Vai trò của hoạt động xuất khẩu trong nền kinh tế quốc dân

Luận văn tốt nghiệp Tổng Công ty Viglacera
Lời nói đầu
Trong xu thế hợp tác và hội nhập không ngừng của nền kinh tế các nớc
trong khu vực và trên thế giới hiện nay, Việt Nam đang phấn đấu để có thể đứng
vững và phát triển khi hiệp định mậu dịch tự do ASEAN có hiệu lực.
Cùng với sự phát triển của nền kinh tế sản xuất hàng hoá theo cơ chế thị tr-
ờng, hội nhập thơng mại đang đợc hầu hết các quốc gia trên thế giới đón nhận
nh một cơ hội phát triển kinh tế một cách có hiệu quả nhất và nhanh chóng nhất,
đồng thời còn không ít những thách thức khó khăn cần phải vợt qua.
Hoà chung nỗ lực phấn đấu của cả nớc, Viglacera cũng cố gắng có những
hoạt động thơng mại quốc tế để từng bớc mở rộng thị trờng xuất khẩu, tăng hiệu
quả trong sản xuất kinh doanh và dần xây dựng uy tín thơng hiệu Viglacera nói
riêng và thơng hiệu các sản phẩm Việt Nam nói chung trên thị trờng thế giới.
Trong bối cảnh hiện nay một nhà sản xuất lớn nh Tổng công ty thuỷ tinh và gốm
xây dựng, việc tìm kiếm và xúc tiến các biện pháp đẩy mạnh công tác xuất khẩu
là một việc làm hết sức cần thiết và nếu đợc thực hiện tốt sẽ đem lại lợi ích thiết
thực đối với Tổng công ty thuỷ tinh và gốm xây dựng.
Tổng công ty thuỷ tinh và gốm xây dựng là đơn vị sản xuất kinh doanh các
phẩm thuỷ tinh và gốm xây dựng hàng đầu ở Việt Nam. Đây là một doanh nghiệp
nhà nớc không những có quy mô rộng khắp trong và ngoài nớc mà còn là đơn vị
chủ lực làm đầu mối xuất khẩu các mặt hàng thuỷ tinh và gốm xây dựng. Tổng
công ty rất quan tâm đến công tác xuất khẩu, coi đây là một trong những hoạt
động chủ đạo liên quan chặt chẽ đến sự thành công của Tổng công ty.
Vì những lý do trên tôi mạnh dạn đi sâu nghiên cứu đề tài:
"Một số giải pháp nhằm thúc đẩy xuất khẩu của Tổng công ty thuỷ tinh
và gốm xây dựng"
Đây là một đề tài với phạm vi nghiên cứu rộng về các mặt của hoạt động
xuất khẩu nh thị trờng xuất khẩu, sản phẩm xuất khẩu, kim ngạch xuất khẩu,
Sinh viên: Đinh Thị Dung 1 Lớp: QTKDQT 41 A
Luận văn tốt nghiệp Tổng Công ty Viglacera
hiệu quả xuất khẩu của Tổng công ty thuỷ tinh và gốm xây dựng trong giai

đoạn (1999-2002).
Mục đích chủ yếu của đề tài là nhằm phân tích, đánh giá thực trạng hoạt
động xuất khẩu của Viglacera. Từ đó tổng kết đánh giá những mặt thành công
và những mặt còn tồn tại cần khắc phục trong hoạt động xuất khẩu. Đồng thời
nêu lên một vài giải pháp, đề xuất kiến nghị nhằm góp phần đẩy mạnh hoạt
động xuất khẩu của Viglacera.
Nội dung đề tài gồm 3 chơng:
Ch ơng I : Cơ sơ lý luận chung về hoạt động xuất khẩu.
Ch ơng II : Thực trạng kinh doanh xuất khẩu của Tổng công ty thuỷ tinh
và gốm xây dựng.
Ch ơng III : Phơng hớng và giải pháp đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu của
Tổng công ty thuỷ tinh và gốm xây dựng
Sau đây là nội dung cụ thể của từng chơng

Sinh viên: Đinh Thị Dung 2 Lớp: QTKDQT 41 A
Luận văn tốt nghiệp Tổng Công ty Viglacera
Chơng I
Cơ sở lý luận chung về hoạt động xuất khẩu
I. Hoạt động xuất khẩu và trò của nó trong nền kinh tế
quốc dân
1. Khái niệm
1.1. Xuất khẩu
Xuất khẩu là hoạt động trao đổi hàng hoá và dịch vụ của một quốc gia với
phần còn lại của thế giới dới hình thức mua bán thông qua quan hệ thị trờng
nhằm mục đích khai thác lợi thế của quốc gia trong phân công lao động quốc tế.
Hoạt động xuất khẩu là hình thức cơ bản của hoạt động ngoại thơng, đã
xuất hiện từ rất lâu đời và ngày càng phát triển. Tuy hình thức đầu tiên chỉ là
hàng đổi hàng, song ngày nay hình thức xuất khẩu đã đợc thể hiện dới nhiều
hình thức khác nhau.
Hoạt động xuất khẩu diễn ra trên mọi lĩnh vực, trong mọi điều kiện kinh tế,

từ xuất khẩu hàng hoá tiêu dùng cho đến t liệu sản xuất, máy móc thiết bị, công
nghệ kỹ thuật cao. Tất cả các hoạt động trao đổi đó đều nhằm đem lại lợi ích cho
quốc gia.
Hoạt động xuất khẩu diễn ra trên mọi phạm vi rộng cả về không gian lẫn
thời gian. Nó có thể chỉ diễn ra trong thời gian ngắn và cũng có thể diễn ra trong
kéo dài hàng năm. Đồng thời nó có thể đợc tiến hành trên phạm vi toàn lãnh thổ
một quốc gia hay nhiều quốc gia khác nhau.
1.2. Thúc đẩy xuất khẩu
Là các biện pháp nhằm đẩy mạnh các hoạt động bán hàng hoá và dịch vụ
cho các quốc gia khác trên thế giới và thu ngoại tệ hoặc trao đổi ngang giá.
Ngày nay các quốc gia trên thế giới dù là nớc siêu cờng hay nớc đang phát
triển nh Việt Nam thì việc thúc đẩy xuất khẩu vẫn là việc làm cần thiết. Bởi một
lý do hết sức đơn giản là thúc đẩy xuất khẩu đi đôi với tăng tổng sản phẩm kinh
tế quốc dân , tăng tiềm lực kinh tế, quân sự
Sinh viên: Đinh Thị Dung 3 Lớp: QTKDQT 41 A
Luận văn tốt nghiệp Tổng Công ty Viglacera
Bởi vì thế hoạt động xuất khẩu nói chung và hoạt động thúc đẩy xuất khẩu
nói riêng là một việc làm hết sức có ý nghĩa trớc mắt và lâu dài.
1.3. Mục tiêu của hoạt động thúc đẩy xuất khẩu
Hoạt động xuất khẩu đem lại nhiều bớc tiến quan trọng trong việc phát triển
nền kinh tế của một quốc gia. Hoạt đông thúc đẩy xuất khẩu vì thế rất quan
trọng.Và mục tiêu của xuất khẩu là:
Qua công tác xuất khẩu hàng hoá đã đem lại nguồn thu ngoại tệ lớn và
quan trọng cho đất nớc đặc biệt có ý nghĩa quan trọng cho một quốc gia đang
phát triển nh nớc ta. Thúc đẩy xuất khẩu góp phần đáng kể vào việc làm cân
bằng cán cân ngoại thơng và cán cân thanh toán, tăng mức dự trữ hối đoái, tăng
cờng khả năng nhập khẩu máy móc thiết bị, hiện đại hoá hàng công nghiệp xuất
khẩu trên thế giới.
Thúc đẩy xuất khẩu cho chúng ta phát huy đợc lợi thế so sánh của mình,
sử dụng có hiệu quả nguồn tài nguyên phong phú có sẵn và nguồn lao động, đem

