Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long là một truyện ngắn giàu chất thơ

Bài viết số 6 Ngữ văn lớp 9
Đề 5: “Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long là một truyện ngắn giàu chất thơ.
Hướng dẫn
I

- Mở bài:

- Nguyễn Thành Long là một trong những cây bút văn xuôi thành công ở thể loại
truyện ngắn và bút kí. Tác phẩm của ông thường nhẹ nhàng, đậm chất trữ tình,
đậm chất thơ.
- Lặng lẽ Sa Pa được viết ra năm 1970, in trong tập Giữa trong xanh. Là kết quả
của chuyến đi thực tế tai miền tây Tổ quốc: Lào Cai-Sa Pa.
- Đây là một tác phẩm mang đầy chất thơ của Nguyễn Thành Long: cái thơ mộng,
vẻ huyền ảo lung linh của thiên nhiên Sa Pa quyện chặt với cái đẹp của tâm hồn
con người - lớp trí thức trẻ đang ngày đêm lo nghĩ và làm việc hết mình cho đất
nước, cho cách mạng. Chất thơ còn nằm trong vẻ đẹp của mối quan hệ giữa con
người với nhau trong cách dựng truyện của tác giả, thấm đến từng chi tiết truyện.
II – Thân bài:


Giới thiệu cốt truyện, nhân vật

- “LLSP” có cốt truyện đơn giản, xoay quanh cuộc gặp gỡ bất ngờ giữa ông họa
sĩ già, cô kỹ sư trẻ với anh thanh niên làm công tác ở trạm khí tượng trên đỉnh Yên
Sơn thuộc Sa Pa. Cuộc gặp gỡ ngắn ngủi nhưng đã để lại nhiều cảm xúc và ấn
tượng tốt đẹp cho cô gái và ông họa sĩ già về những con người làm việc say mê mà
thầm lặng cho đất nước mà tiêu biểu là anh thanh niên - nhân vật chính của truyện
- trong cái lặng lẽ của Sa Pa, nơi mà người ta tưởng như chỉ có sự nghỉ ngơi.
- Các nhân vật phụ (ông họa sĩ, cô gái, bác lái xe) không chỉ tham gia vào câu
chuyện mà cịn góp phần làm nổi rõ nhân vật chính và chủ đề của truyện.
- Truyện có một chất thơ bàng bạc tốt lên từ các chi tiết, từ khung cảnh thiên

nhiên Sa Pa đẹp như những bức tranh và chất thơ ấy cịn ở chính trong tâm hồn
các nhân vật với những suy nghĩ, cảm xúc thật trong sáng, đẹp đẽ. Chất thơ của
truyện lại đi liền với chất họa. Truyện cũng có thể xem là những bức tranh đẹp,
những bức tranh về cảnh thiên nhiên Sa Pa, về cuộc gặp gỡ giữa ba nhân vật và
bức chân dung kí họa về nhân vật chính – anh thanh niên


Vẻ đẹp thiên nhiên Sa Pa


- Trước hết,”LLSP” là một bức tranh thiên nhiên thơ mộng, huyền ảo, độc đáo
làm say đắm lòng người.
- Vẻ đẹp Sa Pa bắt đầu bằng những rặng đào với những đường núi quanh co uốn
lượn kề bên con thác trắng xóa.
- Sa Pa cịn đẹp và thơ mộng hơn bởi những cánh đồng cỏ trong thung lũng,
những đàn bò lang cổ đeo chuông đang thung thăng gặm cỏ
- Trong khung cảnh rộng lớn của thiên nhiên, đất trời, điểm xuyết những tia nắng
thật kì lạ: “ Nắng bây giờ bắt đầu len tới đốt cháy rừng cây, những cây thơng chỉ
cao q đầu, rung tít trong nắng những ngón tay bằng bạc…”, rồi “nắng mạ bạc cả
con đèo”.
- Mây Sa Pa cũng được tác giả tả rất nhiều và rất lạ: “Mây mù ngang tầm với
chiếc cầu vồng kia. Mây hắt từng chiếc quạt trắng lên từ các thung lũng”, rồi “mây
bị nắng xua, cuộn tròn lại từng cục, lăn trên các vòm lá ướt sương, rơi xuống
đường cái, luồn cả vào gầm xe”
- Khơng chỉ có vậy, Sa Pa cịn được tơ điểm thêm những màu sắc tươi sáng của
các loại cây lạ, và nhất là các loại hoa. Thật bất ngờ khi nhìn thấy “những cây tử
kinh thỉnh thoảng nhô cái đầu màu hoa cà lên trên màu xanh của rừng”. Còn hoa ở
Sa Pa thật đẹp, ngay giữa mùa hè đã rực rỡ ngát hương với “ hoa dơn, thược dược,
lay ơn, vàng, tím, đỏ, hồng phấn, tổ ong…
=> Phong cảnh Sa Pa đẹp biết nhường nào. Được ngắm nhìn thiên nhiên Sa Pa ta

có cảm giác như được chiêm ngưỡng những tác phẩm hội họa lung linh, kì ảo. Con
mắt nhìn tinh tế của trái tim nghệ sĩ biết yêu và rung động trước cái đẹp của
Nguyễn Thành Long và bút pháp lãng mạn đã chọn lọc được những nét đẹp tiêu
biểu của thiên nhiên Sa Pa, khơi gợi trong lịng ta một tình u quê hương đất
nước.
3.Vẻ đẹp của con người Sa Pa
Truyện không chỉ là một bức tranh lãng mạn về cảnh đẹp thiên nhiên Sa Pa, mà
còn ngợi ca những con người đang say mê lao động với lòng nhiệt huyết đáng trân
trọng.
- Truyện “LLSP” đưa ra bốn nhân vật: bác lái xe, ông họa sĩ, cô kĩ sư mới ra
trường và anh thanh niên ở trạm khí tượng trên đỉnh Yên Sơn cao hai nghìn sáu
trăm mét. Anh thanh niên là nhân vật chính của truyện khơng chỉ xuất hiện ngay từ
đầu truyện mà chỉ hiện ra trong cuộc gặp gỡ chốc lát giữa các nhân vật kia với anh,


khi xe của họ dừng lại nghỉ. Nhân vật ấy chỉ hiện ra trong chốc lát, đủ để các nhân
vật khác kịp ghi nhận một ấn tượng, một “ký họa chân dung” về anh, rồi dường
như anh lại khuất lấp vào trong mây mù bạt ngàn và cái lặng lẽ muôn thuở của núi
cao Sa Pa. Nhân vật anh thanh niên hiện ra đủ để cho mọi người nhận được rằng
“Trong cái im lặng của Sa Pa, Sa Pa mà chỉ nghe tên, người ta đã nghĩ đến chuyện
nghỉ ngơi, có những con người làm việc và lo nghĩ như vậy cho đất nước.
a.Hình ảnh anh thanh niên
-Anh khơng xuất hiện từ đầu mà chỉ hiện ra trong cuộc gặp gỡ chốc lát với bác lái
xe, ông họa sĩ , cô gái trẻ khi xe của họ dừng lại nghỉ. Chỉ chốc lát nhưng cũng đủ
để các nhân vật khác kịp ghi nhận một ấn tượng, một kí họa chân dung về anh, rồi
dường như anh lại khuất lấp vào giữa mây mù bạt ngàn và cái lặng lẽ muôn thuở
củ núi rừng Sa Pa.
-Anh còn hiện ra qua cái nhìn và sự cảm nhận của các nhân vật khác, đặc biệt là
ông họa sĩ già và anh cũng tự bộc lộ qua cuộc gặp gỡ ngắn ngủi với mọi người
* Hoàn cảnh sống và làm việc của anh thật đặc biệt.

-Quanh năm suốt tháng, anh sống một mình trên đỉnh núi cao, giữa cỏ cây và mây
mù lạnh lẽo.Tác giả giới thiệu anh qua lời của bác lái xe: “ Anh thanh niên hai
mươi bảy tuổi, người cô độc nhất thế gian, một mình trên trạm khí tượng ở đỉnh
cao hai ngàn sáu trăm mét, rất “thèm người”…”Thử thách lớn nhất đối với chàng
trai trẻ ấy chính là sự cô độc.Sống đơn độc nơi rừng núi mà làm việc thì khơng
phải là chuyện dễ dàng. Biết bao vất vả, gian lao rình rập, thiếu thốn vật chất..
-Hơn nữa lại phải làm việc trong điều kiện khắc nghiệt. Công việc của anh là đo
gió, đo mưa, tích mây, đo chấn động mặt đất góp phần vào việc dự báo thời tiết
hàng ngày, phục vụ sản xuất và chiến đấu. Gian khổ nhất là vào lúc một giờ sáng,
dù mưa gió, tuyết lạnh thế nào cũng phải trở dậy ra ngoài làm việc.
=>Quả thực, điều kiện sống và làm việc đó là một thử thách lớn đối với tuổi trẻ
vốn sung sức và khát khao hành động. Nhưng anh vẫn vượt qua được. Cái gì đã
giúp anh vượt qua được hồn cảnh ấy ? Đó là ý chí, nghị lực, những phẩm chất và
sức mạnh bên trong của nhân vật đã giúp anh vượt lên tất cả để sống một cuộc đời
đầy ý nghĩa
* Anh thanh niên có những suy nghĩ và quan niệm đúng đắn về cuộc sống và công
việc
- Anh sống gắn bó với sự nghiệp của đất nước, rất có trách nhiệm với cuộc đời.


