Quan hệ Việt Nam - Liên bang Nga giai đoạn 2000 - 2011


TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
*




TRẦN HỒNG VÂN





QUAN HÖ VIÖT NAM - LI£N BANG NGA
GIAI §O¹N 2000 - 2011





LUẬN VĂN THẠC SĨ
CHUYÊN NGÀNH: QUAN HỆ QUỐC TẾ







Hà Nội - 2014


TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
*




TRẦN HỒNG VÂN




QUAN HÖ VIÖT NAM - LI£N BANG NGA
GIAI §O¹N 2000 - 2011



Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Quan hệ Quốc tế
Mã số: 60 31 02 06




Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Thị Thúy Hà




Hà Nội - 2014

LƠ

̀
I CAM ĐOAN




















 . 



 Thúy Hà. 





 














.
H Ni, ngy 20 thng 1 năm 2014.
Tc giả


Trần Hồng Vân


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU 1
Chƣơng 1: CÁC NHÂN TỐ CHỦ YẾU TÁC ĐỘNG ĐẾN QUAN HỆ VIỆT
NAM - LIÊN BANG NGA (GIAI ĐOẠN 2000 - 2011) 12
1.1. Bối cảnh quốc tế và khu vực tc động đến quan hệ Việt Nam -
Liên bang Nga (giai đoạn 2000 - 2011) 12

 12
 16
 25
1.2. Khi qut lịch sử mối quan hệ Việt Nam - Liên bang Nga 30
- Liên Xô (1950 - 1991) 30
- Liên bang Nga (1991 - 2000) 35
* Tiểu kết chƣơng 1 40
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG QUAN HỆ VIỆT NAM - LIÊN BANG NGA
(GIAI ĐOẠN 2000 – 2011) 41
2.1. Sự điều chỉnh chính sch của hai nƣớc đối với nhau 41
 41
2.1.2. Chí 45
2.2. Quan hệ Việt Nam - Liên bang Nga trên một số lĩnh vực 46
- -  46
 58
-  69
2.3. Đnh gi thực trạng quan hệ Việt Nam - Liên bang Nga
(giai đoạn 2000 - 2011) 78
* Tiểu kết chƣơng 2 80
Chƣơng 3: TRIỂN VỌNG VÀ MỘT SỐ KIẾN NGHỊ NHẰM PHÁT TRIỂN
QUAN HỆ VIỆT NAM - LIÊN BANG NGA ĐẾN 2020 83
3.1. Một số vấn đề đặt ra trong quan hệ Việt Nam - Liên bang Nga 83
 83
 87

3.2. Triển vọng đến 2020 96
 96
 100
 100
3.3. Kiến nghị 103

 103
 108
* Tiểu kết chƣơng 3 110
KẾT LUẬN 111
TÀI LIỆU THAM KHẢO 114

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN

1
ADMM+



2
APEC
Asia - pacific Economic Coopertion

Á - 
3
ARF
ASEAN Regional Forum

4
ASEAN
Association of Southeast Asian Nations

Nam Á
5
ASEM
The Asia - Europe Meeting

- Âu
6
BRICS
Group Brasil, Russia, India,
China, South Afica



7
CIS
Commonweath of Inthependence
States
C
8
EAS
East Asia Summit

9
EC
European Community


EU
European Union
Liên minh châu Âu
10
GATT
General Agreement on Tariffs and
Trade



11
GDP
Gross Domestic Product

12
G - 7
Group of Seven


13
G - 8
Group of Eight countries


bang Nga
14
G - 20
Group of Twenty countries
N

15
IMF
International Monetary Fund

16
FDI
Foreign Direct Investment

17

NATO
North Atlantic Treaty Organization

18
NICs
Newly Industrialized Countries

19
OPEC
Organization of the Petroleum
Exporting Countries


20
OECD
Organization for Economic
Cooperation and Development


21
OSCE
Organization for security and Co-
operation in Europe

châu Âu
22
PCI
Provincial Competiveness Index

23

SAARC
South Asian Association for
Regional Cooperation

24
SCO
Shanghai Cooperation
Organization

25
SNG
Sodruzhestvo Nezavisimykh
Gosudarstv

26
TNCs
Trans national Cooperations

27
USD
United States dollar

28
UN
United Nations
L
29
XHCN



30
WB
World Bank

31
WTO
World Trade Organization













DANH MỤC BẢNG


 59
 60


(*)
62
4

 66
5- 2005 67
6 76


DANH MỤC ẢNH
 
 64

1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài



Lenin, S



- 
 - 1991 và các kì 




(12/6/1990). Quan
 -  





 Yeltsin 
              
,  
Thhay 
 .



