I HC QUI
KHOA LUẬT
NGÔ THỊ NHUNG
PH¸P LUËT BIÓN VIÖT NAM VíI LUËT BIÓN QUèC TÕ
Vµ PH¸P LUËT BIÓN N¦íC NGOµI
Chuyên ngành: Luật quốc tế
Mã số: 60 38 01 07
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
Cán bộ hướng dẫn khoa học: PGS.TS. NGUYỄN BÁ DIẾN
HÀ NỘI - 2014
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận văn là công trình nghiên cứu của
riêng tôi. Các kết quả nêu trong Luận văn chưa được công bố trong
bất kỳ công trình nào khác. Các số liệu, ví dụ và trích dẫn trong
Luận văn đảm bảo tính chính xác, tin cậy và trung thực. Tôi đã
hoàn thành tất cả các môn học và đã thanh toán tất cả các nghĩa vụ
tài chính theo quy định của Khoa Luật Đại học Quốc gia Hà Nội.
Vậy tôi viết Lời cam đoan này đề nghị Khoa Luật xem xét để
tôi có thể bảo vệ Luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Ngô Thị Nhung
MỤC LỤC
Trang
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Mục lục
MỞ ĐẦU 1
Chương 1: TỔNG QUAN NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ PHÁP LUẬT
BIỂN VIỆT NAM, LUẬT BIỂN QUỐC TẾ VÀ PHÁP LUẬT
BIỂN NƯỚC NGOÀI 7
1.1. TNG QUAN V T BIN VIT NAM 7
1.1.1. u kin t a kinh t ca bin Vit Nam 7
1.1.2. t bin Vit Nam 9
1.1.3. Ngut bin Vit Nam 14
1.2. TNG QUAN V T BIN QUC T 16
1.2.1. m lut bin quc t 16
1.2.2. Ngun lut bin quc t 18
1.3. TNG QUAN V H THT BI 23
1.3.1. tht bi gii 23
1.3.2. H tht bin mt s 24
Chương 2: SO SÁNH PHÁP LUẬT BIỂN VIỆT NAM VỚI LUẬT BIỂN
QUỐC TẾ VÀ PHÁP LUẬT BIỂN NƯỚC NGOÀI 35
2.1. MI QUAN H GIT BIN VIT NAM VI LUT
BIN QUC T T BI 35
2.1.1. Mi quan h git bin Vit Nam vi lut bin quc t 35
2.1.2. Mi quan h git bin Vit Nam vt bi 38
2.2. T BIN VIT NAM VI LUT BIN QUC
T T BIT S VN
N 39
2.2.1. nh chiu ri ca Vit Nam 39
2.2.2. n Vit Nam 43
2.2.3. nh v n Vit Nam 68
2.2.4. Quy ch o, quo 77
2.2.5. bo v ng bin;
u khoa hc bin kinh t bin; tun tra ki
n 79
2.2.6. Gii quyt tranh chp b 84
Chương 3: ĐÁNH GIÁ PHÁP LUẬT BIỂN VIỆT NAM 88
3.1. MT S M CT BIN VIT NAM 89
3.1.1. Ving nht
quc lut bin 89
3.1.2. Lut bin Vip vc lut bin 1982 91
3.1.3. Lut bin Vit Nam khnh ch quyn, quyn ch quy
n ca Vi c bi quy o
ng Sa 93
3.2. NHNG V N TI CT BIN VIT NAM 96
3.2.1. ca Vit Nam 96
3.2.2. V nh bin 97
3.2.3. Mt s vn 103
3.3. N H THT BIN
VIT NAM 104
3.3.1. Gii quyt v i ca Vit Nam 104
3.3.2. Gii quy n hai qung Sa 108
3.3.3. Gii quyt v nh bin vc gia trong khu vc 112
3.3.4. Mt s v 115
KẾT LUẬN 117
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 119
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Bit quan tri vi s
a th gi k
chi k ci t ng
kinh t hin nay, ngu
t lin, s b cn kip k ti. Trong
bi cn, nhc l
dng chin lc bing tim lc mi m ng ch
bi din quc t, c ca hp quc v
Lut Bin 1982 ( t b i
c t tng h
cp nhng v quan trng nht v ch a bi
n l n quc ti Hin
p qu
ng nht trong lch s p quc. K t khi UNCLOS
u li sng quc t t
c th c theo Ngh quy
23/6/1994 ca Quc hp qu
u lc.