Đất nước có chiến tranh, anh xin ra trận. Khơng được ra trận, anh làm cơng tác khí
tượng trên núi cao. Khơng ai có thể bắt buộc anh lên cái nơi “khỉ ho cò gáy” này
để làm việc và cống hiến. Trong khi bao nhiêu người sau khi ra trường đã cố chạy
chọt tìm bằng được một nơi làm việc giữa thủ đơ thì anh đã khốc ba lơ vui vẻ
vượt suối băng rừng để lên công tác ở nơi này. Anh tự nguyện lên đây không phải
do sự bốc đồng nhất thời mà là cả một sự nhận thức chín chắn, đúng đắn, sâu sắc
nhất. Anh thanh niên, một cán bộ vật lý kiêm khí tượng địa cầu, đã sẵn sàng đi
đến bất cứ nơi nào để có thể phát huy tài năng và thực hiện ước mơ của mình. Anh
tự đặt và trả lời câu hỏi : “Mình sinh ra là gì ? Mình để ở đâu ? Mình vì ai mà làm
việc ?

-Anh có những suy nghĩ rất đẹp về ý nghĩa của cuộc sống, về hạnh phúc trong đời.
Với anh hạnh phúc là trong công việc. Khi kể lại thành tích nhờ phát hiện kịp thời
đám mây khô, không quân ta đã hạ nhiều máy bay Mĩ ở cầu Hàm Rồng, anh nói :
“kể từ hơm đó, cháu sống thật hạnh phúc”.
- Anh rất u cơng việc của mình. Đối với anh, cơng việc là niềm đam mê cháy
bỏng, là niềm hạnh phúc lớn nhất. Hơn ai hết, anh hiểu rõ cơng việc thầm lặng
của mình là có ích mọi người, nó gắn liền anh với cuộc sống chung của đất nước.
Anh tâm sự với ông họa sĩ : “Khi ta làm việc, ta với công việc là đơi, sao gọi là
một mình được ? Huống chi công việc của cháu gắn liền với bao anh em đồng chí
dưới kia.Cơng việc của cháu gian khổ thế đấy chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết
mất”. Dù cơng việc có vất vả nhưng anh khơng thể sống thiếu nó.
- Cái mà tác giả muốn làm nổi bật ở nhân vật này khơng phải là những cơng việc
khó khăn địi hỏi phải có tinh thần trách nhiệm cao mà là một hoàn cảnh sống và
làm việc thật đặc biệt. Cái khó khăn, thách thức lớn nhất đối với anh chính là sự
cơ độc. Đã có những phút anh phải yếu mềm trước cơn “thèm người” đang dâng
trào trong huyết quản. Anh đã làm đủ mọi cách để gặp con người, được nghe họ
nói, được thấy họ cười, dù chỉ trong một giây phút. Những khuôn mặt chưa bao
giờ anh gặp sao bỗng trở nên thân thiết lạ lùng! Nhưng cuối cùng, chàng trai đã
vượt qua cơn xúc động để trở về với cuộc sống bình thường.
-Thậm chí, mặc dù đã sống một mình trên đỉnh núi cao 2600mét nhưng anh vẫn
ước được làm việc ở đỉnh núi cao hơn nữa : Đỉnh Phan xi Păng cao 3143 mét
bởi anh nghĩ : “ Làm cơng tác khí tượng ở độ cao như thế mới là lý tưởng chứ”.Đó
là ước vọng được vươn cao hơn trong công việc để đạt được mục đích tốt đẹp
nhất.
Những suy nghĩ đẹp ấy khiến anh thêm yêu cuộc sống và con người xung quanh,
“thấy cuộc đời đẹp quá!”, giúp anh có thêm nghị lực để sống một cuộc sống đẹp,


đầy ý nghĩa, gắn bó với mọi người dù một mình đơn độc làm việc trên núi cao.
* Anh thanh niên cịn là người biết hành đơng đẹp.

-Anh đã đề ra cho mình nhiệm vụ cơng tác và đã vượt mọi khó khăn thử thách để
đạt được kết quả tốt nhất. Chỉ có một mình ở trạm khí tượng trên núi cao nhưng
anh tự nguyện, tự giác, yên tâm công tác chưa hề để xẩy ra một sơ suất dù nhỏ.
-Công việc của anh ở nơi đây thật là vất vả và đơn điệu, phải lặp đi lặp lại những
con số nhưng anh khơng cảm thấy nhàm chán. Thậm chí từng phút, từng giờ anh
làm bạn với đủ loại máy móc : “đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động
mặt đất, dự vào việc báo trước thời tiết hàng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ
chiến đấu”. Cơng việc ấy địi hỏi phải tỉ mỉ, chính xác và có tinh thần trách nhiệm
cao. Và anh đã lập ra một thời gian biểu để thực hiện nó một cách nghiêm ngặt.
Đây là lời anh tâm sự với ông hoạ sĩ già: “Gian khổ nhất là lần ghi bão về lúc một
giờ sáng. Rét, bác ạ. Ở đây có cả mưa tuyết đấy. Nửa đêm đang nằm trong chăn
nghe chuông đồng hồ chỉ muốn đưa tay tắt đi. Chui ra khỏi chăn, ngọn đèn báo
bão vặn to đến cỡ nào vẫn khơng đủ sáng. Xách đèn ra vườn, gió tuyết và im lặng
ở bên ngoài như chỉ chực đợi mình ra là ào ào xơ tới…” Qua lời anh nói ta có thể
hình dung được bao nhiêu vất vả, khó khăn mà anh đã chịu đựng.
- Điều đáng quý là anh thanh niên nói rất thành thật. Anh là con người, có những
phút giây anh cũng ngại khó, ngại khổ nhưng với lịng hăng say trong cơng tác,
người con trai của rừng núi Sa Pa vẫn tự cố gắng vượt qua hồn cảnh khó khăn,
làm việc trong sự tự nguyện, tự giác, để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao,
gặt hái những thành quả tốt đẹp. Công việc của anh thật chẳng kém gì nhiệm vụ
của các anh chiến sĩ biên phòng đang ngày đêm bảo vệ Tổ quốc.
Chính vì tất cả những điều trên mà cuộc sống của người thanh niên ấy giữa núi
cao mây mù vẫn không buồn tẻ. Anh đã dồn tất cả thời gian, tâm sức mình cho
nhiệm vụ. Sự say mê cơng việc đã giúp anh không cảm thấy cô đơn.
* Anh thanh niên cịn có phong cách sống rất đẹp
Ngồi ra anh tổ chức cuộc sống của mình ở trạm khí tượng thật ngăn nắp, phong
phú cả vật chất và tinh thần, một cuộc sống chủ động, làm chủ mình và có ích cho
đời.
- Anh biết sống cho sự nghiệp chung lớn lao và cũng biết sống cho riêng mình.
Anh trọng cái đẹp: anh trrồng hoa, một vườn hoa đầy mầu sắc. Đó là vẻ đẹp của

tâm hồn anh và anh hào phóng tặng cho mọi người. Gian nhà của anh sạch sẽ, gọn
gàng. Anh chạy về trước là để pha trà, cắt hoa tặng khách chứ không phải để thu


