Một số giải pháp tạo vốn và nâng cao hiệu quả tín dụng của Sở Giao dịch Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam

Website: Email : Tel : 0918.775.368
LỜI MỞ ĐẦU
Trong nền kinh tế thị trường, Ngân hàng có vai trò rất quan trọng đối với
sự ổn định và phát triển kinh tế của một đất nước. Ngân hàng chính là nơi tích tụ
tập trung vốn, khơi dậy và động viên các nguồn lực cho sự phát triển kinh tế. Nó
đóng vai trò quan trọng trong việc cung ứng vốn cho nền kinh tế.
Mỗi nền kinh tế vận hành và phát triển đều phải dựa trên một hệ thống
nguồn lực trong đó vốn là nguồn lực không thể thay thế. Vốn bao gồm : tiền tệ,
vật tư, tri thức, khoa học... Trong cơ chế thị trường với các quan hệ được tiền tệ
hoá thì tiền tệ trở thành nguồn vốn quan trọng nhất. Nền kinh tế của một nước
chỉ phát triển với tốc độ cao và ổn định khi có chính sách tài chính tiền tệ đúng
đắn và hệ thống Ngân hàng hoạt động đủ mạnh, có hiệu quả cao, có khả năng
thu hút tập trung các nguồn vốn và phân bổ các nguồn vốn đó cho nền kinh tế.
Vì vậy việc tìm kiếm những giải pháp huy động vốn và nâng cao hiệu quả tín
dụng cho sự nghiệp CNH - HĐH đất nước có ý nghĩa rất quan trọng.
Ở Việt Nam, cùng với quá trình đổi mới đưa nền kinh tế Việt Nam hoà
nhập với nền kinh tế thế giới, trước những đòi hỏi cấp bách của việc mở rộng
các quan hệ kinh tế để phát triển kinh tế đất nước, trong nhiều năm qua hệ thống
Ngân hàng Việt Nam đã có những bước chuyển biến rõ rệt và không ngừng đổi
mới hoàn thiện căn bản tất cả các nghiệp vụ trong đó có nghiệp vụ huy động
vốn. Trong chương trình hoạt động của ngành Ngân hàng phục vụ cho sự nghiệp
CNH - HĐH đất nước, ban lãnh đạo Ngân hàng đã đề ra bốn định hướng lớn
trong giai đoạn 2001-2005. Một trong những định hướng đó là việc huy động
vốn và nâng cao hiệu quả tín dụng để phục vụ cho công cuộc phát triển kinh tế
đất nước.Tuy nhiên để huy động được khối lượng vốn lớn và nâng cao hiệu quả
tín dụng trong nền kinh tế lại là một thách thức lớn đòi hỏi các NHNo&PTNT
phải có các hình thức huy động vốn phong phú và linh hoạt. Làm thế nào để huy
động được vốn đáp ứng cho sự nghiệp CNH - HĐH, phát triển kinh tế địa
phương là một vấn đề đang được các NHNoPTNT quan tâm. Tình hình kinh tế
Website: Email : Tel : 0918.775.368
chính trị trên thế giới đang có sự bất ổn đã ảnh hưởng không ít đến tình hình

kinh tế toàn cầu nói chung và nền kinh tế Việt Nam nói riêng, thị trường xuất
khẩu gặp khó khăn cho hoạt động Ngân hàng, nhất là có sự cạnh tranh mãnh liệt
giữa các Ngân hàng trong việc tăng lãi suất huy động vốn, hình thức huy động
vốn, giảm lãi suất cho vay và cung ứng các dịch vụ Ngân hàng, chiếm lĩnh thị
trường.
Xuất phát từ tầm quan trọng của vốn đối với nền kinh tế nói chung và đối
với hoạt động kinh doanh của Ngân hàng nói riêng. Em đã chọn đề tài: “Một số
giải pháp tạo vốn và nâng cao hiệu quả tín dụng của Sở Giao dịch Ngân hàng
Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam” làm tên cho chuyên đề tốt
nghiệp của mình.
Để đạt được mục tiêu nghiên cứu của đề tài, ngoài lời mở đầu, kết luận,
danh mục các tài liệu tham khảo, kết cấu của đề tài bao gồm các nội dung chủ
yếu sau:
Chương 1: Một số vấn đề về vốn tín dụng ngân hàng
Chương 2: Thực trạng tạo vốn và hiệu quả tín dụng của Sở Giao dịch Ngân
hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam
Chương 3: Giải pháp tạo vốn và nâng cao hiệu quả tín dụng của Sở Giao dịch
Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam
Do thời gian và kiến thức có hạn nên đề tài không tránh khỏi những
khiếm khuyết, em rất mong được sự đóng góp ý kiến của các thầy cô và các bạn
để đề tài được hoàn thiện hơn.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ VỐN TÍN DỤNG NGÂN HÀNG
1. Vốn tín dụng
1.1. Khái niệm
Tín dụng ra đời cùng sự xuất hiện của tiền tệ. Khi một chủ thể kinh tế cần
một lượng hàng hoá cho nhu cầu tiêu dùng hoặc sản xuất trong khi chưa có tiền
hoặc số tiền hiện có chưa đầy đủ họ có thể sử dụng hình thức vay mượn để đáp
ứng nhu cầu. Có hai cách vay mượn: vay chính loại hàng hoá đang có nhu cầu
hoặc vay tiền để mua loại hàng hoá đó. Quan hệ vay mượn như vậy gọi là quan

hệ tín dụng.
Tín dụng là quan hệ vay mượn mượn vốn lẫn nhau dựa trên sự tin tưởng
số vốn đó sẽ được hoàn lại vào một ngày xác định trong tương lai. Có thể định
nghĩa quan hệ tín dụng một cách đầy đủ như sau: Tín dụng là quan hệ chuyển
nhượng tạm thời một lượng giá trị (dưới hình thức tiền tệ hoặc hiện vật) từ người
sở hữu sang người sử dụng để sau một thời gian nhất định thu hồi về một lượng
giá trị lớn hơn lượng giá thị ban đầu.
1.2. Tín dụng ngân hàng
Là quan hệ chuyển nhượng vốn giữa ngân hàng với các chủ thể kinh tế
khác trong xã hội, trong đó ngân hàng giữ vai trò vừa là người đi vay vừa là
người cho vay.
Đây là quan hệ tín dụng gián tiếp mà người tiết kiệm, thông qua vai trò
trung gian của ngân hàng, thực hiện đầu tư vốn vào các chủ thể có nhu cầu về
vốn. Khác với hình thức tín dụng trực tiếp, nguồn vốn của tín dụng ngân hàng là
nguồn vốn huy động của xã hội với khối lượng và thời hạn khác nhau, do đó nó
có thể thoả mãn các nhu cầu vốn đa dạng về khối lượng cũng như thời hạn và
mục đích sử dụng. Vì nguồn vốn huy động có tính chất nhàn rỗi tạm thời nên tín
dụng ngân hàng chủ yếu đáp ứng các nhu cầu vốn ngắn hạn. Sự tin tưởng đóng
một vai trò quan trọng đến sự tồn tại và phát triển của quan hệ tín dụng ngân
Website: Email : Tel : 0918.775.368
hàng. Sự đổ bể của một khoản tín dụng không chỉ làm ảnh hưởng đến sự tồn tại
của một ngân hàng mà nó có thể gây phản ứng dây chuyền tới sự ổn định của
toàn hệ thống vì chúng có mối quan hệ với nhau thông qua hệ thống thanh toán.
Nguy hiểm hơn điều này còn làm thiệt hại đến quyền lợi của người gửi tiền, gây
ảnh hưởng không tốt đến sự ổn định xã hội. Vì thế yêu cầu đảm bảo an toàn cho
mỗi khoản tín dụng ngân hàng là điều bắt buộc. Yêu cầu này được thực hiện
ngay từ trước khi cho vay thông qua đánh giá thẩm định tính khả thi của dự án
xin vay, cho đến yêu cầu thế chấp, cầm cố và bảo lãnh khi vay và theo dõi, đánh
giá hiệu quả sử dụng vốn vay.
Tín dụng ngân hàng có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc cung cấp