mt tht Nam vn lut v bi
mnh trong mt s bn cp n mt s cnh c
th quan. thc t, c ven bin u ban lut v
bin, lut v hi, tip hi, c quyn kinh t,
thm lc a vy vn dng hiu qu, nht nhng tc,
2
quy nh trong UNCLOS ng thi hp vi thc tin
bin ca Vit Nam, cu bc thit Vit Nam cn dng
mt b lut tng v bin.
c hc Ci ch
Vit Nam mt Bin Vit Nam u l
t ng B Ngoi Giao Ph ng
n vic Quc hi Vit Bin Vit Nam
một hoạt động lập pháp quan trọng nhằm hoàn thiện nhằm khuôn khổ
pháp lý của nước ta, phục vụ cho việc sử dụng, quản lý, bảo vệ các vùng biển,
đảo và phát triển kinh tế biển của Việt Nam tạo điều kiện thuận lợi cho quá
trình hội nhập quốc tế và tăng cường hợp tác với các nước, vì hòa bình, ổn
định trong khu vực và trên thế giới. Với việc thông qua Luật Biển Việt Nam,
lần đầu tiên nước ta có một văn bản luật quy định đầy đủ chế độ pháp lý của
các vùng biển, đảo thuộc chủ quyền và quyền chủ quyền của Việt Nam theo
đúng Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982. Đây là cơ sở pháp lý
quan trọng để quản lý, bảo vệ và phát triển kinh tế biển, đảo của nước ta".
c Quc ht Bin Vi
chuyn mp quan trn cng quc tt
m trong cng ng quc t lut
c t, nhp Quc v Lut Bin
nh, hn ca khu v gii.
i lut bin Vi vi
th gii v ch quyn ch quyn bio ca Vi
s bo v, hi quyt, bng v bin
o thuc ch quyn ch quyn ctip tc kh
ai quo thuc ch quyn Vi
t Nam t n cn
n cc.
3
y, viu nn ca lut bin Vit Nam
vc, quy phm ca lut bin quc t
hit mt s git vic
bit quan trng trong bi cnh hin nay.
T nhH : "Pháp luật biển
Việt Nam với luật biển quốc tế và pháp luật biển nước ngoài" cho lu
Thc s lut hc c
2. Tình hình nghiên cứu
t quc gia ven bia UNCLOS t t
n lut v bi
cp bing.
t nhiu nh
ct cc ni
ti th t quc t t v
v nhng quy phm ca lut bin quc t hii, quan
m, l th t c
k t s nhng cu
t bin ca Vin bn v
Nguyn ch m la trong
t quc t Nguy n, ThS. Nguy ng,
xut bg trong lut bin quc t, nhng
v c ti n ch
quy
(Monique- qu
nh bin trong Lut bin quc t hin,
T-Lut, s 1/2007).
t Bin 2012 m th u
4
u tng th v lut bin Vit Nam hit hn ch. Ngay c
i vi h v
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của Luận văn
3.1. Đối tượng nghiên cứu
u ca lunh ca Lut bin
Via Ving th
h th m ca lut bin quc t hi t mt s
thng nhng quy ph
s t trong s i nhau.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Lu gii hu nhng nn nht ca lut bin
Vi nh
bii quyt tranh chc bit, mi
h thng quy ph u ca lu c
u thc trn
thc s
i ca lut bin Vii cnh hin nay.
4. Mục đích và phương pháp nghiên cứu
4.1. Mục đích nghiên cứu
Lung ni dung n ct bin
Vit Nam trong s p vi nhng quy phm ca lut bin quc t hii,
ng thi th hin s i lut bin ca mt s quc gia
gi ng nhnh v
h thi ct bin Vic bi
cho thi quyt ca Vit Nam trong bi cnh hin nay.
5
4.2. Phương pháp nghiên cứu
Lun ca Trit h
ng H duy vt bin cht lch s.
Lu kt hp giu t
ng h
ch sc bi t hc.
Lu t hp cht ch gi c ti
i quyt nhng v t ra.
5. Tính mới của đề tài
c ht Bin Vit Nam.
t lnh ca Ch tc
Lut Bin Vit Nam vc Quc hi k hp th 3
u l t
Bin Vinh v , ni thi
c quyn kinh t, thm lo, qu
Sa, qu c ch quyn, quyn ch
quyn, quyc gia ca Vit Nam; hon
Vin kinh t bin; quo v bio.
v bic bing v n vic
o lut bin Vit nhiu nh
h t trong nh
cu v Lut bin Via m
Luu nhng nn ca lut bin Vi
nh ca lut bin quc t hing thi ch ra s i
gia h tht bin Vit Nam vnh ca lut bin quc t.
gii nhm
n, tt yu. T
thi ca lut bin.