dọn nhà cửa vì khách tới thăm bất ngờ như họa sĩ tưởng. Anh trồng rau, nuôi gà là
để tự cung cấp cho mình thức ăn.
- Anh cịn đọc sách ngoài những giờ làm việc. Sách đã trở thành người bạn thân
thiết của anh. Khi bác lái xe đưa gói sách cho anh, anh “mừng quýnh” như cầm
được vàng. Anh nói với cơ gái: “ Cơ thấy đấy, lúc nào tơi cũng có người trị
chuyện. Nghĩa là sách ấy mà. Mỗi người viết một vẻ”. Anh tự lo liệu xoay sở đẻ
thường xun có sách đọc. Sách khơng chỉ giúp anh nâng cao hiểu biết, nâng cao
kiến thức, sách còn giúp anh khuây khoả trong những phút giây rảnh rỗi. Say mê
đọc sách là một thói quen, một đức tính đáng quý ở anh.
- Không chỉ say mê công việc, say mê đọc sách, anh thanh niên còn là một con
người rất đáng mến ở sự cởi mở,chân thành với mọi người. Anh ln khao khát
được gặp gỡ, trị chuyện với những người khác. Anh mừng lắm khi gặp được bác
tài và càng mừng hơn khi được tiếp bác tài, nhà hoạ sĩ, và cô kỹ sư nông nghiệp
trẻ mới ra trường tại nơi làm việc của anh. Chính anh đã nói to lên đầy tiếc rẻ : «
Trời ơi, chỉ cịn năm phút ». Câu chuyện của anh tn ra như suối khi gặp mọi
người. Anh « nói to những điều người ta chỉ nghĩ và cũng ít nghĩ ». Anh rất hiếu
khách : mời khách uống trà, tặng hoa, tặng quà ( giỏ trứng) cho khách. Và anh rất
lưu luyến với khách khi chia tay. Thái độ vui vẻ, niềm nở, hiếu khách của anh
cũng đã để lại trong lịng mọi người những ấn tượng khó qn.
- Dù vậy, trong cuộc sống, anh là một người rất khiêm tốn, luôn đề cao người
khác.Thực tâm, anh thấy công việc và sự đóng góp của mình chỉ là nhỏ bé. Anh
luôn say sưa ca ngợi mọi người. Mặc dù ông hoạ sĩ già hết sức khâm phục anh,
ông muốn vẽ chân dung của anh, nhưng anh một mực từ chối, anh khơng muốn vì
cảm thấy mình khơng xứng đáng được hưởng ân huệ ấy. Anh đã kể những người
xứng đáng khác. Anh nói thành thực: “những người khác đáng kể, đáng vẽ hơn
anh. Một mình thì anh bạn trên trạm đỉnh Phăng -xi -păng ba nghìn một trăm bốn

mươi hai mét kia mới một mình hơn cháu. Cháu giới thiệu với bác ông kĩ sư ở
vườn rau dưới Sa Pa!… Hay là bác vẽ đồng chí nghiên cứu khoa học ở cơ quan
cháu…” Và anh say sưa kể về thành tích của những người ấy. Đức tính khiêm tốn
ấy của anh đã làm cho ông hoạ sĩ, bác lái xe và cô gái hết sức yêu mến và khâm
phục.
b.Bác lái xe: qua lời kể của nhân vật này, ông họa sĩ và cô gái trong truyện cũng
như người đọc được kích thích sự chú ý, đón chờ sự xuất hiện của anh thanh niên
– nhân vật chính của truyện mà theo lời của bác lái xe là “một trong những người
cô độc nhất thế gian”. Cũng qua lời kể của bác mà ta biết được những nét sơ lược
về nhân vật chính và nỗi “thèm” được gặp người của anh khi mới lên sống một
mình trên đỉnh núi cao quanh naă lạnh lẽo chỉ có cỏ cây và mây mù.


c. Nhân vật ông họa sĩ già: Đây là nhân vật rất gần với quan điểm trần thuật của
tác giả. Qua những quan sát, ý nghĩ của ông họa sĩ già - một người từng trải cuộc
sống và am tường nghệ thuật – nhân vật chính hiện ra rõ nét và đẹp hơn đồng thời
lại khơi gợi thêm nhiều khía cạnh ý nghĩa về cuộc sống, về nghệ thuật.
- Ngay từ những phút đầu gặp anh thanh niên, bằng sự từng trải nghề nghiệp và
niềm khao khát của người nghệ sĩ đi tìm đối tượng của nghệ thuật, ơng đã xúc
động và bối rối “vì họa sĩ đã bắt gặp một điều thật ra ông vẫn ao ước được biết, ôi,
một nét thôi đủ khẳng định một tâm hồn, khơi gợi một ý sáng tác…”
- Ông họa sĩ muốn ghi lại hình ảnh anh thanh niên bằng nét bút kí họa, và “người
con trai ấy đáng yêu thật, nhưng làm cho ông nhọc quá. Với những điều làm cho
người ta suy nghĩ về anh. Và về những điều anh suy nghĩ…”
- Những xúc cảm và suy tư của nhân vật họa sĩ về người thanh niên và về những
điều khác nữa (ví dụ về nghệ thuật với cả sức mạnh và sự bất lực của nó về mảnh
đất Sa Pa…) được gợi lên từ câu chuyện của anh thanh niên đã làm cho chân dung
nhân vật chính thêm sáng đẹp và chứa đựng những chiều sâu tư tưởng.
d.Nhân vật cô gái: Cuộc gặp gỡ bất ngờ với anh thanh niên, những điều anh nói,
cả chuyện anh kể về những người khác đã khiến cơ “bàng hồng”, cơ hiểu thêm

cuộc sống một mình dũng cảm tuyệt đẹp của người thanh niên, về cái thế giới
những con người như anh” và quan trọng hơn nữa là về con đường mà cô đã lựa
chọn, cô đang đi tới (việc lên công tác ở miền núi). Đây là cái “bàng hồng” đáng
lẽ cơ phải biết khi u, nhưng bây giờ cơ mới biết, nó cịn giúp cơ đánh giá đúng
hơn mối tình nhạt nhẽo mà cô đã từ bỏ và yên tâm hơn về quyết định đó của mình.
Đó là sự bừng dậy của những tình cảm lớn lao, cao đẹp khi người ta gặp được
những ánh sáng đẹp đẽ tỏa ra từ cuộc sống, từ tâm hồn của người khác. Cùng với
sự “bàng hồng” ấy là một tình cảm hàm ơn với người thanh niên, khơng phải chỉ
vì bó hoa to mà anh tặng cơ một cách hết sức vơ tư mà cịn vì “một bó hoa nào
khác nữa, bó hoa của những háo hức và mơ mộng ngẫu nhiên anh cho thêm cơ”
=>Tóm lại, thơng qua những cảm xúc và suy nghĩ cùng thái độ cảm mến của các
nhân vật phụ, hình ảnh nhân vật anh thanh niên được hiện ra càng rõ nét và đẹp
hơn, gợi ra nhiều ý nghĩa như là đã được lọc qua thứ ánh sáng tâm hồn trong trẻo
và rực rỡ khiến hình ảnh ấy rạng rỡ hơn, ánh lên nhiều sắc màu hơn. Đây là một
thủ pháp nghệ thuật mà tác giả đã sử dụng thành cơng trong việc xây dựng nhân
vật chính của truyện.
e. Ngồi ra, trong tác phẩm cịn có những nhân vật khơng xuất hiện trực tiếp mà
chỉ được giới thiệu gián tiếp, nhưng cũng góp phần thể hiện chủ đề của tác phẩm.


- Đó là ơng kĩ sư vườn rau Sa Pa hàng ngày ngồi trong vườn chăm chú quan sát
lấy mật của ong rồi tự tay thụ phấn cho hàng vạn cây su hào để hạt giống làm ra
tốt hơn.
- Đó là anh cán bộ nghiên cứu đã 11 năm ròng túc trực chờ sét để lập bản đồ sét
tìm tài nguyên cho đất nước.
- Họ tạo thành cái thế giới những con người như anh thanh niên ở trạm khí tượng,
những con người miệt mài lao động khoa học trong lặng kẽ mà khẩn trương vì lợi
ích của đất nước, vì cuộc sống của mọi người.
=> có thể nói Truyện “LLSP” ngợi ca những con người lao động như anh thanh
niên làm cơng tác khí tượng và cái thế giới những con người như anh. Tác giả

muốn nói với người đọc: “Trong cái lặng im của Sa Pa (…), có những con người
làm việc và lo nghĩ như vậy cho đất nước”. Đồng thời qua câu chuyện về anh
thanh niên, tác phẩm cũng gợi ra những vấn đề về ý nghĩa và niềm vui của lao
động tự giác, vì những mục đích chân chính đối với con người: dù trong hoàn cảnh
đơn độc giữa thiên nhiên vắng lặng quanh năm mà con người vẫn không cô đơn,
buồn tẻ một khi người ta tìm thấy ý nghĩa của cơng việc và cuộc sống của mình.
III

- Kết luận:

“Lặng lẽ Sa Pa” quả là một truyện ngắn đầy chất thơ của Nguyễn Thành Long. Nó
ngân nga nhẹ nhàng thơ mộng trong ngịi bút tả cảnh với những bức tranh lung
linh, kì ảo, nó đằm thắm ấm áp, lắng sâu trong câu văn tả tình với những mẩu
chuyện xúc động, đáng yêu. Cảnh mơ màng lung linh, còn con người như ta đã
thấy, mỗi chân dung, mỗi lời nói, ý nghĩ, hành động đều như ngân lên những vang
âm ngọt ngào, êm ái. Tất cả như làm nên cái chất thơ của con người, của cuộc
sống. Văn xuôi truyện ngắn mà giầu nhịp điệu, âm thanh, êm ái như một bài thơ…
Bài tham khảo 1:
Nguyễn Thành Long là nhà văn chuyên viết truyện ngắn và bút kí. Các tác phẩm
của ơng là sự chắt lọc hiện thực của cuộc sống. "Lặng lẽ Sa Pa" là một truyện ngắn
đặc sắc, hấp dẫn và lôi cuốn người đọc. Truyện đc viết sau chuyến đi đến Lào Cai,
một vùng núi đẹp nổi tiếng. Nhận xét về tác phẩm, có ý kiến cho rằng: " Nguyễn
Thành Long đã viết bài thơ văn xuôi ca ngợi vẻ đẹp trong sự lặng lẽ tỏa hương của
thiên nhiên và con người trong vùng đất xa xôi của Tổ quốc."

