SKKN Rèn phát âm cho trẻ 5 tuổi

MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN PHÁT ÂM CHỮ V,R CHO TRẺ 5
TUỔI
VÀ CÁCH NĨI MẠCH LẠC HƠN

I. Nhận thức vấn đề :
Ở lứa tuổi mẫu giáo,phát triển ngơn ngữ nói mạch lạc cho trẻ là
phát triển khả năng nghe hiểu ngơn ngữ. Trong khi dạy trẻ 5 tuổi
phát âm đúng, chúng tơi gặp nhiều khó khăn, ngun nhân chính là
do bộ máy phát âm của trẻ ở lứa tuổi này chưa hồn thiện, bên cạnh
đó còn ngun nhân là do người lớn phát âm sai nên trẻ bắt chước
theo . Đặc biệt, khi dạy trẻ phát âm hai phụ âm v_r, tơi thấy trẻ rất
khó nhận biết, hay lẫn lộn, thường sai.
II. Thực trạng:
Đầu năm học vào, các cháu rất mới mẻ với việc làm quen với
học chữ cái lớp tôi đang chủ nhiêm với só số là 41 trẻ,sau một thời
gian dạy trẻ học tôi thấy lớp mình thường hay phát âm sai hai phụ
âm “V” , “R” =>chữ “R” trẻ đọc thành chữ “L” , còn chữ “V” trẽ
đọc thành chữ “D”.Vì đa số các cháu chưa qua lớp ba,bốn tuổi ,bố
mẹ thì làm nông ít quan tâm đến trẻ. Tôi nghe trẻ phát âm mà rất
khó chòu .Vì thế để khắc phục ,tôi mạnh dạng chọn ra đề tài
nghiên cứu trên cho trẻ năm tuổi và đã tìm ra một số biện pháp
thực hiện như sau:
III. Biện pháp thực hiện:
Biện pháp 1:Tự rèn phát âm chuẩn xác
Muốn cho trẻ phát âm đúng trước tiên cô giáo phải là người phát
âm chuẩn xác. Vì vậy ,tôi đã tự rèn luyện phát âm cho mình như
sau: Đọc nhiều lần những bài thơ, câu chuyện, bài đồng dao, ca
dao… có nhiều phụ âm v_r. Bên cạnh đó, tôi còn làm những bài tập
trắc nghiệm điền các phụ âm v_r, các từ câu có chứa phụ âm v_r từ
mức độ dễ đến khó hoặc tự tìm những ví dụ khác để làm phong phú
nội dung luyện phát âm v_r. Ngoài ra, khi giao tiếp với mọi người,

tôi luôn tự ý thức đến cách phát âm v_r để sửa sai. Sau một thời gian
luyện tập tích cực, tôi đã phát âm chuẩn xác, rõ rang, có âm điệu làm
tăng hiệu quả bài giảng và tự tin, mạch lạc trong giao tiếp với mọi
người cũng như khi giao tiếp với trẻ
Biện pháp 2: Sửa sai lỗi phát âm v_r thông qua hoạt động
chung cho trẻ làm quen với chữ cái:
Với hoạt động làm quen với chữ cái v_r, tôi chuẩn bị rất kỹ và
xác định đây là hoạt động chính giúp trẻ nhận thức đúng về cách
phát âm. Tôi hướng dẫn luyện cách phát âm cho trẻ như sau:
Khi đọc mẫu, tôi cố gắng đọc to, rõ ràng, phát âm thật chuẩn để
trẻ nghe rõ cách đọc, đồng thời tôi cũng nêu rõ cách phát âm chũ v_r
cho trẻ hiểu
Song nếu cô chỉ nêu cách phát âm thì trẻ chưa thể hình dung
được mà tôi còn phải cho trẻ luyện đọc nhiều lầntừng phụ âm với
nhiều cách khác nhau. Trứoc tiên tôi cho trẻ cùng đọc đồng thanh
nhiều lần, sau đó thì gọi từng cá nhân đọc. Để dễ theo dõi cách phát
âmvà kịp thời sửa sai ngay, tôi đứng đối diện với trẻ,yêu cầu trẻ nhin
khuôn miệng và nghe tôi phát âm sau đó trẻ phát âm lại nhiều lần.
VD: Cháu: Trâm_Triều-Thương_Thoại…cô gọi thường xuyên,
cô đọc trước trẻ đọc sau, đọc đi, đọc lại, cô sửa để trẻ nhớ và biết
cách đọc
Qua rèn luyện từng cá nhân, có một số trẻ phát âm đúng ngay,
song vẫn còn một số trẻ đọc sai tôi lại tiếp tục rèn luyện cho trẻ. Để
trẻ phát âm một cách tự nhiên, đọc chữ nhiều lần mà không thấy
chán và mệt mỏi,tôi tổ chức cho trẻ tham gia các trò chơi, hoạt động.
VD: Trò chơi: “Tìm chữ”
Tôi chuẩn bị những bài thơ do tôi sáng tác hoặc sưu tầm nhiều
bài đồng dao, ca dao, câu đố…viết chữ to có nhiều từ chứa chữ cái
v_r. Tôi yêu cầu trẻ đọc thuộc bài thơ theo cô và gạch châm những
chữ cái vừa học.

