sa san xuàt dang
ò
trong tình trang tàch ròi nhau.
Day là mot su bàt hgp ly
làm
han che
sir
gàn bó
giùa
còng tàc giàng day,
nghièn
cùu khoa hgc vói phàt trién còng nghé
va
hoat dòng san xuàt. Han nua,
còng tàc
nghièn
cùu khoa hgc trong truòng dai hgc vàn chua dugc
dàu
tu
thich
dàng, the hien cà trong thiét
che ve
chinh sàch
va
vàt chat kèm theo, mac dù
càc truòng dai hgc
co mot
dói ngù
nhàn lue
KH&CN trình dò cao. Day là mot
làng phf
rat
lón.
Viéc khòng chù trgng dén còng tàc KH&CN trong càc truòng
dai hgc da làm cho nguy ca
ttjt hàu ve
chat lugng dào tao,
ve
su
lién
két nhà
truòng vói xà hòi ngày càng tram trgng.
Viec hoàn thien thiét
che
KH&CN trong càc truòng dai hgc nhàm tao
diéu kien phàt huy tò'i da tièm
lue
KH&CN trong truòng dai hgc,
va
thùc day
viéc chù dòng tiép nhan
va
sàng tao tri thùc
va
ky nàng mói cùa càc giàng vién
dai hgc se góp phàn quyét dinh nàng cao chat lugng dào tao cùa càc truòng dai
hgc.
Chinh
vi
vay chùng tòi chgn
de
tài
"Hoàn
thién thiét
che
KH&CN trong
truòng dai hgc" de làm luàn
vàn
tòt ngiép cao hgc Chuyén ngành Quàn ly
KH&CN.
2.
Do!
tuoTig nghièn
cuu
va
khào
sàt
Trong khuòn khò mot luan vàn thac sy, chùng
tòi
chgn thiét
che
KH&CN trong truòng dai hgc làm dói tugng nghièn cùu
va
chgn DHQGHN
làm dói tugng khào sàt, vi DHQGHN là
mot
trong nhùng trung tàm nghièn cuu
va
dào tao da ngành, da
ITnh
vuc lón nhàt a nuóc ta, nai hói tu day dù càc ngành
khoa hoc tu nhién
va
xà
hòi.
3.
Khung ly thuyét
cùa
luàn vàn
Luàn
vàn dugc tién hành
nghièn
cùu theo sa do sau:
Chùc nàng cùa hoat
dóng NCKH trong
triròng
dai hoc.
Tàm
quan trong cùa
hoat dòng KH&CN
trone truòne
dai hoc.
Ca che ành
huòng
dén hoat dòng NCKH
trong truòng dai hoc.
1.
Thiét
che vi
mò; càc chinh sàch, qui
dinh cùa Nhà nuóc.
2.
Thiét
che
vi mò; tò chùc
va
ca
che
quàn ly hoat dóng KH&CN cùa
truòng
dai
hgc
Hièn trang hoat dóng KH&CN
tai
DHQGHN;
1.
Thuc trang thiét
che vi
mò (thiét
che
ve chinh sàch) khi
àp dung a truòng dai hgc
2.
Thuc trang cùa thiét
che
vi mò (thiét
che
bién phàp
quàn ly, to chùc, nhàn lue, trang thiét bi, thòng tin
Dành
già
càc ành
hiróng
tich Clic
va tièu
circ
dén
hoat dòng KH&CN cùa
1.
Thiét che
vimò;
2.
Thiét
che
vi mó
Sa
dói:
Khung
ly
thuyét
Khuyén nghi giài phàp nhàm hoàn
thién thiét
che
KH&CN
de
nàng cao
hiéu
qua hoat dóng KH&CN trong
truòng dai hgc;
1.
Dói vói thiét
che vi
mò (thiét
che
chinh sàch)
2.
Dói vói thiét
che
vi mó (thiét
che
ve
càc bién phàp quàn ly,
tó
chùc,
nhàn lue, trang thiét bi, thòng tin)
4.
Vàn de nghièn cùu
va
già thuyét
nghièn culi
4.1.
Vàn de nghièn cim
Chùng ta dà
co
lich su 55 nàm phàt trién giào due dai hgc ké tu khi nuóc
nhà giành dugc dòc
lap.
Giào due dai hgc dà dat dugc nhiéu thành
tich
dàng ké,
nhung còng tàc NCKH vàn chua phài là mat manh cùa càc truòng.
De
thùc
day
hoat dóng KH&CN trong càc truòng dai hgc
càn
giài dàp dugc hai vàn
de;
1.
Tai sao hoat dòng KH&CN trong truòng dai hgc hièn nay vàn bi coi là yéu
kém, trong khi
lire
lugng càn bò KH&CN cùa càc truòng manh cà
ve
so
lugng
va
chat lugng so vói nhàn
lue
KH&CN chung cùa cà nuóc?
2.
Su yéu kém này eó
thè
dugc khàe phuc
bang
nhùng giài phàp nhu
thè
nào?
4.2.
Già thuyét nghièn
cica
I
,
Nguyèn nhàn chù yéu cùa su yéu kém trong hoat dòng KH&CN
ò
càc
truòng dai hgc Vièt Nam là; Càc thiét
che
khoa hgc
vi
mò (thié't
che ve
mat
chinh sàch) cho hoat dòng KH&CN trong
cAc
truòng dai hgc
con
chua hoàn
thién, chua dóng bò, chua khuyén
khich
dugc càc hoat dóng KH&CN trong
truòng dai hgc. Thiét
che
vi mò (hay thiét
che ve
mat bién phàp quàn ly,
tó
chùc,
trang thiét bi, nhàn
lue
) cho hoat dòng KH&CN trong truòng dai hgc
chua dàm bào thuc hièn dugc muc tièu
de
ra cùa càc thiét
che vi
mò.
2.
Viéc hoàn thién cà thiét
che vi
mó
va
vi mó cho hoat dòng KH&CN
trong truòng dai hgc là giài phàp tich cuc
de
thùc
day
hoat dòng nghièn cùu
va
giàng day cùa truòng dai hgc.
5. Nhiém vu nghièn
cuti
Nhiém vu nghièn cùu cùa luan vàn dugc xàc dinh nhu sau:
1.
Nghièn cùu nhùng vàn
de
ly thuyét làm sàng tò khài niém ve thiét
che
KH&CN trong truòng dai hgc
2.
Tun hiéu
ành
huong
cùa thiét
che
KH&CN dén hoat dòng KH&CN a mot
truòng dai hgc (chgn DHQGHN làm dói tugng
nghièn
cuu truòng hgp)
3.
De xuàt
giài phàp
de
hoàn thién thiét
che
KH&CN, nàng cao hiéu qua hoat
dòng KH&CN a càc truòng dai hgc.
9
6. Lich su nghièn
cùu va dir
kien dóng góp mói ve khoa hoc cùa luàn
vàn
Tai càc nuóc phàt trién, viéc nghièn cùu
ve
hoat dòng KH&CN trong càc
truòng dai hgc chù y tu
làu.