Lời nhận xét trong đề bàu đã nêu bật được nét đặc sắc bao trùm truyện ngắn Lặng


lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long: vẻ đẹp đầy chất thơ, chất trữ tình lãng mạn của
thiên truyện. Đây cũng là nét riêng làm nên vẻ đẹp độc đáo của ngòi bút của

Nguyễn Thành Long. Cụm từ "bài thơ văn xuôi" nghĩa là một áng văn giàu chất
thơ, truyện ngắn vốn là thể loại văn xi thuộc loại hình tự sự nhưng Lặng lẽ SaPa
lại là tác phẩm văn xuôi mang nhiều đặc điểm của thơ. Sự hứng thú, khám phá về
tâm hồn con người, niềm say mê với thiên nhiên mơ môngh, sự tạo dựng câu văn
uyển chuyển, đầy sức uyển chuyển. Về mặt nội dung, nhận xét chỉ ra nét độc đáo
của Nguyễn Thành Long ở việc ca ngợi vẻ đẹp trong sự lặng lẽ tỏa hương của
thiên nhiên, con người trong vùng đất xa xôi của Tổ Quốc. Tức là nguyên văn
không chỉ miêu tả cái hình hài SaPa mà cịn khám phá cái hồn của SaPa - vẻ đẹp
của con người nơi đây. Nguyễn Thành Long quả là một văn nhân, thi nhân độc
đáo.
Có thể thấy, chất thơ trong Lặng lẽ Sapa thể hiện hài hịa giữa nội dung và hình
thức, giữa thiên nhiên và con người, ngịi bút nhân văn đậm chất trữ tình.
Ta cảm nhận đâu đây chất thơ tỏa ra, thấm đẫm nhan đề tác phẩm. "Lặng lẽ SaPa"
- dưới ngòi bút của NTL - đẹp như 1 câu thơ hàm súc. Từ "lặng lẽ" trong nhan đề
đem lại cho người đọc cảm giác về không gian, về những phút giây yên bình,
thanh thản. Cái lặng lẽ gắn liền với Sa Pa gợi cho người ta nghĩ đến xứ sở của
sương mù, của những dinh thự cũ kĩ, nơi mà chỉ nghe tên, người ta đã nghĩ đến
chuyện nghỉ ngơi. Ở đó, có những cảnh đẹp nên thơ mê hồn, có những đàn bị lang
cổ đeo chng ung dung gặm cỏ, có những rừng thơng đẹp lunh linh kì ảo dưới
ánh nắng mặt trời... Đến Sa Pa, ta có thể rũ bỏ mọi phiền muộn của cuộc sống, là
nơi thời gian ngưng lại để ta có thể ung dung, tự tại thưởng ngoạn đất trời... Nhưng
trong từng câu chữ viết lên bởi Nguyễn Thành Long, Sa Pa lại hiện lên với vẻ đẹp
hồn tồn khác. Cái lặng lẽ của Sa Pa cịn ẩn chứa sự lặng lẽ âm thầm đầy khiêm
nhường mà cao cả của những con người đang ngày đêm nhiệt tình, hăng say lao
động góp sức xây dựng cuộc sống mới. Họ là những nhà khoa học khơng có tên.
Tên của họ gắn liền với cơng việc. Đó là anh thanh niên làm cơng tác khí tượng
kiêm vật lí địa cầu trên đỉnh Yên Sơn với cách sống, cách nghĩ cao đẹp, đáng
khâm phục, đáng yêu, đáng mến. Đó là ông kĩ sư dưới vườn rau Sa Pa “ngày này
sang ngày khác” ngồi cặm cụi miệt mài trong vườn su hào rình xem cách ong lấy
phấn, thụ phấn cho hoa. Đó là anh cán bộ nghiên cứu bản đồ sét ở trung tâm khí

tượng, đã 11 năm khơng một ngày xa cơ quan, lúc nào cũng luôn trong tư thế chờ
sét “nửa đêm mưa gió, rét buốt, mặc, cứ nghe sét là chống chồng chạy ra”. Anh
đã hi sinh hạnh phúc cá nhân vì niềm đam mê cơng việc để khai thác “của chìm


nơng, của chìm sâu” dưới lịng đất làm giàu cho Tổ quốc… Tất cả đều là những
con người say mê với công việc, đang âm thầm lặng lẽ cống hiến sức mình cho đất
nước, nhân dân. Có thể nói, bên trong cái lặng lẽ của Sa Pa là một cuộc sống sôi
động cống hiến đầy ý nghĩa. Như vậy, nhan đề của tác phẩm vừa thể hiện được vẻ
đẹp thơ mộng, kì ảo của thiên nhiên Sa Pa, vừa thể hiện được sự cống hiến âm
thầm lặng lẽ nhưng lớn lao, cao đẹp của những con người nơi đây. Với việc đặt
nhan đề như vậy, phải chẳng tác giả muốn lấy địa danh làm nền để làm nổi bật vẻ
đẹp của con người?
Chất thơ cịn tốt ra khi ngợi ca vẻ đẹp độc đáo của thiên nhiên SaPa hùng vĩ, thơ
mộng. Khí hậu ở đây hài hồ, chính vì thế mà hoa trái bốn mùa tươi tốt. Sa hiện
lên trong truyện ngắn của Nguyễn Thành Long với ngôn ngữ điêu luyện đã trở
thành một bức tranh đẹp, sống động, và đầy chất thơ. Đọc truyện của ơng, người
đọc khơng cịn thấy Sa Pa có vẻ đẹp hoang dã, bí ẩn mà ngược lại, thiên nhiên nơi
đây đi vào cảm nhận của người đọc là một vùng đất hết sức thơ mộng, hữu tình,
thấm đượm hài hịa giữa vẻ đẹp tự nhiên, cuộc sống và con người. Theo bước chân
cùa nhà văn, ta không khỏi ngỡ ngàng trước khung cảnh núi rừng của Sa Pa. Thác
nước trắng xóa, đường uốn lượn quanh co, cây cối rậm rạp, chen chúc nhau và
hiện lên ngày càng hấp dẫn với những rặng đào, "đàn bị lang cổ có đeo chng ở
cánh đồng cỏ trong lũng 2 bên đường." Một cuộc sống thanh bình và yên ả biết
bao! Nắng ở Sa Pa thật là đẹp. Ngòi bút miêu tả đặc sắc của Nguyễn Thành Long
đã tôn lên vẻ đẹp rực rỡ của nắng Sa Pa: nắng bây giờ bắt đầu len tới đốt cháy
rừng cây, hừng hực như một bó đuốc lớn. Mỗi câu, mỗi chữ như có đường nét,
màu sắc, hình khối, vừa đậm chất hội họa vừa mang nhịp điệu âm thanh êm ái của
một bài thơ. Người đọc như đc chứng kiến vẻ đẹp con người với rung động đầy
nghệ sĩ trước vẻ đẹp thiên nhiên đất nước. Qua cảm nhận của ông họa sĩ và cô gái,

mỗi rặng mây và cả những hàng sương cỏ đều tràn đầy sức sống. Mây ở đây hiện
ra mang một vẻ đẹp kì thú: mây bị nắng xua, cuộn tròn lại từng cục, lăn trên các
vòm lá ướt sương, rơi xuống đường cái, luồn cả vào gầm xe làm cho không gian ở
đây trờ nên mát lạnh, mờ ảo. Vườn hoa với màu sắc rực rỡ cũng như chính tâm
hồn và cuộc sống của những con người thầm lặng nơi đây sôi trào tuôn chảy trg
nỗi lực đầy sức sống mộng mơ của tuổi trẻ. "Nắng đã mạ bạc cả con đèo... rực rỡ
theo". Dường như vẻ đẹp thiên nhiên đã làm nền cho vẻ đẹp con người nơi đây,
tôn lên vẻ đẹp của họ trên đỉnh nứi cao vời vợi Yên Sơn, Phan-xi-păng ta đều thấy
những con người ở tầm cao của sự cống hiến và hi sinh. Có lẽ vì vậy mà trên
chuyến xe chở khách lên Sa Pa với cảm nhận đầy thú vị về thiên nhiên nơi đây,