VD:  Dài như con rắn, trườn trên đường rày
Đi khắp đó đây mà không biết mệt
 Rì rà rì rà
Đội nhà đi chơi
Gặp khi tối trời
Úp nhà nằm ngủ.
 Vòi dài, tai lớn dáng hình oai phong
Lúc ra trận, khi xiếc rong
Thồ hang, kéo gỗ đều không quảng gì!
 Con vỏi, con voi, cái vòi đi trước
Hai chân trước đi trước,
Hai chân sau theo sau,
Cái đuôi đi sau roát .
Ngoài ra, tôi còn tổ chức các trò chơi khác như: Tìm nhà đọc chữ,
tặng quà cho bạn có chữ cái đầu là âm v_r…
Với những trò chơi như vậy, tôi thấy trẻ học rất vui, thoải mái,
nhẹ nhàng và được khắc sâu cách phát âm đúng chữ v_r
Chính vì vậy, trong hoạt động làm quen chữ v_r số trẻ phát âm
đúng đã tăng, song để trẻ nhớ lâu,phát âm không sai khi các phụ âm
nằm trong các từ, tôi tiếp tục rèn trẻ ở các hoạt động khác
Biện pháp 3: Rèn trẻ phát âm chữ v_r thông qua các hoạt động
khác :
Hoạt động chung:
Như chúng ta đã biết, trẻ dễ nhớ nhưng cũng mau quên. Vì vậy,
cô giáo phải luôn tạo ra những tình huống hợp lí nhằm giúp trẻ ôn
luyện thường xuyên. Một trong những tình huống cô tạo ra một cách
tự nhiên và đạt hiệu quả là lồng ghép chữ v_r vào trong những hoạt
động khác.
* Ở hoạt động giáo dục âm nhạc :
Tôi không chỉ dạy trẻ hát đúng, rõ lời mà còn rất chú ý đến việc

dạy trẻ hát chuẩn các từ. Khi trẻ hát, có lúc tôi cho trẻ hát không có
nhạc đệm để sửa cao độ , trường độ của bài hát , đồng thời sữa lỗi
phát âm cho trẻ đặt với những bài hát có nhiều câu , từ có chữ cái
đầu là v_r.
VD:bài : “ra chơi vườn hoa” , có câu “ra vườn hoa em chơi” ,
hay bài :“mùa xuân đến rồi” , có câu : “sáng hôm nay trời đã
nắng lên rồi” .

Ở hoạt động làm quen với văn học , tôi quan tâm đến giọng
đọc , giọng kể của trẻ , phát hiện cách phát âm sai của trẻ để sửa , tôi
cũng thường chú ý đến những bài thơ có nhiều chữ v_r:
“Bố mẹ rãnh tay
Yên tâm sản xuất”
“Còn cây chịu rét …
Đây sân cúc vàng …
Rực vàng hoa cúc …”


Ở hoạt động thể dục vận dộng :
Tôi sửa cách phát âm cho trẻ bằng cách dán chữ cái v_r cho trẻ
kết hợp vận động qua các bài tập như : chuyển bóng bên phải , bên
trái , lăn bóng theo đường dích dắc; tung và bắt bóng … Hay tập bật
qua 4-5 vòng ; bật tách và khép chân qua 7 ô.