6
thm Lut Bin
Vic ti vng ch bo v ch
quy hin s chun b k
ng cho vic bo v c gii quyt tranh
chn hin nay.
6. Kết cấu của Luận văn
MKDlun
Chương 1. Tng quan nhng v n v t bin Vit
Nam, lut bin quc t t bi
Chương 2. t bin Vit Nam vi lut bin quc t
t bi
Chương 3. t bin Vit Nam.
7
Chương 1
TỔNG QUAN NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN
VỀ PHÁP LUẬT BIỂN VIỆT NAM, LUẬT BIỂN QUỐC TẾ
VÀ PHÁP LUẬT BIỂN NƯỚC NGOÀI
1.1.
1.1.1. Điều kiện tự nhiên, vị trí địa kinh tế và địa chính trị của biển
Việt Nam
Vit Nam (t : Kinh tuy- n:
- c) nm cc . Di
pht lin khong 331.698 . Vit Nam n Bi
bin ru km
2
chim khong 30% di
ln di t lin. B bin Vi c ng:
ng 100km
2
t li bin
(cao gp 6 ln t l a th gic ta li
o ln, nh i,
ch yu nm Vnh Bc B, vi ding l.700km
2
100 km
2
2
o
2
[34]. V kinh
t - i, bin Vic
biu mu chin m bo cho an
ng quc t ch n kinh t
trong bi cnh hit lic ta nm Bin
t khu vt th c mua
n, m nhiu thp k ng.
ven bin Vit Nam n t
8
ma
Trung Ci Trung Quc, Nht Bc trong khu vc. Bin
c ''cu ni'' cc k quan tru kin rt thun
l , hi nhc ta v
gic bic trong khu v- khu
vn kinh t t s ln ca th
gii. t nhiu li th v du lch bin. Vi nhiu
ch bin quan tr n li, nn du
lch quc t ng, Hu, Hi
u ki tr ng t
m v du lch bin. V qu- an ninh, bi
gian chi c bit quan tr i vi qu - an ninh ct
c. Vi mn rng ln, b bi bin quanh co,
y lan ra bin, chit li
rng khong 50km (tnh Qu t ng bi
n lc. H thng qu
vi dt lin ven bin thun li cho vi ,
m t nhiu tng,
nhiu lp, vi th b c hp th c, tu kin
thun l bo v, ki n cc ta.
Bi n, m ci quc
t Bit b phn cu
m vi ch quya T qut lin to ra
ng sinh ti c
luu ch
trin t rt sc chc bit trong bi cnh
hin nay, nhng ngun khan him
9
c dch chuyn sang ngu
n vin
ra mnh m c gia
n, bc,
p Bia Vi
tht bin Vit Nam quan trng l ht.
1.1.2. Khái niệm và quá trình hình thành, phát triển pháp luật biển
Việt Nam
1.1.2.1. Khái niệm pháp luật biển Việt Nam
1.1.2.2. Quá trình hình thành và phát triển pháp luật biển Việt Nam
Vit quc gia ven bin, bin gn lin v
i Vit Nam trong tt c
m quan trng to ln ca bi t bin Vi
n lut bin Vi
i k sau:
* Pháp luật biển Việt Nam giai đoạn trước năm 1954
i k c phong kin v
thng tr Vit Nam. Trong thi k t bic
c phong kinh hi gii
rng bo v ch quyp
10
ch quy
t i Nam nht th i Nguy
o) lin vi bi
ng ch ng cht gi cho
vn
c tnh qu i h
Sau i k c Vi
thn, ho; thc hing c ch quyn ca Vit
Nam. Thi k ng lut bin ci vi thua
n ln ca Vi nh
i Vit Nam rng 03 h rng
ra 10 h n
i ca Vit Nam rng 03 hng 20km
v ngc triu thp nhy,
n thm 1954, Vi rng ch quyn, quyn ch quyn
t c t quc t v bin
n, tr m la.
* Pháp luật biển, đảo Việt Nam giai đoạn 1954 – 1975
nh chic b chia ct,
c mp vi
ng chung ca lut bin quc tn ch mt phn s m rng
ng bin ca Vit Nam. Ho min Nam,
Hi ngh ln th nht cp quc v lut
bin tnh trong vi
m ngh hm l
i rng 03 h o v
c m r n 50 h
11
c bim la ca Vit Nam t
u thu mt s u m
c
tip quo v hai qung Sa ca Vit Nam.