người đọc hiểu rằng thiên nhiên không chỉ là bức trânh phản chiếu sức sống âm
thầm nhg mãnh liệt của cuộc sống con người mà còn là lời mời gọi hấp dẫn để
chúng ta tới khám phá những điều kì diệu của mảnh đất này.
Trên nền bức tranh thiên nhiên kì ảo ấy, Sa Pa cịn đẹp thêm biết bao với những
con người làm việc quên mình cho đất nước. Chất thơ của tác phẩm toát ra từ vẻ
đẹp tâm hồn của những con người nơi đây. Trước hết là anh thanh niên làm cơng
tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu, một mình sống trên đỉnh Yên Sơn cao hơn hai
ngàn sáu trăm mét, quanh năm suốt tháng, giữa cỏ cây và mây núi Sa Pa. Đó là
một con người đầy trách nhiệm, say mê với công việc và ân tình với mọi người.
Anh hiểu cơng việc của mình tuy gian khổ nhưng thiếu nó cháu buồn đến chết mất
vì cơng việc là niềm vui, là nguồn sống của anh. Anh đả tìm được hạnh phúc trong
cơng việc. Anh quan niệm công việc là người bạn đồng hành với mình, chính vì
thế cuộc sống của anh khơng bao giờ tẻ nhạt và buồn chán. Anh tâm sự: khi ta làm
việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được? Huống chi việc của cháu
gắn liền với bao anh em đồng chi dưới kia. Con người đó cũng có quan niệm về
hạnh phúc thật giản dị nhưng hêt sức cao đẹp - đó là được lao động, được cống
hiến sức mình cho đất nước. Vì thế, khi biết tin nhờ mình phát hiện dám mây khơ
mà khơng quân ta hạ được nhiều máy bay Mĩ, anh thấy mình thật hạnh phúc. Tóm

lại, được cống hiến cho khoa học là lí tưởng sống của anh. Suy nghĩ của anh về
cuộc sống thật đẹp, thật sâu sắc. Không chi là người có suy nghĩ đẹp, anh cịn là
người biết hành động đẹp. Trong hoàn cảnh hết sức gian khổ, một mình sống vắt
vẻo trên đỉnh Yên Sơn, làm bạn với rừng xanh, mây trắng, bão tuyết, sương rơi để
do gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, tham gia vào việc báo
trước thời tiết hàng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu. Dù không ai đôn
đốc, kiểm tra, nhưng anh vẫn tự nguyện tự giác với tinh thần trách nhiệm cao.
Cơng việc địi hỏi phải thực hiện vào những thời khắc khó khăn như nửa đêm giữa
mùa đơng giá rét, nhưng bất kì trong hoàn cảnh nào, đến đúng thời điểm ấy là anh
thức giấc, xách đèn đi ốp, xách máy đi đo, khơng bỏ sót một ngày nào, khơng qn
một buổi nào, âm thầm bền bỉ suốt nhiều năm trời. Nhưng khó khăn hơn tất cả đối
với anh chính là vượt qua sự cô đơn, vắng vẻ, quanh năm suốt, tháng không một
bóng người. Và anh đã vượt qua được bằng sự miệt mài, say mê trong công việc.
Anh đã dùng tất cả thời gian, nhiệt huyết, tâm trí, sức lực cho nhiệm vụ được giao,
rảnh một chút là anh lại lấy sách ra dể trị chuyện. Từ những cơng việc lặng lẽ âm
thầm đó, anh đã góp phần trực tiếp vào chiến thắng chung của quân và dân miền
Bắc. Đặc biệt, Nguyễn Thành Long đã khéo léo đưa vào truyện chi tiết anh thanh


niên tặng cơ gái bó hoa nhiều màu sắc sặc sỡ. Bó hoa ấy khơng chỉ là vẻ đẹp của
thiên nhiên, đất trời Sa Pa mà nó cịn là vẻ đẹp của cuộc đời mà anh thanh niên đã
hào phóng tặng cho mọi người. Chi tiết ấy đâ toát lên một chân lí: hãy sống đẹp,
hãy quan tâm đến nhau, hãy đến với nhau bằng tất cả tấm lòng và tình cảm nhân
hậu.
Thơng qua lời kể của anh thanh niên, ta cịn thây một ơng kĩ sư vườn rau cần cù,
say mê, chăm chỉ làm việc, ngày ngày quan sát cách lấy mật của ong, cách ong thụ
phấn để tìm cách tăng năng suất cây trồng, đó là một mục đích đẹp. Cịn nhà
nghiên cứu khoa học thì mười một năm không xa rời cơ quan, luôn trong tư thế
sẵn sàng đợt sét để lập bản đồ sét Việt Nam, tìm cho ra của chìm nơng, chìm sâu
dưới lịng đất để làm giàu cho đất nước. Anh mặc cho tuổi xuân trôi đi, quên cả

hạnh phúc riêng tư, bất chấp mọi nguy hiểm. Những con người nơi đây lặng lẽ, âm
thầm cống hiến không ai biết đến song trong cái lặng lẽ ấy lại là những tâm hồn
không hề lặng lẽ. Họ hiểu được tầm quan trọng của những công việc mình đang
làm có ý nghĩa đối với đất nước, với nhân dân. Họ làm việc bằng niềm say mê,
bằng sự say mê quên mình. Họ xứng đáng là vần thơ đẹp trong bài thơ của cuộc
đời.
Nhà văn Nguyền Thành Long đã dem đến cho chúng ta niềm cảm hứng dạt dào về
vẻ dẹp thiên nhiên và con người Sa Pa. Người đọc như nghe thấy được những lời
khuyên nhủ nhỏ nhẹ, tâm tình của nhà văn qua thiên truyện đầy chất thơ với cái
tên độc đáo Lặng lẽ Sa Pa. Đó là hãy nhìn vào mọi người để phát hiện những điều
vô cùng nhỏ nhưng đáng ca ngợi biết bao.
Bài tham khảo 2:
Chỉ có cuộc sống vì người khác mới là cuộc sống đáng quý!
Câu nói đầy ý nghĩa của nhà khoa học A.Einstein khiến ta phải trăn trở, suy
nghĩ về cuộc sống, về bổn phận của mỗi con người trong cuộc đời này.Lời ngụ ý
ấy đựơc nhà văn Nguyễn Thành Long gởi gắm qua một tác phẩm bàng bạc chất
thơ, thấm đẫm chất trữ tình- “ Lặng lẽ Sa pa”.Đến với truyện ngắn “ Lặng lẽ Sa
pa”, ta không chỉ thán phục những con người làm việc quên mình vì người khác,
vì tổ quốc mà cịn say sưa, ngây ngất trong chất men say trữ tình lãng mạn của
một thiên nhiên nên thơ qua những trang viết rất mực tài hoa.Phải nói rằng một
trong những yếu tố tạo nên sức hấp dẫn và góp phần thành cơng cho truyện ngắn


này là

Chất trữ tình.

Nguyễn Thành Long ( 1925 – 1991 ) quê huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam,
là cây bút chun về truyện ngắn và kí. Ơng tham gia hoạt động văn nghệ trong
những năm kháng chiến chống Pháp ở Nam Trung Bộ. Sau năm 1954, tập kết ra

Bắc, công tác ở Hội nhà văn Việt Nam, chuyên về sáng tác và biên tập. Những
truyện ngắn của Nguyễn Thành Long khơng gân guốc, gai góc mà thường pha chất
kí, mang vẻ đẹp trong trẻo, thơ mộng, giàu chất trữ tình.
Tác phẩm chính: Bát cơm Cụ Hồ ( 1955 ), Những tiếng vỗ cánh ( 1967 ), Giữa
trong xanh (1972)… Với truyện kí Bát cơm Cụ Hồ – 1953 Nguyễn Thành Long
đã đựơc trao giải thưởng Phạm Văn Đồng.
Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa là kết quả trong chuyến đi lên Lao Cai trong mùa hè
năm 1970, sau này in trong tập Giữa trong xanh (1972) của Nguyễn Thành Long.
Đây là một truyện ngắn tiêu biểu ở đề tài viết về cuộc sống mới hồ bình, xây
dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc.
Truyện ngắn có cốt truyện khá đơn giản,chỉ tập trung vào cuộc gặp gỡ
tình cờ giữa ơng hoạ sĩ, cơ kí sư trẻ và anh thanh niên-nhân vật chính của tác
phẩm-trên đỉnh Yên Sơn cao 2600mét. Giữa khung cảnh thiên nhiên Sa pa đẹp như
một bức tranh.
Chất thơ bàng bạc toát lên từ khung cảnh thiên nhiên nên thơ ấy.Sa pa
được miêu tả dưới một góc nhìn của một nhà hội hoạ.Nói đến Sa pa, người ta sẽ
nghĩ ngay đến một nơi nghỉ ngơi, yên tĩnh và tuyệt đẹp. Nghĩ ngay đến những
rừng hoa ban trắng muốt, những cánh rừng bạt ngàn dưới ánh nắng ban mai,
những đồi núi trập trùng dưới sương mờ bao phủ, những thửa ruộng bậc thang,
những phiên chợ tình lãng mạn... Thiên nhiên Sa pa dưới ngòi bút của Nguyễn
Thành Long hiện lên cũng không kém phần sinh động như thật vậy.Nguyễn Thành
Long đã nhập vai, đã hoá thân vào người hoạ sĩ, mượn cái nhìn của nghệ thuật hội
họa, mượn lăng kính đầy màu sắc để tô vẽ nên một thiên nhiên khơng kém phần
thơ mộng, lung linh, kì ảo, trữ tình.
Sa Pa xuất hiện đầu tiên với hình ảnh “những rặng đào” và “nhũng