Ở hoạt động mọi nơi mọi lúc :
Trong hoạt động ngoài khi quan sát sự vật hiện tượng xung quanh
, trẻ những cảm nhận rất tự nhiên màu sắc , của sự vật hiện tựơng .
Dạy trẻ đàm thoại nhằm phát triển ngôn ngữ cho trẻ , hệ thống hoá
các kiến thức cho trẻ , để phát triển kỷ năng nghe người khác nói ,
rồi trẻ nói những nhận xét và cảm nhận của mình . Thông qua sự bộc

lộ ngôn ngữ này , tôi sửa ngay cho trẻ nếu trẻ nói chưa đúng .
Hoặc giao tiếp giữa các cháu với nhau , khi trẻ gọi tên bạn hay
nói chuyện với bạn , tôi chú ý lắng nghe trẻ nói nếu trẻ nói sai tôi
yêu cầu trẻ nhắc lại câu trẻ nói chậm rãi nói lại từng từ , khuyến
khích trẻ nói theo
Càng gần gũi với trẻ thì việc phát âm cho trẻ càng thuận lợi hơn ,
ngay trong giờ đón trả trẻ tôi thường tổ chức chơi trò chơi dân gian
hoặc dạy trẻ đọc một số bái ca dao đồng dao có chứa chữ cái v_r .

Kết hợp với phụ huynh :
Đối với những trẻ cá biệt về phát âm , tôi thường gặp trực tiếp
phu huynh trao đổi và động viên họ chọn mua những quyển truyện
tranh có lời đối thoại nhiều chữ v_r và giàng thời gian đọc , kể cho
trẻ nghe hay dạy trẻ kể lại . Ngoài ra tôi còn nhắc phụ huynh chú ý
cách phát âm của mọi người trong gia đình . Như vậy việi phối hợp
giữa gia đìng và nhà trừơng đều tạo môi trừong phát âm chuẩn xác
giúp trẻ dần dần đọc phát âm đúng chữ cái v_r.
III. Kết quả :

Nhiệm vụ dạy trẻ phát âm chuẩn sát , dạy trẻ nói mạch lạc ở mẫu
giáo là mục đích cuối cùng của viêc phát triển ngôn ngữ . Đó là sự
tổng hợp toàn bộ nội dung phát triển ngôn ngữ
*Bài học kinh nghiệm
KẾT QUẢ KHẢO SÁT
Nội dung Trước khi thực
hiện các biện pháp
Sau khi thực hiện
các biện pháp
So sánh
Số trẻ Tỉ lệ Số trẻ Tỉ lệ

Số trẻ phát âm
nhầm lẫn chữ
v_r
8/41 19,5% 3/41 7,3% giảm
12,2%
số trẻ phát âm
sai ch ữ r
5/41 12,2% 2/41 4,9% giảm
7,3%
số trẻ phát âm
sai chữ v
25/41 61% 4/41 9,7% giảm
51,3%
số trẻ phát âm
đúng hai chữ
v_r
3/41 7,3% 32/41 78,1%
taêng
70,8%
1. Cô giáo luôn có ý thức rèn luyện phát âm ,luôn chú trọng tới
lới nói khi giao tiếp với trẻ với mọi người ở mọi nơi mọi lúc .
2. Cô giáo phải gần gũi với trẻ , nắm bắt được đặt điể tâm sinh lí
của trẻ , quan tâm chú trọng tới lời nói của trẻ trong các hoạy động
cũng như khi giao tiếp với bạn với cô và với mọi người để rèn luyên
uốn nắn trẻ kịp thời .
3. Cô linh hoạt sáng tạo và biết tận dụng mọi cơ hội tìm ra những
biện pháp hữu hiệu nhất để sửa ngọng cho trẻ , giúp trẻ dễ nhớ .
4. Biết kết hợp chặt chẽ với phụ huynh , vận động phụ huynh
tham gia rèn luyện cách phát âm cho trẻ có kết quả tốt .
Hàm Thắng, ngày 5 tháng 6

năm 2009
Người viết
Võ Thị Sảnh
Ý KIẾN HỘI ĐỒNG KHOA HỌC TRƯỜNG
- Nội dung trình bày phù hợp với đề tài, có thể hiện được sáng tạo
trong việc rèn trẻ phát âm.
- Các phương pháp cụ thể rõ ràng, thiết thực.
- Đạt hiệu quả cao, giúp trẻ phát âm chuẩn.
- Hình thức trình bày trong sáng kiến kinh nghiệm gãy gọn, xúc tích.
Hội đồng khoa học trường thống nhất xếp loại: A