lại lợi nhuận cao. Việc sử dụng hợp lý các nguồn tài nguyên khi đa chúng vào
phân công lao động xã hội cho phép giảm bớt lãng phí do xuất khẩu nguyên liệu
thô và bán sản phẩm.
Cùng với việc thúc đẩy xuất khẩu thì tất yếu dẫn đến nền kinh tế phát
triển mạnh tronh lĩnh vục chế tạo và sản xuất hàng xuất khẩu. Điều này dẫn đến
việc thu hút đợc lực lợng lao động tham gia vào hoạt động sản xuất và giảm nhẹ
cho xã hội. Mặt khác, do yêu cầu khắt khe của việc làm hàng xuất khẩu để đáp
ứng yêu cầu đòi hỏi của thị trờng quốc tế, chất lợng mẫu mã chủng loại hình
thức của hàng hoá, do vậy mà tay nghề ngời lao động không ngừng đợc nâng cao
tạo ra một đội ngũ lành nghề cho đất nớc và sự chuyển biến về chất cho từng
công dân.
Xuất khẩu hàng hoá là phải xuất đi từ các sản phẩm phù hợp với yêu cầu
của thị trờng quốc tế. Chính vì vậy, buộc các doanh nghiệp tham gia vào làm
hàng xuất khẩu phải có tính chủ động trong kinh doanh, liên kết tìm bạn hàng,
tạo đợc nguồn vốn đầu t từ nớc ngoài vào để đầu t trang thiết bị hiện đại để xuất
khẩu đợc hàng hoá.
Sinh viên: Đinh Thị Dung 4 Lớp: QTKDQT 41 A
Luận văn tốt nghiệp Tổng Công ty Viglacera
Thúc đẩy xuất khẩu tạo ra vai trò quyết định trong việc tăng cờng hợp tác
phân công và chuyên môn hoá quốc tế, đa nền kinh tế của mình hoà nhập vào
nền kinh tế thế giơí.
2. Vai trò của hoạt động xuất khẩu
2.1. Đối với nền kinh tế thế giới
Xuất khẩu là một nội dung chính của hoạt động ngoại thơng và là hoạt động
đầu tiên trong hoạt động thơng mại quốc tế, xuất khẩu có vai trò đặc biệt quan trọng
trong quá trình phát triển kinh tế của một quốc gia cũng nh toàn thế giới.
Do những lý do khác nhau nên mỗi quốc gia đều có thế mạnh về lĩnh vực
này nhng lại yếu ở lĩnh vực khác. Để có thể khai thác đợc lợi thế, giảm bất lợi,
tạo ra sự cân bằng trong quá trình sản xuất và tiêu dùng, các quốc gia phát triển
phải tiến hành trao đổi với nhau, mua những sản phẩm mà mình sản xuất khó

khăn, bán những sản phẩm mà việc sản xuất nó là có lợi thế . Tuy nhiên hoạt
đông xuất khẩu nhất thiết phải đợc diễn ra giữa những nớc có lợi thế về lĩnh vực
này hay lĩnh vực khác. Một quốc gia thua thiệt về tất cả các lĩnh vực tài nguyên
thiên nhiên, nhân công tiềm năng kinh tế thông qua hoạt động xuất khẩu cũng
có điều kiện phát triển kinh tế nội địa.
Nói một cách khác, một quốc gia dù trong tình huống bất lợi vẫn tìm ra
điểm có lợi để khai thác. Bằng việc khai thác các lợi thế này, các quốc gia tập
trung vào sản xuất khẩu các mặt hàng có lợi thế tơng đối và nhập khẩu các mặt
hàng không có lợi thế tơng đối. Sự chuyên môn hoá trong sản xuất này đã làm
cho mỗi quốc gia khai thác đợc lợi thế tơng đối cuả mình một cách tốt nhất để
tiết kiệm nguồn nhân lực nh vốn, lao động, tài nguyên thiên nhiên trong quá
trình sản xuất hàng hoá. Và vì vậy trên quy mô toàn thế giới thì tổng sản phẩm
cũng sẽ đợc gia tăng
2.2. Đối với nền kinh tế mỗi quốc gia
Xuất khẩu có vai trò đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển kinh tế của
mỗi quốc gia cũng nh toàn thế giới. Xuất khẩu là một trong những nhân tố cơ
bản để thúc đẩy tăng trởng và phát triển kinh tế quốc gia:
Sinh viên: Đinh Thị Dung 5 Lớp: QTKDQT 41 A
Luận văn tốt nghiệp Tổng Công ty Viglacera
*Xuất khẩu tạo nguồn vốn chủ yếu cho nhập khẩu, phục vụ công nghiệp
hoá hiện đại hoá đất nớc
Trong thơng mại quốc tế xuất khẩu không chỉ để thu ngoại tệ về mà còn là
với mục đích bảo đảm cho nhu cầu nhập khẩu hàng hoá dịch vụ khác nhằm thoả
mãn nhu cầu tiêu dùng, tăng trởng nền kinh tế và tiến tới xuất siêu, tích luỹ
ngoại tệ.
Xuất khẩu với nhập khẩu trong thơng mại quốc tế vừa là tiền đề của nhau,
xuất khẩu để nhập khẩu và nhập khẩu để phát triển xuất khẩu. Đặc biệt ở các nớc
kém phát triển , một trong những vật cản chính đối với sự phát triển kinh tế là
thiếu tiềm lực về vốn. Vì vậy nguồn huy động cho nớc ngoài đợc coi là nguồn
chủ yếu cho quá trình phát triển. Nhng mọi cơ hội đầu t hoặc vay nợ nớc ngoài

chỉ tăng lên khi các chủ đầu t hoặc ngời cho vay thấy đợc khả năng xuất khẩu
của quốc gia đó. Vì đây là nguồn bảo đảm chính cho nớc đó có thể trả nợ đợc.
Thực tiễn cho thấy, mỗi một nớc đặc biệt là các quốc gia đang phát triển có
thể sử dụng các nguồn vốn huy động chính nh:
-Đầu t nớc ngoài
-Vay nợ viện trợ
-Thu từ nguồn xuất khẩu
Tầm quan trọng của nguồn vốn đầu t nớc ngoài thì không ai có thể phủ
nhận đuợc, song việc huy động nguồn vốn này không phải là một điều dễ dàng.
Sử dụng nguồn vốn này thì các nớc đi vay phải chịu mất một số thiệt thòi nhất
định và dù bằng cách này hay cách khác thì cũng phải hoàn lại vốn cho nớc
ngoài. Điều này vô cùng khó khăn bởi đang thiếu vốn lại càng thiếu vốn hơn
*Hoạt động xuất khẩu phát huy đợc các lợi thế của đất nớc
Để xuất khẩu đợc các doanh nghiệp kinh doanh xuất khẩu phải lựa chọn các
mặt hàng có tổng chi phí nhỏ hơn giá trị trung bình trên thị trờng thế giới. Họ sẽ
phải dựa vào những ngành hàng , những mặt hàng có lợi thế của đất nớc cả về t-
ơng đối và tuyệt đối. Hoạt động xuất khẩu thúc đẩy khai thác có hiệu quả hơn vì
khi xuất khẩu các doanh nghiệp xuất khẩu sẽ có ngoại tệ để nhập máy móc, thiết
bị tiên tiến đa năng xuất lao động lên cao.
Sinh viên: Đinh Thị Dung 6 Lớp: QTKDQT 41 A
Luận văn tốt nghiệp Tổng Công ty Viglacera
*Hoạt động xuất khẩu góp phần làm chuyển dịch cơ cấu sản xuất định
hớng sản xuất, thúc đẩy tăng trởng kinh tế
Dới tác động của xuất khẩu, cơ cấu sản xuất và tiêu dùng của thế giới đã
đang và sẽ thay đổi mạnh mẽ. Có hai cách nhìn nhận về tác động của xuất khẩu
với sản xuất và sự dịch chuyển cơ cấu kinh tế
Coi thị trờng là mục tiêu để tổ chức sản xuất và xuất khẩu, quan điểm này tác
động tích cực đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thúc đẩy sản xuất phát triển.
Cụ thể là
- Xuất khẩu tạo điều kiện cho các ngành cùng có cơ hội phát triển