Nhùng tàc già tiéu biéu quan tàm dén hoat dòng
KH&CN trong truòng
dai
hgc là: Thulstrup E.W.(Thuy Dién), Muskin.J.A.,
ModyJ.L.,
Jack Coteen (Anh), Wu.K.B
(Korea).,
Paker.
L.,
Cristopher John
Hull
(Hoa Ky) Còng trình nghièn cùu cùa nhùng tàc già trén tap trung vào
càc vàn
de
nhu: chùc nàng cùa truòng dai hgc ve hoat dóng KH&CN; dac diém
cóng tàc NCKH trong truòng dai hgc, càc hình thùc tó chùc hoat dòng KH&CN
trong truòng dai hgc, càc mói lién két cùa truòng dai hgc vói càc khu vuc còng
nghiép qua viéc xày dung càc cóng vién khoa hgc, còng vièn còng nghé
(science
parks.
technology
parks),
dich vu tu vàn chuyén giao còng nghé trong
truòng dai hgc. ca sa
va
phuang tién cho NCKH. dành già chat lugng nghièn
cùu. ca
che
hoat dóng tu chù cùa truòng dai hgc trong hoat dóng KH&CN
Tuy nhién
ò
càc nuóc này, he thóng truòng dai hgc
va
vién nghièn cùu dugc dàt
trong
mot
tóng thè,
vi
vay hoat dòng NCKH trong càc truòng dai hgc cùa hg
co
nhùng diém khàc biet
vói
Vièt Nam.
Tai Viet Nam, dà
co
mot so cóng trình nghièn cùu càc mat don le hoat dòng
NCKH trong càc truòng dai hgc truòng dai hgc cùa càc tàc già
Le
Thac Càn.
Vù Tién Trinh, Dàng Bà Làm, . Gàn
day co
càc luàn vàn thac sy chuyén
ngành Chinh sàch KH&CN cùa càc tàc già Trinh Nggc Thach, Pham
Lièn
Huang;
Le
Yèn Dung
(ma
so 9.01) nhung mói chi tap trung
tiìng
mat riéng
biét nhu viéc tó chùc hoat dòng KH&CN, càc chinh sàch cho hoat dòng
KH&CN trong truòng dai hgc, mò tà nguón
lue
nghièn cùu
va
càc két
qua
KH&CN dat dugc cùa truòng dai hgc, nhùng dóng góp
ve
mat KH&CN cùa
truòng dai hgc, vai trò NCKH trong truòng dai hgc vói san xuàt, kinh doanh
Cho dén nay vàn chua eó mot còng trình nghièn cùu nào dành cho vàn de
thiét
che
KH&CN trong truòng dai hgc. Trong luàn vàn này, chùng tòi co
gang
phàn tich mot càch toàn dién co
che
ành huóng dén hoat dòng KH&CN trong
truòng dai hgc thóng qua thiét
che
quàn ly cùa nò. Day se là
mot
dóng góp
mói
trong nghièn cùu cùa chùng tòi.
10
7. Phuang phàp nghièn cùu: de thuc hien càc muc tièu nghièn cùu cùa luàn
vàn,
chùng tòi àp dung càc phuang phàp nghièn cùu sau day:
7.1.
Nhóm càc phuang phàp nghièn cùu ly thuyét: ly thuyét he thóng (de xem
xét toàn bò he thóng hoat dóng KH&CN a dói tugng khào sàt là DHQGHN)
7.2. Nhóm càc phuang phàp nghièn cùu thuc tién, bao góm càc phuang phàp
sau:
- Phàn tich tài
liéu:
Phàn tich càc càc tài
liéu ve
thiét
che
hoat dòng KH&CN
trong
c'àc
truòng dai hgc, cu thè là phàn
tich
càc
luàt,
qui
che',
chinh sàch
cho hoat dòng KH&CN trong càc truòng dai hgc. Nghièn cùu càc két
qua
khoa hgc cùa càc tàc già truóc
day
viét
ve
hoat dòng KH&CN trong càc
truòng dai hgc.
- Diéu tra thuc té
va
quan sàt thiét che KH&CN vi mò cùa
DHQGHN,
cu thè
là: tó chùc khoa hgc, qui
che
hoat dóng khoa hgc, tình hình nhàn
lire
KH&CN, trang thiét bi, phòng thi
nghièm,
thòng tin KH&CN, càc két qua
hoat dóng KH&CN
ma
DHQGHN dà dat dugc.
- Phuang phàp nghièn cùu chuyén
già:
phòng vàn sàu càc càn bó quàn ly
khoa hgc cùa DHQGHN
va
càc càn bò eó kinh nghièm nghièn cùu
ve
hoat
dòng KH&CN trong truòng dai hgc ve ành huong cùa thiét
che vi
mò
va
vi
mò dói vói càc két qua hoat dòng KH&CN. Cu
thè
là chùng tòi dà trao dói
va
xin y kién cùa GS.TS. Nguyèn Bà (Chù tich Hói dóng Khoa hgc ngành
Sinh hgc, Khoa Sinh hgc, Truòng DHKHTN), PGS.TS. Vù Cao Dàm (Chù
nhiém Bò mòn Khoa hgc luan, Khoa Xà hòi hgc, Truòng DHKHXH&NV),
PGS.TSKH Truang Quang Hgc
(Truòng
Ban KH&CN, Giàm dóc Trung
tàm Nghièn cùu Mói truòng, DHQGHN), PGS.TS Nguyèn Nggc Long (Phó
Hiéu
truòng,
Truòng DHKHTN), GS.TS
Le
Vù Khói (Khoa Sinh hgc,
Truòng DHKHTN,
nguyèn
Truòng Ban KH&CN, DHQGHN), GS.TS
Nguyèn Minh Thuyét (Phó Hiéu truòng, Truòng DHKHXH&NV).
11
8. Càu trùc
cùa
luàn
vàn
Luàn vàn dugc bó cuc nhu sau;
Mó dàu; trình
bay
ly do chgn
de
tài,
dói tugng nghièn cùu cùa
de
tài,
muc tièu nghièn cùu, phuang phàp nghièn cùu, lich
su
nghièn cùu
va
dóng góp khoa hgc mói cùa luàn vàn. khung ly thuyét cùa luàn vàn, két
càu luan vàn (tr6 -
tri2
)
Chuoìig
L Ca sa ly luàn
ve thié't che
KH&CN trong
truòng
dai
hgc
(tri3
- tr34). Nhiém vu cùa
chuong
này làm rò quan niém
ve
thiét
che
KH&CN, vai trò cùa hoat dóng KH&CN dói vói truòng dai hgc, vi
tri
cùa càc truòng dai hgc trong he thóng KH&CN cùa quóc
già,
quan diém
thuc hièn chùc nàng NCKH trong truòng dai hgc.