          S   
 VI (12/1986

2
 
Liên bang Putin - 
 , kinh
  
 
trong khu

, h là 
 
, Syria

 
Liên bang Nga -  
      theo dõi và       . 
ng- 

 



 .
Vì    - Liên bang Nga
- 2011 .
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Có  

- 


2.1. Những công trình nghiên cứu về Việt Nam, Liên bang Nga và mối
quan hệ hai nước trên lĩnh vực chính trị, quân sự, ngoại giao
Quan hệ Việt Nam - Liên bang Nga: 50 năm mt chặng đường
lớn” 

3
  
- 2000. 

(1950 - 


 


- 
 
- 
 

        -

            

- 
 - 
 
- 
“Nga gia nhập WTO v mt số vấn đề xã hi” (2006), 
- 63). Trong bài

Nga trong quá trình  




cho chính các công dân. Tuy nhiên, 


4
Khủng hoảng ti chính thế giới v những tc đng tới Liên bang Nga”
(2008)tr.8 - 17).

chính châu Á (1997 - 


     
Liên bang Nga.
Trong vòng 3 tháng,      


      - Nga

      From Stalin to Yeltsin  


 

- 
 
The foreign policy from Post - Soviet to Russia now. The leason
from the conflic with Gruzia” (2008),      


    
 
               
              



 Gorbachev - Riot: August even from inside” (1994),    

5
hân tích

Liên Xô Gorbac

h






2.2. Công trình nghiên cứu về Liên bang Nga, Việt Nam và mối quan hệ
hai nước trên lĩnh vực kinh tế
Liên bang Nga trong nền kinh tế thế giới trước thềm thế kỷ
XXI-


        

  


   “Sự vươn lên của nước Nga dưới thời Tổng thống Putin

- 
-  này



Quan hệ đối tc chiến lược Liên bang Nga - Việt Nam (từ
thng 3/2001 đến nay)” 
3;  - 

6
     - 2010.     




           
- 
. 
  

 



Thực trạng v giải php nhằm thúc đẩy đầu tư trực tiếp của
Liên bang Nga vo Việt Nam

 
-  -
 

c


- 

Trong khi, c- 


 “The way the Russian Empire out of the crisis” (March 2010),
(Jeffrey Mankoff, Russie. Nei.Visions Magazine, No 48, United States)  
  -
Liên bang Nga.

7

“Why Russia don’t join WTO?” (March 2010), (Anders  
 Magazine, No 4, United States)
nguyên nhân chính mà Liên bang 

            Moscow 
nguyên nhân 
EU và Gruz 
Gruz       tranh 5 ngày Liên bang Nga - Gruzia tháng
8/  oscow  
Liên bang 
   “Russia, accession prospect increasingly fragile” (August
2008), (Sergey Minaev, business report, Russia)     
Liên bang oscow và E

         Liên bang     
 Moscow             
Liên bang 

Nga ngày càng mong manh.
“Russia: Resulf of 4 working years of President Medvedev” (15 October
2011), (Pavel Danillin, Independent Newspaper, Russia). 

 ia (8/2008), giành


 
(2008), 

Liên bang 
  



8
i trò 
  

2.3. Công trình nghiên cứu về Liên bang Nga, Việt Nam và mối quan hệ
hai nước trên lĩnh vực văn hóa, khoa học - kỹ thuật
Nhìn lại quan hệ Liên bang Nga - Việt Nam thời gian qua v
mt số vấn đề đặt ra” .
- Liên bang Nga
tron-   


  nâng cao



   Hợp tc Liên bang Nga - Việt Nam: Thực trạng v triển
vọng (2006),  9
- 
            
            


          
        
Nam). 




. Các nhà



9
 
- 

Liên bang Nga: Hai thập niên đầu thế kỷ XXI” (2011) do
a


- 
cow 




- 
   “Analysis of the new strategy, “modernization” of Russia”
(June 2011), (Peace and developmentChina)  


 Liên bang  
 - 
        




 

 
t 
Nam trên  : 
 -  
  

10
XXI (2000 - 2011). 


 
3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu đề tài
3.1. Mục tiêu nghiên cứu đề tài
     Liên bang Nga -      
 - , an ninh - , kinh -  
2000 Liên bang Nga -
 
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu đề tài
, 
   -
Liên bang Nga.
   - Liên bang Nga trên các
:  - 
2000 
 nh  - Liên
bang Nga, t
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của đề tài
4.1. Đối tượng nghiên cứu của đề tài

 - Liên bang Nga 
- - - .
4.2. Phạm vi nghiên cứu của đề tài
 - Liên bang Nga trong 
2000  2011.
5. Phƣơng php nghiên cứu của đề tài
  