* Pháp luật biển, đảo Việt Nam từ giai đoạn 1975 đến nay
T ng nh
Hp quc, Vit Nam bu tham gia Hi ngh ln th 3 cp quc
v Lut bin. Vic b phi
c Lut bi
ti Montego Bay c hi Vi
th 63 cnh vic
n li, Vim thc hi
v c th i. C th, Vinh
m lng th
v tim la nhng khu vc chng
ln vng.
Ngay t c Lut bing,
Vi p
c quyn kinh t m la. Phn ca Vit
b p v a
c Lut bi
thm la chng ln gia Vit nam v
“Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ
nghĩa Việt nam sẽ cùng các nước liên quan, thông qua thương lượng trên cơ
sở tôn trọng độc lập, chủ quyền của nhau, phù hợp với luật pháp và tập quán
quốc tế, giải quyết các vấn đề về các vùng biển và thềm lục địa của mỗi bên”.
p tc khnh l c
12
ph Vit Nam v u r
quya Quc hi Vit Nam khi
c Lut bit Nam đã chính thức hóa cơ sở
pháp lý quốc tế về phạm vi các vùng biển và thềm lục địa, tạo cơ sở pháp lý
vững chắc trong cuộc đấu tranh bảo vệ chủ quyền vùng biển và thềm lục địa,
bảo vệ lợi ích quốc gia trên các vùng biển, đảo. Đồng thời, thể hiện quyết tâm
của Việt Nam cùng cộng đồng quốc tế xây dựng một trật tự pháp lý công
bằng, khuyến khích sự phát triển và hợp tác trên biển.
Ngh quyc lut bin 1982 ca Quc hi Vit Nam
Bằng việc phê chuẩn Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển
năm 1982, nước CHXHCN Việt Nam biểu thị quyết tâm cùng cộng đồng quốc
tế xây dựng một trật tự pháp lý công bằng, khuyến khích sự phát triển và hợp
tác phát triển t n nay, Vi vai, h
vi cng quc t c trin khai thc hin tu qu
nh cc lut bin 1982:
Thứ nhất, Viy mnh vic si, b
dng mi nhc bin hoc
n bii qut Thu
s nh s 160 v qui ti cng bin
lui Via
i, b c bit Vin tho, ch
c ht v n Vinh bt gi
Thứ hai, Vi ng ng,
c trong vi xut nhn nhm thc thi hiu qu
c lut bin 1982. Trong i quyt tranh chp, bt
c t kim ch c Vi
13
nhc T
ng Cng sn Vi c ti TokyoChính
sách của Việt Nam là giữ nguyên trạng hiện nay để duy trì hoà bình và sự ổn
định trong khu vực và tìm kiếm một giải pháp hoà bình cho vấn đề này mà
không sử dụng vũ lực hoặc đe doạ sử dụng vũ lực; Hi ngh nh
ASEAN ln th c t chc tkêu gọi
các nước ASEAN đẩy mạnh nỗ lực xây dựng một bộ quy tắc ứng xử trong biển
đông giữa các bên liên quan (kho
cuc hp cp cao ASEAN VIII ti Phnom-o
v ng x c Bin
t b
quy tc ng x Bi
Th ba, hc t v bim
trin khai thu qu c lut bit
i vc gia
trong khu v git Nam - t Nam -
t Nam - ng thi Vit
u, gia nhc quc t v bii
c quc t v t Nam
gia nhc quc t v m du t
bi t Nam gia nh
c quc t v u (Vit Nam gia nh
n ghi nh v kim tra ca qung bin trong khu vc
- t Nam gia nhnh khung
ASEAN v m cu nn (Vi
Vi nhng vi th t thi
p quc v lut binh
14
to lc lut bing
nh n lc, quyng quc t n
nh cc lut bin 1982 phc v cho vic khai
o v hu hin - n chung ci.
1.1.3. Nguồn pháp luật biển Việt Nam
.
tranh,
1975.
1977.
12/5/1977
, , ,
200 .
,
2
1982
.
:
-
12/5/1977
,
,
.
-
12/11/1982
;
- 23/6/1994
.
-
gia 6
41
3
17/6/2003,
01/01/2004.
- ,
,
15
, , ,
,
ni
.
-
Trong nht Bing nht
trong viu chc thuc lut bin.
1982 23/6/1994,
,
.
,
,
, .
,
, ,
2009 ,
.
qua
Lut Bin Vit
Nam gu, u l
16
1.2.