vốn cho nhu cầu kinh doanh của các doanh nghiệp vừa và nhỏ – bởi chúng
không đủ điều kiện để tham gia vào các thị trường vốn trực tiếp. Cao hơn thế,
khả năng cung ứng vốn của tín dụng ngân hàng còn góp phần đẩy nhanh nhịp độ
tích tụ, tập trung vốn và tăng cường khả năng cạnh tranh giữa các doanh nghiệp.
Tín dụng ngân hàng còn được sử dụng như công cụ để phát triển các ngành kinh
tế chiến lược theo yêu cầu của Chính phủ.
1.3. Phân loại
Phân loại tín dụng ngân hàng là việc sắp xếp các khoản vay theo nhóm
dựa trên một số tiêu thức nhất định. Phân loại tín dụng một cách khoa học sẽ
giúp giảm thiểu rủi ro, mang lại hiệu quả cho hoạt động sản xuất kinh doanh của
khách hàng.
Dưới đây là một số tiêu thức phân loại chính và hiệu quả tác động của
mỗi tiêu thức:
1.3.1. Phân theo thành phần kinh tế
Bước vào quá trình đổi mới, nền kinh tế Việt Nam phát triển theo cơ chế
thị trường với sự đa dạng của các thành phần kinh tế. Bằng cách phân loại khách
hàng, tín dụng theo thành phần kinh tế sẽ xác định được một cách chính xác đối
tượng chính tham gia vào hoạt động tín dụng ngân hàng và ảnh hưởng của tín
Website: Email : Tel : 0918.775.368
dụng ngân hàng tới hoạt động của đối tượng đó cũng như hiệu quả tín dụng của
Ngân hàng. Từ đó ngân hàng sẽ có hướng đầu tư hợp lý vào các đối tượng khách
hàng, đảm bảo sự phân bổ vốn tín dụng cân đối, đa dạng hoá các đối tượng
khách hàng.
1.3.2. Phân theo mục đích cho vay
Theo tiêu thức phân loại này tín dụng ngân hàng được chia thành các loại
sau:
+ Cho vay nông nghiệp: Là loại cho vay để trang trải các chi phí sản xuất
như phân bón, thuốc trừ sâu, giống cây trồng, thức ăn gia súc, lao động, nhiên
liệu, … phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp.
+ Cho vay công nghiệp thương mại: Là loại cho vay ngắn hạn để bổ sung

vốn lưu động cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp, thương mại và
dịch vụ.
+ Cho vay cá nhân: Là loại cho vay để đáp ứng các yêu cầu tiêu dùng như
mua sắm các vật dụng đắt tiền, trang trải các chi phí thông thường của đời sống,
…
Cách phân loại này, hoạt động tín dụng của Ngân hàng bám sát những
mục tiêu phát triển kinh tế của địa phương cũng như của cả nước, có tác động
tích cực đến quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn, góp
phần xây dựng cơ cấu kinh tế hợp lý.
1.3.3. Phân loại theo thời hạn cho vay
Theo căn cứ này tín dụng ngân hàng được chia ra làm ba loại:
+ Cho vay ngắn hạn: Được xác định tính đến 12 tháng và phù hợp với
những kế hoạch, mô hình sản xuất nhỏ có chu kỳ ngắn.
+ Cho vay trung hạn: Được quy định là trên 12 tháng đến 5 năm, chủ yếu
được sử dụng để đầu tư mua sắm tài sản cố định, cải tiến hay thay đổi công
nghệ, thiết bị sản xuất kinh doanh, ... trong nông nghiệp, đối tượng đầu tư chủ
Website: Email : Tel : 0918.775.368
yếu là máy cày, máy bơm nước, xây dựng các vườn cây công nghiệp như cà phê,
điều, ...
+ Cho vay dài hạn: Là loại cho vay có thời gian trên 5 năm và thời hạn tối
đa có thể đến 20 - 30 năm, ...
Tín dụng dài hạn về cơ bản là đáp ứng các nghiệp vụ dài hạn. Trong nông
nghiệp, tín dụng ngân hàng dài hạn thường đầu tư cho những dự án trồng rừng,
trồng cây lâu năm, ...
1.3.4. Phân loại theo mức độ tín nhiệm đối với khách hàng
Theo căn cứ này, tín dụng ngân hàng được chia làm hai loại chính:
+ Cho vay không đảm bảo (cho vay tín chấp): Là loại cho vay không có
tài sản thế chấp, cầm cố hay được bảo lãnh của người thứ ba. Đối với những đối
tượng khách hàng (hộ sản xuất kinh doanh) hoạt động trong lĩnh vực nông
nghiệp, nông thôn theo quy định rõ ràng của Nhà nước về mục đích sản xuất thì

cũng không cần bảo đảm bằng tài sản khi vay vốn tín dụng ngân hàng: hộ sản
xuất nông nghiệp được vay đến 10 triệu đồng, hộ phát triển kinh tế trang trại hay
sản xuất hàng hoá được vay đến 30 triệu đồng không cần tài sản đảm bảo, và
đến 50 triệu đồng đối với hộ vay vốn sản xuất giống thuỷ hải sản, ...
+ Cho vay có đảm bảo: Là loại cho vay dựa trên cơ sở các bảo đảm như
thế chấp, cầm cố, hay phải có sự bảo lãnh của người thứ ba. Bảo đảm tiền vay là
cần thiết và là căn cứ để ngân hàng có thêm nguồn thu nợ thứ hai, bổ sung cho
nguồn thu nợ thứ nhất trong trường hợp món vay nhiều rủi ro, thiếu chắc chắn.
Ngoài các tiêu thức phân loại trên, tín dụng còn được phân loại theo các
tiêu thức khác như theo phương pháp hoàn trả, theo xuất xứ tín dụng, ...
Với từng phương thức phân loại khác nhau, các nhà phân tích sẽ nắm bắt
được kết cấu của từng loại tín dụng, của từng loại khách hàng một cách chính
xác nhất, giúp họ đánh giá, xem xét liệu mỗi kết cấu tín dụng đã phù hợp với
ngân hàng, phù hợp với mục tiêu phát triển kinh tế chung chưa, để từ đó đưa ra
Website: Email : Tel : 0918.775.368
các giải pháp thích hợp mang lại hiệu quả cao nhất cho mỗi loại tín dụng được
mở.
2. Đặc điểm của vốn tín dụng
2.1. Đặc trưng của quan hệ tín dụng
Một quan hệ tín dụng phải thoả mãn những đặc trưng sau:
- Thứ nhất, là quan hệ chuyển nhượng mang tính chất tạm thời. Đối
tượng của sự chuyển nhượng có thể là tiền tệ hoặc là hàng hoá dưới hình thức
kéo dài thời gian thanh toán trong quan hệ mua bán hàng hoá. Tính chất tạm thời
của sự chuyển nhượng đề cập đến thời gian sử dụng lượng giá đó. Nó là kết quả
của sự thoả thuận giữa các đối tác tham gia quá trình chuyển nhượng để đảm
bảo sự phù hợp giữa thời gian nhàn rỗi và thời gian cần sử dụng lượng giá đó.
Sự thiếu phù hợp của thời gian chuyển nhượng có thể ảnh hưởng đến quyền lợi
tài chính và hoạt động kinh doanh của cả hai bên và dẫn đến nguy cơ phá huỷ
quan hệ tín dụng. Thực chất trong quan hệ tín dụng chỉ có sự chuyển nhượng
quyền sử dụng lượng giá trị tạm thời nhàn rỗi trong một khoảng thời gian nhất