- Xuất khẩu tạo điều kiện mở rộng thị trờng sản phẩm, góp phần ổn định
sản xuất, tạo ra lợi thế nhờ quy mô.
- Xuất khẩu tạo điều kiện mở rộng khả năng cung cấp các yếu tố đầu vào
cho sản xuất mở rộng khả năng tiêu dùng của một quốc gia.
- Xuất khẩu là một phơng diện quan trọng để tạo vốn và thu hút công nghệ
từ các nớc phát triển nhằm hiện đại hoá nền kinh tế nội địa, tạo năng lực cho sản
xuất mới.
- Xuất khẩu còn có vai trò thúc đẩy chuyên môn hoá, tăng cờng hiệu quả
sản xuất của từng quốc gia. Khoa học công nghệ ngày càng phát triển thì phân
công lao động ngày càng sâu sắc. Ngày nay, nhiều sản phẩm mà việc chế tạo
từng bộ phận đợc thực hiện ở các quốc gia khác nhau. Để hoàn thiện đợc những
sản phẩm này, ngời ta phải tiến hành xuất khẩu linh kiện từ nớc này sang nớc
khác để lắp ráp sản phẩm hoàn chỉnh. Nh vậy, mỗi nớc họ có thể tập trung vào
sản xuất một vài sản phẩm mà họ có lợi thế, sau đó tiến hành trao đổi lấy hàng
hoá mà mình cần.
Cách nhìn nhận khác cho rằng: chỉ xuất khẩu những hàng hoá thừa trong
tiêu dùng nội địa, khi nền kinh tế còn lạc hậu và chậm phát triển sản xuất về cơ
bản cha đủ tiêu dùng. Nên chỉ chủ động chờ sự thừa ra của sản xuất thì xuất
khẩu chỉ bó hẹp trong một phạm vi hẹp và tăng trởng chậm, do đó các ngành sản
xuất không có cơ hội phát triển.
*Xuất khẩu có tác động tích cực đối với việc giải quyết công ăn việc làm,
cải thiện đời sống nhân dân
Sinh viên: Đinh Thị Dung 7 Lớp: QTKDQT 41 A
Luận văn tốt nghiệp Tổng Công ty Viglacera
Về ngắn hạn, để tập trung phát triển các ngành hàng xuất khẩu thì cần phải
thêm lao động, cần để xuất khẩu có hiệu quả thì cần tận dụng lợi thế lao động
nhiều, giá rẻ ở nớc ta. Xuất khẩu tạo ra nguồn ngoại tệ để nhập khẩu hàng hoá
đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của nhân dân.Tác động của xuất ảnh hởng rất nhiều
đến các lĩnh vực của cuộc sống nh tạo ra công việc ổn định, tăng thu nhập
Nh vậy có thể nói xuất khẩu tạo ra động lực cần thiết cho việc giải quyết

những vấn đề thiết yếu của nền kinh tế. Điều này nói lên tính khách quan của
tăng cờng xuất khẩu trong quá trình phát triển kinh tế.
2.3. Đối với doanh nghiệp
Thông qua xuất khẩu các doanh nghiệp trong nớc có cơ hội tham gia vào
cuộc cạnh tranh trên thị trờng thế giới về giá cả và chất lợng. Những yếu tố đó
đòi hỏi doanh nghiệp phải hình thành một cơ cấu phù hợp với thị trờng.
Sản xuất hàng hoá đòi hỏi doanh nghiệp phải luôn luôn đổi mới và hoàn
thiện công tác quản lý kinh doanh. Đồng thời có ngoại tệ để đầu t lại quá trình
sản xuất không những cả về chiều rộng mà cả về chiều sâu.
Sản xuất hàng xuất khẩu giúp doanh nghiệp thu hút đợc nhiều việc làm,
tạo thu nhập ổn định , tạo ra nhiều ngoại tệ để nhập khẩu vật khẩu tiêu dùng, vừa
đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của nhân dân, vừa thu hút đợc lợi nhuận.
Doanh nghiệp tiến hành hoạt động xuất khẩu có cơ hội mở rộng quan hệ
buôn bán kinh doanh với nhiều đối tác nớc ngoài trên cơ sở lợi ích của hai bên.
Nh vậy đứng trên bất kỳ góc độ nào ta cũng thấy sự thúc đẩy xuất khẩu là rất
quan trọng. Vì vậy thúc đẩy xuất khẩu là cần thiết và mang tính thực tiễn cao.
3. Các hình thức xuất khẩu chủ yếu
3.1. Xuất khẩu trực tiếp
Xuất khẩu trực tiếp là một hình thức xuất khẩu mà trong đó các nhà sản xuất,
công ty xí nghiệp và các nhà xuất khẩu, trực tiếp ký kết hợp đồng mua bán trao
đổi hàng hoá với các đối tác nớc ngoài.
Hình thức này không qua một tổ chức trung gian nào, có thể trực tiếp gặp
nhau cùng bàn bạc thảo luận để đa đến một hợp động hoặc không cần gặp nhau
Sinh viên: Đinh Thị Dung 8 Lớp: QTKDQT 41 A
Luận văn tốt nghiệp Tổng Công ty Viglacera
trực tiếp mà thông qua th chào hàng, th điện tử , fax, điện thoại cũng có thể tạo
thành một hợp đồng mua bán kinh doanh thơng mại quốc tế đợc ký kết.
*Ưu điểm của giao dịch trực tiếp
Thông qua thảo luận trực tiếp dễ dàng dẫn đến thống nhất và ít xảy ra
những hiểu lầm đáng tiếc

Giảm đợc chi phí trung gian, nhiều khi chi phí này rất lớn, phải chia sẻ lợi
nhuận.
Giao dịch trực tiếp sẽ có điều kiện xâm nhập thị trờng, kịp thời tiếp thu ý
kiến của khách hàng, khắc phục thiếu sót.
Chủ động trong việc chuẩn bị nguồn hàng, phơng tiện vận tải để thực hiện
hoạt động xuất khẩu và kịp thời điều chỉnh thị trờng tiêu thụ, nhất là trong điều
kiện thị trờng nhiều biến động.
*Hạn chế khó khăn của hoạt động xuất khẩu trực tiếp.
Đối với thị trờng mới cha từng giao dịch thờng gặp nhiều bỡ ngỡ, dễ gặp sai
lầm, bị ép giá trong mua bán.
Đòi hỏi cán bộ công nhân viên làm công tác kinh doanh xuất khẩu phải có
năng lực hiểu biết về nghiệp vụ ngoại thơng, ngoại ngữ, văn hoá của thị trờng n-
ớc ngoài, phải có nhiều thời gian tích luỹ.
Khối lợng mặt hàng giao dịch phải lớn mới có thể bù đắp đợc các chi phí
trong giao dịch nh: giấy tờ, đi lại, nghiên cứu thị trờng .
3.2. Xuất khẩu gián tiếp (uỷ thác)
Là một hình thức dịch vụ thơng mại, theo đó doanh nghiệp ngoại thơng
đứng ra với vai trò trung gian thực hiện xuất khẩu hàng hoá cho các đơn vị uỷ
thác . Xuất khẩu uỷ thác gồm 3 bên, bên uỷ thác xuất khẩu, bên nhận uỷ thác
xuất khẩu và bên nhập khẩu. Bên uỷ thác không đợc quyền thực hiện các điều
kiện về giao dịch mua bán hàng hoá, giá cả, phơng thức thanh toán mà phải
thông qua bên thứ 3 - ngời nhận uỷ thác.
Xuất khẩu uỷ thác đợc áp dụng trong trờng hợp doanh nghiệp không đợc
phép kinh doanh xuất khẩu trực tiếp hoặc không có điều kiện xuất khẩu trực tiếp,
Sinh viên: Đinh Thị Dung 9 Lớp: QTKDQT 41 A
Luận văn tốt nghiệp Tổng Công ty Viglacera
uỷ thác cho doanh nghiệp kinh doanh xuất khẩu làm đơn vị xuất khẩu hàng hoá
cho mình, bên nhận uỷ thác đợc nhận một khoản thù lao gọi là phí uỷ thác.
*Ưu điểm của hình thức xuất khẩu gián tiếp
Giúp doanh nghiệp mở rộng thị trờng tìm nguồn đầu ra cho sản phẩm của