đàn bị lang cổ có đeo chng ở các đồng cỏ trong thung lũng hai bên đường”.
Đúng là Sa Pa rồi! Bạn có nhận ra chưa? Cịn người hoạ sĩ thì đã nhận ra cảnh
quan ấy để rồi tơ tưởng đến một ngày được về ở hẳn nơi ấy. Chỉ một ước muốn ấy

thôi cũng cho thấy bức tranh thiên nhiên có sức hấp dẫn lịng người. Đẹp nhất vẫn
là lúc nắng lên. Dưới ánh nắng, dường như mọi vật đều trở nên sinh động. Ánh
nắng làm cho bức tranh trở nên đầy màu sắc, khiến con người họa sĩ và cơ kĩ sư
cũng nín bặt vì vẻ đẹp lạ kì của cảnh.đến đây ta lại như thấy cái nhìn của một nhà
làm phim, đang quay rất chậm và cận cảnh một bức tranh phong cảnh. Cảnh đẹp
quá, khiến tay quay như không dám lia nhanh máy và dường như nín thở vì sợ
cảnh ấy vụt biến khỏi tầm nhìn “ Nắng bây giờ bắt đầu len tới, đốt cháy rừng cây.
Những cây thơng chỉ cao q đầu, rung tít trong nắng những ngón tay bằng bạc
dưới cái nhìn bao che của cây tử kinh thỉnh thoảng nhô cái đầu hình hoa cà lên trên
màu xanh của rừng,. Mây bị nắng xua, cuộn tròn lại từng cục , lăn trên vòm lá ướt
sương, rơi xuống đường cái, luồn vào cả gầm xe”. Rõ ràng tác giả đang đặc điểm
nhìn từ trên cao nhìn xuống. Khơng gian bao qt, có cả mây, có cả rừng, và thậm
chí xuống đến cả gầm xe nhưng lại đựơc nhìn theo có một chiều. Vẫn rất hợp lí. Ta
cứ tuởng tượng, người hoạ sĩ đang ngồi trên xe và xe thì đang nằm ngang với mây
trời Tây Bắc.Chính vì lẽ đó mà có những đụn mây vón cục xen vào những tán lá
rừng.Vì lẽ đó mới thấy được những giọt sương len trên vòm lá, cùng lúc với
những tia nắng mặt trời chiếu trên đỉnh những chịm thơng.Thiên nhiên đuợc nhân
hố trở nên sống động lạ kì “ Nắng len tới”; chịm thơng rung tít với “những ngón”
tay bằng bạc; cây tử kinh với cái “ Nhìn bao che” “nhơ dầu” ; “ mây xua nắng
đi”...Bức tranh hiện lên với nhiều màu sắc tươi sáng, màu xanh của những cánh
rừng bạc ngàn, màu tím của những cây tử kinh,màu trắng của những đụn mây trời
và màu vàng tươi của sắc nắng...Khung cảnh bồng bềnh, sương khói, lãng đãng
mây trời và ngập tràn ánh sáng ấy chính là khung nền cho một cuộc gặp gỡ cũng
thấm đẫm chất trữ tình, bàng bạc chất nên thơ.
Chất trữ tình trong truyện chủ yếu tốt lên từ cuộc gặp gỡ tình cờ mà để lại nhiều
dư vị ấy, từ những nét đẹp rất đáng mến của anh thanh niên, từ những câu chuyện
anh kể về cuộc sống của mình giữa lặng lẽ Sa pa.Trong câu chuyện rất mực tình cờ
trên một chuyến xe, qua lời kể của bác tài xế, anh thanh niên hiện lên là một chàng
thanh niên “ Cô độc nhất thế gian” với một nỗi “ thèm người” hiếm có. Nỗi “thèm
người” ấy khiến anh phải một mình hè lưng đẩy cả một gốc cây to ra ngáng đường

xe chạy, để được nhìn đơi chút, được trò chuyện một lát với những người từ dưới


xuôi lên. Nỗi “thèm người” ấy không phải là nỗi nhớ phồn hoa đô thị, nhớ cuộc
sống an nhàn ở dưới xi mà đó là thèm cái tình người, thèm được bày tỏ tình
cảm.Bởi dù phải lao động một mình ở một nơi hoàn toàn khắc nghiệt như vậy
nhưng con người ấy không hề cảm thấy buồn tẻ, cô đơn. Ta hãy nghe anh tâm sự:
“Khi ta làm việc, ta với công việc là một đôi chứ sao gọi là một mình được?”.Nỗi
“thèm người” của anh chính lẽ đương nhiên của một con người, của một chàng trai
trẻ.
Qua cái nhìn của người họa sĩ, anh thanh niên hiện lên là một “ chàng
trai nhỏ bé với khuôn mặt rạng rỡ”. Anh sống trong một căn nhà ba gian, sạch sẽ
với bàn ghế, sổ sách, biểu đồ, thống kê, máy bộ đàm. Cuộc đời riêng của anh thanh
niên thu gọn lại ở một góc trái gian với chiếc giường con, một chiếc bàn học, một
giá sách. Một cuộc sống gọn gàng, ngăn nắp của một người yêu đời, say mê công
việc, và khơng lấy gì là buồn chán cơ đơn.Ngồi những giờ ốp, anh nuôi gà, trồng
hoa và đọc sách. Với anh, sách là người bạn.Cuộc sống giản dị ấy tưởng chừng
giản đơn nhưng để có nó thật khơng đơn giản chút nào. Bác họa sĩ già khi thấy anh
thanh niên vội vội vàng vàng chạy trước lên nhà khi mời khách lên chơi đã thống
có ý nghĩ như vậy.
“Khách tới nhà bất ngờ, Chắc cu cậu chưa kịp quét tước , dọn dẹp, chưa kịp gấp
chăn chẳng hạn”.Nhưng người họa sĩ lấy lại được dịp ngạc nhiên khi bước lên
khỏi bậc thang, thấy người con trai đang hái hoa. “Còn cô kĩ sư chỉ kịp “ồ” lên một
tiếng!”. “Sau gần hai ngày, qua ngót bốn trăm cây số đường dài cách xa Hà Nội,
đứng trong mây mù ngang tầm với chiếc cầu vồng kia, bổng nhiên lại gặp hoa dơn,
hoa thược dược, vàng, tím, đỏ, hồng phấn, tổ ong...ngay lúc dưới kia là mùa
hè.”Làm cô gái quên cả e thẹn.Cuộc gặp gỡ tình cờ mà rất đỗi tự nhiên, khiến
chàng trai cũng nhẹ nhàng , tự nhiên trao tặng cô gái bó hoa, và cơ gái cũng nhẹ
nhàng đón nhận. Đọc đến đây em bất giác suy nghĩ: phải chăng chính khung cảnh
thiên nhiên thơ mộng trữ tình ấy đã tạo nền cho cuộc gặp gỡ thơ mộng trữ tình kia,.

