Bài giảng VỢ CHỒNG A PHỦ ( Tô Hoài)

Ngày soạn: 10 / 11/ 2005
Tiết PPCT: 34- 35- 36_Giảng văn. Bài
VỢ CHỒNG A PHỦ
( Tô Hoài)
I- Mục đích, yêu cầu: Giúp học sinh:
1. Thấy số phận bi thảm và tinh thần đấu tranh tự giải phóng của người dân
TB; tư tưởng nhân đạo của TP qua việc phân tích nhân vật Mị & A Phủ.
2. Phân tích được nét đặc sắc trong nghệ thuật.
3. Rèn kĩ năng phân tích tác phẩm tự sự.
II- Chuẩn bị:
1. Giáo viên: - Giáo án, SGK, tài liệu tham khảo.
- PP: Giảng+ Gợi mở bằng câu hỏi.
2. Học sinh: Đọc và trả lời câu hỏi Sgk.
Chuẩn bị theo yêu cầu của GV.
III- Tiến trình bài dạy:
1. Ổn định:
2. Bài cũ: Phân tích 2 khổ thơ đầu trong bài Đất nước?
3. Bài mới:
* Giới thiệu bài: Vợ chồng A Phủ -> TP có giá trị nhân đạo sâu sắc.
Hoạt động của GV và HS TG

Ghi bảng
HS đọc tiểu dẫn -> tìm hiểu tác giả tác phẩm.
H: Nét chính về tác giả -> hiểu TP?
H: Xuất xứ TP? (in trong tập Truyện Tây Bắc
– kết quả chuyến đi cùng bộ đội giải phóng
TB).
GV Hướng dẫn HS tóm tắt TP -> đọan trích
giảng thuộc phần đầu – phần thành công nhất
về nghệ thuật của thiên truyện.
GV hướng dẫn phân tích NV Mị.

H: Chi tiết ấn tượng nhất về Mị?
- Trước khi về làm dâu nhà PáTra, Mị l2
ngưới như thế nào?
- Vì sao vế làm dâu?
H: Chi tiết nàomiêu tả hình dáng Mị? Em
hình dung gì về cuộc sống của Mị qua chi tiết
ấy? (mât cúi, mặt buồn rười rượi, lùi lũi như
T1












I- Giới thiệu chung:
1. Tác giả: ( SGK)
2. Xuất xứ TP:
- Rút từ tập Truyện Tây Bắc –
kết quả chuyến đi thực tế TB.
- Đoạn trích giảng -> phần
đầu TP.
II- Tóm tắt:
III- Phân tích:
1. Nhân vật Mị:

- Trẻ đẹp, có tài thổi sáo.
- Nhà nghèo, hiếu thảo.
-> con dâu gạt nợ -> nạn
nhân của chế độ PK miền núi
(cường quyền + thần quyền)
con rùa nuôi trong xó cửa… như con ngựa…)
H: Nguyên nhân nào?
GV nói thêm về tục trình ma -> Mị mất hết ý
thức về cuộc sống, phó mặc cuộc sống cho
định mệnh.
GV chuyển ý: Phải chăng trong sâu thẳm tâm
hồn Mị đã hoàn toàn giá lạnh?
HS đọc đọan văn: Trên đầu núi…… không
biết sáng tự bao giờ.
GV hướng dẫn HS phân tích diễn biến tâm
trạng:
H: Chi tiết nào thể hiện sự trỗi dậy của tâm
hồn Mị?
(đêm tình mùa xuân, đêm cởi trói cho A Phủ)
H: Bối cảnh? (mùa xuân).
H: Em có nhận xét gì về tâm trạng Mị trong
đêm đó?
- Điều gì đã tác động đến Mị?(Tiếng sáo gọi
bạn tình) -> tiếng sáo có vai trò quan trọng lí
giải diễn biến tâm trạng Mị.


T2

T3
-
> B
ị chiếm đoạt sức lao
động.
Bị đầu độc về tinh thần.
=> Sống tăm tối, nhẫn nhục,
lặng câm, đau khổ.