mình.
Giúp cho hàng hoá của doanh nghiệp dễ dàng thâm nhập vào một thị trờng mới
mà mình cha biết, tránh đợc rủi ro khi mình kinh doanh trên thị trờng đó.
Tận dụng sự am tờng hiểu biết của bên nhận uỷ thác trong nghiệp vụ kinh
doanh xuất khẩu từ khâu đóng gói, vận chuyển, thuê tàu mua bảo hiểm sẽ giúp
doanh nghiệp tiết kiệm đợc tiền của, thời gian đầu t cho việc thực hiện xuất khẩu.
*Nhợc điểm của hình thức xuất khẩu gián tiếp
Mất mối liên hệ trực tiếp của doanh nghiệp với thị trờng (khách hàng).
Phải chia sẻ lợi nhuận
Nhiều khi đầu ra phụ thuộc vào phía uỷ thác trung gian làm ảnh hởng đến sản
xuất.
3.3. Xuất khẩu gia công uỷ thác
Đây là hình thức kinh doanh mà trong đó có một đơn vị đứng ra nhập
nguyên liệu hoặc bán thành phẩm cho xí nghiệp gia công, sau đó thu hồi sản
phẩm để xuất khẩu cho nớc ngoài. Đơn vị này đợc hởng phí uỷ thác theo thoả
thuận với các xí nghiệp sản xuất.
3.4. Buôn bán đối lu (xuất khẩu hàng đổi hàng)
Buôn bán đối lu là một phơng thức giao dịch trong đó xuất khẩu kết hợp
chặt chẽ với nhập khẩu, ngời bán đồng thời là ngời mua. Khối lợng hàng hoá đợc
trao đổi có giá trị tơng đơng. ở đây mục đích của xuất khẩu không phải thu về
một khoản ngoại tệ mà nhằm thu về một khối lợng hàng hoá với giá trị tơng đ-
ơng. Tuy tiền tệ không đợc thanh toán trực tiếp nhng nó đợc làm vật ngang giá
chung cho giao dịch này.
Lợi ích của buôn bán đối lu là nhằm mục đích tránh đợc các rủi ro về sự
biến động của tỷ giá hối đoái trên thị trờng ngoại hối .
Sinh viên: Đinh Thị Dung 10 Lớp: QTKDQT 41 A
Luận văn tốt nghiệp Tổng Công ty Viglacera
Đồng thời có lời khi các bên không đủ ngoại tệ thanh toán cho lô hàng nhập
khẩu của mình. Thêm vào đó, đối với một quốc gia buôn bán đối lu có thể làm
cân bằng hạn mục thờng xuyên trong cán cân thanh toán quốc tế.

3.5. Xuất khẩu theo nghị định th
Đây là hình thức mà doanh nghiệp xuất khẩu theo chỉ tiêu của nhà nớc giao
cho để tiến hành xuất một hoặc một số mặt hàng nhất định cho chính phủ nớc
ngoài trên cơ sở nghị định th đã ký giữa hai Chính phủ.
3.6. Xuất khẩu tại chỗ
Đây là hình thức kinh doanh xuất khẩu mới đang có xu hớng phát triển và
phổ biến rộng rãi do u điểm của nó đem lại. Đặc điểm của loại hàng xuất này là
hàng hoá không cần phải vợt qua biên giới quốc gia mà khách hàng vẫn có thể
đàm phán trực tiếp với ngời mua mà chính ngời mua lại đến với nhà xuất khẩu.
Mặt khác, doanh nghiệp tránh đợc một số thủ tục rắc rối của hải quan, không
phải thuê phơng tiện vận chuyển, mua bảo hiểm hàng hoá. Do đó, giảm đợc một
lợng chi phí khá lớn.
Hình thức xuất khẩu tại chỗ đang đợc các quốc gia, đặc biệt là các quốc gia
có thế mạnh về du lịch và có nhiều đơn vị kinh doanh, các tổ chức nớc ngoài
đóng tại quốc gia đó khai thác tối đa và đã thu đợc những kết quả to lớn, không
thua kém so với xuất khẩu trực tiếp qua biên giới quốc gia, đồng thời có cơ hội
thu hồi vốn nhanh và lợi nhuận cao.
3.7. Gia công quốc tế
Gia công quốc tế là một hình thức kinh doanh, trong đó một bên nhập
nguồn nguyên liệu, bán thành phẩm (bên nhập gia công) của bên khác (bên đặt
gia công) để chế biến thành phẩm giao lại cho bên đặt gia công và qua đó thu đ-
ợc phí gia công.
Đây cũng là một hình thức xuất khẩu đang đợc phát triển mạnh mẽ và đợc
nhiều quốc gia trong đó đặc biệt là quốc gia có nguồn lao động dồi dào, tài
nguyên phong phú áp dụng rộng rãi vì thông qua hình thức gia công, ngoài việc
tạo việc làm và thu nhập cho ngời lao động, họ còn có điều kiện đổi mới và cải
Sinh viên: Đinh Thị Dung 11 Lớp: QTKDQT 41 A
Luận văn tốt nghiệp Tổng Công ty Viglacera
tiến máy móc kỹ thuật công nghệ mới nhằm nâng cao năng lực sản xuất. Đối với
bên đặt gia công, họ đợc lợi nhuận từ chỗ lợi dụng đợc giá nhân công và nguyên

phụ liệu tơng đối rẻ của nớc nhận gia công.
Hình thức xuất khẩu này chủ yếu đợc áp dụng trong các ngành sản xuất sử
dụng nhiều lao động và nguyên vật liệu nh dệt may, giầy da
3.8. Tái xuất khẩu
Tái xuất là sự tiếp tục xuất khẩu ra nớc ngoài những mặt hàng trớc đây đã
nhập khẩu với điều kiện hàng hoá phải nguyên dạng nh lúc đầu nhập khẩu.
Hình thức này đợc áp dụng khi một doanh nghiệp không sản xuất đợc hay
sản xuất đợc nhng với khối lợng ít, không đủ để xuất khẩu nên phải nhập vào để
sau đó tái xuất.
Hoạt động giao dịch tái xuất bao gồm hai hoạt động xuất khẩu và nhập
khẩu với mục đích thu về một khoản ngoại tệ lớn hơn lúc ban đầu bỏ ra. Các bên
tham gia gồm có: nớc xuất khẩu, nớc tái xuất khẩu và nớc nhập khẩu.
Tạm nhập tái xuất có thể thực hiện theo hai hình thức sau:
*Tái xuất theo đúng nghĩa của nó: Trong đó hàng hoá đi từ nớc xuất khẩu
tới nớc tái xuất khẩu rồi lại đợc xuất khẩu từ nớc tái xuất tới nớc nhập khẩu. Ng-
ợc chiều với sự vận động của hàng hoá là sự vận động của tiền tệ. nớc tái xuất trả
tiền cho nớc xuất khẩu và thu tiền về từ nớc nhập khẩu.
*Chuyển khẩu : Đợc hiểu là việc mua hàng hoá của một nớc (nớc xuất
khẩu) để bán hàng hoá cho một nớc khác (nớc nhập khẩu) mà không làm thủ tục
nhập khẩu vào nớc tái xuất. Nớc tái xuất trả tiền cho nớc cho nớc xuất khẩu và
thu tiền về từ nớc nhập khẩu.
Ưu điểm của hình thức này là tạo ra một thị trờng rộng lớn, quay vòng vốn
và đáp ứng nhu cầu bằng những hàng hoá mà trong nớc không thể đáp ứng đợc,
tạo ra thu nhập.
Nhợc điểm của hình thức này là các doanh nghiệp phụ thuộc vào rất nhiều
nớc xuất khẩu về gía cả, thời gian giao hàng. Ngoài ra nó còn đòi hỏi ngời làm
công tác xuất khẩu phải giỏi về nghiệp vụ kinh doanh tái xuất, phải nhậy bén
Sinh viên: Đinh Thị Dung 12 Lớp: QTKDQT 41 A
Luận văn tốt nghiệp Tổng Công ty Viglacera
với tình hình thị trờng và giá cả thế giới, sự chính xác chặt chẽ trong các hợp