Phải chăng chính cái luống hoa đầy màu sắc như tình cảm mn màu của anh
thanh niên đã kia
“ cám dỗ” tâm hồn cơ kĩ sư đang có nhiều tâm sự? Để rồi cơ mở lịng ra đón nhận
tình cảm chân thành từ anh, một chàng trai xa lạ một cách tự nhiên cởi mở như
một người bạn thân quen đã xa cách lâu ngày. Nhẹ nhàng và quyến rũ. Cái chất


men ấy cứ bàng bạc lòng người, bàng bạc đến cuối cuộc chia tay. Để rồi cô gái ấy
đã để lại lịng mình cùng với chiếc khăn tay, để rồi chàng trai khơng hiểu ý, vơ tình
đem trả lại...Tất cả không qua khỏi con mắt của người nghệ sĩ. Hay tất cả đều được
nhìn qua lăng kính của một người nghệ sĩ nên thật lãng mạn, thật nên thơ.một cái
gì đó thống qua, một cái gì đó sương khói mà sao vẫn để lại dư âm vang mãi
trong lòng người. Có khi những điều tưởng chừng nhỏ nhoi ấy lại có sức khơi
gợi làm thay đổi một cách nhìn, làm thay đổi một cách nghĩ,thay đổi một quan
niệm sống.
Với tình cảm chân thành, cởi mở của chàng trai,với những củ tam
thất gởi biếu vợ bác lái xe, với quả trứng gà gởi khách khi rời nhà và cùng với bó
hoa tặng cơ gái... tất cả chỉ là những món q nhỏ, món quà của tinh thần mà sao
ta vẫn thấy nó có giá trị biết bao. Có ý nghĩa lớn lao biết bao.Chính lối sống say
mê, nhiệt tình, chân thành, cởi mở và đầy tinh thần trách nhiệm của anh thanh niên
đã khiến cho người nghệ sĩ nhìn anh với một con mắt khác, nhìn mình với một cái
nhìn khác. Ông cảm thấy đã bắt gặp được một bức chân dung về cuộc sống, ơng
muốn ghi lại nó. Vẻ lại anh thanh niên với khn mặt rạng ngời thì có lẽ khơng có
gì khó vẽ đối với người họa sĩ, nhưng anh thanh niên đã khiến ông muốn vẽ lại
bức chân dung tinh thần về anh. Chính anh đã khiến ông có suy nghĩ khác về cuộc
sống về nghệ thuật .Để vẽ được tất cả những gì cảm nhận được về anh thanh niên
thật khó quá.Người nghệ sĩ cảm thấy “ nhọc q”.
Chính cái tình người của anh thanh niên đã khiến bác lái xe mỗi khi lên đến
ngang đèo đều cho xe dừng lại. Bác dừng lại chắc cũng khơng chỉ vì những chén
nước chè tươi, chắc cũng khơng chỉ vì muốn đưa cho anh những cuốn sách mà bởi

vì bác quý một con người, quý một tâm hồn thầm lặng. Cô kĩ sư, để lại chiếc khăn
tay không phải vì mới đầu cơ có tình ý gì đặc biệt với anh thanh niên mà bởi chính
cuộc sống của anh thanh niên đã làm thay đổi suy nghĩ của cơ về con người về lí
tưởng sống của thanh niên, cơ muốn để lại một cái gì đó kỉ niệm cho lần gặp gỡ
này. “ Cơ chìa tay cho anh nắm, cẩn trọng, rõ ràng như người ta trao cho nhau cái
gì chứ khơng phải là cái bắt tay” . Cô đã hiểu được nhiều điều về cuộc sống từ anh
thanh niên. Cịn người họa sĩ già thì cũng thật sự xúc động lúc chia tay. Đã chụp
lấy tay anh thanh niên và nói : “ Chắc chắn tơi sẽ quay trở lại. Tôi sẽ ở với anh vài
hôm được chứ!”. Chính anh thanh niên đã làm thay đổi cả suy nghĩ chủa người
nghệ sĩ lão thành ấy. Chính cuộc sống trẻ trung của anh, chính lí tưởng sống quên


mình của anh đã khiến cho người họa sĩ có cách nhìn nhận khác về Sa pa, về
quan điểm nghệ thuật. Ơng sẽ quay lại Sa pa khơng phải để nghĩ ngơi, tỉnh dưỡng
như lời nói với bác lái xe ban đầu mà để làm một viêc gì đó có ích cho cuộc sống
này. Ông đã cảm thấy rằng Sa Pa không chỉ là nơi để nghỉ ngơi, tỉnh dưỡng mà
nơi ấy cịn có biết bao con người làm việc và cống hiến một cách thầm lặng cho
cuộc đời.
Có thể nói, Truyện Lặng lẽ sa pa có dáng dấp của một bài thơ,chất thơ bàng bạc
trong toàn truyện, từ phong cảnh vùng núi cao đến hình ảnh những con người
sống và làm việc trong cái lặng lẽ mà không hề cơ độc, bởi sự gắn bó của họ với
đất nước, với mọi người.Nếu như đến với “ Gió lạnh đầu mùa của Thạch Lam
người đọc cảm nhận được chất trữ tình tốt lên từ tình người đầm ấm của cậu bé
Sơn, của vú già, của mẹ Sơn qua những cử chỉ u thương, ấm áp tình người
trong mùa gió lạnh thì đến với “ Lặng lẽ sa pa của Nguyễn Thành Long ta lại cảm
nhận cũng cái tình người ấm áp ấy qua cuộc gặp gỡ đầy tình cờ và bất ngờ giữa
những con người ở cái nơi heo hút tưởng chừng chỉ có núi đồi, và yên lặng.Ta
bắt gặp hình ảnh những con người chỉ mới thống qua thơi, không để lại tên
tuổi, quê quán, chỉ biết họ là anh thanh niên, ông kĩ sư chuyên nghiên cứu vườn
rau để thụ phấn cho cây su hào , nhà nghiên cứu bản đồ sét... Họ sống và làm

việc một cách âm thầm, lặng lẽ mà không hề tẻ nhạt. Niềm say mê lao động, sự
hăng hái nhiệt tình trong cách sống,tình yêu con người, tình yêu thiên nhiên của họ
đã để lại trong lòng người đọc bao suy nghĩ, trăn trở về cuộc đời.Lối sống của họ
khiến em nghĩ đến lời ca đầy tính triết lí và quen thuộc trong bài hát “Một đời
người, một rừng cây” của tác giả Trần Long Ẩn: “Ai cũng chọn việc nhẹ nhàng.
Gian khổ sẽ giành phần ai ? Ai cũng một thời trẻ trai, cũng thường nghĩ về đời
mình.”.
Trun đã thành cơng trong cách xây dựng tình huống hợp lí, tự nhiên
mà hết sức bất ngờ, trong cách kể chuyện giản dị, trong cách miêu tả con người,
cảnh vật dưới nhiều điểm nhìn. Ở đây ta thấy có hai nhân vật thường xuyên suy
ngẫm, thường nhìn nhân vật chính - hai nhân vật đại diện cho hai thế hệ, hai
cách suy nghĩ khác nhau. Để rồi chân dung nhân vật dần dần được khắc họa.Ngơn
ngữ đậm chất hội họa, trữ tình cũng là một trong những thành công của thiên
truyện.


“ Sa Pa lặng lẽ” nhưng lại để lại nhiều dư vang. Sa pa lặng lẽ mà trữ tình, lãng
mạn. Sa pa lặng lẽ mà khơng cơ quạnh, đìu hiu. Bởi nơi đây, vẫn cịn có rất nhiều
những con người ngày đêm âm thầm lặng lẽ dâng hiến tuổi trẻ, trí tuệ và niềm say
mê lao động của mình cho đất nước, cho cuộc đời. Hãy làm những việc bình
thường bằng một niềm tin phi thường bạn nhé! Chính tình yêu cuộc sống, sự say
mê lao động sẽ đem đến cho bạn những giây phút thăng hoa.Chính niềm say mê
sáng tạo mà Nguyễn Thành Long đã mang đến cho ta một áng văn thấm đẫm chất
trữ tình.
Bài tham khảo 3:
Nguyễn Thành Long là một cây bút truyện ngắn nhưng vẻ đẹp nghệ thuật không
nằm ở những phát hiện sắc sảo - táo bạo xung đột mạnh mẽ mà nghiêng về tạo
dựng chất thơ nhẹ nhàng trong trẻo lặng thầm, kín đáo nhưng vẫn có sức ngân
vang sâu rộng lâu bền. Lặng lẽ Sa Pa tiêu biểu cho phong cách dó của Nguyễn
Thành Long. Truyện ra đời sau một chuyến đi thực tế kiểm nghiệm. Nguyễn