Chuong
IL Thuc trang thié't
che
KH&CN trong
trUàng
dai hgc qua
truòng
hcqy
khdo sàt tai DHQGHN (tr35
-
tr67). Chuong này dành
de
mó tà thuc trang thiét
che vi
mò
va
vi mò
co
ành huóng dén hoat dòng
KH&CN
ó
DHQGHN, càc két qua KH&CN cùa DHQGHN,
mot
so han
che
trong hoat dòng KH&CN ò DHQGHN, so bò dành già ành huóng
cùa thiét
che vi
mò
va
vi mò dói vói hoat dóng KH&CN trong truòng dai
hgc.
Chuoìig
III. Giài phàp hoàn thién thiét
che
KH&CN trong truòng dai
hgc,
(tr68 -
trSl).
Trong chuong này chùng tòi nèu lai nhùng vàn
de bue
xùe cùa thiét
che
KH&CN trong truòng dai hgc,
tu
dò dua giài phàp
nhàm hoàn thién càc thiét che.
Két luan va khuyén nghi
Tài liéu tham khào
12
Chiroìig
I
CO
SÒ
LY LUÀN VE THIÉT CHE KH&CN
TRONG
TRITONO
DAI HOC
1.
Càc khài niém ca bàn
L
1, Thiét
che
xà hòi
Khài niém co bàn
va
xuyén suót
ma
chùng tòi
su
dung trong luàn vàn
là
khài niém thiét
che
KH&CN.
De
làm rò dugc khài niém này, truóc hét chùng
tòi xin dugc làm rò khài niém
thié't che
xà hòi
va
khài niém hoat dòng
KH&CN,
vi
hoat dòng KH&CN là
mot loai
hình hoat dòng xà hòi, thiét
che
KH&CN là
mot
dang co bàn cùa thiét
che
xà hòi. cùng nhu thiét
che
luàt phàp.
thiét
che
giào due, thiét
che
y té, thiét
che già
dinh
7.7.7.
Khài niém thié't
che
xà hòi
Theo quan
diém
dugc nhiéu nhà Xà hói hgc tàn dóng,
''
Thiét
che
xà hòi"
là
mot
tap hap
ben vùng
càc già tri, chuàn muc, vi
thè,
vai trò
va
nhóm vàn
dòng xung quanh mot nhu càu ca bàn cita xà hòi. Cùng eó thè hiéu thiét
che
xà
hói nhu là mot to chùc nhàt dinh cùa hoat dóng xà hai
va
càc quan he xà hòi
duac thuc hièn
bang
nhùng he thóng àn khóp cùa càc hành vi con nguói vói
chuàn
mite,
qui pham xà
hòi.
[37]
Càn eù vào dinh
nghla
này, thiét
che
xà hòi, bao góm co càu
ben
trong
(nói dung hoat dòng cùa thiét
che') va
co càu
ben
ngoài (hình thùc cùa thiét
che').
Xét theo co càu
ben
trong, thiét
che'
xà hòi là
mot
tap hgp nhàt dinh
nhùng tiéu chuàn dugc dinh huóng theo muc tiéu ve hành
vi
cùa nhùng
nguòi
nhàt dinh, trong nhùng hoàn
cành
nhàt dinh.
Xét theo co càu
ben
ngoài, thiét
che
xà hòi biéu hien nhu là
mot
tóng thè
nhùng nguòi, nhùng co quan dugc trang bi nhùng phuo'ng tién vàt
chat
nhàt
dinh
va
thuc hien nhùng chùc nàng xà hòi nhàt dinh.
13
1.1.2.
Chùc nàng chù yéu cùa thié't
ehèxà hòi
Thiét
che
xà hòi
co
càc càc chùc nàng chù yéu nhu sau:
- TÓ chùc thuc hién
mot
hoat dòng xà hòi theo nhùng muc tiéu nhàt dinh cùa
thiét
che.
- Khuyén khich, diéu chinh, diéu hoà hành vi cùa con nguòi phù hgp
vói
qui
pham
va
chuàn muc cùa thiét
che.
-
Che
dinh, kiém soàt, giàm sàt nhu càu hoat dòng dac biét nhùng hành vi sai
léch
so vói càc chuàn muc
va
dói hói cùa thiét
che.
1.1.3.
Dàe diém cùa thié't
che
xà hai
- Thiét
che
xà
hòi
dugc hình thành trén nhùng già tri, chuàn muc khà
ben
vùng cùa xà hòi. Bòi vay, khi hình thành rói, thiét
che
cùng tò ra khà
ben
vùng
va
khó bién dói;
nò
phàn ùng lai nhùng bién dói cùa xà hòi
rat
chàm.
-
Càc thiét
che
xà hòi thuòng duy tri nhùng già tri
va
chuàn muc chung, phàn
ành nhùng muc tiéu
va
uu tién xà hòi chung, bòi vay, càc thiét
che co
xu
huóng phu thuòc làn nhau. Mot mat, bàt
cu mot
thié't
che
nào cùng dugc thè
hièn mot phàn trong càc thié't
che
khàc
va
là
mot
mat, mot bò phàn cùa toàn
xà hòi. Mat khàc, khi
mot
thiét
che
xà hòi co bàn thay dói thì thuòng kéo
theo su thay dói cùa
mot loat
càc thiét
che
khàc.
-
Vi
càc thié't
che
dugc thiét lap trèn ca
so
nhùng nhu càu xà hòi co bàn, do
vay, bàt ky mot
khia
canh nào cùa thié't
che
xà hòi cùng trò thành nhùng vàn
de
nóng bóng cùa xà hòi.
7.2.
Hoat dòng KH&CN
1.2.1.
Khài niém
hoat dóng KH&CN
Theo UNESCO, hoat dòng KH&CN dugc hiéu là
"tàt ed
càc hoat dòng
co
he thóng lièn quan chat che tói viec sdn xuàt, nàng cao, truyén bà
va
ùng
dung càc kién thùc
KH&CN,
ehàng han càc khoa hgc chinh xàc
va
khoa hgc tu
nhién,
còng nghé
va
ky thuàt hgc, y hgc, khoa
lìge
nòng nghiép cùng nhu càc
khoa hoc xà hòi
va
nhàn
vàn"
[49, trang 53].
14
Dinh nghla này dugc dàc trung bòi hai khia canh co bàn. Khia canh thù
nhàt lièn quan tói bàn
chat
cùa càc hoat dòng KH&CN; càc hoat dóng này dugc
tién hành dua trèn viec
san
xuàt, phàn phói
va
su dung càc kién thùc KH&CN
hoàc càc kién thùc lién quan chat che tói càc hoat dóng dò; chinh trong hoat
dóng này
ma
càc kién thùc KH&CN dugc
san
xuàt ra, dugc truyén bà, thu thàp,
chinh ly cho phù hgp vói nhu càu su dung.
Con
khia canh thù hai lièn quan tói
càc
ITnh
vuc cùa hoat dòng này, chàng han toàn hgc
va
khoa hgc tu nhién, còng
nghé
va
ky thuàt, y hgc, khoa hgc nòng nghiép, càc khoa hgc xà hòi
va
nhàn
vàn
Trong dinh nghla trén, ta gap hai khài niém
''khoa
hgc"
va ''cóng
nghé'.