định mà không có sự thay đổi quyền sở hữu đối với lượng giá trị đó.
- Thứ hai, tính hoàn trả. Lượng vốn được chuyển nhượng phải được hoàn
trả đúgn hạn cả về thời gian và về giá trị bao gồm hai bộ phận: gốc và lãi. Phần
lãi đảm bảo cho lượng giá trị hoàn trả lớn hơn lượng giá trị ban đầu. Sự chênh
lệch này là trả cho quyền sử dụng vốn tạm thời. Nói cách khác, nó là giá trả cho
sự hy sinh quyền sử dụng vốn hiện tại của người sở hữu và thế nó phải đủ hấp
dẫn để người sở hữu có thể sẵn sàng hy sinh quyền sử dụng đó.
- Thứ ba, quan hệ tín dụng dựa trên cơ sở tin tưởng giữa người đi vay và
người cho vay. Có thể nói đây là điều kiện tiên quyết để lập quan hệ tín dụng.
Người cho vay tin tưởng rằng vốn sẽ được hoàn trả đầy đủ khi đến hạn. Người
đi vay cũng tin tưởng vào khả năng phát huy hiệu quả của vốn vay. Sự gặp gỡ
giữa người đi vay và người cho vay về điểm này sẽ là điều kiện hình thành quan
Website: Email : Tel : 0918.775.368
hệ tín dụng. Cơ sở của sự tin tưởng náy có thể do uy tín của người đi vay, do giá
trị tài sản thế chấp và do sự bảo lãnh của người thứ ba.
2.2. Đặc điểm đầu tư vốn cho nông nghiệp, nông thôn
Để đầu tư vốn cho nông nghiệp, nông thôn mang lại hiệu quả kinh tế cao,
cần phải hiểu rõ những đặc điểm của đầu tư vốn. Đặc điểm của vốn đầu tư cho
nông nghiệp, nông thôn, trước hết biểu hiện ở đặc điểm hoạt động của vố. Do
đặc thù của sản xuất nông nghiệp, vốn, sự huy động vốn và sự hoạt động của
vốn cũng có những đặc điểm riêng:
+ Nông nghiệp là ngành có nhiều đặc điểm mang tính đặc thù, trong đó
tíng nặng nhọc, phức tạp của lao động, tính sinh lời thấp và tính rủi ro cao của
sản xuất là những đặc điểm có tính đặc trưng nhất. Với những đặc điểm này,
nông nghiệp là ngành cần lượng vốn đầu tư lớn, nhưng lượng vốn trong nội bộ
ngành ít, sức thu hút từ các ngành khách của nền kinh tế quốc dân rất kém. Vì
vậy, nguồn vốn đầu tư qua ngân sách, nguồn vốn tín dụng ưu đãi có ý nghĩa hết
sức quan trọng.
+ Nông nghiệp là ngành sản xuất sinh học. Vì vậy ngoài những tư liệu lao
động có nguồn gốc kỹ thuật còn có những tư liệu lao động có nguồn gốc sinh

học (cây trồng, vật nuôi …). Những tư liệu lao động này, một mặt thay đổi giá
trị sử dụng theo quy luật sinh học, mặt khác chúng không có sự khôi phục từ bộ
phận như máy móc. Hơn nữa chu kỳ sản xuất của cây trồng, vật nuôi khá phức
tạp. Tuỳ thuộc từng loại chu kỳ sản xuất dài ngắn khác nhau (loại ngắn cũng
phải 3 tháng, có loại thời gian kiến thiết cơ bản dài tới 7 năm, chu kỳ kinh tế tới
40 năm như cây cao su). Những yêu cầu về vốn theo đặc điểm trên rất nghiêm
ngặt. Vì vậy, chính sách đầu tư và cung cấp vốn phải tuân thủ và phù hợp với
từng loại cây trồng vật nuôi theo những đặc điểm tính sinh học đó.
- Hoạt động sản xuất nông nghiệp, nông thôn lệ thuộc nhiều vào điều kiện
tự nhiên. Bởi vì sự tác động của vốn vào quá trình sản xuất và hiệu quả, cơ cấu
kinh tế của nó không phải là trực tiếp mà là gián tiếp thông qua đất, cây trồng,
Website: Email : Tel : 0918.775.368
vật nuôi. Để đầu tư vốn có hiệu quả, cơ cấu và lượng vốn phải phù hợp với yêu
cầu của từng loại đất đai, từng đối tượng sinh học.
Đặc biệt trong điều kiện hiện nay, môi trường sinh thái ngày càng xấu đi,
điều kiện thiên niên ngày càng khắc nghiệt hơn làm cho tính rủi ro của sản xuất
ngày càng cao, tổn thất ngày càng lớn và khó lường trước được. Trong bối cảnh
đó vốn đầu tư cho nông nghiệp cần một lượng rất lớn, nhiều khi đầu tư khó thu
hồi (đầu tư cho phòng hộ). Khả năng rủi ro của vốn rất cao.
+ Ngoài ra, tính thời vụ của sản xuất nông nghiệp một mặt làm cho sự
tuần hoàn và luân chuyển vốn chậm chạp, sự cần thiết phải dự trữ đáng kể trong
thời gian tương đối dài vốn lưu động (giống, thức ăn gia súc, phân bón …) làm
cho vốn ứ đọng. Mặt khác, đã tạo ra sự cần thiết tập trung hoá cao hơn các
phương tiện kỹ thuật cho một lao động nông nghiệp (đặc biệt ở các nước kinh tế
phát triển). Vì vậy, yêu cầu vốn cho nông nghiệp, nông thôn thường phải bổ
sung một lượng lớn.
Đối với những nước có nền kinh tế kém phát triển, các hộ nông dân chủ
yếu sống bằng nông nghiệp như Việt Nam. Trong tình trạng thu nhập của từng
hộ và từng người còn thấp, khả năng tích luỹ trong nội bộ nông dân nhỏ, lực nội
sinh không đủ giúp họ thoát ra khỏi sự nghèo đói vì thế nông dân (kể cả những