 
 - Lê nin,


11


Ngoài ra, p           

 

6. Bố cục của luận văn
Ngoà,  
Chương 1: Các nhân tố chủ yếu tác động đến quan hệ Việt Nam - Liên
bang Nga (giai đoạn 2000 - 2011 )
Chương 2: Thực trạng quan hệ Việt Nam - Liên bang Nga (giai đoạn 2000 - 2011 )
Chương 3: Triển vọng và một số kiến nghị nhằm phát triển quan hệ Việt
Nam - Liên bang Nga đến 2020

12
Chƣơng 1
CÁC NHÂN TỐ CHỦ YẾU TÁC ĐỘNG ĐẾN QUAN HỆ
VIỆT NAM - LIÊN BANG NGA (GIAI ĐOẠN 2000 - 2011)

1.1. Bối cảnh quốc tế và khu vực tc động đến quan hệ Việt Nam - Liên
bang Nga (giai đoạn 2000 - 2011)
1.1.1. Bối cảnh quốc tế
  và 
sau:
Xu thế hòa bình hợp tc v pht triển  
   thay cho xu 
 và 
Ton cầu hóa kinh tế 
.  

,  
 n


 
 
k

  

- 
- -  - à
Toàn
                

.

13
       t Nam và Liên


- 
r
Qu trình hi nhập liên kết quốc tế v khu vực diễn ra mạnh mẽ trong những
năm vừa qua. 

      
APEC, ASEM, EAS, SAARC
Cc tập đon tư bản xuyên quốc gia (TNCs) ngày càng có v
 
00 TNCs, các TNCs làm 
 
             : City Group
Liên bang Nga)
Cuc cch mạng khoa học v công nghệ 
,  . 

và 
trong các : 
ng Nó làm 


- 
                
              n,

trong  


chuy.

14
 

 
 iên nhiên
 
                

 
và 
- 
ay, thông
- 



iên 

- 


 hóa,
            



 - 
 sự nổi lên mạnh
mẽ của cc hoạt đng khủng bố, ly khai, tôn gio cực đoan… 
  Phong trào ly khai Dung
        
Kosovo  Serbia. 
 vụ khủng bố 11/9/2001 


15
Sự sụp đổ của Liên Xô v chế đ XHCN ở Đông Âu đã góp phần lm thay
đổi bản đồ chính trị quốc tế. 
I. Liên Xô tan rã 

- Nga.
N kéo dài. Thêm
Yeltsin 

châu Á, 
  
8 
Yeltsin 6 bùng phát
(Chechnya 1994-1996; 1999-2000 
 nên  tác  

Moscow  
 cao và 

Tuy không còn       
Liên bang Nga h  

km
2
)            có   

, , SNG.
, Liên bang Nga là 
 .
Sự xuất hiện của mt số nước mới nổi v công nghiệp mới (NICs): Trong
và vùng

nhóm i Loan,
  Singapore (châu Á); Mexico, Brazil, Argentina, Chile (châu ).


16

hàng  
 42%
5
   BRIC 

nhóm G-7 
-20, tron--7 

Cc vấn đề mang tính ton cầu về môi trường, dịch bệnh, bùng nổ dân số,
năng lượng, đói nghèo, ti phạm quốc tế… buc cc quốc gia phải cùng hợp tc
giải quyết. 
      
 ()
khác nên thiên tai 


 . 
  

1.1.2. Tình hình khu vực
Việt Nam v Nga cùng nằm trong khu vực châu Á - Thi Bình Dương, nơi có
nhiều tổ chức kinh tế, chính trị lớn m hai nước đều l thnh viên. 
Liên bang Nga cùng là thành viên D- Thái Bình
 (APEC (ARF), ASEAN+8, 
- Âu (ASEM  (EAS), 
Liên bang Nga, Kazakhstan, Belarus        
D-  
. 
  trên i bên 


17
Liên bang Nga v Việt Nam đều l thnh viên của APEC (14/11/1998),
 
eo 
 



- . 
Liên bang 
, Trung

Việt Nam l thnh viên của Hiệp hi cc quốc gia Đông Nam Á (ASEAN)
(28/7/1995), trong khi Liên bang Nga l mt đối tc quan trọng của tổ chức ny.

Moscow
- 
, Siberia 
Liên bang 

châu Á - 
Liên bang Nga - ASEAN 
, 
các mô hình khác nhau. Liên bang 
mô hình ASEAN + 8.
      Liên bang Nga - ASEAN không
Tháng 12/
 

- 
Tnom Penh

vinh hâu Á - Liên bang