Càc khài niém này dà dugc nhiéu tài liéu nghièn cùu
ve
khoa hgc luàn làm sàng
tò.
Chàng han
mot
tài liéu mói xuàt bàn gàn
day
cùa Dò Minh
Cuong
[12].
Tàc già dà nèu
lèn
càc khia canh khàc nhau cùa khài niém khoa hgc: Khoa hgc
là mot he thóng tri thùc góm nhùng quy luàt
ve
tu nhién, xà hòi
va
tu duy, dugc
tich luy
trong
qua
trình nhàn thùc thuc tién, dugc
thè
hièn
bang
nhùng khài
niém, nguyèn ly, hgc thuyét. Bàn
chat
cùa khoa hgc theo nghla này là
''he
thóng tri
thùc"
mang tinh quy luàt nhàm nhàn thùc
va
cài tao
thè
giói. Hoat
dòng chiè'm
llnh,
phó
biéri va
ùng dung he thóng tri thùc này là hoat dóng khoa
hgc.
mot hoat dòng
co
he thóng.
Theo nghla
ròng,
khoa hgc bao góm cà còng nghé. Tuy nhién, cùng vói
su phàt trién lich su cùa khoa hgc
va
còng nghé, su phàn biét giùa càc khài
niém này ngày càng rò
net.
Cóng nghé (technology)
co
xuàt xù
tu
hai
tu
trong
tiéng Hy Lap co: techno -
co
nghla là tài nàng, nghé thuàt, ky thuàt, su khéo
léo;
logy
-
co
nghla là lòi le, ngòn
tu,
càch dién dat, hgc thuyét. Technology
duoc
phién àm ra tiéng Phàp, tiéng Anh,
va
dich ra tiéng Viet là
"cóng
nghé"
va
dugc hiéu theo ba nghla: (i) Cóng nghé là
"khoa
hgc làm", khoa hgc
ùng dung, nhàm vàn dung càc quy luàt tu nhién, càc nguyèn ly khoa hgc
de
dàp
ùng nhu càu vàt
chat va
tinh thàn cùa con nguòi; (ii) Còng nghé là càc phuong
tién ky thuàt, là su
thè
hien vàt chat hoà càc tri thùc khoa hgc ùng dung vào
thuc tién; (iii) Còng nghé là tap hgp càc càch thùc, càc phuong phàp dua trén co
15
so
khoa hgc
va
kinh
nghiém
thuc tién ùng dung vào càc ngành
san
xuàt khàc
nhau nhàm tao ra càc san phàm
va
dich vu cung càp cho xà hòi.
Còng nghé
co
càu trùc khà phùc tap vói nhiéu yéu tó hgp thành. Theo su
giài thich cùa Uy ban KT&XH Chàu A
va
Thài Bình
Duong
- ESCAP thì còng
nghé dugc phàn giài thành bón thành phàn chù yéu sau
day:
Yéu tó vàt chat
(object-
embodied technology hay
con
ggi là
Technoware);
day
là phàn trang thiét bi, bao góm mày
móc,
dung cu, nhà
xuòng, v.v.
tue
là
"phàn
cùng" cùa cóng nghé.
Yéu tó con nguòi (person- embodied technology hay
con
ggi là
Humanware); phàn này bao góm ky nàng, tay nghé cùa
dòi
ngù nhàn lue
de
van
hành, diéu khién
va
quàn ly
day
chuyén thiét bi.
Yéu tó thòng tin (document-embodied technology hay
con
ggi là
Inforware); bao góm tu liéu, dù liéu. bàn mò tà sàng
che.
bi
quyét ky thuàt
(know-how), v.v.,
tue
là
"phàn
mém"
cùa cóng nghé.
Yè'u tó thiét
che
(institution-embodied technology hay
con
ggi là
Orgaware); bao góm càc yéu tó
ve
quàn ly, tó chùc. Phàn này ehùa cà càc yéu
tó
ve
phàn bó càc nguón lue, tao lap mang
luói san
xuàt, tuyén
diing va
khuyén
khich nhàn lue. Trong phàn này, cóng nghé dà dugc hien thàn trong quàn ly
va
khoa hgc quàn ly dà
trò
thành nguón
lire
quan trgng góp phàn nàng cao hiéu
qua
su dung cóng nghé.
Qua nhùng dinh nghla
va
càc thuàt ngù nèu trèn, eó
thè
rùt ra mot luàn diém
chung là; khoa hgc
va
ky thuàt là yéu tó nén tàng cùa cóng nghé.
con
quàn ly
va
khoa hgc quàn ly là yéu tó gàn két càc thành tó cùa cóng nghé thành
mot
chinh
thè,
quyét dinh su trièn khai, thành bai cùa còng nghé. Tu dò eó thè nói
ràng cóng nghé là quy trình vàn dung càc kién thùc khoa hgc
va
ky thuàt
de
tao
ra mot san phàm hàng hoà
va
dich vu hoàn chinh.
122.
Càc giai
doqn
cùa hoat dòng KH&CN
Theo nhu khài niém
ve
hoat dòng KH&CN
ò
trén
day,
chùng ta cùng eó
thè phàn ehia ra càc giai doan cùa hoat dóng KH&CN nhu sau;
- Nghièn cùu khoa hgc (bao góm NCCB
va
nghièn cùu ùng dung)
- Trién khai thuc nghiém
16
-
San
xuàt thù nghiém
7.3.
Khài nhiém thiét
che KHeScCN
Thiét
che
KH&CN là mot dang cùa thiét
che
xà hòi, bao góm càc chuàn
muc già tri, vai trò
va
nhóm vàn dòng xung quanh nhu càu co bàn cùa xà hòi là
NCKH
va
phàt trién cóng nghé nhàm phàt trièn tri thùc cùa con nguòi
va
dòi
song
KT&XH. Mat khàc thiét
che
KH&CN
con
là
mot
tó chùc nhàt djnh cùa
hoat dòng KH&CN
va
càc quan he xà hòi dugc thuc hièn
ò
dò
bang
nhùng he
thóng àn khóp cùa càc hành vi con nguòi vói chuan muc, qui pham xà hói trong
còng dóng nhùng nguòi hoat dòng trong
linh
vuc KH&CN .
Nhu vay, xét
ve
co càu
ben
trong, thiét che KH&CN là mot tap hgp nhàt
dinh nhùng tiéu chuàn dugc dinh huóng theo muc tiéu
ve
hành vi cùa nhùng
nguòi nhàt dinh. trong nhùng hoàn cành nhàt dinh. Day là nhùng thié't
che
qui
dinh thành vàn, trong thuc té hoat dóng KH&CN càc thiét
che
này dugc thè
hién trén càc luàt, càc vàn bàn qui pham phàp luàt nhu nghi dinh, càc vàn bàn
duói luàt nhu nghi quyét, thóng tu, qui
che
0
day,
thiét
che
KH&CN giùp
cho càc truòng dai hgc thuc hién tot chùc nàng NCKH cùa
minh
thòng qua viéc
khuyén khich,
che
dinh, diéu chinh càc hoat dòng KH&CN trong truòng dai
hgc.