hộ được coi là giàu) đang cần một lượng vốn lớn để phát triển sản xuất.
Ở Việt Nam thời gian qua ngân sách Nhà nước đã dành một số vốn đáng
kể để đầu tư cơ bản cho nông nghiệp (thuỷ lợi, khai hoang, xây dựng các vùng
kinh tế mới, xây dựng các cơ sở quốc doanh, xây dựng các trạm kỹ thuật, các cơ
sở chăn nuôi thú y …). Nếu tính theo giá 1990, vốn đầu tư cho nông nghiệp bình
quân mỗi năm ở giai đoạn 1976 -1985 là 732 tỷ đồng, giai đoạn 1976 – 1980 là
704 tỷ đồng, giai đoạn 1981 – 1985 là 732 tỷ đồng, giai đoạn 1986 – 1990 là 673
tỷ đồng. Tuy nhiên, nếu so với yêu cầu, với sự đóng góp của nông nghiệp, nông
thôn cho nền kinh tế quốc dân thì mức đầu tư như trên là quá thấp, trên thực tế
những năm đó, hàng năm nông nghiệp, nông thôn sáng tạo ra khoảng 50% thu
Website: Email : Tel : 0918.775.368
nhập quốc dân, nhưng tỷ trọng vốn ngân sách đầu tư cho nông nghiệp, kể cả
thuỷ lợi năm cao nhất mới chiếm 21,2% (thường ở mức 18%). Trong khi đó, cơ
sở vật chất của nông nghiệp còn ở trình độ rất thấp, nhất là ở các vùng trung du
và miền núi (ở các vùng này, diện tích đất nông nghiệp được tưới tiêu nước chỉ
đạt 26,3%, trang bị kỹ thuật đạt 27% yêu cầu).
Đầu tư vốn tín dụng cho nông nghiệp, nông dân cũng mới đáp ứng 50% -
60% nhu cầu. Hiện nay, đại bộ phận nông dân thiếu vốn sản xuất và có nhu cầu
vay vốn, nhưng nguồn vốn cấp cho Ngân hàng nông nghiệp cho vay chủ yếu
thoả mãn với các điều kiện của các doanh nghiệp nông nghiệp nhà nước. Nhiều
nông dân (kẻ cả các trang trại) chưa dám vay hoặc chưa được nguồn vốn này.
Hiện có 2 ý kiến trái ngược nhau: phía nông dân cho rằng thủ tục vay còn phiền
hà, nông dân khó vay vốn ngân hàng, phía ngân hàng cho rằng nông dân không
tiếp cận và không có nhu cầu vay vốn. Nguồn vốn vay ưu đãi chủ yếu phục vụ
cho các hộ nghèo, mức thu hút thấp (5% - 6% tổng vốn tín dụng cho nông
nghiệp) và chủ yếu cho các hoạt động phi sản xuất, thực thi các chính sách ưu
đãi như cho vay tôn cao nền nhà ở Đồng bằng sông Cửu Long, xây dựng giao
thông nông nghiệp, nông thôn … Đây là những vấn đề rất bức xúc đòi hỏi chính
sách đầu tư vốn phải xem xét một cách thấu đáo và giải quyết một cách thoả
đáng.

3. Vai trò của vốn tín dụng đối với sản xuất nông nghiệp
3.1.Vài trò của tín dụng
a. Tín dụng góp phần thúc đẩy quá trình tái sản xuất
Thứ nhất: Vai trò quan trọng nhất của tín dụng là cung ứng vốn một cách
kịp thời cho các nhu cầu sản xuất và tiêu dùng của các chủ thể kinh tế trong xã
hội. Nhờ đó mà các chủ thể này có thể đẩy nhanh tốc độ sản xuất cũng như tốc
độ tiêu thụ sản phẩm.
Thứ hai: Một hệ thống các hình thức tín dụng đa dạng không những thoả
mãn nhu cầu đa dạng về vốn của nền kinh tế mà còn làm cho sự tiếp cận các
Website: Email : Tel : 0918.775.368
nguồn vốn tín dụng trở nên dễ dàng, tiết kiệm chi phí giao dịch và giảm bớt các
chi phí nguồn vốn cho các chủ thể kinh doanh.
Thức ba: Việc mở rộng và nâng cao hiệu quả các hình thức tín dụng sẽ tạo
sự chủ động cho các doanh nghiệp trong việc thực hiện kế hoạch sản xuất kinh
doanh khi nó không phải phụ thuộc quá nhiều vào nguồn vốn tự có của bản thân.
Điều này giúp cho các nhà sản xuất tích cực tìm kiếm cơ hội đầu tư mới và nâng
cao năng lực sản xuất của xã hội.
Thứ tư: Các nguồn vốn tín dụng được cung ứng luôn kèm theo các điều
kiện tín dụng để hạn chế rủi ro đạo đức và rủi ro lực chọn đối nghịch buộc
những người đi vay phải quan tâm thực sự đến hiệu quả sử dụng vốn để đảm bảo
mối qua hệ lâu dài với các tổ chức cung ứng tín dụng.
b. Tín dụng là kênh chuyển tải tác động của Nhà nước đến mục tiêu vĩ mô
Các mục tiêu vĩ mô của nền kinh tế bao gồm ổn định giá cả, tăng trưởng
kinh tế và tạo công ăn việc làm. Việc đảm bảo đạt được mục tiêu kinh tế vĩ mô
hài hoà phụ thuộc một phần vào khối lượng và cơ cấu tín dụng xét cả về mặt
thời hạn cũng như đối tượng tín dụng. Vấn đề này, điều kiện vay, yêu cầu thế
chấp, bảo lãnh và chủ trương mở rộng tín dụng được quy định trong
chính sách tín dụng từng thời kỳ. Như vậy thông qua việc thay đổi và điều chỉnh
các điều kiện tín dụng, Nhà nước có thể thay đổi quy mô cũng như kết cấu. Sự
thay đổi của tổng cầu dưới tác động của chính sách tín dụng sẽ tác động ngược

lại tổng cung và các điều kiện sản xuất khác. Điểm cân bằng cuối cùng giữa
tổng cung và tổng cầu dưới tác động của chính sách tín dụng sẽtạo cho phép đạt
được các mục tiêu vĩ mô cân tiết.
c. Tín dụng là công cụ thực hiện chính sách xã hội
Các chính sách xã hội, về mặt bản chất được đáp ứng bằng nguồn tài trợ
không hoàn lại từ Ngân sách Nhà nước. Song phương thức tài trợ không hoàn lại
thường bị hạn chế về quy mô và thiếu hiệu quả. Để khắc phục hạn chế này,
Website: Email : Tel : 0918.775.368
phương thức tài trợ có hoàn lại của tín dụng nhằm duy trì nguồn cung cấp tài
chính và có điều kiện mở rộng quy mô tín dụng chính sách. Chẳng hạn việc tài
trợ vốn cho người nghèo ngày nay đã thực hiện phổ biến bằng tín dụng đối với
người nghèo với lãi suất thấp. Thông qua phương thức tài trợ này, các mục tiêu
chính sách được đáp ứng một cách chủ động và hiệu quả hơn. Khi các đối tượng
chính sách buộc phải quan tâm đến hiệu quả sử dụng vốn để đảm bảo hoàn trả
đúng thời hạn thì kỹ năng lao động của họ cũng sẽ được cải thiện từng bước.
Đây là sự đảm bảo chắc chắn cho sự ổn định tài chính của các đối tượng chính
sách và từng bước làm cho họ có thể tồn tại độc lập với nguồn vốn tài trợ. Đó
chính là mục đích của việc sử dụng phương thức tài trợ các mục tiêu chính sách
bằng con đường tín dụng.
3.2. Tín dụng ngân hàng đáp ứng nhu cầu vốn của hộ sản xuất kinh
doanh
Dù đã đạt được khá nhiều những kết quả khả quan, kinh tế hộ vẫn gặp
phải rất khó khăn về vốn sản xuất. Do đặc điểm sản xuất của hộ nông dân mang
tính tổng hợp, nhiều đối tượng sản xuất với chu kỳ sản xuất đan xen nhau nên
nhu cầu vay tối đa để sản xuất một loại sản phẩm nông nghiệp tại một thời điểm
của hộ thường không cao nhưng nhu cầu vốn lại yêu cần rải rác hàng hoá để bán
thì chưa có thu nhập. Vốn tín dụng ngân hàng là hình thức đầu tư vốn linh động,
phù hợp với mọi nhu cầu vốn sản xuất kinh doanh của hộ, giúp hộ tận dụng tối
đa những tiễm lực kinh tế sắn có.
3.3. Tín dụng ngân hàng giúp vấn đề việc làm được giải quyết một