đồng mua bán.
3.9. Giao dịch tại sở giao dịch hàng hoá
Sở giao dịch hàng hoá là một thị trờng đặc biệt, tại đó thông qua những ng-
ời môi giới do sở giao dịch chỉ định, ngời ta mua bán hàng hoá với khối lợng lớn,
có tính chất đồng loại và có phẩm chất có thể thay đổi đợc với nhau.
Sở giao dịch hàng hoá thể hiện tập trung của quan hệ cung cầu về một mặt
hàng giao dịch trong một khu vực ở một thời điểm nhất định. Do đó giá cả công
bố tại sở giao dịch có thể xem nh một tài liệu tham khảo trong việc xác định giá
quốc tế
II . Nội dung của hoạt động xuất khẩu
1. Nghiên cứu thị trờng, sản phẩm xuất khẩu
1.1. Nghiên cứu thị trờng
Nghiên cứu thị trờng là một việc làm cần thiết đầu tiên đối với bất kỳ một
công ty nào khi tham gia vào thị trờng thế giới. Nghiên cứu thị trờng tạo khả
năng cho các nhà kinh doanh thấy đợc quy luật vận động của từng loại hàng hoá
cụ thể thông qua sự biến đổi nhu cầu, nguồn vốn cung cấp và giá cả hàng hoá đó
trên thị trờng giúp họ giải quyết đợc vấn đề của thực tiễn kinh doanh .
Nghiên cứu thị trờng là quá trình thu thập thông tin số liệu về thị trờng, so
sánh, phân tích những thông tin số liệu đó để rút ra kết luận về xu hớng vận động
của thị trờng. Những kết luận này giúp cho nhà quản lý đa ra đợc những nhận
định đúng đắn để lập kế hoạch kinh doanh, kế hoạch marketing. Nội dung chính
của nghiên cứu thị trờng là xem xét thị trờng và khả năng thâm nhập và mở rộng
thị trờng.
*Các bớc của nghiên cứu thị trờng
Nghiên cứu khái quát: Nghiên cứu khái quát thị trờng cung cấp những
thông tin về quy mô cơ cấu, sự vận động của thị trờng, các yếu tố ảnh hởng đến
thị trờng nh môi trờng kinh doanh, môi trờng chính trị- luật pháp
Sinh viên: Đinh Thị Dung 13 Lớp: QTKDQT 41 A
Luận văn tốt nghiệp Tổng Công ty Viglacera
Nghiên cứu chi tiết: Nghiên cứu chi tiết thị trờng cho biết những thông

tin về tập quán mua hàng, những thói quen và những ảnh hởng đến hành vi mua
hàng của ngời tiêu dùng.
*Các phơng pháp nghiên cứu thị trờng
Nghiên cứu tại địa bàn: là nghiên cứu bằng cách thu thập thông tin và các
nguồn tài liêụ công khai và xử lý các thông tin đó.
Nghiên cứu tại hiện trờng: là việc thu thập thông tin chủ yếu thông qua
tiếp xúc trực tiếp, sau đó tiến hành phân tích các thông tin thu thập đợc .
*Nội dung của nghiên cứu thị trờng
Phân tích cung : đầu tiên cần nắm đợc tình hình cung , là toàn bộ khối l-
ợng hàng hoá đã, đang và có khả năng bán ra trên thị trờng. Cần xem xét giá cả
trung bình, sự phân bố hàng hoá và tình hình sản phẩm của công ty đang ở giai
đoạn nào .
Phân tích cầu : Từ thông tin về hàng hoá đang bán trên thị trờng mà cần
xác định xem những sản phẩm nào có thể thơng mại hoá đợc.
Cần xem xét :
- Đối tợng tiêu dùng: giới tính, nghề nghịêp, giai cấp
- Lý do mua hàng.
- Nhịp điệu mua hàng.
- Khách hàng tơng lai.
1.2. Lựa chọn mặt hàng xuất khẩu
Đây là một trong những nội dung cơ bản nhng rất quan trọng và cần thiết để
có thể tiến hành đợc hoạt động xuất khẩu. Khi doanh nghiệp có ý định tham gia
vào hoạt động xuất khẩu thì doanh nghiệp cần phải xác định các mặt hàng mà
mình khẳng định kinh doanh.
Để lựa chọn đợc đúng các mặt hàng mà thị trờng cần đòi hỏi doanh nghiệp
phải có một quá trình nghiên cứu tỉ mỉ, phân tích một cách có hệ thống về nhu
cầu thị trờng cũng nh khả năng doanh nghiệp. Qua hoạt động này doanh nghiệp
cần phải xác định, dự đoán đợc xu hớng biến động của thị trờng cũng nh khả
Sinh viên: Đinh Thị Dung 14 Lớp: QTKDQT 41 A
Luận văn tốt nghiệp Tổng Công ty Viglacera

năng doanh nghiệp. Qua hoạt động này doanh nghiệp cần phải xác định, dự đoán
đợc xu hớng biến động của thị trờng cũng nh các cơ hội và thách thức doanh
nghiệp gặp phải trên thị trờng thế giới. Hoạt động này không những đòi hỏi một
thời gian dài mà còn phải tốn nhiều chi phí, song bù lại doanh nghiệp có thể xâm
nhập vào thị trờng tiềm tàng có khả năng tăng doanh số lợi nhuận kinh doanh.
2. Lựa chọn đối tác giao dịch
Sau khi lựa chọn đợc mặt hàng và thị trờng xuất khẩu, doanh nghiệp muốn
xâm nhập vào từng giai đoạn thị trờng đó thì doanh nghiệp phải lựa chọn đợc
đối tác đang hoạt động trên thị trờng có thể thực hiện các hoạt động kinh doanh
cho mình. Việc lựa chọn đúng đối tác để giao dịch tránh cho doanh nghiệp
những phiền toái, những mất mát rủi ro gặp phải trong quá trình kinh doanh trên
thị trờng quốc tế, đồng thời có điều kiện để thực hiện thành công các kế hoạch
kinh doanh của mình. Cách tốt nhất để lựa chọn đúng đối tác là lựa chọn đối tác
có đặc điểm sau:
Là ngời xuất khẩu trực tiếp. Vì với mặt hàng kinh doanh đó, doanh nghiệp
không phải chia sẻ lợi nhuận kinh doanh do đó thu đợc lơị nhuận lớn nhất. Tuy
nhiên, trong trơng hợp sản phẩm và thị trờng hoàn toàn mới thì lại rất cần thông
qua các đại lý hoặc các công ty uỷ thác xuất khẩu để giảm chi phí chi việc thâm
nhập thị trờng nớc ngoài.
Quen biết, có uy tín kinh doanh .
Có thực lực tài chính .
Có thiện trí trong quan hệ làm ăn với doanh nghiệp không có biểu hiện
hành vi lừa đảo .
Trong quá trình lựa chọn đối tác giao dịch, công ty có thể thông qua các
bạn hàng đã có quan hệ kinh doanh với doanh nghiệp trớc đó, thông qua các tin
tức thu nhập và điều tra đợc, các phòng thơng mại và công nghiệp, các ngân
hàng, các tổ chức tài chính để họ giúp đỡ .
Sinh viên: Đinh Thị Dung 15 Lớp: QTKDQT 41 A
Luận văn tốt nghiệp Tổng Công ty Viglacera
3. Lập phơng án kinh doanh xuất khẩu

