Hoạt động giáo dục hoà nhập cho trẻ vị thành niên vi phạm pháp luật tại Trường Giáo dưỡng số 2 Ninh Bình

I HC QUI
ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
_____________________



NGUYỄN VĂN VỆ



HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC HÒA NHẬP XÃ HỘI
CHO TRẺ VỊ THÀNH NIÊN VI PHẠM PHÁP LUẬT
TẠI TRƢỜNG GIÁO DƢỠNG SỐ 2 NINH BÌNH




LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành Công tác xã hội





Hà Nội, 2014



I HC QUI
ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

_____________________



NGUYỄN VĂN VỆ



HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC HÒA NHẬP XÃ HỘI
CHO TRẺ VỊ THÀNH NIÊN VI PHẠM PHÁP LUẬT
Ở TRƢỜNG GIÁO DƢỠNG SỐ 2 NINH BÌNH




Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Công tác xã hội
Mã số: 60.90.01.01




ng dn khoa hc: PGS.TS. PhQuyt


Hà Nội, 2014
LỜI CAM ĐOAN



              



Hà Nội, ngày 26 tháng 9 năm 2014
Tác giả luận văn




Nguyễn Văn Vệ


1

MỤC LỤC
MC LC 1
DANH M VIT TT 4
DANH MC  5
DANH MC BNG 5
LI C 6
Phn 1. M u 8
  8
2. Tng quan v v u 11
2.1 Nghiên cứu nước ngoài 11
2.2 Nghiên cứu trong nước 12
u 16
3.1. Về mặt lý luận 17
3.2. Về mặt thực tiễn 17
4. Mc m v u 17
4.1 Mục đích nghiên cứu: 17
4.2 Nhiệm vụ nghiên cứu 17

u 18
6i  u 18
6.1 Đối tượng nghiên cứu: 18
6.2 Khách thể nghiên cứu 18
u 19
7.1. Phương pháp phỏng vấn sâu: 19
7.2. Phương pháp quan sát: 20
7.3. Phương pháp nghiên cứu tài liệu: 20
8. Phu c  20
9. C 20

2

Phn 2: Kt qu u 22
 N 22
1.1. Mt s  22
1.1.1. Giáo dục, giáo dục hòa nhập 22
1.1.2. Vị thành niên 266
1.1.3. Vi phạm pháp luật 28
1.1.4. Vị thành niên vi phạm pháp luật 29
1.1.5. Trường giáo dưỡng. 30
1.2t ng du 30
1.2.1. Thuyết nhu cầu của A. Maslow 31
1.2.2. Thuyết thân chủ - trọng tâm 32
1.2.3. Thuyết nhận thức thành vi 33
1.2.4. Thuyết gán nhãn 35
1.3u ca tr v  36
1.3.1. Đặc điểm tâm lý của trẻ vị thành niên 36
1.3.2. Các nhu cầu của trẻ vị thành niên 399
1.4ng s  422

1.4.1. Đối tượng quản lý của nhà trường 42
1.4.2.Về cơ sở vật chất 43
1.4.3. Về đội ngũ cán bộ, giáo viên 46
C TRNG V GI CHO TR V
T  NG S 2 NINH
 46
2.1. Thc 46
2.1.1. Định mức thời gian giáo dục 47
2.1.2. Người quyết định thời gian giáo dục 48
2.1.3. Can thiệp giảm thời gian giáo dục 49
c  chc thc hin 51
2.2.1. Giáo dục đạo đức 51
2.2.2. Giáo dục pháp luật 55
3

2.2.3. Giáo dục kiến thức phổ thông 60
2.2.4. Giáo dục kỹ năng sống 64
2.2.5. Giáo dục hướng nghiệp, dạy nghề 68
2.2.6. Giáo dục giới tính – sức khỏe sinh sản 72
c 77
2.3.1. Phương pháp giáo dục trong các môn học 77
2.3.2. Phương pháp giáo dục ngoài các môn học 79
2.3.3. Hiệu quả của các hình thức giáo dục 85
NG YU T NG T S GIM
U QU CA HOC I
CHO TR VTN VPPL  NG S  88
u t ng 88
3.1.1. Sự ảnh hưởng của nhà trường 88
3.1.2. Sự ảnh hưởng từ cán bộ, giáo viên trường giáo dưỡng 89
3.1.3. Sự ảnh hưởng từ gia đình có trẻ VTN VPPL 89