cách tích cực
Hiện nay, hơn 70% dân số Việt Nam sống ở nông thôn và sản xuất nông
nghiệp. Các hộ sản xuất kinh doanh đều ở quy mô nhỏ, lẻ, kết hợp với tính thời
vụ sản xuất nông nghiệp thì vấn đề thiếu việc làm trong thời gia
nông nhàn, hay ngay cả trong mùa vụ là thường xuyên. Như vậy, bằng việc hỗ
trợ vốn tín dụng ngân hàng tích cực cho hộ sản xuất kinh doanh, giúp hộ mở
Website: Email : Tel : 0918.775.368
rộng quy mô sản xuất, đa dạng hoá các đối tượng sản xuất, mang lại hiệu quả
cao trong vấn đề tạo việc làm liên tục cho hộ, nâng cao thu nhập, cải thiện đời
sống cho hộ.
3.4. Thúc đẩy quá trình tập trung vốn và ổn định sản xuất
Bước sang cơ chế thị trường với sự chuyên môn hoá ngày cao, tập trung
vốn là điều kiện cần thiết để sản xuất kinh doanh thực sự mang lại hiệu quả.
Trước đây, kinh tế hộ chủ yếu sản xuất theo hướng tự phát, tự cấp, xuất phát từ
nhu cầu của cá nhân mình trước, hiệu quả kinh tế mang lại không cao. Với sự
tham gia của tín dụng ngân hàng, ta có thể nhìn từ hai phương diện để thấy được
tác động tích cực của tín dụng ngân hàng đối với quá trình tập trung vốn và ổn
định sản xuất:
Về phía ngân hàng, ngân hàng luôn quan tâm và thực hiện tốt mối liên hệ
giữa tiết kiệm và đầu tư, bằng đồng vốn huy động được, ngân hàng luôn mong
muốn sử dụng nó trong quan hệ tín dụng một cách có hiệu quả, do vậy, khi thực
hiện quan hệ tín dụng đối với hộ, Ngân hàng luôn trú trọng một cách sâu sát đến
kế hoạch sản xuất kinh doanh của hộ, tránh những việc sử dụng lãnh phí vốn
vay, không tập trung vào mục đích sản xuất.
Còn về phía người vay, vay vốn ngân hàng với những ràng buộc nhất định
đòi hỏi hộ phải biết tập trung vốn như thế nào để sản xuất mang lại lợi nhuận
cao nhất nhằm hoàn thành tốt quan hệ tín dụng cũng như quy mô sản xuất sẽ
ngày càng được mở rộng.
3.5. Tín dụng ngân hàng giúp giải quyết các vấn đề chính trị – xã hội
Tín dụng ngân hàng ngoài những vai trò to lớn về mặt kinh tế còn đóng

góp một vị trí không nhỏ trong các vấn đề chính trị, xã hội.
Trước đây, khi tín dụng ngân hàng chưa thực sự nằm trong suy nghĩ của
người dân bởi sự xa lạ của hoạt động của ngân hàng và những thủ tục vay muộn
phức tập; cán bộ tín dụng thì ngại tiếp xúc với đối tượng vay là kinh tế hộ do
Website: Email : Tel : 0918.775.368
khó quản lý, giám sát, và chưa có những quy định cụ thể, … Do vậy, để thoả
mãn nhu cầu vốn cho sản xuất kinh doanh, người dân phải tìm đến những hình
thức như: hụi, vay nặng lãi, bán lúa non, …; không những không mang lại hiệu
quả mà còn gây tâm lý, thói quen xấu. Bằng những đổi mới và cách đi đúng đắn,
tín dụng đã dần tạo được chỗ đứng trong suy nghĩ của người dân, đẩy lùi các
hình thức tài chính tiêu cực trong nông thôn, giúp hộ yên tâm sản xuất.
Bên cạnh đó, việc cho vay mở rộng sản xuất đã góp phần giải quyết tốt
vấn đề việc làm cho người lao động, khôi phục truyền thống tốt đẹp của từng địa
phương hạn chế tệ nạn trong xã hội như rượu chè, cờ bạc, mê tín dị đoan, …
Tín dụng ngân hàng cũng góp phần thực hiện thành công các chính sách
đổi mới của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là chính sách xoá đói giảm nghèo, nâng
cao trình độ dân trí, …, tạo lòng tin ngày càng lớn đối với hộ nông dân.
3.6. Tín dụng ngân hàng đưa tiến bộ khoa học, công nghệ mới vào
từng hộ sản xuất kinh doanh
Bằng việc không ngừng đầu tư vốn cho hộ sản xuất kinh doanh mở rộng
sản xuất, phát triển thêm nhiều loại đối tượng sản xuất, tín dụng ngân hàng đã
góp phần thúc đẩy hộ sản xuất kinh doanh tiếp cận nhiều hơn với tiến bộ khoa
học kỹ thuật, công nghệ mới; hộ sản xuất đã đưa máy móc thiết bị vào sản xuất
nhiền hơn, mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn; đồng thời bằng việc áp dụng
những giống cây, con mới, quy trình sản xuất mới, …, năng suất lao động và
năng suất cây trồng cũng tăng lên đáng kể.
Mặt khác đối với những mục tiêu phát triển kinh tế cụ thể cho từng địa
phương, tín dụng ngân hàng có thể thay việc chuyển giao vốn vay bằng tiền
bằng máy móc, thiết bị, giống cây, con hay thuốc trừ sâu, thức ăn gia súc để
phục vụ trực tiếp cho quá trình sản xuất kinh doanh của hộ.

Như vậy, tín dụng ngân hàng đã đáp ứng nhu cầu vốn cho kinh tế hộ, giúp
mở rộng qui mô sản xuất kinh doanh, phát triển thêm nhiều ngành nghề trong
nông thôn; tín dụng ngân hàng cũng giúp khai thác tốt mọi tiềm năng sẵn có của
Website: Email : Tel : 0918.775.368
hộ về lao động, tài nguyên, hay các nguồn khác; giúp cải thiện đời sống của hộ,
tăng sản phẩm cho xã hội, đồng thời thực hiện một cách nhanh nhất những mục
tiêu phát triển kinh tế chung của địa phương cả nước.
Tín dụng ngân hàng cũng giúp hộ sản xuất kinh doanh tiếp cận nhanh hơn
những tiến bộ khoa học, tham gia vào loại hình dịch vụ tài chính tiện ích nhất,
tiếp cận gần hơn cơ chế thị trường, tạo chỗ đứng và vững bước xây dựng nền
kinh tế sản xuất hàng hoá với quy mô lớn.
Tín dụng ngân hàng hạn chế các hình thức cho vay vốn tiêu cực trong
nông thôn cũng như các tệ nạn xã hội; giúp giải quyết việc làm; xây dựng một
cơ cấu kinh tế hợp lý thực hiện mục tiêu công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông
thôn.
4. Sự cần thiết hình thành Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông
thôn
Cùng với sự phát triển của nền kinh tế hàng hoá và sự phân công lao động
xã hội sâu sắc, trong nền kinh tế xuất hiện hai nhóm người đối lập nhau: nhóm
những người cần vốn, cần tìm nguồn tài trợ cho hoạt động sản xuất kinh daonh
và chi tiêu của mình và nhóm những người có vốn, cần cung ứng vốn của mình.
Cả hai nhóm này đều nhằm một mục đích nhất định nào đó. Vấn đề quan trọng
là làm thế nào để hai nhóm người này gặp gỡ nhau và thoả mãn những nhu cầu
của nhau. Sự việc sẽ không đơn gian mà ngược lại rất phức tạp bởi vì hai nhóm
người này có khoảng cách không gian và thời gian nên không dễ gì biết được ai
là người có vốn, ai là người cần vốn. Bởi vậy xã hội nào, nền kinh tế nào mà tìm
được phương thức để người có vốn và người cần vốn gặp nhau hiệu quả, tối ưu
thì xã hội đó, nền kinh tế đó sẽ phát triển.
NHNo&PTNT thực hiện điều này bằng cách vay vốn của người cho vay,
người tiết kiệm và sau đó sử dụng nguồn vốn này để cho người cần vốn – người

