ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
LÊ VĂN TOÀN
TĂNG CƢỜNG ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ HIỆN ĐẠI
TẠI TRUNG TÂM THÔNG TIN – THƢ VIỆN TRƢỜNG
ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC THÔNG TIN THƢ VIỆN
HÀ NỘI – 2013
ii
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
LÊ VĂN TOÀN
TĂNG CƢỜNG ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ HIỆN ĐẠI
TẠI TRUNG TÂM THÔNG TIN – THƢ VIỆN TRƢỜNG
ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Chuyên ngành: Khoa học Thông tin – Thư viện
Mã số: 60 32 02 03
LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC THÔNG TIN THƢ VIỆN
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học:
TS. NGUYỄN HUY CHƢƠNG
HÀ NỘI – 2013
iii
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN THẠC SĨ
1.
2.
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG
PGS.TS. TRẦN THỊ QUÝ
iv
LỜI CAM ĐOAN
Tp. Hồ Chí Minh, ngày 02 tháng 12 năm 2013
Tác giả luận văn
Lê Văn Toàn
v
LỜI CẢM ƠN
, ,
, ,
,
.
.
. Tôi
.HCM,
.
/
, t,
.
, gia
,
,
.
.
,
.
Xin chân tha
̀
nh ca
̉
m ơn!
Tác giả
Lê Văn Toàn
1
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU 6
1. 6
2. T 7
3. 10
4. 11
5. 11
6. 12
7. 12
8. 12
CHƢƠNG 1. TRUNG TÂM THÔNG TIN THƢ VIỆN TRƢỜNG ĐẠI
HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH VỚI VIỆC ỨNG DỤNG CÔNG
NGHỆ HIỆN ĐẠI 13
1.1 Cơ sở lý luận của việc ứng dụng công nghệ hiện đại 13
1.1.1 Khái niệm công nghệ hiện đại 13
1.1.2 Công nghệ hiện đại trong hoạt động thông tin – thư viện 19
1.2 Khái quát về trƣờng Đại học Ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh 21
1.2.1 Sơ lược lịch sử hình thành và phát triển 21
1.2.2 Chức năng, nhiệm vụ 23
1.2.3 Cơ cấu tổ chức 24
1.3 Trung tâm Thông tin – Thƣ viện trƣớc nhiệm vụ đào tạo, nghiên cứu
khoa học của trƣờng Đại học Ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh 26
1.3.1 Chức năng, nhiệm vụ và chiến lược phát triển 26
1.3.2 Cơ cấu tổ chức và nguồn nhân lực 28
28
32
1.3.3 Cơ sở vật chất, hạ tầng công nghệ 35
35
35
2
1.3.4 Đặc điểm nguồn lực thông tin 37
1.3.5 Đặc điểm người dùng tin và nhu cầu tin 40
42
43
44
46
1.4 Vai trò của công nghệ hiện đại trong hoạt động thông tin - thƣ viện
trƣờng Đại học Ngân hàng Tp.HCM 48
CHƢƠNG 2.THỰC TRẠNG ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ HIỆN ĐẠI TẠI
TRUNG TÂM THÔNG TIN – THƢ VIỆN TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN
HÀNG TP.HCM 51
2.1 Ứng dụng công nghệ hiện đại trong các khâu xử lý nghiệp vụ 51
2.1.1 Phát triển nguồn lực thông tin 51
2.1.2 Xử lý kỹ thuật tài liệu 56
2.1.3 Xây dựng các sản phẩm thông tin – thư viện 59
2.2 Ứng dụng công nghệ hiện đại trong phục vụ ngƣời dùng tin 66
2.2.1 Tra cứu thông tin 66
2.2.2 Lưu hành tài liệu 68
2.2.3 Khai thác và phổ biến thông tin 70
2.3 Ứng dụng công nghệ hiện đại trong quản lý 71
2.3.1 Quản lý nhân sự 71
2.3.2 Quản lý tài chính 72
2.3.3 Quản lý người dùng tin 72
2.3.4 Quản lý tài sản 74