Xét ve co càu
ben
ngoài, thiét
che
KH&CN là tóng thè nhùng nguòi,
nhùng co quan dugc trang bi nhùng phuang tién vàt
chat
nhàt dinh
va
thuc
hién
nhùng chùc nàng hoat dòng KH&CN. Trong hoat dòng KH&CN dò là nhàn
lue
KH&CN, là càc tó chùc KH&CN
va
càc trang thiét bi phuc vu cho hoat dóng
KH&CN.
Ò
day,
càc thiét
che
KH&CN
thirc
hién chùc nàng tó chùc thuc hièn,
kiém soàt, giàm sàt càc hoat dòng KH&CN.
Càn
cu
co càu
ben
trong
va
co càu
ben
ngoài cùa thiét
che
KH&CN két
hgp vói thuc té cùa hoat dóng KH&CN trong truòng dai hgc, chùng tói phàn
loai thiét
che
KH&CN thành càc càp dò nhu sau:
- Thié't
che
KH&CN
vi
mò, bao góm tó chùc bò mày quàn ly Nhà nuóc
va
càc chinh sàch
co
ành huóng dén càc truòng dai hgc nói chung.
17
TR•j;ì^u^Mi!a^l^^»i^_THyv!fK'
- Thiét
che
vi mò, bao góm tó chùc, nhàn
lue,
càc trang thiét bi, thóng tin lièn
quan dén tó chùc
va
hoat dòng cùa mot truòng dai hgc.
Co
che
hoat dòng cùa thiét
che
KH&CN trong truòng dai hgc dugc thè
hién bòi so do nhu sau.
^
à
-Càc
san
phàm
KH&CN
mai
-Chat
lugng
dào tao
Nhà nuóc
Bò Ké hoach
va
Dàu tu
Bò Khoa hgc, CN
va
MT
Bò Tài chinh
Bò Giào
due va
Dào tao
( hoàc càc Bò chù quàn)
DHQGHN
Càc truòng
dai hgc thành
vién:
• Càc khoa,
• Tó bò mòn
Càc khoa
truc thuòc
Truòng
Càc Vién;
Càc trung
tàm
nghièn
cùu thuòc
Truòng
Càc
phòng
thi
nghiém
trgng
diém
Càc chinh
sàch quàn
jy^^
va
nguón
lue
cho hgat
dóng^
KH&CN
^
MÒI TRUÒNG KT&XH
(^'^Càc
chfnh sàch quàn ly hoat dòng KH&CN trong truòng dai hoc bao góm: chinh
sàch giào
due
dai hoc, chinh sàch KH&CN cho càc
iruòng
dai hoc. chinh sàch tài chinh
cho hoat dóng KH&CN trong truòng dai hoc )
So
dò
2: Mò hình cùa thiét che xà bòi dén boat dòng KH&CN trong
truòng dai hoc
Trong thuc té, càc thiét
che
tó chùc bò mày quàn ly Nhà nuóc eó ành
huong dén hoat dòng KH&CN cùa càc truòng dai hgc, song nò vugt khòi khuòn
khó cùa luàn vàn này, cho nén trong luàn vàn chùng tói khòng de càp dén càc
thié't
che vi
mò
ve
tó chùc bò mày quàn ly Nhà nuóc.
18
2.
Muc tiéu
va
cbùc
nàng
xà bòi cùa truòng dai hoc
2.1.
Muc tièu cùa truòng dai hgc
De
eó mot nén kinh té phàt trièn cao thì càn phài eó mot nén KH&CN
tién tién. Song tri thùc khoa hgc phài gàn lién vói con nguòi, cho nén bàt eù
mot nuóc nào muón phàt trién, cùng phài coi trgng phàt trién giào due
va
dào
tao,
dàc biét là giào due dai hgc.
Luàt(?iào
due khàng dinh: "Muc
tièu
cùa giào
due dai hgc
va
sau dai hgc là dào tao nguòi hgc eó phàm nhàt chinh tri, dqo
dice, eó y thùc phuc vu nhàn dàn, eó kién thùc
va
nàng lue thuc hành nghé
nghièp tuang xùng vói trinh dò dào tao, eó
sue
khoé, dàp ùng yéu càu xày dung
va
bào ve Tó
quóc''
va con
qui dinh cu thè muc tiéu cùa tùng bae hgc trong
truòng dai hgc nhu sau "Dào tao trình dò dai hgc
giùp
cho sinh vièn nàm vùng
kién thùc
chuyén
mòn
va
ky nàng thuc hành
ve
mot ngành nghé, eó khà nàng
phàt hièn, giài quyét nhùng vàn de thòng thuòng
thiióc chuyén
ngành duac dào
tao.
Dào tao trinh dò thac sy giùp sinh vièn nàm vùng ly thuyét, eó trinh dò cao
ve
thuc hành, eó khà nàng phàt hién. giài quyét nhùng vàn
de
thuòc chuyén
ngành duac dào tao. Dào tao trình dò tién sy giùp nghièn cùu sinh
co
trinh dò
cao
ve
ly thuyét
va
thuc hành, eó nàng lue nghièn cùu dòc lap, sàng
tao,
giài
qiiyéì
nhùng vàn
de
KH&CN
va
huóng dàn hoat dóng chuyén
món'\
(Diéu 35,
muc 4, Chuong II cùa
LuàiQìào
due)
22.
Chùc nàng xà hòi
cùa
truòng dai hgc
Tu
muc tiéu cùa giào due dai hgc, eó thè thày truòng dai hgc eó càc chùc
nàng xà hòi co bàn sau:
1.
Dào tao dói ngù càc nhà khoa hgc, càc ky su, càc nhà quàn ly
va
quàn tri
kinh doanh
co
trình dò cao, dàp ùng dugc yéu càu dói mói,
bue
xùe cùa
dàt nuóc.
2.
Tién hành hoat dòng NCKH
de
phàt
hién
càc qui luàt cùa tu nhién, xà hòi
va
tu duy, càc qui trình còng nghé mói
va
trién khai thié't ké
de
thuc hién càc qui
trình dò, giùp dàm bào
mot
trình dò cao cho còng tàc dào tao, tao diéu kién cho
19
su phàt trièn nàng lue KH&CN cùa nhà truòng, cùa
he
thóng KH&CN quóc
già.
3.
Phuc vu xà
hòi,
bao góm viéc chuyén giao càc qui trình cóng nghé dà thù
nghièm cho san xuàt hoàc tó chùc
san
xuàt
de
dua càc mat hàng mói cho nguòi
tièu dùng.