chi tiêu vay vốn. Ví dụ, một ngân hàng có thể nhận được vốn bằng cách phát
hành một tài sản Nợ cho công chúng ở dạng những món tiền gửi tiết kiệm, kỳ
Website: Email : Tel : 0918.775.368
phiếu, trái phiếu … và sau đó dùng vốn này để thực hiện một tài sản Có qua việc
cho vay hoặc qua việc mua trái phiếu công ty, kỳ phiếu, trái phiếu Chính phủ
trên thị trường tài chính. Kết quả cuối cùng là vốn đã được chuyển từ công
chúng (những người cho vay – những người tiết kiệm) tới người cần vốn (người
vay – người chi tiêu) với sự giúp đỡ của NHNo&PTNT.
Ở đây, NHNo&PTNT không coi việc kinh doanh chuyển vốn từ người
cho vay – người tiết kiệm sang người vay – người chi tiêu làm trò vui. Bằng việc
họ bán quyền sử dụng vốn với giá bán (lãi suất cho vay) cao hơn giá mua (lãi
huy động) và phần chênh lệch này hình thành lợi nhuận của NHNo&PTNT, như
vậy nhờ quá trình tài chính gián tiếp, thông qua NHNo&PTNT đã giúp làm lợi
cho phần lớn những người có món tiết kiệm nhỏ bằng việc đem lại cho họ thu
nhập tiền lãi cao và có thể giúp những người vay các món tiền nhỏ, nay có thể
vay được tiền vốn mà họ khó có thể có được. Những người vay các món tiền lớn
cũng được lợi bởi quá trình trung gian tài chính nghĩa là có thể vay được nhiều
vốn hơn trong NHNo&PTNT.
Ngoài ra, NHNo&PTNT được hình thành còn xuất phát từ đặc điểm của
sản xuất nông nghiệp:
- Đối tượng sản xuất nông nghiệp là cây trồng, vật nuôi như cây công nghiệp,
cây ăn quả, rau, hoa, trâu bò, dê cừu, cá, tôm, cua v.v… có quy luật sinh trưởng
phát triển riêng và khác nhau, mang tính mùa vụ.
- Hoạt động sản xuất nông nghiệp diễn ra trên địa bàn rộng, sản xuất
nhiều loại sản phẩm khác nhau, tính chuyên môn hoá thấp dẫn đến phân tán, khó
quản lý. Việc vận chuyển lưu giữ, bảo quản thường rất khó khăn và làm nảy sinh
các chi phí về kho tàng, bến bãi, công cụ sơ chế v.v. dẫn đến tăng giá thành, làm
giảm lợi nhuận của người sản xuất. Việc xen canh, sản xuất theo mùa vụ cũng
làm cho việc quản lý, theo dõi sản xuất gặp nhiều khó khăn trong việc ứng xử
kịp thời với những tình huống xảy ra.

Website: Email : Tel : 0918.775.368
- Sản xuất nông nghiệp mang tính thời vụ cao. Đó là nét đặc thù điển hình
nhất của sản xuất nông nghiệp, bởi vì một mặt quá trình sản xuất nông nghiệp là
quá trình tái sản xuất kinh tế xoắn xuýt với quá trình tái sản xuất xen kẽ vào
nhau, song lại không hoàn toàn trùng khớp nhau, sinh ra tính thời vụ cao trong
nông nghiệp. Tính thời vụ trong nông nghiệp là vĩnh cửu không thể xoá bỏ
được, trong quá trình sản xuất chỉ tìm cách hạn chế nó. Mặt khác do sự biến
thiên về điều kiện thời tiết – khí hậu, mỗi loại cây trồng có sự thích ứng nhất
định với điều kiện đó, dẫn đến những mùa vụ khác nhau. Đối tượng của sản xuất
nông nghiệp là cây trồng – loại cây xanh có vai trò cực kỳ to lớn là sinh vật có
khả năng hấp thu và tàng trữ nguồn năng lượng mặt trời để biến từ chất vô cơ
thành chất hữu cơ, tạo nguồn thức ăn cơ bản cho con người và vật nuôi.
Ngày 26/3/1988, Chủ tịch Hội đồng bộ trưởng đã ký ban hành Nghị định
53 thành lập hệ thống các Ngân hàng thương mại, công bố sự ra đời của Ngân
hàng nông nghiệp Việt Nam – nay là Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông
thôn (NHNo) – bắt đầu một giai đoạn mới chuyển Ngân hàng sang hoạt động
kinh doanh theo cơ chế thị trường.
Với đặc thù hoạt động rộng khắp các địa phương trong cả nước, NHNo
Việt Nam hiện có 1568 chi nhánh, đội ngũ cán bộ công nhân viên hơn 23.000
người, vừa làm nhiệm vụ kinh doanh thương mại vừa đảm trách thực hiện các
chính sách do Đảng và Nhà nước giao cho.
Trong điều kiện thị trường đầu tư phức tạp, dàn trải trên mọi miền đất
nước, món vay nhỏ, số lượng khách hàng lớn, độ rủi ro cao nên việc nâng cao
chất lượng tín dụng là sự sống còn, là thước đo độ tin cậy của NHNo với khách
hàng, là trách nhiệm trước sự phát triển kinh tế đất nước, là mối quan hệ hữu cơ
giữa kinh tế phát triển và sự tồn tại, trưởng thành của Hệ thống, là uy tín, thước
đo năng lực điều hành, trình độ nghề nghiệp không ngừng hoàn thiện của đội
ngũ cán bộ nhân viên.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG TẠO VỐN VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ
TÍN DỤNG CỦA SỞ GIAO DỊCH NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ
PHÁT TRIỂN NÔNG THÔNG VIỆT NAM
I. Thực trạng tạo vốn (huy động vốn)
1. Yêu cầu đặt ra đối với công tác huy động vốn
Lấy chiến lược huy động vốn của NHNo&PTNT Hà Nội làm mục tiêu
hành động của mình, yêu cầu đặt ra đối với công tác huy động vốn:
- Đảm bảo khả năng chi trả thường xuyên;
- Đáp ứng cao nhất yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hoá - hiện đại
hoá đất nước;
Muốn vậy công tác huy động vốn của Ngân hàng phải thoả mãn các
yêu cầu;
+ Từng bước nâng cao tỷ trọng vốn trung và dài hạn trong cơ cấu tổng
nguồn vốn, thực hiện đa dạng hoá các nghiệp vụ, phong phú về hình thức,
biện pháp huy động vốn qua các kênh. Xây dựng chiến lược kinh doanh,
trước hết từ chiến lược vốn;
+ Trong công tác huy động vốn phải xuất phát từ phía yêu cầu (đầu ra)
để lo nguồn huy động (đầu vào), đồng thời phải căn cứ vào tình hình thực
tiễn của địa bàn để có kế hoạch, chương trình huy động vốn. Phải xem việc
khai thác có hiệu quả các nguồn vốn dưới mọi hình thức qua nhiều kênh khác
nhau, vừa là nhiệm vụ lâu dài vừa là yêu cầu mang tính giải pháp tình thế
hiện nay, gắn chiến lược huy động vốn với chiến lược sử dụng vốn trong một
thể thống nhất, nhịp nhàng.
2. Thực trạng huy động vốn tại Sở Giao dịch Ngân hàng Nông
nghiệp và Phát triển nông thôn
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Nhằm đáp ứng vốn cho sản xuất kinh doanh, phát triển kinh tế – xã
hội, Sở Giao dịch NHNo&PTNT đã tích cực khai thác các nguồn vốn tạm
thời nhàn rỗi, đưa ra các hình thức huy động vốn tạo điều kiện chủ động
trong hoạt động cho vay và các hoạt động khác của Ngân hàng. Nhất là trong