* Sức sống tiềm tàng:
- Sự trỗi dậy của lòng ham
sống, ham yêu và của khát
vọng tinh thần. Mị muốn đi
chơi trong đêm tình mùa
xuân -> tự thức tỉnh: hành
động lặng lẽ >< quyết liệt.
- Cởi trói cho A Phủ -> chạy
trốn khỏi Hồng Ngài -> hành

động tất yếu -> ý thức phản
kháng mãnh liệt chống lại
cường quyền, thần quyền ->
cứu người & tự cứu mình.
- Hành động thể hiện sự trỗi dậy mạnh mẽ
của tâm hồn Mị?(bị trói vẫn vùng bước đi).
- Kết quả?(bị trói -> Mị bừng tỉnh và nghĩ
mình không bằng con ngựa)
H: Em có nhận xét gì về nghệ thuật miêu tả
tâm trạng? (Bằng hành động? Ngôn ngữ? Cử
chỉ?)
GV chuyển ý hướng dẫn HS phân tích đoạn
Thường khi -> hết.
HS đọc đoạn văn.
H: Em có nhận xét gì về thái độ của Mị?
(Trước? Sau?). Tại sao ban đầu Mị thản
nhiên?(Sợ, quá đau khổ và thường xuyên phải
chứng kiến -> mất cảm giác).
H: Điều gì đã khiến Mị chiến thắng sự sợ
hãi? (lòng thương người).
H: Kết quả? (bỏ chạy khỏi Hồng Ngài). Yù
nghĩa của hành động đó? (Tinh thần, ý thức
phản kháng, cứu người và tự giải phóng
mình).
H: Diễn biến tâm trạng Mị được Tô Hoài
miêu tả có gì đặc biệt? Nghệ thuật thể hiện?
=> Di
ễn biến tâm lí tinh tế
được miêu tả từ nội tâm ->
hành động.

=> Tài năng của nhà văn
trong miêu tả tâm lí nhân vật.












2. A Phủ:
GV ghi b
ảng
-

> chuy
ển ý: H
ư
ớng dẫn HS
phân tích nhanh nhân vật A Phủ.
H: Tác giả kể lai lịch của A Phủ như thế nào?

- Tính cách? (khác Mị?)
- Nghệ thuật khắc họa tính cách?
GV diễn giảng -> ghi bảng -> hướng dẫn học
sinh tìm hiểu nghệ thuật truyện.

H: Điều tâm đắc nhất của em về nghệ thuật
thiên truyện?
GV khái quát từ những ý kiến của HS -> ghi
bảng.
H: Giá trị hiện thực?
- Cuộc sống cơ cực của người dân miền núi
(nô lệ).
- Bộ mặt tàn bạo của PK miền núi & những
hủ tục lạc hậu.
Giá trị nhân đạo của thiên truyện?
- Vạch trần bộ mặt đn tối của PK miền núi.
- Thấu hiểu và cảm thông sâu sắc với số phận
-

Thân ph
ận ngh
èo hèn, m
ồ
côi, bị đem bán đổi.
- Tính cách bộc trực, táo bạo,
ưa tự do.
- Có tinh thần phản kháng.

3. Đặc sắc nghệ thuật:
- Miêu tả tâm lí nhân vật tinh
tế.
- Kể chuyện hấp dẫn.
- Ngôn ngữ phong phú, sinh
động.

Tổng kết:
- Giá trị hiện thực, nhân đạo
sâu sắc.
- Những thành công về nghệ
cơ c
ực của n
gư
ời dân miền núi TB.

- Thấy sức mạnh tinh thần, ý thức phản
kháng.
H: Vẻ đẹp của những con người bị chà đạp
trong tác phẩm?(sức sống mạnh mẽ).
GV tổng kết bài học.
thu
ật.

4. Củng cố: Giá trị hiện thực, nhân đạo?
Hướng dẫn: Chuẩn bị Vợ nhặt. Chú ý:.
 Đọc kĩ Sgk và trả lời câu hỏi hướng dẫn học bài?
 Tóm tắt truyện & nêu ý nghĩa nhan đề.
 Tình huống truyện?