3.1.4. Sự ảnh hưởng từ xã hội, cộng đồng 91
3.1.5. Sự ảnh hưởng từ Nhân viên công tác xã hội 91
p 92
3.2.1. Giải pháp đối với Trường giáo dưỡng số 2 Ninh Bình 92
3.2.2. Giải pháp đối với gia đình có trẻ VTN VPPL 94
3.2.4. Giải pháp đối với xã hội, cộng đồng 95
3.2.5. Giải pháp đối với cán bộ, giáo viên trường giáo dưỡng 96
Phn 3. Kt lun 97
U THAM KHO 102
PH LC 104

4

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

VTN
V 
VPPL
Vi pht
UBND

CTXH
 i
THCS
Trung h
CAND

HS
Hc sinh

5

DANH MỤC BẢNG
Bảng 1. u chn mu
Bảng 2.T l tr VTN nm b 
t nhau 55
Bảng 3. c ca cha m vi tr em
 ng s 2 90

DANH MỤC HÌNH
Hình 1.1. H thng th bc nhu cu ca Abraha Maslow 31


6

LỜI CẢM ƠN
 , 











 , 
 ,  . 

























:
Ban ch nhim khoa i hc - 





c Khoa h i hc Qu

































.
c bit em xin gi li c sc ti PGS.TS Ph




ng dn, 









 i gian











.
 o Tng cc VIII (B c
C82, C90; thy Trn  Hip th c
ng s o mu kin thun l 
cu tng.




 , , v, anh, , 














 






.
Do kinh nghin ch, th
cc hin lu gi nhng
thit mong nhc s n.
Em xin chân thành cảm ơn
Hà Nội, tháng 9 năm 2014
Tác giả


Nguyễn Văn Vệ

7

TÓM TẮT LUẬN VĂN
ng tdi cho
tr v t t
hiu v n vt cht, s phi hp
c ging  i.
Kt qu u cho th  vt cht
khang trang, sch s n nhu cu sinh hoa hc
sinh. Vi vic sng tp th, tr v t h
gng nhn ln nng
trang b cho hn thc v c k
ng nghip dy nghu thun li
p cng
rp vi tng nnh
l       i vi s    i ca tr. (4)
ng thi  
vc p, tr  u hn ch. (5) S phi
hp ging   t s to

nh cho tr 
n s m ca nhiu em sau khi rng.
Nhn cu cho thc
i cho tr v c mt
s t s hn ch vn tn t
n s m ca tr v t.
8

Phần 1. Mở đầu
1. Lý do chọn đề tài
Tr  a m
i k tc s nghio v T qui s 
tric, tr 
o mu kin tt nh
tria nhng ch 
c t, phn lc s mong mi c
i, sng v c, n lc hc tp, tip
thu kin thc nhm cng hin sc l c nghing
o v T qun v a la tui
i, d b m ch 
c biu bit v t b phn
 thanh thi  tu
honn thc hit, thm
ng hi ph - 
v c nhi.
Trong thi gian qua, ng phm tc tr  v
php thn; ti phm v 
 v i gian gn
i phc bing, k c i phm gii, hip
 m cn, lo chim

 liu
tha Cc Cu tra ti phm v trt t i
phm gi nguy hii
9

gian gng thc hin ti phm gii lt s b
can, b t tr  
thi gian gng du hi
ng v vi c ca mt b phn tr v  xung cp
ng.
a B 
vi phm cp, 0,76% git
  

v  i trm cp (chi        p git
chi(Chỉ tiêu trẻ em Việt Nam, 2008-2009). Ti, theo thng
 -  ng trong la
tu ng vi ph.
S li n ni ca t nhng con s
c tht s  trong tng s tr v 
lut. Vn ph  c nh 
ng ti ph v cuc s 
h tr i? Nhn thc
tm quan trng ca v 
ng nhi to nhng tr v t.
   tr 
c c 
ng ca tr v n ch 
c tr v t  n
m, hn ch  c ca