Ba chùc nàng xà hòi co bàn này cùa truòng dai hgc lièn quan chat che
va
tàc dòng qua lai vói nhau; Chùc nàng NCKH cung càp
kién
thùc khoa hgc giùp
hoàn thành chùc nàng dào tao
va
chùc nàng phuc vu xà hói cùa truòng dai hgc.
chùc nàng dào tao lai cung càp nhàn lue eó trình dò khoa hgc
de
thuc hién chùc
nàng NCKH
va
phuc
vii
xà hòi, chùc nàng phuc vu xà hòi giùp cho chùc nàng
dào tao
va
NCKH gàn lién vói thuc tién
va nguge
lai càc chùc nàng này
ho
trg
làn
nhau.chùc
nàng này giùp chùc nàng kia dugc hoàn thién hon. Ba chùc nàng
xà hòi này cua truòng dai hgc cùng dà dugc khàng dinh trong diéu 15 cùa Bò
Luàt Giào due.
3.
Vi
tri cùa
truòng dai hoc trong bé thóng KH&CN quóc
già
Trong he thóng giào due quóc dàn Vièt Nam, giào due dai hgc dào tao ó
hai trình dò là dai hgc (bao góm cà dai hgc
va
cao dàng);
va
sau dai hgc (bao
góm thac sy
va
tién sy) [25].
Tinh
dén thàng 12/2000 cà nuóc eó 190 truòng, phàn hiéu dào tao dai hgc
va
cao dàng, khòng ké càc truòng Dàng
va
truòng hành chinh, trong dò eó 92
truòng dào tao bae dai hgc, 98 truòng dào tao bae cao dàng [52].
Co
3 vién
nghièn cùu chuyén ngành, 132 vièn/trung tàm NCKH
va
dào tao truc thuòc càc
truòng dai hgc dà thuc hién dàng ky tó chùc hoat dòng KH&CN theo Nghi dinh
35/HDBT ban hành ngày 28/12/1992 [38]. Càc truòng
con
eó hàng tram tram
trai thuc nghiém KH&CN, hon 500 phòng thi nghiém vói càc mày móc thiét bi
càn thiét , trong dò eó nhiéu phòng thi nghiém hién dai
phiic
vu
tòt
cho nhiéu
ngành khoa hgc
va
dàc lue cho nén kinh té quóc dàn. Nhùng nàm cùa thàp
nièn
90,
thè
ky 20 càc truòng
con
dugc trang bi hàng loat mày vi tinh, nhiéu truòng dà
nói mang internet. Dòi ngù càn bó giàng day cùa càc truòng làm cóng tàc NCKH
20
eó 30.309 giàng vién, chiè'm 44%
so
nhàn lue KH&CN trong cà nuóc; bao góm
4.471 tién sy, ehiém khoàng 47%
so
tién sy trong cà nuóc; 5.149 thac sy; 18.477
giàng vién
co
trình dò dai hgc hoàc
tuong
duong, trong
so
dò
co
342 giào su
va
1.240 phó giào su [46]; nhiéu giàng vién dai hgc eó trình dò cao
va
là chuyén
già
hàng dàu trong càc
ITnh
vuc KH&CN cùa dàt nuóc; ngoài ra càc truòng
con co
mot
dòi ngù dòng dào hàng chuc van sinh vién, càc hgc vién sau dai hgc
va
nghièn cùu sinh
co
thè tham
già
hoat dóng KH&CN.
Giai doan 1980-1990 là thòi ky ma ra huóng trién khai viéc dua càc
thành tuu khoa hgc
va
ky thuàt vào
san
xuàt thóng qua càc hgp dóng kinh té.
Mot
so
thành tuu khoa hgc nói bàt cùa càc truòng dai hgc trong giai doan này
là; chgn
Igc,
lai tao khu vuc hoà
va
nhàn ra dién ròng càc gióng
lùa
khàng rày
eó nàng suàt cao. Càc gióng lùa NN.2B, NN.3A,
NN.6A,
NN.7A dugc eoi là
nhùng gióng lùa chù
lue,
dà dugc gieo trong hàng van hée-ta ò dóng
bang song
Cùu Long. Nhùng thành tuu khoa hgc
ve Ign
lai kinh té dà giùp chgn
Igc
dugc
càc gióng
Ign
lai tàng trgng nhanh, ty le nac cao thich hgp vói diéu kién chàn
nuòi ó
Vièt Nam, dà dugc ùng dung
o
nhiéu tinh dem lai hiéu qua kinh té cao.
Còng trình nghièn cùu thiét ké xày dung
day
chuyén
san
xuàt bò dòi
bom
cao
àp dà dugc dua vào ké hoach trièn khai cùa Nhà nuóc, dà tiét kiém dugc hàng
chuc trieu dòng
vi
khòng phài nhap
day
chuyén cùa nuóc ngoài. Trong 5 nàm
1986-1990, càc truòng dai hgc dà chù tri 7 chuong trình trgng diém càp Nhà
nuóc,
5 trong 7 chuong trình này dat loai xuàt sàc, 2 chuong trình Nhà nuóc dat
loai khà; hon 150
de
tài càp Nhà nuóc, trong dò hon 60%
de
tài càp Nhà nuóc
này dat loai xuàt sàc, gàn 40%
de
tài dat loai khà; 500
de
tài càp bò
va
hon
2000 de tài càp co so
va
hàng
tram de
tài càp tinh, thành phó phuc vu cho càc
muc tièu phàt trièn KT&XH.
Trong giai doan 5 nàm
1991-1995,
càc truòng dai hgc cùng dà ky két
va
thuc hién 42 du àn san xuàt thù - thù nghiém càp Nhà nuóc vói tóng kinh phi
ho
trg tu Bò Khoa hgc, Cóng nghé
va
Mói truòng là 15.755 triéu dóng, 129 du
àn càp bò vói tóng kinh phi 4.839 triéu dóng. Nhiéu du àn san xuàt thù-thù
nghiém dà dem lai hiéu qua kinh té, truc tiép phuc vu dòi song xà hòi, quóc
21
phòng, an ninh nhu dùng vàt
liéu
composite
de che
tao cành cùa cóng ngàn
man o dóng
bang song
Cùu Long, hoàn thién thiét bi
va
day chuyén thiét bi
màu che bién hat diéu (Dai hgc Quóc
già
Thành phó Ho Chi Minh), thiét ké
day
chuyén
che
tao òng dàn
va
bé ehùa
bang
vàt liéu
composite,
che
tao son
chóng àn mòn chat
luong
cao trén co
so
tao màng epoxylaccol
(Dai
hgc
Bach
Khoa
Ha
nói), phàt trién mò hình nòng nghiép trén vùng dàt trùng (Dai
hgc Nòng nghiép I), qui trình cóng nghé khai thàc mó than nhó lo
via
ò vùng
Quàng Ninh (Dai hgc Mò - Dia
chat),
hoàn thién còng nghé
san
xuàt màng
Igc
thuó'c tièm, dich truyén, màng
Igc
vi trùng
va
màng tién
Igc,
nghièn cùu mot
so chat co
hoat tinh sinh dugc hgc
tu
thào mòc
va
ùng dung chùng vào muc
di'ch
làm thuóc ehùa bénh (DHQGHN) Trong
giai
doan này, càc truòng
dai hgc chù
tri
3 chuong trình trgng diém càp Nhà nuóc
va
hàng tram
de
tài
nghièn cùu thuòc càc chuong trình KH&CN càp Nhà
nuóc.