2.3.5 Công tác báo cáo, thống kê 75
2.4 Các yếu tố tác động tới quá trình ứng dụng công nghệ hiện đại 76
2.4.1 Chính sách Quốc gia 76
2.4.2 Trình độ nguồn nhân lực 77
2.4.3 Trình độ người dùng tin 78
3
2.4.4 Điều kiện cơ sở vật chất, hạ tầng công nghệ 79
2.4.5 Nguồn kinh phí 79
2.5 Đánh giá thực trạng ứng dụng công nghệ hiện đại 80
2.5.1 Ưu điểm 80
2.5.2 Hạn chế 82
2.5.3 Nguyên nhân 84
CHƢƠNG 3. GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ
HIỆN ĐẠI NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA TRUNG TÂM
THÔNG TIN – THƢ VIỆN TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HCM 86
3.1 Nhóm giải pháp quản lý 86
3.1.1 Xây dựng chính sách phát triển công nghệ hiện đại 86
3.1.2 Tăng cường kinh phí đầu tư cho phát triển công nghệ hiện đại 88
3.2 Nhóm giải pháp về công nghệ 89
3.2.1 Tăng cường cơ sở hạ tầng công nghệ 89
3.2.2 Tăng cường ứng dụng Công nghệ phần mềm 96
3.3 Nhómgiải pháp về con ngƣời 109
3.3.1 Phát triển về số lượng và nâng cao trình độ nguồn nhân lực 109
3.3.2 Nâng cao trình độ người dùng tin 114
KẾT LUẬN 116
TÀI LIỆU THAM KHẢO 117
PHỤ LỤC 122
4
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
Tiếng Việt:
CNTT
CSDL
Chí Minh
HTTT
NCT
NDT
TTTT-TV
Trung tâm Thông tin
TT-TV
Thông tin
TVS
Tiếng Anh:
EM
Electro Magnetic
Công nghệ điện từ
LAN
Local Area Network
Mạng máy tính cục bộ
MARC 21
Machine Readable Cataloguing 21
Khổ mẫu biên mục có thể đọc bằng máy
OPAC
Online Public Access Catalog
Mục lục tra cứu trực tuyến
QR
Quick Response
Đáp ứng nhanh
RFID
Radio Frequency Identification
Nhận dạng tần số sóng vô tuyến
WAM
Wide Area Networks
Mạng diện rộng
5
DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ, HÌNH ẢNH
Bảng:
Bảng 1.1: Cơ cấu nguồn nhân lực theo trình độ
Bảng 1.2: Cơ cấu nguồn nhân lực theo chuyên ngành
Bảng 1.3: Cơ cấu nguồn nhân lực theo bộ phận
Bảng 1.4: Dự toán chi tiết kinh phí bổ sung tài liệu năm 2013 của TTTT-TV
Bảng 1.5: Nguồn lực thông tin của TTTT-TV
Bảng 1.6: Cơ cấu nhóm NDT của TTTT-TV
Bảng 1.7: Cơ cấu giảng viên, cán bộ công nhân viên trường ĐHNH Tp.HCM
Bảng 1.8: Trình độ đội ngũ giảng viên
Bảng 1.9: Trình độ nhóm Học viên – Sinh viên
Bảng 1.10: Trình độ Học viên – Sinh viên chương trình Hợp tác quốc tế
Bảng 2.1: Đánh giá mức độ đáp ứng của các loại hình tài liệu
Bảng 3.1: So sánh tính năng của EM và RFID
Biểu đồ:
Biểu đồ 1.1: Cơ cấu nguồn nhân lực theo trình độ
Biểu đồ 1.2: Cơ cấu nguồn nhân lực theo chuyên ngành
Biểu đồ 1.3: Cơ cấu nguồn nhân lực theo bộ phận
Biểu đồ 1.4: Dự toán chi tiết kinh phí bổ sung tài liệu
Biểu đồ 2.1: Đánh giá mức độ đáp của các loại hình tài liệu
Biểu đồ 2.2: Đánh giá mức độ đầy đủ, phong phú tài liệu
Biểu đồ 2.3: Hình thức tra cứu tài liệu
Hình ảnh:
Hình 1.1 Phương trình công nghệ
Hình 1.2 Sơ đồ tổ chức trường ĐHNH Tp.HCM
Hình 1.3 Sơ đồ tổ chức TTTT-TV trường ĐHNH Tp.HCM
Hình 3.1 Mô hình cổng thông tin của TTTT-TV
6
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài.
(TT) TT
(TTTT-
nhân
. S
TT
c,
,
.