điều kiện hiện nay công tác huy động vốn đang là một bài toán khó đối với
các NHNo&PTNT. Điều này đòi hỏi các NHNo&PTNT phải có biện pháp
hữu hiệu, có các chiến lược huy động vốn đúng đắn, hợp lý để thu hút nguồn
vốn đảm bảo cho đầu ra của Ngân hàng. Chỉ trên cơ sở có một nguồn vốn ổn
định, giá cả hợp lý các NHNo&PTNT mới có thể thực hiện được mục tiêu lợi
nhuận của mình.
Với phương châm vốn là khâu mở đường nên Sở Giao dịch
NHNo&PTNT đã vận dụng nhiều hình thức khai thác vốn ổn định có lợi
trong kinh doanh. Việc huy động vốn không phải là công việc độc lập mà gắn
liền với các nghiệp vụ bên có và các nghiệp vụ trung gian khác như chuyển
tiền, thanh toán. Ngân hàng phải tạo lập một nguồn vốn đủ lớn để đáp ứng
nhu cầu vốn cho khách hàng. Bên cạnh đó việc huy động vốn phải dựa trên
cơ sở xác định thị trường đầu ra, phương án sản xuất kinh doanh có khả thi
không, lãi suất có phù hợp hay không. Chính vì vậy công tác huy động vốn
của Sở Giao dịch phải đáp ứng được mục tiêu đề ra là phải nâng cao cả về số
lượng và chất lượng của nguồn vốn huy động.
Nằm trên địa bàn có sự cạnh tranh mạnh mẽ của các Ngân hàng. Là
một Sở Giao dịch đi vào hoạt động được 7 năm nhưng tốc độ huy động vốn
mà Sở Giao dịch đạt được quả là đáng khích lệ. Bằng nhiều hình thức và biện
pháp thích hợp nguồn vốn của Sở Giao dịch đã có sự tăng trưởng nhanh,
vững chắc. Hình thức huy động chủ yếu là: tiền tiết kiệm, các loại kỳ phiếu,
giấy tờ có giá dài hạn bằng đồng Việt Nam và bằng ngoại tệ.
Từ năm 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 31/3/2004 mặc dù tình hình
cạnh tranh trong lĩnh vực huy động vốn giữa các Ngân hàng trên địa bàn
Website: Email : Tel : 0918.775.368
ngày càng gay gắt nhưng Sở Giao dịch NHNo&PTNT luôn bám sát mục
tiêu kinh doanh, hoạt động huy động vốn đạt được các kết quả qua các
năm như sau:
Bảng 1: Tốc độ tăng trưởng nguồn vốn huy động
(Đơn vị: tỷ đồng)

Năm Nguồn vốn huy động
Tăng, giảm
Số tiền Tỷ lệ %
1999 564
2000 1.623 1.059 187,77%
2001 2.207 584 35,98%
2002 3.240 1.033 46,80%
2003 3.810 570 17,59%
31/3/2004 4.545 735 19,29%
Nguồn: Sở Giao dịch Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
Nhìn vào bảng 1 trên ta thấy nguồn vốn huy động của Sở Giao dịch
NHNo&PTNT đều tăng trưởng qua các năm.
- Năm 2000 nguồn vốn huy động đạt 1.623 tỷ đồng, tăng so với năm
1999 là 564 tỷ đồng, tức là tăng 187,77%.
- Năm 2001 nguồn vốn huy động của Sở Giao dịch NHNo&PTNT đạt
2.207 tỷ đồng tăng 584 tỷ đồng so với 2000, về số tương đối tăng 35,98%.
- Năm 2002 nguồn vốn huy động của Sở Giao dịch NHNo&PTNT đạt
3.240 tỷ đồng tăng 1.033 tỷ đồng so với 2001, về số tương đối tăng 46,80%.
- Năm 2003 nguồn vốn huy động của Sở Giao dịch NHNo&PTNT đạt
3.810 tỷ đồng tăng 570 tỷ đồng so với 2002, về số tương đối tăng 17,59%.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
- 31/3/ 2004 Nguồn vốn huy động của Sở Giao dịch NHNo&PTNT đạt
4.545 tỷ đồng tăng 735tỷ đồng so với 2003, về số tương đối tăng 19,29%.
Để xem xét thực chất nguồn vốn huy động ta xem đến cơ cấu huy động
vốn tại Sở Giao dịch phân theo thời gian và theo thành phần kinh tế:
Bảng 2: Cơ cấu nguồn huy động tại Sở Giao dịch
Chỉ tiêu
2001 2002 2003
Quy
mô

(tỷ
đồng)
Tỷ
trọng
trong
tổng
NV (%)
Quy
mô (tỷ
đồng)
Tỷ
trọng
trong
tổng
NV (%)
Quy
mô
(tỷ
đồng)
Tỷ
trọng
trong
tổng
NV (%)
Tổng nguồn vốn 2.207 3.240 3.810
I. Phân theo thời gian
1. Tiền gửi không kỳ hạn
2. Tiền gửi có kỳ hạn
- Kỳ hạn dưới 12 tháng
- Kỳ hạn 12 tháng trở lên

2.207
1.018
1.189
505
684
100
54
46
-
-
3.240
1.179
2.061
451
1.610
100
36
64
-
-
3.810
1.182
2.628
869
1.759
100
31
69
-
-

II. Phân theo thàng phần kinh
tế
1. Tiền gửi tiết kiệm
- Không kỳ hạn
- Có kỳ hạn
- Có kỳ hạn 12 tháng trở lên
2. Phát hành giấy tờ có giá
2..20
7
824
23
801
504
14
100
37,3
-
-
-
0,6
57,7
3.240
986
29
957
618
275
1.927
100
30,4