Càc két
qua
nghièn cùu này dà góp phàn xàc lap nhùng càn eù khoa hgc
de
Dang va Nhà
nuóc
de
ra càc chù
truòng
chinh sàch. Chuong trình KX03 dà xàc lap luàn
cu
khoa hgc nhàm hoàn thién càc chinh sàch kinh té
va
co
che
quàn ly kinh té
góp phàn trong du thào bào cào cùa Dai hòi Dàng làn thù VIII; chuong trình
KX07 dà eó nhùng kién nghi vói Dàng
va
Nhà nuóc trong
llnh
vuc chàm sóc,
boi duong, phàt huy nhàn tó con nguòi
vi
dàn giàu nuóc manh, xà hòi còng
bang,
vàn minh; chuong trình KX02 dà dóng góp nhéu y kién làm co
so
cho
viéc
hình thành Luàt Bao ve Mòi truòng
va mot so
qui dinh duói luàt.
Giai doan 1996-2000, càc truòng dai hgc dà tich cuc
va
chù dòng tham
già
càc chuong trình KH&CN càp Nhà nuóc, xày dung
va de
xuàt nhiéu
de
tài
dòc lap càp Nhà nuóc,
tiép
tue phàt huy vai trò
va thè
manh cùa hoat dòng
KH&CN trong truòng dai hgc. Càc càn bò giàng day trong truòng dai hgc dà
va
dang thuc hién
11
chuong trình KH&CN trgng diém; Chuong trình Dién tu
- Tin hgc
-
Vién thòng; Chuong trình Cóng nghé Sinh hgc phuc vu phàt trièn
nóng - làm - ngu nghiép
ben
vùng; Chuong trình Bào ve Mói truòng song
va
sue
khoé con nguòi; Chuong trình Cóng nghé Vàt liéu, Chuong trình Còng
nghé Tu dòng hoà; Chuong trình Còng nghé
Che
tao mày, Chuong trình Diéu
tra nghièn cùu bién; su dung hgp ly tài
nguyèn va
bào ve mòi truòng, Chuong
22
trình Phàt trièn toàn dién Nòng nghiép, da dang
va
tùng buòe hièn dai hoà,
xày dung chién
lugc va
chinh sàch phàt trièn nàng lugng
ben
vùng, CNH,
HDH giao thòng van tài, bào
ve va
nàng cao
sue
khoé còng dóng.
Ngoài ra, càc truòng
dai
hgc
con
là noi chù tri tó chùc nhiéu hòi thào, hòi
nghi khoa hgc lón cùa quóc
già va
quóc té. Càc hòi thào
va
hòi nghi khoa hgc
khòng nhùng là dip trao dói càc két
qua,
kinh nghiém
va
thòng tin khoa hgc
ma
con
là noi gap
gò,
lién két càc hoat dòng KH&CN
giùa
càc nhà khoa hgc, càc
truòng dai hgc, vién nghièn cùu trong
va
ngoài nuóc, noi thu hùt su chù y
va
tham
già
cùa còng dóng khoa hgc
va
du luan xà hòi trong nuóc
va
quóc té.
Nhu vay, vói nguón lue KH&CN to lón
va
nhùng dóng góp quan trgng
cho su phàt trién cùa su nghiép giào due
va
dào tao, su nghiép khoa hgc, su
nghiép dói mói
va
phàt trién cùa dàt nuóc hién nay; càc truòng dai hgc thuc su
xùng dàng là càc ca
so
nghièn cùu KH&CN manh me
va co
vi tri tuong xùng
trong
he
thóng càc co quan KH&CN quóc
già.
4.
Vai trò cùa boat dóng KH&CN trong truòng dai boc
4.1.
Vai trò cùa hoat dòng KH&CN dói vói ban thàn càc truòng dai hgc
1.
Hoat dòng KH&CN truóc hét giùp càc truòng dai hgc tao ra
chat lugng
dào tao cao
- Hoat dòng KH&CN, dàc biét là NCCB, giùp cho viéc tìm kiém càc tri thùc
khoa hgc mói, tao diéu kién cho su phàt trién càc bò mòn khoa hgc, càc
truòng phài khoa hgc, càc
llnh
vuc nghièn cùu mói
va
dàm bào cho trình dò
khoa hgc cùa nhà truòng theo kip trình do phàt trién khoa hgc tién tién trén
thè'
giói.
- Hoat dòng KH&CN giùp phàt trién
ve chat
lugng dói ngù càn bò giàng day,
làm cho nguòi thày trò thành nhùng chuyén
già
khoa hgc giói, eó uy tin cao
trong xà hòi, dem lai cho sinh vién kién thùc co bàn ròng, tién tién, vói càc
phuang phàp luan vùng chàe.
23
- Hoat dòng KH&CN ò càc co
so
khoa hgc trong truòng dai hgc hién nay ò
tàm
vi
mó cùng nhu vi mò déu góp phàn dói mói phuang thùc quàn ly,
phuong phàp truyén thu kién thùc cho sinh vièn
va
dào tao theo
huans;
dàn
chù hoà, tién tién, hién dai. Hoat dòng KH&CN giùp càc truòng dai hgc
thuc hién tot nhiém vu dào tao càn bò khoa hgc
co
trình dò cao (thac sy
va
tién
sy), trén thuc té nhiéu
de
tài NCKH dà giùp hàng tram càc luàn àn tién
sy
va
luàn vàn thac sy dugc hoàn thành.
2.
Hoat dóng KH&CN trong truòng dai hgc là chiée càu nói gan nhà truòng
vói xà hòi
- Su hgp tàc trong hoat dòng KH&CN vói càc ngành cóng nghiép.
thuòng
mai
giùp nhà truòng nàm dugc càc nhu càu cùa xà hói
va
phàn ành vào hoat
dòng dào tao
va
NCKH cùa
minh.
nguge
lai,
càc ngành còng nghiép,
thuòng
mai ,
cùng tiép càn dugc nhùng su phàt trién mai nhàt trong càc
llnh
vuc
khoa hgc chù ehót
de
dinh huóng su hgp tàc khoa hgc
va
phàt trièn cùa
ngành
minh.
- Hoat dòng KH&CN tao mòi truòng rèn
luyén
ky nàng, phuong phàp nghièn
cùu, hgp tàc trong
lao
dóng khoa hgc,
lao
dòng
san
xuàt cho sinh vièn, giùp
cho hg
co
nghé nghiép chuyén mòn vùng vàng, dàp ùng dugc yéu càu cùa
thuc tién ngay khi ra truòng. Diéu này
rat
quan trgng bòi
vi
trong nén kinh
té thi truòng hién nay, càc ca
so
déu
chi
muón nhàn nguòi lao dòng
co
nàng
lue bàt tay ngay vào còng viéc vói su dòi hói rat cao, chù khòng muón nguòi
lao dóng màt thòi gian vào viéc làm quen vói cóng viéc nhu thòi ky kinh té
chi huy tap trung.
