!"#$%&'()*+,- &. /012*+'$3*&!4*+15$6
7 !"#$%&'()*+,- &.&8"*+92*+ /0:;&12*+'$3*&82*6
< !"#$%&!(=*+ /0&.&8()*+&>$:;&'$?:&8"*+@A*+B!C*+
+$0* D&.&8()*+6
.'D! !"#$%&:E$9$F*!3@GH!(I*+@5 !$G+$J0@K &I L:-*+
&.@5'()*+,- &.&>$'$?:'D6
MNHN*
M()*+,- &. /012*+'$3*&!4*+15$95*!J*+
'()*+&82**O:&8"*+:P&H!4*+@C*++D @=$12*+'$3*Q
D&:*O:&8F*12*+'$3*Q D !$G'(R SN 'T*!&!U"V
&W *W:#5*&0H!L$
7M()*+,- &.&8"*+92*+ /0:;&12*+'$3*&82*'$
@5"X:P&0:@5'$80X:P&W
<(=*+ /0&.&8()*+&>$:;&'$?:&8"*+@A*+B!C*+
+$0* D&.&8()*+&8A*+@=$!(=*+0:W /0B$:*0:
!:*!Y'P&&>$'$?:'D
E$9$F*!3@GH!(I*+@5 !$G+$J0@K &I L:-*+&.@5
'()*+,- &.&>$:;&'$?:
Z[L:-*+&.&>$:;&'$?: DH!(I*+&$%H&%*@=$
'()*+,- &.Q@5 A*+ !$G@=$'()*+,- &.&>$'$?:'D
Ống dây trụ tròn có
dòng điện
Ống dây trụ tròn chưa
có dòng điện
Kết quả thí nghiệm từ phổ của từ trường dòng điện chạy
trong ống dây hình trụ
M()*+,- &.X*+"5$E*+1+$E*+
'()*+,- &. /0*0: !:&!4*+
\
0: !:&!4*+
.H!] /0&.&8()*+12*+'$3*
&8"*+E*+11^*!_*!&8`
Ống dây trụ tròn có dòng điện chạy qua
Dòng điện là nguyên nhân gây ra từ trờng
trong không gian xung quang nó. ối với một
dòng điện chạy trong một dây dẫn có h_nh dạng
nhất định vectơ cảm ứng tại một điểm (M) cho
trớc phụ thuộc vào nh ng yếu tố nào ?
!a *+!$3:@59b&!%& !-*+&Y8O*+
L:-*+&.1":;&12*+'$3*&>"80&>$:;&'$?: M
+ Tỉ lệ với cờng độ dòng điện I gây ra từ trờng;
+ Phụ thuộc vào dạng h_nh học của dây;
+ Phụ thuộc vào vị trí điểm (M);
+ Phụ thuộc vào môi trờng xung quanh
Bi 21:
T TRNG CA DềNG IN
CHY TRONG CC DY DN
Cể HèNH DNG C BIT
1. Dßng ®iÖn ch¹y
trong d©y dÉn
th¼ng dµi
3. Dßng ®iÖn ch¹y trong èng
d©y dÉn hình trô
2. Dßng ®iÖn ch¹y
trong d©y dÉn uèn
thµnh vßng trßn
* Phân tích
I
M
B
.
O
r
I. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN THẲNG DÀI.
* Phân tích
I
M
B
.
O
r
I. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN THẲNG DÀI.
* K t lu n: C¶m øng tõ ế ậ do dòng
điện thẳng dài tạo ra tại một điểm
cách dòng điện một đoạn r :
B
Có :
+ Điểm đặt: Tại điểm đang xét.
+ Phương: Trùng với tiếp tuyến
của đường sức tại điểm đó.
+ Chiều: cùng chiều với đường sức tại điểm đó.
+ Độ lớn:
7
2.10
I
B
r
−
=
Với I: cường độ dòng điện chạy trong dây dẫn (A)
r: Khoảng cách từ dòng điện đến điểm ta xét (m)
I. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN THẲNG DÀI.
cb1`_*!770,N !+$N"B!"0
i
P
Q
M
B
M
Xác định phương và chiều cảm ứng từ tại M và N của dòng
điện trong dây dẫn PQ nằm trong mặt phẳng hình vẽ?