-
-
-
8,4
59,5
3.810
1.079
27
1.052
743
146
2.575
100
28,3
-
-
-
3,8
67,6
Website: Email : Tel : 0918.775.368
3. Tiền gửi các tổ chức kinh
tế
4. Tiền gửi các tổ chức TD
1.274
95
4,3 52 1,6 10 0,2
Nguồn: Báo cáo nguồn vốn Sở Giao dịch
Nhận xét cơ cấu nguồn vốn:
- Theo thời gian: Năm 2001 tổng nguồn vốn huy động là 2.207 tỷ đồng
trong đó tiền gửi không kỳ hạn là 1.018 tỷ đồng chiếm 54% tổng vốn huy

động. Tiền gửi có kỳ hạn là 1.189 tỷ đồng chiếm 46% tổng nguồn vốn huy
động. Năm 2002 tổng nguồn vốn huy động là 3.240 tỷ đồng tăng 1.033 tỷ
đồng so với năm 2001 trong đó tiền gửi không kỳ hạn là 1.179 tỷ đồng chiếm
36% tổng nguồn vốn huy động, tiền gửi có kỳ hạn là 2.061 tỷ đồng chiếm
31% tổng nguồn vốn. Năm 2003 tổng nguồn vốn huy động là 3.810 trong đó
tiền gửi không kỳ hạn là 1.182 tỷ đồng, tiền gửi có kỳ hạn là 2.628 tỷ đồng
chiếm tỷ trọng 69% tổng nguồn vốn.
Như vậy, ta thấy quy mô vốn tăng trưởng và cơ cấu vốn cũng dần phù
hợp hơn. Tiền gửi không kỳ hạn về số tuyệt đối tăng qua các năm. Do vậy, nó
đã góp phần tăng qui mô huy động vốn của cả năm nhưng tỷ trọng có giảm
dần. Năm 2001 tỷ trọng tiền gửi không kỳ hạn là lớn nhất 54%. Nguồn vốn
không kỳ hạn có ưu điểm là chi phí huy động thấp do vậy giảm chi phí hoạt
động góp phần tăng lợi nhuận cho ngân hàng. Tuy nhiên với sự biến động
phức tạp của loại vốn này mà Sở Giao dịch đã chú ý đến điều này và điều
chỉnh cơ cấu vốn cho phù hợp hơn.
Tiền gửi có kỳ hạn tăng cả về số tuyệt đối và số tương đối và thế nó
cũng tạo điều kiện để Sở Giao dịch thực hiện tốt hoạt động sản xuất kinh
doanh của mình trong mọi trường hợp. Vì Sở Giao dịch có ưu thế là ngân
hàng đầu mối do vậy Sở Giao dịch tăng thêm nguồn vốn điều phối cho các
Sở Giao dịch khác đang gặp khó khăn về vốn.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Tuy nhiên tiền gửi có kỳ hạn có tỷ trọng cao nên chi phí huy động lớn,
lãi suất đầu vào cao, nhưng nó lại có cơ cấu vốn ổn định để cho vay các dự án
và cho vay trung, dài hạn.
- Theo thành phần kinh tế:
Năm 2001 tiền gửi tiết kiệm là 824 tỷ đồng chiếm 37,3% tổng nguồn
vốn, phát hành giấy tờ có giá là 14 tỷ đồng chiếm 0,6%, tiền gửi của các tổ
chức kinh tế là 1.274 tỷ đồng chiếm 57,7% và tiền gửi của các tổ chức tín
dụng là 95 tỷ đồng chiếm 4,3%.
Năm 2002 tiền gửi tiết kiệm là 986 tỷ đồng chiếm 30,4%, phát hành

giấy tờ có giá là 275 tỷ tăng 259 tỷ so với năm 2001 chiếm 8,4% tiền gửi của
các tổ chức kinh tế là 1.972 tỷ chiếm 59,5% tiền gửi của các tổ chức tín dụng
là 52 tỷ chiếm 1,6%.
Năm 2003 tiền gửi tiết kiệm là 1.079 tỷ đồng tăng 93 tỷ đồng so với
năm 2002 chiếm 28,3%, phát hành giấy tờ có giá là 146 tỷ chiếm 3,8% tiền
gửi các tổ chức kinh tế là 2.575 tỷ đồng tăng 548 tỷ so với năm 2002 chiếm
67,6%, tiền gửi của các tổ chức tín dụng là 10 tỷ chiếm 0,2%.
Ta thấy tiền gửi tiết kiệm và tiền gửi của các tổ chức kinh tế đều tăng
qua các năm. Tiền gửi của dân cư có xu hướng tăng dẫn đến chi phí lớn
nhưng nó lại có tính ổn định hơn giúp nâng cao khả năng thanh toán giảm rủi
ro trong thanh khoản và tạo điều kiện thuận lợi cho Sở trong hoạt động kinh
doanh của mình. Tiền gửi của các đơn vị kinh tế cũng tăng đều qua các năm
và nhất là năm 2003 tăng nhanh chiếm 67%. Nguồn vốn này có ưu điểm là
chi phí thấp so với tiền gửi của dân cư. Tuy nhiên với tiền gửi của các tổ chức
kinh tế lớn cũng gây ra những khó khăn nhất định. Bởi vì huy động được
lượng lớn nhưng nguồn vốn này cũng không có tính ổn định cao vì các tổ
chức kinh tế có thể gửi tiền vào cùng một lúc nhưng cũng có thể rút ra bất cứ
lúc nào với số lượng lớn. Do vậy lượng vốn này không ổn định và nó lại phụ
Website: Email : Tel : 0918.775.368
thuộc vào tình hình kinh doanh của các tổ chức. Chính vì vậy, Sở Giao dịch
cần phải điều chỉnh để có một cơ cấu vốn phù hợp hơn.
Trên đây ta thấy được tình hình huy động vốn nói chung và cơ cấu vốn
huy động tại Sở Giao dịch. Qua phân tích cho ta thấy được những thuận lợi
cũng như những khó khăn trong việc huy động vốn và nó liên quan đến vấn
đề sử dụng vốn của Sở Giao dịch.
3. Các hình thức huy động vốn
Các NHNo&PTNT làm nhiệm vụ vay tiền và cho vay hoặc đầu tư với
mục đích hưởng lợi qua lãi suất. Nghiệp vụ huy động vốn của NHNo&PTNT.
Việc đưa ra các hình thức huy động phù hợp linh hoạt là điều rất cần thiết của
NHNo&PTNT. Có như vậy mới khai thác được mọi nguồn vốn nhàn rỗi

trong xã hội. Các hình thức huy động vốn có ảnh hưởng đến khối lượng vốn
huy động được vào Ngân hàng. Vì vậy việc sử dụng linh hoạt và kết hợp các
hình thức huy động vốn sẽ thu hút được nhiều khách hàng gửi tiền vào Ngân
hàng.
3.1. Huy động vốn tiền gửi
Tiền gửi của khách hàng đó là tiền gửi của các tổ chức kinh tế, các cá
nhân trong xã hội.
∗
Huy động tiền gửi không kỳ hạn
Đây là loại tiền gửi mà người gửi có thể rút ra bất cứ lúc nào hoặc
trả cho bên thứ ba bằng cách phát hành séc và Ngân hàng phải thoả mãn
yêu cầu đó của khách hàng. Thực chất đây là khoản tiền dùng để đảm bảo
khả năng trong thanh toán.
Ở một số nước có công nghệ Ngân hàng phát triển cao, việc rút tiền từ
tài khoản này phần lớn được thực hiện bằng điện thoại hoặc cũng có thể rút
tiền một cách dễ dàng qua các máy rút tiền tự động ATM.