- Thóng qua càc hgp dóng KH&CN vói càc co so kinh té
va
xà hòi, truòng dai
hgc phàt huy dugc nguón lue KH&CN cùa minh
de
phuc vu
sir
nghiép dói
mói cùa dàt nuóc, làm cho truòng dai hgc tra thành trung tàm vàn hoà -
khoa hgc cùa vùng
va
dàt nuóc, dóng thòi
day
cùng là co hòi quan trgng
de
duy
tri
su dò'i thoai dàm bào cho nhùng nguòi mói tot nghiép, dàc biét là vói
nhùng nguòi eó
bang
càp
ve
nghièn cùu dugc dàt dùng ehò trong càc ngành
còng nghiép,
thuòng
mai
3.
Hoat
depng
KH&CN làm cho càc truòng dai hgc tra thành càc ca sa NCKH
manh,
eó vi tri xùng dàng trong he thóng càc ca quan KH&CN quóc
già,
giùp
thuc hién
tòt
chùc nàng xà
hepi
ca bàn thù hai cùa minh
- Hoat dòng NCKH là mói truòng
de
phàt trièn nàng lue KH&CN cùa nhà
truòng cà
ve so
lugng
va chat
lugng.
- Hoat dòng KH&CN tao ra càc nguón thu ngoài ngàn sàch Nhà nuóc
de ho
trg cho dào tao, xày dung co
so
vàt
chat
- ky thuàt, cài thién dòi
song
dòi
ngù càn bò giàng day
va
sinh vién, dàm bào su phàt trièn cùa nhà truòng,
nhàt là trong tình hình dàu tu
tu
ngàn sàch Nhà nuóc cho nhà truòng
con
eo
hep,
chua dàp ùng dugc yéu càu
va
trong diéu kién nén kinh té thi truòng
mói dang hình thành ò nuóc ta thì viéc huy dòng càc nguón vón khàc
con
han
che.
Tom
lai: Hoat dóng KH&CN eó vai trò dàc biét quan trgng
va
to lón trong viéc
giùp càc truòng dai hgc eó
chat
lugng dào tao
va
uy tin khoa hgc cao, là chiée
càu nói gàn nhà truòng vói xà hòi,
va
làm cho càc truòng dai hgc tra thành càc
co so NCKH manh, eó vi tri xùng dàng trong
he
thóng càc co quan KH&CN
quò'c
già,
giùp thuc hién tot chùc nàng xà hòi co bàn thù hai cùa
minh de
co thè
thuc hien tot muc tiéu cùa giào due dai hgc trong giai doan hién nay.
42.
Vai trò cùa hoat dòng KH&CN trong truòng dai hgc dói vói
su
phàt trién
kinh
té va
xà hói
Hoat dòng KH&CN cùa truòng dai hgc
co
tàc dung nhiéu mat dò'i vói
sii
phàt trién xà hòi, thè hién nhu sau;
1.
Ve
mat hgc thuàt, su phàt trién càc khoa hgc co bàn là
rat
càn thiét
vi
chùng là nén tàng cho càc nghièn cùu ùng dung
va
tiép thu cóng nghé nhàp. Su
phàt trién càc khoa hgc co bàn gàn chat vói trièn vgng
va
khuynh huóng cùa
phàt trién giào
diie
hgc dai hgc, boi
vi
càc truòng dai hgc phài cung càp cho
sinh vién nhùng kién thùc eo bàn làm co so cho hg trong suót
cuge
dòi cóng tàc
sau này, dóng thòi day cho hg càch tu hgc
va
cung càp nhùng hiéu biét thuc té
trong vòng 5-10 nàm dàu cóng tàc. Muón nhu vay, càc truòng dai hgc phài thuc
su là nhùng trung tàm khoa hgc co bàn manh, dòi ngù giàng vién phài thirc su
25
là nhùng nhà khoa hgc eó trinh dò cao
ve
khoa hgc co bàn. Càc két qua NCCB
eó thè chua tàc dòng truc tiép vào
dòi song va san
xuàt, nhung hiéu
qua
giàn
tiép cùa NCCB là quan trgng, vi
day
là co
so
cho viéc ehiém
llnh va
sàng tao
KH&CN, là co
SÒ de
hoach dinh càc duòng
lò'i
chinh sàch dàm bào cho su phàt
trièn
ben
vùng cùa dàt nuóc.
2.
Ve
màt kinh té, nhiéu de tài sau khi két thùc giai doan nghièn cùu
trién khai dugc ùng dung vào
san
xuàt dà dem lai hiéu
qua
kinh té cao. Hoat
dòng trién khai ùng dung két
qua
NCKH vào
san
xuàt cùa càc truòng dai hgc
dà phàt trién manh. Càc du àn
san
xuàt thù - thù nghiém dà
co
tàc dung tot là
nhanh chóng dua càc két
qua
NCKH vào thuc tién
va
giùp khàng dinh tinh
dùng dàn cùa càc
de
tài nghièn cùu. Càc truòng dai hgc. càc vién, trung tàm
nghièn cùu thuòc càc truòng dà thuc su góp phàn vào su phàt trièn, tàng truòng
kinh té cùa dàt nuóc. Ngoài ra. thòng qua hoat dòng KH&CN. càc truòng dai
hgc cùng
co sir
chù dòng thèm nguón vón, cho dù
con rat
it ói nhung cùng góp
phàn tàng cuòng co so vàt
chat,
cài thién dòi song càn bò giàng day, cóng nhàn
vièn
va
sinh vién trong truòng.
3.
Ve màt xà
hòi,
hoat
dóns
KH&CN cùa càc truòng dai hoc
trone
thòi
gian qua dà chùng tò vai trò khòng nhó cùa minh, két
qua
cùa càc
de
tài nghièn
cùu dà góp phàn xày dung eo
so
ly luàn cho su nghiép CNH, HDH dàt nuóc,
xàc lap càc luan eù khoa hgc nhàm dói mói hoàn thién càc chinh sàch, co
che
quàn ly, kién nghi phuang huóng
va
bién phàp dàm bào su phàt trièn xà hòi
ben
vùng. Ngoài ra, càc truòng dai hgc cùng là noi trao dói thòng tin khoa hgc
va
kinh nghiém, noi gap gò giùa càc nhà khoa hgc, lién két hoat dóng KH&CN
giùa càc truòng dai hgc, càc vién nghièn cùu
va
càc co so trong nuóc
va
nuóc
ngoài.
5. Quan diém ve boat dòng KH&CN trong truòng dai hoc
5.1.
Quan diém cùa càc nuóc trèn
thè
giói ve hoat dóng KH&CN a truòng dai
hgc
Xu
thè
phàt trièn càc hoat dòng KH&CN trong truòng dai hgc trén
thè
giói
vói dàc diém
ve
chùc nàng dào tao
va
càu trùc nguón
lue
tuy eó nhùng
net
khàe
26