PhươngO:*+0*+@C*++D
@=$:P&H!4*+!_*!@d
Chiều.&8"*+80*+"5$
N
>$ B
M
D
PhươngO:*+0*+@C*++D
@=$:P&H!4*+!_*!@d
Chiều.*+"5$@5"&8"*+
>$ B
N
D
⊗
B
N
I. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN THẲNG DÀI.
cb1`
cb1`7_*!77#,N !+$N"B!"0
B
M
M
I
XN 'T*!chiG /012*+'$3*&8"*+11^*e6
P
Q
N
B
N
⊗
N
B
N
⊗
I. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN THẲNG DÀI.
cb1`
cb1`7
8"*+B!C*+B!b D:;&12*+'$3*&!4*+15$ D ()*+';95
&b*! L:-*+&.&>$:;&'$?: N !12*+'$3*f :
cb1`<
$L$
0 DZg8Zf :ZfQ:
H1`*+ C*+&!-
7
2.10
I
B
r
−
=
⇒
7
1
2.10
0,1
B
−
=
6
2.10 ( )T
−
=
ch L:-*+&.&>$:;&'$?: N !12*+'$3*f :957f
ij
kl
I. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN THẲNG DÀI.
II. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN UỐN THÀNH VÒNG TRÒN
I
O
B
O
Mặt Nam
I. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN THẲNG DÀI.
II. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN UỐN THÀNH VÒNG TRÒN
I
O
B
O
Mặt Nam
ch L:-*+&.&>$&: /012*+'$3*&82* D
mM$?:'P& >$&: /012*+'$3*
m!(I*+ cC*++D @=$:P&H!4*+ !-012*+'$3*
m!$G !U"V&W @5"0:80W
mM;9=*
7
2 .10
I
B
R
π
−
=
c=$95 ()*+';12*+'$3* !>&8"*+11^*&82*
kl
95#N*Bb*!B!*+1k:l
%B!*+1+n:@2*+1,b&*!0&!_
7
2 .10
I
B N
R
π
−
=
I. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN THẲNG DÀI.
II. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN UỐN THÀNH VÒNG TRÒN
B
O
Mặt bắc
cb1`o
SN 'T*!H!(I*+Q !$G /0@K &I L:-*+&.&>$&: /012*+'$3*
!_*!&82* D ()*+';Q D !$G*!(!_*!@d
e
I
O
cK &I L:-*+&.&0$ D
m!(I*+cC*++D @=$:P&H!4*+!_*!@d
m!$G .&8"*+80*+"5$
I. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN THẲNG DÀI.
II. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN UỐN THÀNH VÒNG TRÒN
I
O
B
O
Mặt Nam
cb1`p
;&12*+'$3* D ()*+';p'(R E*&!5*!:;&@2*+
&82*>$&: /012*+'$3*Q*+()$&0'"'(R ';9=*
/0 L:-*+&.95<Qof
ij
klq
SN 'T*!'()*+Bb*! /012*+'$3*B!$'D
$L$
0 DZpgZ<Qof
ij
kl
3.14
π
=
M()*+Bb*!12*+'$3*95rZ7ksl
H1`*+ C*+&!-
7
2 .10
I
B
R
π
−
=
R⇒ =
7
2 .10
I
B
π
−
6
5
2.3,14.
31,4.10
−
=
0,1( )m=
!0ZfQ:@5"H!(I*+&8_*!ksl&01(R '()*+Bb*! /012*+'$3*95fQ7:
I. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN THẲNG DÀI.
II. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN UỐN THÀNH VÒNG TRÒN
III. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG ỐNG DÂY DẪN HÌNH TRỤ
* NhËn xÐt.
.&8()*+&8"*+92*+E*+1!_*!&8`95&.&8()*+'G
* K t lu n.ế ậ
scK &I L:-*+&.&8"*+92*+E*+1!_*!&8` D'P &b*!*!(*!0&>$:t$'$?:
sDH!(I*+&8A*+@=$&8` /0E*+1
sD !$G&!U"V&W @5"0:80W
sD';9=*
7
4 .10
N
B I
l
π
−
=
]*+,E@2*+1&8F*E*+1
5 !$G15$ /0E*+1k:l
:l
*,E@2*+1&8F*:K& !$G15$ /0E*+1
Hay
7
4 .10 .B n I
π
−
=
I. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN THẲNG DÀI.
II. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN UỐN THÀNH VÒNG TRÒN
III. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG ỐNG DÂY DẪN HÌNH TRỤ
cb1`j
+()$&0:E*&>"80&.&8()*+ D L:-*+&.7pff
ip
kl#F*&8"*+92*+
/0:;&E*+1!_*!&8`r2*+'$3* !>&8"*+11^*957!$G15$E*+
195pf :Y$*+()$'D u*H!L$Vq*#0"*!$F@2*+16
$L$
0 DZ7pff
ip
klgZ7klg
50 0,5l cm m
= =
H1`*+ C*+&!-
7
4 .10
N
B I
l
π
−
=
7
4 .10 .
Bl
N
I
π
−
⇒ =
N
⇒ =
5
7
250.10 .0,5
4 .10 .2
π
−
−
500( òng)v≈
ch*+()$'D u*H!L$Vq*pff@2*+1&8F*E*+1'D
I. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN THẲNG DÀI.
II. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN UỐN THÀNH VÒNG TRÒN
III. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG ỐNG DÂY DẪN HÌNH TRỤ
IV. TỪ TRƯỜNG CỦA NHIỀU DÒNG ĐIỆN
+F*9b !n*+ !q&&.&8()*+
cK &I L:-*+&.&>$:;&'$?:1"*!$G12*+'$3*+80#O*+&]*+ N @K &I
L:-*+&.1"&.*+12*+'$3*+80&>$'$?:'D
1 2 3
B B B B= + + +
r r r r
I. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN THẲNG DÀI.
II. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN UỐN THÀNH VÒNG TRÒN
III. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG ỐNG DÂY DẪN HÌNH TRỤ
IV. TỪ TRƯỜNG CỦA NHIỀU DÒNG ĐIỆN
5$&hH@b1`80*+<7,N !+$N"B!"0
B
1
B
2
M
o
1
I
1
o
2
I
2
B
r
I. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN THẲNG DÀI.
II. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN UỐN THÀNH VÒNG TRÒN
III. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG ỐNG DÂY DẪN HÌNH TRỤ
IV. TỪ TRƯỜNG CỦA NHIỀU DÒNG ĐIỆN
5$&hH@b1`80*+<7,N !+$N"B!"0
B
1
B
2
M
o
1
I
1
o
2
I
2
B
M
B
2
B
1
M
o
1
I
1
o
2
I
2
I. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN THẲNG DÀI.
II. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN UỐN THÀNH VÒNG TRÒN
III. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG ỐNG DÂY DẪN HÌNH TRỤ
IV. TỪ TRƯỜNG CỦA NHIỀU DÒNG ĐIỆN
5$&hH@b1`80*+<7,N !+$N"B!"0
I
1
I
1
B
1
M
I
1
I
2
B
2
B
M
Bài tập ví dụ: Cho dòng điện I
1
=I
2
=6A, chạy trong hai dây dẫn
thẳng dài song song, cách nhau 15cm như hình vẽ. Xác định cảm
ứng từ tại điểm M nằm trong mặt phẳng chứa 2 dây dẫn và cách đều
2 dây.
HD:
M
I
1
B
1
M
I
1
I
2
B
2
+ Tính B
1,
B
2
+ Biểu diễn
+
+ Nếu 2 vec-tơ cùng phương:
* Cùng chiều: B
M
=B
1
+B
2
* ngược chiều: B
M
= |B
1
-B
2
|
B
1
B
2
B
1
B
2
B
2= +
CỦNG CỐ
Từ trường của dòng điện thẳng :
-7
B= 2.10
r
I
Từ trường của dòng điện tròn :
π
-7
B= 2 .10
R
I
Từ trường của dòng điện trong ống dây :
π π
-7 -7
N
B = 4 .10 . = 4 .10 n. I I
l
Câu hỏi : Cảm ứng từ B tại mợt điểm trong từ trường của dòng điện
phụ tḥc vào những ́u tớ nào?