10

tr, s quyn ca tr   li cng?
i tr  v t  ng
ng b
M       u v tr em vi ph  t
i rt thiu nhu v qu v 
lut  ng. Nu v v  n b
n v n tc tr  ng
ng.
Nu v qu  ng s n b sung
c lii trong vic tip cn, tr
 vi pht  
i nhn thp cng.
Xu nh u: “Hoạt động
giáo dục hòa nhập xã hội cho trẻ vị thành niên vi phạm pháp luật tại trường
giáo dưỡng số 2 Ninh Bình”.
Trong nhng tr v t
t trong nhng hii r
   i nhiu p cn: lut h
hi hc hc bng ca hic
 nguy hi ca hii vi bi.
 ca mt lu
hc t
hi cho tr v t ti ng s 2 Ninh
dưới góc độ tiếp cận Công tác xã hội, t c thc trng c
ng  n ch c
11

d i

i trong vic tr  v 
lup cng.
2. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu
2.1 Nghiên cứu nước ngoài
V tr em vi phc nhi u
 cn nha tr,
nhn vic tr v i
 hn ch ng tr em VPPL.
     c ti ph      
nh c v tr 
lut, c th m t
m chc thinh c
ng tha hip vi nh c
S chu c t nhi
 i bing,
nghic bit   i mi quan h i,
nhiu thi k  rt s b b y chay,
loi khc bi mong mu th hin

     i phm Nga,     m ti
t,
nhn thc b lch lo kh
p vnh ct.
ng rt l
12

tri
m tu cho th
n vic thc hin nhm t
 u t 

ng li vm ti cu
i k  argot Prior


rng yu t quan trng nh
 kh a tr  u tra  Th
cho thc sinh b ng   tu
ng ph dng bo l tu
       u v   ca tr v th 
phm ti. Cuu tra  Thn cho thy, tr c kim tra nu thi
  m ti cao cho t tuu 
Cambridge cho thy tr m IQ nh  tui t 8-10 tu l
phm ti cao g
Tóm lại:  tr v 
lui nhi tu v n
t ca tr 
a tr u v p cho tr VTN
t hn ch.
2.2 Nghiên cứu trong nước
 c, rt nhi  tr v
 Ph
13

c tii 265 hc sinh vi ph tui t
n 17 tui.  u  Phc cho rc
sinh phng v m ng
c tp b u nhn thc thp, nhu cu t
m ti c kt lu Phm Minh
 c kinh nghim: Mu
hi cho tr c tng c

hc tn cng cn
u c y nin
c hn ch u tm
ng s  i.
 Nguyu v
tr em vi ph  ng:
m ti v 
nhng tr a tui. Song, do ti
vi nhu kim t
em b gi  vi phm
t  ng s tp nhii ca tr
t lun rng: Mui tt cho tr,
ng cn phi to ra mc t
phng t 
 Nguy ra rng:  phn l
thi n ph  m ch c chi  trong c
u quym, hay bc m
. V Nguy  VTN
14

t nhi 
th c v vip cng cho tr 
ng cc nhn th
quyi hc sinh.
Trong lun s Ti phm  tui v  H
 Ph
 m ti ca tr v   : S
ng tr v  
to ln trong vi v 
vi phng rt ln t nc c kt

qu  Ph thy vai trn
ci cho tr VTN VPPL.
 Nguyc ti
qui tri giam ca B  
ra mt s nhn v c a tr t  nh
b
- V  ,  tr   n chu
 t s hin
ng v  th thc dc
hi xi s
n c
- V hn cng nng v vt cht tng,
th k quc tp, hiu bi
tr i ln thu
70% uu, 72% nghi
15

- V m, thiu bn vi d i
mnh mng cao, d b ng, bng b
n cm  tr t.
- V i
ln, mun ho th sng bu ci ln.
c l tru b chi r
n ng quyt lit, chng tr li hoc nc b
 ra bt ci. T kt qu  c
kinh nghim: Mui tt cho tr ng
ng cng mng sm ti
 ng phn ng quyt li ra bt ci.
Luc i hng c
tm ti ca tr v ng

hp tng s   Thanh Thu 
ch      p c ng ca h     
ng hc bi
ht sc quan tr t hoc c
ng. Nhi tr tut thi lm l  i nhng
mc cm, t  c cu i. M        ng
 n gp nht thi hn 
 vi c  Thanh Thu 
ch ng vi s   cng tin b 
rt: 29,41% mun tip tc ngh, 25,47%
mut vi t ph
 Nguyn Th Ngc Linh trong luc s i hc
16