Trên cơ sở kết quả thu đợc trong quá trình nghiên cứu tiếp cận thị trờng, các
đơn vị xuất khẩu phải lập phơng án kinh doanh cho mình bao gồm:
Đánh giá tình hình thị trờng và thơng nhân, phác hoạ bức tranh tổng quát
về hoạt động kinh doanh, những thuận lợi và khó khăn.
Lựa chọn mặt hàng thời cơ điều kiện và phơng thức kinh doanh, sự lựa chọn
này phải mang tính thuyết phục trên cơ sở phân tích tình hình có liên quan.
Đề ra mục tiêu cụ thể nh sẽ bán đợc bao nhiêu hàng, giá bán lẻ bao nhiêu,
thâm nhập vào thị trờng nào.
Đề ra biện pháp và công cụ thực hiện nhằm đạt đợc mục tiêu.
Sơ bộ đánh giá hiệu quả kinh tế của hoạt động kinh doanh thông qua các
chỉ tiêu cơ bản:
- Chỉ tiêu tỷ suất ngoại tệ .
- Chỉ tiêu tỷ suất doanh lợi xuất khẩu .
- Chỉ tiêu thời gian thu hồi vốn cho xuất khẩu .
- Điểm hoà vốn trong xuất khẩu hàng hoá .
4. Lựa chọn phơng thức giao dịch
Phơng thức giao dịch là các doanh nghiệp sử dụng để thực hiện các mục
tiêu và kế hoạch kinh doanh của mình trên thị trờng thế giới. Những phơng thức
này quy định những thủ tục cần tiến hành, các điều kiện giao dịch, các thao tác
và chứng từ cần thiết trong quan hệ kinh doanh. Có rất nhiều phơng thức giao
dịch khác nhau nh giao dịch thông thờng, giao dịch qua khâu trung gian, giao
dịch tại hội trợ, triển lãm, giao dịch hàng hoá, gia công quốc tế. Tuy nhiên, phổ
biến và đợc sử dụng nhiều nhất là giao dịch thông thờng.
*Giao dịch thông thờng
Đây là sự giao dịch mà ngời mua và ngời bán thảo luận trực tiếp với nhau
thông qua th từ, điện tín để bàn về các điều khoản sẽ ghi trong hợp đồng. Các
Sinh viên: Đinh Thị Dung 16 Lớp: QTKDQT 41 A
Luận văn tốt nghiệp Tổng Công ty Viglacera
bớc tiến hành giao dịch thông thờng bao gồm: Hỏi giá - báo giá- chào hàng-
chấp nhận, xác nhận.

*Giao dịch qua trung gian
Là việc ngời mua và ngời bán quy định những điều kiện trong giao dịch mua
bán hàng hoá nhờ tới sự giúp đỡ của ngời thứ 3 để đàm phán và đi đến ký kết
hợp đồng.
*Buôn bán đối lu
Là phơng thức giao dịch trong đó xuất khẩu kết hợp chặt chẽ với nhập khẩu,
ngời bán đồng thời là ngời mua, lợng hàng hoá trao đổi có giá trị tơng đơng.
*Đấu giá quốc tế
Đây là phờng thức bán hàng đặc biệt đợc tổ chức công khai ở một nơi nhất
định, tại đó sau khi xem xét hết hàng hoá, những ngời mua hàng để ngời bán đa
ra giá mình muốn bán
Ngoài ra, còn một số loại giao dịch khác nh:
- Giao dịch ở sở giao dịch hàng hoá .
- Giao dịch tại hội trợ triển lãm.
- Gia công
- Đấu thầu quốc tế
Tuỳ thuộc vào tình hình cụ thể mà doanh nghiệp lựa chọn từng phơng thức
giao dịch mua bán thích hợp.
Nói chung, với các loại hàng hoá khác nhau thì phụ thuộc vào đặc điểm của
thị trờng và khả nằng của doanh nghiệp, doanh nghiệp có thể lựa chọn các phơng
thức giao dịch khác nhau. Chẳng hạn khách hàng mua hàng với số lợng lớn, mua
thờng xuyên thì phơng thức giao dịch thông thờng đợc áp dụng. Với những hàng
hoá có tính chất chuyên ngành thì tham gia hội trợ và triển lãm lại có tác dụng
tích cực .
Sinh viên: Đinh Thị Dung 17 Lớp: QTKDQT 41 A
Luận văn tốt nghiệp Tổng Công ty Viglacera
5. Đàm phán, ký kết hợp đồng xuất khẩu
Đàm phán, ký kết hợp đồng xuất khẩu là một trong những khâu quan trọng
trong hoạt động xuất khẩu. Nó quyết định đến khả năng, điều kiện thực hiện
những công đoạn mà doanh nghiệp thực hiện trớc đó. Đồng thời nó quyết định

đến tính khả thi hay không khả thi của kế hoạch kinh doanh của doanh nghịêp.
Việc đàm phán phải căn cứ vào nhu cầu trên thị trờng vào đối thủ cạnh tranh,
khả năng, điều kiện và mục tiêu của doanh nghiệp cũng nh môí quan hệ của
doanh nghiệp và đối tác. Nếu đàm phán diễn ra tốt đẹp, thì kết quả của nó là hợp
đồng đợc ký kết. Một cam kết hợp đồng sẽ là những pháp lý quan trọng, vững
chắc và đáng tin cậy để các bên thực hiện lời cam kết của mình. Đàm phán có
thể thực hiện thông qua th từ , điện tín và đàm phán trực tiếp.
Tiếp sau công việc đàm phán, các bên tiến hành ký kết hợp đồng mua bán
hàng hoá. Hợp đồng mua bán hàng hoá là một văn bản có tính chất pháp lý đợc
hình thành trên cơ sở thảo luận một cách bình đẳng, tự nguyện giữa các chủ thể
nhằm xác lập thực hiện và chấm dứt các mối quan hệ trao đổi hàng hoá .
Hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế là hợp đồng mua bán đặc biệt trong đó
quy định ngời bán có nghĩa vụ chuyển quyền (cho ngời ) sở hữu hàng hoá cho
ngời mua, còn ngời mua có nghĩa vụ trả tiền cho ngời bán theo giá thoả thuận
bằng phơng thức quốc tế.
Khác với hợp đồng mua bán nội địa, hợp đồng xuất khẩu thông thờng hình
thành giữa các doanh nghiệp có trụ sở kinh doanh ở các quốc gia khác nhau,
hàng hoá thờng đợc dịch chuyển qua biên giới quốc gia và đồng tiền thanh toán
là một ngoại tệ đối với một trong hai quốc gia hoặc cả hai.
6. Tổ chức thực hiện hợp đồng xuất khẩu
Sau khi ký kết hợp đồng xuất khẩu hàng hoá với khách hàng. Doanh
nghiệp cần xác định rõ trách nhiệm, nội dung và trình tự công việc phải làm.
Thông thờng trình tự thực hiện hợp đồng gồm các bớc:
Sinh viên: Đinh Thị Dung 18 Lớp: QTKDQT 41 A
Luận văn tốt nghiệp Tổng Công ty Viglacera
Hình 1: Sơ đồ tổ chức thực hiện hợp đồng xuất khẩu
Đây là sơ đồ chung để tổ chức thực hiện hợp đồng xuất khẩu, thực tế thì có
một số bớc buộc phải theo đúng thứ tự nhng một số bớc thì không cần theo đúng
thứ tự trên.
6.1. Kiểm tra th tín dụng

Trong hoạt động mua bán quốc tế ngày nay, việc sử dụng th tín dụng ngày
càng trở nên phổ biến hơn cả nhờ những lợi ích mà nó mang lại. Sau khi nhà
nhập khẩu mở th tín dụng(L/C), nhà xuất khẩu phải kiểm tra lại cẩn thận, tỷ mỉ
và chi tiết trong L/C có phù hợp với các điều kiện trong hợp đồng không. Nếu
không phù hợp hoặc sai sót thì thông báo cho nhà nhập khẩu để sửa chữa kịp
thời. Bởi vì khi ngời mua (nhà nhập khẩu) đã mở L/C thì nó đã trở thành một trái
vụ và các bên sẽ thực hiện theo các điều kiện ghi trong L/C.
6.2. Xin giấy phép xuất khẩu
Muốn thực hiện hợp đồng xuất khẩu, doanh nghiệp phải có giấy phép xuất
khẩu hàng hoá. Giấy phép xuất khẩu hàng hoá là một công cụ quản lý của Nhà
nớc về hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp. Trớc đây khi muốn xuất khẩu một
lô hàng, các doanh nghiệp phải có giấy phép kinh doanh XNK và xin giấy phép
xuất khẩu từng chuyến để giảm gánh nặng về thủ tục hành chính cho các doanh
nghiệp tham gia xuất khẩu. Thủ Tớng Chính phủ ban hành nghị định 57/NĐ-CP,
theo đó tất cả các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế đều đợc quyền
xuất nhập khẩu ra bên ngoài phù hợp với nội dung đăng ký kinh doanh, không
cần xin giấy phép kinh doanh XNK tại bộ thơng mại
Sinh viên: Đinh Thị Dung 19 Lớp: QTKDQT 41 A
Ký hợp đồng
xuất khẩu
Kiểm tra L/C
Xin giấy
phép XK
Chuẩn bị
hàng hoá XK
Kiểm tra
hàng hoá XK
Thuê phơng
tiện vận chuyển
Mua bảo hiểm