TV
Ngày 4/5/
Thông tin - “Quy hoạch phát triển
ngành TV Việt Nam tới năm 2010 và định hướng phát triển tới năm 2020”
“Ứng dụng khoa học công nghệ cao nhằm tự động hóa, hiện đại hóa
7
trong khâu hoạt động của TV", “Sưu tầm, bảo tồn và phát huy vốn di sản văn hóa
trong TV theo phương pháp hiện đại dựa vào CNTT phát triển ở mức cao”.
chính -
cho ngành ngân hàng và các t
TTTT-TV t
-
nâng c
-TV
.
:“Tăng cường ứng dụng công nghệ
hiện đại tại Trung tâm Thông tin – Thư viện Trường Đại học Ngân hàng
Tp.HCM”.
2. Tình hình nghiên cứu
8
thông tin
(TT-TV)
(NDT)
TT-TV
- TV"
TV
-
(TVS)
TV
TV
TV CNTT
CNTT TV
Tp.HCM.
tháng 3/2008
Thông tin
9
-
-
.
Các v
TTTT-TV
thông tin
2005. Hoàng
và
dng
ngày 25-26/11/2011.
10
-TV Quá trình 20
-
Web 2.0 và TV"
TT-TV.
3M Whitepapers CNTT tháng 12/2008.
-TV
quan
Liên quan TTTT-có
, “Tăng cường ứng
dụng công nghệ hiện đại tại Trung tâm Thông tin – Thư viện Trường Đại học
Ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh”.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục đích nghiên cứu:
-
Tp.HCM.
11
Nhiệm vụ nghiên cứu
-
và
- -
- , phân
, và nguyên nhân trong
TTTT-.
- các
TTTT-.
4. Giả thuyết nghiên cứu
TTTT-TV t
5. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu:
C
-TV t
NDT .
Phạm vi nghiên cứu
- an: TTTT-TV t
-
- Trình bày, phân tích
TT-
-các
12
và nghiên
6. Phƣơng pháp nghiên cứu
- Ph T-Lênin quan
,
- phân tích,
ánh.pháp , .
7. Ý nghĩa khoa học và ứng dụng của đề tài
- hóa
. Vai trò
chung, TTTT-
- :
tài TTTT-
Tp.HCM nói riêng, TTTT-
8. Dự kiến kết quả nghiên cứu
, và
Trung tâm Thông tin – Thư việntrường Đại học Ngân hàng
Tp.HCM với việc ứng dụng công nghệ hiện đại
Thực trạng ứng dụng công nghệ hiện đại tại Trung tâm Thông tin
– Thư viện trường Đại học Ngân hàng Tp.HCM
Giải pháp tăng cường ứng dụng công nghệ hiện đại nhằm nâng
cao hiệu quả hoạt động của Trung tâm Thông tin – Thư viện trường Đại học Ngân
hàng Tp.HCM.
13
CHƢƠNG 1. TRUNG TÂM THÔNG TIN THƢ VIỆN TRƢỜNG ĐẠI HỌC
NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH VỚI VIỆC ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ
HIỆN ĐẠI
1.1 Cơ sở lý luận của việc ứng dụng công nghệ hiện đại
1.1.1 Khái niệm công nghệ hiện đại
Pháp
Technology
Hoàng Phê
32, tr.202].
[7, tr.2].
6, tr.8].
Phi,
14
u trong
Hình1.1: Phương trình công nghệ
[6, tr.25-30].
lý.
,:
"[41, tr.8].
Technology
(T)
Machines, Tools
(M)
Knowledge
(K)
Skills
(S)
15
:
Một là
Hai là-
Ba là:
các ngành khá
T
c
-
TT
:
- : .
-
- TT
-
16
T
TT
trang TT
TT
Trong công
.
-
-
.
17
Như vậy CNHĐ là công nghệ thuộc thời đại ngày nay, có tính chất tinh vi
trong trang bị máy móchiện đại của nền công nghiệp hiện đại.Hiện đại ở đây
được hiểu là trình độ của những nước tiên tiến trên thế giới.
Mối quan hệ giữa khoa học và công nghệ:
[32, tr.484].
-
- -
-
18
K
-
-
- TT
- cô
-
-
-
.
.
19
1.1.2 Công nghệ hiện đại trong hoạt động thông tin – thư viện
TT-TV
TV
TVS
CNTT TVS TT-TV liên
NDT TT -
không
-
-TV.
TT-
-TV -TV
20
(floppy disk)(optiacal
disk) -DA, CD-ROM, SACD, CD-text,
CD-R/CD-RW, VCD, SVCD, DVD, DVD-
ãi
-
-
4, tr.2]
TT-TV các
TT-TV
TT-TV. trên
các ,
.