1.2.1. Khái niệm và đặc điểm luật biển quốc tế
1.2.1.1. Khái niệm
Lut bin quc t ng hm lut quc t,
c thit lp b tho thun hoc tin
u chnh quy ch ng
s do v ng bi h
qu
V c t bin quc t c lp
thuc h thng lut quc t, bao gm tng th n tc, quy phu
chnh quan h quc t c s d
mt thc c th
khoa hc lut quc t, lut bin quc t c
u v c tit ra
trong quan h quc t gic th n vic
17
thit lp, thc thi ch quy n ch quy c t ca
qui vi s dn.
1.2.1.2. Đặc điểm
Lut bin quc t m ca lut quc t nh
nha mc lp.
- V ch th: Ch th tham gia quan h lut bin quc t c h
th bin ca quan h t bin
quc t chc quc t hoc
lut bi th a quan h lut bin quc t.
Hi gi chc quc t v bi chi
quc t (IMO), T chng quc t
- V quan h thuc phu chnh ca lut bin quc t: Lut bin
quc t u chnh quan h gi chc quc t
dng bim ca lut bin quc t
quy nh quy c th lut bin quc t th
a v dng bin.
- V vic thi lut bin quc t: Lut bin quc t
t nguyn c th lut quc t, th hin
s t u chnh quan h lc gia ti
thc tho thun bng quan h c hoc ma nhn nhng quy
tc x s theo tc t.
V thc thi lut bin quc t chung ca
vic thc thi lut quc t th lut bi
h m bnh ca lut bin quc t
i sng quc t. Theo
c gia c quyi vn thu
th qu n ch quy i v n quc gia do ch
18
quyi. Ti nhc gia ven bin thit
lp mt trt t p vnh ca lut bin quc t
m bo quyn li quc gia trong ting s dng bin.
n c c gia ph nh ca lut bin
quc t ng h dng bing
v c t.
1.2.2. Nguồn luật biển quốc tế
Ngun ca lut bin quc t c chc
m lut bin quc t n ca lut quc t, ngun
ca lut bin quc t n dn dn 1
iu 38 Quy ch c t.
1.2.2.1. Điều ước quốc tế
c quc t n ph bin, ch thun
quc t t b th lut bin quc t u ch
nh, s dng
v v quo v ng bin.
19
UNCLOS [43].
Lch snh tng th
u hc bi
bin, ch cnh v
dn, sinh v
sinh vt; bo v ng biu khoa hc bin; an ninh trt t
u tranh chi phn; v nh bi
gii quyp quc t n bia nhiu
n
b, th hing b git do bin
c ch quyn quc gia. c Lut bin v c t
quan trc gia trong vic qu dng bi
hiu qu o v ngun v c
gia gii quyp pn bin.
thit lp mt trt t c tha
nhn r
Trong thi gian tn ti c c 1982, v
trii, b bi
20
thit lp. c mc b thu
29/7/1994 v thc hin phn XI cc 1982 (Tho thun 1994) (4);
u khon cn bo tn
c ca
LHQ v c v tr ng
ng l tr
ng l khoan c nh trong
thm la
1.2.2.2. Tập quán quốc tế
Tc t ng trong nhu ki
i vi tt c a cng quc t ph
thu n loi b c thc hin mt i mt
quc gia bt k nhing
thc tin sinh hot quc t, thc tic quc
t v bin, thc ti cc t hay thc tin thc hin
ngh quyt c chc quc t.
Mt s tc t c vin dng trong
viu ch t bin quc t c estoppel,
n ca lut bin quc t m
n b tr ngun bao gc thuyt v lut bit
cc t th lut
bin quc t n quc t
chc quc t c bin.
1.2.2.3. Các nguyên tắc cơ bản luật quốc tế
n lut quc t
bt bui vi mi ch th
21
lut quc t. H thn lut quc t c
th hin tp trung nh - s ca
c gia trong vic gii quyt nhng v n ci sng quc t.
n lut quc t nh l
thi ch th u ph
bn lut quc t n m h
thc t. Hin nay, cng quc t ghi nhn
by nguyn lut quc t ng
li vc lut bin quc t
- ng ch quyn quc gia
- c c s dc hay s dc
- i quyt tranh chp quc t
- c tn tm, thic hit quc t
- h
n lut quc t
n lut quc t t bin quc t
1.2.2.4. Phán quyết của Toà án công lý quốc tế
u 38 Quy ch c t t c
n b tr t.
Trong lch s thu tranh chp v
bii quyt t c
quan trng trong vic gi n d
phm ca lut qu c
tr c i v th lut bi
tham khnh ca lut bi
ct s t quan tr n
s m mi trong lut bin quc t. Thc t, trong