hàng hoá
Làm thủ tục
hải quan
Giao hàng
lên tàu
Thanh toán
Giải quyết
khiếu nại
Luận văn tốt nghiệp Tổng Công ty Viglacera
6.3. Chuẩn bị hàng hoá xuất khẩu
Đối với các doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu trực tiếp, việc chuẩn bị
hàng hoá xuất khẩu là tơng đối đơn giản. Sau khi tiến hành sản xuất ra sản phẩm,
doanh nghiệp chỉ còn lựa chọn, đóng gói, kẻ ký mã hiệu và vận chuyển đến nơi
quy định.
6.4. Kiểm tra hàng hoá
Trớc khi xuất khẩu, các nhà xuất khẩu có nghĩa vụ kiểm tra số lợng, chất l-
ợng, phẩm chất, trọng lợng của hàng hoá đó. Nếu hàng hoá đó là động thực vật
thì phải qua kiểm tra vệ sinh, an toàn thực phẩm và khả năng gây bệnh.
6.5. Thuê phơng tiện vận chuyển
Việc lựa chọn phơng tiện vận chuyển, phơng thức vận chuyển ra sao là căn
cứ vào 3 yếu tố sau:
Điều khoản của hợp đồng xuất khẩu .
Đặc điểm của hàng hoá .
Điều kiện vận tải.
6.6. Mua bảo hiểm hàng hoá
Hàng hoá trong mua bán quốc tế thông thờng phải vận chuyển bằng đờng
biển vì vận chuyển đờng biển rủi ro khá cao do đó rất cần thiết bảo hiểm hàng
hoá. Việc mua bảo hiểm hàng hoá đợc thông qua hợp đồng bảo hiểm. Có 2 loại
hợp đồng bảo hiểm là bảo hiểm hợp đồng bao và bảo hiểm hợp đồng cả chuyến.
6.7. Làm thủ tục hải quan

Hàng hoá khi vợt qua biên giới quốc gia để xuất khẩu đều phải làm thủ tục
Hải quan. Việc làm thủ tục hải quan gồm 3 bớc:
Khai báo hải quan .
Doanh nghiệp khai báo tất cả các đặc điểm của hàng hoá xuất khẩu : số l-
ợng, chất lợng, giá trị, tên, phơng tịên vận chuyển, nớc nhập khẩu. Các chứng từ
kèm theo : nh giấy phép xuất khẩu, bảng chi tiết
Xuất trình hàng hoá để kiểm tra và tính thuế.
Thực hiện các quyết định của hải quan.
Sinh viên: Đinh Thị Dung 20 Lớp: QTKDQT 41 A
Luận văn tốt nghiệp Tổng Công ty Viglacera
6.8. Giao hàng lên tàu
Trong khâu này doanh nghiệp phải đăng ký với ngời vận tải và nhận hồ sơ
xếp hàng, sau đó gặp gỡ các cơ quan điều động của cảng để nhận lịch xếp hàng,
bố trí các phơng tiện vận tải đa hàng hoá vào cảng, xếp hàng lên tàu và sau đó
lấy vận đơn.
6.9. Thanh toán
Thanh toán là bớc cuối cùng thực hiện một hợp đồng xuất khẩu nếu nh
không có sự tranh chấp và khiếu nại. Đó là thớc đo, là yếu tố ảnh hởng trực tiếp
đến kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. Trong xuất khẩu hàng hoá, bên nhập
khẩu có thể thanh toán cho bên bán bằng nhiều phơng thức khác nhau. Ví dụ nh
phơng thức chuyển tiền; phơng thức nhờ thu; phơng thức tín dụng chứng từ.
6. 10. Giải quyết khiếu nại ( nếu có )
Trong quá trình thực hiện hợp đồng kinh doanh xuất nhập khẩu có thể xảy
ra những vấn đề phức tạp làm ảnh hởng đến kết quả thực hiện hợp đồng trong
những trờng hợp đó, hai bên cần thiện trí trao đổi, thảo luận để giải quyết. Nếu
giải quyết không thành thì tiến hành các thủ tục kiện đối tác lên trọng tài. Việc
khiếu nại phải tiến hành một cách kịp thời tỷ mỉ dựa trên những căn cứ của
chứng từ kèm theo.
7. Đánh giá hiệu quả hoạt động xuất khẩu
Việc đánh giá hiệu quả hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp là quan

trọng và rất cần thiết. Nó cho phép doanh nghiệp xác định hiệu quả của mỗi hợp
đồng xuất khẩu cũng nh mỗi giai đoạn hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp.
Nhờ các đánh giá đó doanh nghiệp sẽ có những biện pháp ứng xử phù hợp đối
với việc thực hiện các hợp đồng xuất khẩu tiếp theo cũng nh thời gian hoạt động
xuất khẩu tiếp theo. Để đánh giá hiệu quả của hoạt động xuất khẩu của doanh
nghiệp có thể sử dụng hai loại chỉ tiêu sau:
7.1. Các chỉ tiêu định tính
*Khả năng xâm nhập, mở rộng và phát triển thị trờng : kết quả này có đ-
ợc sau một thời gian nỗ lực của doanh nghiệp trong việc thúc đẩy các hoạt động
Sinh viên: Đinh Thị Dung 21 Lớp: QTKDQT 41 A
Luận văn tốt nghiệp Tổng Công ty Viglacera
xuất khẩu của mình, kết quả này biểu hiện ở thị trờng xuất khẩu có của doanh
nghiệp, khả năng mở rộng sang các thị trờng khác, mối quan hệ với khách hàng
nớc ngoài , khả năng khai thác, nguồn hàng cho xuất khẩu Các kết quả này
chính là những thuận lợi quá trình mà doanh nghiệp có thể khai thác để phục vụ
cho quá trình xuất khẩu tới độ thu đợc lợi nhuận cao, khả năng về thị trờng lớn
hơn.
*Kết quả về mặt xã hội : những lợi ích mà doanh nghiệp có thể mang lại
khi thực hiện các hoạt động xuất khẩu nào đó thì cũng phải đem lại lợi ích cho
đất nớc. Do vậy, doanh nghiệp phải quan tâm đến lợi ích xã hội khi thực hiện
các hợp đồng xuất khẩu, kinh doanh những mặt hàng Nhà nớc khuyến khích xuất
khẩu và không xuất khẩu những mặt hàng mà Nhà nớc cấm.
7.2. Các chỉ tiêu định lợng
*Lợi nhuận xuất khẩu
Đây là chỉ tiêu có tính chất tổng hợp, phản ánh kết quả cuối cùng của hoạt
động xuất khẩu. Lợi nhuận thực tế càng lớn thì hoạt động của công ty càng cao.
P = TR - TC
P : Lợi nhuận thu đợc từ hoạt động xuất khẩu
TR : Tổng doanh thu thu đợc từ hoạt động xuất khẩu
TC: Tổng chi phí bỏ ra cho hoạt động xuất khẩu