Thành Long đã giới thiệu với chúng ta một vùng đất lặng thầm nhưng ở đó vẫn có
những con người đang ngày đêm làm việc cống hiến quên mình cho quê hương đất
nước.
"Lặng lẽ Sa Pa" khi mới đọc cái tên ta có cảm giác Nguyễn Thành Long đang viết
về một nơi yên ắng, lạnh giá, hiu hắt hoặc nghĩ về một vùng đất nghỉ ngơi tham
quan du lịch nhiều hơn. Nhưng điều kì diệu và bất ngờ là trong cái lặng lẽ của Sa
Pa vẫn vang lên những nhịp sống sôi động trong sáng, tuổi trẻ, vẫn lung linh
những sắc màu và lan toả ấm áp lòng người. Nơi ấy đang bừng dậy sức sống của
những con người, những tấm lòng đang sống, cống hiến làm việc âm thầm lặng lẽ
cho quê hương đất nước. Đó là những con người sống đẹp, có ích cho đời, có lý
tưởng ước mơ, niềm tin yêu vững bền vào nghề nghiệp, kiến thức, trình độ, khoa
học mà nhân vật anh thanh niên là hiện thân vẻ đẹp đó.
Nhân vật anh thanh niên, ở tuổi đời hai mươi bảy vừa rời phồn hoa, đô thị đông
đúc, anh lên công tác ở đỉnh núi Yên Sơn (Sa Pa) ở độ cao hai nhìn sáu trăm mét,
quanh năm mây mù tuyết phủ, suốt ngày làm bạn với núi đá rừng cây. Cái yên ắng,
yên lặng tĩnh mịch đến ghê sợ để khiến cho người ta thoái thác nhiệm vụ rời bỏ vị
trí nhưng theo tiếng gọi nghề nghiệp và tình u cuộc sống, cơng việc, anh đã tự
nguyện gắn bó mình với nghề nghiệp khí tượng kiêm vật lí địa cầu. Công việc là
như vậy nhưng điều kiện làm việc là ngồi trời, kỹ thuật máy móc lại thiếu thốn
đơn giản, thô sơ. Cả ngày nắng cũng như ngày mưa hay lúc giá rét lạnh buốt
xương, anh vẫn phải lên “ốp” đúng giờ, ghi chép đầy đủ chính xác để bảo vệ cơ
quan cấp bộ.


Thế nhưng tất cả những sự vất vả, khó nhọc, thiếu thốn với anh nào có kể gì, thấm
tháp gì đâu so vói sự lạnh lẽo buồn cơ đơn đến “thèm người”. Ở chốn rừng sâu
hoang vu vắng lặng, anh chỉ biết làm bạn với chim kêu vượn hót. Xuất phát từ
lòng yêu nghề, tinh thần trách nhiệm tự giác, ý thức được nhiệm vụ của tuổi trẻ:
“Đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên”. Ở anh cịn có một tấm lịng nhiệt
tình say mê nghề nghiệp, nghiên cứu, sáng tạo và ln tìm thấy niềm vui từ công

việc. Anh từng tâm sự: “khi ta làm việc, ta với cơng việc là đơi”.
Ngồi là người có học thức, có trình độ, anh thanh niên lại cịn có một tâm hồn
trong sáng, cao đẹp, yêu đời, yêu cuộc sống, u nơi mình gắn bó, làm việc bằng
cách tự tạo ra niềm vui từ công việc hiện thực - đẩy lùi buồn tẻ cô đơn như đọc
sáng – nghiên cứu - trồng rau - trồng hoa, nuôi gà, cải thiện cuộc sống. “Thèm
người” anh thanh niên tìm cách gặp người, gặp bạn để trao đổi, trò chuyện thân
mật và cởi mở, luôn quan tâm chu đáo đến người khác. Anh tự tạo ra một cuộc
sống ngăn nắp, khoa học, một thói quen chủ động trong mọi tình huống và cơng
việc. Trong giao tiếp ở anh thanh niên toát lên một phong cách, một vẻ đẹp trong
phong cách lời ăn tiếng nói khiêm tốn, vui vẻ, chân tình, lịch sự ln biết sống vì
mọi người.
Có thể nói ở anh thanh niên mang một vẻ đẹp trong sáng của người thanh niên thời
đại mang trong mình những hiểu biết về tri thức, sống tận tuỵ, yêu nghề, yêu đời,
hiểu được việc làm và chỗ đứng của mình từ đó mà hồn thành xuất sắc nhiệm vụ
được giao. Ở anh còn toả sáng và sưởi ấm cho bao tâm hồn khác dẫu chỉ một lần
gặp gỡ ngắn ngủi cho những người đến Sa Pa.
Qua lời kể của anh thanh niên, ông kỹ sư nông nghiệp ở vườn ươm su hào và ông
kĩ sư nghiên cứu bản đồ chống sét đều là những người sống lặng thầm trên mảnh
đất Sa Pa mà lao động cần mẫn, say mê, qn mình vì mục đích chung của mọi
người. Họ đang làm nên cái “lặng lẽ” mà ngân vang sôi động ở Sa Pa.
Bác lái xe trong vai người dẫn truyện là điểm dừng cho mọi cuộc gặp gỡ, tình cảm
nảy sinh tốt đẹp trong cuộc gặp gỡ đặc biệt là trong 30 phút ngắn ngủi giữa ông
họa sĩ và cô kỹ sư đã để lại trong tình cảm những con người đối với Sa Pa là một
kỉ niệm tốt đẹp. Bác là người am hiểu anh thanh niên hơn ai về cuộc sống, sinh
hoạt của anh và chính bác đã tạo ra cho anh thanh niên những niềm vui về tinh
thần, đẩy lùi sự cô đơn, buồn vắng. Ơng họa sĩ là nhân vật hố thân của nhà văn,
người xem đây là một chuyến đi may mắn trong cuộc đời nghệ thuật của mình.
Cịn đối với cô kĩ sư trẻ, cô đã phát hiện ra nhiều điều mới mẻ trong chuyến đi đầu
đời giúp cô nhận thức về tình yêu nghề nghiệp cuộc sống vững tin hơn trong sự
lựa chọn của mình. Người ta gọi đây là những tâm hồn đồng điệu đến với Sa Pa.

Truyện có một tuyến nhân vật, khơng có biến cố xung đột kịch tính. Các nhân vật
đều dưới những cái tên chung, có cuộc sống và cơng việc khác nhau khiến mọi


người sa vào đó đều có bóng dáng cơng việc của mình. Ngơn ngữ giàu nhạc điệu,
giàu chất thơ mượt mà như ý nghĩa nhan đề của chính câu chuyện. Truyện ngắn
như một bức tranh lung linh kì ảo đằm thắm, ấm ấp tình người sâu lắng trong từng
bức tranh thiên nhiên.
“Lặng lẽ Sa Pa” viết về con người bình thường, nhịp sống bình thường. Nhưng
phía sau nhịp sống bình thường ấy là những âm vang âm sắc cuộc đời. Nguyễn
Thành Long đã góp một tiếng nói nhỏ nhẹ để ngợi ca cuộc sống và tái hiện một
cách đầy đủ những vẻ đẹp của con người, có năng lực trình độ, nhiệt thành và
hăng say cách mạng trên mặt trận xây dựng chủ nghĩa xã hội.
Bài tham khảo 4:

Nhiều nhà nghiên cứu văn học cho rằng truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguvễn
Thành Long khơng có cốt truyện bởi có sự kết hợp các yếu tố tự sự, trữ tình và
bình luận. Bức tranh phong cảnh thiên nhiên đẹp và thơ mộng của Sa Pa đã tạo
nên chất trữ tình, chất thơ cho tác phẩm, vẻ đẹp ấy được miêu tả qua cái nhìn của
người họa sĩ già, thấm đượm hài hòa giữa vẻ đẹp của tự nhiên, cuộc sống và con
người.
Mở đầu tác phẩm, tác giả giới thiệu cho người đọc về một vùng đất đầy ấn tượng.
Phong cảnh Sa Pa – núi cao với thác đổ trắng xóa, đường núi uốn lượn quanh co,
cây cối rậm rạp cứ chen nhau hiện dần lên bức tranh mỗi lúc một hấp dẫn: những
rặng đào, những đàn bò lang cổ có đeo chng ở các đồng cỏ trong thung lũng hai
bên đường, sự sống thật thanh bình, yên ả. Cảm giác đầu tiên đến với ông họa sĩ và
cô gái trẻ là bức họa lung linh, kì ảo: ‘’Cảnh trước mặt bỗng hiện lên đẹp một cách
kỉ lạ. Nắng bây giờ bắt đầu len tới đốt cháy rừng cây, những cây thơng chỉ cao q
đầu, rung tít trong nắng những ngón tay bằng bạc dưới cái nhìn bao che của những
cây tử kinh, thỉnh thoảng nhô cái đầu màu hoa cà lên trên màu xanh của rừng. Mây

bị nắng xua, cuộn tròn lại từng cục, lăn trên những vòm lá ướt sương, rơi, xuống
đường cái, luồn cả vào gầm xe” Cảnh vật được nhân cách hóa sống động. Mỗi câu,
mỗi chữ như có đường nét, màu sắc, hình khối… đậm chất hội họa, vừa mang nhịp
điệu thanh êm ái của một bài thơ. Tất cả như muốn đem đến cho các nhân vật một
cảm giác mới lạ, thơ mộng về một vùng đất, về những khát khao, háo hức khi lần
đầu tiên bước chân đến một vùng đất mới.