trng tr em vi pht  ng s  ra
rt, di vic dy
ngh  ng s 2 rt coi tr
b i m chia sp th ng
c tn tc tr v vi gia
y, lung
ng trong vip cho tr VTN VPPL.
Tóm lại: V tr v  c
rt nhi  y
u v ng vi pht ca tr, 
yu t ng ta tr ,
bu t u tip c
ch chui quan h gia tr vi ph
hi. Tuy vy, u v p cho tr 
ng li rt hn ch.
3. Ý nghĩa nghiên cứu

 gi
t ca tr v 
u v c tr v 
nh, tr v t  mt
chng mc nht buc ph qu
c. c tr  t quan tri vi
vip cng ca tr v t.
c bic tip c c
hy, vic tip tu v v t cn thi
17

 v mc tin.
3.1. Về mặt lý luận
Lu n v tr v 
vi phc bit, lus ng s 2
p tr vi ph 
  p  
hu qu 
3.2. Về mặt thực tiễn
- Lu thc tin v c qu
p cho tr  nh
ng ta tr vi phng thi lu
 gi
ch  v ng.
- Lun b sung ngun hc liu tham kho
i v nhng v n tr em vi
ph v t t
ng s 
4. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
4.1 Mục đích nghiên cứu:

u hoi cho tr v 
lut tng s ng yu t
ng t  xut nhng gin hoc
i cho tr v t.
4.2 Nhiệm vụ nghiên cứu
- u tr v t tng s 2
18


- u nhng hong s 2 Ninh
c hin nhm tr i cho tr v m
t.
- u nhng yu t ng ti ho
hi cho tr v t tng s 2 Ninh

-  xut nhng gi n ho
hi cho tr v ng.
5. Câu hỏi nghiên cứu
- ng s c
   i?
- Nhng yu t ng ti cho
tr vi pht tng s 
-   u qu hoi cho
tr vi pht tng s 
6. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu
6.1 Đối tượng nghiên cứu:
Hoi cho tr v 
lut ti ng s 
6.2 Khách thể nghiên cứu
- Tr v  tui t i 18 tui vi pht ti

ng s 
- c tip tham gia qung dy ti ng
ng s 

19

7. Phƣơng pháp nghiên cứu
  dng phi hu sau:
7.1. Phương pháp phỏng vấn sâu:
S dng vn i 20   phng
vi vi tr v ng vi v
tng s :
Bảng 1. Cơ cấu chọn mẫu
Nhóm đối tƣợng
Số lƣợng
Mục đích thu thập thông tin
N VTN VPPL
02 i

hi c    i vi n hc
sinh.
Nam VTN VPPL
i

hi ci vi nam hc
sinh.
 
, qu
  
nhim)

i

hi c hc
  
d  
 
sng, dy ngh)
i

hi cng trong gi hc

- 08 phng v
ng s 
20

7.2. Phương pháp quan sát:
- c c ng ti
ng s 
- u kin vt cht cnh sng ca
ng.
-  chng x c
sinh hong, hc tp tng.
7.3. Phương pháp nghiên cứu tài liệu:
- kh  
lun, thc tin.
- u mt s 
cu.
- u bn t thut c b i chiu nh
 
8. Phạm vi nghiên cứu của đề tài

- Phạm vi không gianng s 
- Phạm vi thời gian 
9. Cấu trúc luận văn
Lut cu 3 phn:
Phần 1. M u: Gii thi   thc hin
 
Phần 2. Kt qu u: g
  thc tin c 
u thc trng v i
cho tr v t  ng s 
21

ng yu t 
cao hiu qu ca hop cho tr v m
t  ng s 
Phần 3. Kt lut lun ngh 
u.



22

Phần 2: Kết quả nghiên cứu
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN
1.1. Một số khái niệm có liên quan
1.1.1. Giáo dục, giáo dục hòa nhập
1.1.1.1. Giáo dục
c v
mt hiện tượng xã hội, ta th  i
i, v bn chi kinh nghim lch s

i c h i.
 mt hong, ta th
p.
- Vng c
c nh nhng phm ch
dic, thm m, th cht, k ng )
c thc hi
gm tng th, bao g ph
dy hc p).
- Vc hing c
d   
ng x vi ci
 cp tm cht
    i sng cho hc sinh, ta vn quen g  nh ki
[20,tr.22]
Tóm lại: Ho    c thc hin b     i
c b th nh
 .