Từ công thức trên ta thấy để tăng lợi nhuận xuất khẩu thì có phơng pháp:
tăng doanh thu hoặc giảm chi phí xuất khẩu .
*Tỷ suất ngoại tệ (hiệu quả kinh tế của xuất khẩu)
Tỷ xuất ngoại tệ = TR/TC nếu tỷ xuất ngoại tệ > 1 có hiệu quả và < 1 thì cha có
hiệu quả
*Tỷ suất lợi nhuận xuất khẩu
Là chỉ tiêu hiệu quả tơng đối. Nó có thể tính theo 2 cách
Tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu
p =
P
x 100%
TR
Sinh viên: Đinh Thị Dung 22 Lớp: QTKDQT 41 A
Luận văn tốt nghiệp Tổng Công ty Viglacera
Tỷ suất lợi nhuận trên chi phí
p =
P
x100%
TC
p: Tỷ suất lợi nhuận xuất khẩu
P: Lợi nhuận xuất khẩu
TR: Tổng doanh thu từ hoạt động xuất khẩu
TC: Tổng chi phí từ hoạt động xuất khẩu
Nếu p > 0 thì doanh nghiệp đạt hiệu quả trong xuất khẩu hàng hoá còn nếu
p < 0 doanh nghiệp cha đạt hiệu quả trong
III. Các nhân tố ảnh hởng đến hoạt động xuất khẩu
1. Các nhân tố quốc tế
Đây là các nhân tố nằm ngoài phạm vi điều khiển của quốc gia. Có ảnh h-
ởng trực tiếp hoặc gián tiếp tới hoạt động xuất khâ của doanh nghiệp. Có thể kể
đến các nhân tố:

* Môi trờng kinh tế
Tình hình phát triển kinh tế của thị tròng xuất khẩu có ảnh hởng tới nhu cầu
và khả năng thanh toán của khách hàng , do đó có ảnh hởng đến hoạt đông xuất
khẩu của doanh nghiệp. Các nhân tố ảnh hởng tới sự phát triển kinh tế của thị tr-
ờng xuất khẩu là tổng sản phẩm quốc nội (GDP) thu nhập của dân c, tình hình
lạm phát , tình hình lãi xuất.
*Môi trờng luật pháp
Tình hình chính trị hợp tác quốc tế đợc biểu hiện ở xu thế hợp tác giữa các
quốc gia. Điều này sẽ dẫn đến sự hình thành các khối kinh tế, chính trị của một
nhóm các quốc gia do đó sẽ ảnh hởng đến tình hình thị trờng xuất khẩu của
doanh nghiệp.
*Môi trờng văn hoá xã hội
Đặc điểm và sự thay đổi của văn hoá - xã hội của thị trờng xuất khẩu có ảnh
hởng lớn đến nhu cầu của khách hàng, do đó ảnh hởng đến các quyết định mua
hàng của khách hàng và ảnh hởng đến hoạt động xuất khẩu của doanh nghệp.
*Môi trờng cạnh tranh
Sinh viên: Đinh Thị Dung 23 Lớp: QTKDQT 41 A
Luận văn tốt nghiệp Tổng Công ty Viglacera
Mức độ cạnh tranh quốc tế biểu hiện ở sức ép từ phía các doanh nghiệp, các
công ty quốc tế đối với doanh nghiệp, khi cùng tham gia vào một thị trờng xuất
khẩu nhất định. Sức ép ngày càng lớn thì ngày càng khó khăn cho doanh nghiệp
muốn thâm nhập, duy trì, mở rộng thị trờng xuất khẩu cho mình.
2. Các nhân tố quốc gia
Đây là các nhân tố ảnh hởng bên trong đất nớc nhng ngoài sự kiểm soát của
doanh nghiệp. Các nhân tố đó bao gồm:
*Nguồn lực trong nớc
Một nớc có nguồn lực dồi dào là điều kện thuận lợi để doanh nghiệp trong
nớc có điều kiện phát triển xúc tiến các mặt hàng có sử dụng sức lao động. Về
mặt ngắn hạn, nguồn lực đuợc xem là không biến đổi vì vậy chúng ít tác động
đến sự biến động của xuất khẩu. Nớc ta nguồn nhân lực dồi dào, giá nhân công

rẻ là điều kiện thuận lợi để xuất khẩu các sản phẩm sử dụng nhiều lao động nh
hàng thủ công mỹ nghệ, may mặc giầy dép
*Nhân tố công nghệ
Ngày nay khoa học công nghệ tác động đến tất cả các lĩnh vực kinh tế xã
hội, và mang lại nhiều lợi ích , trong xuất khẩu cũng mang lại nhiều kết quả cao.
Nhờ sự phát triển của bu chính viễn thông, các doanh nghiệp ngoại thơng có thể
đàm phán với các bạn hàng qua điện thoại , fax giảm bớt chi phí, rút ngắn thời
gian. Giúp các nhà kinh doanh nắm bắt các thông tin chính xác,kịp thời .Yếu tố
công nghệ cũng tác động đến quá trình sản xuất, gia công chế biến hàng hoá
xuất khẩu. Khoa học công nghệ còn tác động tới lĩnh vực vận tải hàng hoá xuất
khẩu, kỹ thuật nghiệp vụ trong ngân hàng
*Cơ sở hạ tầng
Đây là yếu tố không thể thiếu nhằm thúc đẩy hoạt động xuất khẩu. Cơ sở
hạ tầng gồm : đờng xá, bến bãi hệ thống vận tải , hệ thống thông tin,hệ thống
ngân hàng có ảnh hởng lớn tới hoạt động xuất khẩu nó thúc đẩy hoặc kìm hãm
hoạt động xuất khẩu.
*Hệ thống chính trị pháp luật của nhà nớc
Sinh viên: Đinh Thị Dung 24 Lớp: QTKDQT 41 A
Luận văn tốt nghiệp Tổng Công ty Viglacera
Nhân tố này không chỉ tác động đến hoạt động xuất khẩu của doanh
nghiệp ở hiện tại mà cón ảnh hởng trong tơng lai. Vì vậy doanh nghiệp phải tuân
theo và hởng ứng nó ở hiện tại, mặt khác doanh nghệp phải có kế hoạch trong t-
ơng lai cho phù hợp.
Các doanh ngiệp ngoại thơng khi tham gia hoạt động xuất khẩu cần nhận
biết và tuân theo các quy định của pháp luật về hoạt động xuất khẩu nói riêng và
hoạt động kinh doanh nói chung. Do vậy doanh nghiệp cần lợi dụng các chính
sách của nhà nớc về hoạt động xuất khẩu cũng nh không tham gia vào các hoạt
động xuất khẩu mà nhà nớc không cho phép.
*Tỷ giá hối đoái
Tỷ giá hối đoái là quan hệ so sánh giữa giá đồng nội tệ và đồng ngoại tệ.

Tỷ gía hối đoái và chính sách tỷ giá hối đoái là nhân tố quan trọng thực hiện
chiến lợc hớng ngoại, đẩy mạnh xuất khẩu trong hoạt động xuất khẩu. Do vậy
doanh nghiệp cần quan tâm đến yếu tố tỷ giá vì nó liên quan đến việc thu đổi
ngoại tệ sang nội tệ, từ đó ảnh hớng đến hiệu quả xuất của doanh nghiệp.Để biết
đợc tỷ giá hối đoái, doanh nghiệp phải hiểu đợc cơ chế điều hành tỷ giá hiện
hành của nhà nớc , theo dõi biến động của nó từng ngày. Doanh nghiệp phải lu ý
tỷ giá hối đoái đợc điều chỉnh là tỷ giá tỷ giá chính thức đợc điều chỉnh theo quá
trình lạm phát.
*Mức độ cạnh tranh của các doanh nghiệp xuất khẩu trong nớc
Cạnh tranh một mặt có tác động thúc đẩy sự vơn lên của các doanh nghiệp,
mặt khác nó cũng dìm chết các doanh nghiệp yếu kém. Mức độ cạnh tranh ở đây
biểu hiện ở số lợng các doanh nghiệp tham gia xuất khẩu cùng ngành hoặc các
mặt hàng khác có thể thay thế đợc. Hiện nay, nhà nớc Việt Nam có chủ trơng
khuyến khích mọi doanh nghiệp mới tham gia xuất khẩu đã dẫn đến sự bùng nổ
số lợng các doanh nghiệp tham gia xuất khẩu do đó đôi khi có sự cạnh tranh
không lành mạnh.
Sinh viên: Đinh Thị Dung 25 Lớp: QTKDQT 41 A